Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 stycznia 2017r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Goździewicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Blandyna Kaczmarek

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2016 roku w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. J.

przeciwko Rolniczemu Kombinatowi Spółdzielczemu im. (...) w Ś.

oraz spawy z powództwa K. D.

przeciwko Rolniczemu Kombinatowi Spółdzielczemu im. (...) w Ś.

o uchylenie uchwały rady spółdzielni oraz o stwierdzenie nieważności uchwały rady spółdzielni

1.  Oddala powództwo K. J. o uchylenie uchwały nr 4 Rady Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) w Ś. z dnia 23 grudnia 2015 r.

2.  Stwierdza nieważność uchwały nr 4 Rady Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) w Ś. z dnia 23 grudnia 2015 r.

3.  Nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 200 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

4.  W pozostałym zakresie znosi koszty postępowania między K. J. a pozwanym.

5.  Oddala powództwo K. D. o uchylenie uchwały nr 2 Rady Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) w Ś. z dnia 23 grudnia 2015r.

6.  Oddala powództwo K. D. o stwierdzenie nieważności uchwały nr 2 Rady Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) w Ś. z dnia 23 grudnia 2015 r.

7.  Zasądza od powódki K. D. na rzecz pozwanego kwotę 377 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

8.  Nakazuje ściągnąć od powódki K. D. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 200 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Anna Goździewicz

IC 162/16

UZASADNIENIE

Powód K. J. wniósł w dniu 2 lutego 2016 r. pozew przeciwko pozwanemu Rolniczemu Kombinatowi Spółdzielczemu im. (...) w Ś. o uchylenie lub ewentualnie stwierdzenie nieważności uchwały Rady Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) w Ś. z dnia 23 grudnia 2015 r. w sprawie wykreślenie powoda z listy członków spółdzielni oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, że w dniu 23 grudnia 2015 r. podczas rady RKS (...) podjęto uchwałę o wykreśleniu go z listy członków pozwanej spółdzielni. Powodem podjęcia uchwały tej treści miało być nieświadczenie przez powoda pracy w Kombinacie przez okres dłuższy niż 14 dni, utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, w sytuacji, gdy Kombinat nie ma możliwości dalszego zatrudniania oraz niezdolność do pracy po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego. Zdaniem powoda podejmując przedmiotową uchwałę pozwana dopuściła się szeregu uchybień o charakterze formalnym polegających na: niewysłuchaniu powoda przed podjęciem uchwały i niepowiadomieniu go o posiedzeniu, niepodaniu jednoznacznej przyczyny oraz motywów wykreślenia z listy członków spółdzielni, wskazaniu wadliwej daty ustania członkostwa oraz niepouczeniu o przysługujących środkach odwoławczych. Formułując merytoryczne zarzuty do treści uchwały spółdzielni powód wskazał, że był jej członkiem i pracował na jej rzecz od niemal początku jej istnienia. W dniu 30 kwietnia 2001 r. spółdzielnia rozwiązała umowę o pracę z powodem, a krótko potem powód uzyskał status emeryta. Trzy lata temu powód został wezwany do uzupełninia wkładu wniesionego do spółdzielni, co uczynił stosownie do wezwania. W myśl art. 162 § 1 ustawy prawo spółdzielcze członkowie spółdzielni będący emerytami lub rencistami zachowują prawa członkowskie przewidziane w statucie. Dodatkowo rozwiązanie umowy o pracę pomiędzy spółdzielnią a powodem nastąpiło z przyczyn leżących po stronie spółdzielni. Podstawę wykreślenia powoda z listy członków spółdzielni wskazaną w § 11 pkt 2 ppkt 3 statutu ujętą jako nieświadczenie pracy na rzecz spółdzielni przez okres dłuższy niż 14 dni należy zatem, zdaniem powoda, uznać za sprzeczną z obwiązującym prawem. Jednocześnie powód podkreślił, że całokształt działań spółdzielni (podejmowanie wielu uchwał tego typu) wskazuje, że w istocie jej celem jest wykluczenie powoda oraz innych członków z zysków z planowanej sprzedaży majątku spółdzielni.

Z tożsamym żądaniem przeciwko pozwanemu wystąpiła w tym samym dniu powódka K. D.. W stosunku do niej pozwana także w dniu 23 grudnia 2015 r. podjęła uchwałę o wykreśleniu z listy członków spółdzielni w oparciu o tożsame przesłanki jak w przypadku powoda K. J.. Powódka świadczyła pracę na rzecz pozwanej spółdzielni od dnia 1 października 1988 r. do dnia 24 lutego 1999 r., kiedy to uzyskała status rencisty. Uzyskanie status rencisty nie może stanowić podstawy dla wykreślenia członka spółdzielni, dlatego, podobnie jak w przypadku powoda K. J., wskazana przez pozwaną podstawa wykreślenia z listy członków jest, w ocenie powódki, sprzeczna z prawem i ma na celu odsunięcie powódki od uczestnictwa w rozdziale zysków z planowanej sprzedaży majątku spółdzielni.

Obie sprawy połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

W odpowiedzi na pozew pozwany Rolniczy Kombinat Spółdzielczy (...) w Ś. wniósł o oddalenie obu powództw oraz o zasądzenie od każdego z powodów na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał na niezasadność podniesionych przez powodów zarzutów formalnych co do sposobu podjęcia uchwał z dnia 23 grudnia 2016 r. Pozwany wskazał, że powodowie zostali wysłuchani przed podjęciem uchwały, na posiedzeniu rady spółdzielni w dniu 16 listopada 2015 r. W tym dniu powodowie zostali również pouczeni o sposobie i trybie zaskarżenia planowanych uchwał. Także przyczyna wykreślenia powodów z listy członków spółdzielni została precyzyjnie wskazana jako zaprzestanie świadczenia pracy przez powodów. Również data ustania członkowska powodów w pozwanej spółdzielni, została oznaczona, zdaniem pozwanego prawidłowo. Niezależnie jednak od powyższego, pozwany podniósł, że nawet gdyby doszło do uchybienia na tym polu to i tak nie może ono stanowić podstawy do uchylenia czy też stwierdzenia nieważności podjętej uchwały. Jednocześnie pozwany wskazał, że członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest połączone ze świadczeniem na jej rzecz pracy. Po nabyciu przez członka spółdzielni uprawnień emerytalnych lub rentowych zachowuje on przewidziane w statucie prawa członkowskie jednak wyłącznie w zakresie uczestniczenia w życiu organizacyjnym spółdzielni. Z uwagi na zaprzestanie świadczenia pracy nie ma on jednak uprawnień do udziału w zyskach spółdzielni, gdyż wynagrodzenie z tego tytułu ustalane jest stosownie do zakresu i rodzaju świadczonej pracy. Nie mają zatem racji powodowie, aby powodem ich wykreślenia była wola odsunięcia ich przez pozwanego od udziału w zyskach. Ponadto pozwany podkreślił, że wobec braku precyzyjnego wskazania przez powodów podstaw mających świadczyć o zasadności uchylenia lub stwierdzenia nieważności podjętych uchwał roszczenia powodów nie zasługują na uwzględnienie.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie. Na rozprawie dnia 14 września 2016r. pełnomocnik powodów wyjaśnił, że w pozwie sformułowano żądanie ewentualne, a uchwałę należy uznać za nieważną z uwagi na sprzeczność z art. 162 prawa spółdzielczego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Rolniczy Kombinat Spółdzielczy im. (...) (obecnie w likwidacji) jest rolniczą spółdzielnią produkcyjną. Okoliczność bezsporna

Zgodnie z § 24 statutu spółdzielni do organów Kombinatu należą:

- Zebranie Przedstawicieli,

- (...),

- Zarząd,

- Zebrania Grup Członkowskich.

Dowód: statut Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) Ś. (k.34-46)

Rada Kombinatu jest organem sprawującym nadzór i kontrolę nad działalnością Kombinatu. Składa się z 5 członków wybieranych na okres 5 lat. Rada Kombinatu jest uprawniona m.in. do wykluczania i wykreślania członków spółdzielni. Uchwały Rady podejmowane są większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy członków rady.

Dowód: statut Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) Ś. (k.34-46)

Zgodnie z § 11 ust. 2 statutu spółdzielni wykreślenie członka spółdzielni może nastąpić tylko w przypadku:

1)  likwidacji lub zmniejszenia zakładu, w którym członek był stale zatrudniony a Kombinat nie ma możliwości trwale zatrudnić członka w innym zakładzie lub dziale, nie dotyczy to członków posiadających wkłady gruntowe,

2)  likwidacji stanowiska pracy,

3)  nie świadczenia pracy w Kombinacie przez okres dłuższy niż 14 dni,

4)  utraty zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, a Kombinat nie ma możliwości dalszego zatrudnienia,

5)  utraty pełnej zdolności do czynności prawnych,

6)  niezdolność do pracy po wyczerpania prawa do zasiłku chorobowego,

7)  niewniesienia udziału obowiązkowego w terminie określonym w § 1 ust. 2 statutu.

Dowód: statut Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) Ś. (k.34-46)

Stosownie do treści § 12 statutu przed podjęciem uchwały w sprawie wykluczenia lub wykreślenia członka spółdzielni Rada ma obowiązek wysłuchać zainteresowanego członka Kombinatu (ust. 1). Podejmując uchwałę w sprawie wykreślenia albo wykluczenia członka Rada ma obowiązek zawiadomić członka na piśmie wraz z uzasadnieniem o wykreśleniu albo wykluczeniu z Kombinatu w terminie dwóch tygodni od podjęcia uchwały. Zawiadomienie zwrócone z powodu niezgłoszenia przez członka zmiany podanego adresu ma moc prawną doręczenia (ust. 2). Od uchwał Rady w sprawach dotyczących członkostwa przysługuje członkom Kombinatu prawo do:

- odwołania się w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym do Zebrania Przedstawicieli w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem,

- zaskarżenia uchwał Rady do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem (ust. 3).

Dowód: statut Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) Ś. (k.34-46)

W myśl § 13 ust. 1 statutu spółdzielni wykreślenie albo wykluczenie członka spółdzielni staje się skuteczne z chwilą:

- bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały Rady, chyba, że członek spółdzielni przed upływem tego terminu wniósł odwołanie od uchwały Rady do Zebrania Przedstawicieli;

- bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały Zebrania Przedstawicieli;

- prawomocnego oddalenia przez sąd powództwa o uchylenie uchwały Rady albo Zebrania Przedstawicieli.

Dowód: statut Rolniczego Kombinatu Spółdzielczego im. (...) Ś. (k.34-46)

W przeszłości pozwana miała wiele oddziałów i placówek prowadząc działalność na terenie całego kraju. Od kilku lat w spółdzielni podejmowano procedury porządkowo-organizacyjne zmierzające do redukcji liczby członków spółdzielni do osób rzeczywiście świadczących pracę na jej rzecz. W 2012 r. wezwano niepracujących członków spółdzielni do uzupełnienia wkładów, co było warunkiem koniecznym do utrzymania statusu członków spółdzielni. Powodowie uzupełnili wkłady zgodnie z żądaniem pozwanego.

Dowód: zeznania świadka G. M. (k.137-139), zeznania świadka M. C. (k.139), przesłuchanie przedstawiciela pozwanego J. M. (k.112- 113 w zw. z k. 148), przesłuchanie powódki K. D. (k.110-111 w zw. z k. 146-147), przesłuchanie powoda K. J. (k.112 w zw. z k. 147-148)

Pismami z dnia 4 listopada 2015 r. Rada Rolniczego Kombinatu im. (...) w Ś. zwróciła się m.in. do K. D. oraz K. J. o przybycie na posiedzenie Rady w dniu 16 listopada 2015 r. , o godz. 9:00, w biurowcu spółdzielni. Pismo nie zawierało informacji o przedmiocie spotkania. Wystosowana wiadomość zawierała adnotację, iż obecność na posiedzeniu ma charakter obowiązkowy. Przesyłki ze wskazanym pismem zostały skutecznie doręczone powodom.

Dowód: pismo spółdzielni z dnia 4 listopada 2015 r. (k.17), potwierdzenie, potwierdzenie nadania pisma do K. D. wraz z potwierdzeniem zwrotu (k.48-51, 56-58), pismo spółdzielni z dnia 4 listopada 2015 r. (k.52), potwierdzenie nadania pisma do K. J. i potwierdzenie odbioru (k.53-56)

K. D. i K. J. wraz z innymi zawiadomionymi osobami stawili się na posiedzeniu Rady spółdzielni w dniu 16 listopada 2015 r. W posiedzeniu brali udział członkowie Rady i Zarządu spółdzielni. W trakcie posiedzenia powodowie i pozostali wezwani członkowie spółdzielni powiadomieni zostali o planowanych uchwałach dotyczących skreślenia ich z listy członków spółdzielni i powodach ich podjęcia. Z każdym z nich przeprowadzona została indywidualna rozmowa, w której uczestniczyli Przewodniczący Rady oraz Prezes Zarządu. Powodowie mieli możliwość wypowiedzi. Członkowie, których wykreślenia dotyczyło posiedzenie odnieśli wrażenie, że przedstawiono im treść podjętych już uchwał.

Dowód: sprawozdanie z posiedzenia Rady z dnia 16 listopada 2015 r. (k.59), lista osób zaproszonych na zebranie Rady (k.60), zeznania świadka H. K. (k.136-137), zeznania świadka G. M. (k.137-139), zeznania świadka M. C. (k.139), zeznania G. K. (k. 145-146), przesłuchanie przedstawiciela pozwanego J. M. (k.112- 113 w zw. z k. 148), przesłuchanie powódki K. D. (k.110-111 w zw. z k. 146-147), przesłuchanie powoda K. J. (k.112 w zw. z k. 147-148)

W trakcie posiedzenia niektórym z wezwanych członków spółdzielni zaproponowano także możliwość dobrowolnej rezygnacji z członkostwa za zapłatą 500 zł za każdy rok pracy, nie więcej niż 20 lat (maksymalnie 10.000 zł). Taką osobą był m.in. H. K.. Uchwała uprawniająca do poboru tego typu świadczenia podjęta została 8 lat temu, jeszcze za kadencji poprzedniego prezesa, jednak okres jej obowiązywania wydłużono do końca 2015 r. H. K. zaprzestał świadczyć pracę w okresie obowiązywania uchwały, stąd miała ona do niego zastosowanie.

Dowód:zeznania świadka H. K. (k.136-137),zeznania świadka G. M. (k.137-139), zeznania świadka M. C. (k.139), zeznania G. K. (k. 145-146), przesłuchanie przedstawiciela pozwanego J. M. (k.112- 113 w zw. z k. 148), przesłuchanie powódki K. D. (k.110-111 w zw. z k. 146-147), przesłuchanie powoda K. J. (k.112 w zw. z k. 147-148)

W dniu 23 grudnia 2015 r., na kolejnym posiedzeniu Rada RKS (...) podjęła uchwały o skreśleniu z listy członków spółdzielni (...) (uchwała nr 2 i uchwała nr 4). Jako podstawę wykreślenia powodów z listy członków spółdzielni wskazano § 11 pkt. 1 i 2 ppkt. 3, 4, 6 - nieświadczenie pracy w Kombinacie przez okres dłuższy niż 14 dni, utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, a Kombinat nie ma możliwości dalszego zatrudnienia, niezdolność do pracy po wyczerpania prawa do zasiłku chorobowego.

Dowód: uchwała nr 2 z dnia 23 grudnia 2015 r. (k.61), uchwała nr 4 z dnia 23 grudnia 2015 r. (k.62), sprawozdanie z posiedzenia Rady z dnia 23 grudnia 2015 r. (k.63)

Powodowie nie byli informowani o terminie posiedzenia, na którym podjęto przedmiotowe uchwały.

Okoliczność bezsporna

Pismem z dnia 23 grudnia 2015 r. działający w imieniu spółdzielni prezes zarządu J. M. poinformował K. J. i K. D. o podjęciu przez radę spółdzielni w dniu 23 grudnia 2015 r. uchwały o wykreśleniu powodów z listy członków spółdzielni.

Dowód: pismo spółdzielni z dnia 23 grudnia 2015 r. adresowane do K. J. (k. 12), pismo spółdzielni z dnia 23 grudnia 2015 r. adresowane do K. D. (k.12 połączonych akt I C (...))

K. J. był członkiem spółdzielni od 19 maja 1974 r. Od dnia 15 marca 1966 r. do dnia 30 kwietnia 2001 r. powód był zatrudniony w spółdzielni na stanowisku brygadzisty w pełnym wymiarze czasu pracy. Po zakończeniu pracy powód otrzymał świadczenie przedemerytalne, a w 2007 r. przeszedł na emeryturę. Do 2015 r. powód świadczył na rzecz spółdzielni różnego typu prace zlecone.

Dowód: dokumenty zawarte w aktach osobowych spółdzielni, przesłuchanie powoda K. J. (k.112 w zw. z k. 147-148)

K. D. była członkiem spółdzielni od 12 września 1989 r. Od dnia 1 października 1988 r. do dnia 24 lutego 1999 r. powódka świadczyła pracę w spółdzielni jako pracownik administracyjny. Od dnia 25 lutego 1999 r. do dnia 23 sierpnia 1999 r. powódka pobierała świadczenie rehabilitacyjne. Następnie przez 2 lata, do 31 sierpnia 2001 r., pozostawała na rencie inwalidzkiej. Obecnie powódka pozostaje bez pracy, nie pobiera zarówno świadczeń rentowych jak i emerytalnych. Powódka jednokrotnie zwróciła się do pozwanej spółdzielni o możliwość dalszego zatrudnienia otrzymała jednak odpowiedź odmowną z uwagi na brak wolnych stanowisk pracy.

Dowód: dokumenty zawarte w aktach osobowych spółdzielni, przesłuchanie przedstawiciela pozwanego J. M. (k.112- 113 w zw. z k. 148), przesłuchanie powódki K. D. (k.110-111 w zw. z k. 146-147)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w aktach sprawy dowody z dokumentów, dokumenty zawarte w teczkach akt osobowych spółdzielni, zeznania świadków oraz przesłuchanie stron.

Za wiarygodne Sąd uznał zgromadzone w aktach sprawy dowody z dokumentów, które ocenione zostały przez pryzmat norm prawnych zawartych w art. 244 i 245 k.p.c. Strona powodowa zakwestionowała w prawdzie treść dokumentu w postaci sprawozdania z posiedzenia w dniu 16 listopada 2015 r. jako niezgodne z rzeczywistym przebiegiem wydarzeń w zakresie pouczenia powodów o trybie i sposobie zaskarżenia uchwał, jednak złożone na tę okoliczność zeznania świadków oraz wyjaśnienia powodów mimo wiarygodności ich treści nie miały dostatecznej mocy dowodowej, aby wzruszyć wiarygodność powyższego dokumentu. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach sprawy i teczkach spółdzielni nie były kwestionowane w toku niniejszego postępowania, tak co do formy, jak i treści, a i Sąd nie dopatrzył się konieczności ich weryfikacji z urzędu.

Za wiarygodne co do zasady Sąd uznał zeznania przesłuchanych w sprawie świadków: H. K., G. K., M. C. i G. M.. Świadkowie mimo rozbieżności w treści przedstawianych relacji byli zgodni co do istotnych okoliczności sprawy jak fakt powzięcia uchwał w stosunku do powodów, przyczyny ich podjęcia oraz procedowanie spółdzielni w tym przedmiocie. Zeznania świadków były co do zasady spójne. Różnice dotyczyły przede wszystkim kwestii pouczenia powodów o możliwościach zaskarżenia uchwał oraz sposobu przekazania informacji o uchwałach w trakcie wysłuchania – świadkowie H. i G. K. wskazywali, że dotyczące ich uchwały przedstawiono w taki sposób, że odnieśli wrażenie, że uchwały te zostały już podjęte. Pozostali świadkowie przeczyli takiemu stanowi rzeczy. Rozstrzygnięcie rozbieżności w tym zakresie pozostawić należy treści uchwał, zgodnie z którą wynika, że zostały one podjęta w dniu 23 grudnia 2015 r. Nie można wykluczyć, że omawiane rozbieżności wynikały z nieporozumienia - braku zrozumienia treści wypowiedzi rozmówcy lub jej wadliwego sformułowania przez tego ostatniego. Jednak z całokształtu okoliczności faktycznych nie wynika, aby na dzień posiedzenia, na którym wysłuchano powodów, uchwały miały status obowiązujących. Druga rozbieżność dotyczyła faktu pouczenia powodów i innych wezwanych na posiedzenie Rady członków o możliwości odwołania się od uchwały. Świadkowie K., podobnie jak powodowie jednoznacznie przeczyli tej okoliczności, zaś świadek G. M. podnosił, że jako Przewodniczący Rady udzielał członkom pouczeń o możliwości odwołania. Takie samo stanowisko zajął likwidator spółdzielni. W ocenie sądu w tym zakresie bardziej przekonujące są zeznania członków spółdzielni, których dotyczyły uchwały o wykreśleniu. Osoby te nie były zainteresowane w żaden sposób wynikiem sprawy, ani przedstawieniem przebiegu posiedzenia niezgodnie z prawdą. G. M. zaś jako Przewodniczący Rady mogło zależeć na korzystnym przedstawieniu działalności organów pozwanej. Nadto jeśli uchwały faktycznie tego dnia nie zostały podjęte to brak było uzasadnienia dla wygłaszania pouczeń. Ostatecznie podkreślić należy, że omawiane rozbieżności nie miały zasadniczego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Jak wskazywała strona powodowa brak pouczenia o możliwości odwołania nie stanowi przesłanki do stwierdzenia nieważności uchwały spółdzielni. Również kwestia ewentualnego przedstawienia uchwał tak jakby zostały już podjęte nie miał zasadniczego znaczenia dla wyniku postępowania.

Za wiarygodne w zasadniczej części uznano także wyjaśnienia powodów K. D. i K. J. oraz przedstawiciela pozwanego J. M.. Analogicznie jak w przypadku świadków, mimo rozbieżności w odniesieniu do kwestii pouczenia oraz sposobu przedstawienia uchwały na wysłuchaniu w dniu 16 listopada 2015 r., wyjaśnienia wszystkich powodów były tożsame w stosunku do istotnych okoliczności sprawy i w tym zakresie zasługiwały na obdarzenie ich przymiotem pełnej wiarygodności. Odnośnie zeznań J. M. wskazać należy, że sąd nie dał im wiary w zakresie w jakim świadek wskazywał, że istniało faktyczne uzasadnienie by dokonać wykreślenia pozwanych na podstawie § 11 pkt 2 ppkt 4 i 6 statutu. Zeznający nie potrafił wyjaśnić z czego wynikało jego przekonanie w tym zakresie, a analiza akt osobowych nie potwierdza istnienia podstaw do wykreślenia na podstawie wskazanych powyżej przepisów statutu. W tych okolicznościach należało uznać, że jedyną faktyczną podstawą wykreślenia powodów mogło być nie świadczenie pracy przez 14 dni. Takie ustalenie jest usprawiedliwione także z uwagi na to, że w treści pisma informującego o podjęciu uchwały jednoznacznie wskazano i to w indywidualny wobec każdego z członków sposób, na datę zaprzestania świadczenia pracy.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 24 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (t.j. - Dz. U. z 2016 r. poz. 21) spółdzielnia może rozwiązać stosunek członkostwa tylko przez wykluczenie albo wykreślenie członka. Stosownie do treści § 3 powołanego przepisu członek niewykonujący obowiązków statutowych z przyczyn przez niego niezawinionych może być wykreślony z rejestru członków spółdzielni. Przyczyny wykreślenia określa statut. Wykluczenia albo wykreślenia może dokonać, stosownie do postanowień statutu, rada nadzorcza albo walne zgromadzenie spółdzielni. Organ, do którego kompetencji należy podejmowanie uchwał w sprawie wykluczenia albo wykreślenia, ma obowiązek wysłuchać wyjaśnień zainteresowanego członka spółdzielni (art. 24 § 4 ustawy). Organ, który podjął uchwałę w sprawie wykreślenia albo wykluczenia, ma obowiązek zawiadomić członka na piśmie wraz z uzasadnieniem o wykreśleniu albo wykluczeniu ze spółdzielni w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały. Uzasadnienie powinno w szczególności przedstawiać motywy, którymi kierował się organ spółdzielni uznając, że zachowanie członka wyczerpuje przesłanki wykluczenia albo wykreślenia określone w statucie. Zawiadomienie zwrócone z powodu niezgłoszenia przez członka zmiany podanego przez niego adresu ma moc prawną doręczenia (art. 24 § 5 ustawy). Art. 24 § 6 ustawy prawo spółdzielcze przewiduje dwa tryby rewizji podjętej uchwały w przypadku, gdy organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza. W takiej sytuacji członek spółdzielni, którego dotyczy uchwała ma prawo:

1) odwołać się od uchwały o wykluczeniu albo wykreśleniu do walnego zgromadzenia, w terminie określonym w statucie, albo

2) zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 42 stosuje się odpowiednio.

Wskazany powyżej termin jest terminem zawitym prawa materialnego.

Powołany w treści art. 24 § 6 cytowanej ustawy przepis art. 42 ustawy prawo spółdzielcze przewiduje dwa tryby zaskarżania uchwał spółdzielni (walnego zgromadzenia oraz na zasadzie art. 24 § 6 ustawy także uchwał rady nadzorczej o wykreśleniu lub wykluczeniu członka spółdzielni), którymi są: powództwo o uchylenie uchwały oraz powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały. Podstawą stwierdzenia nieważności uchwały jest jej sprzeczność z prawem (por. art. 42 § 2 ustawy prawo spółdzielcze). Do uchylenia uchwały dochodzi z kolei w przypadku jej sprzeczności z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub też, gdy godzi ona w interesy spółdzielni albo ma na celu pokrzywdzenie jej członka (por. art. 42 § 3 cytowanej ustawy). Prawo zaskarżenia uchwały w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka spółdzielni przysługuje wyłącznie członkowi wykluczonemu albo wykreślonemu (por. art. 42 § 4 in fine).

Zaskarżone uchwały podjęte zostały przez organ spółdzielni określany w statucie mianem Rady. Z treści statutu wynika, że kompetencje Rady Kombinatu mają charakter tożsamy z kompetencjami rady nadzorczej. Do zadań rady Kombinatu należy bowiem sprawowanie nadzoru i kontroli nad działalnością Kombinatu. Zakres ten ma charakter tożsamy z zadaniami wskazanymi w treści art. 44 ustawy prawo spółdzielcze wobec czego Radę Kombinatu należy uznać w istocie za radę nadzorczą pozwanej spółdzielni.

W tej sytuacji uchwała Rady Kombinatu jako uchwała rady nadzorczej spółdzielni podlegała zaskarżeniu stosownie do treści art. 24 § 6 w zw. z art. 42 § 2 i 3 ustawy prawo spółdzielcze.

Z przywołanego uprzednio przepisu art. 42 § 3 ustawy prawo spółdzielcze wynika, że podstawą stwierdzenia nieważności względnej (uchylenia) uchwały jest jej sprzeczność z postanowieniami statutu, dobrymi obyczajami, ale także naruszanie przez uchwałę interesów spółdzielni czy zmierzanie do pokrzywdzenia treścią uchwały członka spółdzielni. Stosownie do treści powołanego przepisu podstawą żądania uchylenia uchwały organu spółdzielni mogą być zarówno zarzuty merytoryczne, jak i formalne - te ostatnie jednak o tyle, o ile wadliwość miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały (por. wyrok SN z 10 stycznia 2007 r., I CSK 335/2006, Lexis.pl nr 2422685). Jak wynika z treści pozwów podstawą żądania przez powodów uchylenia uchwał Rady Kombinatu z dnia 23 grudnia 2016 r. miały być uchybienia formalne popełnione przez Radę Kombinatu w związku z powzięciem przedmiotowych uchwał. Dostrzeżone przez powodów nieprawidłowości miały polegać na: niewysłuchaniu powodów przed podjęciem uchwały, niepowiadomieniu ich o posiedzeniu w przedmiocie podjęcia uchwał o ich wykreśleniu, niepodaniu jednoznacznej przyczyny oraz motywów wykreślenia z listy członków spółdzielni, wskazaniu wadliwej daty ustania członkostwa oraz niepouczeniu o przysługujących środkach odwoławczych.

Przeprowadzona na potrzeby niniejszej sprawy analiza statutu spółdzielni oraz ustalonych w sprawie okoliczności faktycznych nie pozwoliła jednakże na przyjęcie, że zapadłe uchwały podjęte zostały w sposób sprzeczny ze statutem. Wskazane przez powodów uchybienia formalne bądź to w ogóle nie miały miejsca, bądź też nie były na tyle istotne, aby rodzić konieczność uchylenia zaskarżonych uchwał spółdzielni.

W pierwszej kolejności nietrafnie podnoszą powodowie, że wbrew treści statutu nie zostali wysłuchani przed podjęciem uchwał o ich wykreśleniu z listy członków spółdzielni. Jak wynika z treści zeznań świadków oraz przesłuchania obojga powodów, przed podjęciem uchwał o wykreśleniu ich z listy członków spółdzielni, Rada Kombinatu wezwała ich na posiedzenie zaplanowane na dzień 16 listopada 2015 r. Oboje powodów stawiło się na przedmiotowym posiedzeniu, w trakcie którego przewodniczący organów spółdzielni – Zarządu i Rady - przeprowadzili z nimi indywidualne rozmowy o planowanych dalszych posunięciach związanych z redukcją liczby członków spółdzielni. Powodowie zapoznani zostali wówczas z treścią planowanych uchwał i mieli możliwość odniesienia się do ich treści. Wbrew twierdzeniom powodów w owym dniu uchwały nie miały jeszcze statusu uchwalonych, Rada dopiero nosiła planowała ich podjęcie, zatem wysłuchanie spełniało wymóg statutowy oraz ustawowy przeprowadzenia go przed podjęciem uchwały. Okoliczność, iż sposób przeprowadzenia wysłuchania nie odpowiadał wyobrażeniom powodów co do przebiegu tej czynności nie ma znaczenia dla jej skuteczności. Zarówno statut, jak i ustawa, na mocy której został uchwalony, nie przewidują żadnego szczególnego trybu dla przeprowadzenia wspomnianego wysłuchania. Zamiarem ustawodawcy było jedynie umożliwienie członkowi spółdzielni wcześniejsze zapoznanie się z treścią planowanej uchwały i odniesienie się do jej postanowień. Stosownie do treści zapisów statutu spółdzielni oraz regulacji ustawowych nie ma konieczności wcześniejszego informowania członka spółdzielni o przedmiocie posiedzenia, na którym odbędzie się wysłuchanie, istotnym jest bowiem, aby miał on możliwość podjęcia polemiki z organem spółdzielni, a na dzień podjęcia uchwały był świadom dokonania takiej czynności.

Z treści statutu spółdzielni nie wynika także obowiązek poinformowania członków, których dotyczyć ma uchwała, o terminie posiedzenia, na którym planowane jest głosowanie nad jej treścią. Statut przewiduje wyłącznie obowiązek wysłuchania członka spółdzielni przed podjęciem uchwały, nie precyzując jednak terminu oraz okoliczności jego przeprowadzenia. Na organy spółdzielni nałożony jest dodatkowo obowiązek poinformowania członków spółdzielni o podjęciu uchwały o ich wykreśleniu ze wskazaniem uzasadnienia dla takiej decyzji. Skoro zatem pozwany nie miał obowiązku wzywania powodów na posiedzenie Rady, na którym podjęto uchwały o ich wykreśleniu, to jego postępowanie polegające na niezawiadomieniu ich o tym fakcie nie mogło stanowić naruszenia obowiązującego statutu spółdzielni.

Nie mają także racji powodowie wskazując, że pozwany w treści doręczonego im zawiadomienia o podjęciu uchwały nie podał jednoznacznej przyczyny oraz motywów wykreślenia powodów z listy członków spółdzielni. Jak wynika z treści doręczonych powodom zawiadomień o podjęciu uchwał pozwany jako podstawę ich uchwalenia wskazał § 11 pkt. 1 i 2 ppkt. 3, 4, 6 tj. nieświadczenie pracy w Kombinacie przez okres dłuższy niż 14 dni, utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, a Kombinat nie ma możliwości dalszego zatrudnienia, niezdolność do pracy po wyczerpania prawa do zasiłku chorobowego. Pozwany podał zatem tym samym przyczyny wykreślenia powodów z listy członków spółdzielni, czym wypełnił statutowy obowiązek uzasadnienia powziętej uchwały. Równocześnie wskazać należy, że w piśmie informującym o podjęciu uchwały wprost wskazano termin zaprzestania przez powodów świadczenia pracy, co zdaniem sądu jednoznacznie wskazuje, że właśnie ta okoliczność stanowiła faktyczne uzasadnianie dla podjętych decyzji.

Dla zgodności uchwały z treścią statutu nie ma także znaczenia podnoszone przez powodów wskazanie w treści doręczonych im zawiadomień o podjęciu uchwał wadliwej daty ustania członkostwa w spółdzielni. Data ta nie została wskazana w treści samych ustaw, które stanowiły jedynie o wykreśleniu powodów z listy członków spółdzielni stąd też wskazanie jej w odrębnym i wtórnym w stosunku do uchwały piśmie nie ma znaczenia dla kwestii ważności samej uchwały. Ponadto podkreślenia wymaga, że moment, w którym skuteczne staje się wykreślenie członka spółdzielni określony jest bezpośrednio w treści art. 24 § 10 ustawy prawo spółdzielcze, zgodnie z którym wykluczenie albo wykreślenie staje się skuteczne z chwilą:

1) bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały rady nadzorczej, chyba że członek przed upływem tego terminu wniósł odwołanie od uchwały rady do walnego zgromadzenia;

2) bezskutecznego upływu terminu do wniesienia do walnego zgromadzenia odwołania od uchwały rady nadzorczej, jeżeli termin ten jest dłuższy od terminu do zaskarżenia do sądu uchwały rady;

3) bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały walnego zgromadzenia;

4) prawomocnego oddalenia przez sąd powództwa o uchylenie uchwały rady nadzorczej albo walnego zgromadzenia.

Wskazanie innej daty niż wynikająca z treści powyższego przepisu nie rodzi skutków prawnych i nie może stanowić podstawy dla uznania, że zostały spełnione przesłanki dla uchylenia uchwały.

Analogicznie ocenić należy kwestię braku pouczenia powodów o sposobie i trybie zaskarżenia podjętych uchwał. Statut pozwanej spółdzielni nie przewidywał obowiązku poinformowania wykreślonego członka spółdzielni o możliwości zaskarżenia podjętej uchwały, samo prawo rewizji uchwały rady nadzorczej spółdzielni uregulowane jest zaś bezpośrednio w ustawie prawo spółdzielcze. Brak pouczenia o przysługujących wykreślonemu członkowi spółdzielni środkach zaskarżenia nie ma wpływu na ważność (tak względną, jak i bezwzględną) samej uchwały, może co najwyżej rodzić skutki w zakresie liczenia terminu na zaskarżenie uchwały określonego w treści art. 24 § 6 pkt. 2 ustawy prawo spółdzielcze (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1985 r., II CR 302/85, LEX nr 3182). Powodowie występując z roszczeniem uchylenia uchwał z dnia 23 grudnia 2015 r. nie uchybili jednak terminowi na dokonanie tej czynności, wobec czego bez znaczenia dla oceny przedmiotowych uchwał pozostaje fakt braku szczegółowego pouczenia powodów o możliwościach ich zaskarżenia.

Wobec uznania za niezasadne wszystkich zarzutów sformułowanych przez powodów w ramach roszczenia o uchylenie uchwał spółdzielni, powództwa w tym zakresie podlegały oddaleniu. Sąd nie miał przy tym obowiązku rozważania czy w odniesieniu do przedmiotowych uchwał wystąpiły jakiekolwiek inne podstawy do ich uchylenia wskazane w treści art. 42 § 3 ustawy prawo spółdzielcze. Powodowie jako przesłanki warunkujące nieważność względną przedmiotowych uchwał wskazywali wyłącznie uchybienia o charakterze formalnym, nie powoływali się natomiast na sprzeczność uchwał z dobrymi obyczajami czy też naruszenie przez nie interesów spółdzielni lub pokrzywdzenie jej członków. Tak oznaczona podstawa roszczenia nie mogła być rozszerzana przez sąd z urzędu i z tego też wzgledu pozostałe ustawowe przesłanki warunkujące uchylenie uchwały nie podlegały badaniu w toku niniejszego postępowania.

Obok roszczenia głównego powodowie wystąpili także z roszczeniem ewentualnym o stwierdzenie nieważności podjętych przez Kombinat uchwał o wykreśleniu ich z listy członków spółdzielni. Wobec oddalenia roszczeń głównych rozpoznaniu podlegały żądania ewentualne. Podstawę tych roszczeń stanowić miała sprzeczność podjętej uchwały z treścią art. 162 ustawy prawo spółdzielcze.

Stosownie do treści art. 42 § 2 ustawy prawo spółdzielcze uchwała sprzeczna z prawem jest nieważna. Przepis ten stanowi lex specialis w stosunku do ogólnie obowiązującej zasady prawa cywilnego wyrażonej w treści art. 58 § 1 k.c. i ma on zastosowanie do uchwał rady nadzorczej o wykreśleniu członka spółdzielni na zasadzie art. 24 § 6 powołanej ustawy. Ustalenie w toku postępowania sprzeczności uchwały z przepisami obowiązującego prawa powoduje jej nieważność bezwzględną, co oznacza, że nie tylko nie wywołuje ona skutków prawnych wobec członka spółdzielni, którego dotyczy, ale nie wywołuje żadnych skutków wobec kogokolwiek, tak jakby w ogóle nie została podjęta (ex tunc). Czynną legitymację do wytoczenia takiego powództwa posiada zatem tylko ten, kto wykaże, że wobec spółdzielni ma interes prawny w stwierdzeniu nieistnienia uchwały (por. art. 189 k.p.c.). Powództwo takie można wnieść w każdym czasie, gdyż sąd, wydając wyrok stwierdza nieważność uchwały według stanu w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c.). Interes prawny w wytoczeniu danego powództwa przysługuje stronie powodowej tylko w sytuacji, gdy nie przysługuje jej roszczenie dalej idące związane z oznaczoną kwestią oraz w wówczas gdy sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości. Interes prawny w wytoczeniu powództwa zachodzi zatem wówczas, gdy powód jest w stanie wykazać jakie skutki będzie miało dane rozstrzygnięcie na jego sferę prawną.

Występujący z żądaniem stwierdzenia nieważności uchwał spółdzielni powodowie K. J. i K. D. wykazali, że mają interes prawny w wystąpieniem z niniejszym powództwem. Wykreślenie powodów ze spółdzielni powoduje bowiem pozbawienie ich wszystkich praw członkowskich z tym związanych, co rodzi istotne konsekwencje w sferze prawnej powodów. Jednocześnie powodom nie przysługuje inna droga dochodzenia eliminacji z obrotu prawnego uchwały sprzecznej z obowiązującym prawem. W takiej sytuacji brak było podstaw do odmówienia powodom interesu prawnego w żądaniu stwierdzenia nieważności przedmiotowych uchwał.

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonego zarzutu nieważności uchwał rozważania rozpocząć należy od analizy treści uchwały w odniesieniu do powołanego przez powodów przepisu ustawy oraz okoliczności faktycznych sprawy. Podstawą wykreślenia obojga powodów z listy członków spółdzielni było nieświadczenie przez nich pracy w spółdzielni przez okres dłuższy niż 14 dni (§ 11 pkt. 2 ppkt. 3 statutu spółdzielni). Mimo podania w treści uchwał oraz skierowanych do powodów zawiadomień o ich podjęciu dodatkowo także innych podstaw wykreślenia ich z listy członków to pozwana nie wykazała, by takie okoliczności faktycznie dotyczyły powodów. Przedstawiciel spółdzielni nie potrafił wyjaśnić z czego wynikało jego przekonanie w tym zakresie, a analiza akt osobowych nie potwierdza istnienia podstaw do wykreślenia powodów na podstawie (§ 11 pkt. 2 ppkt. 3 i 4). W tych okolicznościach należało uznać, że jedyną faktyczną podstawą wykreślenia powodów mogło być nie świadczenie pracy przez 14 dni. Takie ustalenie jest usprawiedliwione także z uwagi na to, że w treści pisma informującego o podjęciu uchwały jednoznacznie wskazano i to w indywidualny wobec każdego z członków sposób, na datę zaprzestania świadczenia pracy.

W chwili podjęcia uchwał o wykreśleniu z listy członków spółdzielni (...) pobierał świadczenie emerytalne, zaś K. D. pozostawała bez pracy, nie uzyskując przy tym świadczeń rentowych ani emerytalnych. Jak wynika z treści art. 24 § 3 ustawy prawo spółdzielcze podstawą wykreślenia z listy członków spółdzielni może być jedynie niewykonywanie obowiązków statutowych z przyczyn niezawinionych przez członka spółdzielni, przy czym bezpośrednie powody wykreślenia winny być określone w statucie spółdzielni. Celem statutowym rolniczej spółdzielni produkcyjnej jest wspólne prowadzenie przez zrzeszonych w niej członków działalności gospodarczej, co nakłada na członków spółdzielni obowiązek ciągłego świadczenia pracy na jej rzecz. Cele powyższe znalazły odzwierciedlenie w treści statutu spółdzielni oraz wskazanych w § 11 statutu przesłankach wykreślenia członka spółdzielni. Jedną z takich przesłanek jest bowiem nieświadczenie pracy na rzecz spółdzielni przez okres dłuższy niż 14 dni. W zakres powyższej przesłanki nie można jednak wpisać sytuacji, w której członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej nie świadczy pracy na jej rzecz z powodu uzyskania prawa do świadczeń emerytalnych lub rentowych. Stosownie bowiem do treści art. 162 § 1 ustawy prawo spółdzielcze członkowie spółdzielni będący emerytami lub rencistami zachowują prawa członkowskie przewidziane w statucie. Z treści powyższego przepisu wynika w sposób jednoznaczny, że wolą ustawodawcy było uregulowanie uprawnień emerytów i rencistów – członków spółdzielni – w taki sposób, aby mimo przejścia na emeryturę lub rentę zachowywali oni całokształt uprawnień związanych z członkostwem w spółdzielni. Emeryt lub rencista, który wniósł wkład gruntowy, uczestniczy m.in. w dochodzie spółdzielni, gdyż użytkowanie wkładu jest odpłatne (art. 143 ustawy prawo spółdzielcze). Jeżeli natomiast zgodnie ze statutem emeryt lub rencista miał obowiązek wniesienia wkładu pieniężnego, a wkład pieniężny jest oprocentowany w wysokości określonej w statucie, to na zasadach określonych w art. 152 § 3 cytowanej ustawy ma on również prawo do odsetek. Wykorzystanie zatem okoliczności przejścia na emeryturę lub rentę do wykreślenia danej osoby z listy członków spółdzielni stoi w sprzeczności z przywołanym przepisem ustawy. Zamysłem ustawodawcy było bowiem wprost przyznanie członkom spółdzielni będących na emeryturze lub rencie ochrony i zagwarantowanie im członkostwa w spółdzielni mimo zaprzestania świadczenia pracy na jej rzecz. Podkreślenia wymaga przy tym, że przepis ten znajduje się w części ustawy mającej zastosowanie wyłącznie do rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Ustawodawca tym samym będąc świadom, iż celem statutowym tego typu spółdzielni jest wspólna działalność gospodarcza i świadczenie pracy zdecydował się na przyznanie emerytom i rencistom prawa zachowania członkostwa w spółdzielni. Sformułowana zatem przez pozwaną spółdzielnię przesłanka wykreślenia polegająca na nieświadczeniu pracy przez okres dłuższy niż 14 dni nie może mieć zastosowania do sytuacji, w których powodem nieświadczenia pracy przez członka spółdzielni było przejście na emeryturę lub rentę, gdyż status takich członków uregulowany został w treści art. 162 ustawy prawo spółdzielcze i podlega ochronie prawnej. W tej sytuacji za nieważną należało uznać uchwałę Kombinatu nr 4 z dnia 23 grudnia 2015 r. podjętą w stosunku do powoda K. J.. W dniu podjęcia uchwały przez spółdzielnię powód od ponad 7 lat przebywał na emeryturze i pobierał przysługujące mu z tego tytułu świadczenia. Na dzień podjęcia uchwały powód podlegał zatem ochronie zagwarantowanej w treści art. 162 ustawy prawo spółdzielcze. Zatem uchwała kwestionująca ten stan musi być uznana za niezgodną z prawem.

W okresie członkostwa powoda w spółdzielni był czas, kiedy powód nie świadczył pracy na rzecz pozwanej, a nie był jeszcze emerytem, jednak wówczas spółdzielnia nie skorzystała z prawa podjęcia uchwały o wykreśleniu go z listy członków mimo wystąpienia przesłanek to umożliwiających. Wieloletni brak podejmowania przez spółdzielnię jakichkolwiek czynności zmierzających do wykreślenia powoda z listy członków spowodował, iż nabył on w końcu skutecznie uprawnienia emerytalne, a wraz z nimi gwarantowane prawo do członkostwa w spółdzielni. W tej sytuacja należało uwzględnić żądanie ewentualne powoda.

Odmiennie przedstawia się sytuacja powódki K. D.. Powódka bowiem tylko przez krótki okres, pomiędzy sierpniem 1999 r. a sierpniem 2001 r. pozostawała na rencie. Począwszy od dnia 1 września 2001 r. powódka utraciła status rencistki, nie podejmując jednocześnie zatrudnienia w pozwanej spółdzielni. Powódka podjęła wprawdzie próbę powrotu do pracy w spółdzielni, jednak okazało się to niemożliwe z uwagi na brak wolnych stanowisk pracy odpowiadających jej wykształceniu. Niepodejmowanie pracy przez powódkę nie było zatem przez nią zawinione - powódka nie miała wpływu na dostępność miejsc pracy w pozwanej spółdzielni – jednak jako takie mogło stanowić podstawę do jej wykreślenia z listy członków spółdzielni. Skoro bowiem od września 2001 r. powódka nie świadczyła pracy na rzecz spółdzielni, a jednocześnie na dzień podjęcia uchwały nie miała statusu emeryta lub rencisty, spełniona została wobec niej przesłanka wyrażona w treści § 11 pkt. 2 ppkt. 3 statutu spółdzielni nie świadczenia pracy w Kombinacie przez okres dłuższy niż 14 dni. Podjęta w stosunku do niej uchwała była zatem zgodna z prawem i jako taka zachowuje przymiot ważności.

W konsekwencji powyższych rozważań Sąd, przyjmując niezasadność zgłoszonego przez pozwanych roszczenia głównego o uchylenie uchwał spółdzielni, oddalił powyższe żądania, uwzględniając przy tym jako zasadne żądanie ewentualne stwierdzenia nieważności uchwały w odniesieniu do powoda K. J. i oddalając, jako bezzasadne, żądanie ewentualne sformułowane przez powódkę K. D..

O kosztach orzeczono stosownie do treści art. 98 § 1 i 3 i art. 100 k.p.c.

W stosunku do powoda K. J. należało uznać, że wygrał on proces w połowie. Zatem koszty postępowania w jego sprawie powinny obciążać strony w częściach równych. Powód poniósł opłatę od roszczenia głównego, a zatem po ściągnięciu opłaty od roszczenia ewentualnego od pozwanego (co jest uzasadnione uwzględnieniem tego roszczenia) oraz w świetle faktu reprezentowania obu stron przez profesjonalnych prawników należało stwierdzić, że obie strony obciążają takie same koszy i dokonać ich wzajemnego zniesienia (punkt 3 i 4 wyroku).

Natomiast powódka K. D. przegrała natomiast sprawę w całości, gdyż zarówno sformułowane przez nią roszczenie główne, jak i ewentualne nie zostały uwzględnione. Z tego względu zobowiązana jest ona uiścić na rzecz pozwanego poniesione przezeń koszty procesu, na które składają się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 360 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika procesowego ustalono stosownie do treści § 8 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – stan prawny do dnia 26 października 2016 r. Dodatkowo powódka wobec nieuwzględnienia roszczenia głównego oraz rozpoznanego w jego następstwie roszczenia ewentualnego zobowiązana jest uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 200 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.

SSO Anna Goździewicz