Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 4 kwietnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący:	SSA Dariusz Mazurek (spraw)
Sędziowie:	SA Grażyna Demko
	SA Marek Klimczak

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy
z powództwa M. M. (1) i H. M. (1)

przeciwko E. P.

o uznanie umowy za bezskuteczną

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krośnie

z dnia 8 października 2013 r., sygn. akt I C 583/13

p o s t a n a w i a:

I.  z m i e n i ć zaskarżone postanowienie w ten sposób, że
o d d a l i ć wniosek powodów o udzielenie zabezpieczenia,

II.  z a s ą d z i ć od powodów solidarnie na rzecz pozwanej kwotę 30 zł (trzydzieści) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Powodowie M. i H. M. (2) domagając się uznania za bezskuteczną umowy darowizny zawartej pomiędzy pozwaną E. P. a L. K. w części dotyczącej przeniesienia udziału wynoszącego 5/6 części w nieruchomości położonej w S. przy ulicy (...) oznaczonej jako działka (...) zabudowanej budynkiem mieszkalnym mającej urządzoną KW Nr (...), wnosili o udzielenie zabezpieczenia przez dokonanie wpisu ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu do KW Nr (...).

Z okoliczności faktycznych przytoczonych przez powodów na uzasadnienie żądania wynika, że powodowie w 2001r. zawarli z poprzedniczką pozwanej L. K. nieformalną umowę sprzedaży nieruchomości gruntowej wraz z budynkiem mieszkalnym. Powodowie objęli nieruchomość w posiadanie i przeprowadzili remont domu. W 2007r. właścicielka nieruchomości powołując się na przysługujące jej prawo zażądała wydania nieruchomości przez powodów. Obecnie toczy się postępowanie sądowe z powództwa właściciela nieruchomości przeciwko małżonkom M. o wydanie nieruchomości, w którym powodowie podnieśli zarzut zatrzymania, z tytułu nakładów na nieruchomość. Postępowanie nie zostało prawomocnie zakończone.

Orzekając w niniejszej sprawie o wniosku powodów w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia Sąd Okręgowy w Krośnie postanowieniem z dnia 8 października 2013r. udzielił powodom zabezpieczenia roszczenia zgodnie z treścią wniosku, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

W uzasadnieniu postanowienia wskazał, że powodowie uprawdopodobnili istnienie roszczenia o uznanie za bezskuteczną umowę darowizny udziału w nieruchomości oraz uprawdopodobnili istnienie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. Ocenił, że brak zabezpieczenia mógłby skutkować dla powodów daleko idącymi konsekwencjami, gdyby pozwana w toku procesu doprowadziła do zbycia nieruchomości, co w ocenie sądu utrudniłoby lub uniemożliwiło powodom osiągnięcie celu postępowania w niniejszej sprawie. Wskazał, że sposób udzielonego zabezpieczenia nie obciąża obowiązanej ponad miarę, a jednocześnie gwarantuje osiągnięcie przez uprawnionego pożądanego efektu.

Z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego nie zgodziła się pozwana, która w zażaleniu na to postanowienie zarzuciła nieważność postępowania wynikającą z nienależytego umocowania pełnomocnika powoda H. M. (1) do wytoczenia w jego imieniu powództwa.

Ponadto zarzuciła naruszenie art. 730 ¹ § 1 i 2 przez bezpodstawne udzielenie zabezpieczenia w sytuacji gdy powodowie nie wykazali interesu prawnego oraz nie uprawdopodobnili roszczenia i nie wykazali, że brak zabezpieczenia utrudni wykonanie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi osiągnięcie celu postępowania.

Wskazując na powyższe pozwana domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia, ewentualnie jego zmiany i oddalenia wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

W uzasadnieniu zażalenia pozwana podnosiła, że wnosząc pozew zawierający wniosek o udzielenie zabezpieczenia, działający za powodów pełnomocnik nie był umocowany do reprezentowania powoda H. M. (1). Nie zostało wykazane aby żona H. M. (1) mogła udzielić w imieniu męża pełnomocnictwa procesowego reprezentującego ją adwokatowi.

W odpowiedzi na zażalenie pozwanej powodowie domagali się jego oddalenia.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie rozpoznając zażalenie pozwanej zważył , co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należało jednak odnieść się do wywołującego najdalej idące skutki zarzutu nieważności postępowania. Skarżąca zarzucała, że do nieważności doszło z przyczyn wskazanych w art. 379 pkt 2 k.p.c.

W ocenie Sądu Apelacyjnego podniesione przez skarżącą okoliczności, które mogły wskazywać na brak umocowania pełnomocnika procesowego działającego w imieniu powoda, nie miały miejsca i nie uzasadniają twierdzenia, że przy rozpoznawaniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia doszło do nieważności postępowania. Z przedstawionego ostatecznie przez powódkę M. M. (4) dokumentu pełnomocnictwa udzielonego jej przez H. M. (3) (k.81), wynika, że pełnomocnictwo obejmowało również swoim zakresem pełnomocnictwo ogólne dla M. M. (1) do reprezentowania męża przed sądami i oraz wszystkimi innymi osobami fizycznymi i prawnymi , a także urzędami i instytucjami. Analizując na podstawie art. 65 § 1 k.c. treść udzielonego pełnomocnictwa Sąd Apelacyjny ocenił, że nie wykluczało ono ustanawiania dalszych pełnomocników, a wręcz przeciwnie. Z zawartego w treści pełnomocnictwa stwierdzenia, że obejmuje ono umocowanie do załatwiania wszelkich spraw niezbędnych do realizacji pełnomocnictwa wynika, że wolą mocodawca była wyrażenie zgody na ustanawiania dalszy pełnomocników. Możliwość ustanowienia przez pełnomocnika tzw. substytuta zawarta w art. 106 k.c. została ograniczona tylko do takich przypadków, w których pełnomocnik jest w sposób szczególny upoważniony do dokonania takiej czynności. Źródłem umocowania pełnomocnika może być zezwolenie wynikające z treści pierwotnego pełnomocnictwa lub przepisu ustawy. Przypadek taki zachodzi co do pełnomocnictwa procesowego. Zgodnie z art. 91 pkt 3 k.p.c. pełnomocnictwo procesowe obejmuje umocowanie do udzielania dalszego pełnomocnictwa procesowego.

Ze wskazanych względów podniesiony przez pozwaną zarzut o nieważności postępowania należało uznać za chybiony.

Zaszły jednak inne podnoszone przez skarżącą okoliczności z powodu których zaskarżone postanowienie uwzględniające wniosek powodów o udzielenia zabezpieczenia okazało się wadliwe.

Wbrew ocenie zawartej w uzasadnieniu tego postanowienia, nie sposób przyjąć w świetle treści żądania powodów, że zaszły podstawy do udzielenia zabezpieczenia.

Przede wszystkim powodom nie przysługuje w stosunku do nieruchomości żadne skuteczne prawo. Nie dysponują oni również prawomocnym tytułem potwierdzającym istnienie wierzytelności w stosunku do pozwanej lub jej poprzedniczki. Okoliczności te mają wpływ na ocenę przez Sąd Apelacyjny że w dacie rozstrzygania o wniosku powodów nie zostało uprawdopodobnione, że powodom przysługuje przeciwko pozwanej skuteczne roszczenia, a zatem nie mają oni także interesu w uzyskaniu zabezpieczenia. Ponieważ w dacie orzekania przez sąd odwoławczy podjęta przez powodów przeciwko pozwanej akcja okazała się przedwczesna, należało na podstawie art. 386 § 1 w związku z 397 § 2 i 13 § 2 k.p.c. uwzględnić zażalenie pozwanej i orzec o oddaleniu wniosku powodów z uwagi na brak wymienionych przesłanek, które są wymagane do udzielenia zabezpieczenia zgodnie z 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. i mającej zastosowanie na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. Zasądzona na rzecz skarżącej kwota odpowiada wysokości uiszczonej przez nią opłaty od wniesionego zażalenia oraz wynagrodzeniu reprezentującego ją pełnomocnika (§13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie(…).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.