Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31.01.2023 r. przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki wniósł o zasądzenie od pozwanej B. P. na rzecz małoletniej A. M. (1) podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.100 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat i to w miejsce rent alimentacyjnych, zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P., wydanym dnia 26.04.2022 r. w sprawie sygn. akt XIV C 813/21.

W uzasadnieniu wskazano, że w minionym okresie nastąpiła zmiana w kosztach utrzymania małoletniej powódki oraz w możliwościach zarobkowych pozwanej, nadto podniesiono znaczny wzrost cen jaki miał miejsce w ostatnich miesiącach co przełożyło się na wzrost wydatków mieszkaniowych. Aktualnie koszty utrzymania lokalu mieszkalnego wynoszą 2.041 zł miesięcznie, a koszty utrzymania małoletniej A. 1.384,16 zł miesięcznie. Małoletnia jest obecnie nastolatką, co już samo w sobie uzasadnia wzrost kosztów jej utrzymania, a od września rozpocznie naukę w szkole średniej, co pociągnie dodatkowe wydatki na zakup podręczników.

W odpowiedzi na pozew B. P. wniosła o oddalenie powództwa w całości wskazując, że nie wystąpiły przesłanki do zmiany w zakresie wysokości alimentów, gdyż od ustalenia dotychczasowej renty alimentacyjnej nie upłynęło dużo czasu. Pozwana uzyskuje wynagrodzeni w wysokości 4.500 zł miesięcznie, utrzymuje kontakty z córką przekazuje jej drobne kwoty tytułem kieszonkowego i regularnie płaci zasądzone alimenty. Dalej pozwana wskazała, ze zamieszkuje w K. w wynajętym mieszkaniu, a na swoje utrzymanie wydatkuje średnio miesięcznie 4.260 zł. W ocenie pozwanej ojciec małoletniej posiada wyższe możliwości zarobkowe, gdyż jest operatorem dźwigu, a ponadto ma uprawnienia kierowcy zawodowego kat. C, pracuje w pobliżu domu i nie ma innych kosztów. Pozwana podniosła nadto, że zwiększenie raty kredytu hipotecznego nie może mieć wpływu na wzrost alimentów, a strona powodowa nie wykazała zmian w potrzebach małoletniej.

Postanowieniem z dnia 02.03.2023r. w sprawie sygn. akt III RC 28/23, Sąd Rejonowy w Wągrowcu udzielił zabezpieczenia w spawie poprzez zobowiązanie B. P. do łożenia na rzecz małoletniej A. M. (1) podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 700 zł miesięcznie, począwszy od dnia 31.01.2023 r. płatnych z góry do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ojca M. M. i to w miejsce alimentów zasadzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P., wydanym dnia 26.04.2022 r. w sprawie sygn. akt XIV C 813/21, w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalając.

Żadna ze stron postępowania nie zaskarżyła postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia A. M. (2) ur. (...) jest córką M. M. i B. P. pochodzącą z ich związku małżeńskiego, rozwiązanego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny w P. z dnia 26.04.2022r., sygn. akt XIV C 813/21, na mocy którego wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią A. powierzono ojcu pozostawiając matce prawo do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka oraz zobowiązano B. P. do łożenia na rzecz małoletniej córki alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie.

W tamtym okresie małoletnia powódka miała 13 lat i uczęszczała do VII klasy szkoły podstawowej, zamieszkiwała wraz z ojcem w lokalu zakupionym przez M. M. i B. P. w trakcie trwania ich związku za środki pochodzące z kredytu hipotecznego, chorowała na astmę i uczęszczała na odpłatne korepetycje. M. M. z zwodu tokarz, pracował zarobkowo i osiągał wynagrodzenie w kwocie 2.150 zł netto miesięcznie natomiast B. P. z zawodu sprzedawca, do stycznia 2022 r. zatrudniona była w (...) sp. z o.o. w O. ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości ok. 2.400 zł netto, natomiast w lutym 2022 r. rozpoczęła pracę firmie (...) sp. z o.o. w P., a w okresie 02.2022r. do 04.2022r jej średnie miesięczne wynagrodzenie z tego tytułu wynosiło około 4.300 zł netto. Pozwana zamieszkiwała w wynajmowanym mieszkaniu w K..

Obecnie małoletnia A. ma 14 lat i nadal uczęszcza do szkoły podstawowej, jednak z początkiem września rozpocznie naukę w szkole średniej. Małoletnia nie posiada szczególnych wymagań w zakresie żywienia, leczenia czy higieny, nie choruje przewlekle, jednak zapada na sezonowe infekcje, a nadto korzysta z odpłatnych korepetycji z matematyki i języka angielskiego. Na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb niezbędne są co miesiąc kwoty 600 zł – wyżywienie, 100 zł – art. chemiczne, kosmetyki, 150 zł – odzież i obuwie, 30 zł – leki i leczenie, 50 zł – rozrywka, 70 zł – art. szkolne, opłaty, wycieczki itp., 200 zł – korepetycje z matematyki i języka angielskiego, telefon – 20 zł. A. nadal zamieszkuje wraz z ojcem w mieszkaniu zakupionym w trakcie trwania małżeństwa M. M. i B. P. za środki z kredytu hipotecznego. Średnie miesięczne koszty utrzymania tego lokalu wynoszą prąd – 80 zł, gaz – 60 zł, czynsz wraz z ogrzewaniem (w tym woda i ścieki 42 zł, odpady komunalne 68 zł) – 505 zł, TV i Internet – 100 zł. Rata kredytu hipotecznego wynosi obecnie 1.140 zł miesięcznie.

M. M., nie choruje i nie posiada żadnych szczególnych wymagań, zatrudniony jest jako operator dźwigu w firmie Z.H.U.P. P. J. w W. i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 3.500 zł netto miesięcznie. Ojciec małoletniej pobiera także świadczenie 500+ na rzecz A..

B. P. nie choruje i nie posiada żadnych szczególnych wymagań, zatrudniona jest w firmie (...) Sp. z o.o. w P. jako operator maszyn, a średnie miesięczne wynagrodzenie jakie uzyskała z tego tytułu w okresie od 05.2022 r. do 01.2023 r. wyniosło 4.915,95 zł netto.

Pozwana nadal zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu w K. i uiszcza z tego tytułu czynsz najmu w kwocie 1.050 zł miesięcznie oraz czynsz do spółdzielni mieszkaniowej (w tym ogrzewanie, woda i odpady komunalne) w kwocie ok. 580 zł miesięcznie. Nadto matka małoletniej opłaca rachunki za Internet w kwocie 60 zł miesięcznie, za prąd w kwocie 60 zł miesięcznie i gaz 15 zł miesięcznie. Poza zaspokojeniem swoich podstawowych potrzeb pozwana spłaca także zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów konsumpcyjnych w łącznej wysokości 1.200 zł miesięcznie.

B. P. utrzymuje kontakt z małoletnią A., zazwyczaj ma on jednak formę pośrednią w postaci krótkich rozmów telefonicznych. W okresie od kwietnia 2021 r. do marca 2023 r. pozwana zabrała małoletnią córkę na kontakt osobisty łącznie 10 razy, przy czym w okresie wakacji letnich 2022r. na 3 dni. Zdarza się, że poza łożeniem alimentów B. P. przekazuje córce drobne kwoty tytułem kieszonkowego lub zakupuje dla niej pojedyncze rzecz np. spodnie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis skrócony aktu urodzenia /k. 6/; wyrok SO w Poznaniu sygn. XIV C 813/21 /k. 7-8/; zawiadomienia, faktury, rachunki, paragony, potwierdzenia zapłaty przedłożone przez stronę powodową /k. 9-62/; harmonogram spłat przedłożony przez stronę powodową /k. 63-67/; notatki przedłożone przez stronę powodową /k. 68-72/; dane z systemu PESEL-SAD /k. 74-81/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu M. M. /k. 88/; deklaracja PIT-37 B. P. /k. 93-96/; dokumentacja kredytowa pozwanej /k. 97-99/; umowa najmu przedłożone przez pozwaną /k. 100-101/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu B. P. /k. 102-102v/; poświadczenie przedłożone przez pozwaną /k. 103/; potwierdzenie przelewów i paragony przedłożone przez pozwaną /k. 104-119/; notatki przedłożone przez pozwaną /k. 120/ oraz zeznania przedstawiciela ustawowego małoletniej powódki M. M. /k. 131-132, 133-płyta CD/ zeznania pozwanej B. P. /k. 132, 133-płyta CD/; a także dokumenty zgormadzone w aktach sprawy SO w Poznaniu sygn. XIV C 813/21.

Sąd uznał zeznania M. M. za wiarygodne były bowiem jasne, logiczne i spójne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę ojcu małoletniej powódki co do korzystania przez A. z korepetycji z matematyki oraz języka angielskiego oraz co do wysokości kosztów jakie w związku z tym ponosi. Nadto nie wzbudziły wątpliwości Sądu twierdzenia ojca małoletniej co do częstotliwości i długości osobistych kontaktów pozwanej z małoletnią A.. Wreszcie za wiarygodne Sąd uznał zeznania M. M. w zakresie wysokości kosztów mieszkaniowych oraz średniej wysokości jego wynagrodzenia za pracę. Godzi się w tym miejscu zauważyć, że ostatecznie żadna z tych okoliczności nie była kwestionowana przez pozwaną.

Również zeznania pozwanej B. P. co do zasady nie wzbudziły wątpliwości Sądu były bowiem jasne i spójne, a nadto znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę pozwanej co do utrzymywania przez nią kontaktów telefonicznych z córką oraz co do przekazywania małoletniej okazjonalnie kieszonkowego lub zakupywania pojedynczych sztuk odzieży. Określając możliwości zarobkowe pozwanej Sąd opierał się jednak na treści zaświadczenia od pracodawcy, przedłożonego do akt sprawy przez samą pozwaną, uznając, że w tym zakresie zeznania B. P. nie oddają pełnego obrazu.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą roszczenia małoletniej powódki był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności Sąd zważył, że dotychczasowa wysokość alimentów zasądzona została wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny w P. z dnia 26.04.2022r., sygn. akt XIV C 813/21, a więc niespełna 1 rok temu. Niemniej w toku postępowania ustalono, że w minionym okresie nastąpiły zmiany uzasadniając ponowne ustalenie wysokości obowiązki alimentacyjnego pozwanej wobec jej córki A..

Po pierwsze, Sąd miał na uwadze, że doszło do znacznego wzrostu cen popularnych towarów i usług, w szczególności cen żywności, prądu i gazu. Jest to okoliczność powszechnie znana i nie wymaga udowodnienia. W kwietniu 2022 r. inflacja wynosiła około 12%, natomiast w lutym 2023 r. było to już ponad 18%. Po drugie, Sąd zważył, że małoletnia A. jest już nastoletnią dziewczyną, co samo w sobie łączy się ze zmianami w zakresie wydatków na zakup środków higieny i czystości, kosmetyków oraz odzieży. Powszechnie bowiem wiadomo jest, że wraz z wiekiem nastoletnie dziewczyny przykładają coraz większą wagę do swego wyglądu. Godzi się także zauważyć, że z początkiem września małoletnia rozpocznie naukę w szkole średniej co będzie łączyło się z obowiązkiem zakupu podręczników do nauki szkolnej, które na tym etapie są już pełnopłatne. Co prawda ojciec małoletniej pobiera na jej rzecz kwotę 300 zł z programu (...). Należy jednak pamiętać, że już teraz środki te przeznaczane są na zakup artykułów szkolnych i papierniczych tj. zeszyty, długopisy, piórnik, plecak itp. Co więcej choć nauka w szkołach publicznych jest co do zasady bezpłatna to jednak uczęszczanie przez dzieci do szkoły wiąże się z koniecznością uiszczania opłat na komitety rodzicielskie, składek na ubezpieczenie czy składek klasowych. Powszechnie wiadomo także, że często dzieci biorą udział 1-2 dniowych wycieczkach szkolnych, co także generuje dodatkowe koszty. W toku rozprawy z dnia 29.03.2023 r. ojciec małoletniej zeznał zaś, że już teraz A. ma problemy z nauką matematyki i języka angielskiego, konieczne jest zatem korzystanie przez nią z korepetycji w celu dostosowania poziomu jej wiedzy w tych dziedzinach do poziomu wymaganego w szkole średniej. Na te potrzeby małoletniej M. M. przeznacza zaś średnio około 200 zł miesięcznie. Po trzecie, w toku postępowania ustalono, że również w sytuacji pozwanej nastąpiła zmiana od czasu zapadnięcia poprzedniego orzeczenia w zakresie alimentów. A mianowicie wzrosły możliwości zarobkowe B. P.. W trakcie sprawy rozwodowej, prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Poznaniu pod sygn. akt XIV C 813/21, na jej początkowym etapie, matka małoletniej zatrudniona była w firmie (...) sp. z o.o. w O. ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości ok. 2.400 zł netto. Już pod koniec tamtego postępowania B. P. zatrudniona została jednak w firmie (...) sp. z o.o. w P., a jej średnie miesięczne wynagrodzenie wynosiło w tamtym okresie około 4.300 zł netto (02.2022r. do 04.2022r.). Natomiast w okresie od 05.222r. do 01.2023 r. jej średnie miesięczne zarobki oscylowały w granicach kwoty 4.900 zł netto, co wynika wprost z zaświadczenia przedłożonego do akt sprawy przez samą pozwaną. Co więcej w tym samym okresie czasu również możliwości zarobkowe ojca małoletniej powódki wzrosły z kwoty 2.150 zł netto miesięcznie do 3.500 zł netto miesięcznie. Jak zaś wskazano wcześniej zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Oznacza to, że im wyższe możliwości zarobkowe rodziców tym szerszy jest zakres potrzeb dziecka, zasługujących na miano usprawiedliwionych i tym wyższe kwoty można przeznaczać na ich zaspokojenie. Zawsze bowiem pamiętać należy, że dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z obojgiem rodziców. Po czwarte, wreszcie Sąd zważył, że pozwana w bardzo ograniczonym zakresie realizuje kontakty z małoletnią A., co do zasady ograniczając się do krótkich rozmów telefonicznych z córką i kilkudniowych pobytów małoletniej pod jej pieczą.

Mając zatem na uwadze powyższe należało uznać, że nastąpiła zmiana okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o. uzasadniająca ponowne ustalenie wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletniej powódce.

W toku postępowania ustalono, że na zaspokojenie potrzeb małoletniej powódki związanych z wyżywieniem, ubiorem, higieną, leczeniem, edukacją i rozrywką niezbędna jest co miesiąc kwota 1.220 zł. Nie budzi bowiem wątpliwości, że przy uwzględnieniu wieku małoletniej A. oraz aktualnych cen popularnych towarów i usług na jej wyżywienie niezbędna jest kwota 600 zł miesięcznie, na zakup odzieży i obuwia – 150 zł miesięcznie, chemii i kosmetyków – 100 zł miesięcznie, szeroko rozumiane wydatki szkolne oraz korepetycje z angielskiego i matematyki – 270 zł miesięcznie, zaś na rozrywkę i opłacenie telefonu – 70 zł miesięcznie. Małoletnia nadal rośnie, a choć jej rozwój fizyczny nie jest już tak intensywny jak u dzieci w młodszym wieku, to jednak nadal powoduje konieczność wymiany jej odzieży i obuwia. Nadto jak wskazano wcześniej, A. jest już nastolatką, przez co większą uwagę zwraca na to co ubiera. Podobnie w przypadku kosmetyków i środków higieny i czystości, nie budzi wątpliwości fakt, że poza standardowymi produktami tj. pasta do zębów czy mydło, małoletnia będzie korzystać z kremów, toników czy balsamów oraz innych środków higienicznych. Pamiętać też należy, że obciąża ją również udział w kosztach zakupu środków chemii gospodarczej tj. proszki czy płyny do prania. Kwestia wydatków szkolnych i korepetycji wyjaśniona została wcześniej. Korzystanie przez dziecko w wieku A. z własnego telefonu komórkowego jest obecnie standardem i ponoszenie wydatków na ten cel nie budzi wątpliwości. Powszechnie też wiadomo, że w ramach rozrywki czy spędzania wolnego czasu nastolatki często wychodzą wspólnie ze znajomymi do kina czy do kawiarni, co generuje koszty. Kwota 50 zł jaka na ten cel przeznacza ojciec małoletniej nie jest wygórowana.

Małoletnia winna także ponieść udział w wydatkach mieszkaniowych, przy czym w ocenie Sądu na uwzględnienie zasługują tu wyłącznie opłaty za media oraz wywóz odpadów komunalnych. Poza tymi opłatami M. M. reguluje także ratę kredytu hipotecznego w wysokości 1.140 zł miesięcznie. W ocenie Sądu nie ma jednak podstaw do obciążania A. udziałem w tym wydatku. Tego rodzaju koszty obciążają wyłącznie właścicieli nieruchomości, którymi na chwilę obecną są M. M. i B. P.. Skoro samej małoletniej nie przysługuje do lokalu żaden tytuł prawny, to nie ma podstaw do obciążania ją obowiązkiem spłaty kredytu na jego zakup. Dalej Sąd uznał, że czynsz uiszczany do spółdzielni powinien obciążać małoletnią tylko w części w której obejmuje opłaty za zużytą wodę i wywóz odpadów komunalnych, tylko bowiem w tym zakresie następuje zmiana wynikająca z korzystania przez małoletnią z mieszkania. Pozostałe koszty M. M. ponosiłby niezależnie od tego czy ktoś z nim mieszka czy też nie. W tych okolicznościach Sąd uznał, że udział małoletniej w wydatkach mieszkaniowych wynosi 125 zł miesięcznie (prąd 80 zł, gaz 60 zł, woda i ścieki 42 zł, odpady komunalne 68 zł / 2 os.).

Jest bezsporne, że małoletnia powódka nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, a co za tym idzie rodzice są zobowiązani do jej alimentowania zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. Obowiązek ten obciąża rodziców małoletniej w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.).

W toku postępowania ustalono, że M. M. zatrudniony jest jako operator dźwigu w firmie Z.H.U.P. P. J. w W. i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 3.500 zł netto miesięcznie. Z uzyskiwanych w ten sposób środków ojciec małoletniej winien zaś zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz łożyć na utrzymanie córki.

Jest oczywiste, że także pozwana, będąc świadomą ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dzieci powinna w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

Jak ustalono w toku niniejszego postępowania B. P. zatrudniona jest w firmie (...) Sp. z o.o. w P. jako operator maszyn, a średnie miesięczne wynagrodzenie jakie uzyskała z tego tytułu w okresie od 05.2022 r. do 01.2023 r. wyniosło 4.915,95 zł. Sąd zważył jednak, że w okresie 6 miesięcy przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie średnie miesięczne zarobki pozwanej z tytułu pracy wynosiły 5.024,22 zł netto, co wynika wprost z zaświadczenia przedłożonego do akt sprawy przez samą pozwaną. Jak zaś wskazano wcześniej, to właśnie na tym dokumencie Sąd opierał się szacując możliwości zarobkowe B. P.. W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe pozwanej w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., oscylują w granicach kwoty co najmniej 4.900 zł netto miesięcznie.

Z tak osiąganych dochodów B. P. winna według zasady równej stopy życiowej pokrywać własne usprawiedliwione koszty utrzymania, a także przyczyniać się do zaspakajania potrzeb małoletniej córki. W ocenie Sądu na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb pozwanej, w tym potrzeb mieszkaniowych, wyżywienie, higienę, ubiór, leczenie i dojazdy do pracy wystarczającą winna być kwota około 3.100 zł - 3.500 zł miesięcznie. Do wydatków tych nie zaliczają się raty zobowiązań kredytowych, które co miesiąca spłaca B. P.. W toku postępowania ustalono bowiem, że zobowiązania te wynikają z kredytów konsumpcyjnych zaciąganych przez pozwaną na finansowanie jej hobby, opłacenie wakacji itp. Zgodnie zaś z orzecznictwem Sądu Najwyższego zadłużenie bankowe pozwanej nie może powodować ograniczenia należnych małoletniej powódce środków utrzymania i wychowania. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, musi się z tym liczyć przy podejmowaniu decyzji o zaciąganiu zobowiązań na finansowanie swojego hobby czy wyjazdy wakacyjne i ich wysokość planować stosownie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem obowiązku alimentacyjnego (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 12 listopada 1976 r. sygn. akt III CRN 236/76). Podkreślić zaś trzeba, że co do zasady obowiązek alimentacyjny względem małoletniej A. ciążył na pozwanej już w chwili zaciągania tych zobowiązań, w wyniku postępowania rozwodowego doszło jedynie do kwotowego określenia wysokości tego obowiązku. Oznacza to, że już zaciągając kolejne pożyczki pozwana winna była liczyć się z tym, że ma na swoim utrzymaniu małoletnie dziecko, którego potrzeby wyprzedzają wszelkie zobowiązania kredytowe, a nawet do pewnego stopnia jej własne usprawiedliwione potrzeby.

Mając zatem na uwadze, że możliwości zarobkowe pozwanej wynoszą obecnie 4.900 zł netto miesięcznie, Sąd zobowiązał B. P. do łożenia na rzecz małoletniej powódki podwyższonej renty alimentacyjnej w wysokości 800 zł miesięcznie, stanowiących około 60% całkowitych kosztów utrzymania małoletniej w wysokości 1.345 zł miesięcznie. Sąd uznał bowiem, że to ojciec małoletniej w większym stopniu niż pozwana dokłada osobistych starań o utrzymanie i wychowanie córki. Pozwana ogranicza się jedynie do krótkich rozmów telefonicznych z małoletnią oraz sporadycznych kontaktów osobistych i okazjonalnego przekazywania córce drobnych sum tytułem kieszonkowego. Godzi się także zauważyć, że podobnie jak poprzednie również teraz zasądzone przez Sąd alimenty stanowią niespełna 1/6 możliwości zarobkowych pozwanej.

W ocenie Sądu alimenty w ustalonej powyżej kwocie nie tylko odpowiadają zasadzie równej stopy życiowej rodziców i dzieci, ale też pozostają w zakresie możliwości zarobkowych pozwanej. Nawet bowiem po uiszczeniu każdego miesiąca kwoty 800 zł tytułem alimentów, do dyspozycji B. P. pozostawać będzie kwota 4.100 zł, z której niewątpliwie będzie ona w stanie w pełni zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo (pkt. 2).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. i art. 102 k.p.c. Strona powodowa korzystała z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przy czym obie strony nie poniosły wydatków związanych z prowadzeniem niniejszego procesu. Zgodnie z art. 100 k.p.c. wobec jedynie częściowego uwzględnienia żądań koszty procesu mogą zostać stosunkowo rozdzielone między stronami lub ulegają wzajemnemu zniesieniu. Natomiast na koszty sądowe złożyła się wyłącznie należna opłata od pozwu.

Uwzględniając charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację pozwanej zobowiązanej do łożenia alimentów w podwyższonej wysokości, na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążenia jej kosztami sądowymi.

Uwzględniając zaś charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletniej powódki, na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia jej pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym podwyższone alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

sędzia Dariusz Ratajczak