Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 15 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w P. I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Mariusz Gotowski

Protokolant Małgorzata Idczak – Kostruba

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2024 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. P.

przeciwko J. S.

o zapłatę

1.  oddala powództwo

2.  kosztami procesu obciąża powoda w zakresie poniesionym.

Sędzia Mariusz Gotowski

UZASADNIENIE

Powód K. P., prowadzący działalność gospodarczą po firmą (...) w P., wystąpił z pozwem przeciwko J. S., domagając się zasądzenia kwoty 5.000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 kwietnia 2022 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 34 zł. Uzasadniając swoje stanowisko, strona powodowa w pierwszej kolejności wyjaśniła, że prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). W ramach prowadzonej działalności powód świadczy m. in. usługi najmu krótkoterminowego apartamentów. Następnie wskazał, że wynajął J. S. apartament nr (...) przy ulicy (...) w P. na okres od dnia 18 marca 2022 r. do dnia 19 marca 2022 r. Pozwany podczas zameldowania się w apartamencie, zaakceptował pisemnie Regulamin P. A. Towarowa, stanowiący integralna część umowy najmu wyżej wskazanego apartamentu. Wyjaśnił, ze zgodnie z punktem 3.2 Regulaminu, w apartamentach obowiązuje całkowity zakaz organizowania przyjęć, imprez okolicznościowych oraz zakłócania spokoju i ciszy nocnej. Z kolei na podstawie punktu 3.4 Regulaminu, w przypadku naruszenia tego zakazu, wynajmujący ma prawo nałożenia na najemcę kary w wysokości 5.000 zł. Pozwany naruszył punkt 3.2 poprzez zorganizowanie imprezy towarzyskiej, uciążliwej i zakłócającej spokój innych mieszkańców budynku. Na skutek powyższego i związanych z tym skarg mieszkańców i administracji budynku, powód został narażony na pogorszenie relacji z mieszkańcami i administracją budynku oraz ma na pogorszenie jego renomy i dobrego imienia. Wobec powyższego powód naliczył pozwanemu kare wynikającą z naruszenia regulaminu w wysokości 5.000 zł. Pismem z dnia 22 marca 2022 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty wyżej wskazanej kwoty, jednakże wezwanie okazało się bezskuteczne. Powyższe wezwanie do zapłaty, w którym powód wyznaczył pozwanemu termin 3 dni na zapłatę objętych nim należności zostało doręczone pozwanemu w dniu 7 kwietnia 2022 r., wobec czego roszczenie stało się wymagalne w dniu 10 kwietnia 2022 r. Z tego względu powód żąda odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2022 r.

Nakazem zapłaty wydanym w postepowaniu upominawczym, referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Poznań-Stare Miasto w P., orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W ustawowym terminie pozwany złożył sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając powyższy nakaz zapłaty w całości i domagając się oddalenia powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana w pierwszej kolejności przyznała, że pozwany wynajął apartament nr (...) przy ulicy (...) w P. na okres od dnia 18 marca 2022 r. do dnia 19 marca 2022 r. Następnie wskazał, że przebywał w tym apartamencie z kolegą. Wspólnie pragnęli przygotować projekt na najbliższe zajęcia na uczelni. Około godziny 21:00 do apartamentu przyszli znajomi w celu wypełnienia ankiety stanowiącej integralną część opracowywanego przez pozwanego projektu. Młodzież przebywała w apartamencie w odzieży wierzchniej w kurtkach. Stali zgromadzeni wokół stołu. W pomieszczeniu nie było włączonego sprzętu grającego poza telewizorem. Nie było szklanek z alkoholem, jedzenia, przekąsek. Młodzież nie była nawet pod wpływem alkoholu. Przyszli tylko wypełnić ankiety, na około 30 minut. Nawet nie zdjęli kurtek. Nagranie które zostało zarejestrowane przez ochronę tuż przed wejściem do apartamentu nr (...) jasno pokazuje, że z wynajmowanego apartamentu nie dobiegał jakikolwiek hałas czy odgłos muzyki. Panowała idealna cisza. Na korytarzy nie było zgromadzonych sąsiadów zaniepokojonych hałasem czy innymi niedogodnościami zakłócającymi spokój sąsiadujących apartamentów. Na korytarzu znajduje się tylko i wyłącznie ochrona obiektu. Ochrona weszła do apartamentu na 104 po zapukaniu. Nie poczekali aż pozwany otworzy drzwi. Nikt nie przedstawił się. Pozwany nie został poinformowany czy to była ochrona budynku czy administracja budynku. Pozwany podniósł, że obecna w apartamencie młodzież nie bawiła się, nikt nie tańczył, nie było głośnej muzyki ani alkoholu czy jedzenia. Nikt nie podnosił głosu i nie awanturował się. Tylko kolega z którym pozwany wynajmował apartament siedział na kanapie przed telewizorem i nalewał wyłącznie sobie drinka. Zaznaczył przy tym, że cała sytuacja została nagrana przed godziną 22:00 ( przed godziną ciszy nocnej). Po upomnieniu ochrony młodzież wraz z pozwanym natychmiast opuściła apartament o nr 104. Zdaniem pozwanego, cała sytuacja jasno wskazuje, że nie nastąpiło naruszenie punktu 3.2 regulaminu bowiem: nikt nie zakłócał spokoju (żadnego hałasu poza włączonym telewizorem), nie doszło do zakłócenia ciszy nocnej ponieważ młodzież opuściła apartament nr 104 przed godziną 22:00, w apartamencie nie odbywała się impreza towarzyska, która była uciążliwa i zakłócająca spokój innych mieszkańców budynku -n nagranie na korytarzu jednoznacznie pokazuje, że panował idealna cisza. W związku z tym zgodnie ze stanowiskiem pozwanego, błędne jest całkowicie stanowisko powoda, który twierdzi że zachowanie pozwanego naraziło na pogorszenie relacji z mieszkańcami i administracją budynku oraz na pogorszenie jego renomy i dobrego imienia. Pozwany zaznaczył, że zarówno on jak i osoby przebywające w apartamencie nr 104 przestrzegały zasad poszanowania dobrego sąsiedztwa, poszanowania praw mieszkańców innych lokali, a przede wszystkim poszanowania ciszy nocnej w godzinach od 22:00 do 6:00 – nie było ich w tych godzinach w apartamencie. Nadto podkreślił, że w apartamencie nie było zorganizowanego przyjęcia, imprezy okolicznościowej oraz zakłócania spokoju czy ciszy nocnej. Młodzież razem z pozwanym po zwróceni u uwagi przez ochronę budynku natychmiast opuściła wynajmowany apartament 104. Podkreślał też że w regulaminie jasno i wyraźnie wskazano, że klient ma prawo zaprosić do apartamentu swoich gości. Z kolei zgodnie z regulaminem, alkoholu nie wolno spożywać tylko i wyłącznie na terenie części wspólnych budynku, w tym w szczególności na korytarzach, na klatkach schodowych i w windach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pomiędzy powodem K. P. a pozwanym J. S. doszło do zawarcia umowy najmu krótkoterminowego, której przedmiotem było wynajęcie apartamentu nr 104, znajdującego się w budynku położonym przy ulicy (...) w P., w okresie od dnia 18 marca 2022 r. do dnia 19 marca 2022 r.

Bezsporne

Integralna część zawartej umowy stanowił Regulamin korzystania z apartamentów (...). Zgodnie z treścią punktu 3.1 regulaminu, klient oraz osoby z nim przebywające zobowiązani są do przestrzegania zasad dobrego sąsiedztwa, poszanowania praw mieszkańców innych lokali, przestrzegania ciszy nocnej w godzinach od 22:00 do 6:00.

Zgodnie punktem 3.2 Regulaminu, w apartamentach obowiązuje całkowity zakaz organizowania przyjęć, imprez okolicznościowych oraz zakłócania spokoju i ciszy nocnej.

W myśl punktu 3.3 Regulaminu, klient ponosi pełną odpowiedzialność za zachowanie osób trzecich zaproszonych przez niego do apartamentu jak za swoje własne działania.

Zgodnie z punktem 3.4 Regulaminu, w przypadku interwencji Policji, Straży Miejskiej, ochrony budynku, skarg sąsiadów lub administracji budynku związanych z naruszeniem przez klienta lub osoby, o których mowa w punkcie 3.3 Regulaminu punktów 3.1 i 3.2 Regulaminu oraz w przypadku naruszenia przez klienta lub osoby o których mowa w punkcie 3.3 Regulaminu punktów 3.1 i 3.2 Regulaminu, PAT zastrzega sobie prawo do rozwiązania umowy najmu ze skutkiem natychmiastowym, odmówienia dalszego świadczenia usług klientowi i nałożenia na niego kary w wysokości 5.000 zł.

Zgodnie z treścią punktu 3.5 na terenie części wspólnych budynku, w tym w szczególności na korytarzach, klatkach schodowych, w windach oraz w pomieszczeniach garażowo-technicznych i gospodarczych obowiązuje całkowity zakaz spożywania alkoholu oraz zakaz palenia papierosów elektronicznych oraz nowatorskich wyrobów tytoniowych.

Zgodnie z treścią punktu 3.6 Regulaminu, całkowity zakaz palenia papierosów, wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych oraz nowatorskich wyrobów tytoniowych obowiązuje również w apartamentach, z wyłączeniem balkonów. Palenie na terenie balkonów dozwolone jest pod warunkiem zachowania czystości, w szczególności poprzez wyrzucanie niedopałków do przeznaczonej do tego popielnicy.

Zgodnie z treścią punktu 3.12 Regulaminu, klient nie ma prawa do udostępniania ani przekazywania apartamentu osobom trzecim.

Zgodnie z punktem 3.13, klient zobowiązany jest do korzystania z apartamentu zgodnie z jego przeznaczeniem, nieusuwania z apartamentu jakichkolwiek elementów jego wyposażenia i dekoracji oraz do utrzymywania apartamentu w należytym stanie.

Zgodnie z treścią punktu 3.14, w przypadku naruszenia Regulaminu przez klienta PAT ma prawo do rejestrowania obrazu i dźwięku obejmujących wizerunek Klienta oraz osób, o których mowa w punkcie 3.3 Regulaminu w celu udokumentowania naruszenia Regulaminu, na co klient wyraża zgodę.

Zgodnie z punktem 4.2 regulaminu, klient ponosi wobec PAT odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone w czasie pobytu przez siebie lub osoby trzecie, o których mowa w punkcie 3.3 Regulaminu. Klient ponosi również wobec PAT odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone osobom trzecim w czasie trwania pobytu, w sytuacji, w której PAT będzie ponosić odpowiedzialność wobec osób trzecich, którym szkodę wyrządził klient lub osoba, o której mowa w punkcie 3.3 Regulaminu.

Pozwany zaakceptował postanowienia powyższego Regulaminu, składając swój podpis pod jego treścią.

Dowód: - kopia Regulaminu korzystania z apartamentów (...) wraz z wyciągiem – k. 13-16

W dniu 18 marca 2022 r., pomiędzy godziną 20:00 a 21:00 pozwany w wynajętym apartamencie nr 104 znajdującym się w budynku przy ulicy (...) w P., zorganizował spotkanie towarzyskie, w którym uczestniczyło około 10 osób z kręgu jego znajomych. W trakcie spotkania w apartamencie słychać było głośne rozmowy oraz muzykę dochodzącą z włączonego telewizora. Około godziny 21:15 powód wraz z D. S., weszli do apartamentu informując, że w apartamencie obowiązuje zakaz organizowania imprez. Jednocześnie powód nakazał wszystkim uczestnikom spotkania natychmiastowe opuszczenie apartamentu, informując pozwanego aby zaczął zbierać pieniądze na zastrzeżoną karę. Po wejściu do lokalu, na stole w salonie stała jedna butelka z alkoholem oraz jedna butelka z napojem C.-cola. Ponadto uczestnicy posiadali jeszcze jedną butelkę alkoholu. Część uczestników spotkania była ubrana w zimowe kurtki. Na stole w salonie nie było artykułów żywnościowych ani przekąsek.

Dowód: - nagranie zarejestrowane przez pracownika ochrony w dniu 18 marca 2022 r. - protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2024 (k. 86-95)

- zeznania świadka K. Ł. – k. 87

- zeznania świadka F. K. – k. 88

- zeznania świadka D. S. – k. 88-89

- zeznania świadka F. R. – k. 89-90

- zeznania świadka M. W. – k. 90-91

- zeznania świadka J. B. – k. 91

- zeznania świadka K. S. – k. 91-92

- zeznania powoda K. P. – k. 93

- zeznania pozwanego J. S. – 93-94

Po opuszczeniu apartamentu przez osoby uczestniczące w spotkaniu w dniu 18 marca 2022 r., powód nie zwrócił pozwanemu pieniędzy za rezerwację apartamentu.

Bezsporne, nadto

Dowód: - zeznania powoda K. P. – k. 93

Pismem z dnia 22 marca 2022 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.000 zł tytułem kary umownej za zorganizowanie imprezy towarzyskiej w apartamencie 104 przy ulicy (...) w P., który został wynajęty pozwanemu w okresie od dnia 18 marca 2022 r. do dnia 19 marca 2022 r., w terminie 3 dni od doręczenia wezwania na wskazany w treści pisma numer rachunku bankowego pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Powyższe pismo pozwany odebrał w dniu 7 kwietnia 2022 r.

Dowód: - przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 22 marca 2022 r. wraz z kopią potwierdzenia nadania przesyłki poleconej oraz kopią zwrotnego potwierdzenia odbioru – k. 19-21

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy, a także na podstawie zeznań świadków K. Ł., F. K., F. R., M. W., J. B., K. S., D. S. oraz powoda K. P. oraz pozwanego J. S. oraz nagrania zarejestrowanego za pomocą kamery przez pracownika ochrony budynku.

Zebrane w sprawie dokumenty Sąd uznał za wiarygodne, gdyż ich prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania, jak również Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu. Także kopie dokumentów – niekwestionowane przez strony okazały się przydatne w ustaleniach faktycznych.

Zeznania świadków: K. Ł., F. K., F. R., M. W., J. B., K. S., Sąd w przeważającej części uznał za wiarygodne i spójne oraz pokrywając się z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku niniejszego postępowania, zwłaszcza z treścią nagrania zarejestrowanego przez pracownika ochrony z którym powód wszedł do apartamentu w dniu 18 marca 2022 r. Wszyscy świadkowie byli uczestnikami spotkania zorganizowanego przez pozwanego w dniu 18 marca 2022 r. O ile można przypuszczać, że wszyscy oni będąc we wzajemnych relacjach koleżeńskich mogli uzgodnić wspólną wersję zdarzeń mających miejsce w dniu 18 marca 2022 r., to opisywany przez nich przebieg wydarzeń po wejściu powoda do lokalu, pokrywał się w przeważającej części z treścią nagrania zarejestrowanego przez pracownika ochrony za pomocą kamery. Z treści zeznań tych świadków wynika, że wszyscy zgromadzili się tam z inicjatywy pozwanego w godzinach od 20:00 do 21:00 w dniu 18 marca 2022 r., przy czym część z nich nie spożywała alkoholu, a w lokalu słychać były głośne rozmowy, niemniej jednak apartament nie został wynajęty w celu zorganizowania imprezy towarzyskiej. Twierdzenia te Sąd uznał za wiarygodne, bowiem z treści nagrania również wynikało, że w wewnątrz apartamentu co prawda na stole w salonie stała jedna butelka z alkoholem a jedna z napojem C.-cola, niemniej jednak były to jedyne widoczne na nagraniu produkty spożywcze. Z treści zeznań tych świadków (podobnie jak z treści nagrania) nie wynika, aby spotkanie miało charakter imprezy towarzyskiej, albowiem ani widoczna w salonie ilość alkoholu (jedna butelka), ani to że w lokalu nie było takich rzeczy jak inne produkty żywnościowe czy przekąski, a część obecnych w lokalu osób w trakcie wejścia powoda do lokalu była ubrana w zimowe kurtki. Sąd nie dał wiary jedynie twierdzeniom, że spotkanie miało na celu wypełnienie ankiety przygotowanej przez pozwanego, a potrzebnej mu do napisania pracy inżynierskiej pozwanego. Przeczą bowiem temu zeznania pozwanego, z których wynika, iż przygotował ankietę w liczbie 4 egzemplarzy, podczas gdy liczba osób w lokalu znacznie przewyższała ilość przygotowanych przez pozwanego formularzy ankiety.

Zeznania świadka D. S. Sąd tylko częściowo uznał za wiarygodne, głównie w zakresie niespornych okoliczności faktycznych. Świadek zeznał, że podstawą anulowania rezerwacji było to, że w apartamencie było za dużo osób i był hałas. O ile można dać wiarę twierdzeniom, iż liczba osób w apartamencie nr 104 znacznie przekraczała dopuszczalna ilość, to twierdzenia dotyczące hałasu nie znajdują oparcia w zarejestrowanym nagraniu ze zdarzenia, bowiem podczas podchodzenia powoda wraz z pracownikiem ochrony pod drzwi apartamentu, nie słychać było aby z pomieszczenia wydobywał się nadmierny hałas w postaci głośnej muzyki, krzyków czy uderzeń przedmiotami. Niewiarygodne okazały się również twierdzenia, że interwencja była wynikiem skarg sąsiadów, którym przeszkadzał dochodzący z apartamentu. Świadek nie potrafił jednak powiedzieć jakim sąsiadom, z którego apartamentu lub piętra przeszkadzał rzekomy hałas, który pochodził z apartamentu 104.

Zeznania powoda były wiarygodne tylko w zakresie niespornych okoliczności faktycznych. Powód zeznał, że wraz z pracownikiem ochrony weszli do lokalu nr (...) w dniu 18 marca 2022 r. i wyprosili wszystkie znajdujące się w nim osoby. Niewiarygodne okazały się jednak twierdzenia, że w momencie wejścia powoda do lokalu, zarówno pozwany jak i zaproszone przez niego osoby natychmiast zaczęły chować wszystkie rzeczy, które ze sobą mieli. Twierdzenia te nie znajdują potwierdzenia w treści zarejestrowanego nagrania, z którego wynika, że po wejściu powoda do lokalu, wszyscy uczestnicy spotkania niemal natychmiast opuścili apartament.

Zeznania pozwanego podobnie jak w przypadku przesłuchanych w toku postepowania świadków (zaproszonych przez niego uczestników spotkania) okazały się wiarygodne w zakresie okoliczności dotyczących przebiegu zdarzenia z dnia 18 marca 2022 r., przy czym Sad nie dał wiary twierdzeniom dotyczącym celu zorganizowanego spotkania, albowiem jak już wyżej wskazano, liczba przygotowanych przez pozwanego egzemplarzy ankiet, nie pokrywała się z liczba zaproszonych na spotkanie osób, wobec czego przyjąć należało, że cel spotkania był inny aniżeli zgodnie twierdzili wszyscy jego uczestnicy.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Bezspornym w niniejszej sprawie było to, że powoda i pozwanego łączyła umowa najmu krótkoterminowego, w oparciu o którą pozwany dokonał rezerwacji apartamentu nr 104, znajdującego się w budynku położonym przy ulicy (...) w P., w okresie od dnia 18 marca 2022 r. do dnia 19 marca 2022 r. Poza sporem pozostawało też to, że w dniu 18 marca 2022 r., pozwany zorganizował spotkanie w wyżej wskazanym apartamencie, na które zaprosił swoich znajomych i na którym to spotkaniu pomiędzy godziną 20:00 a 21:00, pojawiło się około 10 osób. Niespornym było również to, że około godziny 21:15 powód wszedł do apartamentu w towarzystwie pracownika ochrony, który rejestrował całe zdarzenie za pomocą kamery i nakazał wszystkim znajdującym się wewnątrz apartamentu osobom jego opuszczenie, wskazując, iż pozwany wbrew postanowieniom regulaminu, zorganizował imprezę towarzyską. A zatem kwesta sporu sprowadzała się do tego jaki w istocie charakter miało spotkanie które zorganizował pozwany, czy była to impreza towarzyska której zabraniał regulamin i czy w związku z tym powód mógł domagać się od pozwanego zapłaty zastrzeżonej na ta okoliczność kary umownej w wysokości 5.000 zł.

Przepis art. 483 § 1 k.c. stanowi, że można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Przepis art. 484 k.c. stanowi z kolei, że: § 1. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły, § 2. Jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana.

Kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2008 r., V CSK 85/08, LEX nr 457785; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 lutego 2013 r., I ACa 99/13, LEX nr 1313465; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 maja 2013 r., I ACa 174/13, LEX nr 1375649; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 11 czerwca 2013 r., I ACa 365/13, LEX nr 1345561). Skłania ona tym samym stronę zobowiązaną, może nawet silniej niż jakiekolwiek inne środki, do ścisłego wypełnienia zobowiązania. Dłużnik, godząc się na karę umowną, bierze tym samym na siebie gwarancję jego wykonania. Treścią zastrzeżenia kary umownej jest zobowiązanie się dłużnika do zapłaty wierzycielowi określonej kwoty pieniężnej w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zapłata kary umownej stanowi niejako automatyczną sankcję przysługującą wierzycielowi w stosunku do dłużnika w wypadku niewykonania przez niego lub nienależytego wykonania zobowiązania z przyczyn, za które dłużnik odpowiada.

Kara umowna wpisana jest w reżim odpowiedzialności odszkodowawczej i stanowiąc ryczałtowe odszkodowanie za niewykonanie (niewłaściwe wykonanie) zobowiązania, nie może być oderwana od przesłanek odpowiedzialności kontraktowej wskazanych w art. 471 i nast. k.c. (por.m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 r., II CSK 318/10, nie publ., z dnia 16 stycznia 2013 r., II CSK 331/120, nie publ.). Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. kara przysługuje w razie zwłoki dłużnika, stanowiącej kwalifikowane opóźnienie, zawinione bezpośrednio przez dłużnika, bądź osoby którymi posługiwał się przy wykonaniu zobowiązania, również powstałe z innych przyczyn jak te, za które ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 1980 r., II CR 47/97, nie publ., z dnia 8 lutego 2013 r., IV CSK 299/12, Lex 1314429). Dopuszczalne jest zatem wprowadzenie jej na wypadek naruszenia dowolnego obowiązku, niezależnie od tego, czy jest on funkcjonalnie związany z długiem oraz czy naruszenie skutkuje niewykonaniem, czy jedynie nienależytym wykonaniem zobowiązania, ale takie poszerzenie podstaw wymaga wyraźnego określenia w umowie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2019 r., II CSK 180/10, Lex nr 970070).

Kara umowna przewidziana w art. 483 k.c., jak każde odszkodowanie, przysługuje zatem na zasadzie winy. Od odszkodowania sensu stricte kara umowna różni się jedynie tym, że należy się ona bez względu na wysokość szkody (art. 484 § 1 k.c.). Jeżeli zaś chodzi o podstawy odpowiedzialności, to ustawodawca nie wprowadził w tym zakresie zasad odrębnych. Zastrzeżona przez strony stosunku obligacyjnego kara umowna należy się zatem wierzycielowi tylko wtedy, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez dłużnika zobowiązania niepieniężnego jest następstwem okoliczności, za które on ponosi odpowiedzialność (art. 471 k.c.), tj. gdy - jeżeli strony co innego nie zastrzegły, ani co innego nie przewiduje szczególny przepis ustawy - niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego wynika z niezachowania przez dłużnika należytej staranności (art. 472 k.c.), czyli z jego winy w postaci, co najmniej, niedbalstwa; a jeżeli strony w umowie rozszerzyły odpowiedzialność dłużnika, obejmując nią ponadto niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu innych oznaczonych okoliczności (art. 473 k.c.), albo jeżeli rozszerzenie takie przewiduje szczególny przepis ustawy - gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania wynika również z tych szerzej ujętych okoliczności - w czym przejawia się, w takich przypadkach, odpowiedzialność dłużnika na zasadzie ryzyka, a nie można wykluczyć, iż wyjątkowo nawet absolutna. Strony zaostrzając na podstawie art. 473 § 1 k.c. odpowiedzialność dłużnika przez oderwanie jej od zasady winy muszą jednak w umowie ściśle określić mające uzasadniać odpowiedzialność dłużnika okoliczności, niemieszczące się w granicach wyznaczonych przez art. 472 k.c. (por. wyrok z dnia 16 listopada 2017 r., V CSK 28/17, Legalis nr 1733719).

Kara, jako sposób naprawienia szkody, poprzez umowne zastrzeżenie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego następuje przez zapłatę określonej sumy, zajmuje miejsce odszkodowania ( art. 361 § 2 w zw. z 471 k.c. ). Niemniej, jakkolwiek fakt powstania i wysokości szkody jest irrelewantny (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2003 r., mającą moc zasady prawnej, III CZP 61/02, OSNC 2004, Nr 5, poz. 69), to - jak wskazano wyżej - przesłanki odpowiedzialności muszą odpowiadać tym, przy ziszczeniu których można dochodzić odszkodowania ex contractu.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności stwierdzić należy, że umowa najmu krótkoterminowego nie wymaga dla swej skuteczności formy pisemnej. Okoliczność zawarcia tej umowy pomiędzy stronami nie była kwestionowana, zatem mimo niezłożenia przez powoda do akt dokumentu umowy, Sąd przyjął, że między powodem a pozwanym doszło do zawiązania węzła obligacyjnego. Powyższe potwierdza również fakt złożenia przez pozwanego podpisu pod egzemplarzem regulaminu, stanowiącego integralną część zawartej umowy najmu.

Jak już wyżej wskazano, zgodnie z treścią regulaminu w apartamentach obowiązuje całkowity zakaz organizowania przyjęć, imprez okolicznościowych oraz zakłócania spokoju i ciszy nocnej. Klient oraz osoby z nim przebywające zobowiązani są do przestrzegania zasad dobrego sąsiedztwa, poszanowania praw mieszkańców innych lokali, przestrzegania ciszy nocnej w godzinach od 22:00 do 6:00. Z treści regulaminu wynika, że naruszenie wyżej wskazanych obowiązków może skutkować rozwiązaniem umowy najmu ze skutkiem natychmiastowym, odmówieniem dalszego świadczenia usług klientowi i nałożeniem na niego kary w wysokości 5.000 zł. Wobec braku zarówno umownej jak i ustawowej definicji pojęcia „impreza okolicznościowa”, Sąd posiłkował się definicją tego pojęcia, zaczerpniętą z publikacji: „ Organizowanie przyjęć okolicznościowych” pod red. Krzywda S., W. L. (2006) – strona 7, Instytut (...), R.; „ Organizacja imprez. Kreowanie zdrowego stylu życia”, pod red. N. P. (2018) – strony 9,10,11, D., W.. Zgodnie z definicją zawarta w powyższych publikacjach, impreza okolicznościowa to impreza o uroczystym charakterze, wydawana z jakiejś ściśle określonej okazji. Polega na gromadzeniu się ludzi o ustalonym czasie i miejscu, by wspólnie świętować. To wydarzenie, które wykracza poza codzienne doświadczenia ludzi.

Analiza materiału doprowadziła Sąd do przekonania, że zorganizowane przez powoda w dniu 18 marca 2022 r. spotkanie, na które zaprosił swoich znajomych absolutnie takiego charakteru nie miało. Jak już wyżej wskazano, po wejściu powoda do lokalu, nie stwierdzono, aby znajdujący się w jego wnętrzu młodzi ludzie pili alkohol w dużych ilościach. Przeczy o zaobserwowana w lokalu ilość alkoholu. Nadto z treści nagrania wynika, że w lokalu pomiędzy uczestnikami spotkania odbywały się głośne rozmowy, a z włączonego telewizora słychać było muzykę nadawaną ze stacji muzycznej. Niemniej jednak trudno oczekiwać, aby młodzi ludzie spotykając się w piątek wieczorem we własnym gronie przebywali w milczeniu. Z treści nagrania nie wynika też, aby w lokalu odbywała się jakakolwiek impreza. Na stole w salonie nie było żadnych artykułów spożywczych przekąsek, czy tez dużych ilości alkoholu. Po wejściu powoda do apartamentu nie było widać tańczących czy hałasujących osób, tylko młodych ludzi przemieszczających się wewnątrz pomieszczenia, przy czym niektórzy z nich ubrani byli w kurtki zimowe, co mogło świadczyć o tym, że dopiero do lokalu przybyli, bądź szykowali się do jego opuszczenia. Z treści nagrania, co już sygnalizowano we wcześniejszej części uzasadnienia, nie wynika też, aby przed wejściem powoda do lokalu z jego wnętrza słychać było krzyki, kłótnie, wyzwiska, uderzanie przedmiotami czy inny rodzaj trudnego do zniesienia hałasu. W świetle powyższego, nie sposób przyjąć, że zorganizowane przez powoda spotkanie miało charakter imprezy okolicznościowej. Faktem jest, że Sąd nie dał wiary twierdzeniom przesłuchanych w charakterze świadków uczestników spotkania, że jego celem było wypełnienie ankiety, mającej stanowić materiał dla pozwanego, który następnie miał zostać wykorzystany przez niego w przygotowywanej przez niego pracy inżynierskiej. Niemniej jednak, nie sposób z tego wyprowadzić wniosku, że wewnątrz apartamentu odbywała się impreza okolicznościowa. Wręcz przeciwnie, zachowanie znajdujących się w środku osób świadczyło o tym, że przygotowują się do wspólnego imprezowania poza apartamentem, być może w klubie nocnym, dyskotece czy jakiejkolwiek innej imprezie zorganizowanej w zupełnie innym miejscu. Istotnym jest również to, że całe zdarzenie miało miejsce jeszcze przed nastąpieniem ciszy nocnej. Jak bowiem ustalono, powód nakazał pozwanemu i jego znajomym opuszczenie apartamentu około godziny 21:15. Zatem gdyby nawet w lokalu miały miejsce głośne rozmowy, a muzyka wydobywająca się z włączonego telewizora były słyszalne w sąsiednich apartamentach, to jednak w żaden sposób nie mogły zakłócić nikomu spoczynku nocnego. W kontekście dochodzonego pozwem roszczenia podkreślenia wymaga też to, że być może ilość osób przebywających wewnątrz apartamentu była większa od dopuszczalnej. Niemniej jednak z treści regulaminu nie wynika, ile osób może przebywać w lokalu w trakcie rezerwacji, a nadto z treści regulaminu nie wynika, aby zaproszenie do apartamentu większej ilości gości na spotkanie towarzyskie zostało obwarowane karą umowną. Z uwagi na powyższe w opinii Sądu Rejonowego, z powyższych względów powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Niezależnie od powyższego, powództwo nie zasługiwało również na uwzględnienie z uwagi na to, że domaganie się w zaistniałych okolicznościach kary umownej, w swej istocie stanowiło swego rodzaju nadużycie prawa.

Artykuł 5 k.c. jest jednym z przepisów kodeksu cywilnego zawierającym tzw. klauzule generalne, mającym największe z nich wszystkich znaczenie ze względu na najszersze pole zastosowania. Klauzula generalna zasad współżycia społecznego zastąpiła w Kodeksie cywilnym i w innych ustawach z zakresu prawa cywilnego dawne klauzule słuszności, dobrej wiary, porządku publicznego, dobrych obyczajów oraz zwyczajów uczciwego obrotu. W wyroku z 28 listopada 2001 r., IV CKN 1756/00 (Lex nr 80259), Sąd Najwyższy stwierdził, że treść zasad współżycia społecznego nie jest zdefiniowana. Z uwzględnieniem, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji), należy przyjąć, że odwołanie się do zasad współżycia społecznego oznacza odwołanie się do idei słuszności w prawie i do powszechnie uznawanych wartości w kulturze naszego społeczeństwa. Można przyjąć, że przez zasady współżycia społecznego należy rozumieć podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania. Z art. 5 k.c. nie wynika, aby jego stosowanie było w określonym rodzaju spraw cywilnych wyłączone. Taki wniosek wynika też z faktu, że powyższy przepis, będąc normą ogólną, nie precyzuje, co należy rozumieć przez zasady współżycia społecznego, czy też społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa. Stosowanie art. 5 k.c. może wchodzić w grę w każdym wypadku, gdy w świetle oceny określonego stanu faktycznego, przy uwzględnieniu treści konkretnej normy prawnej włącznie z jej celem, można mówić o tym, iż korzystanie przez osobę zainteresowaną z przysługującego mu prawa podmiotowego pozostaje w sprzeczności z określonymi w nim zasadami. Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. są pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy i w takim całościowym ujęciu wyznaczają podstawy, granice i kierunki rozstrzygnięcia w sytuacjach wyjątkowych, które przepis ten ma na względzie. Unormowanie art. 5 k.c. przełamuje zasadę, że wszystkie prawa podmiotowe korzystają z ochrony prawnej (wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2009 r., IV CSK 290/09, Lex nr 560607). W związku z tym, art. 5 k.c. może być stosowany tylko jako szczególny wyjątek. Do zastosowania art. 5 k.c. konieczne jest wystąpienie trzech podstawowych przesłanek: istnienie prawa, które zostaje nadużyte, czynienie z niego użytku oraz sprzeczność tego użytku z kryteriami nadużycia prawa. Na uwagę zasługuje zwłaszcza pierwsza przesłanka, wskazująca na istnienie nadużywanego prawa. W orzecznictwie Sądu Najwyższego nadużycie prawa podmiotowego to też zachowanie rażące i nieakceptowalne (wyrok Sądu Najwyższego z 4 kwietnia 1997 r., II CKN 118/97, OSP 1998/1/3). Zwroty użyte w art. 5 k.c., zdaniem Sądu Najwyższego, w istocie oznaczają odesłanie do zasad słuszności, dobrej wiary w sensie obiektywnym, zasad uczciwości obowiązującej w stosunkach cywilnoprawnych i zasady lojalności wobec partnera. Akcentowano także moralny wymiar zasad współżycia społecznego, podkreślając, że stwierdzenie nadużycia prawa wymaga skonkretyzowania działań, które „pozostają w sprzeczności z normami moralnymi godnymi ochrony i przestrzegania w społeczeństwie”. Na treść zasad współżycia społecznego składają się, w ocenie Sądu Najwyższego, „akceptowane i godne ochrony reguły rzetelnego postępowania w stosunkach społecznych” (wyrok z 3 lutego 1998 r., I CKN 459/97, Lex nr 78424).

Mając powyższe na względzie, zdaniem Sądu doszło do naruszenia przez powoda zasady lojalności i uczciwości wobec kontrahenta, który działając w zaufaniu do profesjonalizmu osoby zajmującej krótkoterminowym wynajmem lokali, zdecydował się na zorganizowanie spotkania w gronie znajomych, nie mając w zasadzie świadomości które z zachowań, zarówno jego, jak i zaproszonych przez niego gości będzie dla właściciela akceptowalne a które nie. Z materiału dowodowego nie wynika, aby zachowanie pozwanego i jego znajomych przekraczało powszechnie przyjęte normy, wpływające na życie w budynkach wielorodzinnych, a jak już wyżej wskazano, trudno wymagać od młodych ludzi, aby spotkając się w swoim gronie rozmawiali szeptem, bądź siedzieli w milczeniu. Z kolei brak zdefiniowania w umowie czy regulaminie pojęcia „impreza okolicznościowa” daje powodowi nieograniczone prawo interpretacji różnych, mniej lub bardziej głośnych zachowań przebywających w apartamentach klientów, nie jako spotkanie towarzyskie, ale jako imprezę okolicznościową, a co za tym idzie przyznaje mu niczym nieograniczoną możliwość natychmiastowego zakończenia stosunku zobowiązaniowego i domagania się kary umownej. Taka interpretacja wyżej wskazanych zapisów umownych niewątpliwie godzi w równowagę kontraktową umawiających się stron i nie może być uznana za postępowanie uczciwe i lojalne wobec kontrahenta. Co istotne, nikt nie wymaga od powoda, aby tolerował w apartamentach zachowania społecznie nieakceptowalne, czy wybryki zasługujące na jednoznaczne potępienie i dezaprobatę. Posiłkując się orzecznictwem prawnokarnym, wskazać należy, że wybryk w znaczeniu prawnym jest to czyn rażąco odbiegający od przyjętych w danych okolicznościach obowiązujących norm zachowania się, okazujący lekceważenie ich przez sprawcę, tj. czyn poważnie kolidujący z obowiązującymi w danej sytuacji normami zachowania się, które sprawca lekceważy. Potwierdził to także Sąd Najwyższy wyroku z dnia 30 września 2002 r., III KKN 327/2002, LEX nr 55571, stwierdzając, że istota wybryku spenalizowanego w treści art. 51 § 1 k.w. uzależniona jest od szczególnych znamion strony podmiotowej, charakteryzującej się umyślnym okazaniem przez sprawcę lekceważenia dla norm zachowania się. Przez zachowanie wymienione przykładowo w dyspozycji art. 51 § 1 k.w. należy zatem rozumieć: krzyk jako wydawanie dźwięków zawierających pewną określoną treść lub dźwięki nieartykułowane, czyli całkowicie jej pozbawione, np. wrzask; hałas jako nieskoordynowane głośne dźwięki, stuki, trzaski, czyli wrzawa, zgiełk, harmider, rumor albo też głośna zakłócająca spokój kłótnia; alarm jako znak, sygnał zawiadamiający o grożącym niebezpieczeństwie wzywający do gotowości czy określonego działania. Wybryk to jednocześnie zachowanie, jakiego w konkretnych okolicznościach, czasie, miejsca i otoczeniu ze względu na przyjęte zwyczajowo normy ludzkiego współżycia nie należało się spodziewać, które zatem wywołuje powszechne negatywne oceny społeczne i uczucie odrazy, gniewu i oburzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02 grudnia 1992 r. III KRN 189/92, Lex nr 162227 ). A contrario nie może więc być uznany za wybryk czyn, który nie tylko nie koliduje w rażący sposób z obowiązującymi w określonym kontekście sytuacjami, normami zachowania, ale wręcz wzbudza - w odbiorze powszechnym -akceptację, choćby milczącą zgodę, aprobatę, podziw lub uznanie (P. Kozłowska – Kalisz. Komentarz do art. 51 k.w. Stan prawny na dzień 1 stycznia 2009 r.).

W analizowanym stanie faktycznym, nie było w ogóle mowy o tego typu zachowaniach uczestników spotkania w dniu 18 marca 2022 r. Z drugiej strony, zorganizowanie weekendowego spotkania przez młodzież, któremu towarzyszą głośne rozmowy i muzyka, a podczas którego nie dochodzi do bójek, nadmiernego hałasu, krzyków, wyzwisk, zbijania butelek jest zwyczajowo przyjęte w polskiej kulturze i powszechnie akceptowane. Z uwagi na powyższe również z powyższych względów powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Mając powyższe na względzie Sąd w punkcie 1 sentencji wyroku powództwo oddalił.

O kosztach w punkcie 2 sentencji wyroku, Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając nimi w całości powoda w zakresie poniesionym, bowiem pozwany nie poniósł żadnych kosztów w związku z prowadzonym postepowaniem jak również nie zgłaszał wniosku o ich zasądzenie od strony powodowej.

Sędzia Mariusz Gotowski