Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Goss-Kokot

Sędziowie: Wiesława Stachowiak

Małgorzata Woźniak-Zendran

Protokolant: Karolina Majchrzak

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2021 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy A. A., w którego miejsce wstąpiła żona K. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wysokość należności z tytułu składek

na skutek apelacji A. A., w którego miejsce wstąpiła żona K. A.

od wyroku Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 2 kwietnia 2019 r. sygn. akt III U 919/18

oddala apelację.

Małgorzata Woźniak-Zendran

Dorota Goss-Kokot

Wiesława Stachowiak

UZASADNIENIE

Decyzjąz 14.11.2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. określił wysokość zadłużenia A. A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od sierpnia 2013 r. do marca 2018 r. w kwocie 15 716,80zł oraz należne odsetki w kwocie 3550 zł.

Odwołanie od tej decyzji złożył A. A., który argumentował, że ZUS nie informował go o obowiązku uiszczania składki zdrowotnej, a tym samym obowiązek taki po jego stronie nie istniał. Ponadto jego zdaniem ZUS pominął fakt, że jest on emerytem wojskowym, a wysokość emerytury nie przekracza minimalnego wynagrodzenia.

Wyrokiem z 02.04.2019 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. III U 919/18 oddalił odwołanie A. A. (pkt I wyroku) oraz odstąpił od obciążania odwołującego kosztami zastępstwa procesowego (pkt II wyroku).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. A. był uprawniony do emerytury wojskowej.

W okresie od 01.08.1998r. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą (...) z tytułu czego był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ubezpieczony nie opłacał powyższych składek, ponieważ był przekonany, że nie podlega temu obowiązkowi, gdyż podlegał ubezpieczeniu z tytułu pobierania emerytury wojskowej, a poza tym ZUS nie wzywał go do zapłaty tych składek, a tym samym nie miał świadomości o istnieniu takiego zobowiązania.

Decyzją z dnia 13.06.2018r. nr (...) Narodowego Funduszu Zdrowia objął ubezpieczonego obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej

- w okresie od 01.01.1999r. do 31.12.2008r.

- od 01.01.2010r. do 31.12.2011r.

- od 01.01.2012r. do 01.11.2018r.

Decyzja stała się ostateczna 27.06.2017r.

Pismem 01.10.2018r., doręczonym w dniu 04.10.2018r. organ rentowy zawiadomił ubezpieczonego o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wartości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, na które składają się należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 06/2013 do 0432018 w wysokości na dzień 01.10.2018r. – 16.424,41 zł plus odsetki 3704,00 zł.

W dniu 22.10.2018r. Oddział ZUS zawiadomił ubezpieczonego o zakończeniu postępowania w sprawie. Pozwany stwierdził przedawnienie należności za okres od 01/1999r. do 06/2013r., a za pozostały okres wydał zaskarżoną decyzję.

Na rozprawie w dniu 19.03.2018r. ubezpieczony oświadczył, iż nie kwestionuje wysokości naliczonych składek, ale uważał, że poza podatkiem nie jest zobowiązany do odprowadzania innych zobowiązań z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym oddalił odwołanie A. A..

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd I instancji stwierdził, że nie ulega wątpliwości, iż kwestia podlegania odwołującego ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie objętym zaskarżoną decyzją, została prawomocnie rozstrzygnięta decyzją Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13.06.2018r. nr (...). Podkreślił również, że zaskarżona decyzja jest natomiast konsekwencją uprawomocnienia się powyższej decyzji i określa ona wysokość powstałego zadłużenia z tytułu nieopłaconych przez ubezpieczonego składek. Zaznaczył, że ubezpieczony w złożonym odwołaniu nie kwestionował dokonanego przez organ rentowy wyliczenia należnych składek na ubezpieczenie społeczne za okres wskazany w decyzji, a pozwany organ rentowy natomiast sam zauważył przedawnienie należności z okres od 01/1999r do 06/2013r. i w tym zakresie nie obciążył ubezpieczonego.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie A. A. (pkt I wyroku) oraz na podstawie art. 98 i 102 k.p.c. odstąpił od obciążenia odwołującego kosztami zastępstwa procesowego organu rentowego (pkt II wyroku).

Apelację od wyroku Sądu I instancji złożył odwołujący A. A. zaskarżając go w zakresie pkt I wyroku.

Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w powyższym zakresie odwołujący A. A. podniósł, że nie miał świadomości, że podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, a poza tym jego sytuacja finansowa i zdrowotna jest trudna.

Odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji i stwierdzenie że odwołujący nie jest dłużnikiem ZUS z tytułu składek zdrowotnych.

W odpowiedzi na apelację odwołującego A. A. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie tej apelacji.

Z informacji uzyskanej z Urzędu Stanu Cywilnego w P. (z aktu zgonu nr (...)) wynika, że odwołujący zmarł z dniu 10.09.2019 r.

W miejsce zmarłego A. A. wstąpiła jego żona K. A..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniesioną przez odwołującego A. A. apelację uznać należy za bezzasadną.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest oczywiście prawidłowe. Sąd Okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe, w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego, dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i w konsekwencji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Prawidłowo także zastosował prawo materialne. Sąd Apelacyjny w całości podzielił ustalenia i rozważania Sądu Okręgowego, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania.

Mając na uwadze charakter zaskarżonej decyzji przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy pozwany organ rentowy prawidłowo w decyzji z 14.11.2018 r. określił wysokość należności odwołującego z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 08/2013 do 03/2018 r. w kwocie 15.716,80 oraz należne od ww. kwoty odsetki w wysokości 3.500 zł (naliczone na dzień wydania decyzji).

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. W tym na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także na ubezpieczenia zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Nie ulega wątpliwości, iż kwestia podlegania odwołującego ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie objętym zaskarżoną decyzją, została prawomocnie rozstrzygnięta decyzją Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 13.06.2018r. nr (...), która stała się ostateczna w dniu 27.06.2018r.

Przypomnieć należy również, że decyzją z dnia 13.06.2018 r. nr (...) Narodowy Fundusz Zdrowia objął odwołującego A. A. obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresach od 01.01.1999 r. do 31.12.2008r., od dnia 01.01.2010 r. do 31.12.2011 r., od 01.01.2012 r. do dnia 01.11.2018 r.

W konsekwencji wydania decyzji z 13.06.2018 r. (oraz jej uprawomocnienia w dniu 27.06.2018 r.) organ rentowy z urzędu sporządził dokumenty zgłoszeniowe i rozliczeniowe za wymienione wyżej okresy. Natomiast wobec składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 01/1999 do 06/2013 Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził przedawnienie należności. Z kolei wobec pozostałego zadłużenia w dniu 14.11.2018 r. została wydana zaskarżona decyzja.

Jak słusznie zauważył w uzasadnieniu Sąd I instancji przepis art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych powierza organom rentowym obowiązek wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenia zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wymierzanie odsetek za zwłokę z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych odbywa się według zasad dotyczących składek na ubezpieczenia społeczne.

Zwrócić uwagę należy po raz kolejny, że zaskarżona decyzja z dnia 14.11.2018 r. dotyczy wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne wyliczonych szczegółowo przez ZUS i jest konsekwencją uprawomocnienia się decyzji z 13.06.2018 r. (o podleganiu odwołującego ubezpieczeniu zdrowotnemu).

Z kolei w decyzji z 14.11.2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyliczył zadłużenie odwołującego A. A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne (wraz z odsetkami za zwłokę).

Istotne jest również, że ubezpieczony A. A. w złożonym odwołaniu nie kwestionował dokonanego przez organ rentowy wyliczenia należnych składek na ubezpieczenie społeczne za okres wskazany w decyzji, podczas składania zeznań na rozprawie w dniu 19.03.2019 r. wskazał wprost, że nie kwestionuje wysokość dochodzone roszczenia, tylko kwestionuje roszczenie co do zasady. Sąd Apelacyjny natomiast zwraca uwagę, że podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu przez odwołującego A. A. zostało przesądzone decyzją z 13.06.2018 r., która uprawomocniła się w dniu 27.06.2018 r. i to właśnie na skutek uprawomocnienia się ww. decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję z 14.11.2018 r. (zaskarżoną przez odwołującego), w której to organ rentowy ustalił wysokość należności z tytułu składek.

W ocenie Sądu Apelacyjnego apelacja odwołującego stanowi jedynie bezzasadną polemikę w prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji, a zarzuty w niej podniesione nie zasługują na uwzględnienie oraz w żaden sposób nie podważyły prawidłowości wydania wyroku przez Sąd I instancji.

Mając na uwadze powyższe, uznać należy, że w niniejszej sprawie Sąd I instancji oparł się na pełnym materiale dowodowym, prawidłowo go ocenił i przyjął za podstawę poczynionych ustaleń faktycznych. Zarzuty apelacyjne odwołującego nie znajdują zatem uzasadnienia i w ocenie Sądu Apelacyjnego w żadnej mierze nie podważyły prawidłowego rozstrzygnięcia Sądu I instancji. W konsekwencji przedstawionej oceny prawnej, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację odwołującego A. A..

Małgorzata Woźniak-Zendran Dorota Goss-Kokot Wiesława Stachowiak