II AKz 189/24 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2024-04-17
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2024 roku
Sąd Apelacyjny w Poznaniu w II Wydziale Karnym w składzie :
Przewodniczący: sędzia Marek Kordowiecki
Protokolant: prot. sad. Sylwester Leńczuk
przy udziale Prokuratora ---
po rozpoznaniu w sprawie Ł. S.
skazanego wyrokiem Sądu Krajowego we F. z (...) r. w sprawie o sygn. akt (...)
zażalenia obrońcy skazanego
na postanowienie Sądu Okręgowego w Z.
z dnia (...) r. w sprawie o sygn. akt (...)
w przedmiocie przejęcia do wykonania w P. kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Krajowego we F. z (...) r. w sprawie o sygn. akt (...)
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n a w i a
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem z dnia (...) r. o sygn. akt (...), Sąd Okręgowy w Z., stosując przepisy art. 611tg § 1 i 6 k.p.k., art. 611tl § 1 k.p.k., art. 611ts k.p.k. i art. 614 k.p.k. stwierdził prawną dopuszczalność przejęcia do wykonania w R. kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wobec obywatela p. Ł. S. wyrokiem Sądu Krajowego we F. z (...) r. w sprawie (...) (pkt 1), określił kwalifikację prawną czynów, za które Ł. S. został skazany ww. prawomocnym wyrokiem na czyny z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. (pkt 2) oraz uznał tę karę za wykonaną co do 6 miesięcy. O kosztach orzeczono w punkcie 3 postanowienia.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył obrońca skazanego, zarzucając mu obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 114 § 4 k.k. poprzez błędne zastosowanie i tym samym nieuwzględnienie różnic pomiędzy prawem polskim a n. na korzyść skazanego, co w konsekwencji doprowadziło do tego, że:
- do wykonania przyjęto karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, przy czym z uwagi na brak w polskim systemie prawnym instytucji uznania kary za wykonanej w części jako rekompensaty za przewlekłość postępowania sześć miesięcy nie powinno być uznane jako kara wykonana przez skazanego co do sześciu miesięcy a winna zostać przejęta jako ograniczenie kary zasadniczej wymierzonej skazanemu za popełnione przestępstwo,
- z uwagi na przyjęcie kwalifikacji prawnej czynu z art. 65 § 1 k.k. skazany będzie mógł się ubiegać o warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia wolności nie wcześniej, niż po odbyciu ¾ kary pozbawienia wolności, podczas gdy zgodnie z orzeczeniem sądu n. i prawem n. skazany mógłby ubiegać się o warunkowe zwolnienie już po odbyciu 2/3 kary, nadto zgodnie z § 57 ust. 2 n. kodeksu karnego sąd mógłby zawiesić wykonanie pozostałej części kary na okres próby po odbyciu połowy ograniczonej czasowo kary pozbawienia wolności i kara ta nie wykracza poza dwa lata, co w niniejszej sprawie ma zastosowanie,
- sąd uznał za wykonaną karę w wymiarze sześciu miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy, jak wynika z zaświadczenia całkowita długość kary orzeczonej wyrokiem Sądu Krajowego we F. z (...) r. sygn. akt (...) wynosi 912 dni,, zaś liczba dni, które należy odjąć od całkowitej długości kary to 181 dni, przy czym zgodnie z art. 12c k.k.w. w postępowaniu wykonawczym za miesiąc przyjmuje się 30 dni, wobec czego pozostała do odbycia kara byłaby o jeden dzień dłuższa niż w przypadku, gdyby skazany odbywał karę zgodnie z orzeczeniem sądu n. i prawem n..
W oparciu o te zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie przyjętej kwalifikacji prawnej poprzez wyeliminowanie z niej art. 65 § 1 k.k., tak, by skazany mógł się ubiegać o warunkowe zwolnienie z odbycia kary nie później niż po odbyciu 2/3 kary oraz poprzez przyjęcie do wykonania kary 2 lat pozbawienia wolności a z daleko idącej ostrożności procesowej co do pkt 2 wniosku o uznanie kary za wykonaną co do 181 dni.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się bezzasadne.
Należy zauważyć, iż Sąd Krajowy we F. wyrokiem z dnia (...) r. w sprawie o sygn. akt (...) za cztery przestępstwa kradzieży z włamaniem orzekł wobec skazanego Ł. S. karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Nie ulega więc wątpliwości, iż wymiar orzeczonej wobec skazanego tym wyrokiem kary pozbawienia wolności wynosi 2 lata i 6 miesięcy (k. 7-38).
Należy podnieść, iż skarżący w zażaleniu odnosi się do treści art. 114 § 4 k.k. i na tym tle buduje całość zarzutów, odwołując się do różnic pomiędzy prawem polskim a n., których Sąd I instancji nie uwzględnił na korzyść skazanego. Tymczasem przecież skarżący nie dostrzegł, że zgodnie z utrwalonym w doktrynie i judykaturze poglądem, przepis art. 114 § 4 k.k. ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do przejęcia do wykonania kary orzeczonej w państwie obcym innym niż państwo członkowskie U., a więc do przejęcia kary do wykonania w trybie konwencyjnym. Jeśli natomiast przedmiotem orzekania jest przejęcie do wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w państwie członkowskim U., zastosowanie znajduje przepis art. 611tl § 1 k.p.k., który łącznie z art. 607s § 4 k.p.k. w sposób wyczerpujący reguluje kwestię dostosowania do p. porządku prawnego orzeczenia o karze pozbawienia wolności (zob. B. Augustyniak (w:) Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023, komentarz do art. 611 (tl), teza 5 i powołane w tym komentarzu postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 11 sierpnia 2016 r., II AKz 521/16; tak też S. Głogowska (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, LEX/el. 2023, komentarz do art. 611 (tl), teza 1).
Mając zaś na uwadze zasady wynikające z treści przepisów zawartych w rozdziale 66g Kodeksu postępowania karnego, które w niniejszym postępowaniu mają przecież zastosowanie, również kwestii związanych z warunkowym zwolnieniem należy dopatrywać nie w przepisie art. 114 § 4 k.k., ale w treści art. 611tm § 2 k.p.k. Zgodnie z tym przepisem, na wniosek właściwego sądu lub innego organu państwa wydania orzeczenia sąd udziela informacji o treści prawa p. mającego zastosowanie do warunkowego zwolnienia. Jeżeli sąd lub inny organ państwa wydania orzeczenia cofnie wystąpienie do czasu rozpoczęcia wykonywania kary, orzeczenie nie podlega wykonaniu.
Za Sądem Najwyższym (postanowienie z dnia 7 lutego 2024 r., III KO 47/23, LEX nr 3670279) należy podnieść, iż na gruncie tej regulacji w doktrynie trafnie zauważa się, że "z art. 17 ust. 3 i 4 decyzji ramowej (...)/ (...) wynika, że państwo wydania orzeczenia może w następstwie otrzymania informacji o obowiązujących w państwie wykonania orzeczenia zasadach dotyczących warunkowego zwolnienia postąpić na trzy sposoby: (1) zaakceptować zastosowanie tych przepisów, (2) cofnąć zaświadczenie i tym samym zrezygnować z przekazania orzeczenia do wykonania w danym państwie członkowskim lub (3) uzgodnić z państwem wykonania orzeczenia, że przy podejmowaniu decyzji w przedmiocie warunkowego zwolnienia uwzględniane będą określone unormowania obowiązujące w tym zakresie w państwie wydania orzeczenia i dotyczące momentu, w którym skazany może ubiegać się o warunkowe zwolnienie. P. ustawodawca w art. 611tm § 2 k.p.k. przewidział wprost tylko drugą możliwość, a mianowicie, że w razie gdy sąd lub inny organ państwa wydania orzeczenia cofnie wystąpienie do czasu rozpoczęcia wykonywania kary, orzeczenie nie podlega wykonaniu. Ustawodawca pominął natomiast dwie pozostałe możliwości. O ile uczynienie tego w odniesieniu do pierwszej jest w pełni zrozumiałe, gdyż brak działań państwa wydania orzeczenia dotyczących zasad warunkowego zwolnienia należy odczytywać jako akceptację obowiązujących unormowań prawa p., a zatem bez żadnych dodatkowych regulacji będą one miały zgodnie z art. 611tg § 6 k.p.k. zastosowanie w sprawie, to już brak odpowiedniej transpozycji trzeciej możliwości może być postrzegany jako poważny mankament. Trzeba bowiem uznać, że stosowanie przez polski sąd prawa obcego wymaga zawsze wyraźnego upoważnienia ze strony ustawodawcy, a zatem wobec braku implementowania w rozdziale 66g przepisu art. 17 ust. 3 decyzji ramowej (...)/ (...) stosowanie unormowań dotyczących warunkowego zwolnienia, które obowiązują w państwie wydania orzeczenia, jest niedopuszczalne. Treść uzasadnienia projektu ustawy wskazuje, że była to świadoma decyzja ustawodawcy (zob. druk sejmowy nr (...)/VI z 17 sierpnia 2011 r.) - S. Steinborn, (w:) Komentarz aktualizowany do art. 425-673 Kodeksu postępowania karnego, red. L. K. Paprzycki, LEX/el. 2015, art. 611 (tm), teza 8.
Trzeba też wyraźnie podkreślić, iż skoro w niniejszym postępowaniu nie ma zastosowania przepis art. 114 § 4 k.k., to, z uwagi na treść art. 611tg § 6 k.p.k., przy wykonywania przejętego z N. orzeczenia stosuje się przepisy prawa p.. Tym samym dotyczy to nie tylko określenia kwalifikacji prawnej przypisanego skazanemu wyrokiem n. przestępstwa (tu: dotyczy to pojawienia się w tej kwalifikacji prawnej art. 65 § 1 k.k., który w pełni odpowiada przyjętym w tym wyroku znamionom działania w zorganizowanej grupie przestępczej, jak i uczynienia sobie z tego procederu stałego źródła dochodu a co ma także związek z obostrzeniem zasad udzielania warunkowego przedterminowego zwolnienia), ale i także ma zastosowanie do obliczenia kary. Do obliczenia kary pozbawienia wolności przejętej do wykonania w R. na mocy przepisów rozdziału 66g k.p.k., zgodnie z art. 611tg § 6 k.p.k., zastosowanie mają przepisy prawa p., w tym art. 12c k.k.w. (por. postanowienie Sądu Apel. w G. z dnia 11 sierpnia 2016 r., II AKz 521/16, (...)-195). Skarżący nie ma więc racji, by w niniejszym postępowaniu obliczenie kary (także uznanej za wykonaną) miało nastąpić na korzystniejszych przelicznikach, wynikających z prawa n..
Sąd I instancji, wydając zaskarżone orzeczenie, postąpił zgodnie z w/w wymogami. Jednocześnie w treści tego orzeczenia, na korzyść skazanego, mimo iż instytucja ta nie znajduje zastosowania w polskim systemie prawnym (uznanie za wykonaną części kary w ramach odszkodowania – rekompensaty za zbyt długi okres trwania postępowania), przyjął, iż z orzeczonej kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności pozostają do wykonania 2 lata, gdyż karę co do 6 miesięcy uznał za wykonaną. Zaliczenie tego okresu nie zmienia jednak faktu, iż przejęciu, w trybie rozdziału 66g k.p.k. do wykonania podlega cała orzeczona wyrokiem sądu n. kara pozbawienia wolności, co wynika przecież z jednoznacznego przepisu art. 611tg § 1 k.p.k., przy czym, z uwagi na uznanie, że już kara ta została wykonana w wymiarze 6 miesięcy, dalszemu wykonaniu realnie pozostaje pozostała część kary.
Na koniec zaś jeszcze należy wskazać, iż Państwo wydania orzeczenia (tu: R. N.) nie jest zobowiązane do zaakceptowania sposobu przekształcenia kary w trybie art. 611 tl k.p.k. Ponieważ stosownie do unormowania zawartego w art. 611tr § 1 polski sąd (tu: Sąd Okręgowy w Z.) jest zobligowany do poinformowania właściwego sądu lub innego organu państwa wydania orzeczenia m.in. o treści postanowienia w przedmiocie wykonania orzeczenia, możliwa jest sytuacja, w której sąd ten lub organ – w następstwie otrzymanej informacji – cofnie wystąpienie o wykonanie swojego orzeczenia w P.. Możliwość taka jest jednak limitowana czasem rozpoczęcia w P. wykonywania kary, co znów wynika z treści art. 611tm § 2 k.p.k. (patrz: Świecki Dariusz (red.), „Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II. Art. 425–673”, wyd. VII, teza 9 do art. 611tl).
Powyższe więc dowodzi niezasadności wywiedzionego środka odwoławczego, gdyż oparty był on na przesłankach, które w realiach niniejszego postępowania nie mają zastosowania.
Sąd Apelacyjny więc nie znajdując żadnych podstaw do uwzględnienia zażalenia i uznając zasadność zaskarżonego postanowienia, orzekł jak na wstępie.
M. K.
Pouczenie:
Niniejsze postanowienie jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Marek Kordowiecki
Data wytworzenia informacji: