Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 08-06-2022 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący sędzia Ireneusz Frącala

po rozpoznaniu w dniu 08-06-2022 r. w Koninie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. T.

przeciwko K. W. i B. S.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5.417 zł ( pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie na rzecz adw. M. L. kwotę 5.400 zł ( pięć tysięcy czterysta złotych ) brutto, w tym 23 % podatku VAT, tytułem pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

sędzia Ireneusz Frącala

Sygn. akt I C 1216/20

UZASADNIENIE

Powód J. T. w dniu 31.10.2019 r. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych B. S. i K. W. kwoty 58.634,20 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej pełnomocnikowi powoda z urzędu.

W uzasadnieniu wskazał, iż w 2007 r. na prośbę pozwanego K. W. przejął firmę (...), której przedmiotem działalności była sprzedaż kształtek i profili metali nierdzewnych. Faktycznie jednak od początku jej istnienia działalnością zajmowali się pozwani, powód w siedzibie firmy przy ulicy (...) w K. był zaledwie kilka razy. Wszelką dokumentacją firmy i jej sprawami zajmowali się wyłącznie pozwani. W czasie prowadzenia działalności pozwani nie regulowali podstawowych zobowiązań publicznoprawnych, jak i należności wobec prywatnych kontrahentów. Powyższe wyszło na jaw po upływie pewnego czasu. Wszelkie negatywne konsekwencje działań pozwanych spadły na powoda jako na formalnego właściciela firmy. Powód wskazał, że około 3 lat wstecz był u pozwanych w ich miejscu zamieszkania i wówczas pozwani twierdzili, że zwrócą pieniądze w ciągu miesiąca, czego nie uczynili. Powód podniósł, że jest osobą schorowaną, nie potrafiłby zająć się w sposób odpowiedzialny jakąkolwiek działalnością gospodarczą z uwagi na te ograniczenia, zaś pozwani nadużyli jego zaufania i w ocenie powoda wykorzystali go. Jako podstawę prawną swojego żądania powód wskazał przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

W odpowiedzi na pozew pozwana B. S. wniosła o oddalenie powództwa w całości i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych, w szczególności o kosztach zastępstwa procesowego.

Pozwana zaprzeczyła, aby powód wykonywał w imieniu i na rzecz pozwanych jakąkolwiek działalność gospodarczą. Podniosła, że w 2007 roku pracowała na rzecz (...) PPHU (...).M. (...) spółki jawnej z siedzibą w P., którą wykonuje do dziś, w charakterze przedstawiciela handlowego na terenie całego kraju. Dalej pozwana wyjaśniła, iż w okresie od 2006 do 2009 roku pozostawała w nieformalnym związku z K. W.. Związek ten zakończył się z powodu istniejących pomiędzy nimi nieporozumień i choroby alkoholowej K. W.. Pozwana podniosła, że nie posiada wiedzy na temat ewentualnych inicjatyw gospodarczych pozwanego, które dotyczą powyższego okresu. Końcowo pozwana podniosła zarzut przedawnienia.

Pozwany ( przez ustanowionego kuratora ) wniósł o oddalenie powództwa.

W piśmie z dnia 18.01.2022 r. strona powodowa wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz adwokata reprezentującego powoda z urzędu kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu, a nadto z ostrożności procesowej wniosła o nieobciążanie powoda kosztami procesu w oparciu o art. 102 k.p.c.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Od dnia 23.05.2007 r. powód J. T., mając wówczas 34 lata, zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą (...) J. T., której przedmiotem był handel m.in. kształtkami, metalami, blachami i płaskownikami, wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych, wykonywanie robót budowlanych murarskich i inne, wymienione we wpisie działalności gospodarczej na k. 6 akt. Działalność gospodarcza powoda miała siedzibę w K. przy ulicy (...). W okresie prowadzenia tej działalności gospodarczej, powód pracował zarobkowo na podstawie umowy o pracę w firmie (...), jako operator maszyn budowlanych. Powód z pozwanymi utrzymywali wówczas bliższą znajomość towarzyską, powód odwiedzał ich w miejscu zamieszkania pozwanych w K.. Działalność gospodarczą powód zarejestrował i prowadził za namową pozwanego. Powód nie miał doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej, więc pozwani mu w jej prowadzeniu pomagali, wykonując wiele czynności, w tym poszukiwanie kontrahentów, czy zawieranie umów. W trakcie prowadzenia spornej działalności gospodarczej powoda, pozwana pracowała zarobkowo w firmie (...) PPHU, jako przedstawiciel handlowy.

Działalność gospodarza powoda, mimo uzyskiwanych dochodów, generowała zaległości w należnościach wobec Urzędu Skarbowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz zobowiązania wobec kontrahentów powoda. W związku z powyższym, powód wyrejestrował działalność gospodarczą z dniem 27.10.2011 roku.

( Dowód: ksero decyzji k. 6, częściowo zeznania R. B. k. 74-74v., częściowo zeznania pozwanego k. 89-97, ksero zaświadczeń k. 50-51 )

Pozwana poznała K. W. w 1996 r., od 2002 r. pozostawała z nim w nieformalnym związku. Z tego związku mają jedno wspólne dziecko. Powoda łączyły z pozwanym kontakty towarzyskie, strony odwiedzały się wzajemnie w swoich domach. W trakcie tej znajomości powód poznał ówczesną partnerkę pozwanego – B. S. ( pozwana ).

Związek pozwanych zakończył się w 2009 r. z powodu istniejących pomiędzy nimi nieporozumień i choroby alkoholowej K. W.. W 2003 r. i w 2006 r. pozwana uczestniczyła w terapii osób współuzależnionych od alkoholu.

( Dowód: zaświadczenie z dnia 08.07.2021 r. k. 80, częściowo zeznania pozwanego k. 89-97, zeznania M. S. (1) k. 100-107, zeznania U. K. (1) k. 109-117, zeznania pozwanej k. 118-124, zeznania M. U. k. 125-131)

Pozwana od dnia 11.04.2006 r. zatrudniona jest w spółce (...).,M. (...) SPÓŁKA JAWNA, a z dniem 01.04.2015 r. na czas nieokreślony.

( Dowód: zaświadczenie o zarobkach z dnia 23.11.2020 r. k 50, zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 19.11.2020 r. k. 51, zeznania M. S. (1) k. 100-107, zeznania U. K. (1) k. 109-117, zeznania pozwanej k. 118-124, zeznania M. U. k. 125-131)

Powód dokonał wpłat następujących należności:

- na rzecz Przedsiębiorstwa Handlowo – Usługowego (...) S.A. w K. – w dniu 05.06.2010 r. kwoty 500,00 zł , w dniu 14.06.2010 r. kwoty 476,38 zł oraz w dniu 30.04.2010 r. kwoty 1.000,000 zł;

- na rzecz (...) L. w P. - w 2010r. kwoty 3.612,16 zł oraz kwoty 522,17 zł,

- na rzecz (...) S.A. we W. - w dniu 26.04.2011 r. kwoty 1.632,00 zł oraz w dniu 04.05.2011 r. kwoty 1.633,93 zł,

- na rzecz Towarzystwa (...) S.A w W. – w dniu 19.06.2010 r. kwoty 126,89 zł, w dniu 05.06.2010 r. kwoty 1.000,000 zł, w dniu 14.06.2010 r. kwoty 448,26 zł oraz w dniu 27.09.2010 r. kwoty 222,96 zł,

- na rzecz Urzędu Skarbowego w S. – w dniu 11.10.2010 r. kwoty 244,80 zł, w dniu 15.10.2010 r. kwoty 29,00 zł, w dniu 22.11.2010 r. kwoty 3.000 zł, w dniu 04.11.2010 r. kwoty 4.021,18 zł i kwoty 518,60 zł.

( Dowód: potwierdzenia zapłaty k. 10-14, pokwitowania k. 15)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dokumentów, oraz przede wszystkim na podstawie zeznań świadków oraz stron w częściach, w jakich uznano je za wiarygodne.

Zeznania powoda oraz świadka R. B. Sąd uznał za wiarygodne jedyne w części, a mianowicie odmówił im waloru wiarygodności w zakresie, w jakim twierdzili oni, że działalność gospodarcza powoda faktycznie była działalnością pozwanych. Wprawdzie powód przedłożył potwierdzenia zapłaty oraz pokwitowania, z których wynika, iż zapłacił samodzielnie zaległości związane z prowadzeniem przez niego działalności gospodarczej, jednak z dowodów tych nie wynika wcale, aby pozwani byli w jakikolwiek sposób powiązani z działalnością gospodarczą powoda. Nie potwierdzili tego pozostali świadkowie, z których wiarygodnych i zgodnych zeznań wynika, że B. S. w okresie od 2002 r. do 2009 r. pozostawała konkubiną pozwanego K. W. i w czasie prowadzenia przez powoda działalności gospodarczej wykonywała inną pracę zarobkową, którą wykonuje do dziś. Jak zgodnie zeznali świadkowie, pozwana pozostawała z pozwanym w związku konkubenckim, który rozpadł się. Zeznania świadków: M. S., U. K. nie wniosły nic istotnego do sprawy, gdyż znajomość stron ora fakt wykonywania pracy dla firmy (...) przez pozwana nie była sporna.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszym postępowaniu powód domagał się od pozwanych B. S. i K. W. solidarnie zapłaty na swoją rzecz kwoty 58.634,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Kwota ta według twierdzeń powoda, została przez niego zapłacona na rzecz różnych podmiotów, w tym zobowiązania publicznoprawne, jako spłata zobowiązań powoda wobec tych podmiotów z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wskazanej w pozwie i omówionej wyżej. Należności te zostały wyszczególnione przez powoda na k. 5 i 7-21. W tym miejscu należy zauważyć, że z żadnego z tych dokumentów, nie wynika, że były wymagalne, z jakiego kontraktu wynikały raz dlaczego pozwany te zobowiązania, przynajmniej umowne, zapłacił, bez podjęcia działań prawnych, dla zweryfikowania ich zasadności i obrony swoich praw. Sam fakt zapłaty kwot wynikających z przedłożonych przez powoda dokumentów ( tu: ich kserokopie), jako zobowiązań z działalności gospodarczej powoda, nie może stanowić o obowiązku ich zwrotu przez pozwanych powodowi na zasadach bezpodstawnego wzbogacenia pozwanych, skoro powód nie wykazał, że podjął jakiekolwiek działania, dla ich umniejszenia, a nawet nie wykazał, że były wymagalne.

Jak wskazano wyżej, powód roszczenie skierowane wobec pozwanych wywodził z ich bezpodstawnego wzbogaceniem kosztem powoda ( art. 405 – 414 k.c. ). Podstawę prawną powództwa stanowił zatem przepis art. 405 k.c., zgodnie z którym, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Jak wskazuje się w judykaturze bezpodstawne wzbogacenie jest szczególnym zdarzeniem prawnym, w wyniku którego bez podstawy prawnej powstaje nowa sytuacja, polegająca na wzroście majątku po stronie podmiotu wzbogaconego, kosztem jednoczesnego pogorszenia sytuacji majątkowej osoby zubożonej. Zarówno zubożenie, jak i wzbogacenie wywołane są tą samą przyczyną. Jednak podstawowa przesłanka bezpodstawnego wzbogacenia nie ma charakteru związku przyczynowo – skutkowego między zubożeniem a wzbogaceniem różnych podmiotów, ponieważ co prawda zubożenie i wzbogacenie następują jednocześnie na skutek tej samej przyczyny, ale jest to jedynie koincydencja między zubożeniem a wzbogaceniem, a nie związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy nimi. Zubożenie i wzbogacenie łączy więc koincydencja (wspólna przyczyna), a nie związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy nimi, ponieważ wzbogacenie nie jest przyczyną zubożenia, które nie jest jego skutkiem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 lutego 2014r., I ACa 1121/13, LEX nr 1451696). Stąd, przesłankami bezpodstawnego wzbogacenia są: wzbogacenie, zubożenie, związek między wzbogacaniem i zubożeniem oraz brak podstawy prawnej wzbogacenia.

Dokonując oceny dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia pod kątem wskazanych powyżej przesłanek bezpodstawnego wzbogacenia, należało jego zasadność oddzielnie ocenić w stosunku do każdego z pozwanych, skoro nie ma między nimi jakichkolwiek powiązań umownych, czy majątkowych. Solidarnej odpowiedzialności pozwanych wobec powoda, z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, powód upatrywał w fakcie, że pozwani wówczas pozostawali w związku konkubenckim oraz, że oboje pomagali mu w prowadzeniu tej działalności. W tym miejscu należy przypomnieć, że sam powód twierdził, że rozpoczął i zarejestrował działalność gospodarczą de facto za namową pozwanego, a nie pozwanych.

Sąd doszedł do przekonania, iż brak jest jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia powództwa w stosunku do pozwanej B. S.. Przede wszystkim należy stwierdzić, że powód nie wykazał, aby pozwana uzyskała jakąkolwiek korzyść kosztem majątku powoda. B. S. w okresie od 2002 r. do 2009 r. pozostawała konkubiną pozwanego K. W. i w czasie prowadzenia przez powoda działalności gospodarczej wykonywała inną pracę zarobkową, którą wykonuje do dziś. Jak zgodnie zeznali świadkowie pozwana pozostawała z pozwanym w nieformalnym związku, który zakończył się z powodu choroby alkoholowej pozwanego. Fakt, że pomagała powodowi w działalności gospodarczej, w zakresie sporządzania dokumentacji, czy ewentualnie pozyskiwaniu klientów i realizacji kontraktów, skoro z racji wykonywanej pracy miała w tym zakresie doświadczenie, nie przesądza o jej odpowiedzialności wobec powoda z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Ponownie należy przytoczyć, że sam powód twierdził, że działalność zarejestrował za namową pozwanego. Brak jest jakichkolwiek podstaw dla obciążania pozwanej odpowiedzialnością majątkową wobec powoda z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, i to solidarnie z pozwanym w okolicznościach powołanych przez powoda w niniejszej sprawie.

Jeśli natomiast chodzi o roszczenie skierowane w stosunku do K. W.. Przypomnieć w tym miejscu należy zeznania powoda, który wskazał, że strony pozostawały wtedy w bliskich relacjach koleżeńskich, powód odwiedzał pozwanych, wówczas wspólnie zamieszkujących w K.. Przyznał, że działalność gospodarczą zarejestrował za namową pozwanego. Fakt przekonania powoda namową do zarejestrowania działalności sam w sobie nie rodzi odpowiedzialności majątkowej pozwanego wobec powoda z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Zobowiązania powoda z tytułu działalności jego działalności gospodarczej obciążają powoda, który zdając sobie z tego sprawę te zobowiązania spłacił. Okoliczność, że pozwany ze swoją ówczesną konkubiną mu w tej działalności pomagali, nie rodzi ich odpowiedzialności majątkowej z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. W tym miejscu należy przytoczyć stwierdzenie sądu powołane wyżej, że powód nie wykazał wymagalności zapłaconych kwot, ich zasadności, ani żeby podjął jakiekolwiek działania dla umniejszenia tych należności. Nie wykazał nawet, że były one egzekwowane, a o egzekucjach komorniczych stwierdzał, będąc od początku procesu, w tym od zredagowania pozwy reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika ( art. 6 k.c. i art. 23 k.p.c. ). Twierdzenia powoda, że kontynuował poprzednią działalność pozwanego z uwagi na jego poprzednie długi niczego nie wyjaśnia, gdyż pozwany za te zobowiązania odpowiada z całego swojego majątku. Odnosząc się dalej do twierdzeń powoda o jego stanie zdrowia, stwierdzić należy, iż powód nie wykazał żadnym obiektywnym dowodem, że w ogóle chorował ( choruje ) na schizofrenię. Jest to jedynie twierdzenie jego i jego konkubiny, czyli osób zainteresowanych korzystnym dla powoda rozstrzygnięciem. Nie wykazał zatem, aby jego stan zdrowia miał jakiekolwiek znaczenie dla zarejestrowania i prowadzenia działalności, nawet faktycznie przez pozwanych, ale na rzecz i ryzyko powoda. Nadto zupełnie niewiarygodne było zeznanie powoda i jego konkubiny, że akurat kiedy rejestrował działalność, zaprzestał brania leków, a pozwany to wykorzystał, albowiem skąd pozwany miałby o tym wiedzieć. Przede wszystkim jednak stan zdrowia psychicznego powoda nie mógł być zły, skoro cały czas wtedy pracował jako operator maszyn budowlanych ( koparki, koparko-ładowarki, walca – k. 90 zeznania powoda ). Stan zdrowia psychicznego nie miał zatem wpływu na świadomość jego działań, a przynajmniej innego faktu powód nie wykazał. Dalej należy zauważyć, że powód, ewentualnie nawet za namową pozwanego, podjął zwykłe przedsięwzięcie gospodarcze, które prowadził, skoro istniało przez ponad 4 lata ( 01.06.2007r. – 27.10.2011r. – k. 6 ), które przecież przynosiło zyski, jak zeznał sam powód ( k. 96 ). Brak więc przesłanek do uznania, że pozwany bezpodstawnie wzbogacił się kosztem powoda z tytułu działalności gospodarczej powoda, o kwotę wskazana w pozwie, lub chociażby jakąkolwiek jej cześć, przez zapłatę kwot przez powoda powoływanych. Nie przesądza o tym wykonywanie czynności faktycznych w tej działalności powoda przez pozwanych. Gdyby współpraca powoda z pozwanymi, pozostającymi w relacjach koleżeńskich wówczas, nosiła jakiekolwiek znamiona oszustwa, jak próbował to określić powód, albo jakiegokolwiek innego czynu zabronionego, to powód zawiadomiłby organa ściągania, czego przecież nie uczynił. Jeszcze raz należy w tym miejscu przytoczyć, że wszelkie działania pozwanych w działalności powoda, były na jego rzecz, w jego imieniu i na jego ryzyko. Skoro akceptował ten stan przez ponad 4 lata, to z nim się godził. Powód był wówczas osobą młodą, brak przesłanek do uznania, że nieporadną, skoro pracował, więc znał istnienie skutków prowadzenia rachunku bankowego. Gdyby czuł się oszukany, doprowadzony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem lub ofiarą innego przestępstwa, zawiadomiłby organa ścigania, czego nie uczynił, co omówiono wyżej. Zakończenie działalności gospodarczej niepowodzeniem, również nie rodzi odpowiedzialności majątkowej pozwanego wobec powoda z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego.

Mając na uwadze powyższe, powództwo podlegało oddaleniu również wobec pozwanego.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając z tego tytułu od powoda na rzez pozwanej kwotę 5.417 zł, na którą składa się wynagrodzenie reprezentującego pozwaną pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Na marginesie nadmienić jednak należy, iż strona, która została zwolniona od kosztów sądowych, w zakresie przyznanego jej zwolnienia, nie wnosi opłat sądowych i nie ponosi wydatków, które wykłada za nią tymczasowo Skarb Państwa (art. 96 ust. 1 pkt 10, art. 96 ust. 3, art. 100, art. 101 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony przegrywającej od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (art. 98-107 k.p.c.), chyba że sąd wydając orzeczenie kończące postępowanie w sprawie uzna, iż zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym mówi art. 102 k.p.c. i zwolni stronę od obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi lub zasądzi tylko część tych kosztów. W niniejszej sprawie brak było przesłanek do zastosowania wyjątkowego uregulowania z art. 102 k.p.c. Powód otrzymał zawodowego pełnomocnika z urzędu jeszcze przed wytoczeniem powództwa, miał więc możliwość oceny ryzyka przegranej i świadomość skutków finansowych przegranej. W tych warunkach powód zgodził się na sporządzenie i wniesienie pozwu, więc nie ma przesłanek dla obciążania pozwanej kosztami pomocy prawnej, którą podjęła dla swojej obrony.

Ponadto Sąd przyznał reprezentującemu powoda pełnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie w kwocie 5.400 zł brutto , w tym 23% podatku VAT. Jako podstawę określenia wysokości należnego pełnomocnikowi wynagrodzenia Sąd przyjął przepisy rozporządzenia dotyczącego wynagrodzeń należnych adwokatowi z wyboru. Sąd uznaje bowiem, że brak jest podstaw do różnicowania ich w zależności od tego czy stronę reprezentuje pełnomocnik z urzędu, czy z wyboru. Stanowisko to znajduje oparcie w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego (postanowienie SN z dnia 7 stycznia 2021 r., I CSK 598/20, postanowienie SN z dnia 21 stycznia 2021 r. II UK 244/19 Legalis), odwołującym się do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego wyrażonego w wyroku z dnia 23 kwietnia 2020 r. (SK 66/19, Dz.U. z 2020 r. poz. 769), który stwierdził, że § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U. poz. 1801) jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny analiza statusu adwokatów i radców prawnych oraz ich roli w postępowaniu, w którym występują jako podmioty powołane i zobowiązane do zastępstwa prawnego, prowadzi do uznania, że różnicowanie ich wynagrodzenia, to jest obniżenie pełnomocnikom z urzędu wynagrodzenia, które otrzymaliby, gdyby występowali w sprawie jako pełnomocnicy z wyboru, nie ma konstytucyjnego uzasadnienia.

Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy także we wcześniejszych orzeczeniach (postanowienie z dnia 15 grudnia 2020 r. I CSK 438/20, postanowienie z dnia 15 września 2020 r. V CSK 71/20 oraz postanowienie z dnia 2 czerwca 2020 r. II CSK 488/19 - Lex Online) - uznać należy je zatem za ugruntowane. Tożsamy pogląd przyjmowany jest nadto w orzecznictwie sądów powszechnych.

Sąd nie powiększył przy tym wynagrodzenia należnemu pełnomocnikowi z urzędu o wartość podatku VAT, przyjmując, że podatek ten zawiera się w kwocie zasądzonego wynagrodzenia. Odmienne stanowisko prowadziłoby do nieuprawnionego zróżnicowania sytuacji pełnomocników z wyboru i z urzędu, co stanowiłoby zaprzeczenie powołanej wyżej argumentacji.

sędzia Ireneusz Frącala