Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 17 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący:	SSA Andrzej Palacz (spraw.)
Sędziowie:	SA Dariusz Mazurek
	SA Jan Sokulski

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. W.

przeciwko (...) S.A. w L.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Okręgowego- Wydziału VI Gospodarczego
w Rzeszowie z dnia 13 sierpnia 2013 r., sygn. akt VI GC 277/13

p o s t a n a w i a:

o d d a l i ć zażalenie .

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Rzeszowie, w sprawie z powództwa G. W. przeciwko (...) S.A. w L. o zapłatę kwoty 142.204 zł udzielił zabezpieczenia roszczenia poprzez :

1.  ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 100.000 zł na przysługującym pozwanemu prawie własności nieruchomości objętej księga wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie Wydział VII Ksiąg Wieczystych, tytułem zabezpieczenia należności głównej o zapłatę wynagrodzenia z umowy na prace budowlane zawartej w dniu 3.08.2011 r. w wysokości 62.233,56 zł, odsetek ustawowych w kwocie 26.387,44 zł, kosztów postępowania w kwocie 10.728 zł, kosztów wykonania zabezpieczenia w kwocie 651 zł ,

2.  ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 50.000 zł na przysługującym pozwanemu prawie własności nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie Wydział VII Ksiąg Wieczystych, tytułem zabezpieczenia należności głównej o zapłatę wynagrodzenia z umowy na prace budowlane zawartej w dniu 3.08.2011 r,

3.  ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 29.969,52 zł na przysługującym pozwanemu prawie własności nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie Wydział VII Ksiąg Wieczystych , tytułem zabezpieczenia należności głównej o zapłatę wynagrodzenia z umowy na prace budowlane zawartej w dniu 3.08.2011 r.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na ustaleniach faktycznych i ocenach prawnych przytoczonych szczegółowo w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia .

Z motywów tych wynika , że roszczenie uprawnionego – powoda zostało uprawdopodobnione dowodami , a to dokumentami dołączonymi do pozwu – umowa na prace budowlane z dnia 3.08.2011 r, protokół stanu zaawansowania robót, faktura VAT nr (...)na kwotę 142.203,08 zł , pismo generalnego wykonawcy do pozwanego z dnia 7.03.2012 r, wraz z załącznikami.

Z kolei interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia , zdaniem Sądu Okręgowego, wynika z tego faktu, że przeciwko pozwanej spółce zostało wydanych kilka nakazów zapłaty, w oparciu o które zostały wszczęte postępowania egzekucyjne, w ramach których dokonano zajęcia rachunków bankowych pozwanego, wierzytelności oraz udziałów w spółce . Nadto z dołączonych do pozwu odpisów z ksiąg wieczystych wynika, że nieruchomości pozwanego są obciążone bardzo wysokimi hipotekami umownymi łącznymi na kwotę ponad 5 mln. zł . Powód ponadto przedłożył wydruk ze strony internetowej pozwanej spółki o ogłoszeniu zwołania Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy, na którym będzie podjęcia uchwała w przedmiocie zmiany § 19 statutu spółki, która umożliwi wypłatę dywidendy także w formie niepieniężnej .

W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjął, że powód uprawdopodobnił obie przesłanki uzyskania zabezpieczenia, a sposób zabezpieczenia nie obciąża pozwanego ponad potrzebę i dlatego też orzekł jak w postanowieniu na podstawie art. 730 ¹ kpc , art. 731 kpc, art. 738 kpc, art. 747 pkt. 2 kpc .

Od powyższego postanowienia zażalenie wywiódł pozwany z wnioskiem „o uchylenie” zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego , w tym kosztów zastępstwa procesowego w przepisanej wysokości .

Strona wnosząca zażalenie zarzuciła :

1.  naruszenie art. 730 ¹ § 1,2 i 3 kpc, poprzez udzielenie powodowi zabezpieczenia w sytuacji, gdy nie uprawdopodobnił on interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, jak nie uprawdopodobnił istnienia do pozwanej roszczenia o zapłatę,

2.  niewspółmierność i nadmierność sposobu i rodzaju zabezpieczenia poprzez udzielenie zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 142.203,08 zł w postaci ustanowienia hipotek przymusowych na trzech nieruchomościach pozwanej, których wartość znacznie przekracza dochodzoną wierzytelność, a ponadto stanowi nadmierną uciążliwość, zwłaszcza poprzez podział wierzytelności i obciążenie aż trzech nieruchomości, z których każda posiada wartość wyższą od wartości wierzytelności, jaką zgodnie z zaskarżonym postanowieniem zabezpiecza,

3.  nieprawidłową ocenę materiału dowodowego i nie ustanie kluczowych okoliczności dla stwierdzenia istnienia podstaw do udzielenia zabezpieczenia poprzez odstąpienie od oceny i ustaleń, czy z treści zebranego materiału można ustalić prawdopodobieństwo istnienia podstaw odpowiedzialności pozwanej, jako inwestora z zastosowaniem art. 647 ¹ Kodeksu cywilnego, z tytułu wykazywanego w pozwie i dołączonych do niego dokumentów, oceny rzeczywistej sytuacji pozwanej spółki poprzez wykazanie , że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie .

W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o oddalenie zażalenia i

zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych .

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie jest bezzasadne .

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne, albowiem oparte są one na prawidłowej ocenie dowodów dokonanej zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a więc zgodnie z dyrektywami art. 233 § 1 kpc .

Również ocena prawna ustalonego stanu faktycznego dokonana przez Sąd I instancji nie nasuwa zastrzeżeń, w związku z czym Sąd Apelacyjny w pełni te ocenę aprobuje .

Nie można przychylić się do zarzutu zażaleniowego, który twierdzi,

że błędna była ocena Sądu Okręgowego uznająca roszczenie powoda za uprawdopodobnione. Uprawdopodobnienie jest środkiem zastępczym, względnie surogatem dowodu w znaczeniu ścisłym, nie dającym pewności, lecz

tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) pewnego faktu. Jest to środek zwolniony od ścisłych formalności dowodowych pozwalający na przyśpieszenie

postępowania ( vide W.Siedlecki i J. Jodłowski. Postępowanie cywilne , część ogólna, Warszawa 1958, s.399). W judykaturze sądów powszechnych słusznie wskazuje się , że „ uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym”, przy uwzględnieniu treści art. 243 kpc oznacza, że uprawniony przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia , które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia, uprawdopodobnienie dotyczy przy tym dwóch aspektów, bowiem odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie jest prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia , które powinno być również prawdopodobne . Z uwagi na uproszczenia procesu ustalania okoliczności faktycznych przez sąd w postępowaniu zabezpieczającym wskazuje się również, że „roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa na jego istnienie”. Zakres kognicji sądu w postępowaniu zabezpieczającym jest zatem znacznie węższy niż w postępowaniu rozpoznawczym i co do zasady ogranicza się do zbadania, czy istnieją prima facie uzasadnione podstawy przyjęcia zasadności roszczenia uprawnionego oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia . Uproszczenie to uzasadnia wzgląd na szybkość i sprawność postępowania zabezpieczającego służącego do udzielenia, gdy istnieje taka potrzeba, natychmiastowej ograniczonej ochrony prawnej roszczenia, a także jego szczególny charakter podkreślony ujęciem go w odrębnej części Kodeksu postępowania cywilnego .

Z tego względu nie mogą odnieść skutku argumenty pozwanego odnoszące się do meritum sporu ponieważ nie pozbawiają one twierdzeń powoda co do istnienia roszczenia , jego uprawdopodobnienia .

W niniejszej sprawie zasadniczą kwestią jest rozstrzygnięcie , w świetle odpowiedzi na pozew i twierdzeń zawartych w zażaleniu, czy pozwany jako inwestor ponosi odpowiedzialność w stosunku do powoda z zastosowaniem art. 647 ¹ Kodeksu cywilnego . Problem ten będzie jednak przedmiotem merytorycznego badania przez Sąd Okręgowy w postępowaniu rozpoznawczym , które zmierzać będzie do całościowego i wyczerpującego wyjaśnienia okoliczności sprawy. Na obecnym etapie postępowania, w toku postępowania zabezpieczającego, sądy obu instancji ograniczyły się jedynie do ustalenia , że roszczenie uprawnionego – powoda jest prima facie uprawdopodobnione . Wynika to również i z dodatkowego faktu, że pozwany zarzuca „zmowę” generalnego wykonawcy z powodem , gdy tymczasem nie kwestionuje , że roboty budowlane, za których wykonanie żąda zapłaty powód, zostały wykonane , a także nie twierdzi, że za te roboty zapłacił generalnemu wykonawcy i musiałby , gdyby powództwo było uwzględnione, ponownie za te roboty zapłacić.

Podnoszenie w postępowaniu zażaleniowym przez obie strony , przy prezentacji całego szeregu dowodów, czy pozwany jest w dobrej sytuacji finansowej, czy też nie , czy wyzbywa się majątku, czy też nie , czy reguluje uznane należności na rzecz innych podwykonawców inwestycji, czy też tych należności nie reguluje, czy wpisywane są hipoteki przymusowe na nieruchomościach pozwanego, nie ma decydującego znaczenia w sprawie, w zakresie, czy powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia w świetle ustaleń faktycznych dokonanych w tym zakresie przez Sąd Okręgowy, a podzielonych przez Sąd Apelacyjny .

Nie można również podzielić zarzutu niewspółmierności i nadmierności sposobu i rodzaju zabezpieczenia jeżeli się zważy, że udzielone zabezpieczenie nie ogranicza prowadzenia działalności gospodarczej przez pozwanego .

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w postanowieniu na podstawie art. 385 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc, w związku z art. 13 § 2 kpc .

Nie znajduje podstawy prawnej wniosek powoda i pozwanego o zasądzenie od strony przeciwnej kosztów postępowania zażaleniowego, albowiem koszty postępowania zabezpieczonego zostaną rozliczone w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie ( art. 108 § 1 kpc ).

(...)

(...)

(...).09.13