Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Bartkowiak

Protokolant:st. prot. sąd. Martyna Karpińska

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2017 r.

sprawy M. M.

obwinionego z art. 141 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wągrowcu

z dnia 14 lutego 2017 r. sygn. akt II W 741/16

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł tytułem zwrotu zryczałtowanych kosztów postępowania w sprawach o wykroczenia za instancję odwoławczą oraz wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 40 zł.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

M. M. został obwiniony o to, że w dniu 15 sierpnia 2016 roku ok. godz. 22:35 w miejscowości B. na ul. (...) w miejscu publicznym używał słów nieprzyzwoitych, tj. o wykroczenie z art. 141 kw.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu, pierwotnie wyrokiem nakazowym z dnia 17 października 2016 r. uznał go za winnego powyższego wykroczenia, za co wymierzył mu karę 200 zł grzywny oraz obciążył kosztami postępowania.

Po wniesieniu sprzeciwu przez obrońcę obwinionego i rozpoznaniu sprawy na rozprawie, Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 14 lutego 2017 r. wydanym w postępowaniu przeprowadzonym pod sygn. akt II W 741/16, uznał obwinionego M. M. za winnego zarzuconego mu wykroczenia z art. 141 kw i na podstawie tego przepisu w zw. z art. 24 § 1 i 3 kw wymierzył mu karę grzywny w wysokości 400 złotych.

W drugim punkcie wyroku, na podstawie art. 118 § 1 kpsw zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 140 złotych, w tym, tytułem wydatków, na podstawie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawie o wykroczenie - 100 złotych, a tytułem opłaty, na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych - 40 złotych.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości obrońca obwinionego na jego korzyść. Zarzucił mu naruszenie prawa materialnego tj. art. 141 kw poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że obwiniony popełnił wskazane wykroczenie, mimo iż nie wypełnił wszystkich jego znamion, tj. nie używał słów nieprzyzwoitych w miejscu publicznym.

Wobec powyższego, apelujący wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu wykroczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.

Stwierdzić tak należało, albowiem w świetle przedstawionej przez apelującego argumentacji nie ujawniły się najmniejsze choćby wątpliwości co do poprawności przeprowadzonego w pierwszej instancji postępowania, a w tym prawidłowości wywiedzionych ocen dowodów oraz trafności poczynionych ustaleń faktycznych. W konsekwencji, w ocenie Sądu II instancji, nie uwidoczniły się jakiekolwiek podstawy do podważenia prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia, zarówno w zakresie uznania sprawstwa, jak i winy M. M.. Za trafną i w pełni adekwatną należało także uznać wymierzoną obwinionemu karę.

Zanim jednak Sąd Okręgowy odniesie się do zaskarżonego wyroku i wywiedzionej apelacji, uważa za stosowne przypomnieć, że wniesienie środka odwoławczego, niezależnie od jego granic i zakresu, każdorazowo obliguje Sąd odwoławczy do zbadania ewentualności wystąpienia uchybień, o jakich mowa w art. 104 § 1 i 2 kpw i 440 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw. W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy nie stwierdził wskazanych w tych przepisach uchybień, a zarzutów co do ich występowania nie formułował również obrońca obwinionego.

Przed omówieniem konkretnych zarzutów apelacyjnych, stwierdzić należy, iż kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych dotyczących popełnienia przez obwinionego M. M. zarzucanego mu wykroczenia, a orzekając wziął pod uwagę wszystkie przeprowadzone dowody. Sąd I instancji w jasny i przekonujący sposób przedstawił tok swojego rozumowania. Każdy z ujawnionych w toku przewodu sądowego dowodów poddany został ocenie, która uwzględnia wskazania doświadczenia życiowego i reguły logicznego rozumowania.

Powyższe stanowisko potwierdza analiza akt sprawy i uzasadnienie wyroku,
w którym prawidłowo wskazano, jakie fakty zostały uznane za udowodnione i jakie dowody były podstawą ich przyjęcia. Ocena materiału dowodowego nie budzi zastrzeżeń, bowiem nie wykracza poza ramy swobodnej ich oceny, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych. Podkreślić przy tym należy, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku odpowiada wymogom art. 424 § 1 i 2 kpk w zw. z art. 82 § 1 kpsw, w pełni pozwalając na kontrolę prawidłowości zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy po zapoznaniu się z aktami niniejszej sprawy, w tym treścią pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, doszedł do przekonania, iż Sąd Rejonowy dokonał oceny zebranego w sprawie i w całości ujawnionego materiału dowodowego w sposób czyniący zadość wyżej wskazanym standardom.

Obrońca oskarżonego podniósł zarzut, zgodnie z którym zachowanie obwinionego nie wyczerpało wszystkich ustawowych znamion wykroczenia z art. 141 kw. W uzasadnieniu apelacji obrońca sprecyzował, że do zachowania podsądnego doszło na terenie dwóch graniczących ze sobą posesji, a nadto zachowanie to nie wywołało żadnej reakcji osób postronnych. Z treścią tego zarzutu Sąd odwoławczy nie mógł się zgodzić, gdyż analiza akt sprawy prowadzi do jednoznacznego wniosku, że obwiniony dopuścił się zarzuconego mu zachowania w miejscu publicznym. Funkcjonariusze Policji: A. W. oraz C. Ś. biorący udział w interwencji zainicjowanej wezwaniem dokonanym przez obwinionego i będący bezpośrednimi świadkami wypowiedzenia przez M. M. słów nieprzyzwoitych zeznali, że obwiniony dopuszczając się zarzuconego mu wykroczenia znajdował się na ulicy przy posesji nr (...) (protokół przesłuchania A. W., k. 5-6, protokół przesłuchania C. Ś., k. 7-8, protokół rozprawy z dnia 14 lutego 2017 roku, k. 48-52). Twierdzenia obrony o tym, że wypowiadając słowa nieprzyzwoite M. M. znajdował się na terenie prywatnej posesji nie sposób uznać za miarodajne, gdyż nie znajdowały one poparcia w materiale dowodowym. Sam obwiniony nie przyznając się do zarzucanego mu wykroczenia, w trakcie przesłuchania na rozprawie twierdził, że tego dnia w ogóle nie było go z miejscu zdarzenia, o czym miał świadczyć wydruk przedłożony do akt, tzw. dzienny zapis aktywności kierowcy z dnia 15 sierpnia 2016 roku. Natomiast w apelacji obrońca obwinionego odstąpił od linii obrony przedstawionej przez M. M. przed Sądem I instancji prezentując tezę o znajdowaniu się obwinionego w chwili czynu „na terenie dwóch graniczących ze sobą posesji”, „na pustej ulicy w obecności trzech osób”. Taka niekonsekwencja i zmienność nie pozwoliły Sądowi odwoławczemu uznać racji apelującego, zwłaszcza w świetle rzeczowych i konsekwentnych zeznań funkcjonariuszy Policji: A. W. oraz C. Ś., którzy zgodnie twierdzili, że M. M. znajdował się na ulicy w trakcie wypowiadania nieprzyzwoitych słów. Warto również wskazać, iż sugestia obrony jakoby zdarzenie rozgrywało się na prywatnej posesji nie znajdowała poparcia w żadnym dowodzie, a apelujący mając tego świadomość nie zdecydował się na zgłoszenie zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych.

Sąd Okręgowy za niezasadny uznał zaś zarzut obrazy prawa materialnego, odnoszący się do miejsca popełnienia wykroczenia, które wedle skarżącego, nie było miejscem publicznym. Tytułem przypomnienia, miejscem publicznym jest miejsce dostępne dla nieograniczonej liczby osób, miejsce dostępne bez przeszkód, bez specjalnego zezwolenia dla każdej osoby, która chciałaby w miejscu takim się znaleźć, miejsce ogólnodostępne ( red. dr hab. P. Daniluk, Kodeks wykroczeń. Komentarz, rok 2016, Legalis). Warto równocześnie pamiętać, iż dla realizacji znamion wykroczenia z art. 141 kw, polegającego na używaniu w miejscu publicznym nieprzyzwoitych słów niezbędne jest usłyszenie przynajmniej przez jedną osobę wypowiadanych słów, nawet jeśli jest nią osoba uprawniona do wdrożenia odpowiedzialności wykroczeniowej ( por. J. Szwacha, Pojęcie, s. 14-15). Istotnym jest nadto, że wykroczenie to ma charakter formalny. Nie jest niezbędne dla realizacji znamion nastąpienie jakiegokolwiek skutku. W szczególności nie jest niezbędne wywołanie zgorszenia wśród osób czy choćby jednej osoby skonfrontowanej z nieprzyzwoitym rysunkiem, ogłoszeniem, napisem czy słowami ( red. dr hab. P. Daniluk, Kodeks wykroczeń. Komentarz, rok 2016, Legalis).

Mając na uwadze powyższe zarzut apelującego okazał się chybiony. Materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy jednoznacznie wskazuje, że czyn obwinionego został popełniony w miejscu publicznym bo na ulicy (...) w B., w miejscu dostępnym bez przeszkód dla nieograniczonej liczby osób. Nadto nie ma wątpliwości, że słowa nieprzyzwoite w postaci: „Ty gruba świnio”, „Ty kurwo”, „Wypierdolę Ci to stare auto” zostały przez M. M. wypowiedziane w obecności co najmniej trzech osób, które z pewnością słyszały te słowa o czym świadczą zeznania funkcjonariuszy Policji: A. W. oraz C. Ś..

Obrońca obwinionego w treści apelacji myli zaś pojęcia „miejsca publicznego” oraz „czynu o charakterze publicznym”. Literalna treść przepisu art. 141 kw jednoznacznie przesądza, że aby dane zachowanie uznać za wykroczenie z art. 141 kw musi być ono dokonane w miejscu publicznym. Norma prawna zawarta w tym przepisie nie wymaga w żadnej mierze aby czyn obwinionego miał charakter publiczny. Jedynym dodatkowym znamieniem w zakresie wypowiedzenia słów nieprzyzwoitych w miejscu publicznym jest usłyszenie tych słów przez co najmniej jedną osobę i tą osobą może być także funkcjonariusz Policji. W konsekwencji powyższego Sąd odwoławczy popiera w pełni stanowisko Sądu Rejonowego, że zachowanie M. M. wyczerpało wszystkie ustawowe znamiona niezbędne dla przypisania mu sprawstwa i winy za wykroczenie z art. 141 kw.

Ponieważ apelacja zaskarżała wyrok w całości, Sąd Okręgowy, będąc zobligowany treścią art. 447 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw rozważył także prawidłowość rozstrzygnięcia o karze i zbadał ją pod kątem współmierności. Przypomnieć należy, że w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można podnosić wówczas „gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy – gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą” (wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985r. V KRN 178/85, OSNKW 1985/7-8/60).

W niniejszej sprawie, w świetle okoliczności przedmiotowych oraz danych osobopoznawczych o obwinionym stwierdzono, że wymierzona mu kara 400 zł grzywny jest adekwatna do stopnia zawinienia oraz szkodliwości społecznej osądzanego zachowania. Oddaje ona właściwie dezaprobatę dla sprawcy, który swym postępowaniem uchybił dobrym obyczajom i prawu. Sąd I instancji przekonująco przy tym podał jakie konkretnie elementy zaważyły na wyborze kary grzywny i określeniu jej wysokości. Sąd II instancji stanowisko Sądu Rejonowego w tym zakresie w pełni akceptuje.

Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe ustalenia i rozważania, Sąd odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok (pkt 1).

W pkt 2 orzeczono zaś o kosztach postępowania odwoławczego. Na podstawie art. 119 kpw w zw. z art. 636 § 1 kpk i § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłat za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia z dnia 10 października 2001 roku (Dz.U. z 2001 r., Nr 118, poz. 1269) Sąd Okręgowy zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 złotych tytułem zryczałtowanych kosztów postępowania w sprawach o wykroczenia za instancję odwoławczą oraz na podstawie art. 21 pkt 2 oraz art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 40 złotych.

Hanna Bartkowiak