Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 09-04-2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Anna Walczak- Sarnowska

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Lila Andrzejewska

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 02-04-2015 r. w Koninie

sprawy U. G. (1)

z udziałem płatnika składek M. G. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) Spółka z o.o. z siedziba w S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania U. G. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 30-09-2014r. znak: (...), decyzja nr (...)

I.  Oddala odwołanie

II.  Zasądza od odwołującej na rzecz pozwanego kwotę 60 zł - tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .

Sygnatura akt III U 1061/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją nr (...) z dnia 30 września 2014 r. odmówił przyjęcia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za zatrudnioną pracownicę U. G. (1) od dnia 2.06.2014 r. kwoty 3.500 zł, przyjmując od tego miesiąca jako podstawę wymiaru składek obowiązującą w danym okresie kwotę minimalnego wynagrodzenia tj. 1.680 złotych.

Organ rentowy wskazał, że w związku z roszczeniem U. G. (1) o wypłatę świadczenia chorobowego z ubezpieczeń społecznych w stosunkowo krótkim okresie od zgłoszenia do ubezpieczeń podwyższonej podstawy wymiaru składek, wszczęto postępowanie wyjaśniające. W jego ramach ustalono, że U. G. (1) została zgłoszona do systemu ubezpieczeń społecznych jako pracownik (...)
(...) w S. od dnia 25.02.2013 r. Została zatrudniona jako specjalista ds. handlu i reklamy w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym 1.600 zł brutto. Wskazano, że do zakresu obowiązków odwołującej należało : stworzenie strony internetowej firmy, aktywna sprzedaż oferowanych przez firmę produktów turystycznych w internecie, codzienne pozycjonowanie strony internetowej firmy, dbałość o wizerunek firmy przez proponowanie usług turystycznych przez firmę, raportowanie działań sprzedażowych, budowanie długofalowych relacji z pozyskanymi klientami, negocjowanie z hotelami umów oraz ich obsługa, dokonywanie rezerwacji hoteli, kontrola realizacji umów. Zaznaczono, że aneksem z dnia 2.01.2014 r. został zmieniony wymiar czasu pracy U. G. (1) na ¼ etatu i zmianie uległa też wysokość wynagrodzenia na kwotę 420 złotych. Natomiast w dniu 30.05.2014 r. sporządzony został kolejny aneks i zmianie uległ wymiar czasu pracy ubezpieczonej na pełen etat z równoczesną zmianą wysokości wynagrodzenia na kwotę 3.500 złotych.

Organ rentowy zaznaczył, że w miesięcznych raportach rozliczeniowych płatnik składek jako podstawę wymiaru składek za U. G. (1) wykazywał :

- luty 2013 r. – 320 zł,

- marzec 2013 r. – 1.600 zł,

- kwiecień 2013 r. – 0,00 zł,

- maj – styczeń 2014 r. – 1.600 zł,

- luty – czerwiec 2014 r. – 420,00 zł

- lipiec 2014 r. – 3.033,34 zł,

- sierpień 2014 r. – 0,00 zł.

Podano, że od 27.06.2014 r. do 29.07.2014 r. U. G. (1) otrzymała wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy finansowane przez pracodawcę a od dnia 30.07.2014 r. do dnia 31.07.2014 r. otrzymała zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego.

Organ rentowy zaznaczył, że wydaje się niezasadnym zmiana wysokości wynagrodzenia od dnia 2.06.2014 r. na kwotę 3.500 zł miesięcznie przy niezmienionym zakresie obowiązków oraz w sytuacji wcześniejszego wynagrodzenia ubezpieczonej określonego na poziomie płacy minimalnej. Zwrócono również uwagę
i na to, że pozostali pracownicy firmy (księgowa na ½ etatu oraz prezes na 1/8 etatu) zostali zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych z wynagrodzeniem w wysokości proporcjonalnej do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Wskazano również, że po przejściu na zwolnienie lekarskie pracodawca nie zatrudnił innego pracownika na miejsce ubezpieczonej.

Zdaniem organu rentowego celem ustalenia wynagrodzenia na wyższym poziomie było uzyskanie wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Wobec powyższego organ rentowy dokonał obniżenia ustalonego przez strony wynagrodzenia za pracę stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do kwoty minimalnego wynagrodzenia, które w 2014 r. wynosiło 1.680 złotych.

Odwołanie od decyzji złożyła U. G. (1) wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyjęcie jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od dnia 2.06.2014 r. kwoty 3.500 złotych oraz o zasądzenie kosztów postępowania,
w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania podano, że pracodawca nie zatrudnił innego pracownika, gdyż miał nadzieje, że niezdolność do pracy jest tymczasowa
i odwołująca wkrótce podejmie ponownie pracę. Odnośnie wysokości wynagrodzenia, odwołująca zaznaczyła, że u płatnika składek nie było żadnej innej osoby, która zajmowałaby podobne stanowisko lub wykonywała analogiczne zadania jak ona. Podniesienie wysokości wynagrodzenia odwołującej wiązało się z większą intensywnością prac spowodowanej okresem letnim. Zwrócono uwagę na wykształcenie odwołującej, powierzone jej zadania, dotychczasowe doświadczenie w pracy (była zatrudniona od 1,5 roku) oraz ukończone niezbędne kursy. Podkreślono
i to, że wysokość wynagrodzenia odwołującej była niższa niż przeciętne wynagrodzenie w II kwartale 2014 r. a zatem także i z tego względu wysokość wynagrodzenia odwołującej nie była zawyżona.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje :

U. G. (1) oraz M. G. (1) są małżeństwem i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. M. G. (1) od 2007 r. prowadził działalność gospodarczą działając pod firmą (...). W okresie od 1.10.2012 r. do 10.11.2012 r. odwołująca U. G. (1) była przez niego zatrudniona jako specjalista ds. handlu i reklamy w ¼ wymiaru czasu pracy. Od dnia 4.01.2013 r. M. G. (1) oraz U. G. (1) zostali wspólnikami (...) Sp. z o.o. w S.. Prezesem zarządu został M. G. (1) (zatrudniony na 1/8 etatu) prokurentem spółki jest natomiast odwołująca U. G. (1). W spółce zatrudniona jest również księgowa na ½ etatu. Wynagrodzenie prezesa zarządu oraz księgowej jest ustalane w odniesieniu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Księgowa otrzymuje wynagrodzenie wynoszące 800 zł, a mąż odwołującej w wysokości 200 złotych.

(bezsporne, nadto dowód : akta osobowe, akta ZUS – k.122, 16-22).

Przedmiot działalności spółki nastawiony jest przede wszystkim na usługi budowlane (projektowanie konstrukcji żelbetonowych, sprzedaż materiałów wykorzystywanych w budownictwie, kanalizacji). W ramach spółki odwołująca
z mężem chcieli zająć się również prowadzeniem sprzedaży usług turystycznych oraz pośrednictwem w zawieraniu umów między klientami (przede wszystkim z Niemiec)
z podmiotami świadczącymi usługi hotelowe na terenie kraju. Postanowiono więc, że U. G. (1) zostanie zatrudniona w spółce i zajmie się prowadzeniem działalności turystycznej, a M. G. (1) skoncentruje się na działalności budowlanej.

(dowód : zeznania U. G. i M. G. – k. 45-46).

W dniu 25.02.2013 r. została zawarta pomiędzy U. G. (1) a spółką
(...) umowa o pracę na czas nieokreślony na podstawie której odwołująca została zatrudniona na stanowisku specjalisty ds. handlu i reklamy. Do obowiązków odwołującej należało : stworzenie strony internetowej firmy, aktywna sprzedaż oferowanych przez firmę produktów turystycznych w internecie, codzienne pozycjonowanie strony internetowej firmy, dbałość o wizerunek firmy przez proponowanie usług turystycznych przez firmę, raportowanie działań sprzedażowych, budowanie długofalowych relacji z pozyskanymi klientami, negocjowanie z hotelami umów oraz ich obsługa, dokonywanie rezerwacji hoteli, kontrola realizacji umów. Odwołującą obowiązywał 8-godzinny dzień pracy w godzinach od 7.00 do 15.00 od poniedziałku do piątku.

(dowód : akta osobowe U. G., akta ZUS – k.144).

Jeszcze przed zatrudnieniem U. G. (1) ukończyła kurs „skuteczny marketing usług turystycznych” oraz nabyła umiejętności w zakresie obsługi mikrokomputerów osobistych. Natomiast w trakcie zatrudnienia odwołująca ukończyła w dniu 26.06.2013 r. szkolenie na pilotów wycieczek oraz uczestniczyła w okresie od 27-28.02. – 06-07.03.2013 r. w szkoleniu „finanse i rachunkowość w przedsiębiorstwie”.

(dowód : akta osobowe, akta ZUS – k.150-156).

Odwołująca początkowo została zatrudniona z wynagrodzeniem miesięcznym wynoszącym 1.600 zł. Aneksem z dnia 2.01.2014 r. (nr (...)) zmniejszono wymiar etatu odwołującej na ¼ co wiązało się również z obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego do kwoty 420 złotych.

(dowód : akta osobowe, akta ZUS – k.134).

W okresie zatrudnienia U. G. (1) działając jako prokurent spółki zawierała umowy na świadczenie usług turystycznych. I tak w dniu 10.06.2013 r. zawarto umowę z podmiotem Usługi (...) M. S., w dniu 6.06.2013 r. z Przedsiębiorstwem Usługowo – Handlowym (...) w K., w dniu 7.02.2014 r. z firmą (...) Sp.j. A. M., R. M. w K., w dniu 12.06.2013 r. z Hotel (...) S.A w D., w dniu 22.04.2013 r. ze spółką (...) Sp. z o.o. w B.. Spółka dla celów działalności turystycznej uzyskała gwarancje ubezpieczeniowe, a w lipcu 2013 r. została wpisana do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych prowadzonego przez Marszałka Województwa (...).

(dowód : k. 6-20 akt sprawy).

Aneksem z dnia 30.05.2014 r. (nr (...)) (z datą obowiązywania od 2.06.2014 r.) zwiększono wymiar czasu pracy odwołującej do pełnego etatu oraz określono miesięczne wynagrodzenie na kwotę 3.500 złotych.

(dowód : akta osobowe, akta ZUS – k. 132).

Zakres obowiązków odwołującej nie uległ jednak zmianie. W tym okresie spółka otrzymywała w języku niemieckim wiadomości e-mail (generowane z adresu (...)) dotyczące ofert usług turystycznych. Były to wiadomości kierowane na adres skrzyni pocztowej spółki, na które nie udzielono jednakże odpowiedzi.

(dowód : załącznik do pisma z k.50).

Odwołująca pracowała efektywnie do dnia 27.06.2014 r. po czym przeszła na zwolnienie lekarskie w związku z ciążą. U. G. (1) urodziła dziecko w dniu (...). Po przejściu na zwolnienie lekarskie odwołującej nikt nie został zatrudniony na jej miejsce, a czynności, którymi dotychczas się zajmowała odwołująca wykonywał jej mąż.

(bezsporne, nadto zeznania U. G. – k.45-46).

W 2013 r. spółka (...) osiągnęła dochód wynoszący 4.951,46 złotych przy przychodach wynoszących 331.798, 00zł , przy czym największe obroty były wykazywane przez spółkę w deklaracjach VAT za okresy miesiąca września oraz października 2013 r. Z kolei w 2014 r. działalność firmy generowała zwiększone przychody począwszy od miesiąca marca, a w całym 2014 r. działalność firmy przyniosła dochód wynoszący 47.829,71 zł, przy przychodach wynoszących 1.356.759,67 złotych.

(dowód : k.51,52 akt sprawy, akta ZUS – k.30-68)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS oraz przedłożonych do sprawy, a częściowo także na podstawie zeznań odwołującej U. G. (1) oraz płatnika składek M. G. (1).

Wartość dowodowa dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu, jednakże wymaga podkreślenia, że przedłożone dokumenty nie były wystarczającymi dowodami pozwalającymi pozytywnie ocenić zasadność podwyższenia odwołującej wynagrodzenia. Przedłożona korespondencja e-mail zawiera jedynie zapytania kierowane do spółki i już na pierwszy rzut oka oraz bez konieczności odwoływania się do wiadomości specjalnych można zauważyć, że są one wytwarzane w sposób automatyczny. Natomiast nie przedłożono dowodów, aby odwołująca faktycznie odpowiadała na kierowane zapytania. Odwołująca nie przedłożyła innych materialnych dowodów na okoliczność zwiększonej w tym okresie pracy. Także dokumenty w postaci umów z podmiotami świadczącymi usługi hotelowe nie mogły stanowić podstawy uzasadniającej zwiększenie odwołującej wynagrodzenia, albowiem zostały one zawarte co najmniej kilka miesięcy przed sporządzeniem aneksu
z 30.05.2014 r. Podobnie należy ocenić odbyte przez odwołującą kursy oraz szkolenia, które tylko w części miały miejsce w okresie zatrudnienia odwołującej i to również znacznie wcześniej niż przed podwyższeniem podstawy wymiaru składek.

Zeznania odwołującej oraz M. G. (1) były zdaniem Sądu częściowo niewiarygodne. Do oceny ich zeznań Sąd podchodził z dużą ostrożnością albowiem są oni zainteresowani korzystnym dla odwołującej wynikiem postępowania, stąd też istotnym było na ile wskazywane przez nich argumenty uzasadniające zwiększenie odwołującej wynagrodzenia miały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym. W tym kontekście Sąd uznał, że zeznania odwołującej oraz jej męża są nieprzekonujące. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż zakres obowiązków odwołującej pozostawał niezmieniony od chwili jej zatrudnienia, stąd też akcentowano, iż zmianie uległa skala prowadzonej działalności i duże zainteresowanie ze strony klientów działalnością spółki. Rzecz jednak w tym, iż zeznań odwołującej oraz płatnika składek nie potwierdził pozostały materiał dowodowy. Jak wskazano powyższej takimi dowodami nie są przedłożone przez odwołującą wydruki z poczty elektronicznej oraz umowy o świadczenie usług turystycznych. Ponadto zeznania odwołującej co do zatrudnienia innego pracownika na jej miejsce były niekonsekwentne, albowiem podawała, że mąż przejął po niej obowiązki, którymi zajmowała się w firmie, podkreślając przy tym, że brak zatrudnienia nowej osoby wynikał z konieczności posiadania przez potencjalnego kandydata znajomości języka niemieckiego oraz branży turystycznej, aby w dalszej części zeznań podać, że mąż nie posiada znajomości języka niemieckiego, nie zna się na turystyce i nie jest w stanie rozwijać działalności.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U.2015.121.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9 , osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami ( z wyłączeniem prokuratorów).

Według art. 18 ust. 1 powołanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Z kolei art. 20 ust. 1 w/w ustawy stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe – art. 20 ust. 1 ustawy.

Podstawą składki jest przychód, o którym mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została ustalona z góry, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, - t.j. Dz.U.2012.361).

Dosłowne odczytanie tych przepisów może prowadzić do wniosku, że dla ustalenia wysokości składek znaczenie decydujące i wyłączne ma fakt dokonania wypłaty wynagrodzenia w określonej wysokości. W uchwale z dnia 27 kwietnia 2005r. II UZP 2/05 (publ. OSNP 2005/21/338) Sąd Najwyższy podkreślił jednak, że umowa o pracę wywołuje skutki nie tylko bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych; kształtuje ona stosunek ubezpieczenia społecznego, określa wysokość składki, a w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. W związku z tym nadmiernemu uprzywilejowaniu płacowemu pracownika, które w prawie pracy mieściłoby się w ramach art. 353 ¹ k.c., w prawie ubezpieczeń społecznych, w którym pierwiastek publiczny zaznacza się bardzo wyraźnie, można przypisać - w okolicznościach każdego konkretnego wypadku - zamiar nadużycia świadczeń przysługujących z tego ubezpieczenia. Należy bowiem pamiętać, że alimentacyjny charakter tych świadczeń oraz zasada solidaryzmu wymagają, żeby płaca - stanowiąca jednocześnie podstawę wymiaru składki - nie była ustalana ponad granicę płacy słusznej, sprawiedliwej i zapewniającej godziwe utrzymanie oraz żeby rażąco nie przewyższała wkładu pracy, a w konsekwencji, żeby składka nie przekładała się na świadczenie w kwocie nienależnej.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może kwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2009 r., III UK 7/09, LEX nr 509047, a także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005 r., II UZP 2/05, OSNP 2005, Nr 21, poz. 338 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 2 sierpnia 2007 r., III UK 26/07, z dnia 19 września 2007 r., III UK 30/07).

Oczywiście, stanowisko organu rentowego podlega kontroli sądowej w ramach postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy, należy podkreślić, iż spornym pozostawała kwestia, czy w sprawie zachodziły przesłanki do ustalenia, że U. G. (1) powinna być objęta ubezpieczeniem społecznym z podstawą wymiaru składek wynoszącą 3.500 zł, czy też jak chciał tego organ rentowy – podstawa wymiaru składek powinna zostać obniżona do wysokości minimalnego wynagrodzenia.

Ocena godziwości wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza - co ma istotne znaczenie przy rozstrzyganiu przedstawionego zagadnienia - rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji (por. uzasadnienie wyroku T.K. z dnia 26 listopada 1997 r. w sprawie U 6/96, publik. OTK-ZU 1997 nr 5-6, poz. 66 oraz wyrok S.N. z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie I PKN 465/99, publik. OSNAPiUS 2001 nr 10, poz. 345). Powyższe stanowiska stanowią powtórzenie treści przepisu art. 78 § 1 k.p., nakazującym ustalenie wynagrodzenia za pracę tak, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.

Ponieważ organ rentowy kwestionował ważność umowy w zakresie ustalenia przez strony wysokości należnego wynagrodzenia, Sąd przeprowadził w tym zakresie stosowne postępowanie dowodowe. W postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują także przepisy art. 3 i 232 k.p.c. Regulacje te określają zarówno zakres postępowania dowodowego, jak i obowiązki stron w tym zakresie. W myśl art. 3 k.p.c. strony zobowiązane są przedstawiać dowody. Przepis ten statuuje więc zasadę odpowiedzialności samych stron za wynik procesu. Zgodnie z nim, to strony muszą przejawiać aktywność procesową w tym zakresie, na nich spoczywa więc obowiązek wyraźnego, jednoznacznego powoływania konkretnych środków dowodowych. Stosownie zaś do treści art. 232 k.p.c., strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W okolicznościach niniejszej sprawy stwierdzić należy, że wynagrodzenie odwołującej ustalone od dnia 2.06.2014 r. nie spełnia powyższych kryteriów. Należy zauważyć, iż przez cały okres zatrudnienia w spółce (...) Sp. z o.o. odwołująca posiadała niezmieniony zakres obowiązków, który w ogólności sprowadzał się do zajmowania się przez odwołującą działalnością spółki nastawioną na świadczenie usług turystycznych. Od dnia 2.06.2014 r. w zakresie wykonywanych obowiązków nic się nie zmieniło bowiem nadal odwołująca zajmowała się tym samym. Podnoszona przez odwołującą oraz M. G. (1) okoliczność zwiększonej ilości pracy związanej z rozpoczynającym się sezonem letnim nie znalazła odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym. Przedłożone umowy zostały zawarte kilka miesięcy przed decyzją o zwiększeniu odwołującej wynagrodzenia i oczywistym jest, że procedura pozyskania kontrahentów chcących współpracować ze spółką wymagała od odwołującej większego zaangażowania w pracy, jednakże wówczas pracodawca, nie zdecydował się na zwiększenie odwołującej wynagrodzenia, które od początku było ukształtowane na poziomie płacy minimalnej. Co więcej odwołująca występowała w umowach nie jako pracownik spółki zatrudniony na stanowisku specjalisty ds. handlu i reklamy, lecz jako prokurent samoistny. Wydruki
z poczty elektronicznej wskazują, że spółka (...) była jedynie odbiorcą
e-maili, a brak jest jakichkolwiek dowodów, aby odwołująca sporządzała odpowiedzi na składane zapytania. Niewątpliwie pośrednictwo w świadczeniu usług turystycznych wiąże się z wytwarzaniem pewnego rodzaju dokumentów (np. w postaci właśnie korespondencji e-mail), które pozwoliłyby zweryfikować pracę odwołującej w kontekście zwiększonej podstawy wymiaru składek. Dowodem na ustalenie wyższej podstawy wynagrodzenia nie były również wyższe dochody uzyskiwane przez spółkę w 2014 r. w porównaniu do 2013 r. Sąd zauważa wprawdzie, iż w tym zakresie nastąpiła dość znaczna poprawa sytuacji finansowej spółki, lecz wymaga podkreślenia, że działalność turystyczna stanowi fragment działalności prowadzonej przez spółkę, a zatem zwiększone dochody niekonieczne musiały wiązać się ze wzrostem sprzedaży usług turystycznych. Podnoszona przez odwołującą okoliczność odbycia kursów i szkoleń musi zostać oceniona z uwzględnieniem tego, że część z nich odwołująca ukończyła jeszcze przed zatrudnieniem w spółce, a pozostałe zostały przez nią ukończone w 2013 r. i pomimo tego, pracodawca nie zdecydował się wówczas na zmianę wynagrodzenia u odwołującej. W okresie bezpośrednio poprzedzającym zawarcie aneksu z 30.05.2014 r. odwołująca nie podnosiła już własnych kwalifikacji zawodowych. Postawa pracodawcy w kształtowaniu wynagrodzeń pozostałych osób zatrudnionych w spółce nie uzasadniała przyznania odwołującej wyższego wynagrodzenia niż minimalne. Odwołująca była jako jedyna zatrudniona na cały etat, lecz wynagrodzenie pozostałych pracowników (księgowej oraz prezesa zarządu) zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy było kształtowane w odniesieniu do płacy minimalnej. Wskazuje to więc, że pracodawca stara się przede wszystkim ograniczać koszty prowadzonej działalności, czego wyrazem było również otrzymywanie przez powódkę wynagrodzenia odpowiadającego minimalnemu wynagrodzeniu we wcześniejszym okresie zatrudnienia.

W wyroku z dnia 4.08.2005 r. II UK 16/05 Sąd Najwyższy stwierdził, że nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika może być w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń (OSNP 2006/11-12/191). W sprawie tej Sąd Najwyższy potwierdził,
że zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego, które dotyczyło zamierzonego krótkotrwałego wykonywania pracy za bardzo wysokim wynagrodzeniem, które nawet nie zostało wypłacone za okres 6 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy powoduje, że przeciętny stosunek wysokości świadczenia do wniesionej składki pozostaje w oderwaniu od ustawowych regulatorów sprawiedliwego rozłożenia kosztów świadczeń przez odniesienie do czasu opłacania składek. Taka zmiana treści umowy o pracę może uzasadniać uznanie aneksu za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, nacechowany zamiarem wyłudzenia świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Zmiana wysokości wynagrodzenia i podwyższenia go do kwoty 3.500 zł
w okolicznościach niniejszej sprawy wskazuje na to, że zamiarem stron było uzyskanie wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego i takie zachowanie jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego nie może korzystać z ochrony. Zauważyć należy, że po krótkim okresie od tej zmiany (tj. przed upływem miesiąca) odwołująca stała się niezdolna do pracy w związku z ciążą i do dnia porodu nie odzyskała tej zdolności. Wskazywać to może na to, że zmiana wysokości wynagrodzenia ubezpieczonej była ściśle związana z faktem ciąży i perspektywą uzyskania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Słusznie więc przyjął organ rentowy, że w związku z tym podstawę wymiaru składek od dnia 2.06.2014 r. winna stanowić kwota 1680 zł, tj. kwota najniższego wynagrodzenia. Według tej kwoty ustalone było wcześniej wynagrodzenie odwołującej pracującej na cały etat, a w toku postępowania ustalono, że zakres obowiązków ubezpieczonej nie uległ zmianie do dnia skorzystania ze zwolnienia lekarskiego. Strony nie wykazały w toku postępowania by zmiana tego wynagrodzenia i podwyższenie jej do kwoty 3.500 zł było uzasadnione, rzeczywiste i zgodne z obiektywnymi czynnikami oraz z polityką pracodawcy prowadzoną wobec pozostałych pracowników.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd , na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 108 kpc w związku z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

SSO Anna Walczak - Sarnowska