Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 134/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 28 listopada 2023 r., sygn. akt III K 1293/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk oraz art. 410 kpk polegająca na naruszeniu przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów oraz braku wszechstronnego rozważenia przez Sąd I instancji całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz całokształtu okoliczności sprawy lecz skoncentrowaniu uzasadnienia na sprawdzeniu tylko jednej, niekorzystnej dla oskarżonego hipotezy, z naruszeniem zasad prawdy obiektywnej, poprzez:

- nieuwzględnienie i brak nadania w całości waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, podczas gdy znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym w szczególności złożonych podczas rozprawy w dniu 14 listopada 2023 r., w których to A. T. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że nie prowadził pojazdu pod wpływem alkoholu, a alkohol w postaci piwa o smaku whisky spożył dopiero po przyjeździe na posesję;

- nieuwzględnieniu w całości zeznań świadka A. K. (1) złożonych podczas rozprawy w dniu 21 czerwca 2023 r., która wprost przyznaje, że oskarżony w momencie, gdy prowadził pojazd był trzeźwy, a ponadto od chwili przyjazdu na posesję do czasu przyjazdu funkcjonariuszy Policji minęła około godzina, kiedy to A. T. spożywał alkohol;

- nieuwzględnieniu konfliktu sąsiedzkiego oraz negatywnego nastawienia świadków do A. T.;

- nieuwzględnieniu, iż żaden ze świadków nie widział w dniu zdarzenia spożywania przez oskarżonego alkoholu przed powrotem do domu, ani też nie widział przy A. T. butelek z alkoholem jak również nie podał, aby zachowanie oskarżonego wskazywało w momencie jego powrotu do domu w dniu 15 stycznia 2022 r. na jakiekolwiek symptomy nietrzeźwości;

- nieuwzględnieniu zeznań świadka P. D. złożonych podczas rozprawy w dniu 19 kwietnia 2023 r. w zakresie, w którym wskazywała, że oskarżony nie opuszczał posesji wcześniej niż przed godziną 15:00;

- nieuwzględnieniu zeznań świadka P. D. złożonych podczas rozprawy w dniu 19 kwietnia 2023 r. w zakresie, w którym wskazywała, że była w bliskiej odległości od oskarżonego, a mimo to nie czuła woni alkoholu;

- nieuwzględnieniu zeznań świadka N. C., złożonych podczas rozprawy w dniu 19 kwietnia 2023 r. w zakresie, w którym świadek przyznaje, iż w jej zeznaniach są rozbieżności, bowiem w toku postępowania przygotowawczego wprost wskazywała, iż widziała jak oskarżony wyjeżdża z posesji, a podczas rozprawy podała, że nie widziała jak oskarżony wyjeżdżał z posesji, a jedynie jak na nią wracał, potwierdzając tym samym uprzednio błędnie przedstawioną wersję zdarzeń;

- nieuwzględnieniu zeznań świadka N. C., złożonych podczas rozprawy w dniu 19 kwietnia 2023 r. w zakresie, w którym świadek przyznaje, iż nie jest skonfliktowana z A. T.;

- nieuwzględnieniu rozbieżności godzinowych zdarzenia, a wynikających z nagrania z monitoringu, protokołu sporządzonego przez funkcjonariuszy Policji oraz zeznań świadka S. J. oraz P. G. (1);

- nieuwzględnieniu konfliktu sąsiedzkiego, który bezsprzecznie przekłada się na przedstawioną przez świadków wersję zdarzeń;

- nieuwzględnieniu zeznań świadka M. K. (2) złożonych podczas rozprawy w dniu 1 sierpnia 2023 r., z których wprost wynika, iż w dniu zdarzenia spotkał oskarżonego i jego pasierba, kiedy to wracał z ul. (...) od S. i szedł do swojej cioci deptakiem na ul. (...) na W., co miało miejsce w okolicy godziny 16:00, a z których to zeznań wprost wynika, iż oskarżony był trzeźwy, nie zataczał się oraz nie spożywał przy nim alkoholu;

- przyjęciu, że A. T. spożywał alkohol zanim wsiadł do samochodu, podczas gdy nie znajduje to potwierdzenia w zebranych w sprawie materiale dowodowym;

- nieuwzględnieniu rozbieżności opinii biegłego z dnia 14 marca 2022 r. oraz ustnej opinii uzupełniającej biegłego R. W. w zakresie stężenia alkoholu we krwi oskarżonego, jego wagi oraz wzrostu, a ponadto oparciu orzeczenia Sądu I instancji wyłącznie na hipotetycznych założeniach biegłego, które nie stanowiły bezsprzecznego potwierdzenia stanu nietrzeźwości oskarżonego;

- nieuwzględnieniu treści ustnej opinii uzupełniającej biegłego R. W. w zakresie, w którym biegły wskazuje, że „przeciętny obserwator przy takim stężeniu powinien zaobserwować symptomy stanu nietrzeźwości”;

- nieuwzględnieniu rozbieżności godzinowych przeprowadzonego przez policjantów badania alkomatem;

- nieuwzględnieniu dowodu z nagrania monitoringu dotyczącego zdarzenia z udziałem oskarżonego, w tym rzeczywistej godziny zdarzenia, zachowania świadków względem oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła żadnych wskazanych w apelacji obrońcy oskarżonego nieprawidłowości w przeprowadzonej przez Sąd I instancji weryfikacji wiarygodności materiału dowodowego. Zdaniem Sądu Okręgowego ocena dowodów była swobodna i dokonana z poszanowaniem wszystkich dyrektyw wartościowania materiału dowodowego ustanowionych w art. 7 kpk, a więc zasad wiedzy, doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania. Sąd I instancji ocenił wszystkie zgromadzone dowody, zestawił ich treść ze sobą i przypisał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich bądź ich częściom, które zasługiwały na przypisanie takiej cechy w świetle art. 7 kpk. Wobec powyższego Sąd odwoławczy w pełni zaaprobował ocenę dowodów w kształcie dokonanym przez Sąd Rejonowy. Warto z tego miejsca podkreślić, że odmówienie wiary niektórym zeznaniom lub wyjaśnieniom złożonym przez świadków lub oskarżonych, a w rezultacie ich pominięcie, jako podstawy dowodowej podczas dokonywanych ustaleń faktycznych, nie może być utożsamiane ani z brakiem okoliczności, których tego rodzaju dowód dotyczy w kontekście finalnego rozstrzygnięcia, ani też nie jest wyrazem złamania zasady bezstronności sądu, bowiem odmowa przyznania waloru wiarygodności niektórym z przeprowadzonych dowodów, przy jednoczesnej aprobacie i uwzględnieniu innych dowodów, jest niczym więcej niż realizacją przysługującego sądowi orzekającemu uprawnienia w ramach czynienia ustaleń faktycznych z pełnym uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 11 kwietnia 2024 r., sygn. akt II AKa 46/24, Lex nr 3716556). Powyższe wskazanie było konieczne, gdyż znakomita większość twierdzeń apelującego obrońcy opiera się na błędnym założeniu, że samo dokonanie oceny dowodów niekorzystnej dla podsądnego oznacza naruszenie zasady obiektywizmu i czyni przyjęte ustalenia faktyczne błędnymi. Tymczasem, jak wyjaśniono wyżej, przeprowadzenie weryfikacji materiału dowodowego pod kątem jego wiarygodności przez Sąd Rejonowy w sposób niezadowalający dla sprawcy wcale nie świadczy o naruszeniu zasady obiektywizmu, czy swobodnej oceny dowodów, jeżeli ocena taka uwzględnia wszystkie dyrektywy z art. 7 kpk – tak jak to ma miejsce w kontrolowanej sprawie.

Obrońca oskarżonego przede wszystkim negował trafność oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego A. T. oraz zeznań jego partnerki A. K. (1) twierdząc, że dowody te winny zostać w całości obdarzone przymiotem wiarygodności, ponieważ korelowały ze sobą oraz znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Kontrolna analiza materiału dowodowego sprawy prowadzi do odmiennych wniosków – tożsamych ze stanowiskiem organu meriti co do braku wiarygodności znaczącej części omawianych w tym miejscu dowodów osobowych. Brak jest spójności zeznań świadka i wyjaśnień oskarżonego, chociażby co do godziny kiedy wrócił on wraz z synem A. K. (1) do miejsca zamieszkania w K. przy ul. (...). Oskarżony twierdził, że miało to miejsce o godzinie 17.00 lub przed 17.00, a jego partnerka wskazywała na jego powrót około godziny 17:30., zaznaczając, że Policja przyjechała jak sąsiedzi się rozeszli, tj. o godz. 18.00, po 18-ej. Te różnice, w połączeniu z brakiem korelacji tych dowodów osobowych z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, przemawiały za odmówieniem przymiotu wiarygodności tej kluczowej części wyjaśnień A. T. i zeznań A. K. (1), z których miało wynikać, że oskarżony w momencie prowadzenia pojazdu w ruchu lądowym był trzeźwy, a alkohol spożył dopiero po powrocie do domu z uwagi na zdenerwowanie wynikające z zachowania sąsiadów wobec niego. Stanowisko A. K. (1) było wysoce subiektywne, gdyż to, że była ona przekonana o trzeźwości partnera w momencie jego wyjazdu z jej synem na zakupy wcale nie oznaczało, iż A. T. rzeczywiście był trzeźwy. Ponadto, należało mieć na uwadze to, że z zeznań świadków P. D. i N. C. wynika jednoznacznie, iż A. T. po tym jak wjechał samochodem na swoją posesję i zamknął bramę nie wchodził do domu, tylko wyszedł do sąsiadów na ulicę, gdzie odbyła się ostra wymiana zdań pomiędzy zgromadzonymi. Zeznania te, trafnie uznane przez Sąd Rejonowy za wiarygodne, wykluczają prawdziwość wersji oskarżonego jakoby spożył alkohol w domu już po zakończeniu prowadzenia samochodu. A. K. (1) podając, że partner wszedł z synem do domu jednocześnie zeznała, że wtedy ona wyszła do sąsiadów i zaczęła ich nagrywać telefonem próbując z nimi rozmawiać, a w trakcie tego nagrania A. T. miał ponownie wyjść z domu i udać się do sąsiadów zgromadzonych na ulicy. Znamiennym jest, że dowodowe nagranie przedstawione przez obrońcę oskarżonego, potwierdza wyłącznie obecność podsądnego w trakcie nagrywania filmu przez A. K. (1) na ulicy i udział w utarczce słownej z sąsiadami. Funkcjonariusz Policji S. J. składając zeznania na rozprawie również podał, że kiedy dotarli na miejsce wezwania oskarżony znajdował się na zewnątrz domu, co korelowało z zeznaniami P. D. i N. C., jednocześnie stojąc w opozycji do wersji zdarzeń prezentowanej przez oskarżonego i jego partnerkę życiową. Nie sposób także pominąć tego, że P. D. i N. C. zeznały, iż dnia 15 stycznia 2022 r. już około godziny 10:00 oskarżony został zauważony przez sąsiadkę jak wysiadając z samochodu zataczał się, co sugerowałoby, iż już o tej godzinie znajdował się w stanie nietrzeźwości. Relacja ta znajduje potwierdzenie w zapisach w notatniku służbowym jednego z funkcjonariuszy Policji z interwencji prowadzonej wobec A. T. dnia 15 stycznia 2022 r. w godzinach przedpołudniowych. Wynika z niej, że z uwagi na wyczuwalną od niego silną woń alkoholu z ust, policjanci odstąpili od prowadzenia czynności wyjaśniających w tym dniu (k. 127). Okoliczność ta przemawia za prawdomównością świadków P. D. i N. C. i układa się w logiczną całość, że reakcja grupy sąsiadów zaniepokojonych zachowaniem oskarżonego była wynikiem udzielonej im rady aby obserwowali tego dnia czy oskarżony nie wyjeżdża ponownie samochodem. Ponadto, wskazania oskarżonego i A. K. (1) na temat czasu spożycia przez niego alkoholu, ilości i rodzaju (jedno piwo o smaku whisky) kłócą się nie tylko z oświadczeniem oskarżonego w protokole badania stanu jego trzeźwości za pomocą urządzenia pomiarowego Alkometr A2.0., ale także opinią biegłego R. W.. Biegły R. W. na podstawie wykonanych badań retrospektywnych jednoznacznie wykluczył aby wynik badania stanu trzeźwości oskarżonego był tak wysoki jak wykazał Alkometr A2.0., gdyby oskarżony wypił wyłącznie jedno duże piwo o smaku whisky już po godzinie 17.00. Dla osiągnięcia ustalonego stanu nietrzeźwości podsądny musiałby wypić aż dwa takie duże piwa, co nie współgra z relacją A. T. i A. K. (1) co do spożycia jednego piwa po przyjeździe do domu. Ponadto, jak trafnie zwrócił na to uwagę biegły w ustnej opinii uzupełniającej, taka wersja wydarzeń była sprzeczna z wynikami wszystkich badań przeprowadzonych urządzeniem Alkometr A2.0. Gdyby bowiem oskarżony wypił alkohol już po powrocie do domu to wykonane w krótkim czasie potem pomiary stanu jego trzeźwości pokazałyby fazę wchłania alkoholu w jego organizmie. Tymczasem wyniki tych badań jednoznacznie wskazywały na etap eliminacji alkoholu z organizmu, potwierdzający jego spożycie zdecydowanie wcześniej niż podawał oskarżony. Ponadto, twierdzenia A. T. i świadka A. K. (1) co do rodzaju, ilości i czasu spożytego przez podsądnego alkoholu były wyraźnie dopasowywane, aby te parametry nie kłóciły się z opinią biegłego z (...) prof. dr hab. n. med. R. W.. Działania te mające z założenia doprowadzić do wydania wyroku uniewinniającego okazały się jednak nieskuteczne albowiem zostały one obalone treścią uzupełniającej ustnej opinii biegłego oraz wiarygodnymi zeznaniami świadków zdarzenia.

Obrońca w apelacji chcąc przekonać o wiarygodności wyjaśnień podsądnego powoływał się także na zeznania świadka M. K. (2), który w czasie spotkania z oskarżonym w dniu 15 stycznia 2022 r. nie dostrzegł u ww. żadnych symptomów stanu nietrzeźwości. Zabieg ten okazał się nieskuteczny, gdyż dowód ten nie miał charakteru przesądzającego o odpowiedzialności karnej A. T.. Świadek ten składając zeznania ponad półtora roku od zdarzenia nie był kategoryczny co do tego, że rzeczywiście spotkanie to miało miejsce w dniu 15 stycznia 2022 r., co poddaje w wątpliwość, czy rzeczywiście mówił on o spotkaniu oskarżonego tego konkretnie dnia, czy też w innym terminie. Jednakże nawet gdyby M. K. (2) faktycznie spotkał oskarżonego z synem partnerki w dniu 15 stycznia 2022 r. około godziny przed inkryminowanym czynem i nie dostrzegł oznak upojenia alkoholowego to nie świadczy w żaden sposób, że A. T. w momencie prowadzenia pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym nie znajdował się w stanie nietrzeźwości. Nie każdy bowiem człowiek zwraca uwagę na symptomy zachowań osób znajdujących się w stanie nietrzeźwości, czy też nie wyczuwa woni alkoholu od takiej osoby, zwłaszcza znajdując się na świeżym powietrzu. Ponadto nie po każdej osobie takie symptomy wyraźnie widać, na co słusznie zwrócił uwagę w ustnej opinii uzupełniającej biegły R. W.. Wobec tego opinia świadka o stanie trzeźwości oskarżonego nie mogła stanowić samodzielnej podstawy czynienia tego typu ustaleń faktycznych i dopiero w połączeniu z innymi dowodami, w tym wypadku zwłaszcza wynikami badań stanu trzeźwości urządzeniem pomiarowym na wyposażeniu Policji, podlegała ocenie pod kątem przydatności do ustalenia, czy oskarżony prowadząc pojazd w ruchu lądowym wyczerpał znamiona z art. 178a § 1 kk, czy też nie.

Obrońca z dużą intensywnością negował prawidłowość oceny zeznań świadków P. D. oraz N. C., jednakże kontrola instancyjna nie potwierdziła słuszności także i tych twierdzeń. Wbrew odmiennym wskazaniom apelacji, Sąd Rejonowy dokonując oceny zeznań tych świadków miał na względzie konflikt sąsiedzki istniejący pomiędzy ich rodzinami, a A. T. i jego rodziną i ostatecznie słusznie uznał, że okoliczność ta nie umniejszała wartości dowodowej tych, niekorzystnych dla podsądnego dowodów osobowych. Przedstawiony przez te osoby opis inkryminowanego zdarzenia oraz zarysowane tło sytuacyjne korelowały ze sobą wzajemnie, były spójne, logiczne i znajdowały potwierdzenie w innych dowodach, w postaci nagrania fragmentu zdarzenia telefonem, wykonanego przez P. D., protokołu badania stanu trzeźwości oskarżonego oraz opinii biegłego R. W.. Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że P. D. oraz N. C., chociaż pozostają w konflikcie z oskarżonym, rzetelnie opisały przebieg inkryminowanego zdarzenia i nie obciążały go w swoich zeznaniach ponad miarę. Nie ma przy tym znaczenia, że żaden z tych świadków nie widział osobiście spożywania alkoholu przez A. T., jak też nie dostrzegł przy nim butelek po takim alkoholu. Oskarżony musiał bowiem spożyć alkohol w sobie tylko znanych okolicznościach, co do czasu, ilości i rodzaju trunku przez co ww. sąsiedzi nie mieli możliwości aby to zaobserwować. Brak wiedzy w tym zakresie nie miał jednak żadnego negatywnego wpływu na wartość relacji omawianych świadków. Podobnie brak wyczucia przez świadków woni alkoholu nie stanowił przeszkody dla ustalenia, że w momencie kierowania pojazdem, około godziny 17:00 w miejscowości K. oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości. Z zeznań świadków i znajdujących się w aktach nagrań wynika, że ani P. D. ani N. C. nie stały bezpośrednio obok oskarżonego i mogły po prostu nie czuć woni alkoholu. Prawdą jest, że P. D. nagrywając otworzyła drzwi samochodu oskarżonego od strony pasażera i w tym momencie alkoholu od kierującego nie wyczuła, jednak mogło się tak zdarzyć i być uwarunkowane różnymi czynnikami, nie wykluczając tym samym, że oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości. Apelujący podważając wiarygodność zeznań P. D. i N. C. zwracał uwagę na występujące w ich relacjach niespójności dotyczące dokładnej godziny opuszczenia posesji przez oskarżonego w dniu 15 stycznia 2022 r., czy też wskazania osoby, która zaalarmowała innych sąsiadów o popołudniowym wyjeździe samochodem A. T.. Prawdą jest, że zeznania świadków z postępowania przygotowawczego oraz te złożone na rozprawie co do tych okoliczności nosiły różnice, jednakże dotyczyły one tak naprawdę szczegółów, które nie miały istotnego znaczenia dla ustalenia, czy A. T. popełnił zarzucany mu czyn zabroniony. Ponadto rozbieżności te pojawiły się dopiero na etapie postępowania sądowego, a więc po dość długim czasie od inkryminowanego zdarzenia, kiedy świadkowie mogli po prostu już nie pamiętać dokładnie wszystkich detali, przez co ich relacja złożona na tym etapie postępowania odbiegała nieco od tej złożonej „na gorąco”. Zdaniem Sądu odwoławczego, podobnie jak uznał Sąd Rejonowy, te drobne różnice nie świadczyły o niewiarygodności zeznań P. D. i N. C.. Można nawet w oparciu o nie wywnioskować, że fakty i spostrzeżenia podane przez ww. osoby miały indywidualny charakter, były szczere, a nie wyuczone oraz sztucznie wykreowane aby zaszkodzić oskarżonemu, jak bezpodstawnie insynuował oskarżony i jego obrońca.

Warto jeszcze w tym miejscu wskazać jedną istotną okoliczność. Mianowicie, skoro pomiędzy oskarżonym a świadkami oskarżenia od dłuższego czasu istnieje ostry konflikt sąsiedzki to rzekome zachowanie oskarżonego mające (według niego i A. K. (1)) polegać na spożyciu alkoholu po powrocie do domu jest zupełnie nielogiczne. Jeżeli bowiem widział on, że sąsiedzi czekają na niego pod jego domem, próbując go zatrzymać, głośno podejrzewając go o prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości oraz, że wezwali Policję i to już drugi raz w tym dniu, oskarżony mógł przewidzieć i spodziewać się, że pierwszą czynnością jaką podejmą funkcjonariusze Policji będzie zbadanie jego stanu trzeźwości. Zatem, gdyby rzeczywiście chciał on wykazać swoją niewinność i udowodnić sąsiadom, że nie mają racji, zadbałby o trzeźwość przed badaniem urządzeniem pomiarowym. Wynikające zaś z wyjaśnień oskarżonego spożycie alkoholu zaraz po rzekomym powrocie do domu, po awanturze z sąsiadami i jego nieudanym zatrzymaniu obywatelskim, niezależnie od wykazanych powyżej okoliczności wykluczających taką sytuację, byłoby wysoce ryzykowne, sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Apelujący nie zgadzał się także z oceną przydatności dla ustaleń faktycznych opinii pisemnej i ustnej uzupełniającej wydanych przez biegłego R. W.. Zdaniem obrony opinie te są wewnętrznie sprzeczne i oparte jedynie na hipotetycznych założeniach. Kontrola odwoławcza nie potwierdziła jednak słuszności tych twierdzeń apelacji. Opinie wysokiej klasy biegłego z zakresu toksykologii słusznie obdarzono przymiotem logicznych, wewnętrznie spójnych, korelujących z pozostałym materiałem dowodowym, a ich zwieńczeniem były rzeczowo umotywowane wnioski końcowe. Nadmienić należy, że biegły opierał się w głównej mierze na wynikach pomiarów stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu wykonanymi wobec A. T. urządzeniem pomiarowym Alkometr A2.0. Ponadto, wziął pod uwagę podane przez oskarżonego do protokołu badania stanu trzeźwości ilość, rodzaj i czas spożycia alkoholu przed rozpoczęciem jazdy pojazdem mechanicznym w ruchu lądowym. Wbrew sugestiom skarżącego uwzględnieniu podlegały przy tym deklarowana waga i wzrost badanego, przy czym, jak zaznaczył opiniujący, nawet niedokładne podanie tych parametrów przez oskarżonego nie miałoby większego przełożenia na wyniki badań retrospektywnych. Zadaniem biegłego było określenie poziomu nietrzeźwości oskarżonego w chwili popełnienia przestępstwa, tj. na godz. 17:00, z czego biegły się wywiązał należycie, wyliczając poziom stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego na moment popełnienia czynu zabronionego. Przeciwne stanowisko obrony w tej mierze okazało się bezpodstawne i chybione. Przyjęty w wyroku czas popełnienia przestępstwa, a tym samym chwila na którą biegły obliczył retrospektywnie stan nietrzeźwości oskarżonego, były zgodne z dowodami wymienionymi w apelacji, tj. nagraniem przedstawionym przez P. D., zeznaniami funkcjonariuszy Policji interweniujących w dniu 15 stycznia 2022 r., zapisami w notatniku służbowym oraz godzinowym oznaczeniem poszczególnych badań wykonanych urządzeniem Alkometr A2.0. Chybione były przy tym twierdzenia obrony jakoby niezgodnie z prawdą została określona godzina popełnienia przestępstwa przez oskarżonego, gdyż pozostawały one w sprzeczności z dowodami, które przeszły pozytywną weryfikację pod kątem zachowania reguł z art. 7 kpk. Konkludując, opinia biegłego była miarodajna, a tym samym przydatna dla ustalenia stanu faktycznego kontrolowanej sprawy. Warto dodać, że obrońca negował prawidłowość oceny poszczególnych dowodów w sposób niekonsekwentny i wygodny dla jego klienta. Potwierdza to chociażby całkowite podważanie wartości dowodowej opinii biegłego R. W., które nie stanowiło dla obrońcy przeszkody dla jednoczesnego powoływania się w środku odwoławczy na stwierdzenie wypowiedziane przez biegłego o tym, że „przeciętny obserwator przy tym stężeniu powinien zaobserwować symptomy stanu nietrzeźwości”. Taka wybiórcza metoda podważania sądowej oceny dowodów, jako niekonsekwentna i jednostronna, nie mogła doprowadzić do uwzględnienia zgłoszonych w tym zakresie zarzutów apelacyjnych. Ostatnio przytoczone stwierdzenie biegłego zostało przy tym wyrwane z kontekstu jego szerszej wypowiedzi i nieskutecznie stało się pożywką zbudowanej przez apelującego teorii, że skoro żaden ze świadków nie widział symptomów stanu nietrzeźwości to A. T. w momencie prowadzenia pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym był trzeźwy. Teza ta jednak została odrzucona przez Sąd Rejonowy i następnie organ odwoławczy, jako zupełnie chybiona.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Przeprowadzone postępowanie odwoławcze nie potwierdziło żadnych nieprawidłowości w procesie oceny dowodów dokonanym przez Sąd Rejonowy. Ocena wszystkich dowodów była prawidłowa i zgodna z dyrektywami wymienionymi w art. 7 kpk, tj. zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie było więc podstaw dla wydania w instancji odwoławczej wyroku jakiego oczekiwał obrońca, tj. wyroku uniewinniającego oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu. Ponadto nie zaistniały przyczyny, o których mowa w art. 437 § 2 kpk uzasadniające uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, o co autor apelacji wnosił we wniosku ewentualnym.

Lp.

Zarzut

3.2.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 9 kpk w zw. z art. 202 § 1 kpk polegająca na naruszeniu zasady działania Sądu z urzędu i zaniechaniu dopuszczenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów (opinii sądowo-psychiatrycznej) dla oceny zdrowia psychicznego oskarżonego A. T. w dacie zarzucanego czynu, mimo że oskarżony leczył się psychiatrycznie (m.in. zaświadczenie z dnia 2 grudnia 2022 r.), jak również samo zdarzenie jest związane ze spożyciem alkoholu (przy czym według relacji oskarżonego oraz świadków dopiero po przyjeździe do domu), co powinno wywołać wymagające bezwzględnego wyjaśnienia, uzasadnione wątpliwości Sądu co do stanu poczytalności oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Omawianie tego zarzutu rozpocząć trzeba od wyjaśnienia, że przepis art. 167 kpk nakłada na Sąd meriti obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy – innymi słowy – w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Sąd orzekający ma zatem obowiązek dochodzenia do prawdy również w sytuacji, gdy strony nie wnioskują o przeprowadzenie nowych dowodów, ale dopiero wówczas, gdy dokonując oceny dowodów uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i tym samym wymaga uzupełnienia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2024 r., sygn. akt II KK 537/23, Lex nr 3716897). Ponadto, Sąd Okręgowy w pełni popiera linie orzeczniczą, wedle której: Ocena przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych psychiatrów winna uwzględniać całokształt okoliczności ujawnionych w danej sprawie, a fakt leczenia psychiatrycznego, chociaż jest jednym z warunków, które winny zostać poddane rozwadze sądu, nie jest czynnikiem przesądzającym o konieczności skorzystania przez ten organ z dowodu w postaci opinii biegłych (tak: postanowienie Sądu najwyższego z dnia 26 kwietnia 2021 r., II KK 127/21, opubl. Legalis). Mając na względzie powyższe, Sąd odwoławczy nie stwierdził w tej sprawie powodów uzasadniających podjęcie przez Sąd Rejonowy z urzędu inicjatywy dowodowej polegającej na dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych psychiatrów o stanie zdrowia psychicznego i poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia czynu zabronionego. W toku postępowania przygotowawczego oskarżony deklarował, że jest zdrowy i nie leczy się psychiatrycznie. Dopiero na etapie postępowania sądowego podano, że A. T. leczył się psychiatrycznie na zaburzenia depresyjno-lękowe i przedłożono zaświadczenie z dnia 2 grudnia 2022 r. potwierdzające fakt leczenia. Oskarżony został przez Sąd Rejonowy zobowiązany do złożenia dokumentacji medycznej w terminie 7 dni z uwagi na sprzeczność powyższej deklaracji z tą złożoną podczas przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym, zamiast tego jedynie podano na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku, że A. T. był u lekarza kilkukrotnie, około dwa lata wcześniej i brał leki, których nazw nie pamięta. Te okoliczności nie poddawały w uzasadnioną wątpliwość stanu poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Tym samym, nie powodowały konieczności zasięgania opinii biegłych psychiatrów w tej sprawie. Istotnym jest także, że z żadnego z dowodów zgromadzonych w tej sprawie nie wynika by w momencie popełnienia przestępstwa oskarżony znajdował się w stanie poddającym w wątpliwość jego zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. Przeciwnie, zachowanie oskarżonego zarówno w czasie popełnienia przestępstwa, jak i bezpośrednio po nim nie wskazywało na jego chorobę psychiczną, czy inne zaburzenia stanu zdrowia psychicznego. Odmienne stanowisko obrony w omówionej kwestii, nie poparte żadnym dodatkowym dokumentem medycznym, zmierzało li tylko do celowego przedłużenia postępowania i dlatego nie zostało przez organ odwoławczy uwzględnione.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Wbrew odmiennym twierdzeniom obrońcy oskarżonego, w przedmiotowej sprawie nie doszło do naruszenia zasad wyrażonych w art. 9 kpk i art. 202 § 1 kpk. Nie istniały bowiem żadne podstawy dla dopuszczenia opinii biegłych psychiatrów w tej kwestii i brak inicjatywy dowodowej z urzędu po stronie Sądu Rejonowego nie stanowił żadnego uchybienia.

Lp.

Zarzut

3.3.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, art. 366 kpk i art. 424 § 1 kpk poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy oraz niepodaniu i nieocenieniu w wyroku istniejących sprzeczności i pominięcie w szczególności wniosków biegłego wynikających z ustnej uzupełniającej opinii wydanej na rozprawie (protokół z rozprawy z dnia 29 września 2023 r.), tj. okoliczności świadczących na korzyść oskarżonego, w szczególności, iż na podstawie stężenia wynikającego z przeprowadzonego badania alkomatem jest możliwe, że oskarżony spożył alkohol po przyjeździe do domu, co koresponduje w pełni z zeznaniami świadków A. K. (1), K. W. oraz M. K. (2), jak również w świetle okoliczności bezspornej, że zachowanie oskarżonego w chwili przyjazdu na jego posesję w dniu 15 stycznia 2022 r. nie wskazywało na to, że miałby on być pod wpływem alkoholu i to w stężeniu podawanym w pisemnej opinii biegłego (brak woni alkoholu, normalna mowa, motoryka etc.) zaś z treści opinii biegłego R. W. wynikało bezsprzecznie, że „przeciętny obserwator przy tym stężeniu powinien zaobserwować symptomy stanu nietrzeźwości”, co skutkowało zaniechaniem wyjaśnienia przez Sąd sprzeczności i rozstrzygnięciem wątpliwości, które z owych sprzeczności wynikają na niekorzyść oskarżonego, co miało wpływ na treść rozstrzygnięcia i uznaniu sprawstwa oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Należy pamiętać, że dla skutecznego podniesienia zarzutu obrazy art. 4 kpk nie wystarczy ogólne stwierdzenie o braku obiektywizmu sądu, opierające się wyłącznie na subiektywnym odczuciu strony postępowania karnego, w szczególności wynikającym z odmiennej od dokonanej przez sąd oceny materiału dowodowego. O braku obiektywizmu sądu można mówić jedynie wtedy, gdy zostały naruszone określone przepisy zawierające normy nakazujące lub zakazujące działań na niekorzyść określonej strony postępowania lub gdy w sposób wyraźny sąd faworyzuje jedną ze stron. Brak precyzyjnego odwołania się do sytuacji procesowej, w której doszło do przekroczenia przepisów art. 4 kpk, czyni zarzut oparty na tym przepisie bezzasadnym. Innymi słowy fakt, iż dokonana przez sąd ocena dowodów jest sprzeczna z subiektywną oceną dokonaną przez strony nie może być wyznacznikiem naruszenia przez ten sąd zasady obiektywizmu. O naruszeniu tej zasady może być mowa jedynie w przypadku dokonania oceny materiału dowodowego w sposób stronniczy, tendencyjny, biorący pod uwagę okoliczności przemawiające tylko lub w znacznej mierze na korzyść lub niekorzyść oskarżonego przy jednoczesnym niedostrzeżeniu i pominięciu okoliczności przeciwnych (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2022 r., sygn. akt II KK 31/22, LEX nr 3417265; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4 listopada 2021 r., sygn. akt II AKa 191/21, LEX nr 3447082; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 kwietnia 2021 r., sygn. akt II AKa 203/20, LEX nr 3450327). Przenosząc przedstawione rozważania teoretyczne na grunt kontrolowanej sprawy, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się naruszenia zasady obiektywizmu. Sąd Rejonowy uwzględnił zarówno okoliczności przemawiające na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Znamienne jest przy tym, że obrońca oskarżonego nie wykazał by doszło do naruszenia reguł określających zasady oceny dowodów (zagadnienie to zostało szeroko omówione w pkt 3.1. niniejszego uzasadnienia). To natomiast, że w przedmiotowej sprawie ustalono stan faktyczny na podstawie dowodów niekorzystnych dla A. T. nie świadczy automatycznie o naruszeniu zasady procesowej z art. 4 kpk. Ponadto podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, a więc przepis art. 410 kpk również nie został naruszony. Podobnie jak przepis art. 366 kpk, do którego Sąd Rejonowy w pełni się zastosował czuwając na przebiegiem rozprawy głównej i bacząc nad wyjaśnieniem wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

Zdaniem Sądu odwoławczego niniejszy zarzut jest także kolejnym przykładem braku konsekwencji obrońcy w przyjętej konstrukcji apelacji. Skarżący w zarzucie poświęconym ocenie dowodów podważał wartość dowodową opinii biegłego R. W. twierdząc, że były one nielogiczne, nieuzasadnione i sprzeczne pomiędzy sobą. Natomiast w innym z zarzutów dotyczących obrazy prawa procesowego wytknął Sądowi I instancji nieuwzględnienie w odpowiedni sposób przedstawionych w opinii biegłego wniosków. Abstrahując jednak od tego, za niezrozumiałe należało uznać twierdzenia jakoby biegły stwierdził, iż na podstawie stężenia wynikającego z przeprowadzonego badania alkomatem możliwe było aby oskarżony spożył alkohol po przyjeździe do domu. Takie wskazania wcale nie wynikają z ustnej opinii biegłego, który wyraźnie zaznaczył, że w sytuacji spożycia przez oskarżonego alkoholu po powrocie do domu wyniki badań wskazywałyby na stan wchłaniania alkoholu, a tak nie było, gdyż wyniki kolejnych badań stanu trzeźwości oskarżonego wskazywały, że alkohol zdecydowanie był już w fazie eliminacji z organizmu. Ponadto ustalenie przez Sąd Rejonowy momentu spożycia alkoholu przez oskarżonego opierało się nie tylko na opinii biegłego toksykologa ale również bazowało na osobowym materiał dowodowy w postaci zeznań P. D. i N. C., wspartym nagraniem z przyjazdu oskarżonego samochodem do domu o godz. 17:00, które łącznie, w sposób niewątpliwy świadczyły o tym, że w momencie prowadzenia pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym znajdował się w stanie nietrzeźwości, a między interwencją sąsiedzką a przyjazdem Policji, nie miał on nawet możliwości wypicia jakiegokolwiek alkoholu. Niezrozumiałe było przy tym odwoływanie się przez apelującego do zeznań K. W. oraz M. K. (2), którzy nie mieli wiedzy o tym, czy w czasie prowadzenia pojazdu w dniu 15 stycznia 2022 r. o godz. 17:00 oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości, czy też nie. Zagadnienie wpływu braku dostrzeżenia symptomów nietrzeźwości oskarżonego przez świadków zdarzenia na ustalenie stanu nietrzeźwości A. T. w momencie popełnienia przestępstwa zostało już omówione w pkt 3.1. i pomimo ponownego poruszenia tego zagadnienia w ramach omawianego zarzutu nie ma potrzeby powtarzania w tym miejscu tożsamej argumentacji w tym zakresie. Obrońca chociaż nie podniósł wprost zarzutu naruszenia art. 5 § 2 kpk to sugerował w treści zarzutu, że istniejące w sprawie wątpliwości zostały rozstrzygnięte na niekorzyść A. T.. Sąd odwoławczy nie potwierdził tego aby po przeprowadzeniu wszystkich dostępnych dowodów i ich ocenie występowały w tej sprawie jakiekolwiek wątpliwości wymagające rozstrzygnięcia zgodnie z zasadą in dubio pro reo, tj. na korzyść podsądnego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Wbrew odmiennym twierdzeniom obrońcy oskarżonego, w przedmiotowej sprawie nie doszło do naruszenia zasad wyrażonych w art. 4 kpk, art. 410 kpk, art. 366 kpk, czy też art. 424 § 1 kpk. Sąd Rejonowy nie naruszył także w żaden sposób zasady in dubio pro reo ustanowionej w art. 5 § 2 kpk albowiem w kontrolowanej sprawie nie wystąpiły żadne takie niedające się usunąć wątpliwości dotyczące winy lub sprawstwa, które należałoby rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego A. T.. Wbrew odmiennemu stanowisku obrony nie zaistniały więc żadne podstawy dla wydania w instancji odwoławczej orzeczenia reformatoryjnego i uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu. Brak było także podstaw, o których mowa w art. 437 § 2 kpk, do uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.4.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 167 kpk, art. 170 § 1 pkt 5 kpk, art. 410 kpk, art. 366 kpk i art. 424 § 1 kpk poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy oraz oddalenie wniosku dowodowego obrońcy o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki i przesłuchanie uzupełniające P. G. (1) co do okoliczności wpisanych przez niego w protokole badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu w dniu 15 stycznia 2022 r., m.in. możliwości wpisania innego rodzaju alkoholu, ilości danych dotyczących samego oskarżonego, zaś z treści opinii biegłego R. W. wynikało, iż na podstawie stężenia wynikającego z przeprowadzonego badania alkomatem jest możliwe, że oskarżony spożył alkohol po przyjeździe do domu w postaci dwóch piw C. albo B., co skutkowało zaniechaniem wyjaśnienia przez Sąd sprzeczności i rozstrzygnięciem wątpliwości, które z owych sprzeczności wynikają na niekorzyść oskarżonego, co miało wpływ na treść rozstrzygnięcia i uznaniu sprawstwa oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza nie potwierdziła żadnych uchybień w decyzji Sądu Rejonowego o oddaleniu wniosków dowodowych obrony o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki oraz przesłuchania uzupełniającego świadka P. G. (1). Wnioski te w sposób ewidentny zmierzały jedynie do przedłużenia postępowania karnego (art. 170 § 1 pkt 5 kpk). Ustalenia faktyczne odnośnie czasu popełnienia przestępstwa nie budziły żadnych wątpliwości, opierały się na wiarygodnym materiale dowodowym i w żadnym przypadku nie wymagały prowadzenia bardziej rozbudowanego postępowania dowodowego. Podobnie nie było podstaw dla ponownego przesłuchania świadka P. G. (1) celem ustalenia, czy świadek dostrzegł u oskarżonego symptomy stanu nietrzeźwości. Jak już powyżej zaznaczono, kwestia zaobserwowania tych symptomów, bądź nie przez osoby trzecie, w niniejszej sprawie nie była decydująca dla ustalenia czy oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości gdy przyjechał samochodem do K.. Ponadto, zgodnie nawet z wersją oskarżonego, wedle której miał on spożyć alkohol przed przybyciem na miejsce zdarzenia funkcjonariuszy Policji, to w czasie kiedy P. G. (1) miał styczność z A. T., oskarżony znajdowałby się w stanie nietrzeźwości nawet według podsądnego i jego parterki. Tak więc dodatkowe zeznania świadka P. G. odnośnie tej okoliczności byłyby zupełnie nieprzydatne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Co zaś się tyczy zapisów w protokole badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu w temacie oświadczenia badanego co do spożywania alkoholu, to obrońca przecież miał możliwość zadawania pytań świadkowi G. podczas jego przesłuchania na rozprawie, z czego zresztą korzystał i świadek udzielił odpowiedzi na tyle na ile pamiętał. Brak jest jakichkolwiek podstaw aby zakładać, że funkcjonariusz Policji jest w posiadaniu jeszcze jakichkolwiek informacji, które byłyby przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy. Apelacja obrońcy z całą pewnością zaś takich okoliczności nie wykazała.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Sąd odwoławczy nie stwierdził naruszenia żadnego z wymienionych w zarzucie przepisów proceduralnych decyzją organu meriti o oddaleniu wniosków dowodowych obrońcy oskarżonego. To postanowienie dowodowe było słuszne, a przeciwne stanowisko obrony nieprzekonujące. Nie było powodów uzasadniających wydanie w instancji odwoławczej wyroku uniewinniającego, jak również nie występowały okoliczności, o których mowa w art. 437 § 2 kpk przemawiające za koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.5.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu, w sytuacji gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego można wysunąć wnioski odmienne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy uznał za warte przypomnienia, że zarzut oparty na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 3 kpk należy formułować tylko wtedy, gdy zdaniem skarżącego w oparciu o prawidłowo zgromadzony materiał dowodowy i trafnie oceniony co do wiarygodności, sąd ustalił fakty, które z tych dowodów nie wynikały (błąd dowolności) lub zaniechał ustalenia faktów, które z nich wynikały i miały znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie (błąd braku) (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 października 2021 r., sygn. akt II AKa 53/21, Lex nr 3273034). Mając powyższe na względzie należało stwierdzić, że wszystkie zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego związane z nieprawidłową (jego zdaniem) oceną zgromadzonych dowodów przez Sąd Rejonowy okazały się nieuzasadnione. Skarżący nie wykazał żadnych nieprawidłowości po stronie organu meriti podczas wartościowania poszczególnych elementów materiału dowodowego. Konsekwencją takiego stanu rzeczy była nietrafność zgłoszonego zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, który stanowił jedynie wyraz subiektywnego stanowiska obrońcy, że oskarżony nie popełnił przypisanego mu przestępstwa z 178a § 1 kk. Podać trzeba, że obrońca w tej mierze oparł się na dowodach, którym Sąd I instancji prawidłowo odmówił przymiotu wiarygodności, a mianowicie na wyjaśnieniach oskarżonego oraz zeznaniach świadka A. K. (1). Sprawstwo A. T. odnośnie przypisanego mu w wyroku czynu zabronionego zostało natomiast ustalone w sposób niewątpliwy w oparciu o materiał dowodowy podany w treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia. Dowody te korelowały ze sobą wzajemnie i przedstawiały logiczny, zgodny z zasadami doświadczenia życiowego obraz przebiegu tego inkryminowanego wydarzenia, odmienny niż wykreowany przez oskarżonego. W efekcie czego doszło do prawidłowego rozstrzygnięcia w postaci uznania oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu i przypisania mu sprawstwa w zakresie przestępstwa z art. 178a § 1 kk. To natomiast, że opierając się na jednostronnych dowodach obronnych można by wysunąć odmienne wnioski co do okoliczności zdarzenia z dnia 15 stycznia 2022 r. nie świadczy o dopuszczeniu się przez Sąd Rejonowy błędu w ustaleniach faktycznych, gdyż takie ustalenia stanu faktycznego można było wysnuć jedynie w oparciu o te dowody, które zostały uznane za niewiarygodne, a więc podlegające pominięciu przy czynieniu ustaleń faktycznych w sprawie.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktycznie poczynione przez Sąd Rejonowy na temat sprawstwa i winy oskarżonego co do przypisanego mu czynu wyczerpującego znamiona z art. 178a § 1 kk były poprawne i w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym. Natomiast przeciwne stanowisko obrońcy w tej kwestii zostało osadzone wyłącznie na tych dowodach osobowych, które w toku weryfikacji materiału dowodowego zostały odrzucone jako niewiarygodne i tym samym nieprzydatne dla ustalenia stanu faktycznego przedmiotowej sprawy. Wbrew twierdzeniom apelującego nie było podstaw do wydania wyroku uniewinniającego, jak również spełnienia warunków z art. 437 § 2 zd. 2 kpk do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.6.

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej za popełniony przez oskarżonego czyn w wymiarze 300 stawek dziennych grzywny, wysokości jednej stawki dziennej ustalonej na kwotę 500 zł, podczas gdy prawidłowa ocena okoliczności dotyczących wymiaru kary uzasadnia orzeczenie jej w niższej wysokości.

Rażąca niewspółmierność środka karnego poprzez orzeczenie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego w kwocie 7.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej, podczas gdy nie zachodzi konieczność tak surowej reakcji karnej.

Rażąca niewspółmierność środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat, gdy nie zachodzi konieczność tak surowej reakcji karnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Warto rozpocząć omawianie przedmiotowego zarzutu od wyjaśnienia, iż rażąca niewspółmierność kary, uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 kpk, występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Tak orzeczona kara może być wynikiem bądź to niedostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 kk i nast. lub też nienadania im adekwatnej wagi. Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 § 1 kk pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, nakazując, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę. Przy ocenie kary przez pryzmat jej rażącej niewspółmierności nie można zatem nie uwzględniać granic, w jakich kara za dane przestępstwo może być orzeczona i w jakich niejako "proporcjach" pozostaje kara orzeczona względem granic pozostawionych sędziowskiemu uznaniu. W konsekwencji miarą surowości kary polegającej na pozbawieniu wolności, nie może być jedynie ilościowe oznaczenie czasu pozbawienia wolności ale stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej za dane przestępstwo, także z uwzględnieniem występujących w danym postępowaniu, zwykle niepowtarzalnych w danym układzie, okoliczności uzasadniających wymiar orzeczonej kary (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 maja 2022 r., sygn. akt II AKa 489/21, Legalis nr 2714830).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że obrońca oskarżonego nie wykazał by kara w wymiarze 300 stawek dziennych grzywny po 50 zł stawka za czyn z art. 178a § 1 kk była rażąco surowa w stosunku do wagi i okoliczności osądzanego czynu. Sąd Rejonowy rozważając nad wymiarem kary wziął pod uwagę wszystkie występując w kontrolowanej sprawie okoliczności obciążające, trafnie nie dostrzegając okoliczności łagodzących, co musiało znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednio surowym wymiarze kary. Zauważyć należy, że skarżący wytykając organowi meriti niewspółmierność orzeczonej kary grzywny nie przedstawił rzeczowej argumentacji uzasadniającej słuszność prezentowanego w apelacji stanowiska. Omawiany zarzut był więc w istocie pozbawiony odpowiedniego uzasadnienia i sprowadzał się jedynie do polemiki ze słusznym stanowiskiem Sądu Rejonowego w tym zakresie. Oceniając współmierność orzeczonej kary, Sąd Okręgowy zwrócił szczególną uwagę na poważne okoliczności obciążające w tej sprawie. Niewątpliwie stopień nietrzeźwości oskarżonego w momencie kierowania przez niego samochodem był znaczny (albowiem przekraczał trzykrotność granicy uznawanej za stan nietrzeźwości; art. 115 § 16 kk) przez co prowadzenie przez niego samochodu w godzinach popołudniowych, na trasie P. – D. niosło za sobą poważne niebezpieczeństwo w ruchu drogowym. Ponadto, oskarżony przewoził w samochodzie małoletniego (syna swojej partnerki A. K. (2)), przez co jego zachowanie było skrajnie nieodpowiedzialnie. Nie można również zapominać, że przestępstwa jazdy samochodem w stanie nietrzeźwości popełniane są nagminnie i niejednokrotnie takie zachowania są przyczyną utraty zdrowia lub nawet życia innych uczestników ruchu drogowego. Wreszcie to, że oskarżony był już w przeszłości karany sądownie za inne przestępstwa umyślne oraz wykroczenia drogowe (jedno nawet po inkryminowanym czynie), również nie poprawiało jego wizerunku. Sąd Rejonowy słusznie zatem przyjął, że adekwatną w tej sytuacji karą będzie kara grzywny, w wymiarze 300 stawek dziennych. Należy zaznaczyć, że to najłagodniejsza rodzajowo kara, której po nowelizacji Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2023 r., ustawodawca już nie przewiduje w sankcji art. 178a § 1 kk, gdyż zaostrzono odpowiedzialność do kary pozbawienia wolności do lat 3. Kara grzywny mogła zaś zostać w tym przypadku orzeczona, poprzez art. 4 § 1 kk, tj. przy zastosowaniu przepisów względniejszych dla sprawcy. Sąd Okręgowy nie miał także żadnych zastrzeżeń do ustalonej wysokości stawki dziennej grzywny, która uwzględniała wszystkie okoliczności o jakich mowa w art. 33 § 3 kk.

Ponadto, Sąd odwoławczy uznał za adekwatną wysokość orzeczonego wobec A. T. świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Minimalna wysokość tego świadczenia w przypadku przypisania przestępstwa z art. 178a § 1 kk wynosi 5.000 zł (art. 43a § 2 kk), a górną granicę wyznacza przepis art. 43a § 1 kk i jest to kwota 60.000 zł. Sąd Rejonowy kształtując wysokość świadczenia pieniężnego na 7.000 zł orzekł je zatem zaledwie nieco powyżej ustawowego minimum, lecz nadal w dolnych granicach jakie przewiduje ustawa. Mając przy tym na względzie wszystkie okoliczności przedmiotowej sprawy nie sposób uznać takiego rozstrzygnięcia za niewspółmiernie surowe.

Odnosząc się z kolei do zarzutu niewspółmierności orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych należało w pierwszym rzędzie przypomnieć brzmienie przepisu art. 42 § 2 kk, wedle którego w przypadku popełnienia przez sprawcę przestępstwa z art. 178a § 1 kk orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest obligatoryjne i to na okres nie krótszy niż 3 lata, zaś górna granica tego środka karnego orzekanego w latach wynika z art. 43 § 1 kk i wynosi 15 lat. W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy orzekł zatem wspomniany zakaz w wysokości 1/3 ustawowego zagrożenia, tj. na okres 5 lat. W ocenie Sądu Okręgowego nie sposób ocenić tego rozstrzygnięcia jako rażąco surowego. Bowiem stan nietrzeźwości A. T. w czasie kierowania samochodem był bardzo wysoki (1,95 %), oskarżony zdecydował się prowadzić samochód choć musiał zdawać sobie sprawę, że łamie w ten sposób elementarne zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a uczynił to z błahego powodu, a nadto w takim stanie przewoził w samochodzie osobę małoletnią. Te okoliczności pokazują, że oskarżony jako kierowca wykazał się skrajną nieodpowiedzialnością i wymaga wyeliminowania go jako zmotoryzowanego uczestnika ruchu drogowego na dłuższy okres czas niż minimalne 3 lata, w celach wychowawczych oraz prewencyjnie, dla zapewnienia bezpieczeństwa innych uczestników ruchu. Ten niewątpliwie odczuwalny dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą środek karny orzeczony w takim wymiarze zasadnie stanowi dodatkową dolegliwość. Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że pomoże to podsądnemu zrozumieć, iż wymiar sprawiedliwości nie ma taryfy ulgowej wobec sprawców tego typu czynów, nacechowanych wysokim stopniem społecznej szkodliwości. W przeciwnym wypadku, u oskarżonego i w oczach opinii publicznej mogłoby powstać mylne wyobrażenie o swego rodzaju przyzwoleniu sądu na łamanie jakże ważnych przepisów prawa.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kary i jej wymierzenie w granicach dolnego ustawowego zagrożenia oraz poprzez nieorzekanie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego w kwocie 7.000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej i jego wymierzenie w granicach dolnego ustawowego zagrożenia, zmianę wyroku poprzez nieorzekanie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 5 lat i jego wymierzenie w granicach dolnego ustawowego zagrożenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw dla uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na bezzasadność omówionych zarzutów. Kara orzeczona przez Sąd Rejonowy w kontrolowanej sprawie była współmierna do wagi czynu przypisanego A. T.. Rażącej surowości nie stwierdzono także w wysokości środków karnych, tj. świadczenia pieniężnego na poziomie 7.000 zł na rzecz Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej ani zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat. Przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego nie spotkało się z aprobatą organu odwoławczego. Nie było zatem żadnych powodów aby organ odwoławczy ingerował w treść zaskarżonego orzeczenia w zakresie dotyczącym wymiaru kary zasadniczej, jak i środków karnych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy w całości była całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Przepis art. 636 § 1 kpk stanowi, że w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy, a jeżeli środek ten pochodzi wyłącznie od oskarżyciela publicznego – koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

Mając na względzie powyżej przytoczoną normę prawną, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł (ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism, co wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm)). Ponadto w oparciu o regulacje art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych Sąd odwoławczy wymierzył podsądnemu opłatę za II instancję w kwocie 1.500 zł. Sąd Okręgowy nie dostrzegł podstaw uzasadniających zwolnienie podsądnego od obowiązku zwrotu kosztów sądowych, wedle uwarunkowań określonych w art. 624 § 1 kpk.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak