Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2018 roku

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariola Klimczak

Protokolant: p. o. sekretarza sądowego Anna Nowacka

po rozpoznaniu w dniu 07-05-2018 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W.

przeciwko M. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 449.533,94 (czterysta czterdzieści dziewięć tysięcy pięćset trzydzieści trzy 94/100) złotych, z odsetkami:

- umownymi wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie większymi od odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 407.876,84zł od dnia 27.04.2017r. do dnia zapłaty;

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 21.766,68zł od dnia 28.04.2017r. do dnia zapłaty;

- ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 18.812,28zł od dnia 28.04.2017r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22.705,56zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

SSO Mariola Klimczak

I C 711/17

UZASADNIENIE

Pozwem, wniesionym w dniu 28.04.2017 roku, powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. 449.533,94 zł., z odsetkami:

- umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 407.876,84 zł od dnia 27.04.2017 roku do dnia zapłaty;

- ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od kwoty 21.766,68 zł, od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

- ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od kwoty 18.812,28 zł, od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

a nadto zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu żądania powód podał, że dochodzone roszczenie wywodzi z zawartej z pozwanym umowy kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 25.08.2010 roku. Dalej wyjaśnił, że pozwany nie wywiązał się z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłaty ww. kredytu, w wysokościach ustalonych w umowie. Pierwsze zaległości w spłacie kredytu powstały w dniu 7.11.2015 roku. W związku z brakiem zapłaty kolejnych rat, powód pismem z dnia 27.09.2016 roku, wypowiedział pozwanemu przedmiotową umowę, stawiając całą zaległość w stan wymagalności. Wobec barku zapłaty wymaganej kwoty powód w dniu 27.04.2017 roku wystawił wyciąg z ksiąg banku, stwierdzający wysokość zadłużenia pozwanego. Na to zadłużenie składało się: kwota 407.876,84 zł z tytułu należności głównej (niespłaconego kapitału), kwota 21.766,68 zł z tytułu odsetek umownych w wysokości 4,88 % za okres korzystania z kapitału od dnia 7.10.2015 roku do dnia 1.12.2016 roku, kwota 18.812,28 zł z tytułu odsetek za opóźnienie w wysokości 10 %, od dnia 7.11.2015 roku do dnia 26.04.2017 roku, kwota 1.078,14 zł z tytułu opłat i prowizji.

Pismem z dnia 31.08.2017 roku pełnomocnik powoda wniósł o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych wraz z opłatą od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł oraz kosztów notarialnego uwierzytelnienia dokumentów przedłożonych w sprawie, w kwocie 211,56 zł. Jednocześnie sprostował oczywistą omyłkę pisarską w treści pozwu poprzez „prawidłowe” wskazanie daty początkowej naliczenia odsetek umownych w wysokości 4,88 % oznaczając ją od dnia 7.11.2015 roku oraz „prawidłowe” wskazanie daty początkowej naliczenia odsetek karnych, wskazując ją od dnia 30.11.2015 roku (k. 10).

Pozwany, w odpowiedzi na pozew, przyznał że zaciągnął u powoda kredyt hipoteczny. Dalej wyjaśnił, że kredyt ten spłacał przez kilka lat zgodnie z harmonogramem spłat. W 2015 roku pojawiły się u niego poważne problemy ze zdrowiem, co było główną przyczyną powstania zaległości w spłacie kredytu. W lutym 2016 roku pozwany przebywał w szpitalu na oddziale intensywnej opieki kardiologicznej. Przez cały 2016 roku był niezdolny „do funkcjonowania”. Po przebyciu poważnej operacji kardiologicznej i długotrwałej rekonwalescencji niejednokrotnie podejmował próby zawarcia ugody z powodem. Obecnie stan zdrowia pozwanego znacznie się polepszył i jest w stanie spłacać raty kredytu (k. 90).

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwanego, powód podtrzymał żądanie pozwu. W odpowiedzi na propozycję ze strony pozwanego zawarcia porozumienia wyjaśnił, że nie widzi tu temu przesłanek, gdyż nie widzi realnej możliwości wywiązania się przez pozwanego z ewentualnego porozumienia, bowiem pozwany nie uzyskuje stałych dochodów. Z przedłożonych przez pozwanego dokumentów wynika , że jest on osobą całkowicie niezdolną do pracy i niezdolność ta będzie trwać do grudnia 2019 roku. Poza tym pozwany nie dokonał żadnej dobrowolnej wpłaty na poczet spłaty zadłużenia (k. 106).

Na terminie rozprawy w dniu 11.12.2017 roku pozwany złożył oświadczenie o uznaniu w całości żądania pozwu, tj. co do sumy głównej, żądanych odsetek i kosztów procesu. Jednocześnie zaznaczył, że nie zgłasza żadnych zarzutów wobec żądania pozwu, bo „co będzie zgłaszał” (k. 108).

W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu o ostateczne sprecyzowanie żądania pozwu, w związku z pismem zawierającym oświadczenie o sprostowaniu pozwu, powód pismem z dnia 29.12.2017 roku wniósł o zasądzenie od pozwanego: kwoty 407.876,84 zł tytułem należności głównej (niespłaconego kapitału) wraz z odsetkami liczonymi od dnia 27.04.2017 roku w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego rocznie, które na dzień sporządzenia pozwu wynosiły 10,00 % w skali roku; kwoty 21.766,68 zł tytułem odsetek umownych w wysokości 4,88 % za okres korzystania z kapitału od dnia 7.11.2015 roku do dnia 1.12.2016 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty w wysokości określonej w art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 482 k.c., tj. równej stopie refundowanej NBP i 5,5 punktów procentowych; kwoty 18.812,28 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 %, od dnia 30.11.2015 roku do dnia 26.04.2017 roku, określonej w art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 482 k.c., tj. równej stopie refundowanej NBP i 5,5 punktów procentowych; kwota 1.078,14 zł tytułem opłat i prowizji, a nadto 22.477,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty od pełnomocnictwa, 211,56 zł tytułem kosztów notarialnego uwierzytelnienia dokumentów (k. 113).

Po doręczeniu (na terminie rozprawy) pozwanemu ww. pisma, pozwany podtrzymał oświadczenie o uznaniu pozwu w całości, po czym – po przemyśleniu sytuacji - wniósł o udzielenie mu terminu celem umożliwienia zapoznania się z treścią doręczonego mu pisma i zajęcia ostatecznego stanowiska wobec żądania pozwu (k. 115).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25.08.2010 roku powód zawarł z pozwany umowę kredytu hipotecznego nr (...). Na mocy tej umowy powód udział pozwanemu kredytu na kwotę 411.605,80 zł. Kredyt ten został zabezpieczony hipoteką zwykłą na kwotę 411.605,80 zł i kaucyjną na kwotę 288.124,06 zł - wpisanymi w księdze wieczystej nr (...), urządzonej dla nieruchomości położonej w miejscowości R., gm. K., stanowiącej własność pozwanego. Jednocześnie kredytobiorca złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji do kwoty 823.211,60 zł. Kredyt miał być spłacany w 420 równych ratach, do 7 października 2045 roku, zgodnie z harmonogramem spłat. Oprocentowanie kredytu stanowiło sumę marży kredytowej i stawki refundowanej (...) dla waluty kredytu. Stawka refundowana (...) mogła ulec zmianie. Uzgodniono, że będzie obliczana do dwóch miejsc po przecinku, jako średnia ze stawek (...) z pierwszych pięciu dni roboczych miesiąca poprzedzającego 3 miesięczny okres obowiązywania stawek. O zmianie oprocentowania kredytu Bank miał obowiązek poinformowania pozwanego. Każdorazowa zmiana wysokości oprocentowania kredytu nie mogła jednak powodować wzrostu tego oprocentowania ponad obowiązujące bieżąco oprocentowanie maksymalne, określone w art. 359 § 2 ^{( 1)} k.c. Zgodnie z zawartą umową Bank miał naliczać odsetek za każdy dzień korzystania przez kredytobiorcę z kredytu, począwszy od dnia udzielanie kredytu aż do dnia spłaty włącznie, w wysokości 1/360 stopy procentowej mającej zastosowanie w danym dniu do kredytu. Oprocentowanie kredytu w dniu jego udzielenia wynosiło 8,59 %. Wysokość raty kapitałowo – odsetkowej w dniu uruchomienia kredytu wynosiła 3.101,48 zł. Pozwany zawarł także umowę ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych oraz umową cesji przeniósł na powoda prawa z tego ubezpieczenia (dowód: umowa kredytu z dnia 25.08.2010 roku – k. 27- 38).

W związku z zaległością w spłacie kredytu na kwotę 5.755,60 zł strony w dniu 12.08.2014 roku zawarły aneks do ww. umowy o kredyt (dowód: aneks do umowy z dnia 12.08.2014 roku). Strony ustaliły, że w okresie od dnia 7.09.2014 roku do 7.02.2015 roku pozwany będzie zobowiązany do spłaty miesięcznych rat kapitałowych w wysokości 1.300,00 zł. Jednocześnie uzgodniono, że odsetki naliczone w ww. okresie karencji oraz zaległe wierzytelności naliczone do dnia zawarcia aneksu, zostaną doliczone do kwoty kapitału. Po upływie okresu karencji Bank miał sporządzić nowy harmonogram spłat rat kredytu, uwzględniając wysokość kapitału pozostałego do spłaty i wysokość oprocentowania kredytu, przy czym okres spłaty kredytu i data ostatecznej jego spłaty pozostawały bez zmian. Kredyt podlegał w dalszym ciągu zmiennemu oprocentowaniu. Rzeczywista stopa oprocentowania na dzień sporządzenia aneksu wynosiła 6,09 %, a całkowity koszt kredytu 489.690,98 zł (k. 42).

Z przyczyn zdrowotnych (dowód: dokumentacja medyczna – k. 91- 102) pozwany nie wywiązywał się z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłaty kredytu w wysokościach ustalonych w umowie (dowód: harmonogramem spłat - k. 64-82). Pierwsze zaległości w spłacie kredytu powstały w listopadzie 2015 roku. W związku z brakiem zapłaty kolejnych rat, powód pismem z dnia 27.09.2016 roku wypowiedział przedmiotową umowę o kredyt, stawiając całą zaległość w stan wymagalności i wskazując stan zaległości w spłacie kredytu. Pozwany został na piśmie poinformowany przez powoda o stanie zaległości i zostało mu przesłane oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytowej (dowód: potwierdzenia odbioru i dowody nadania k. 51-57). Wobec barku zapłaty zaległej kwoty powód w dniu 27.04.2017 roku wystawił wyciąg z ksiąg banku, stwierdzający wysokość zadłużenia pozwanego. Na to zadłużenie składało się: kwota 407.876,84 zł tytułem należności głównej (niespłaconego kapitału), kwota 21.766,68 zł tytułem odsetek umownych w wysokości 4,88 % za okres korzystania z kapitału od dnia 7.11.2015 roku do dnia 1.12.2016 roku, kwota 18.812,28 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 %, od dnia 30.11.2015 roku do dnia 26.04.2017 roku, kwota 1.078,14 zł tytułem opłat i prowizji (dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 40). Pismem z dnia 7.12.2016 roku powód wezwał pozwanego do „ostatecznej zapłaty” (dowód: pismo z dnia 7.12.2017 roku – k. 58).

Pozwany począwszy od lutego 2016 roku jest osobą niezdolną do pracy. Ta niezdolność została mu przyznana na mocy orzeczenia lekarza orzecznika ZUS na okres do dania 31.12.2019 roku (k. 101).

Pozwany nie kwestionował okoliczności dotyczących zawarcia umowy i jej wypowiedzenia oraz wysokości zadłużenia, w tym dochodzonych odsetek i kosztów procesu.

Powód nie zakwestionował natomiast sytuacji zdrowotnej, jaką przedstawił pozwany.

Żadna ze stron nie kwestionowała wiarygodności dokumentów złożonych w sprawie, a Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 353 § 1 k.c., art. 69 ustawy Prawo bankowe i postanowieniami umowy, pozwany powinien zwrócić powodowi: kwotę 407.876,84 zł tytułem należności głównej (niespłaconego kapitału) wraz z odsetkami liczonymi od dnia 27.04.2017 roku w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego rocznie, które na dzień sporządzenia pozwu wynosiły 10,00 % w skali roku, kwotę 21.766,68 zł tytułem odsetek umownych w wysokości 4,88 % za okres korzystania z kapitału od dnia 7.11.2015 roku do dnia 1.12.2016 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty w wysokości określonej w art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 482 k.c., tj. równej stopie refundowanej NBP i 5,5 punktów procentowych, kwotę 18.812,28 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 %, od dnia 30.11.2015 roku do dnia 26.04.2017 roku, określonej w art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 482 k.c., tj. równej stopie refundowanej NBP i 5,5 punktów procentowych oraz kwotę 1.078,14 zł tytułem opłat i prowizji.

Zgodnie z § 2 aneksu do umowy oprocentowanie kredytu w dniu zawarcia tego dodatkowego porozumienia wynosiło 5,93 % w skali roku, na które składała się suma obowiązującej stawki (...) i stałej marży banku w wysokości 3,23 %, i było zmienne – obliczane w okresach 3- miesięcznych, w oparciu o średnią ze stawek (...) z pierwszych pięciu dni roboczych miesiąca poprzedzającego 3 miesięczny okres obowiązywania stawek, do dwóch miejsc po przecinku (§ 5 pkt 3 umowy).

Zgodnie z postanowieniem zawartej umowy Bank był uprawniony do naliczania odsetek karnych w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (§ 5 pkt. 9 umowy). Oprocentowanie umowne stanowiło sumę marży banku, której wysokość w dniu udzielenia kredytu wynosiła 4,73 % i stawki referencyjnej (...) dla waluty kredytu (§ 5 ust. 1 umowy). Oprocentowanie kredytu ulegało zmianie pod warunkiem zmiany o przynajmniej 10 punktów bazowych w stosunku do stawki referencyjnej poprzednio obowiązującej.

W tym stanie rzeczy należało przyjąć, że oprocentowanie przewidziane w § 5 pkt. 1 umowy i § 2 aneksu do umowy stanowi oprocentowanie zastrzeżone na wypadek opóźnienia, a ponieważ odwołuje się do sposobu ustalenia oprocentowania kapitału, to jest to oprocentowanie umowne wg zmiennej stopy procentowej, aktualizowane w okresach 3- miesięcznych i nie mogące być wyższe niż maksymalne odsetki ustawowe za opóźnienie. Oznacza to, że w przypadku wypowiedzenia umowy, po upływie terminu wypowiedzenia, całe niespłacone zadłużenie stawało się zadłużeniem, w zakresie którego dłużnik pozostawał w opóźnieniu, uzasadniającym naliczanie odsetek w wysokości zmiennej.

Wobec niespłacania rat kredytu powód (Bank) wypowiedział pozwanemu umowę kredytu pismem z dnia 27.09.2016 roku, z 30-dniowym terminem wypowiedzenia (k. 45), a wobec doręczenia pozwanemu tego pisma w dniu 11.10.2016 roku, termin wypowiedzenia upłynął z dniem 10.11.2016 roku. Na datę wypowiedzenia zadłużenie wynosiło 5.654,87 zł z tytułu kapitału, 18.116,76 z tytułu odsetek umownych, 264,27 zł z tytułu odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej – co wynika z treści wypowiedzenia, której pozwany nie kwestionował ani po otrzymaniu wypowiedzenia, ani w toku niniejszego procesu.

W dniu 27.04.2017 roku powodowy Bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych, stwierdzając w nim, że zadłużenie pozwanego na tę datę wynosi: 407.876,84 zł tytułem należności głównej (niespłaconego kapitału), 21.766,68 zł tytułem odsetek umownych w wysokości 4,88 % za okres korzystania z kapitału od dnia 7.11.2015 roku do dnia 1.12.2016 roku, 18.812,28 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 %, od dnia 30.11.2015 roku do dnia 26.04.2017 roku, 1.078,14 zł tytułem opłat i prowizji (dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 40).

W tym stanie rzeczy poza sporem pozostawało, że pozwany powinien zapłacić powodowi ww. kwotę z dochodzonymi w pozwie odsetkami. Umowa ubezpieczenia, na którą powołał się pozwany dotyczyła ubezpieczenia budynków od ognia i innych zdarzeń losowych, a nie ubezpieczenia kredytu.

Pozwany wprawdzie uznał w całości żądanie pozwu, lecz po chwili oświadczył, że chciałby dokładnie zapoznać się z doręczoną mu na rozprawie dokumentacją pochodzącą od powoda. Po udzieleniu pozwanemu 14- dniowego terminu celem zapoznania się z doręczoną mu na rozprawie dokumentacją i ostatecznego zajęcia stanowiska w sprawie, pozwany nie nadesłał żadnej informacji ani nie stawił się na kolejnym (ostatnim) terminie rozprawy.

W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, że zasadność, jak i wysokość żądanej przez powoda kwoty nie była przez pozwanego kwestionowana.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 449.533,94 złotych, z odsetkami umownymi w wysokości 4-krotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego rocznie, ale nie większymi od odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 407.876,84 złotych od dnia 27.04.2017 roku do dnia zapłaty i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot: 21.766,68 złotych i 18.812, 28 zł - od dnia 28.04.2017 roku do dnia zapłaty (punkt 1 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

Na zasądzone od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu składają się: 17,00 zł -opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 22.477,00 zł - tytułem opłaty sądowej od pozwu i 211,56 zł - tytułem zwrotu uzasadnionych wydatków związanych z uwierzytelnieniem dokumentów .

/ SSO Mariola Klimczak/