II AKz 533/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2023-09-11
Sygn. akt II AKz 533/23
POSTANOWIENIE
Dnia 11 września 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Krzysztof Lewandowski
Protokolant: st.sekr.sąd. Małgorzata Zwierzchlewska
przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. w P. Anny Skrzypczak
po rozpoznaniu w sprawie P. Z.
ściganego na podstawie europejskiego nakazu aresztowania wydanego przez Sąd Krajowy w O. w dniu (...) r. w sprawie(...) (...) (16/21)
zażalenia obrońcy ściganego
na zawarte w pkt 2 postanowienia Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r. w sprawie (...) o przejęciu kary do wykonania i określeniu kwalifikacji prawnej czynu według prawa p.
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy.
UZASADNIENIE
Obywatel p. P. Z. jest poszukiwany na podstawie europejskiego nakazu aresztowania wydanego przez Sąd Krajowy w O. w dniu (...) r. w sprawie(...) (...) (16/21) w celu wykonania orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Krajowego w O. z dnia (...) r. w sprawie (...) (...) (16/21) kary 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności za popełnienie przestępstwa z § 1, 3, 29a ust. 1 nr 2, 30 ust. 4 nr 4, 33 n. ustawy o środkach odurzających, § 25 ust. 2, 27, 52 niemieckiego kodeksu karnego.
P. Z. został zatrzymany przez funkcjonariuszy Komisariatu Policji w P. o godzinie w dniu (...) roku.
W dniu (...) r. Prokurator Prokuratury Okręgowej w P. wniósł o odmowę przekazania P. Z. organom ścigania R. oraz o przejęcie do wykonania na terytorium R. (1) kary 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Krajowego w O. z dnia (...) r. w sprawie (...) (...) (16/21).
Na posiedzeniu Sądu w dniu(...) P. Z. nie wyraził zgody na przekazanie stronie n., nie zrzekł się zasady specjalności oraz podtrzymał swoje oświadczenie, że karę chciałby odbywać w P. dodając jednak, że jeśli jest to możliwe to chciałby tego uniknąć.
Obrońca ściganego wnosząc o odmowę wykonania (...) wniósł jednocześnie, by nie przejmować kary do wykonania w P., albowiem w jego ocenie zachodzi negatywna przesłanka do tegoż określona w art.607p§2 k.p.k.. Podniósł, że ścigany zlecenie przemytu narkotyków przyjął w P., tu też został wynajęty samochód, którym ścigany przewoził narkotyki, do P. też miały trafić narkotyki przemycone z H., jednak ten zamiar ściganego został przerwany na skutek działań n. funkcjonariuszy policji, wobec czego zachowanie ściganego należy kwalifikować jako usiłowanie przemytu narkotyków do P., a nie dokonanie przestępstwa z art.55 ust.3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Obrońca odniósł się do orzecznictwa Sądów Okręgowego i Apelacyjnego w P., w szczególności sprawy o sygn. akt (...), w której po odmowie wykonania (...) doszło do odmowy przejęcia do wykonania w P. kary wymierzonej w innym kraju po stwierdzeniu, że przypisane przestępstwo zostało popełniane w części w P.
Sąd Okręgowy w P., po rozpoznaniu wniosku prokuratora, zaskarżonym postanowieniem w pkt 2 na podstawie art.607s §3 i § 4 zd. I k.p.k. postanowił przejąć do wykonania na terytorium R. (1) w stosunku do P. Z. karę 2 /dwóch/ lat i 8 /ośmiu/ miesięcy pozbawienia wolności wymierzoną mu wyrokiem Sądu Krajowego w O. z dnia (...) r. w sprawie o sygnaturze (...) (...) (16/21), określając kwalifikację prawną czynu popełnionego przez P. Z. w ten sposób, że wyczerpuje on według prawa p. znamiona przestępstwa z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia (...) roku o przeciwdziałaniu narkomanii.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył ścigany, zaskarżając je w zakresie pkt 2, czyli w części dotyczącej przyjęcia do wykonania kary pozbawienia wolności, podnosząc, że naruszono przepisy postępowania poprzez oddalenie jego wniosków dowodowych oraz przepisy odnośnie obligatoryjnej odmowy wykonania nakazu, albowiem czyn, wedle obrońcy – popełniony został w R. (1) (k. 91).
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się niezasadne.
Podkreślenia wymagało przy tym, że sąd wykonujący europejski nakaz aresztowania nie jest władny badać kwestii merytorycznych związanych z postawionym ściganemu zarzutem. Przedmiotem badania sądu nie jest nawet samo wykazanie przypuszczenia, że aresztowany dopuścił się za granicą przestępstwa, czy też weryfikacja charakteru tego przestępstwa. Weryfikację wskazanych okoliczności wyklucza założenie, że „sąd [państwa członkowskiego], który wydał nakaz, dysponuje dowodami popełnienia przestępstwa […]. Jedynie gdy ujawnią się okoliczności podważające wzajemne zaufanie, z których w sposób oczywisty wynika, że w ogóle brak było podstaw do wydania (...), obowiązkiem sądu jest zweryfikowanie tych danych” (tak: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. II AKz 214/14). Zatem w sytuacji, gdy zasada wzajemnego zaufania do organu Państwa Członkowskiego nie została zanegowana, brak było podstaw do weryfikacji danych przedstawionych przez odpowiedni organ N. w treści europejskiego nakazu aresztowania – również w zakresie miejsca popełnienia przestępstwa. W konsekwencji nie sposób w postępowaniu o wykonanie (...) i przejęcia kary do wykonania czynić nowe ustalenia faktyczne i prowadzić postępowanie dowodowe zmierzające do podważenia opisu czynu przypisanego ściganemu. Z kolei wnioski dowodowe złożone przez obrońcę ściganego na posiedzeniu w żadnym razie nie miały kluczowego wpływu na ocenę niniejszej sprawy i nie zmierzały do czynienia kluczowych ustaleń w przedmiocie przejęcie do wykonania prawomocnie orzeczonej kary na terytorium N..
W art. 607p § 2 k.p.k. określono negatywne przesłanki wykonania europejskiego nakazu aresztowania dotyczącego obywatela p.. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli europejski nakaz aresztowania został wydany wobec osoby ściganej, która jest obywatelem p., wykonanie nakazu może nastąpić pod warunkiem, że czyn będący podstawą europejskiego nakazu aresztowania nie został popełniony na terytorium R. (1) ani na p. statku wodnym lub powietrznym oraz stanowił przestępstwo według prawa p. lub stanowiłby przestępstwo według prawa p. w razie jego popełnienia na terytorium R. (1) zarówno w czasie jego popełnienia, jak i w chwili wpłynięcia europejskiego nakazu aresztowania.
Akta sprawy w sposób wręcz oczywisty, co również dobitnie podkreślał Sąd Okręgowy, pozwalają przyjąć, że przestępstwo dotyczyło transgranicznego przewozu narkotyków miedzy H., a N.. Czyn przypisany ściganemu wskazuje, że (...)wjechał na teren R. autostradą federalną 30 przy B. wspólnie ze współsprawcą około godziny (...) jadąc z H. przewożąc w bagażniku auta narkotyki (1.236,89 g i kolejne 1.734,02 g konopii).
Przy czym jeżeli chodzi o podnoszą kwestię kwalifikowania przedmiotowego czynu jako usiłowania wewnątrzwspólnotowego nabycia środków odurzających i zamiar późniejszego wprowadzenia ich do obrotu, to pod żadnym względem nawet przy tak przyjętej koncepcji nie można mówić, że w sytuacji zatrzymania sprawcy w czasie drogi do P. – czyn ten został popełniony na terytorium R..
Zgodnie z art. 4 pkt 33 u.p.n. wewnątrzwspólnotowe nabycie i przewiezienie środków odurzających jest przemieszczenie środków odurzających, substancji psychotropowych lub nowych substancji psychoaktywnych z terytorium państwa członkowskiego U. na terytorium R. (1). Z treści (...) z kolei wynika, że ścigany przewoził środki między H., a N., zatem doszło do realizacji wszystkich znamion czynu zabronionego przestępstwa polegającego na przewiezieniu środków odurzających między dwoma państwami U., a zatem Sąd Okręgowy w P. w sposób trafny i wyczerpujący określił kwalifikację prawną zarzucanego czynu, mając na względzie, że wszystkie znamiona czynności wykonawczej czynu, za który został skazany ścigany zostały wypełnione poza granicami P.. Co więcej, nawet gdyby przyjąć, jak wyjaśnia ścigany, że celem przewozu narkotyków była P., to wówczas ten rodzaj aktywności nie mógłby być traktowany jako usiłowanie przestępstwa z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia (...) roku o przeciwdziałaniu narkomanii oraz czyn ten mógłby być ścigany na terytorium P. z uwagi na zasadę narodowości podmiotowej, o której mowa w art. 109 k.k. Obecnie, w wyniku skazania za ten sam czyn przez sąd n., uznać należy, że mimo nawet możliwego kwalifikowania tego czynu na terenie P. jako usiłowanie wewnątrzwspólnotowej dostawy narkotyków, w ramach uznawania orzeczeń sądów Państw Członkowskich (...) – czyn ten został już prawomocnie osądzony. Obocznie należy wskazać, że kara wymierzona za popełnione przestępstwo poza granicami P. wynosi 2 lata i 8 miesięcy, zaś w razie hipotetycznego skazania za ten czyn w ramach p. jurysdykcji – przestępstwo jakiego dopuścił się ścigany byłoby zagrożone karą nie krótszą niż 3 lata pozbawienia wolności, zatem kara za popełnione przestępstwo jest niższa niż dolna granica p. ustawowego zagrożenia, co uznać należy za korzystne dla ściganego. Z kolei w razie odmowy przejęcia do wykonania kary pozbawienia wolności – zastosowanie wówczas znajdzie art. 114 § 1 k.k. zgodnie z którym orzeczenie zapadłe za granicą nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony przed sądem p.. Jednakże powyższa reguła ulega wyłączeniu, zgodnie z art. 114 § 3 pkt 1 k.k. zgodnie z którym przepisu § 1 nie stosuje się jeżeli wyrok skazujący zapadły za granicą został przejęty do wykonania na terytorium R. (1). Jeżeli zażalenie obrońcy zostałoby uwzględnione – prowadzone byłoby kolejne postępowanie karne wobec skazanego.
Uwzględniając powyższe, należy jeszcze raz podkreślić, że z zasady personalnej o stosowaniu polskiej ustawy karnej do obywatela p., który popełnił przestępstwo za granicą (art. 109 k.k.), nie można wywodzić, iż obywatel p. winien, bez względu na miejsce popełnienia przestępstwa, podlegać wyłącznie jurysdykcji polskiej. Sprzeciwia się temu zasada lojalności państw w ramach U., która nakazuje im stosować wzajemnie europejski nakaz aresztowania. Ponadto działania obrońcy kwestionującego przejęcia kary do wykonania są niekorzystne dla skazanego, albowiem odmowa przyjęcia do wykonania kary, skutkowałaby wszczęciem postepowania karnego zgodnie art. 114 §1 k.k., co mogłoby doprowadzić do skazania ściganego na terytorium P. za ten sam czyn na karę nie krótszą niż 3 lata pozbawienia wolności. Zatem nie sposób uznać, że zażalenie obrońcy prowadzi do polepszenia sytuacji skazanego w długoterminowym ujęciu.
Odnosząc się natomiast do ponoszonych przez ściganego oraz jego obrońcę kwestii sytuacji rodzinnej skazanego, która wymaga od niego stałego wsparcia członków swojej rodziny, zaznaczyć należy, że powyższe okoliczności dają podstawy ubiegania się o odroczenia wykonania kary.
Brak było podstaw do przyjęcia – jak wywodził autor zażalenia – jakoby w przypadku ściganego zachodziła jakakolwiek obligatoryjna przesłanka odmowy wykonania (...).
K. L.
Pouczenie
Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Krzysztof Lewandowski
Data wytworzenia informacji: