Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 4 lipca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Kole III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie :

Przewodniczący : Sędzia Agnieszka Pietruszka

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2024 roku w K. (...)

na rozprawie

sprawy z wniosku M. C. (1)

z udziałem M. K.

o ustalenie miejsca pobytu małoletniej córki J. K. oraz o ustalenie kontaktów z małoletnią

p o s t a n a w i a :

I.  Ustalić, iż miejscem stałego pobytu małoletniej J. K. ur. (...) w R. jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki M. C. (1)

II.  Ustalić, iż kontakty uczestnika M. K. z małoletnią córką J. K. będą realizowane poza miejscem zamieszkania małoletniej :

a)  2 (dwa) razy w każdym tygodniu (tj. w dniach od poniedziałku do piątku),

b)  2 (dwa) razy w każdym miesiącu, od soboty od godziny 8.30 do niedzieli do godziny 19.00, z noclegiem w miejscu zamieszkania ojca małoletniej;

c)  w pierwszym tygodniu ferii zimowych od poniedziałku od godziny 8.30 do środy do godziny 19.00;

d)  w okresie wakacji letnich, w lipcu przez 5 (pięć) kolejnych dni, przy czym kontakt rozpoczyna się o godzinie 8.30 a kończy o godzinie 19.00;

e)  w Święta Bożego Narodzenia : w latach nieparzystych w Wigilię od godziny 9.00 do 19.00, a w latach parzystych od pierwszego dnia świąt od godziny 9.00 do drugiego dnia świąt do godziny 18.00;

f)  w Ś. Wielkanocne : w latach parzystych w drugi dzień świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00, a w latach nieparzystych w pierwszy dzień świąt od godziny 10.00 do godziny 18.00;

g)  w dzień urodziny uczestnika od godziny 8.30 do godziny 19.00;

h)  w dzień ojca od godziny 8.30 do godziny 19.00;

III.  Ustalić, iż uczestnik każdorazowo przyjedzie po córkę do jej miejsca zamieszkania oraz odwiezie ją po zakończeniu kontaktu, w przypadku kontaktów opisanych w pkt II ppkt a) w trakcie roku szkolnego uczestnik odbierze małoletnią córkę z placówki edukacyjnej po zakończeniu zajęć i odprowadzi do godziny 19.00, a w dni wolne od nauki kontakt odbędzie się od godziny 8.30 do godziny 19.00.

IV.  Ustalić, iż o terminach kontaktów opisanych w pkt II ppkt a), b) oraz d) uczestnik poinformuje wnioskodawczynię najpóźniej do dnia 7-go każdego miesiąca z góry.

V.  Oddalić wniosek w pozostałym zakresie.

VI.  Zasądzić od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 597,00 zł, w tym kwotę 497,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

VII.  Nakazuje ściągnąć od uczestnika na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego Kole kwotę 282,00 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

S ę d z i a

Agnieszka Pietruszka

Sygnatura akt III Nsm 361/23

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni - M. C. (1) wniosła o ustalenie, iż miejscem stałego pobytu małoletniej córki J. K. jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki. Zarazem wniosła o ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów uczestnika M. K. z córką w ten sposób, że będą się one odbywały :

a) w co drugi weekend od soboty od godz. 8.30 do niedzieli do godz. 19.00;

b) w każdy wtorek, przy czym w roku szkolnym ojciec odbierze córkę z przedszkola bądź szkoły i odprowadzi ją dnia następnego do przedszkola bądź szkoły, poza rokiem szkolnym w każdy wtorek od godz. 8.30 do 19.00;

c) w każdy czwartek, przy czym w roku szkolnym ojciec odbierze córkę z przedszkola bądź szkoły i odprowadzi ją dnia następnego do przedszkola bądź szkoły, poza rokiem szkolnym w każdy czwartek od godz. 8.30 do 19.00;

d) w pierwszym tygodniu ferii zimowych od poniedziałku od godz. 8.30 do środy do godz. 19.00;

e) w okresie wakacji letnich od 1 lipca od godz. 8.30 do 5 lipca do godz. 19.00 - poza spotkaniami opisanymi w pkt II lit a, b, c;

f) w Ś.: Bożego Narodzenia - w latach nieparzystych w Wigilię od godz. 9:00 do 19:00, w latach parzystych od pierwszego dnia świąt od godz. 9:00 do drugiego dnia świąt do godz. 18:00; oraz święta Wielkanocne: w latach parzystych w drugi dzień Ś. od godz. 10:00 do 19:00, a w latach nieparzystych w Niedzielę Wielkanocną od godz. 10:00 do 19:00;

g) w urodziny ojca (25 luty) od godz. 8.30 do 19.00;

i) w dzień ojca (23 czerwca) od godz. 8.30 do 19.00;

nadto ustalenie, że kontakty będą odbywały się poza miejscem zamieszkania małoletniej oraz zobowiązanie uczestnika do odbierania córki oraz odwożenia jej po zakończonych kontaktach.

W uzasadnieniu podniosła, iż strony rozstały się w marcu 2023 r. i od tej pory ojciec utrzymywał kontakt z córką; w marcu odbyło się 9 spotkań, w kwietniu 5, zaś w czerwcu i lipcu po 3. Spotkania dotychczas odbywają się bez noclegów, najczęściej trwają od godziny 15-ej do 19-ej, choć zdarzyło się, kilka dłuższych spotkań. Uczestnikowi zdarza się zmieniać terminy spotkań bądź je odwoływać. Wnioskodawczyni chce, aby spotkania odbywały się w sposób przewidywalny oraz by miały charakter regularny. Uregulowanie ich przez Sąd pozwoli uniknąć w przyszłości sporów na tym tle. Wolą wnioskodawczyni jest jednoczesne ustalenie miejsca pobytu małoletniej J. przy matce, albowiem jest ona rodzicem pierwszoplanowym.

Uczestnik – M. K. wniósł o ustalenie, iż miejscem stałego pobytu małoletniej J. jest każdorazowe miejsce zamieszkania matki M. C. (1). Równocześnie wniósł o ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów z córką w ten sposób, że będą się one odbywały 2 razy w tygodniu, przy czym kontakty będą ustalane z tygodniowym wyprzedzeniem, w godzinach popołudniowych bez noclegu, ze względu na specyfikę pracy uczestnika, przy ustaleniu, że kontakty będą odbywały się poza miejscem zamieszkania małoletniej. W uzasadnieniu podniósł, iż pomimo faktu, że rozstał się z wnioskodawczynią, utrzymuje stałe kontakty z córką. Jego spotkania z nie odbywają się w sposób przewidywalny, ze względu na specyfikację pracy, gdyż musi dostosować się do ustalanego w pracy grafiku. Dlatego może zaplanować kontakty z J. jedynie z tygodniowym wyprzedzeniem. Uczestnik pracuje zazwyczaj po 12 godzin dziennie tj. od godz. 8:00 do 20:00, także w weekendy. Praca uczestnika ma charakter stojący i po 12 godzinach wymaga odpoczynku. M. K. ma chory kręgosłup, czeka go operacja. Uczestnik podniósł, iż nie jest zgodna z prawdą podana we wniosku przez matkę małoletniej ilość i długość jego spotkań z córką, albowiem w 2023 r. było spotkań : w marcu - 9, w kwietniu - 5, w maju - 7, w czerwcu - 9, w lipcu - 3, w sierpniu - 3, we wrześniu - 7 (do momentu złożenia odpowiedzi na wniosek). W okresie wakacyjnym ,na żądanie matki małoletniej, spotkania musiały odbywać się albo od rana do wieczora albo wcale. Przebywając w pracy nie był w stanie spełnić warunku całodziennej opieki i dlatego w tym okresie widzeń było mniej, lecz trwały one cały dzień. Poza okresem wakacyjnym uczestnik odbiera córkę z przedszkola, a w weekendy z miejsca jej zamieszkania. M. K. zaznaczył, iż ze względu na wiek małoletniej, nie wnosi o realizowanie kontaktów w porze nocnej. W wieku przedszkolnym ważne jest by dziecko miało stałe miejsce pobytu i czuło się bezpiecznie w swoim łóżku, a córka nigdy nie spędzało nocy bez matki. Przyznał zarazem, że nie czuje się na siłach sprawować pieczę nad małoletnią w porze nocnej.

Sąd ustalił co następuje :

Małoletnia J. K. (ur. (...)) jest córką M. C. (1) i M. K.. Rodzice małoletnie pozostawali w nieformalnym związku przez kilkanaście lat. Wnioskodawczyni wyprowadziła się od partnera w marcu 2023 r. zabierając ze sobą córkę. Małoletnia jest dzieckiem zdrowym, rozwijającym się adekwatnie do normy wiekowej. J. uczęszcza do przedszkola i w placówce przebywa od 8:00 do 15:00. Kontakt z placówką mają oboje rodzice, dziewczynka odbierana jest z przedszkola zarówno przez wnioskodawczynię, ojca oraz babcie.

Od momentu rozstania, M. K. pozostawał w kontakcie z córką. Początkowo zabierał córkę do siebie co drugi lub trzeci dzień, na kilka godzin i odprowadzał ją do godziny 19:00. Nie chciał zabrać córki na noc twierdząc, że J. jest na to za mała. W okresie wakacji 2023 roku, gdy uczestnik miał trzy tygodnie urlopu, zaledwie dwukrotnie wziął córkę do siebie, z tym że małoletnia przebywała wówczas u ojca cały dzień od 8:00 do 19:00.

Rodzice J. nie ustalali konkretnych dni kontaktów, ze względu na system pracy M. K.. Uczestnik proponował terminy spotkań z córką, w zależności od ustalonego przez pracodawcę grafiku. Zazwyczaj kończąc jedno spotkanie informował o terminie kolejnej wizyty. Wnioskodawczyni proponowała uczestnikowi, aby częściej i na dłużej zabierał córkę do siebie, w tym również na noc, mając na uwadze, iż J. także chciała częściej widywać się z ojcem. J. miała też z nim kontakt telefoniczny. Małoletnia tęskniła za tatą, dopytywała kiedy tata znowu przyjdzie. Lubiła spędzać czas z tatą. Podczas spotkań małoletnia poznała również obecną partnerkę ojca i nawiązała z nią pozytywną relację. J. jest gotowa do kontaktów z ojcem, które miały by być połączone z noclegiem.

M. C. (1) mieszka wspólnie z córką mieszka w K.. Wnioskodawczyni pracuje, w tym również w niektóre soboty.

M. K. pracuje w markecie B. M.. Pracuje zazwyczaj po 12 godzin dziennie tj. od godz. 8:00 do 20:00, w tym również w weekendy. Ma ustalany grafik na dany miesiąc, przy czym zdarza się, że następują w nim zmiany wynikające z nieobecności innych pracowników. Praca uczestnika ma charakter stojący.

W trakcie postępowania Sąd skierował rodziców małoletniej na mediację, która jednak nie zakończała się podpisaniem ugody. Mimo to, w kolejnych tygodniach strony stosowały się do wstępnych uzgodnień, jakie poczyniły przy tej okazji. W konsekwencji od stycznia br. uczestnik na początku miesiąca informuje matkę małoletniej, w które dni będzie mógł zabrać córkę. Dwa razy w tygodniu odbiera córkę z przedszkola i odwozi do matki o godzinie 19:00. Spotyka się z córką również w jedną sobotę i niedzielę w miesiącu w godzinach od 8:30 do 19:00.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie : odpisu skróconego aktu urodzenia k.9, sprawozdanie z wywiadu kuratora z dnia 20.09.2023 r. k.18-19, projekt ugody mediacyjnej k.36, ustnej opinii biegłego psychologa k.45; zeznania wnioskodawczyni k.46, zeznania uczestnika k.46v

Sąd zważył co następuje :

M. C. (1) wniosła o ustalenie miejsca pobyt małoletniej córki J. K.. Zgodnie z art. 97 § 1 kro jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Jednocześnie jak wynika z § 2 cyt. przepisu, o istotnych sprawach dziecka rodzice rozstrzygają wspólnie, w braku porozumienia między nimi rozstrzyga sąd opiekuńczy. Niewątpliwie miejsce pobytu małoletniego dziecka należy do kategorii "istotnych spraw dziecka".

Wniosek matki małoletniej zasługiwał na uwzględnienie, tym bardziej iż uczestnik nie kwestionował miejsca pobytu dziecka i dlatego, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I postanowienia.

M. C. (1) wniosła również o uregulowanie kontaktów uczestnika z małoletnią córką. Podstawę prawną tego wniosku stanowi art. 113 § 1 kro, zgodnie z którym, niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Natomiast stosownie do art. 113 § 2 kro, kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Jak wynika zaś z art. 113 ¹ § 1 kro, jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia; w braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy. Dobro dziecka jest zatem jedynym kryterium jakie winien brać pod uwagę sąd opiekuńczy oceniając zasadność wniosku. Przy jego ocenie nie można pomijać obiektywnych uwarunkowań takich jak wiek dziecka, cechy charakterologiczne rodziców, ich wzajemny stosunek do siebie, do dziecka, ale nie bez znaczenia są również subiektywne kryteria, takie jak wrażliwość dziecka, poczucie bezpieczeństwa dziecka.

Na gruncie niniejszej sprawy podstawowa kwestia sporna dotyczyła oceny tego czy małoletnia może realizować kontakty u ojca połączone z noclegiem. Uczestnik w toku postępowania, wyrażał obawy co do takiej formy kontaktów, podnosząc iż córka nie jest na nie gotowa. Sąd nie uznał jednak tych obaw za zasadne, skoro małoletnia, w trakcie jej wysłuchania, wyraziła potrzebę nocowania u ojca, przy czym ta potrzeba została wyrażona w ten sposób, iż małoletnia opowiedziała, że już u taty nocowała. Jak natomiast wynika z opinii biegłego psychologa, dzieci w wieku J. wyrażają swoje potrzeby w sposób „życzeniowy”. Biegły, uczestniczący w wysłuchaniu małoletniej, jednoznacznie stwierdził, iż J. jest gotowa do noclegów. Stwierdził również, iż rozwój J. jest prawidłowy, jej zachowanie wskazuje na wysokie poczucie bezpieczeństwa. Należy także zauważyć, iż w rozmowie z kuratorem, w trakcie przeprowadzanego wywiadu, małoletnia także wyraziła potrzebę częstszych kontaktów z tatą. Nie bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, iż ojciec prawidłowo radził sobie z opieką nad dzieckiem, a kontakty odbywają się w miejscu, gdzie małoletni wychowywała się i mieszkał z obojgiem rodziców od urodzenia. Można zatem stwierdzić, iż dla małoletniej jest to miejsce dla niej bezpieczne, z którym wiążą się dobre wspomnienia. Nadto taka forma kontaktów jest korzystna z perspektywy rozwoju więzi małoletniej z ojcem, dlatego też uczestnik, mimo podnoszonych obaw, winien wykorzystać przychylność byłej partnerki i dziecka, aby zrobić kolejny krok w budowaniu relacji z córką. W ustnej opinii zwrócił również na to uwagę biegły psycholog wskazując, iż J. znajduje się w najlepszym okresie, aby nawiązywać z nią więź. Oczywiście Sąd ma na uwadze, iż pierwsze takie kontakty nie muszą skończyć się pełnym powodzeniem, ale zarówno wnioskodawczyni jak i uczestnik prezentują odpowiedzialne postawy, dlatego należy założyć, iż umiejętnie wesprą J. w przypadku jeśli pojawią się jakiekolwiek trudności.

Mając na uwadze iż, w ocenie Sądu, małoletnia jest gotowa na kontakty połączone z noclegami, Sąd uznała za zasadne ich ustalenie przede wszystkim dwa razy w miesiącu od soboty do niedzieli, ustalając termin rozpoczęcia kontaktu i jego zakończenia zgodnie ze stanowiskiem wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni wnosiła również o ustalenie kontaktów we wtorki i czwartki, przy czym uczestnik miałby odebrać córkę z przedszkola czy też szkoły i odprowadzać do placówki edukacyjnej następnego dnia. Mając na uwadze, iż w trakcie postępowania utrwaliło się, iż uczestnik zabiera córkę do siebie dwa razy w tygodniu, Sąd uznał za uzasadnione, aby to ustalenie znalazło odzwierciedlenie w orzeczeniu końcowym, przy czym mając na uwadze podnoszone przez uczestnika uwagi co do systemu pracy, nie wskazano konkretnych dni tygodnia. W przypadku kontaktów odbywających się w dni powszednie Sąd uznał zarazem, iż będą kończyły się tego samego dnia. Wprowadzenie noclegów zarówno w przypadku weekendów jak i w inne dni, byłoby dla małoletniej zbyt daleko idącym obciążeniem. Dopiero pozytywny przebieg noclegów ustalonych w weekendy, da możliwość rozważenia, noclegów J. u taty także w inne dni.

Sąd nie znalazł również żadnych przeszkód, aby kontakty ustalić w okresie ferii zimowych oraz wakacji, które w konsekwencji będą trwały po kilka dni z rzędu. Pamiętać przy tym należy, iż najbliższe ferie będą miały miejsce dopiero za kilka miesięcy. Jeśli w międzyczasie uczestnik będzie systematycznie realizował kontakty weekendowe, tym łatwiej będzie J. spędzić tydzień u taty w okresie ferii zimowych.

Mając na względzie , iż wnioskodawczyni wniosła również o uregulowanie kontaktów w okresie Ś., urodziny uczestnika oraz w dzień ojca, Sąd przychylił się do tego stanowiska, tym bardziej, iż uczestnik nie wskazał, aby był przeciwny takim regulacjom.

W tym stanie rzeczy, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w postanowieniu w pkt II-IV. Należy przy tym zauważyć, iż rozstrzygnięcia zawarte w pkt III i IV porządkują jedynie obowiązki rodziców w związku z orzeczonymi kontaktami i są odzwierciedleniem tego, co już obecnie rodzice małoletniej wypracowali.

Przyjmując, iż interesy stron w postępowaniu były sprzeczne, a nadto postępowanie toczyło się przede wszystkim z uwagi na stanowisko uczestnika (art. 520 § 2 kpc), Sąd uznał, iż mimo częściowego oddalenia wniosku M. C. (2), uczestnik winien zostać w pełnym zakresie obciążony kosztami postępowania i dlatego nakazał ściągnąć od niego kwotę 282,00 zł, która stanowi koszty związane z wydaniem opinii (182 zł) oraz niepobranej w pełni od wnioskodawczyni opłata od wniosku (100 zł) oraz zasądził na rzecz wnioskodawczyni poniesione przez nią koszty, w tym koszty zastępstwa adwokackiego ( § 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz.U.2015.1800 z późn. zm.).

Sędzia Agnieszka Pietruszka