Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2018 r.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie

Przewodniczący: SSR Agata Marszałek

Protokolant: sekretarz sądowy Roma Mikołajczak-Walczak

na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2018 r. rozpoznał sprawę

z powództwa: G. N. (1)

przeciwko: G. N. (2)

o: ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej

1.  ustanawia z dniem 01 stycznia 2013 r. rozdzielność majątkową między stronami G. N. (1) i G. N. (2), których wspólność majątkowa małżeńska wynika z małżeństwa zawartego w dniu 25 września 1982 r., co do którego akt małżeństwa został sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w P., zapisany w Księdze Małżeństw tego urzędu stanu cywilnego pod numerem (...),

2.  kosztami procesu obciąża pozwanego i zasądza od niego na rzecz powódki kwotę 200 złotych (dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów wpisu od pozwu oraz kwotę 720 złotych (siedemset dwadzieścia złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

SSR Agata Marszałek

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym w dniu 15 stycznia 2018 r. powódka G. N. (1) wniosła o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy nią a pozwanym G. N. (2) z datą od 1 stycznia 2013 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że strony związek małżeński zawarły w 1982 r. i pozostają w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej. Strony nie zawierały umów dotyczących wspólności majątkowej i nie toczyło się też żadne postępowanie sądowe w tym zakresie, a nadto nie są w trakcie procesu o rozwód czy separację. Powódka zaznaczyła, że na majątek stron w głównej mierze składa się spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego położonego w P. na O.. (...) które to prawo jest obciążone hipoteką kaucyjną umowną, ustanowioną jako zabezpieczenie kredytu konsolidacyjnego zaciągniętego wspólnie przez strony w 2008 r. Kredyt ten został zaciągnięty, gdyż okazało się, że pozwany zaciągał szereg innych kredytów, których spłata przerosła jego możliwości finansowe. Zaciąganie przez pozwanego kredytów spowodowane było uprawianiem przez niego hazardu. Powódka wybaczyła mężowi jego naganne postępowanie i dla ratowania małżeństwa zgodziła się na zaciągnięcie kredytu. Pod koniec 2012 r. pozwany rozpoczął pracę w firmie ochroniarskiej, co zbiegło się w czasie z otrzymaniem przez niego renty. Najpóźniej z początkiem 2013 r. pozwany założył konto bankowe, na które otrzymywał zarobione pieniądze. Od tego czasu zaprzestał udziału w utrzymywaniu mieszkania i nie ponosił innych kosztów. Wszelkie zakupy oraz dokonywanie opłat za mieszkanie spoczywa wyłącznie na powódce. Od tego czasu pomiędzy stronami doszło do zaprzestania współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym. Powódka podkreśliła też, że pozwany nadużywa alkoholu i w jej ocenie wydatkuje na ten cel znaczne kwoty. Za prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu pozwanemu odebrano prawo jazdy. Samochód należący do majątku wspólnego pozwany zaś sprzedał nie dzieląc się uzyskaną kwotą z powódką. Dodatkowo powódka wskazała, że po odkryciu, iż pozwany ją zdradza odnalazła też dokumenty świadczące o zaciąganiu przez niego dalszych pożyczek. Według wiedzy powódki zaciągnięte pożyczki są pożyczkami gotówkowymi. Zdaniem powódki nie powinna ona ponosić odpowiedzialności za samodzielnie – bez jej wiedzy i wbrew jej woli – zobowiązania zaciągnięte przez pozwanego. Co więcej powódka uzyskała informacje, że pozwany zamierza zaciągnąć kolejny kredyt. W tych okolicznościach w ocenie powódki zostały spełnione warunki do uwzględnienia pozwu i ustanowienia rozdzielności zgodnie z żądaniem (k. 2 – 11).

Na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2018 r. pozwany oświadczył, że zgadza się z wniesionym powództwem. Oświadczył, że bierze kredyty i spłaca nimi wcześniejsze zobowiązania (k. 88).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka G. N. (1) i pozwany G. N. (2) związek małżeński zawarli w dniu 25 września 1982 r. w P..

Dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa (k. 14)

W 2008 r. okazało się, że pozwany jest zadłużony na około 80.000 zł w kilku bankach. Powódka o tych zadłużeniach nie wiedziała, gdyż kredyty te były zaciągane bez jej wiedzy i zgody. Pieniądze z zaciąganych kredytów pozwany przeznaczał na grę w ruletkę w kasynach. Powódka dla ratowania małżeństwa postanowiła pomóc mężowi. Wspólnie zatem w dniu 18 stycznia 2008 r. zaciągnęli kredyt w kwocie 149.668,05 zł, z którego kwota około 80.000 zł została przeznaczona na spłatę zobowiązań kredytowych pozwanego w różnych bankach.

Dowód: umowy o przyznanie limitu kredytowego (k. 31 – 39), umowa rachunku bankowego (k. 44), plan spłaty kredytu (k. 48), haromonogram spłaty kredytu (k. 51 – 53), umowa o kredyt oraz limit i kartę (k. 54 – 56), umowa kredytu wraz z załącznikami (k. 58 – 69), przesłuchanie powódki G. N. (1) (protokół z rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. – k. 89 – 90), przesłuchanie pozwanego G. N. (2) (protokół z rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. – k. 90)

Po jakimś czasie okazało się, że pozwany znowu zaczął mieć problemy z hazardem i zadłużył się na 50.000 zł. W grudniu 2012 r. pozwany zaczął pracować jako ochroniarz. W związku z tym założył rachunek bankowy, do którego powódka nie miała dostępu. Od tego czasu pozwany w dalszym ciągu bez zgody i wiedzy powódki zaciągał kredyty. Małżonkowie wprawdzie w dalszym ciągu mieszkali razem, ale nie podejmowali wspólnie decyzji co do zarządu majątkiem wspólnym i przestali prowadzić wspólne gospodarstwo domowe. Utrzymywanie wspólnego mieszkania spoczywało zaś na powódce. Pozwany zaczął nadużywać alkoholu. Z uwagi na prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu pozwanemu zabrano prawo jazdy na okres 12 miesięcy. Doszło do sytuacji, w której pozwany jeden kredyt spłacał drugim. Łącznie zobowiązania kredytowe pozwanego wynoszą około 200.000 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 16), dowody wpłaty (k. 20 – 21), wyciągi z rachunków kart kredytowych (k 79 – 80 i k. 81), wyciąg z historii rachunku (k. 82 – 87), zawiadomienie o wszczęciu postępowania (k. 22), zawiadomienie o wykonaniu środka karnego (k. 23), decyzja z dnia 6 czerwca 2017 r. (k. 24), warunki umowy (k. 25 – 30), przesłuchanie powódki G. N. (1) (protokół z rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. – k. 89 – 90), przesłuchanie pozwanego G. N. (2) (protokół z rozprawy z dnia 12 kwietnia 2018 r. – k. 90)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów, a także przesłuchania stron.

Za przydatne dla rozstrzygnięcia Sąd uznał zebrane w sprawie dokumenty prywatne. Zgodnie z art. 245 k.p.c. dokumenty prywatne stanowią dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z tego przepisu wynika, iż dokument prywatny nie korzysta z domniemania zgodności z prawdą oświadczeń w nim zawartych, a jedynie z domniemania, iż osoba podpisana złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie i takie też znaczenie nadano przedłożonym do akt sprawy dokumentom prywatnym.

Wiarygodne okazały się też zeznania powódki i pozwanego. Korespondowały one ze sobą, a także z dokumentami przedłożonymi przez powódkę.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 52 § 1 k.r.o. z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje zaś z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może natomiast ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu (at. 52 § 2 k.r.o.).

W judykaturze Sądu Najwyższego wskazano, że ważne powody to sytuacja pociągająca za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny oraz wynikająca z nieporozumień małżeńskich utrata zdolności do wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym. Za ważne powody mogą być uznane w szczególności: okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna), trwonienie majątku, alkoholizm, narkomania, hazard, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny (por. Sokołowski Tomasz. Art. 52. W: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, wyd. II. LEX, 2013 r., a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r., sygn. akt II CKN 401/00, Lex nr 548761 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2003 r., sygn. akt IV CKN 1710/00, Lex nr 78281). W orzecznictwie zwraca się uwagę, że zniesienie wspólności majątkowej z datą wsteczną jest możliwe o tyle tylko, o ile w tej dacie istniały już ważne powody zniesienia wspólności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2004 r., sygn. akt III CK 126/03, Lex nr 108480).

Przenosząc poczynione uwagi na grunt dokonanych ustaleń, w ocenie Sądu należy uznać, iż w niniejszej sprawie zaistniały ważne powody uzasadniające ustanowienie między powódką G. N. (1), a pozwanym G. N. (2) rozdzielności majątkowej i to z datą wcześniejszą niż dzień wytoczenia powództwa, bowiem z dniem 1 stycznia 2013 r. Z poczynionych ustaleń wynika, że małżonkowie już od początku 2013 r. nie wykonywali zarządu majątkiem wspólnym. Pozwany po podjęciu zatrudnienia i założeniu własnego rachunku bankowego, do którego powódka nie miała dostępu, bez jej zgody i wiedzy zaciągał zobowiązania kredytowe, przeznaczając uzyskane w ten sposób środki nie na zaspokojenie potrzeb rodziny, a na grę w kasynie i alkohol. Takie zachowanie pozwanego świadczy o trwonieniu majątku wspólnego, a nie powiększaniu jego substancji. Środki, które pozwany uzyskiwał ze swojej pracy musiał bowiem przeznaczać na spłatę zaciągniętych zobowiązań, a nie na potrzeby rodziny. Kolejnymi kredytami spłacał natomiast te, które zaciągnął wcześniej. Mając to na uwadze należy stwierdzić, że już od początku 2013 r. zaistniały ważne powody oraz wyjątkowy wypadek, o których mowa w art. 52 § 1 i 2 k.r.o. Z tych też przyczyn powództwo zasługiwało na uwzględnienie. W pkt. 1 wyroku ustanowiono zatem między stronami rozdzielność majątkową z dniem 1 stycznia 2013 r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powództwo zostało uwzględnione w całości, a zatem za stronę przegrywająca należy uznać pozwanego. Tym samym w pkt. 2 wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powódki kwotę 200 zł tytułem zwrotu wpisu od pozwu (art. 27 pkt 6 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) oraz kwotę 720 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (§ 4 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie).

SSR Agata Marszałek