Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2018r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w Wydziale III Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Izabela Dehmel

Protokolant: prot. sąd. Izabela Dydyń

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Stare Miasto w Poznaniu Marka Polaka

po rozpoznaniu w dniu 29.06.2016r., 03.10.2016r., 10.04.2017r., 15.05.2017r., 24.07.2017r., 21.08.2017r., 03.10.2017r., 04.12.2017r. i 15.01.2018r. na rozprawie

sprawy S. K. (1)

ur. (...) w Ś.

syna L. i A. zd. K.

oskarżonego o to, że:

w dniu 04 sierpnia 2014r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem Spółkę z o. o. (...) z siedzibą w P. w ten sposób, że wszedł w posiadanie podrobionego czeku in blanco wystawionego przez ww. spółkę na kwotę 300 000 PLN mającego zabezpieczać zwrot rzekomo udzielonej wskazanej spółce pożyczki z dnia 07.01.2005r. na wskazaną kwotę, po czym powyższą wierzytelność w dniu 07.08.2014r. przekazał przez indos na rzecz Ł. S. (1), który dysponując nieautentycznym czekiem podjął próbę jego realizacji w Banku (...), którego pracownik został wprowadzony w błąd co do autentyczności okazanego czeku, przy czym do wypłaty wskazanej kwoty nie doszło, albowiem bank odmówił realizacji transakcji, działając tym samym na szkodę ww. spółki

tj. o przestępstwo z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 286§ 1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. i art. 310§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

***

1. Uznaje oskarżonego S. K. (1) za winnego tego, że w dniu 04 sierpnia 2014r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla siebie i innej osoby, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości (...) Sp. z o. o. z siedzibą w P. w ten sposób, że w nieustalonym czasie wszedł w posiadanie czeku in blanco nr (...) podpisanego w imieniu (...) Sp. z o. o. przez Prezesa Zarządu S. K. (2), a następnie w dniu 04 sierpnia 2014r. wypełnił blankiet czeku niezgodnie z wolą podpisanego na kwotę 300 000 PLN, która to kwota stanowić miała wierzytelność S. K. (1) wobec (...) Sp. z o. o. z tytułu rzekomo udzielonej (...) Sp. z o. o. w dniu 07 stycznia 2006r. pożyczki, po czym w dniu 05 sierpnia 2014r. powyższą wierzytelność przeniósł przez indos na rzecz Ł. S. (2) tytułem spłaty wobec niego zobowiązania w kwocie 18.000 zł, nie informując go o fakcie wypełnienia czeku niezgodnie z wolą wystawcy, po czym Ł. S. (2) w dniu 05 sierpnia 2014r. na podstawie przekazanego mu przez S. K. (1) czeku, wprowadzając w błąd pracownika banku, co do faktu wypełnienia czeku zgodnie z wolą wystawcy, podjął próbę jego realizacji w Banku (...) Oddział w P., jednakże zamierzonego celu w postaci wypłaty sumy czekowej nie osiągnął z uwagi na odmowę realizacji przez Bank wypłaty, czym S. K. (1) działał na szkodę (...) Sp. z o. o. tj. przestępstwa z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. i art. 270§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. i za to na podstawie art. 14§1 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 11 §3 k.k. wymierza mu karę 2 (dwa) lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33§ 1 i 2 k.k. karę 300 (trzysta) stawek dziennych grzywny przyjmując, iż jedna stawka dzienna wynosi 20 (dwadzieścia) zł.

2. Na podstawie art. 69 §1 i 2 k.k. i art. 70 §1 pkt 1 k.k. – w brzmieniu obowiązującym przed 01.07.2015r. – przy zastosowaniu art. 4 §1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 5 (pięć) lat próby.

3. Na podstawie art. 627 k.p.k. i §11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5, §17 pkt 1 w zw. z §11 ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22.10.2015r. zasądza od oskarżonego S. K. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego S. K. (2) kwotę 2.760 zł stanowiących wydatki z tytułu ustanowienia pełnomocnika.

4. Na podstawie art. 627 k.p.k. i art. 2 ust. 1 pkt 4 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 83 nr 49 poz. 223 ze zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu koszty sądowe w kwocie 208 zł oraz wymierza mu opłatę w wysokości 1.500 zł.

SSO Izabela Dehmel

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2002r. S. K. (1) zakupił nieruchomość położoną w S., w której wraz z konkubiną V. M. (1) planował otworzyć dyskotekę. Działalność gospodarcza formalnie zarejestrowana została na V. M. (1) jako (...). Z uwagi na konieczność remontu zakupionego budynku V. M. (1) i S. K. (1) podjęli działania w celu uzyskania finansowania.

W dniu 31 marca 2003r. V. M. (1) zawarła w (...) Banku (...) w Ś. umowę kredytową na kwotę 217.000 zł z terminem spłaty do dnia 31 stycznia 2018r. S. K. (1) był poręczycielem kredytu. Po przeprowadzeniu remontu, jeszcze 2003r. lokal został uruchomiony, odbywały się w nim dyskoteki. V. M. (2) pomagała w prowadzeniu spraw księgowych i zajmowała się wychowywaniem dziecka, natomiast S. K. (1) faktycznie zajmował się bieżącymi sprawami klubu.

Do dyskoteki prowadzonej przez V. M. (1) i S. K. (1) przyjeżdżał S. K. (2) wraz ze swoimi braćmi, z czasem pomiędzy nimi, a S. K. (1) nawiązała się znajomość towarzyska, wzajemnie odwiedzali się w miejscu zamieszkania, jeździli razem do Niemiec, gdzie S. K. (2) jeździł w interesach.

W związku z brakiem obsługi kredytu przez V. M. (2) w dniu 18 lutego 2004r. (...) Bank (...) w Ś. wypowiedział umowę kredytową wzywając do spłaty kapitału w kwocie 212.016 zł wraz z należnymi odsetkami. W dniu 08 kwietnia 2004r. V. M. (1) i S. K. (1) podpisali porozumienie, w którym ustalone zostały nowe terminy spłaty kredytu, zadłużenie z tytułu kapitału na dzień podpisania porozumienia wynosiło 203.928 zł. Z uwagi na niezrealizowanie warunków porozumienia, w dniu 27 lipca 2004r. Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 196.830 zł, uzyskał klauzulę wykonalności i złożył wniosek do Komornika Sądowego Rewiru I w S. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W wyniku rozmów z dłużnikami, w dniu 27 lutego 2006r. zostało podpisane kolejne porozumienie odnośnie warunków spłaty zadłużenia i Bank skierował wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie, na wniosek innych wierzycieli komornik prowadził egzekucję z nieruchomości, która była zabezpieczeniem udzielonego przez (...) Bank (...) kredytu, a która to nieruchomość została sprzedana, a wierzytelność Banku co do kwoty 144.180 zł stanowiącej kwotę pozostałego do spłaty kapitału została uwzględniona w planie podziału kwot uzyskanych z egzekucji, do spłaty pozostały odsetki w kwocie 105.366,58 zł. Oprócz zabezpieczenia hipotecznego kredytu (...) Bank (...) posiadał zabezpieczenie w formie przewłaszczenia sprzętu stanowiącego wyposażenie kuchni. V. M. (1) i S. K. (1) dokonali sprzedaży sprzętu stanowiącego przedmiot zabezpieczenia, za co zostali skazani wyrokiem Sądu Rejonowego w Śremie z dnia 12 listopada 2015r., sygn. II K 7/15, na mocy którego zostali zobowiązani do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) Banku (...) kwoty 38.416 zł.

W 2005 roku S. K. (2) był udziałowcem i Prezesem Zarządu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P..

Od dnia 20 grudnia 2005r. (...) Sp. z o. o. posiadała rachunek bankowy o nr (...) w Banku (...) Oddział w P..

W dniu 20 grudnia 2005r. S. K. (2) złożył w Banku (...) Oddział w P. na karcie wzorów podpisów nr 1 wzór podpisu oraz wzór używanej pieczęci firmowej, która opatrzona była numerem (1). Następnie w dniu 07 listopada 2006r. podpisał dyspozycję zmiany karty wzorów podpisów nr 2 z powodu zmiany wzoru pieczęci firmy i na karcie wzorów podpisów nr 2 złożył wzór podpisu oraz wzór używanej pieczęci firmowej, która co do treści pozostała tożsama, natomiast opatrzona była numerem (3).

W dniu 07 lutego 2006r. S. K. (2) działając w imieniu (...) Sp. z o. o. złożył w Banku (...) Oddział w P. wniosek o wydanie książeczki czekowej do rachunku nr (...). W dniu 10 lutego 2006r. S. K. (2) odebrał książeczkę czekową zawierającą 25 blankietów czekowych od nr (...) do nr (...).

W czasie trwania znajomości S. K. (1) pożyczał S. K. (2) różne kwoty pieniędzy, które ten zwracał. Co najmniej w jednym przypadku, jako zabezpieczenie spłaty pożyczki, S. K. (2) przekazał S. K. (1) czek nr (...) wydany przez Bank (...) Oddział w P. do rachunku nr (...) prowadzonego na rzecz (...) Sp. z o. o.

W dniu 13 kwietnia 2006r. S. K. (1) dokonał w Banku (...) Oddział w P. wypłaty na podstawie czeku gotówkowego na okaziciela nr (...) z rachunku (...) Sp. z o. o. kwoty 3.500 zł. W tym czasie legitymował się dowodem osobistym wydanym przez Burmistrza Miasta i Gminy Ś. serii (...), od dnia 29 lutego 2008r. S. K. (1) posiada dowód osobisty serii (...) wydany przez Burmistrza Ś..

S. K. (1) dysponował również wydanym przez Bank (...) Oddział w P. do rachunku nr (...) prowadzonego na rzecz (...) Sp. z o. o. czekiem in blanco nr (...), który opatrzony był pieczęcią (...) Sp. z o. o. i podpisany parafą przez S. K. (2).

W dniu 04 grudnia 2006r. S. K. (2) złożył w Banku (...) Oddział w P. wniosek o wydanie blankietów czekowych do rachunku nr (...). W tym samym dniu odebrał 25 blankietów czekowych od nr (...) do nr (...).

W okresie od otwarcia rachunku bankowego w dniu 20 grudnia 2005r. zrealizowane zostały następujące czeki:

Data realizacji	Beneficjent	Kwota	Seria/nr czeku
07-03-2006	S. K. (2)	4500zł	(...)
16-03-2006	S. K. (2)	10 000 zł	(...)
21-03-2006	S. K. (2)	10 000 zł	(...)
28-03-2006	S. K. (2)	6 000 zł	(...)
13-04-2006	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	3500 zł	(...)
16-05-2006	S. K. (2)	4000 zł	(...)
06-06-2006	S. K. (2)	2500 zł	(...)
07-06-2006	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	l 000 zł	(...)
19-07-2006	M. K. (1)	52 000 zł	(...)
26-07-2006	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	8000 zł	(...)
04-08-2006	M. K. (1)	5000 zł	(...)
11-08-2006	S. K. (2)	2500 zł	(...)
24-08-2006	S. K. (2)	2300 zł	(...)
12-10-2006	S. K. (2)	15 000 zł	(...)
23-10-2006	M. K. (2)	4500 zł	(...)
07-11-2006	S. S.	7500 zł	(...)
17-11-2006	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	1500 zł	(...)
23-11-2006	S. K. (2)	5000 zł	(...)
30-11-2006	T. B.	1900 zł	(...)
04-12-2006	S. K. (2)	14 000 zł	(...)
19-12-2006	S. K. (2)	4800 zł	(...)
22-12-2006	S. K. (2)	8500 zł	(...)
26-01-2007	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	2300 zł	(...)
29-01-2007	S. K. (2)	20 000 zł	(...)
06-02-2007	S. K. (2)	2000 zł	(...)
28-02-2007	S. K. (2)	10 000 zł	(...)
01-03-2007	Wypłata realizowana na okaziciela nr dowodu osobistego (...)	10 000 zł	(...)
19-03-2007	S. K. (2)	5900 zł	(...)
28-03-2007	S. K. (2)	5800 zł	(...)
11-04-2007	S. K. (2)	3000 zł	(...)
16-04-2007	M. B.	25 500 zł	(...)
27-04-2007	M. K. (1)	3000 zł	(...)
11-05-2007	M. K. (1)	3500 zł	(...)
01-06-2007	S. K. (2)	4000 zł	(...)

W dniu 30 września 2011r. rachunek bankowy o nr (...) prowadzony dla (...) Sp. z o. o. w Banku (...) Oddział w P. został zamknięty.

Z czasem S. K. (2) przestał bywać w dyskotece prowadzonej przez S. K. (1), ich relacje koleżeńskie uległy rozluźnieniu, a od kilku lat nie utrzymują kontaktów.

S. K. (1) utrzymywał również relacje koleżeńskie z Ł. S. (2), który wielokrotnie przyjeżdżał do Klubu (...). W 2008 roku zamierzali wspólnie otworzyć pizzerię lub pub. Tytułem wkładu Ł. S. (2) przekazał S. K. (1) kwotę 18.000 zł, którą ten miał zainwestować we wspólny interes, do czego jednak nie doszło. Jednocześnie S. K. (1) przekazane mu pieniądze przeznaczył na własne potrzeby. W 2014 Ł. S. (2), który planował zawarcie związku małżeńskiego, zwrócił się do S. K. (1) z prośbą o zwrot przekazanej mu kwoty 18.000 zł, jednakże ten nie dysponował środkami finansowymi umożliwiającym mu zwrot należności.

W dniu 30 stycznia 2014r. adw. R. N. reprezentujący S. K. (1) skierował do (...) Sp. z o. o. pismo stanowiące wypowiedzenie pożyczki zawartej w dniu 07 stycznia 2005r. i wezwał Spółkę do zwrotu pożyczki poprzez zapłatę kwoty 300.000 zł w terminie sześciu tygodni od otrzymania wypowiedzenia umowy na wskazany rachunek bankowy.

Pismem z dnia 11 lutego 2014r. S. K. (2) reprezentujący (...) Sp. z o. o. poinformował adw. R. N., że Zarząd Spółki nie posiada informacji o zawarciu umowy pożyczki ze S. K. (1), nie zna jej treści, jednocześnie zwrócił się o nadesłanie kserokopii umowy.

S. K. (1) nie zawarł z S. K. (2) reprezentującym (...) Sp. z o. o. w dniu 07 stycznia 2006r, jak również w innym czasie umowy pożyczki na kwotę 300.000 zł, przed dniem 30 stycznia 2014r. nigdy też nie kontaktował się z S. K. (2) w sprawie zwrotu pożyczki, nie wzywał go, jak również (...) Sp. z o. o. do zwrotu należności, nie przedłożył na wezwanie S. K. (2) umowy pożyczki z dnia 07 stycznia 2006r., jak również innych dokumentów uprawdopodobniających jej zawarcie.

S. K. (1) nie mając środków pieniężnych na zwrot Ł. S. (2) kwoty 18.000 zł i będąc w posiadaniu czeku in blanco wystawionego przez (...) Sp. z o. o. zaproponował, że w ramach rozliczenia przekaże mu wierzytelność na kwotę 300.000 zł, którą jak zapewnił miał wobec Spółki. S. K. (1) poinformował Ł. S. (2), że odzyskanie pieniędzy od (...) Sp. z o. o. może być utrudnione, jednakże nie powiedział mu, że S. K. (2) kwestionuje fakt zawarcia z nim umowy pożyczki na kwotę 300.000zł, jak również, że rachunek bankowy z którego miała nastąpić wypłata z czeku został zamknięty. Ł. S. (2) nie miał świadomości, że zobowiązanie (...) Sp. z o. o. wobec S. K. (1) nie istnieje, jednocześnie z uwagi na wysokość rzekomego zobowiązania, przystał na propozycję S. K. (1).

W dniu 04 sierpnia 2014r. S. K. (1) w kancelarii adw. R. N. wypełnił wydany przez Bank (...) Oddział w P. do rachunku nr (...) prowadzonego na rzecz (...) Sp. z o. o. czek in blanco nr (...), który opatrzony był pieczęcią (...) Sp. z o. o. i podpisany parafą przez S. K. (2). Jako miejsce i datę wystawienia wskazał „P., dnia 04 sierpnia 2014”, kwotę do wypłaty „300.000 zł” oraz jako osobę na rzecz której następuje polecenie wypłaty „S. K. (1), PESEL (...)”.

Następnie w dniu 05 sierpnia 2014r. S. K. (1) w obecności Ł. S. (2) w kancelarii adw. R. N. na rewersie czeku nr (...) zamieścił zapis o treści „S. K. (1) ustępuje na zlecenie Ł. S. (2) PESEL (...), 05.08.2014 S. K. (1)”.

W tym samym dniu Ł. S. (2) z adw. R. N. udali się do Banku (...) Oddziału w P., gdzie Ł. S. (2) przedstawił czek do realizacji, jednakże Bank odmówił wypłaty sumy czekowej.

W dniu 07 sierpnia 2014r. adw. R. N. w imieniu Ł. S. (2) skierował do (...) Sp. z o. o. pismo z informacją o nabyciu przez Ł. S. (2) przez indos od S. K. (1) wypełnionego na sumę 300.000 zł czeku Banku (...) i odmowie zapłaty przez Bank sumy czekowej oraz wezwał (...) Sp. z o. o., jako wystawcę czeku do zapłaty sumy czekowej w terminie 3 dni od otrzymania wezwania na wskazany rachunek bankowy. O zaistniałej sytuacji odrębnym pismem zawiadomił również S. K. (1).

W dniu 28 sierpnia 2014r. adw. R. N. w imieniu Ł. S. (2) skierował do Sądu Okręgowego w Poznaniu pozew przeciwko (...) Sp. z o. o. o zapłatę w postępowaniu nakazowym z czeku kwoty 300.000 zł.

Pismem z dnia 01 września 2014r. pełnomocnik (...) Sp. z o. o. adw. M. K. (3) skierował do pełnomocnika Ł. S. (2) pismo z informacją o odmowie zapłaty żądanej sumy, zaprzeczył istnieniu wierzytelności, wskazał jednocześnie, że (...) Sp. z o. o. podważa autentyczność podpisu na czeku i w związku z tym podjęte zostaną prawem przewidziane kroki w celu wyjaśnienia tej sytuacji.

W tym samym dniu adw. M. K. (3) złożył w Prokuraturze Rejonowej Poznań Stare Miasto w Poznaniu zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

W dniu 24 września 2014r. Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XII Cywilny w sprawie sygn. XII Nc 314/14 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazał (...) Sp. z o. o. aby zapłacił powodowi Ł. S. (2) z czeku kwotę 300.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 05 sierpnia 2014r. do dnia zapłaty w terminie dwutygodniowymi od dnia doręczenia nakazu, albo wniósł w tym terminie zarzuty.

W dniu 13 października 2014r. (...) Sp. z o. o. wniosła zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XII Cywilny w sprawie sygn. XII Nc 314/14.

Sąd Okręgowy w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2015r., sygn. XVIII C 765/15 uchylił w całości nakaz zapłaty z dnia 24 września 2014r. Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XII Cywilny w sprawie sygn. XII Nc 314/14 powództwo oddalił, kosztami procesu odciążył powoda Ł. S. (2) w całości i z tego tytułu zasądził od powoda na rzecz pozwanego (...) Sp. z o. o. kwotę 22.594 zł.

S. K. (1) ma (...)lata, ma wykształcenie zawodowe w zawodzie ślusarz, jest kawalerem, ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci, na które ma zasądzone alimenty, prowadzi działalność gospodarczą, nie osiągał dochodów z uwagi na zły stan zdrowia i przebywanie na zwolnieniu lekarskim, nie posiada majątku.

S. K. (1) był karany:

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Śremie z dnia 10.03.2005r, sygn. II K 30/05 za przestępstwo z art. 282 k.k.,

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 03.12.2009r, sygn. VII K 1950/09 za przestępstwo z art. 116 ust. 1 ustawy z dn. 04.02.1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Śremie z dnia 12.11.2015r, sygn. II K 7/15 za przestępstwo z art. 18§3 k.k. w zw. z art. 284§2 k.k.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dokumentów:

- częściowo wyjaśnień oskarżonego k. 150 – 150v, 266 – 270, 483, 570;

- zeznań świadków S. K. (2) 271 – 273, 539 – 541, 568 – 570 akt głównych i k. 16 – 18 zbiór C, V. M. (1) k. 273 – 277 i k. 154 – 155 zbiór C, Ł. S. (2) k. 277 – 279, 507 – 509 akt głównych i k. 31 zbiór C, M. K. (1) k. 320 – 323,

- dokumentów: wypowiedzenia umowy pożyczki k. 9, pismo (...) Sp. z o. o. dot. umowy pożyczki k. 10, zawiadomienia o odmowie zapłaty sumy czekowej z wezwaniem do zapłaty k. 11, kserokopia nakazu zapłaty w sprawie sygn. XII Nc 314/14 k. 34, zawiadomienia o odmowie zapłaty sumy czekowej k. 35, kserokopia akt sygn. XII Nc 314/14 k. 66 – 79, informacji z (...) k. 117, kart wzorów podpisów k. 118, 345, karty karnej k. 169, 226, 377 – 378, 478 – 479, 547 – 548, odpisu wyroku w sprawie XVIII C 765/15 z uzasadnieniem k. 416 – 427, wydruku z (...)k. 360, 551, oryginału wniosku o wydanie blankietów czekowych k. 361, oryginału wniosku o wydanie książeczki czekowej k. 362, odbitek pieczęci k. 362, informacji Burmistrza Ś. dot. dowodu osobistego S. K. k. 379, informacji (...) Banku (...) k. 400, pisma M. K. (1) k. 515, umowy przeniesienia własności ruchomości k. 516 – 519, wyciągu bankowego k. 520

- opinii biegłego sądowego z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów mgr Z. M. (1) k. 80 – 85, 384 – 393 oraz opinii ustnej k. 455 – 458,

- opinii biegłego sądowego z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów mgr H. N. k. 434 – 443 oraz opinii ustnej k. 480 – 482.

Oskarżony S. K. (1) zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i przed Sądem nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, jednocześnie złożył wyjaśnienia prezentując w nich własną wersję zdarzeń.

Jako wiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego w zakresie, w jakim potwierdził fakt znajomości z S. K. (2), opisał czas i okoliczności jej zawarcia, jak również podał informacje dotyczące prowadzenia przez S. K. (2) działalności gospodarczej w ramach (...) Sp. z o. o. Wyjaśnienia te znalazły potwierdzenie w zeznaniach S. K. (2), M. K. (1), V. M. (1) i jako takie Sąd uznał je za bezsporne.

Na przymiot wiarygodności zasługiwały również wyjaśnienia oskarżonego w zakresie, w jakim opisał swoje relacje z Ł. S. (2), potwierdził fakt przyjęcia od niego pieniędzy na planowany wspólny interes, który nie doszedł do skutku, wskazał okoliczności, w jakich Ł. S. (2) zwrócił się do niego o zwrot środków oraz potwierdził, że w zamian za zwolnienie z długu indosował na niego czek wystawiony przez (...) Sp. z o. o., który uprzednio wypełnił w kancelarii adw. R. N.. W tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego w pełni korespondowały z zeznaniami Ł. S. (2), były konsekwentne i rzeczowe i jako takie stanowiły podstawę ustaleń faktycznych prezentowanych powyżej. W części, w jakiej oskarżony potwierdził fakt wypełnienia czeku in blanco, jego wyjaśnienia znalazły potwierdzenie w opinii biegłego z dziedziny badania pisma ręcznego i jako takie należało uznać je za bezsporne.

S. K. (1) wyjaśnił również, że w czasie trwania znajomości z S. K. (2) pożyczał mu pieniądze, w kwotach do 10.000 zł, które każdorazowo były mu zwracane, nadto wskazał, że raz lub dwa razy S. K. (2) biorąc pożyczkę przekazywał mu czek, który ten następnie realizował w Banku (...) Oddział w P.. Powyższym okolicznościom zaprzeczył S. K. (2), zarówno, co do faktu zaciągania pożyczek u oskarżonego, jak również przekazywania mu czeków do realizacji, a które to zeznania w świetle zgromadzonego materiału dowodowego uznać należało za niewiarygodne. Jak wynika, bowiem z informacji uzyskanych z Banku (...) w dniu 13.04.2006r. z rachunku bankowego nr (...) prowadzonego na rzecz (...) Sp. z o. o., na podstawie czeku nr (...), zrealizowana została wypłata gotówkowa na okaziciela nr dowodu osobistego (...) na kwotę 3.500 zł. Jednocześnie z informacji uzyskanej od Burmistrza Ś. wynika, że S. K. (1) do dnia 28.02.2008r. legitymował się dowodem osobistym serii (...) wydanym przez Burmistrza Miasta i Gminy Ś.. Tym samym okoliczność zrealizowania przez oskarżonego w dniu 13.04.2006r. czeku nr (...) uznać należy za bezsporną, a wyjaśnienia S. K. (1) w tym zakresie za wiarygodne.

Jednocześnie w świetle powyższych ustaleń, przy braku wiarygodnego materiału dowodowego pozwalającego na podważenie wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, Sąd nie zakwestionował prawdziwości twierdzeń dotyczących udzielania S. K. (2) pożyczek które ten zwracał, a które mogły być zabezpieczane czekiem.

Nadanie wiarygodności twierdzeniom S. K. (1) w powyższym zakresie nie skutkowało automatycznie uznaniem za wiarygodne jego twierdzeń, co do udzielenia S. K. (2) reprezentującemu (...) w dniu 07.01.2006r. pożyczki gotówkowej na kwotę 300.000 zł. Okoliczności tej, w pierwszej kolejności zaprzeczył kategorycznie S. K. (2), nadto przeczył temu pozostały materiał dowodowy gromadzony w toku postępowania.

Oskarżony początkowo wskazywał, że pożyczona kwota 300.000 zł pochodziła z działalności gospodarczej prowadzonej przez niego i konkubinę V. M. (1) w roku 2004 i 2005 i stanowiła ich wspólne oszczędności. Jednocześnie ustalono, że w dniu 31.03.2003r. V. M. (1) zawarła w (...) Banku (...) w Ś. umowę kredytową na kwotę 217.000 zł z terminem spłaty do dnia 31.01.2018r., której poręczycielem był S. K. (1). W związku z brakiem obsługi kredytu w dniu 18.02.2004r. Bank wypowiedział umowę kredytową wzywając do spłaty kapitału w kwocie 212.016 zł wraz z należnymi odsetkami. W dniu 08.04.2004r. V. M. (1) i S. K. (1) podpisali porozumienie, w którym ustalone zostały nowe terminy spłaty kredytu, zadłużenie z tytułu kapitału na dzień podpisania porozumienia wynosiło 203.928 zł. Z uwagi na niezrealizowanie warunków porozumienia, w dniu 27.07.2004r. Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 196.830 zł, uzyskał klauzulę wykonalności i złożył wniosek do Komornika Sądowego Rewiru I w S. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W dniu 27.02.2006r. zostało podpisane porozumienie odnośnie warunków spłaty zadłużenia i Bank skierował wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie, na wniosek innych wierzycieli komornik prowadził egzekucję z nieruchomości, która była zabezpieczeniem udzielonego przez (...) Bank (...) kredytu.

Z powyższych ustaleń wynika, że od momentu zawarcia umowy kredytowej w 2003r. V. M. (1) i S. K. (1) nie realizowali jej warunków, w 2004r. umowa została wypowiedziana, toczyło się postępowanie egzekucyjne z nieruchomości, które zawieszone zostało na wniosek Banku, po podpisaniu z dłużnikami w dniu 27.02.2006r. kolejnego porozumienia dotyczącego spłaty zobowiązań. W świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego nie sposób przyjąć, by V. M. (1) i S. K. (1) w styczniu 2006r. posiadali oszczędności w kwocie 300.000 zł, które dodatkowo mieli poczynić w okresie kiedy nie realizowali zobowiązań wobec (...) Banku (...) w Ś., a co w konsekwencji doprowadziło do skutecznej egzekucji z nieruchomości. Zakładając hipotetycznie, że S. K. (1) w styczniu 2006r. dysponował kwotą 300.000 zł nie sposób znaleźć logiczne wytłumaczenie dlaczego kwotę tą miałby pożyczyć S. K. (2), a nie przeznaczyć na spłatę zobowiązań kredytowych, które w całości mogłyby zapobiec egzekucji z nieruchomości. Wskazać należy, że kredytobiorcą była V. M. (1), w interesie której leżała spłata kredytu wobec Banku, a tym samym jako sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania należałoby uznać jej zgodę na udzielenie pożyczki prywatnej przez konkubenta ze środków, które wypracowane zostały w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej i jako takie stanowiły co najmniej jej współwłasność, a z formalnego punktu widzenia jej własność. Podkreślić przy tym należy, że zarówno S. K. (1), jak i V. M. (1) wskazywali na swoją bardzo dobrą sytuację finansową poprzedzającą okres udzielenia rzekomej pożyczki S. K. (2), co w świetle poczynionych ustaleń faktycznych jest całkowitą nieprawdą i jako logiczny nakazuje wywieść wniosek, że nie dysponowali oni w styczniu 2006r. kwotą 300.000 zł, a w konsekwencji oskarżony nie mógł jej pożyczyć S. K. (2).

Co więcej, w piśmie pełnomocnika S. K. (1) z dnia 30.01.2014r. o wypowiedzeniu umowy pożyczki jako dzień jej zawarcia wskazano datę 07.01.2005r., jednocześnie oskarżony w złożonych wyjaśnieniach wskazał, że w piśmie pełnomocnika wystąpiła omyłka pisarska, a umowa pożyczki pomiędzy nim, a (...) Sp. z o. o. zawarta została w dniu 07.01.2006r. Z wyjaśnień oskarżonego wynika również, że umowa pożyczki została zawarta ustnie, nie zostały określone jej warunki, w szczególności okres na jaki została udzielona, wysokość odsetek, pieniądze przekazane zostały w gotówce bez pokwitowania, jednocześnie zabezpieczeniem zwrotu pożyczki miał być czek in blanco, który po ostemplowaniu pieczęcią (...) Sp. z o. o. i podpisaniu przez S. K. (2) został mu przekazany w dniu zawarcia umowy. W świetle zasad doświadczenia życiowego taki sposób działania stron należałoby uznać za irracjonalny. Zarówno S. K. (1), jak i S. K. (2) byli przedsiębiorcami, zobowiązanie miało zostać zaciągnięte na rzecz osoby prawnej, co więcej jak należy domniemywać oskarżony z tytułu udzielonej pożyczki miał odnieść korzyść majątkową z tytułu odsetek. Nie sposób zatem dać wiary, by w takich okolicznościach strony nie sporządziły umowy na piśmie, oskarżony nie domagał się chociażby pokwitowania odbioru pieniędzy, czy nie uzgodnił warunków zwrotu pożyczki.

Jako całkowicie niewiarygodne należy ocenić również twierdzenia S. K. (1) jakoby otrzymał od S. K. (2) czek w dniu udzielenia rzekomej pożyczki i to zarówno, gdyby przyjąć, jako datę jej zawarcia, datę pierwotnie wskazywaną przez pełnomocnika S. K. (1) tj. 07.01.2005r., czy datę wskazywaną przez oskarżonego tj. 07.01.2006r. W oparciu o dokumenty uzyskane z Banku (...) Oddział w P. ustalono, bowiem, że (...) Sp. z o. o. posiadała rachunek bankowy o nr (...) w Banku (...) Oddział w P. od dnia 20 grudnia 2005r., natomiast S. K. (2) odebrał książeczkę czekową zawierającą 25 blankietów czekowych od nr (...) do nr (...) w dniu 10.02.2006r. Tym samym stwierdzić należy, że S. K. (2) faktycznie dysponował czekiem nr (...) od dnia 10.02.2006r., a więc nie mógł go przekazać S. K. (1) zarówno w dacie 07.01.2005r., jak i w dacie 07.01.2006r.

Na koniec wskazać należy na sprzeczność w wyjaśnieniach S. K. (1) w zakresie w jakim przedstawiał faktyczną rolę V. M. (1) w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, jak również ustosunkowywał się do kwestii własności wypracowanych w ramach tej działalności środków pieniężnych . I tak w toku postępowania przygotowawczego wskazywał, że to on zajmował się klubem, co wyraźnie wynika ze stwierdzenia „S. K. (2) poznałem ok. 2003r. w S. na terenie mojego klubu o nazwie M.”, „Ja w tym czasie byłem związany z V. M. (1), z którą wspólnie prowadziliśmy działalność gospodarczą, ta kwota 300.000 zł pochodziła ze wspólnej działalności […] cała działalność była prowadzona na jej nazwisko […] ona w tym czasie zajmowała się wychowywaniem naszego dziecka” (k. 150), na rozprawie w dniu 29.06.2016r. wyjaśnił „ja V. nie mówiłem, że pożyczyłem wszystkie pieniądze, moją rolą było prowadzenie interesu, a jej wychowywanie dzieci, V. pomagała mi w miarę możliwości, ale całym interesem ja się zajmowałem” (k. 270). Na rozprawie w dniu 15.05.2017r. oskarżony wyjaśnił natomiast, że kredytobiorcą w (...)w Ś. była V. M. (1), on nie był współkredytobiorcą, ani poręczycielem, nie był małżonkiem V. M. (1), a zatem nie miał obowiązku spłacania zaciągniętych przez nią zobowiązań. Co więcej wyjaśnił, że prowadził wtedy działalność gospodarczą, a pożyczone S. K. (2) pieniądze pochodziły z tej działalności. Jako niepodlegające dyskusji należy uznać, że S. K. (1) był poręczycielem kredytu zaciągniętego przez V. M. (1). Na powyższe wskazuje informacja z (...)w Ś., co więcej nie sposób wytłumaczyć, w jakim innym charakterze oskarżony miałby występować wobec Banku w momencie podpisywania z kredytodawcą kolejnych porozumień odnośnie spłaty kredytu. Analiza powyższych wyjaśnień prowadzi do wniosku, że stanowiły one nieudolną próbę zakwestionowania ustaleń poczynionych przed Sądem, a które poddawały co najmniej w wątpliwość obiektywną możliwość udzielenia pożyczki. Jeśli zważyć, że działalność gospodarcza formalnie zarejestrowana była na V. M. (1), to pierwotne twierdzenia S. K. (1), co do wspólnego prowadzenia działalności miały na celu wykazanie realnych możliwości poczynienia przez oskarżonego oszczędności, które następnie miały stanowić przedmiot pożyczki na rzecz (...) Sp. z o. o. Informacje uzyskane przez Sąd odnośnie zadłużenia z tytułu niespłaconego kredytu na rzecz (...)w Ś., wskazujące na trudną sytuację finansową S. K. (1) i V. M. (1), a w konsekwencji podważające fakt posiadania przez nich pieniędzy i możliwości udzielenia pożyczki, skutkowały zmianą wyjaśnień oskarżonego. S. K. (1) próbował bowiem odciąć się od odpowiedzialności za zobowiązania finansowe byłej konkubiny i w ten sposób uwiarygodnić możliwość udzielenia pożyczki ze środków własnych. Biorąc pod uwagę konsekwentne na etapie postępowania przygotowawczego i w pierwszej fazie postępowania sądowego wyjaśnienia oskarżonego, co do faktu wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej, która to okoliczność dodatkowo potwierdzona została konsekwentnie w toku całego postępowania przez V. M. (1), Sąd uznał te wyjaśnienia za wiarygodne. Wyjaśnienia odmienne należało ocenić jako przyjętą przez oskarżonego linię obrony, której celem było wykazanie okoliczności dla niego korzystnych, a w rezultacie pozwalających uniknąć mu odpowiedzialności karnej.

Zeznania świadka V. M. (1) Sąd uznał za wiarygodne w zakresie, w jakim potwierdziła fakt pozostawania w konkubinacie z oskarżonym, znajomości z S. K. (2), które to okoliczności w świetle wyjaśnień oskarżonego i zeznań S. K. (2) uznać należało za bezsporne.

Na przymiot wiarygodności zasługiwały zeznania V. M. (1), w zakresie w jakim potwierdziła fakt wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej ze S. K. (1). Zeznania te pozostawały konsekwentne w toku całego postępowania, zgodne były również z wyjaśnieniami oskarżonego złożonymi w toku postępowania przygotowawczego, jak również w początkowej fazie postępowania sądowego. Ocena wyjaśnień S. K. (1) w powyższym zakresie omówiona została powyżej i pozostaje w pełni aktualna. Faktem jest, że V. M. (1) była konkubiną oskarżonego i z racji łączących ich więzi mogła złożyć korzystne dla niego zeznania, jednakże przyjmując taką hipotezę w logiczny sposób wywodzić by należało, że po zmianie stanowiska przez S. K. (1) w toku postępowania sądowego również jej zeznania winny ulec zmianie, co jednakże nie miało miejsca. Przeciwnie, zeznania świadka ocenić należało jako rzeczowe i konsekwentne, jak również zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Oczywistym jest, bowiem, że V. M. (1) sprawując osobistą opiekę na małym dzieckiem nie mogła samodzielnie prowadzić działalności gospodarczej w ramach, której funkcjonowała dyskoteka, a rzeczą naturalną jest, że obowiązki te mógł przejąć S. K. (1), co pierwotnie oboje potwierdzali.

V. M. (1) zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i przed Sądem potwierdziła fakt zaciągnięcia kredytu w (...) w Ś., jak również wystąpienia zaległości w spłacie kredytu. Znamiennym jest jednak, że świadek potwierdzając, co do zasady powyższe nie podawała okoliczności istotnych z punktu widzenia oceny faktycznej sytuacji finansowej zarówno jej, jak i oskarżonego. W toku postępowania przygotowawczego V. M. (1) zeznała, bowiem że w czasie udzielenia pożyczki S. K. (2) kredyt nie był spłacony, nie wspomniała natomiast, że w tym czasie umowa kredytowa była wypowiedziana i toczyło się postępowanie egzekucyjne. Przed Sądem wskazała natomiast, że problemy finansowe zaczęły się w roku 2007 lub 2008, jednocześnie nie potrafiła wytłumaczyć przyczyn udzielenia pożyczki w sytuacji istnienia zadłużenia na rzecz (...)w Ś., jak również innych wierzycieli. Podawane przez świadka fakty, sprzeczne w sposób oczywisty z ustalonym w sprawie stanem faktycznym, pozwalają twierdzić, że V. M. (1), nie informując o faktycznych problemach finansowych w 2006r., jak również datując je na okres późniejszy, próbowała potwierdzić realną możliwość udzielenia przez oskarżonego pożyczki S. K. (2) w 2006r. Jednakże wobec konieczności wyjaśnienia powodów, dla których pomimo istnienia zobowiązań kredytowych udzielona została pożyczka S. K. (2) świadek zasłoniła się nieświadomością, co do faktycznej sytuacji finansowej prowadzonej przez nią i oskarżonego działalności gospodarczej, jak również wystąpieniem konfliktu pomiędzy nią, a konkubentem. Zważywszy na to, że V. M. (1) była kredytobiorcą, jak również, na co sama wskazywała, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmowała się sprawami księgowymi, jej twierdzenia o braku orientacji, co do faktycznej sytuacji finansowej jawią się jako całkowicie nieprzekonujące.

Konsekwentnie, jako niewiarygodne Sąd ocenił zeznania V. M. (1), w zakresie w jakim potwierdziła fakt zgromadzenia w 2006r. gotówki w kwocie co najmniej 300.000 zł, która następnie stanowiła przedmiot pożyczki dla S. K. (2). Kwestia ta szczegółowo omówiona została w części dotyczącej oceny wiarygodności wyjaśnień S. K. (1), a podniesiona tam argumentacja kwestionująca prawdziwość jego twierdzeń pozostaje w pełni aktualna również w stosunku do zeznań świadka.

Na przymiot wiarygodności zasługiwały zeznania S. K. (2) w zakresie, w jakim potwierdził znajomość ze S. K. (1), fakt prowadzenia działalności gospodarczej w ramach (...) Sp. z o. o., posiadania przez Spółkę rachunku bankowego w Banku (...) Oddział w P., jak również opisał działania podjęte przez oskarżonego i Ł. S. (2) oraz ich pełnomocnika w związku z rzekomym faktem udzielenia (...) Sp. z o. o. pożyczki, jak również własne działania w tym zakresie. Powyższe okoliczności znalazły potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego, zeznaniach V. M. (1) i Ł. S. (2), nadto korespondowały ze zgromadzonymi dokumentami, w postaci dokumentacji z Banku (...), pism procesowych kierowanych do (...) Sp. z o. o. przez pełnomocnika S. K. (1) i Ł. S. (2), jak również pism własnego pełnomocnika i jako takie pozostawały bezsporne.

Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania S. K. (2) w zakresie, w jakim zaprzeczył by w imieniu (...) Sp. z o. o. zaciągnął u S. K. (1) pożyczkę w kwocie 300.000 zł. W oparciu o argumentację przedstawioną powyżej, Sąd przyjął, że S. K. (1) w 2006r. nie dysponował środkami pieniężnymi we wskazanej wysokości, a w konsekwencji zawarcie umowy pożyczki było niemożliwe. Wskazać przy tym należy, że twierdzenia S. K. (2) w tym zakresie były kategoryczne i konsekwentne w toku całego postępowania, co więcej od momentu skierowania do niego w dniu 30.01.2014r. pisma stanowiącego wypowiedzenie umowy pożyczki zaprzeczał istnieniu wierzytelności oskarżonego, a próba jej wyegzekwowania skutkowała złożeniem zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa.

Jako niewiarygodne Sąd ocenił natomiast zeznania S. K. (2), w zakresie w jakim zaprzeczył, by w 2006r. dokonywał wypłat na podstawie czeków, jak również by kiedykolwiek przekazywał S. K. (1) czeki, na podstawie których ten dokonywałby wypłat gotówkowych.

Na podstawie informacji uzyskanych z Banku (...) Oddział w P. ustalono bowiem, że rachunek bankowy nr (...) prowadzony dla (...) Sp. z o. o. został otwarty w dniu 20.12.2005r. W dniu 10 lutego 2006r. S. K. (2) otrzymał książeczkę czekową zawierającą 25 blankietów czekowych od nr (...) do nr (...), z czego zrealizowanych zostało 20 czeków, w tym w dniu 13.04.2006r. czek nr (...), gdzie wypłata nastąpiła na rzecz S. K. (1). W dniu 04.12.2006r. S. K. (2) złożył kolejny wniosek o wydanie blankietów czekowych i w tym samym dniu odebrał 25 blankietów czekowych od nr (...) do nr (...), z czego do dnia 01.06.2007r. zrealizowanych zostało 14 czeków.

W świetle powyższych ustaleń, fakt regularnego dokonywania wypłat gotówkowych na podstawie czeków, jak również zrealizowania przez S. K. (1) czeku nr (...) należało uznać za bezsporny. W konsekwencji poddać należało w wątpliwość twierdzenia S. K. (2) o niezaciąganiu pożyczek u S. K. (1), a w świetle stanowczych i konsekwentnych wyjaśnień oskarżonego w tym zakresie, potwierdzonych częściowo informacją z Banku (...), przyjąć jako udowodniony nie tylko fakt ich udzielania, lecz również zabezpieczania pożyczek czekiem. W toku postępowania nie został przedstawiony wiarygodny dowód przeciwny, który pozwalałby zakwestionować wiarygodność twierdzeń oskarżonego w tym zakresie, co więcej S. K. (2) nie potrafił nawet rzeczowo ustosunkować się do faktu posiadania przez S. K. (1) czeku nr (...) i jego realizacji, zasłaniając się w tym zakresie niepamięcią.

S. K. (2) w toku całego postępowania konsekwentnie zaprzeczał również by przekazał oskarżonemu czek o nr (...) opatrzony pieczęcią firmową oraz jego podpisem. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie pozwoliło na poczynienie kategorycznych ustaleń faktycznych, co do autentyczności podpisu S. K. (2) na dowodowym czeku. Faktem jest, że biegli z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów wskazali na duże prawdopodobieństwo, że podpis znajdujących się na czeku o nr (...) nie został nakreślony przez S. K. (2), jednakże w świetle poczynionych ustaleń faktycznych wniosek taki nie mógł być rozstrzygający.

Skoro Sąd ustalił, że S. K. (2) przekazał S. K. (1) czek nr (...) w związku z udzieloną mu przez oskarżonego pożyczką, to wobec niemożności kategorycznego zakwestionowania autentyczności podpisu S. K. (2) na czeku o nr (...) nie można wykluczyć, że również ten czek został przekazany oskarżonemu przez S. K. (2) tytułem zabezpieczenia innej pożyczki. Biorąc pod uwagę spójne i konsekwentne wyjaśnienia S. K. (1) w tym zakresie, przy zakwestionowaniu prawdziwości twierdzeń S. K. (2), jak również niemożności ich skonfrontowania z obiektywnym materiałem dowodowym w postaci opinii grafologicznych uznać należało, że w sprawie wystąpiły wątpliwości, które nie zostały usunięte w toku postępowania, co zgodnie z treścią art. 5§2 k.p.k. nakazywało rozstrzygnąć je na korzyść oskarżonego i poczynić ustalenia, że czek o nr (...) został opatrzony pieczęcią i podpisem przez S. K. (2), a następnie przekazany S. K. (1) celem zabezpieczenia zwrotu pożyczki.

Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania świadka Ł. S. (2) , który potwierdził fakt znajomości ze S. K. (1), wskazał przyczyny przekazania mu pieniędzy w kwocie 18.000 zł, opisał okoliczności, w jakich wszedł w posiadanie czeku o nr (...) oraz działania podjęte celem wyegzekwowania sumy czekowej. Zeznania te korespondowały z wyjaśnieniami oskarżonego, znalazły potwierdzenie w dokumentach, były spójne, logiczne i rzeczowe, a w konsekwencji brak było obiektywnych podstaw do kwestionowania ich prawdziwości.

Podobnie Sąd ocenił zeznania Ł. S. (2) w części, w jakiej wskazał, że przed indosowaniem czeku oskarżony informował go o możliwych trudnościach związanych z realizacją czeku, a z uwagi na możliwą do uzyskania sumę pieniędzy podjął związane z tym ryzyko. Na powyższe wskazywał również S. K. (1) i fakt ten nie budził wątpliwości Sądu, co do jego prawdziwości. Ł. S. (2) wskazał jednakże, że nie został poinformowany o kwestionowaniu przez (...) Sp. z o. o. istnienia zobowiązania wobec oskarżonego, które miało stanowić podstawę wypełnienia czeku in blanco na rzecz S. K. (1) na kwotę 300.000 zł, jak również fakcie zamknięcia rachunku bankowego prowadzonego dla (...) Sp. z o .o. Również powyższe zeznania Sąd uznał za szczere i wysoce istotne dla oceny rzeczywistych intencji oskarżonego wobec Ł. S. (2), o czym mowa będzie dalej. S. K. (1) nie zaprzeczył tym twierdzeniom, co więcej przyznał, że mógł nie poinformować kolegi o powyższych okolicznościach, a co w realiach niniejszej sprawy jawi się jako oczywiste. Ł. S. (2) po okazaniu mu na rozprawie dokumentów w postaci pisma z dnia 30.01.2014r. o wypowiedzeniu umowy pożyczki oraz pisma z dnia 11.02.2014r. skierowanego przez S. K. (2) do adw. R. N., w którym zakwestionował fakt zaciągnięcia pożyczki, oświadczył, że nigdy nie zostały mu okazane, jednocześnie wskazał, że w jego przekonaniu trudności z wypłatą sumy czekowej mogły wynikać wyłącznie z faktu zamknięcia rachunku bankowego wystawcy czeku.

Zeznania świadka M. K. (1) miały drugorzędne znaczenie dla poczynienia ustaleń faktycznych istotnych z punktu widzenia stawianego oskarżonemu zarzutu. O ile, Sąd nie zakwestionował, co do zasady wiarygodności zeznań świadka, o tyle kwestia sytuacji finansowej (...) Sp. z o. o. w 2006r. oraz fakt zaciągania przez S. K. (2) w imieniu Spółki, jak również własnym pożyczek nie uwiarygodniał, twierdzeń S. K. (1) o udzieleniu (...) Sp. z o. o. w styczniu 2006r. pożyczki na kwotę 300.000 zł. Nawet, jeśli Spółka potrzebowała finansowania zewnętrznego dla utrzymania płynności finansowej, to przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że nie mogła i nie uzyskała go od S. K. (1), a zatem okoliczności przywoływane przez M. K. (1), co do kondycji finansowej Spółki w kontekście stawianego oskarżonemu zarzutu były nieistotne.

Podobnie należało ocenić zeznania świadka w zakresie, w jakim opisał swoje relacje z S. K. (2), jak również ciążące na pasierbie zobowiązania, wobec jego osoby. Z zeznań tych wynika, że pomiędzy M. K. (1), a S. K. (2) istnieje głęboki konflikt, co bez względu na jego podłoże i racje obu stron, nakazywało Sądowi daleko posuniętą ostrożność i uwzględnienie ewentualnej motywacji świadka do składania zeznań. Nie może, bowiem umknąć uwadze, że S. K. (1) w 2014r. kontaktował się z M. K. (1) w sprawie rachunku bankowego (...) Sp. z o. o., co bezpośrednio łączy się z przedmiotem niniejszego postępowania, a następnie wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań M. K. (1) złożył obrońca oskarżonego. Z drugiej strony S. K. (2) właśnie ojczyma wskazywał jako osobę, która mogła przekazać S. K. (1) czek, będący przedmiotem niniejszej sprawy, co wskazuje na daleko posuniętą wzajemną niechęć stron i pozwala poddawać w wątpliwość obiektywizm ich relacji.

Wysoce przydatnymi i istotnymi z punktu widzenia oceny zasadności stawianego oskarżonemu zarzutu, w szczególności co do popełnienia przestępstwa z art. 310 §2 k.k. były opinie biegłych sądowych z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów mgr Z. M. (1) i mgr H. N.. Przedmiotem obu opinii, jako okoliczności kwestionowanej przez strony w toku procesu, było przede wszystkim ustalenie, czy widniejący na czeku o nr (...) podpis parafa został nakreślony przez S. K. (2), czy też został podrobiony.

Z opinii biegłego mgr Z. M. (1) z dnia 22.12.2014r. wynika, że zapisy ręczne z wyłączeniem podpisu – parafy, znajdujące się na czeku Banku (...), wystawionym na nazwisko S. K. (1), z dnia 04.08.2014r. zostały nakreślone przez S. K. (1), którego wzory pisma ręcznego i podpisów przesłano do badań jako materiał porównawczy.

Mając na uwadze treść wyjaśnień oskarżonego, który potwierdził fakt własnoręcznego wypisania danych na kwestionowanym czeku, wniosek opinii biegłego, przy niekwestionowaniu go przez strony należało uznać za bezsporny.

Jednocześnie biegły wskazał, że podpis (parafa) znajdujący się na awersie dowodowego czeku znajdujący się na czeku Banku (...), wystawionym na nazwisko S. K. (1), z dnia 04.08.2014r. wyłączono, jako nie nadający się do zarządzonych badań identyfikacyjno – porównawczych. Po uzyskaniu dodatkowego materiału porównawczego w opinii uzupełniającej z dnia 17.02.2017r. biegły Z. M. (1) stwierdził, że podpis – parafa znajdujący się na pieczątce firmy (...) na dowodowym czeku Banku (...), wystawionym na nazwisko S. K. (1), z dnia 4.08.2014r., najprawdopodobniej nie został nakreślony przez S. K. (2), którego wzory pisma ręcznego i podpisów przesłano do badań jako materiał porównawczy. Opinii jednoznacznej nie wydano z uwagi na fakt, iż kwestionowany podpis to parafa o bardzo prostej i łatwej do naśladownictwa konstrukcji graficznej, której wartość identyfikacyjna jest bardzo ograniczona. Z uwagi na bardzo podobny wygląd ogólny kwestionowanego podpisu do podpisów autentycznych S. K. (2), w/w podpis nadaje się tylko i wyłącznie do badań na autentyczność, z materiałem porównawczym S. K. (2), natomiast nie kwalifikuje się do jakichkolwiek badań, z materiałem porównawczym innych osób.

Z uwagi na niekategoryczny charakter opinii mgr Z. M. (1), Sąd na wniosek prokuratora dopuścił dowód z opinii biegłej sądowej z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów mgr H. N.. Z przedłożonej przez biegłą opinii wynika, że podpis parafa złożony w tle odcisku pieczątki (...), na czeku nr (...), datowanym „4 sierpnia 2014” na kwotę trzysta tysięcy złotych z uwagi na prostą formę graficzną, łatwą do naśladownictwa, a także brak charakterystycznych cech określających grafizm wykonawcy ma ograniczoną przydatność do badan porównawczych. Prawdopodobnie nie jest autentycznym podpisem S. K. (2), którego wzory podpisów dostarczono do badań, jako materiał porównawczy.

Sąd uznał opinie biegłych mgr Z. M. (1) i H. N. we wskazanym wyżej zakresie za wiarygodne. Zostały one sporządzone w sposób fachowy i rzetelny, przez osoby dysponujące specjalistyczną wiedzą i doświadczeniem zawodowym w oparciu o bardzo szeroki bezwpływowy materiał porównawczy, a zawarte w nich wywody były jasne i pełne i wyczerpujące. Wnioski opinii były wzajemnie zbieżne i łącznie tworzyły spójną i logiczną całość, co więcej nie były kwestionowane przez strony procesu.

Podobnie Sąd ocenił opinię uzupełniającą biegłego mgr Z. M. (2) z dnia 17.02.2017r., w której stwierdził, że odbitki pieczątki firmy (...) znajdujące się na karcie wzorów podpisów nr 1 Banku (...) z dnia 20.12.2005r., na wniosku o wydanie książeczki czekowej Banku (...) z dnia 07.02.2006r. i na wniosku o wydanie blankietów czekowych Banku (...) z dnia 04.12.2006r., najprawdopodobniej zostały wykonane tą samą pieczęcią, która została odciśnięta na dowodowym czeku Banku (...), wystawionym na nazwisko S. K. (1) z dnia 04.08.2014r. Opinii jednoznacznej nie wydano z uwagi na złą jakość odbitek identyfikowanych pieczątek (zalania, rozmazania tuszu, niepełne odbicia wizerunków liter i cyfr), brak możliwości precyzyjnego stwierdzenia miejsc inicjowania i finalizowania poszczególnych liter i cyfr oraz brak dwóch kropek i przecinka na pieczątce na dowodowym czeku, spowodowany najprawdopodobniej uszkodzeniem pieczątki bądź niedostatecznym naciskiem przy odbiciu pieczątki.

W pełni wiarygodnymi były w ocenie Sądu zgromadzone w toku całego postępowania dokumenty. Ich autentyczność oraz wiarygodność nie budziły wątpliwości Sądu, dowodów tych nie kwestionowały także strony w toku postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

S. K. (1) został oskarżony o to, że w dniu 04 sierpnia 2014r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem Spółkę z o. o. (...) z siedzibą w P. w ten sposób, że wszedł w posiadanie podrobionego czeku in blanco wystawionego przez ww. spółkę na kwotę 300 000 PLN mającego zabezpieczać zwrot rzekomo udzielonej wskazanej spółce pożyczki z dnia 07.01.2005r. na wskazaną kwotę, po czym powyższą wierzytelność w dniu 07.08.2014r. przekazał przez indos na rzecz Ł. S. (1), który dysponując nieautentycznym czekiem podjął próbę jego realizacji w Banku (...), którego pracownik został wprowadzony w błąd co do autentyczności okazanego czeku, przy czym do wypłaty wskazanej kwoty nie doszło, albowiem bank odmówił realizacji transakcji, działając tym samym na szkodę ww. spółki tj. o przestępstwo z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 286§ 1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. i art. 310§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

Poddając merytorycznej ocenie zasadność zarzutu postawionego oskarżonemu Sąd uznał, że przeprowadzone postępowanie dowodowe, co do zasady wykazało, że S. K. (1) dopuścili się popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia przestępstwa, aczkolwiek konieczne była zmiana przyjętej przez oskarżyciela kwalifikacji prawnej.

Penalizowane w art. 310 § 1 k.k. zachowanie polega m. in. na podrabianiu dokumentów uprawniających do otrzymania sumy pieniężnej. Do kategorii dokumentów uprawniających do podjęcia sumy pieniężnej należą wszystkie rodzaje czeków w rozumieniu ustawy z dnia 28.04.1936r. Prawo czekowe. Podrabianie oznacza wytworzenie przedmiotu imitującego dokument określony w omawianym przepisie. Jeśli, zatem sprawca podrabia podpis wystawcy czeku zastosowanie znajdzie art. 310 §1 k.k. (wyr. SA we Wrocławiu z 22.3.2001 r., II AKa 61/01, OSA 2001, Nr 9, poz. 55; post. SA w Gdańsku z 14.5.2003 r., II AKz 366/03, OSAG 2003, Nr 2, poz. 130; wyr. SA w Lublinie z 5.7.2016 r., II AKa 146/16, Legalis)

W art. 310 §2 k.k. penalizowane są natomiast zachowania polegające na puszczaniu w obieg dokumentu określonego w art. 310 §1 k.k. albo przyjmowanie, przechowywanie, przewożenie, przenoszenie, przesyłanie go w takim celu, albo pomaganie do jego zbycia lub ukrycia.

Odpowiedzialności karnej z art. 270 §2 k.k. podlega natomiast, ten kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa. Przedmiotem wykonawczym przestępstwa z art. 270 § 2 k.k. jest blankiet, opatrzony cudzym podpisem, zatem również czek in blanco (vide: wyrok SA w Gdańsku z dn. 24.10.2012r., II AKa 290/12, Legalis, postanowienie SN z dn. 05.04.2017r., III KK 121/17, Legalis). Czynnością sprawczą jest. m. in. wypełnienie opatrzonego cudzym podpisem blankietu, czyli zamieszczenie na nim treści nadającej mu cechy dokumentu w rozumieniu art. 115 § 14 k.k. (vide: R. Zawłocki, w: Wąsek, Zawłocki (red.), Kodeks karny, t. II, s. 776; W. Wróbel, w: Zoll (red.), Kodeks karny, t. II, 2013, s. 1545). Następuje to niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę. Wolą podpisanego może być to, aby blankiet w ogóle nie był przez sprawcę wypełniany, albo wypełnienie go inną treścią. Odmiana przestępstwa z art. 270 § 2 k.k. polegająca na wypełnieniu blankietu ma charakter materialny, przy czym skutkiem koniecznym do jego dokonania jest nadanie blankietowi cech dokumentu, nie zaś spowodowanie szkody w dobrach prawnych osoby podpisanej. Wypełnienie blankietu oczywiście musi działać na szkodę wystawcy, jednakże nie jest wymagane rzeczywiste wystąpienie szkody, a wystarczy jedynie sama możliwość jej wystąpienia (vide: postanowienie SN z dn. 09.07.2014r., II KK 152/14, Legalis, wyrok SA w Szczecinie z dn. 16.03.2017r., II AKa 25/17, Legalis).

Czyn zabroniony z art. 270 § 2 k.k. może być popełniony umyślnie, z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Zamiar ewentualny wystąpi wtedy, gdy sprawca godzi się na to, że wypełniając w określony sposób blankiet, czyni to niezgodnie z wolą podpisanego, lub gdy godzi się z ewentualnością wyrządzenia szkody w prawem chronionych dobrach podpisanego (vide: M. Kalitowski, w: Filar, Kodeks karny, 2008, s. 1009). Jednocześnie strona podmiotowa wypełnienia blankietu opatrzonego cudzym podpisem nie wymaga zamiaru późniejszego użycia tego blankietu. Sprawca musi natomiast być świadomy, że postępuje niezgodnie z choćby dorozumianą wolą osoby podpisanej na blankiecie (vide: W. Wróbel, w: Zoll, Kodeks karny, t. 2, 2006, s. 1330).

W świetle omawianych przepisów odmiennie należy potraktować zatem sytuację, gdy sprawca wypełnia treścią blankiet czekowy podrabiając jednocześnie podpis wystawcy oraz, gdy wypełnia treścią blankiet czekowy, który został podpisany przez rzeczywistego wystawcę czeku, wbrew woli tego wystawcy i na jego szkodę. Różnica pomiędzy podrobieniem czeku wypełniającym znamiona przestępstwa z art. 310 §1 k.k., a wypełnieniem blankietu czeku opatrzonego cudzym podpisem niezgodnie z wolą podpisanego, wypełniającego znamiona przestępstwa z art. 270 § 2 k.k., polega zatem na tym, że w pierwszym przypadku sprawca (fałszerz) ingeruje w materię czeku doprowadzając do wytworzenia nieautentycznego papieru wartościowego. W drugim przypadku mamy do czynienia z autentycznym blankietem czeku, a działanie sprawcy doprowadza do tego, że wynikające z czeku zobowiązanie wystawcy lub innej podpisanej osoby, jest dla niego niekorzystne lub mniej korzystne, w porównaniu z tym, gdyby czek lub weksel został wypełniony zgodnie z jego wolą (vide: J. Skorupka, Ochrona obrotu, s. 63).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, zdaniem Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało, by oskarżony swoim działaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 310 §2 k.k. W tym miejscu wskazać należy, że opisane w treści zarzutu aktu oskarżenia działanie oskarżonego polegające na „przekazaniu przez indos wierzytelności na rzecz Ł. S. (2), który dysponując nieautentycznym czekiem podjął próbę jego realizacji w Banku (...)” w istocie wyczerpuje znamię puszczenia w obieg podrobionego dokumentu uprawniającego do otrzymania sumy pieniężnej.

W oparciu o argumentację przedstawioną w rozważaniach dotyczących oceny materiału dowodowego, a którą w pełni w tym miejscu Sąd podtrzymuje, brak było podstaw do poczynienia kategorycznych ustaleń, że podpis S. K. (2) na czeku o nr (...) został podrobiony, a co za tym idzie by stanowił przedmiot wykonawczy przestępstwa z art. 310 §2 k.k. Kierując się, zatem dyspozycją art. 5 §2 k.p.k. Sąd przyjął, że przedmiotowy czek został podpisany przez S. K. (2) i mógł zostać przekazany S. K. (1) jako zabezpieczanie zaciągniętej pożyczki.

Jednocześnie z ustaleń faktycznych wynika, że pomiędzy S. K. (1), a S. K. (2) reprezentującym (...) Sp. z o. o. nie doszło nigdy do zawarcia umowy pożyczki na kwotę 300.000 zł. Tym samym wypełnienie przez oskarżonego czeku in blanco o nr (...) na swoją rzecz, na kwotę 300.000 zł nie miało oparcia w żadnym stosunku obligacyjnym łączącym go z (...) Sp. z o. o., a zatem dokonane zostało wbrew woli wystawcy czeku. W związku z tym, że wynikające z czeku zobowiązanie (...) Sp. z o. o. faktycznie nie istniało nie może budzić wątpliwości, że działanie takie było niekorzystne dla wystawcy czeku.

Powyższe ustalenia prowadziły do wniosku, że działanie S. K. (1) od strony przedmiotowej wypełniło znamiona przestępstwa z art. 270 §2 k.k. Od strony podmiotowej oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Wiedział, bowiem, że czek wypełnia wbrew woli jego wystawcy, co więcej uczynił to w celu jego dalszego użycia, mając świadomość, że jego ewentualna realizacja lub dochodzenie praw z dokumentu wyrządzi szkodę (...) Sp. z o. o. i pomimo tego świadomie podjął takie działania.

Przestępstwo z art. 286 §1 k.k. jest przestępstwem powszechnym. Zachowanie sprawcy polega na wprowadzeniu w błąd, przez co doprowadza on inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Wprowadzenie w błąd może zostać osiągnięte w różny sposób, przy czym nie jest wymagane, by sprawca podejmował szczególne czynności polegające na działaniu podstępnym, a wystarczające jest działanie, które może doprowadzić do błędnego wyobrażenia o rzeczywistości u osoby rozporządzającej mieniem. Od strony podmiotowej przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. jest przestępstwem umyślnym kierunkowym, ponieważ przepis wymaga, by sprawca działał „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej”. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że S. K. (1) wiedząc, iż nie zawarł z S. K. (2) reprezentującym (...) Sp. z o. o. umowy pożyczki na kwotę 300.000 zł i będąc jednocześnie w posiadaniu czeku in blanco opieczętowanego i podpisanego przez S. K. (2) wypełnił go wbrew woli wystawcy, przy czym dokonał tego w celu wypłaty w Banku (...) Oddział w P. nienależnej sumy czekowej, a zatem było to działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 115 §4 k.k. korzyścią majątkową jest korzyść zarówno dla siebie, jak i innej osoby. Co więcej za korzyść majątkową nie można uznać jedynie przysporzenia majątkowego, lecz również zwolnienie ze zobowiązania (długu), co pozwala na zachowanie w majątku tych jego składników, które w innym przypadku przeznaczone by zostać musiały na jego spłatę.

W realiach niniejszej sprawy korzyść taką miał odnieść zarówno oskarżony, jak i Ł. S. (2). Korzyść majątkowa S. K. (1) polegać, bowiem miała na zwolnieniu z długu, który miał u Ł. S. (2) w zamian za przeniesienie na jego rzecz w drodze indosu wierzytelności wobec (...) Sp. z o. o., natomiast Ł. S. (2) miał uzyskać środki pieniężne w oparciu o przedmiotowy czek. Z ustaleń faktycznych wynika przy tym, że oskarżony przed indosowaniem czeku nie poinformował Ł. S. (2) o niezgodnym z wolą wystawcy wypełnieniu blankietu czeku, niemożności jego realizacji z uwagi na zamknięcie rachunku bankowego prowadzonego dla (...) Sp. z o. o. w Banku (...), kwestionowaniu przez S. K. (2) faktu zawarcia umowy pożyczki i odmowie dokonania zapłaty. Ł. S. (2) wiedział, że wyegzekwowanie należności może być utrudnione, jednakże z faktu tego nie można w żaden sposób wywodzić, że godząc się na indosowanie wierzytelności w zamian za zwolnienie z długu oskarżonego, a następnie przedkładając czek do realizacji miał świadomość, że został on wypełniony bez podstawy faktycznej (brak stosunku obligacyjnego w postaci umowy pożyczki) i w związku z tym niezgodnie z wolą jego wystawcy, a w związku z tym wypłata sumy czekowej jest bezpodstawna i stanowić będzie niekorzystne rozporządzenie mieniem przez (...) Sp. z o. o. W realiach niniejszej sprawy S. K. (1) działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla siebie (zwolnienie z długu) i indosując wierzytelność na Ł. S. (2), utwierdzając go przy tym, co do legalności podejmowanych działań, wykorzystał jego nieświadomość i posłużył się jego osobą dla realizacji własnych celów. Z obiektywnego punktu widzenia działanie oskarżonego wyczerpywało znamiona wprowadzenia w błąd Ł. S. (2) (co do istnienia wierzytelności S. K. (1) wobec (...) Sp. z o. o. i wypełnienia czeku zgodnie z wolą wystawcy), jak również niekorzystnego rozporządzenia mieniem (zwolnienie oskarżonego z długu w zamian za indosowanie wierzytelności, której dochodzenie jest niemożliwe). Jednakże w świetle stanowiska Ł. S. (2), który kategorycznie twierdził, że nie czuje się pokrzywdzony działaniem oskarżonego, Sąd nie uznał go za osobę pokrzywdzoną. Ł. S. (2) wskazał, bowiem, że wyrażenie przez niego zgody na indosowanie wierzytelności w zamian za zwolnienie oskarżonego z długu i świadomość mogących wystąpić trudności w wyegzekwowaniu należności, mieściło się w granicach podjętego przez niego ryzyka i motywowane było chęcią zysku.

W realiach niniejszej sprawy osobą wprowadzoną w błąd, co do faktu wypełnienia czeku zgodnie z wolą wystawcy i rozporządzającą mieniem innej osoby tj. (...) Sp. z o. o. poprzez realizację czeku wywołującego niekorzystne zmiany w jej majątku, był pracownik Banku (...) Oddział w P.. Ł. S. (2) przedkładając czek do realizacji obiektywnie wprowadził pracownika banku w błąd, jednakże podejmując takie działanie sam pozostawał w błędzie, a osobą faktycznie wprowadzającą w błąd był S. K. (1), który jako jedyny miał świadomość, co do nieistnienia wierzytelności z tytułu umowy pożyczki, a w konsekwencji wypełnienia czeku niezgodnie z wolą wystawcy.

Domaganie się od S. K. (2) zapłaty kwoty 300.000 zł tytułem rzekomo zaciągniętej przez niego w imieniu (...) Sp. z o. o. pożyczki, wypełnienie niezgodnie z wolą wystawcy czeku in blanco, indosowanie go na Ł. S. (2) w celu zwolnienia się z długu, przy pełnej świadomości, że Ł. S. (2) podejmie próbę wypłaty sumy czekowej z rachunku bankowego prowadzonego na rzecz (...) Sp. z o. o., co z uwagi na brak pierwotnego stosunku obligacyjnego będzie świadczeniem nienależnym i jako takie stanowić będzie niekorzystne rozporządzenie mieniem przez (...) Sp. z o. o. wskazuje na działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i to z zamiarem bezpośrednim.

Przyjąć należy przy tym, że dokonanie przestępstwa miałoby miejsce wraz z dokonaniem wypłaty sumy czekowej z rachunku bankowego (...) Sp. z o. o. albowiem stanowiłoby rozporządzanie jej majątkiem, pogarszającym sytuację majątkową Spółki, a zatem byłoby rozporządzeniem niekorzystnym. W niniejszej sprawie działanie oskarżonego przyjęło stadialną postać usiłowania. Oskarżony po dokonaniu występku z art. 270 §2 k.k. zmierzał bezpośrednio do dokonania przestępstwa oszustwa, lecz do dokonania nie doszło z uwagi na odmowę realizacji przez Bank wypłaty sumy czekowej, a więc z przyczyn od niego niezależnych.

Sąd uznał przy tym, że oskarżony dopuścił się usiłowania popełnienia przestępstwa oszustwa w stosunku do mienia znacznej wartości. Zgodnie, bowiem z treścią art. 115 §5 k.k. mieniem znacznej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200.000 zł, przy czym niekorzystne rozporządzeniem mieniem stanowiło wysokość sumy czekowej, która wynosiła 300.000 zł.

Kierując się dyspozycją art. 11 § 2 k.k. Sąd uznał, że w niniejszej sprawie czyn oskarżonego wyczerpywał znamiona określone w dwóch przepisach ustawy karnej tj. art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. (z uwzględnieniem formy stadialnej w postaci usiłowania) i art. 270 §2 k.k. W świetle poczynionych ustaleń nie ma bowiem wątpliwości, iż dla oddania zawartości kryminalnej czynu konieczne było powołanie w kwalifikacji prawnej obu przepisów ustawy karnej.

W konsekwencji, w ramach zarzucanego oskarżonemu czynu Sąd uznał S. K. (1) za winnego tego, że w dniu 04 sierpnia 2014r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla siebie i innej osoby, usiłował doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości (...) Sp. z o. o. z siedzibą w P. w ten sposób, że w nieustalonym czasie wszedł w posiadanie czeku in blanco nr (...) podpisanego w imieniu (...) Sp. z o. o. przez Prezesa Zarządu S. K. (2), a następnie w dniu 04 sierpnia 2014r. wypełnił blankiet czeku niezgodnie z wolą podpisanego na kwotę 300 000 PLN, która to kwota stanowić miała wierzytelność S. K. (1) wobec (...) Sp. z o. o. z tytułu rzekomo udzielonej (...) Sp. z o. o. w dniu 07 stycznia 2006r. pożyczki, po czym w dniu 05 sierpnia 2014r. powyższą wierzytelność przeniósł przez indos na rzecz Ł. S. (2) tytułem spłaty wobec niego zobowiązania w kwocie 18.000 zł, nie informując go o fakcie wypełnienia czeku niezgodnie z wolą wystawcy, po czym Ł. S. (2) w dniu 05 sierpnia 2014r. na podstawie przekazanego mu przez S. K. (1) czeku, wprowadzając w błąd pracownika banku, co do faktu wypełnienia czeku zgodnie z wolą wystawcy, podjął próbę jego realizacji w Banku (...) Oddział w P., jednakże zamierzonego celu w postaci wypłaty sumy czekowej nie osiągnął z uwagi na odmowę realizacji przez Bank wypłaty, czym S. K. (1) działał na szkodę (...) Sp. z o. o. tj. przestępstwa z art. 13 §1 k.k. w zw. z art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. i art. 270 §2 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k.

Wymierzając oskarżonemu karę Sąd miał na względzie następujące okoliczności:

Uznając winę oskarżonego za udowodnioną, kierując się zasadami sądowego wymiaru kary, a zwłaszcza prewencji indywidualnej, pojmowanej jako cele zapobiegawcze i wychowawcze kary w stosunku do oskarżonego i prewencji generalnej, mającej na celu kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa oraz stopniem szkodliwości społecznej czynu, uwzględniając przewidziane w ustawie granice zagrożenia dla przypisanego oskarżonemu czynu Sąd wymierzył S. K. (1) karę 2 lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33§ 1 i 2 k.k. karę 300 stawek dziennych grzywny przy określeniu stawki dziennej na kwotę 20 zł.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął pod uwagę fakt, że działanie oskarżonego w zakresie przestępstwa oszustwa przybrało postać usiłowania, a co za tym idzie nie spowodowało strat w majątku pokrzywdzonej Spółki.

Okolicznością obciążającą była uprzednia karalność oskarżonego, jak również fakt, że swoje nieuczciwe działanie skierował przeciwko osobie, z którą łączyły go długoletnie relacje koleżeńskie, co więcej dla osiągnięcia własnych celów wykorzystał kolejną osobę, która darzyła go zaufaniem, a którą narazić mógł na negatywne konsekwencje, łącznie z ewentualnym pociągnięciem do odpowiedzialności karnej.

Wymierzając oskarżonemu obok kary pozbawienia wolności, karę grzywny Sąd kierował się potrzebą kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, a w tym zakresie zwłaszcza zapobieżeniu społecznemu poczuciu bezkarności sprawcy i braku odpowiedniej reakcji organów wymiaru sprawiedliwości na popełnienie przestępstw. Ustalona ilość stawek dziennych w ocenie Sądu jest adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości jego czynu – wyrażająca się w wyżej przywołanych okolicznościach obciążających, natomiast wysokość stawki dziennej odpowiada stosunkom majątkowym i możliwościom zarobkowym oskarżonego. Oskarżony jest dorosłym, zdolnym do wykonywania pracy zarobkowej mężczyzną, a zatem przy dołożeniu odpowiednich starań ma możliwość zdobycia środków pieniężnych, które pozwolą mu na wykonanie kary, która stanowić ma realną dolegliwość, pozwalającą odczuć oskarżonemu naganność jego działania.

Sąd uznał przy tym, że w niniejszej sprawie wystąpiły przesłanki do zastosowania wobec S. K. (1) dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Oskarżonego nie sposób zasadnie zaliczyć do sprawców, w przypadku których tylko bezwzględna i najsurowsza rodzajowo kara może wdrożyć go do przestrzegania norm porządku prawnego. Oskarżony był, co prawda trzykrotnie karany, w tym dwukrotnie przed popełnieniem przypisanego mu w niniejszej sprawie czynu (w 2005r. i 2009r.), jednakże Sąd stanął na stanowisku, iż należy dać mu szansę na naprawienie swoich błędów, mając również nadzieję, że wymierzenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie dla S. K. (1) wystarczającą przestrogą przed ponownym wchodzeniem w konflikt z prawem. Określając przy tym pięcioletni okres próby, Sąd doszedł do przekonania, że jest on konieczny dla osiągnięcia względem oskarżonego celów kary, jednocześnie pozwoli na weryfikację zasadności pozytywnej prognozy kryminologicznej, co do oskarżonego i ewentualną odpowiednią reakcję wymiaru sprawiedliwości w przypadku kolejnego naruszenia porządku prawnego.

Jednocześnie wskazać należy, że orzekając o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności, w myśl art. 4 §1 k.k., Sąd zastosował ustawę obowiązującą w chwili popełnienia czynu jako względniejszą dla sprawcy. Obowiązujący w chwili orzekania przepis art. 69 § k.k. pozwala, bowiem na zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary tylko w zakresie kary pozbawienia wolności nieprzekraczającej roku, natomiast przed nowelizacją dokonaną z dniem 01.07.2015r. warunkowe zawieszenie wykonania kary mogło mieć zastosowanie do kary pozbawienia wolności w wymiarze do lat 2.

Reasumując, zdaniem Sądu wymierzona S. K. (1) kara oddaje stopień winy, uwzględnia stopień szkodliwości społecznej przypisanego mu czynu. Sąd uznał, że taka kara będzie dla oskarżonego bodźcem do przemyślenia swego postępowania, a z drugiej strony spełni swoje cele tak zapobiegawcze, jak i wychowawcze oraz spowoduje, że nie będzie miał poczucia bezkarności.

Na podstawie przepisów powołanych w punkcie 3 wyroku Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego S. K. (2) kwotę 2.760 zł stanowiących wydatki z tytułu ustanowienia pełnomocnika.

Na podstawie przepisów powołanych w punkcie 4 wyroku Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu koszty sądowe w kwocie 208 zł oraz wymierzył mu opłatę w wysokości 1.500 zł. Na kwotę kosztów sądowych składają się następujące wydatki:

- wydatki poniesione w postępowaniu przygotowawczym – 50 zł,

- wydatki poniesione w toku postępowania sądowego – 158 zł (karta karna x 4 – 120 zł, koszty stawiennictwa świadka V. M. – 18 zł, ryczałt za doręczenia – 20 zł).

Jednocześnie Sąd nie obciążył oskarżonego wydatkami związanymi ze sporządzeniem w sprawie opinii grafologicznych. Wskazać należy, bowiem, że dopuszczenie dowodu z opinii na etapie postępowania przygotowawczego miało na celu wykazanie zasadności postawienia oskarżonemu zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 310 § 1 k.k., a w postępowaniu sądowym weryfikację jego zasadności. Z uwagi na to, że Sąd nie uznał sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu przestępstwa z art. 310 §2 k.k. obciążanie oskarżonego kosztami postępowania w tym zakresie byłoby niezasadne.

SSO Izabela Dehmel

ZARZĄDZENIE

Proszę:

1. Odnotować w kontrolce uzasadnień.

2. Odpis wyroku w trybie art. 100 §3 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym od dn. 01.07.2015r. doręczyć:

- oskarżonemu z pouczeniem

- oskarżycielowi posiłkowemu z pouczeniem

3. Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć obrońcy adw. K. P..

4. Za 14 dni lub z apelacją.

SSO Izabela Dehmel