Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2024 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Jan Sterczała

Protokolant st. prot. Magdalena Grzybowska

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2024 roku w Pile

sprawy z powództwa A. M. (1)

przeciwko (...) Kołu (...) w P.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15 447,16 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19.11.2013 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4 373,90 zł z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

4.  odstępuje od obciążania stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Jan Sterczała

Sygnatura akt XIV C 1140/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 września 2016r. powód A. M. (1) wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanego (...) Koła (...) kwoty 112.871,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi jak za opóźnienie w następujący sposób:

- od kwoty 83.940 zł od dnia 19 listopada 2013r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 5.409 zł od dnia 17 lipca 2014r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 7.473,60 zł od dnia 17 lipca 2015r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 16.049,30 zł od dnia wniesienia pozwu ( tj.23.09.2016) do dnia zapłaty.

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, lub na podstawie spisu kosztów w przypadku jego przedstawienia.

Na rozprawie dnia 12 sierpnia 2024r. strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód jest właścicielem gospodarstwa rolnego o profilu rolno-sadowniczym położonego w miejscowości P., gmina W.. Gospodarstwo (...) prowadzone przez powoda zarejestrowane zostało przez Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w M. pod numerem identyfikacyjnym (...).

Na początku 2011r. powód podjął się założenia i prowadzenia w ramach prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego, ekologicznych upraw sadowniczych. W latach 2011-2016 gospodarstwo rolne powoda obejmowało częściowo produkcję rolną w ramach ekologicznych upraw sadowniczych oraz częściowo uprawy w ramach tzw. produkcji konwencjonalnej (metodami innymi niż ekologiczne).

Powód wystąpił do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o udzielenie mu wsparcia w prowadzeniu ekologicznej produkcji sadowniczej. Dopuszczalny maksymalny okres wsparcia dla plantacji ekologicznych wynosił 5 lat. W tym celu powód sporządził zgodnie z obowiązującymi przepisami plan działalności rolnośrodowiskowej na lata 2011-2016 oraz wystąpił do (...) z wnioskiem o wsparcie finansowe, w zamian za które zobowiązał się do prowadzenia działalności rolnej metodami ekologicznymi zgodnie z obowiązującymi wymaganiami oraz poddawania się w tym zakresie kontroli.

Jednocześnie wraz z wystąpieniem o wsparcie finansowe z (...) powód w dniach 20-21 kwietnia 2011r. zakupił 3.510 drzewek jabłoni od Gospodarstwa (...) sp. z.o.o., które nasadził na posiadanych gruntach rolnych. Drzewka pod względem odmiany, wielkości oraz stanu jakościowego w chwili nasadzenia spełniały warunki odmian kwalifikowanych w ramach programu rolnośrodowiskowego- rolnictwo ekologiczne, gdzie warunki założenia, uprawy oraz pielęgnacji objęte zostały wymaganiami oraz stałą kontrolą (...), z których powód się wywiązywał.

Ekologiczne uprawy sadownicze powoda obejmowały uprawę tzw. jabłoni domowej, które zostały zlokalizowane na następujących działkach rolnych pozostających w posiadaniu powoda:

- o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałczu V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi akta księgi wieczystej nr (...)- pow. uprawy jabłoni 4,77 ha;

- o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałczu V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi akta księgi wieczystej nr (...)- pow. uprawy jabłoni 5,33 ha;

- o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałczu V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi akta księgi wieczystej nr (...)- pow. uprawy jabłoni 4,61ha;

- o numerze ewidencyjnym (...), dla której Sąd Rejonowy w Wałczu V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi akta księgi wieczystej nr (...)- pow. uprawy jabłoni 4.00 ha.

/ dowody: w.w. Księgi wieczyste (k.12-29)/

Działki rolne o nr ewidencyjnym 6 i 7 stanowią własność rodziców powoda- A. M. (2) oraz P. M., pozostawały jednak na podstawie zawartej umowy, w posiadaniu powoda z prawem do ich wykorzystania na potrzeby prowadzonych upraw ekologicznych.

Na obszarze prowadzonych przez powoda ekologicznych upraw sadowniczych pozwane (...) koło (...) prowadzi działalność łowiecką dysponując powierzonym mu obwodem nr 230 i jest członkiem Polskiego Związku Łowieckiego wpisanego do rejestru kół prowadzonego przez Zarząd Okręgowy (...) w P..

Przedmiotowe uprawy jabłoni domowej (sady owocowe) w 2012r. zaczęły owocować, co potwierdza wystawiony przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. certyfikat zgodności nr (...) (...) z dnia 12 września 2012r.

Prowadzona przez powoda na przedmiotowych działkach uprawa sadownicza o profilu ekologicznym podlegała co roku kontroli przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Tego rodzaju kontrole zostały przeprowadzone: 4.09.2011r., 2.09.2012r. oraz 18.09.2013r. W czasie kontroli w latach 2011r. i 2012r. nie stwierdzono żadnych uchybień w zakresie prowadzonych upraw. Dopiero w czasie kontroli w 2013r. stwierdzono wystąpienie złamanych, zagryzionych i uschniętych sadzonek drzew.

/dowód: dokumentacja sporządzona przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. (k. 270-340)/

Powód zgłaszał powyższe szkody do pozwanego w związku czym dokonano oględzin i spisania następujących protokołów:

1.  szkoda objęta protokołem z dnia 18 października 2013r- liczba drzewek uszkodzonych całkowicie-1.000, brak wypłaty odszkodowania;

2.  szkoda objęta protokołem z dnia 23 listopada 2013r- liczba drzewek uszkodzonych całkowicie-123, kwota wypłaconego odszkodowania -554zł;

3.  szkoda objęta protokołem z dnia 12 marca 2014r.- pozwany odroczył szacowanie do fazy pączkowania drzewek;

4.  szkoda objęta protokołem z dnia 24 kwietnia 2014r.- nie określono liczby uszkodzonych drzewek, stwierdzono ślady buchtowania dzików, kwota wypłaconego odszkodowania -150 zł;

5.  szkoda objęta protokołem z dnia 12 maja 2014r. liczba drzewek uszkodzonych całkowicie-35, kwota wypłaconego odszkodowania -700zł:

6.  szkoda objęta protokołem z dnia 16 czerwca 2014r.- liczba drzewek uszkodzonych całkowicie-50, brak wypłaty odszkodowania;

7.  szkoda objęta protokołem z dnia 18 czerwca 2014r.- liczba drzewek uszkodzonych całkowicie-60, brak wypłaty odszkodowania;

W protokole z dnia 18 października 2013r. wskazano: „W dniu 28.10.2013r. Komisja z ramienia (...) nr 42 G. P. ponownie spotkała się Panem M. na terenie uprawy i zaproponowała ugodę w wysokości zwrotu za 1.000 sztuk sadzonek po 3,50 zł za jedną sztukę.” Jako „sprawcę” szkód wskazano sarny.

Strony nie doszły jednak do porozumienia w zakresie wysokości należnego odszkodowania.

W protokole oględzin z dnia 18 czerwca 2015r. strona pozwana potwierdziła szkodę spowodowaną w 60 szt. drzewek jabłoni oraz zaproponowała odszkodowanie w wysokości 800 zł, na co powód się nie zgodził, albowiem jego zdaniem wartość wyrządzonej mu szkody była ponad 10 razy wyższa.

/dowody: dokumenty szkodowe (k. 94-111)/

Pismem z dnia 14 listopada 2013r. powód działając przez pełnomocnika wezwał pozwanego do zapłaty na jego rzecz tytułem poniesionej szkody kwoty 15.320 zł. W odpowiedzi na pismo powoda, pozwany wskazał, że uznaje szkodę do kwoty 554 zł.

Sady powoda zostały zlikwidowane w 2015r.

/ dowody: pismo powoda z dnia 14.11.2013r. (k. 113), odpowiedź pozwanego (k. 109), przesłuchanie świadka P. M. na rozprawie dnia 12 stycznia 2017r. (k. 231), przesłuchanie świadka W. K. na rozprawie dnia 11 kwietnia 2017r. (k.252), przesłuchanie świadka A. D. na rozprawie dnia 11 kwietnia 2017r. (k.252), przesłuchanie świadka S. G. na rozprawie dnia 11 kwietnia 2017r. (k.252), przesłuchanie świadka E. O. na rozprawie dnia 17 sierpnia 2017r. (k. 400), przesłuchanie świadka S. O. na rozprawie dnia 17 sierpnia 2017r. (k.400), przesłuchanie powoda na rozprawie dnia 17 sierpnia 2017r. (k.400), przesłuchanie pozwanego K. S. (1) na rozprawie dnia 9 października 2017r. (k.403), przesłuchanie pozwanego C. R. na rozprawie dnia 30 listopada 2017r. (k. 407), przesłuchanie pozwanego W. Z. na rozprawie dnia 30 listopada 2017r. (k. 408), przesłuchanie pozwanego E. K. na rozprawie dnia 30 listopada 2017r. (k.408), opinia biegłego sądowego w zakresie szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych – H. M. z dnia 30 lipca 2018r. (k. 517-525) oraz opinia uzupełniająca z dnia 6 grudnia 2018r. (k. 557-558), przesłuchanie biegłej H. M. na rozprawie dnia 15 marca 2019r. (k. 641-644), opinia A. M. (3) – biegłego sądowego w zakresie szkód łowieckich z dnia 11 grudnia 2020r. (k. 737-742), opinia uzupełniająca z dnia 1 marca 2021r (k. 762-766),opinia biegłego sądowego w zakresie leśnictwa łowiectwa i szacowania szkód w uprawach i szkodach rolnych –mgr inż. W. G. z dnia 6 lipca 2022r. (k.806-812), opinii uzupełniająca z dnia 1 grudnia 2022r. (k.838-840) oraz opinia uzupełniająca z dnia 9 września 2023r. (k. 892-894), przesłuchanie biegłego W. G. na rozprawie dnia 25 stycznia 2024r. (k. 990)/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następującą ocenę dowodów:

Zgromadzone w aktach sprawy dokumenty nie wzbudziły wątpliwości co do ich prawdziwości i autentyczności, a ich wartość dowodowa nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Sąd także nie stwierdził w toku postępowania jakichkolwiek okoliczności mogących podważać zaufanie do nich.

P. M. jest ojcem powoda, pomimo relacji rodzinnych świadka ze stroną postępowania świadek zeznawał w sposób bezstronny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Świadek pomagał synowi w prowadzeniu plantacji drzewek owocowych, w związku z tym opisał procedurę nasadzania drzewek i późniejsze szkody spowodowane przez żerowanie zwierzyny łownej.

Świadek W. K. zeznawał w sposób wiarygodny i zgodny z materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Świadek wskazał, że jest biegłym sądowym do spraw rolnictwa i szacowania nieruchomości przy Sądzie Okręgowym w Poznaniu. W związku z posiadanymi kwalifikacjami, świadek został poproszony przez pozwanego o dokonanie oględzin sadów powoda i dokonanie szacowania strat poniesionych przez powoda spowodowanych żerowaniem dzikiej zwierzyny. Świadek wskazał, że plantacja powoda była prowadzona w sposób prawidłowy, niestety nie uchroniło to drzewek przed zniszczeniem przez zwierzęta.

A. D. jest członkiem pozwanego koła łowieckiego i z tego tytułu uczestniczył w oględzinach sadów powoda. Świadek zeznawał w sposób wiarygodny. Świadek wskazał, że wiele drzewek nosiło ślady uszkodzenia przez zwierzynę łowną.

S. G. zajmował się szacowaniem szkód na uprawach powoda, wykonując w ten sposób zlecenie pozwanego koła łowieckiego. Świadek zeznawał w sposób wiarygodny. Świadek opisał sposób szacowania szkód w sadach powoda. Zdaniem świadka wpływ na powstanie szkód w sadach powoda miało nie tylko żerowanie zwierząt łownych, ale również błędy w uprawie takie jak nieodpowiednie nasadzenie, wysoki poziom wody gruntowej.

Powód przesłuchany na rozprawie dnia 17 sierpnia 2017r. zeznawał w sposób wiarygodny i spójny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Powód opisał w jaki sposób prowadził plantację drzewek owocowych. Powód opisał również zakres szkód jakie poniósł w wyniku żerowania dzikich zwierząt na jego plantacji. Powód odniósł się również do oszacowania szkód dokonywanych przez pozwanego.

Świadkowie E. O. i S. O. przesłuchani na rozprawie dnia 17 sierpnia 2017r. zeznawali w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Świadkowie opisali rodzaj i zakres działalności rolniczej powoda, jak i odnieśli się do wielkości szkody wyrządzonej powodowi przez zwierzynę łowną.

Członkowie pozwanego zarządu: K. S. (2), C. R., E. Z. i E. K. zostali przesłuchani na rozprawach dnia 9 października 2017r. i 30 listopada 2017r.

Wszyscy w.w. zeznawali w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Pozwani opisali w jaki sposób były szacowane szkody na uprawach powoda. Ponadto pozwani przyznali, że proponowali powodowi ugodowe rozwiązanie sporu i wypłatę należnej ich zdaniem rekompensaty, jednak powód nie przystawał na propozycje strony pozwanej. Zdaniem pozwanych drzewka w sadzie powoda były źle zabezpieczone, co doprowadziło do ich uszkodzenia przez zwierzynę.

W niniejszej sprawie dnia 30 lipca 2018r. opinię sporządził biegła sądowa w zakresie szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych- H. M.. Pani biegła wydała również opinię uzupełniającą dnia 6 grudnia 2018r. jak i została uzupełniająco przesłuchana na rozprawie dnia 15 marca 2019r.

Powyższe opinie były spójne, logiczne i zrozumiałe. Opinie zostały sporządzone w sposób rzetelny i fachowy. W sposób przekonujący i nie budzący zastrzeżeń zostały w nich wskazane przesłanki, które doprowadziły do końcowych wniosków.

Co tyczy się opinii biegłego A. M. (3) z dnia 11 grudnia 2020r. oraz opinii uzupełniającej z dnia 1 marca 2021r. to Sąd uznał je za nieprzydatne dla niniejszego postępowania.

Obowiązkiem biegłego było dokonanie wyceny wartości drzewek, które zostały uszkodzone przez sarny oraz obliczenie wartości plonu, jaki został utracony z tego tytułu przez powoda. Biegły w swoich opiniach nie dokonał jednak powyższych obliczeń, lecz odniósł się jedynie co do tego, że zdaniem biegłego powództwo jest bezzasadne, do czego nie był przez Sąd zobowiązany. Ponadto stosowany przez biegłego język i uwagi osobiste na które biegły pozwalał sobie w treści opinii, z pewnością nie można uznać za zachowanie profesjonalne, a wręcz należy je potraktować za zachowanie godzące w powagę Sądu. Z tych przyczyn w.w. opinie uznać za niemającą znaczenia dowodowego dla ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie.

Opinia biegłego mgr. inż. W. G. z dnia 6 lipca 2022r. oraz opinie uzupełniające z dnia 1 grudnia 2022r. i dnia 9 września 2023r. zostały wydane w sposób rzetelny i fachowy. W.w. opinie były wyczerpująco i przekonywająco umotywowane, zostały wydane przy uwzględnieniu całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie, a nadto nie zawierały wewnętrznych sprzeczności i niespójności.

Sąd zważył co następuje:

Niniejszym powództwem powód dochodził odszkodowania za szkodę w postaci strat poniesionych w wartości bieżącej uprawy jabłoni prowadzonej metodami ekologicznymi oraz w wartości utraconego plonu jabłek produkowanych metodami ekologicznymi, wynikających ze szkód łowieckich potwierdzonych protokołami szkód z dni: 18.10.2103r, 16.06.2014r. oraz 18.06.2015r.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawą prawną wynagradzania szkód łowieckich w uprawach i płodach rolnych są przepisy ustawy z dnia 13 października 1995r. prawo łowieckie. Natomiast aktem wykonawczym określającym sposób postępowania przy szacowaniu szkód w uprawach i płodach rolnych oraz wypłat odszkodowań za szkody jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 marca 2010r. w sprawie sposobu postępowania przy szacowaniu szkód oraz wypłat odszkodowań za szkody w uprawach i płodach rolnych.

Zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1995r. prawo łowieckie, koła łowieckie posiadają osobowość prawną i ponoszą odpowiedzialność za swoje zobowiązania. Na postawie art. 28 w.w. ustawy obwody łowieckie wydzierżawia się kołom łowieckim Polskiego Związku Łowieckiego. Z kolei na podstawie art.46 ust.1 dzierżawca lub zarządca obwodu łowickiego obowiązany jest do wynagradzania szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny oraz przy wykonywaniu polowania.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego o przedawnieniu dochodzonego przez powoda roszczenia, to zarzut ten uznać należało za bezpodstawny. Strona pozwana w związku z szacowaniem szkody objętej protokołem z dnia z dnia 18 października 2013r., w dniu 28 października 2013r. uznała swoją odpowiedzialność za szkodę w wymiarze 1.000 sztuk jabłoni, oświadczając o tym w wyraźny w sposób w załączniku do protokołu nr (...), który to dokument został podpisany przez osoby uprawnione do reprezentacji strony pozwanej.

Oświadczenie to tym samym stanowiło zachowanie, w którym pozwany uzewnętrznił wobec wierzyciela swą świadomość, że spoczywa na nim dług związany z obowiązkiem naprawy szkody za zniszczenie sadzonek powoda. To jaka kwota i jaka liczba drzew była podawana przez pozwanego w propozycjach ugodowych, nie ogranicza roszczeń powoda. Zgodnym bowiem z zasadami doświadczenia życiowego jest, że w czasie trwania mediacji, strony próbują osiągnąć jak najkorzystniejsze dla siebie rozwiązane ekonomiczne.

Zarówno w doktrynie prawa cywilnego jak i w orzecznictwie wskazuje się, że uznanie roszczenia, o którym mowa w art. 123 § 1 pkt 2 k.c. może przybrać formę uznania niewłaściwego, które stanowi oświadczenie wiedzy zobowiązanego będące wyrazem jego świadomości istnienia skierowanego przeciwko niemu roszczeniu. Oświadczenie takie zgodnie ze wskazanym przepisem art. 123 § 1 pkt 2 k.c. przerywa bieg terminu przedawnienia i dla takiego skutku wystarczające jest, jeżeli dłużnik uzewnętrzni swoją świadomość, że spoczywa na nim dług. Jednocześnie dla przerwania biegu terminu przedawnienia nie jest konieczna świadomość dłużnika co do skutków prawnych uznania (zob. np. Z. Klafkowski, Przedawnienie s. 202, S. Rudnicki, w: Komentarz do KC, Ks. I, 2001, s. 369). Skutki te występują niezależnie od woli i zamiaru ich wywołania przez tego, kto dokonał uznania niewłaściwego. W doktrynie nie budzi też większych kontrowersji zapatrywanie, iż uznanie nie musi precyzować wysokości długu ani jego podstawy prawnej, chociaż niekiedy wskazuje się, że rozluźnienie rygorów w tym zakresie może nasuwać problemy faktyczne z identyfikacją roszczenia uznanego (tak Z. Radwański, w: System prawa prywatnego. Część ogólna. Tom II, 2008 r., s. 661).

Skoro bieg terminu przedawnienia roszczenia powoda stwierdzonego w protokole z dnia 18 października 2023r., został przerwany jego uznaniem w dniu 28 października 2013r., a powód wniósł sprawę do tutejszego Sądu w dniu 23 września 2016r., nie może być mowy o przedawnieniu, a co za tym idzie przedmiotowy zarzut strony pozwanej uznać należy za chybiony.

Sąd nie podziela również stanowiska pozwanego, jakoby powód nie zachował procedury zgłoszenia szkody łowieckiej, a ponadto wystąpiły przesłanki wyłączające odszkodowanie na postawie art. 48 Prawa łowickiego, a nadto powód wbrew art. 47 prawa łowieckiego nie współdziałał z pozwanym w zabezpieczeniu gruntów przed szkodami.

Prowadzona przez powoda na przedmiotowych działkach uprawa sadownicza o profilu ekologicznym podlegała co roku kontroli przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Tego rodzaju kontrole zostały przeprowadzone: 4.09.2011r., 2.09.2012r. oraz 18.09.2013r. W czasie kontroli w latach 2011r. i 2012r. nie stwierdzono żadnych uchybień w zakresie prowadzonych upraw. Dopiero w czasie kontroli we wrześniu 2013r. stwierdzono wystąpienie złamanych, zagryzionych i uschniętych sadzonek drzew. Po dowiedzeniu się o zaistnieniu w.w. szkód powód niezwłocznie poinformował o tym pozwanego, co skutkowało dokonaniem pierwszych oględzin przez pozwanego w październiku 2013r.

Zgodnie z brzmieniem art. 48 pkt 3 prawa łowieckiego odszkodowanie nie przysługuje posiadaczom uszkodzonych upraw lub plonów rolnych, którzy nie wyrazili zgodę na budowę przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego urządzeń lub wykonywanie zabiegów zapobiegającym szkodom.

Strona pozwana nie udowodniła jakoby powód nie współdziałał z pozwanym kołem łowieckim w zakresie zabezpieczenia przed szkodami. To na kole łowieckim ciąży obowiązek zapobiegania szkodom, a nie na powodzie. W okresie spornym pozwane koło łowieckie zdecydowało się zamontować u powoda jedynie na jednej działce pastuch elektryczny, czemu powód się nie sprzeciwiał.

O ile zaistnienie podstaw prawnych do dochodzenia odszkodowania na za powstałą szkodę nie budziło wątpliwości Sądu, o tyle konieczne było ustalenie rzeczywistych szkód poniesionych przez powoda, co wymagało skorzystania z wiedzy specjalistycznej biegłych.

W niniejszej sprawie zostały wydane trzy opinie biegłych z zakresu szkód łowieckich, które wydane zostały niezależnie od siebie.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego w zakresie szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych – H. M. z dnia 30 lipca 2018r., szkoda poniesiona przez powoda z uwagi na zwierzynę łowną bytującą na jego plantacji, wyniosła 20.24,00 zł ( tj. 879 drzewek).

Natomiast biegły A. M. (3) w swojej opinii z dnia 11 grudnia 2020r. twierdził, że odszkodowanie nie przysługuje powodowi z uwagi na naruszenie podstawowych zasad agrotechnicznych. Opinia ta została jednak uznana za niewiarygodną z przyczyn opisanych szerzej w części uzasadnienia dotyczącej oceny materiału dowodowego.

Natomiast zgodnie z opinią mgr inż. W. G. z dnia 6 lipca 2022r. wartość szkody poniesionej przez powoda wyniosła 16.701,16 zł. Zdaniem Sądu opinia ta była najbardziej wyczerpująca i rzeczowa, co pozwoliło uznać ją „podstawę” do wyliczenia należnego powodowi odszkodowania.

Wyraźnie podkreślić należy, że zgodnie z powyższą opinią, wbrew twierdzeniom strony pozwanej, powód nie dopuścił się poważnych uchybień w związku z prowadzoną uprawą, a prowadzone uprawy były zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, co poświadczają opinie jednostek certyfikujących.

Liczba uszkodzonych drzewek została ustalona w oparciu o protokoły szacowania z dni: 18.10.2013r, 16.16.2014r. i 18.06.2015r. Zgodnie z tymi protokołami szacowania łączna liczba uszkodzonych drzewek przez zwierzynę łowną wyniosła 1.120 sztuk.

Sąd przyjął, że pierwszy wariant obliczenia zastosowany przez biegłego, jest wariantem spójnym ze stanem faktycznym niniejszej sprawy.

Przedmiotem niniejszej sprawy są szkody w uprawach powoda dotyczące lat 2013-2015r. W obecnej chwili, przedmiotowe sady nie istnieją, nie ma możliwości rzeczywistego odtworzenia stanu faktycznego plantacji, poza próbą pozyskania niezbędnych danych jedynie na podstawie posiadanej dokumentacji. Niewątpliwe w protokole spisania szkody z dnia 18.10.2013r. sam pozwany wskazywał możliwość rekompensaty za 1.000 sztuk drzewek jabłoni. Ustalenie, czy taka była rzeczywista liczba uszkodzonych drzewek leżało w gestii pozwanego. Jednocześnie pozwany w toku około 8 letniego procesu, nie udowodnił w żaden sposób, że uszkodzonych drzewek dnia 18.10.2013r. było mniej. Uznać więc należało, że dnia 18.10.2013r. pozwany proponując ugodę dotyczącej tak dużej ilości drzew miał świadomość zakresu rzeczywistych uszkodzeń w sadach powoda. Pozostała liczba uszkodzonych drzewek -120 wynikała z pozostałych protokołów szacowania szkód i nie była negowana przez strony postępowania.

Średni koszt zakupu jednego drzewka w 2013r. wynosił 7 zł, natomiast w latach 2014 i 2015 wynosił 20 zł.

Łączna kwota poniesionych nakładów wyniosła 15.880,40 zł . Całkowita wartość odszkodowania stanowiła sumę wartości utraconych korzyści ( 965,60 zł ), pomniejszoną o nieponiesione koszty (144,84 zł ) i powiększoną o sumę wartości poniesionych nakładów na otworzenie plantacji (1.5880,40 zł ).

W związku z powyższym wartość szkody została obliczona na podstawie poniższego równania:

965, 60 zł -144,84 zł + 15.880,40 zł= 16.701,16 zł

Od powyższej kwoty odjąć należało, rekompensaty wypłacone przez pozwanego na rzecz powoda w łącznej wysokości 1.254 zł ( tj. 554 zł z dnia 25.11.2013r. oraz 700 zł z dnia 12.05.2015).

Tym samym należna kwota odszkodowania wyniosła 15.447,16 zł ( tj. 16.701,16 zł – 1.254 zł ).

Jak wynika z przepisu § 6 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 marca 2010r. w sprawie sposobu postępowania przy szacowaniu szkód oraz wypłat odszkodowań za szkody w uprawach i płodach rolnych, wypłaty odszkodowań dokonują dzierżawcy lub zarządcy obwodów łowieckich w terminie trzydziestu dni od dnia sporządzenia protokołu ostatecznego szacowania szkody albo od dnia sporządzenia protokołu ponownego szacowania szkody o ile ponowne szacowanie miało miejsce.

Z uwagi na to, że odszkodowanie za szkodę stwierdzono protokołem z dnia 18 października 2013r., stało się one wymagalne z dniem 18 listopada 2013r., przez co od dnia 19 listopada 2013r. przysługują powodowi odsetki ustawowe za opóźnienie liczone do dnia zapłaty.

W związku z powyższym Sąd w punkcie pierwszym wyroku zasądził od pozwanego (...) Koła (...) na rzecz powoda A. M. (1) kwotę 15.447,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności od dnia 19 listopada 2013r. do dnia zapłaty.

W punkcie drugim wyroku Sąd w pozostałym zakresie oddalił powództwo.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu.

Dochodzone przez powoda roszczenie wynosiło 112.871,90zł, zasądzono na rzecz powoda kwotę 15.447,16 zł, tym samym powód wygrał powództwo w 14%.

Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się:

- opłata od pozwu- 5.644 zł;

-opłata skarbowa od pełnomocnictwa -17zł;

-zaliczka na poczet opinii biegłych –1.756 zł;

- wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika – 7.200 zł (pozew złożono 23 września 2016r. – co oznacza, że koszty procesowe należało ustalić na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie - § 2 pkt. 6)

łącznie: 14.617,02 zł

Na koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną składały się:

-opłata skarbowa od pełnomocnictwa -17zł;

-zaliczka na poczet opinii biegłych –168 zł;

- wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika – 7.200 zł

łącznie: 7.385 zł

W związku z powyższym łączne koszty procesu poniesione przez strony postepowania wyniosły 22.002,02 zł. Pozwany winien ponieść 14% tych kosztów co daje kwotę 3.011,10 zł.

Należało więc zasądzić od powoda na rzecz pozwanego różnicę pomiędzy kosztami rzeczywiście poniesionymi, a tymi które faktycznie winien ponieść tj. 7.385 zł- 3.011,10 zł = 4.373,90 zł.

W związku z powyższym Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4.373,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa wymagała wiadomości specjalnych i tym samym korzystania z opiniowania biegłych co wiązało się z znacznymi dodatkowymi kosztami, a jednocześnie było niezbędne dla wydania orzeczenia w niniejszej sprawie, jak i że z uwagi na skomplikowany charakter sprawy, powód mógł pozostawać w uzasadnionych okolicznościami sprawy przeświadczeniu o zasadności całości powództwa, Sąd postanowił nie obciążyć stron nieuiszczonymi kosztami procesu.

Z uwagi na powyższe, Sąd w punkcie czwartym wyroku odstąpił od obciążania stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przytoczonych przepisów prawa orzeczono jak w sentencji wyroku.

Jan Sterczała