Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 29 maja 2023r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: sędzia Magdalena Bartłomiejczak

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2023r. w Koninie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. W., P. W.

przeciwko J. M. (1)

wydanie nieruchomości, ustalenie i zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 8.293,40 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie

- od kwoty 4.931 od dnia 7 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 3.362,40 zł od dnia 6 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kwotę 418,52 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Koninie tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

- od powodów solidarnie kwotę 3.757,16zł,

- od pozwanego kwotę 824,75 zł.

sędzia Magdalena Bartłomiejczak

Sygn. akt I C 600/21

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 4 czerwca 2021 roku powodowie P. W. i M. W. wnieśli o:

- wydanie przez pozwanego J. M. (2) nieruchomości będącej współwłasnością powodów znajdującej się w miejscowości Ł. w gminie G., obręb geodezyjny (...) Ł., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka (...) o powierzchni 0,8209 ha, dla której Sąd Rejonowy w K.prowadzi księgę wieczystą nr (...),

- ustalenie, iż pomiędzy stronami w dniu 28 grudnia 2020 roku doszło do rozwiązania ,,umowy współpracy” z dnia 22 stycznia 2020 roku, jak również ,,umowy dzierżawy” z dnia 20 stycznia 2020 roku na skutek wypowiedzenia umowy z ważnych powodów,

- zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów stosownego wynagrodzenia z tytułu wykonania wyżej wskazanych umów za okres od 22 stycznia 2020 roku do 28 grudnia 2020 roku wraz z odsetkami za opóźnienie,

- zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów wydatków, które ponieśli w związku z wykonaną umową, na które to składają się czynsz dzierżawny w wysokości 1.000 zł za każdy miesiąc, koszt energii elektrycznej 8.620,33 zł, opłata za wodę w wysokości 400 zł wraz z odsetkami za opóźnienie.

Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska powodowie podali, iż w dniu 20 stycznia 2020 roku zawarli z pozwanym umowę dzierżawy, następnie w dniu 22 stycznia 2020 roku strony zawarły umowę współpracy. Na podstawie ww. umów powodowie udostępnili pozwanemu nieruchomość położoną w miejscowości (...) w gminie G., na której pozwany postawił siedem tuneli do hodowli grzybów. Na mocy umowy współpracy z dnia 22 stycznia 2020 roku powodowie zobowiązali się podjąć wszelkie starania w celu osiągnięcia jak najwyższej wydajności produkcji, utworzenia hodowli i zajmowania się nią na bieżąco. Jednocześnie strony umowy współpracy z dnia 22 stycznia 2020 roku ustaliły, że powodom będzie przysługiwać udział w wysokości 30 % zysków. Powodowie podnieśli, że należycie wywiązali się z zawartych umów, jednakże pozwany nie wypłacił im należnego wynagrodzenia oraz nie doszło do podziału zysków.

Pismem procesowym z dnia 25 czerwca 2021 roku powodowie sprecyzowali, iż wnoszą o zasądzenie stosownego wynagrodzenia z tytułu wykonania umowy w wysokości 17.500 zł oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu wydatków w wysokości 9.020,33 zł, na które składają się koszt energii elektrycznej w wysokości 8.620,33 zł i opłata za wodę 400 zł.

Pismem procesowym z dnia 30 listopada 2021 roku powodowie wyjaśnili, iż wartość czynszu dzierżawnego została ujęta jako zwrot wydatków z tytułu użytkowania przez pozwanego nieruchomości i sprecyzowali, że domagają się zwrot wydatków z tytułu użytkowania nieruchomości, na które składają się:

1.  opłata za wodę w wysokości 400 zł,

2.  koszt energii elektrycznej 7.269 zł,

3.  czynsz dzierżawny w wysokości 1.000 zł za każdy miesiąc użytkowania przez pozwanego nieruchomości.

Ewentualnie powodowie wnieśli o:

1.  zwrot wydatków, na które składają się opłata za energię elektryczną w wysokości 7.269 zł oraz opłata za wodę w wysokości 400 zł, łącznie 7.669 zł,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów czynszu dzierżawnego w wysokości 1.000 zł za każdy miesiąc użytkowania przez niego nieruchomości, tj. od momentu zawarcia ,,umowy dzierżawy” 20 stycznia 2020 roku do momentu opuszczenia przez pozwanego nieruchomości, przy czym wynagrodzenie w okresie od zawarcia umowy do jej wypowiedzenia, tj. od 20 stycznia 2020 roku do 10 grudnia 2020 roku należne jest jako wynagrodzenie z tytułu umów łączących strony, a za okres od 11 grudnia 2020 roku do momentu opuszczenia przez pozwanego nieruchomości jako wynagrodzenie z tytułu bezpodstawnego korzystania z nieruchomości

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2021 roku Sąd sprawdził wartość przedmiotu sporu i ustalił ją na kwotę 56.041 zł (art. 25 k.p.c. w zw. z art. 21 k.p.c., art. 19 k.p.c. i 23 k.p.c.).

W odpowiedzi na pozew pozwany J. M. (1) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany potwierdził, że strony zawarły w dniu 20 stycznia 2020 roku umowę dzierżawy oraz w dniu 22 stycznia 2020 roku umowę współpracy, której przedmiotem miała być produkcja grzybów na nieruchomości stanowiącej własność powodów, której inwestorem miał być pozwany. Zdaniem pozwanego ww. umowa dzierżawy jest nieważna, albowiem nie zawiera zapisu, iż dzierżawca może nieruchomości używać i czerpać z niej pożytki, nadto nie zawiera zapisów dotyczących czynszu. Dalej pozwany wskazał, iż w związku z wykonaniem umowy współpracy poniósł znaczne koszty, zakupił 7 tuneli, w których produkowane były grzyby, nadto musiał zakupić dodatkowe rzeczy niezbędne do produkcji, w tym grzybnie. Pozwany zarzucił, iż pozwano sprzedali zbiory za okres od 18 lipca 2020 roku do 22 lipca 2020 roku klientom indywidualnym, a nadto nie wykonywali wiążącej ich umowy: nie doglądali produkcji grzybów, nie czynili starań celem wypracowania jak najwyższych zbiorów, a nadto nie wyrazili zgody, aby teść pozwanego każdorazowo wchodził na ich nieruchomość celem pilnowania produkcji. W ocenie pozwanego biorąc pod uwagę, że produkcja praktycznie nie przynosiła zysków, a powodowie uzyskali kwoty pieniężne za sprzedaż grzybów klientom indywidualnym, brak jest podstaw do przyjęcia, iż w chwili obecnej jakiekolwiek wynagrodzenie jest im należne. Ustosunkowując się natomiast do żądania kwot tytułem opłat za energię elektryczną i wodę, pozwany, wskazał, że przez cały czas trwania umowy gotów był koszty te ponosić, jednakże powodowie nie przedstawili żadnych rachunków potwierdzających wysokość wymaganych kosztów. Ustosunkowując się do żądania wydania nieruchomości pozwany wskazał, że pozwani wyrazili zgodę na pozostawienie tuneli do lipca 2021 roku. Jednocześnie niedokonanie tego wcześniej wynikało z faktu, iż pozwany nie dysponował miejscem na przeniesienie tuneli.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie P. i M. W. są właścicielami zabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w (...), w gminie G., dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w K.prowadzi księgę wieczysta nr (...). Nieruchomość powodów oznaczona jest jako działki nr (...), posiada powierzchnię 0,8209 ha.

W dniu 20 stycznia 2020 roku strony podpisały umowę dzierżawy.

Następnie w dniu 22 stycznia 2020 roku strony zawarły umowę współpracy, na podstawie której P. W. i M. W. udostępnili J. M. (1) ww. nieruchomość.

Strony ww. umowy wspólnie ustaliły, iż dążyć będą do osiągnięcia celu w postaci produkcji grzybów boczniaków.

W tym celu Wykonawca (powodowie) zobowiązał się do udostępnienia swojej nieruchomości i utworzenia na niej - w miejscowości (...) miejsca do produkcji grzybów — co najmniej 3 namiotów w celu utworzenia tuneli produkcyjnych. Wykonawca zobowiązał się podjąć wszelkie starania w celu osiągnięcia jak najwyższej wydajności produkcji, utworzenia hodowli, zajmowania się nią na bieżąco (produkcja, zbiór, transport do klienta, hurtowni).

Inwestor (pozwany) zobowiązał się utworzyć oddzielne konto bankowe przez które będą przechodziły wszelkie transakcje związane z prowadzoną hodowlą. Ponadto Inwestor zobowiązał się ewidencjonować wszelkie koszty i przychody związane z prowadzeniem produkcji wraz z kosztami i dochodami wskazanymi przez Wykonawcę (powodowie).

Wykonawca zobowiązał się nie prowadzić na swojej nieruchomości działalności konkurencyjnej wobec Inwestora oraz nie udostępniać jej na ten sam cel innym osobom pod jakimkolwiek tytułem prawnym.

Inwestor w celu osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego na utworzenie ww. 4 tunelów przekazać miał stosowne środki na cel związany z utworzeniem produkcji i jej działalności.

Inwestor będzie miał prawo wglądu we wszelką dokumentację związaną z prowadzeniem plantacji, związaną z wielkością sprzedaży, a także prawo wejścia i kontroli stanu produkcji w miejscu jej usytuowania.

Wykonawca na żądanie Inwestora zobowiązany jest udostępnić wszelkie inne dokumenty związane z ww. produkcją a Inwestor zobowiązany jest udostępnić Wykonawcy historię rachunku bankowego oraz wszelkie dokumenty księgowe związane z prowadzoną plantacją w celu dokonania prawidłowego rozliczenia pomiędzy stronami.

Podział zysku (po odliczeniu wszelkich kosztów produkcji, administracyjnych, bankowych itp.) strony ustaliły w wysokości: 70% Inwestor, 30% Wykonawca. Zysk miał być wypłacany według ustaleń stron, nie później aniżeli w terminie 14 dni od dnia zakończenia danego miesiąca sprzedaży. Do kosztów produkcji nie wliczano osobistego starania i pracy Wykonawcy

Dowód: umowa dzierżawy z dnia 20 stycznia 2020 roku k. 20, umowa współpracy z dnia 22 stycznia 2020 roku k. 21

Tunele były stawiane od stycznia 2020 roku, hodowla zaczęła się w czerwcu 2020 roku. Koszty postawienia tuneli poniósł pozwany. Na nieruchomości powodów postawiono osiem tuneli. Powód montował wyposażenie tuneli, w czym pomagał mu pozwany oraz jego teść. Grzybnia została założona tylko w dwóch tunelach.

W tunelach zostały założone lampy, zimą potrzebne były nagrzewnice. Pozwany posiadał nagrzewnice zasilane elektrycznie. Do tuneli prąd doprowadzany był z licznika zamontowanego w pomieszczeniu gospodarczym powodów, do którego dostęp miał również pozwany. Natomiast wspólny dla całego gospodarstwa i tuneli był licznik wody. Woda potrzebna była w hodowli do nawilżania powietrza, schładzania oraz nawilżenia kostki przed drugim rzutem.

Produkcja rozpoczęła się na początku czerwca 2020 roku i trwała w dwóch rzutach do końca sierpnia 2020 roku. W prowadzeniu hodowli pomagał powodom P. B.. Fizycznie przy grzybach miała pracować powódka oraz wynajęte pracownice.

Pierwszy plon został zebrany w czerwcu 2020 roku, osiągnął wysokość około 500 kg grzybów. Cześć tego plonu została sprzedana za około 700-800 zł. Ponieważ poprzedni nabywca nie chciał przyjąć pozostałej części plonu, powodowi sprzedali ją indywidualnym nabywcom za cenę uzgodnioną wcześniej z pozwanym. Powodowe za sprzedaż grzybów uzyskali kwotę 1.150 zł, z której nie rozliczyli się z pozwanym. Drugi plon grzybów był słaby.

W tym czasie między stronami narastał konflikt, pozwany uważał, że powodowie sprzedają grzyby nie rozliczając się z nim, z kolei powodowie mieli pretensje o przebywanie na ich nieruchomości J. O. – teścia pozwanego, na którego obecność nie wyrażali zgody.

W końcu września 2020 roku pozwany zamontował kłódki w tunelach i oznajmił powodom, że będzie samodzielnie prowadzić hodowle. Pozwany prowadził hodowlę do grudnia 2020 roku. Po zbiorze drugiego rzutu boczniaków mającego miejsce w dwóch tunelach, powodowie nie uczestniczyli w dalej prowadzonej działalności przez pozwanego. W dniu 1 stycznia 2021 roku został wyłączony prąd.

Tunele zostały uprzątnięte przez pozwanego z końcem marca 2022 roku. Pozwany nie zapłacił powodom żadnego wynagrodzenia z tytułu korzystania z ich nieruchomości.

Dowód: zeznania J. O. k. 181v. (00:32:46-00:55:10 nagrania rozprawy z dnia 24 listopada 2021 roku k. 183), zeznania M. M. (1) k. 181v. (00:55:10-01:21:54 nagrania rozprawy z dnia 24 listopada 2021 roku k. 183),zeznania T. B. k 219-219v., przesłuchanie powoda k. 219v.-220v., przesłuchanie powódki k. 220v., przesłuchanie pozwanego k. 220v.-221v.

Pismem z dnia 16 września 2020 roku powodowie wypowiedzieli umowę dzierżawy zawartą w dniu 20 stycznia 2020 roku, ze skutkiem od dnia 31 grudnia 2020 roku.

Dowód: pismo z dnia 16 września 2020 roku k. 42

W odpowiedzi na wypowiedzenie, pozwany w piśmie z dnia 6 października 2020 roku wskazał, że pomiędzy stronami nigdy nie została zawarta umowa dzierżawy, w związku z powyższym żądanie zapłaty czynszu dzierżawnego jest bezzasadne. Nadto pozwany nie wyraził zgody na rozwiązanie umowy współpracy z dnia 22 stycznia 2020 roku.

Dowód: pismo z dnia 6 października 2020 roku k. 15-16

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwanego, powodowie pismem z dnia 12 października 2020 roku podtrzymali wypowiedzenie umowy dzierżawy z dnia 20 stycznia 2020 roku.

Dowód: pismo z dnia 12 października 2020 roku k. 18 -19

Pismem z dnia 12 października 2020 roku powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 2.500 zł tytułem czynszu dzierżawnego oraz kwoty 400 zł tytułem opłaty za zużycie wody.

Dowód: pismo z dnia 12 października 2020 roku k. 17, potwierdzenie nadania k. 14, potwierdzenie odbioru k. 13

Pismem z dnia 7 grudnia 2020 roku powodowie po raz kolejny wypowiedzieli powyższe umowy. Pismo to było awizowane, po raz pierwszy w dniu 10 grudnia 2020 roku oraz po raz drugi w dniu 10 grudnia 2020 roku.

Dowód: wypowiedzenie z dnia 7 grudnia 2020 roku k. 33-35, potwierdzenie odbioru k. 37, kopia koperty k. 37v.

Pismem z dnia 1 lutego 2021 roku pozwany wezwał powodów do prawidłowej realizacji umowy. Ponadto zgłosił szkodę w wysokości 15.350 zł miesięcznie od 1 stycznia 2021 roku z uwagi na utracone korzyści.

Dowód: pismo z dnia 1 lutego 2021 roku k. 50

Pismem z dnia 11 lutego 2021 roku powodowie podtrzymali swoje stanowisko, wzywając pozwanego po raz kolejny do uregulowania zaległości.

Tunele do produkcji grzybów zajmowały obszar ok. 0,30 ha nieruchomości powodów za siedliskiem gospodarczym.

Tunele posiadały konstrukcje składane z rur stalowych ocynkowanych z dwiema warstwami folii ogrodniczej, pomiędzy którymi jako materiał izolacyjny umieszczono wełnę mineralną. Kostki grzybni ułożone były warstwowo w specjalnie przygotowanych konstrukcjach stalowych w czterech rzędach biegnących wzdłuż tuneli, w każdym po 300 kostek. Pomiędzy rzędami przebiegały przewody, którymi tłoczona była woda do zraszaczy w celu utrzymania należytej wilgotności niezbędnej do zawiązywania się owocników. Do oświetlenia wnętrza tuneli, przewietrzania ich za pomocą wentylatorów mechanicznych oraz chłodni, pozwany korzystał z energii elektrycznej powodów, gdzie w budynku gospodarczym zainstalowany był podlicznik poboru mocy. Woda bieżąca do zraszaczy oraz według powodów do mycia skrzynek na boczniaki również była udostępniona przez nich, przy czym nie było oddzielnego pomiaru jej zużycia. Nadmienić przy tym należy, że pozwany nie potwierdza, aby skrzynki były myte na nieruchomości powodów.

Określenie czystego zysku z prowadzonej działalności produkcji grzybów boczniaków w okresie objętym współpracą, wymaga ustalenia poniesionych przez pozwanego kosztów produkcji w zakresie zakupu grzybni dla dwóch tuneli, kosztów zużycia energii elektrycznej i wody bieżącej w tych tunelach oraz wielkości uzyskanych z nich przychodów ze sprzedaży grzybów. Obliczenie wysokości czystego zysku z produkcji boczniaków opiera się więc na faktycznie poniesionych kosztach produkcji przez pozwanego oraz wielkości jej sprzedaży, według poniższego zestawienia.

1/ Koszty zakupu grzybni dla 2 tuneli w czerwcu 2020 roku ustalone na podstawie faktur zakupu z dnia 18 września i 25 września 2020 roku znajdujących się na karcie 139 akt, gdzie ceny były w tych datach takie same. Ustalono ponadto, że w cenie zakupu zawiera się koszt transportu grzybni od producenta do Ł.:

* 300 szt. x 2 x 12,30 z1 – 7.380 zł

2/ Koszty zużycia energii elektrycznej ustalone na podstawie faktur wystawionych przez (...) SA znajdujących się w aktach sprawy oraz zeznań i informacji udzielonych przez strony, w okresie od stycznia 2020 roku do sierpnia 2020 roku

1/ Według powodów pozwany zwrócił im za zużycie energii elektrycznej w okresie od 1 czerwca do 13 sierpnia tj. za 74 dni kwotę około 500 zł (zeznanie na k. 220). Według pozwanego była to kwota 600 zł (zeznanie na k. 221). Uśredniając podane przez strony wielkości do kwoty 550 zł {(600 zł + 500 zł) : 2} i przyjmując na podstawie trzech faktur znajdujących się na kartach 214, 215 i 216 akt sprawy średnią cenę energii elektrycznej wynoszącą 0,64 zł za 1 kWh, odpowiada ona wielkości zużycia 859,37 kWh (550 zł : 0,64 zł).

2/ Wielkość zużycia energii elektrycznej w okresie od 14 do 31 sierpnia 2020 roku tj. za 18 dni ustalono w oparciu o poniższe obliczenia na

209,04 kWh( 859,37 kWh : 74 dni x 18 dni)

Zatem koszty zakupu energii elektrycznej związanej z produkcją w okresie trwania współpracy stron, wynoszą:

* 859,37 kWh + 209,04 kWh x 0,64 zł - 684 zł

3/ Koszty, zużycia wody bieżącej związane z produkcją boczniaków w okresie czerwiec - sierpień 2020 roku ustalone na podstawie faktur wystawionych przez Gminę G..

1/Z faktury znajdującej się na karcie 217 akt wynika, że zużycie wody za okres od 20 czerwca 2020 roku do 30 września 2020 roku tj. za 103 dni, wyniosło łącznie dla gospodarstwa domowego i produkcji boczniaków 1,65 m ³, co w przeliczeniu na dzienne zużycie wynosi 1.04 m3 (1,65 m ³ x 0,61 m ³)

2/ Z kolei na podstawie dwóch faktur udostępnionych przez powodów podczas wizji terenowej ustalono, że zużycie wody wykorzystywanej wyłącznie dla potrzeb gospodarstwa domowego za okres od 1 października 2020 roku do 23 grudnia 2020 roku oraz za okres od 13 kwietnia 2021 roku do 23 czerwca 2021 roku tj. za 155 dni wyniosło 95 m ³, co w przeliczeniu na dzienne zużycie wynosi 0.61 m ³.

3/ Z powyższego zestawienia wynika, że dzienne zużycie wody związane z produkcją grzybów wyniosło (1,04 m3 - 0,61 m2) 0,43 m ³.

Przy uwzględnieniu powyższych obliczeń koszty zakupu wody związanej z produkcją grzybów w okresie czerwiec - sierpień 2020 roku tj. 92 dni i cenie 2,91 zł za m ³ poniesione przez powodów, wynoszą:

* 92 dni x 1,04 m3x 2,91zł - 278 zł

Razem poniesione koszty produkcji boczniaków to kwota 8.179 zł

4/ Ustalenie wielkości przychodów ze sprzedaży grzybów boczniaków wyprodukowanych w dwóch tunelach w okresie objętym współpracą:

* z zestawienia sporządzonego na karcie 224 akt z nazwiskiem M. oraz dowodu wypłaty znajdującego się na karcie 225 na nazwisko M. wynika, że w czerwcu 2020 roku sprzedano 1 107 kg grzybów za które zapłacono w dniu 22 lipca 2022 roku łączną kwotę - 6 453,50 zł

* z zestawienia sporządzonego na karcie 224 akt z nazwiskiem M. wynika, że w lipcu 2020 roku sprzedano 678,63 kg grzybów za łączną kwotę - 3 732,47 zł

* zapisu na karcie 143 akt wynika, ze powodowie sprzedali w czerwcu 2020 roku 19,50 kg grzybów za kwotę - 117,00 zł

* z zapisu na karcie 143 akt wynika, że powodowie sprzedali w lipcu 137,70 kg grzybów za kwotę

* z zapisu na karcie 143 akt wynika, że powodowie sprzedali w lipcu 42,50 kg grzybów za kwotę - 255,00 zł

Razem uzyskany przychód ze sprzedaży boczniaków 11.336 zł.

Czysty zysk osiągnięty przez pozwanego, stanowi różnicę uzyskanych przychodów ze sprzedaży grzybów boczniaków oraz poniesionych kosztów produkcji:

Wz= 11.336 zł — 8.342 zł = 2.994 zł.

Pieniądze za sprzedane grzybów bezpośrednio przez powodów w kwocie 1.150 zł (117,00 zł + 777,75 zł + 255,00 zł) znajdują się w ich posiadaniu.

Ustalenie wielkości zużycia energii elektrycznej przez pozwanego o okresie współpracy z powodami tj. od dnia 1 września 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku kiedy to powodowie odcięli pozwanemu dopływ prądu, na podstawie zapisów stanu licznika prowadzonych przez powodów w datach 13 sierpnia — 12 października 2020 roku, 12 października — 10 grudnia 2020 roku i 9 grudnia — 31 rudnia 2020 roku znajdujących się na karcie 47 akt sprawy:

1/ za okres od dnia 1 września 2020 roku do dnia 12 października 2020 roku

W okresie od dnia 13 sierpnia 2020 roku do dnia 12 października 2020 roku zużycie energii elektrycznej wg wskazań licznika wyniosło 552,90 kWh (2 828,10 kWh - 2 275,20 kWh).

Odejmując rozliczone już zużycie za 18 dni sierpnia 2020 roku w ilości 209,04 kWh, wielkość zużycia w tym okresie wynosi (552,90 kWh - 209,04 kWh)

2/ za okres od dnia 13 października 2020 roku do dnia 10 grudnia 2020 roku (8 277,30 kWh — 2 828,10 kWh)

- 343,86 kWh

- 5 449,20 kWh

3/ za okres od dnia 11 grudnia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku (9 544,90 kWh — 8 277.30 kWh) - 1 267,60 kWh

Razem zużycie energii elektrycznej w okresie prowadzenia produkcji boczniaków przez samego pozwanego 7 060,66 kWh.

4/ Zatem wartość zużytej energii elektrycznej WE przez pozwanego w okresie od 1 września 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku wyniesie: WE = 7 060,66 kWh x 0,64 zł = 4.519 zł.

5/ Dla ułatwienia rozliczenia się stronom w zakresie zużytej przez pozwanego energii elektrycznej, przedstawiono poniższe zestawienie:

* za okres trwania współpracy pozostała pozwanemu do zapłaty na rzecz powodów kwota (684 zł — 550 zł) - 134 zł

* za okres po zakończeniu współpracy – 4.519 zł

Razem kwota do rozliczenia z tytułu zużycia energii elektrycznej 4.653 zł.

Wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwanego z nieruchomości powodów za okres 26 miesięcy wynosi 5.828 zł, co w przeliczeniu na jeden miesiąc daje kwotę 224,16 zł.

Dowód: dowód wpłaty z dnia 22 lipca 2020 roku k. 225, faktura (...) nr (...) z dnia 23 listopada 2020 roku k 226, potwierdzenie przelewu k. 228, faktura (...) nr (...) z dnia 11 grudnia 2020 roku k. 229, potwierdzenie przelewu k. 230, opinia biegłego sądowego w dziedzinie rolnictwa i szacowania nieruchomości k. 264-281, pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego w dziedzinie rolnictwa i szacowania nieruchomości z dnia 18 listopada 2022 roku k. 301-305, pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego w dziedzinie rolnictwa i szacowania nieruchomości z dnia 28 lutego 2023 roku k. 328

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów przedłożonych przez strony w szczególności fotografie licznika energii elektrycznej oraz zapiski powódki dotyczące rozliczenia energii. Były to wprawdzie dokumenty prywatne ale zarówno powodowie jak i pozwany zgodnie przyznali, że pozwany do produkcji grzybów korzystał wyłącznie z energii elektrycznej dostarczanej z gospodarstwa powodów przez cały okres produkcji grzybów aż do 1 stycznia 2021 r. Ilość wykorzystanej energii została wyliczona na tej podstawie przez biegłego rolnika.

Sąd ustalił stan faktyczny także w oparciu o zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, jak również dowód z przesłuchania samych stron.

Zeznania świadków oraz stron zasługiwały na wiarę, bowiem są spójne, logiczne, korelują ze sobą oraz znalazły pokrycie w dowodach z dokumentów.

Nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy okazały się przyczyny zakończenia współpracy stron.

W pozostałym zakresie istotne, i w zasadzie przesądzające o wyniku sprawy, znaczenie miał dowód z opinii biegłego, tak głównej, jak i następnie jej pisemnego uzupełnienia, której Sąd dał wiarę, ponieważ została sporządzona rzetelnie, jest jasna konkretna i zawiera adekwatne do wniosków uzasadnienie.

Sąd zważył, co następuje.

Żądania pozwu zostały uwzględnione częściowo, tj. w zakresie:

- żądania zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu w okresie 15 mcy,

- zwrot kosztów energii elektrycznej zużytej przez pozwanego do produkcji grzybów.

W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić.

Strony procesu zawarły 2 umowy dotyczące tego samego gruntu powodów. Jedna z nich nazwana została umową dzierżawy.

Zgodnie z treścią art. 693 k.c. przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Z powyższego wynika, iż do essentialia negotii umowy dzierżawy z jednej strony należy obowiązek dzierżawcy do regularnego płacenia czynszu, z drugiej zaś oddanie rzeczy przez wydzierżawiającego w celu jej używania i pobierania pożytków w sposób zgodny z umową.

Analizując treść umowy dzierżawy z dnia 20 stycznia 2022 roku podzielić należy wywody pozwanego co do tego, że brak jej niezbędnych essentialia negotii umowy najmu. W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym jest, że uprawnieniu pozwanego do dzierżawienia pola o powierzchni 0,5 ha, nie towarzyszył obowiązek uiszczania czynszu dzierżawnego oraz zapis o prawie dzierżawcy do używania i pobierania pożytków. Z tej też przyczyny nie było zasadne żądanie powodów zasądzenie czynszu dzierżawnego związanego z podpisaną przez strony umową.

Nadto już 2 dni później strony zawarły kolejną umowę: umowę o współpracy i tę umowę należało uznać za wyrażającą wolę stron, co do korzystania z gruntu powodów.

Na podstawie umowy o współpracy powodowie udostępnili pozwanemu nieruchomość położoną w miejscowości (...) w gminie G., na której pozwany postawił siedem tuneli do hodowli grzybów. Na mocy umowy powodowie zobowiązali się podjąć wszelkie starania w celu osiągnięcia jak najwyższej wydajności produkcji, utworzenia hodowli i zajmowania się nią na bieżąco. Jednocześnie strony umowy współpracy ustaliły, że powodom będzie przysługiwać udział w wysokości 30 % zysków.

Produkcja rozpoczęła się na początku czerwca 2020 roku i trwała w dwóch rzutach do końca sierpnia 2020 roku.

Pozwany nie rozliczył się z powodami za okres współpracy zgodnie z zapisami łączącej strony umowy.

Czysty zysk osiągnięty przez pozwanego, stanowiący różnicę uzyskanych przychodów ze sprzedaży grzybów boczniaków oraz poniesionych kosztów produkcji wyniósł 2.994 zł. Zgodnie z zapisami umowy współpracy podział zysku (po odliczeniu wszelkich kosztów produkcji, administracyjnych, bankowych itp.) strony ustaliły w wysokości: 70% Inwestor, 30% Wykonawca. Powodom należałby się zatem zysk w wysokości 898,32 zł (2.994,40 zł x 30%). W tym miejscu wskazać należy, iż w okresie współpracy z pozwanym, powodowie sprzedali część zbioru indywidualnym nabywcom, w wyniku czego uzyskali kwotę 1.150 zł, z której nie rozliczyli się z pozwanym. Wobec powyższego uznać należy, iż uzyskana przez powodów ze sprzedaży kwota 1.150 zł w tak określonej wysokości wyczerpała roszczenia powodów w zakresie zapłaty 30% czystego zysku za okres współpracy z pozwanym .

Nadto z łączącej strony umowy wynikało, że to pozwany pokrywa wszystkie koszty produkcji grzybów zatem winien również zwrócić powodom pokryte przez powodów koszty energii elektrycznej zużytej do produkcji grzybów oraz koszty zakupu wody.

Pochylając się nad żądaniem powodów w zakresie zwrotu wydatków poczynionych przez nich na opłatę za wodę i energie elektryczną, przyjąć należy w oparciu o wyliczenia biegłego sądowego, iż wartość zużytej energii elektrycznej WE przez pozwanego w okresie od 1 września 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku wyniesie: WE = 7 060,66 kWh x 0,64 zł = 4.519 zł. Za okres trwania współpracy stron, tj. 1 czerwca 2020 roku do 13 sierpnia 2020 roku, pozostała pozwanemu do zapłaty na rzecz powodów kwota (684 zł — 550 zł) - 134 zł Zatem kwota do rozliczenia z tytułu zużycia energii elektrycznej wynosi 4.653 zł. Strony zgodnie twierdziły, że rachunki za energię elektryczną zużytą do produkcji grzybów opłacane były przez powodów. Do wyliczenia ilość energii biegły wykorzystał dokumenty prywatne sporządzone przez powodów. Wprawdzie pozwany podnosił, że dokumenty nie są dowodem na ilość zużytej energii, jednak Sąd uznał, ze w powiązaniu z zeznaniami stron oraz opinią biegłego pozwalają na dokonanie ustaleń w tym zakresie. Sąd uznał, że ilość energii w okresie od połowy sierpnia do końca grudnia 2020 r. mogła być istotnie wyższa niż wcześniej, ponieważ tunele w okresie jesieni i zimy wymagały nagrzewania, zaś nagrzewnice pozwanego zasilane były energią elektryczną.

Koszt zakupu wody związanej z produkcją grzybów w okresie czerwiec - sierpień 2020 roku tj. w okresie 92 dni i cenie 2,91 zł za m ³ poniesionej przez powodów, wyniósł 278 zł (92 dni x 1,04 m ³x 2,91zł).

Za podstawę prawną roszczeń powodów w tym zakresie Sąd przyjął zapisy łączącej strony umowy o współpracy.

Rozstrzygając w zakresie żądania powodów dotyczącego odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu Sąd oparł się na następujących rozważaniach.

Zgodnie z art. 225 k.c. w zw. z art. 224 § 2 k.c. samoistny posiadacz w złej wierze zobowiązany jest do wynagrodzenia właścicielowi za korzystanie z jego rzeczy. Przepis powyższy mocą art. 230 k.c. ma zastosowanie również do posiadacza zależnego w złej wierze. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości dotyczy faktycznego wykonywania czynności na nieruchomości właściciela, a zatem uwzględnia się stan faktyczny, który rzeczywiście wystąpił.

Sąd uznał, że powodowie mieli prawo wypowiedzieć łączącą ich z pozwanym umowę. Przyjęcie zastrzeżenia, że umowa nie może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem godziłoby w interesy obu stron umowy. Umowa łącząca strony nie przewidywała wprawdzie możliwości jej rozwiązania, ale sprzeczne z zasadami uczciwego obrotu cywilnoprawnego byłoby przyjęcie, że jest ona nierozwiązywalna, zwłaszcza, że została zawarta na czas nieokreślony.

Powodowie wypowiedzieli umowie już po ustaniu współpracy stron, tj. po czasie, kiedy tunele zostały przez pozwanego zamknięte na kłódkę. Pismem z dnia 7 grudnia 2020 roku powodowie po raz kolejny wypowiedzieli powyższe umowy dzierżawy i współpracy. Pismo to było awizowane, po raz pierwszy w dniu 10 grudnia 2020 roku oraz po raz drugi w dniu 10 grudnia 2020 roku. Dlatego też Sąd uznał wypowiedzenie umowy za skuteczne.

Wobec powyższego Sąd przyjął, że po upływie okresu wypowiedzenia, tj. po dniu 31 grudnia 2020 r. pozwany korzystał z nieruchomości powodów bez podstawy prawnej.

Z opinii biegłego sądowego wynika, iż wysokość wynagrodzenia jakie powodowie mogliby naliczyć za bezumowne korzystanie z nieruchomości to kwota 224,16 zł miesięcznie.

Pozwany dokonał uprzątnięcia terenu w marcu 2022 roku.

Mając na względzie poczynione ustalenia, według których umowa współpracy z dnia 22 stycznia 2020 roku, w oparciu o która powodowie udostępnili pozwanemu nieruchomość, została wypowiedzenia z dniem 31 grudnia 2020 roku, Sąd ustalił odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w okresie od stycznia 2021 roku do marca 2022 roku, tj. za okres 15 miesięcy po 224,16 zł za każdy miesiąc. Sąd ustalając wysokość omawianego żądania na łączną kwotę 3.362,40 zł przyjął następujące wyliczenia: 224,16 zł x 15 miesięcy = 3.362,40 zł.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz solidarnych powodów kwotę 8.293,40 zł, obejmującą wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości 3.362,40 zł oraz zwrot wydatków poniesionych przez powodów na energie elektryczną 4.653 zł oraz wodę 278 zł.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo (pkt 2 wyroku).

Za niezasadne z powyżej już opisanych względów Sąd uznał roszczenie o zapłatę czynszu dzierżawnego, ponieważ w istocie strony nie zawarły umowy dzierżawy.

Sąd oddalił też roszczenie powodów o ustalenie, albowiem stosownie do treści art. 189 kpc powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. W orzecznictwie SN ugruntowane jest stanowisko, że interes prawny określony w art. 189 KC zwykle nie zachodzi, gdy powód może uzyskać ochronę prawną w inny sposób, tj. w drodze innego (dalej idącego) powództwa, w szczególności powództwa o zasądzenie świadczenia [zob. np. uchw. SN(7) z 30.12.1968 r., III CZP 103/68, OSNCP 1969, Nr 5, poz. 85; uchw. SN z 26.7.1990 r., III CZP 38/90, OSNCP 1991, Nr 2–3, poz. 25; wyr. SN z 6.6.1997 r., II CKN 201/97, MoP 1998, Nr 2, s. 5; z 27.1.2004 r., II CK 387/02, Legalis; z 13.9.2007 r., III CSK 123/07, OSG 2009, Nr 1–2, poz. 12; z 18.6.2009 r., II CSK 33/09, OSNC-ZD 2010, Nr B, poz. 47]. Brak jest interesu prawnego, o którym mowa w art. 189 KPC, jeżeli istnieje możliwość wystąpienia np. z roszczeniem windykacyjnym lub roszczeniem odszkodowawczym. Nie sposób podzielić stanowiska, zgodnie z którym interes prawny wyraża się w tym, że roszczenia o wydanie rzeczy oraz roszczenie odszkodowawcze uzależnione są od ustalenia prawa własności. Uzależnienie takie bowiem oczywiście istnieje, ale ustaleń, o których mowa, dokonuje sąd jako przesłanki dochodzonych roszczeń dalej idących, tj. roszczenia windykacyjnego lub roszczenia odszkodowawczego (por. wyr. SN z 9.5.2000 r., IV CKN 686/00, Legalis).Powodowie nie wykazali, że jedynym sposobem usunięcia niepewności co do stanu prawnego jest powództwo o ustalenie, w szczególności w sytuacji, kiedy powodowie domagali się w niniejszej sprawie wydania nieruchomości, zapłaty kwot wynikających z umów oraz odszkodowania za bezumowne korzystanie z gruntu.

Nadto Sąd oddalił powództwo o wydanie, ponieważ w dacie wyrokowania pozwany opuścił nieruchomość powodów i ją uprzątnął.

Sąd orzekł o kosztach procesu z zastosowaniem zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

Należy więc przyjąć, że strona powodowa utrzymała się ze swoim roszczeniem w 23 %.

Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 k.p.c.) strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu w jakim przegrały sprawę, a zatem powodowie w 82 %, pozwany w 18 %.

Koszty procesu wyniosły łącznie 14.636,19 zł.

Powodowie ponieśli koszty procesu w łącznej kwocie 9.219,19 zł (opłata od pozwu – 959,19 zł, opłata uzupełniająca od pozwu – 1.852 zł, wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa - 4337 zł , zaliczka na poczet kosztów wynagrodzenia biegłego – 1.000 zł), zaś pozwany poniósł koszty procesu w kwocie 4.337 (wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w tym kwota 3.600 zł ze sprawy o zapłatę i ustalenie oraz 720 zl ze sprawy o wydanie).

Powodowie wygrali sprawę o wydanie, mimo formalnego oddalenia powództwa tym zakresie, bowiem spełnienie żądania powodów nastąpiło już po złożeniu pozwu, zatem należy im się zwrot kosztów opłaty – 600 zł i wynagrodzenie pełnomocnika – 720 zł.

Jednocześnie jednak pozwani przegrali sprawę o zapłatę w 82%, zatem winni ponieść koszty tej sprawy w wysokości 8557,52 zł (82%x10436), a dotychczas ponieśli je w kwocie 6819 zł, różnicę tych kwot tj. 1738,52 zł powodowie winni zwrócić pozwanemu. Skompensowanie kwoty 1320 zł i kwoty 1738,52 zł daje kwotę 418,52 zł, którą powodowie winni zwrócić pozwanemu.

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, stosując art. 100 k.p.c.

Skarb Państwa pokrył cześć kosztów sądowych (wynagrodzenie biegłego) w wysokości 4.581,91 zł (5.581 zł – 1.000 zł zaliczki). Z tej kwoty 82 % (tj. 3.757,16 zł) Sąd nakazał ściągnąć od solidarnie od powodów. Pozostałą cześć 18% - 824,75 zł) nakazano ściągnąć od pozwanego (art. 113 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c.)

sędzia Magdalena Bartłomiejczak