Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IIAKa 208/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w P. z (...) w sprawie o sygn. akt (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy – pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych K. K. (1) i B. K.

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonych E. S. i T. M.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

T. M.

E. S.

- brak oszukańczego zamiaru po stronie oskarżonych co do zrealizowania zwartych z pokrzywdzonymi umów dotyczących zaprojektowania, wykonania oraz dostarczenia i osadzenia trzech domków całorocznych, drewnianych w P. – czyn z art.286§1k.k. w zw. z art.294§1k.k.

- wyjaśnienia oskarżonego T. M.

k.486-487v i k.495v-496v

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

- wyjaśnienia oskarżonego T. M.,

W ocenie Sądu odwoławczego wyjaśnienia oskarżonego w przeważającej części, w której to oskarżony starał się wykazać brak oszukańczego zamiaru po stronie oskarżonych, a przekonać, że było to tylko niewywiązanie się oskarżonych ze zobowiązania i to z winy leżącej po stronie pokrzywdzonych, były pokrętne, naiwne, sprzeczne z dowodami przeprowadzonymi przed Sądem I instancji i prawidłowo przez ten Sąd ocenionymi. Były one typowo obronne, zmierzające do uniknięcia odpowiedzialności.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca oskarżonych zaskarżył wyrok w całości, zarzucił wyrokowi:

I.  Obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkująca uznaniem, iż oskarżeni wprowadzili pokrzywdzonych w błąd co do zamiaru zrealizowania zawartych z nimi umów, podczas gdy z ustaleń samego Sądu wynika, iż oskarżeni faktycznie prowadzili działalność gospodarczą w zakresie tworzenia całorocznych domków szkieletowych, albowiem Sąd ustalił iż:

a)  (...) samo wykonanie domków odbywało się w hali mieszczącej się w L. przy ni. Ogrodowej 16,

b)  (…) wykonali oni jedynie ok. 2 domków wskazanego typu,

c)  wykonawcy oprowadzili swoich potencjalnych klientów po stojącym na placu firmy w L. przy ul. (...) domu pokazowym, który zrobił na nich dobre wrażenie,

d)  (...) wykonawca przyznał im się, że równolegle realizował budowę innego domu dla klienta z (...) w L., a także kolejny damek u cioci nad morzem,

e)  na terenie zakładu oskarżonych zatrudnieni byli, pracownicy, którzy faktycznie wykonywali prace związane z budową domków. Pracownikami tymi byli m. in. zeznający w sprawie świadkowie - M., P. i F., ponadto,

f)  pokrzywdzeni bywali na terenie zakładu oskarżonych, widzieli pracowników, a także podczas z jednej z wizyt spodobał im się domek, który realizowany był dla innego klienta i to do tego stopnia, że postanowili zmienić swoje pierwotne zamówienie;

2.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że doświadczenie podsądnych w tworzeniu oferowanego przez siebie produktu było niewielkie, albowiem wykonali oni jedynie ok. 2 domków wskazanego typu, podczas gdy w istocie ustalenie tego rodzaju w żaden sposób nie może rzutować na kwestie winy oskarżonych, albowiem jeśliby nawet ich doświadczenie było niewielkie to nie oznaczałoby to, że mieli oni zamiar oszukać pokrzywdzonych;

3.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkująca ustaleniem, iż oskarżeni dopuścili się oszustwa, mimo że nie podejmowali oni żadnych podstępnych zabiegów, a wszelkie ustalenia odbywały się jawnie poprzez wiadomości mailowe oraz smsowe, płatności zaś odbywały się poprzez przelewy bankowe, a same umowy zostały zawarta w formie pisemnej;

4.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że strony ustaliły terminy ukończenia 1 domku na (...)podczas gdy:

a)  umowy o dzieło z (...) nie określały terminu wykonania dzieła, pokrzywdzeni przedłożyli przerobione umowy, w które wpisali fikcyjne daty, oryginały tychże umów zostały złożone do akt przez obrońcę oskarżonych na rozprawie (...) i nie zawierały one terminu wykonania dzieł,

b)  Sąd. sam ustalił, iż domki miały powstawać w terminie 3 miesięcy od momentu ukończenia poprzedniego, a zatem jeśli nawet 1 domek miałby być ukończony do (...) to 2 domek powinien być ukończony do (...)

c)  Sąd sam ustalił, iż okresie od (...) roku strony wymieniały się wiadomościami dotyczącymi wymiarów budynku oraz pomieszczeń, rozkładu pomieszczeń, lokalizacji okien oraz innych spraw technicznych; skoro jeszcze w (...)trwało między stronami ustalanie tak istotnych kwestii jak np. wymiary budynku, to nie sposób rozsądnie przypuszczać, aby w tym okresie oskarżeni mieli już budować domek i aby byli w stanie ukończyć go w ciągu jednego miesiąca tj. do (...)

d)  Sąd sam ustalił, iż (...) pokrzywdzona otrzymała od oskarżonej aneks do umowy zgodnie, z którym zmienione zostały pierwotne ustalenia co do wymiarów budynku, a zatem najwcześniej od tego dnia winien rozpocząć się bieg terminu na ukończenie domku;

5.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkującą przyjęciem winy oskarżonych, mimo iż opóźnienie w realizacji zamówionych dzieł w istocie nie było duże, gdyż po pierwsze pokrzywdzeni odstąpili od umów o dzieło pismem z (...)dokonali na rzecz oskarżonych przelewu w kwocie 10.000 zł.; po drugie, jak wyżej wskazano, jeszcze w (...)strony ustalały wymiary domków, a zatem skoro domki miały być oddawane w terminach 3 miesięcznych jeden po drugim, to termin ukończenia pierwszego domku przypadałby na (...)drugiego domku na (...)a trzeciego domku na (...) tymczasem pokrzywdzeni odstąpili od umów we (...)a zatem w chwili, gdy opóźnienie co do finalnego ukończenia wszystkich domków wynosiło zaledwie 19 dni;

6.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że zmiana wymiarów domków nie miała wpłynąć na termin realizacji umowy, a oskarżony wręcz twierdził, że wszystkie prace pójdą nawet szybciej, gdyż odpadnie konieczność przycinania materiałów oraz będzie mniej odpadów; podczas gdy ustalenia powyższego Sąd dokonał w oparciu jedynie o twierdzenia pokrzywdzonych, zaś samo twierdzenie strony nie jest dowodem; w szczególności nie został w sprawie przeprowadzony dowód z opinii biegłego z dziedziny budownictwa tego rodzaju domków, który by taką okoliczność mógł wykazać;

7.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że w dniu (...) roku K. K. (1) wysłał do T. M. wiadomość SMS z zapytaniem o projekty niezbędne do zgłoszenia prac w odpowiednim starostwie, lecz ich nie otrzymał, podczas, gdy:

a)  w aktach sprawy brak jest smsów potwierdzających powyższe ustalenie,

b)  pokrzywdzeni w swych zeznaniach nie wspominali nic o powyższych smsach,

c)  pokrzywdzony K. na rozprawie (...) zeznał, że nie było żadnych ustaleń, iż muszą dostarczyć panu M. jakiekolwiek dokumenty potwierdzające np. zgłoszenie zamiaru postawienia tych domków do organów administracji;

8.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że w dniu (...) roku E. S. skontaktowała się z pokrzywdzonym drogą sms-ową zapewniając go, że w następnym tygodniu wraz z żoną otrzymają wizualizacje budynków, których w prawidłowej formie również nie otrzymali, podczas gdy:

a)  w aktach sprawy brak jest smsów potwierdzających powyższe ustalenie,

b)  pokrzywdzeni w swych zeznaniach nie wspominali nic o powyższych smsach,

c)  z wiadomości mailowej z (...)(k. 28) oraz z (...) (k.48) wynika, że to pokrzywdzony K. przesyłał oskarżonym zrzuty domku co wskazuje na to, że to rolą pokrzywdzonych było przygotowanie właściwych projektów domków;

9.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że jednocześnie w okresie od (...) roku T. M. zapewniał pokrzywdzonych, że odpowiednie projekty i dokumenty są opracowywane przez architekta i jak tylko będą kompletne zostaną im przesłane; pokrzywdzeni w międzyczasie otrzymali jedynie szkice i projekty, które nie zgadzały się z ich ustaleniami wynikającymi z Miejskiego Planu Zagospodarowania Przestrzennego obejmującego należącą do nich nieruchomość w P., podczas gdy:

a)  w aktach sprawy brak jest dowodów w postaci smsów bądź zeznań świadków, które by potwierdzały powyższe ustalenia,

b)  w aktach sprawy znajduje się jedynie korespondencja mailowa między stronami z (...) (k. 46), która w żaden sposób nie potwierdza powyższych ustaleń,

c)  nie zostało wykazane, aby przesłane przez oskarżonych szkice i projekty nie zgadzały się z Miejskim Planem Zagospodarowania Przestrzennego dla przedmiotowej nieruchomości w P., albowiem żadne dokumenty związane z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego nie zostały załączone do akt sprawy,

d)  pokrzywdzeni wielokrotnie wskazywali, że projekt przedstawiony przez oskarżonych wyglądał jak dziecięcy rysunek, a mimo to nie dołączyli go do akt sprawy; co więcej pokrzywdzony K. na rozprawie (...) zeznał – „Ja nie dołączyłem do akt tej sprawy tego dziecięcego rysunku bo nie widziałem takiej potrzeby”;

10.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkująca ustaleniem, iż oskarżeni dopuścili się względem pokrzywdzonych przestępstwa oszustwa, mimo że jak wynika z ustaleń Sądu, zeznań pokrzywdzonych, oraz zestawienia wpłat, potwierdzeń przelewów, pokrzywdzeni dokonywali wpłat na poczet zamówionego dzieła aż do (...)mimo że sami wskazywali, iż byli zaniepokojeni opóźnieniami, a więc mieli świadomość, iż oskarżeni mają trudności z realizacją dzieł, a w takiej sytuacji nie można przyjąć, iżby padli ofiarą oszustwa;

11.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że:

⚫

(...) sam domek był niedokończony, w tym nie zostały wstawione wszystkie okna. tj. brak było okna szczytowego, jedna z szyb była pęknięta, dach był krzywo osadzony, na dachu nie było ani blachy, ani dachówki lecz jedynie płyta (...) oraz zabezpieczenie w formie plandeki, które się finalnie zsunęło, a niektóre deski na elewacji budynku były popękane,

⚫

(...) wykonał wyłącznie jeden w dodatku w sposób niezgodny z umową - niekompletny, którego poza przewiezieniem nie próbował nawet posadowić (…),

⚫

(...) pierwszy domek został przywieziony z rocznym opóźnieniem i był on niekompletny w stopniu uniemożliwiającym jego użytkowanie, a nadto stoi on na trawie (...),

podczas, gdy:

a)  w sprawie nie przeprowadzono dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa tego rodzaju domków, a zatem nie wykazano, iżby rzeczony domek faktycznie miał takie wady jakie wymienił Sąd,

b)  w protokole oględzin z (...) (do którego Sąd w ogóle się nie odniósł) wskazano m. in. że:

- (...) w dolnej części budynku widoczne są okna nie uszkodzone (…) nie wskazano, aby któraś z szyb była pęknięta,

- dolna część budynku postawiona jest na ułożonych na sobie drewnianych belkach, deskach które ułożone są bezpośrednio na podłożu ziemnym; domek zatem nie stał na trawie lecz drewnianych belkach, deskach,

c)  domek został przywieziony na teren działki w P. w (...) a zatem gdyby nawet przyjąć, iż termin jego oddania do użytku przypadał na (...) - jak błędnie ustalił Sąd, to opóźnienie wynosiłoby 6 miesięcy, a nie rok;

12.  art. 193 kpk poprzez nie przeprowadzenie dowodu z opinii właściwego biegłego, a tym samym nie ustalenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. czy domek dostarczony przez oskarżonych spełniał wymogi techniczne, czy posiadał wady czy też ich nie posiadał, czy został zbudowany zgodnie z zawartą między stronami umową;

13.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkującą przyjęciem winy oskarżonych w oparciu jedynie o twierdzenia pokrzywdzonych, przy jednoczesnym przyjęciu przez Sąd, że ich twierdzenia znalazły swoje odzwierciedlenie w załączonej przez nich dokumentacji oraz nagraniu rozmowy telefonicznej K. K. (1) i T. M.; podczas, gdy:

a)  załączona przez pokrzywdzonych dokumentacja to:

⚫

przerobione przez pokrzywdzonych umowy o dzieło (wpisanie fikcyjnych terminów oddania dzieł, mimo że w oryginałach umów strony nie wpisały żadnych dat),

⚫

wiadomości mailowe, w których strony poruszają głównie kwestie czysto techniczne,

⚫

rachunki, faktury, potwierdzenia przelewów,

⚫

fotografie domku osadzonego na działce pokrzywdzonych, wykonane zimą, a więc wiele miesięcy od momentu przywiezienia go do P.,

niezrozumienie budzi zatem przyjęcie przez Sąd, iż powyższa dokumentacja stanowi odzwierciedlenie twierdzeń pokrzywdzonych;

b)  z rozmowy telefonicznej pokrzywdzonego z oskarżonym trwającej 1 min, 40 sek. sam nerwowy sposób wypowiedzi oskarżonego nie przesądza o tym, iżby nie miał on zamiaru wykonania zamówionych dzieł, co więcej zwraca się on do pokrzywdzonego, aby ten komunikował się z nim drogą mailową;

14.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkującą przyjęciem winy oskarżonych, mimo iż pokrzywdzona K. (G.) na rozprawie (...) zeznała – „Nigdy nie wzywaliśmy na piśmie oskarżonych do zmiany sposobu wykonania umowy. Nie wzywaliśmy również pisemnie oskarżonych do realizacji umowy do wskazanego w wezwaniu dnia, my jedynie odstąpiliśmy na końcu od tej umowy.” Podczas, gdy zgodnie z art. 636 § 1 kc pokrzywdzeni powinni najpierw wezwać oskarżonych na piśmie do zmiany sposobu wykonania domków i wyznaczyć im w tym celu odpowiedni termin i dopiero potem mogliby odstąpić od umowy;

15.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że świadkowie M., P. i F. choć faktycznie pracowali w stolarni oskarżonych przy budowie domków to jednak nie wiedzieli dla kogo są one przeznaczone, ani też nie zajmowali się wyłącznie pracą przy budowie domków przeznaczonych dla pokrzywdzonych, ani też nie byli wtajemniczeni w funkcjonowanie przedsiębiorstwa; podczas gdy powyższe ustalenia Sądu nie mają znaczenia; znaczenie zeznań świadków polega na tym, że wykazują one, iż oskarżeni taktycznie prowadzili działalność polegającą na budowie domków, że nie była to działalność fikcyjna nastawiona na oszukiwanie kontrahentów;

16.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że oskarżeni nie mieli zamiaru wykonać domków, gdyż K. P. zeznała, że oskarżony pojonował ją, że wstrzymują pracę nad kolejnymi domkami bo inwestor się wycofał; podczas, gdy naturalnym jest, iż oskarżony wstrzymał prace przy budowie kolejnych domków, skoro pokrzywdzeni odstąpili od umów;

17.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że z korespondencji między stronami jasno wynika, że T. M. zwodził pokrzywdzonych, co do stanu inwestycji, a także kluczył kiedy inwestorzy nalegali na spotkanie i unikał kontaktu z nimi pod rożnymi wymyślonymi powodami j choroba, pobyt w szpitalu czy też awaria samochodu), podczas, gdy:

a)  z korespondencji między stronami w żaden sposób nie wynikają powyższe ustalenia, korespondencja koncentruje się na kwestiach technicznych, w żadnym mailu ani smsie pokrzywdzeni nie zgłaszają zastrzeżeń ant pretensji wobec oskarżonych,

b)  w smsach to oskarżony kieruje uwagi pod adresem pokrzywdzonych, że nie utwardzili drogi na terenie działki w P.,

c)  w rzeczonym okresie panowała pandemia koronawirusa i oskarżony chorował na covid-19, co było wówczas zjawiskiem powszechnym,

d)  oskarżony w rzeczonym okresie przebywał w szpitalu, gdyż doznał poważnej rany szyi, co zresztą we wcześniejszym fragmencie uzasadnienia Sąd sam ustalił;

18.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego skutkującą stronniczym podejściem do zebranego w sprawie materiału dowodowego, objawiającym się tym, że w odniesieniu do zeznań S. M. Sąd uznał, iż - świadek jako osoba najbliższa dla obojga oskarżonych (E. S. jest partnerka życiową jej syna) miała przynajmniej hipotetyczny interes w składaniu instrumentalnych zeznań ukierunkowanych na uzyskanie przez jej najbliższych korzystnego rozstrzygnięcia procesowego; kierując się zatem tego rodzaju założeniem, Sąd winien konsekwentnie kierować się nim także wobec pokrzywdzonych, którzy tym bardziej mieli interes w składaniu instrumentalnych zeznań ukierunkowanych na uzyskanie przez nich samych korzystnego rozstrzygnięcia procesowego;

19.  art. 7 kpk poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającą na ustaleniu, że wysokość szkody na mieniu pokrzywdzonych wyniosła 410.831,25 zł, podczas gdy jeden z domków został dostarczony na teren ich działki, a tym samym ewentualna szkoda pokrzywdzonych winna zostać pomniejszona o wartość dostarczonego domku.

II.  W konsekwencji powyższych uchybień Sąd dokonał błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegających na przyjęciu, że oskarżeni popełnili zarzucane im czyny.

III.  Obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 53 § 1 kk poprzez uznanie za okoliczność obciążającą działania umyślnego z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, podczas gdy zarzucane oskarżonym przestępstwo może być popełnione tylko w takim zamiarze, stanowi jego znamię, a zatem nie może być traktowane jako osobna okoliczność obciążająca (gdyby w ogóle przyjąć winę oskarżonych).

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych zaskarżył wyrok w części, tj. co do rozstrzygnięcia o środku kompensacyjnym - obowiązku naprawienia szkody majątkowej i niemajątkowej - na niekorzyść oskarżonych. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  Obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 46 § 1 Kodeksu karnego w zw. z art. 359 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego poprzez niewłaściwe zastosowanie powyższych przepisów polegające na odstąpieniu od orzeczenia wobec oskarżonych zobowiązania do zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego wraz z orzeczonym obowiązkiem naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 410.831,25 zł, liczonych od dnia (...) r. do dnia zapłaty, podczas gdy zgodnie z dyspozycją przepisu z art. 46 § 1 k.k. orzeczenie obowiązku naprawienia szkody następuje z zastosowaniem przepisów prawa cywilnego, w tym również w zakresie przepisów regulujących odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego a okoliczności sprawy, w tym świadomość oskarżonych co do liczenia się z obowiązkiem zwrotu środków, wynikających z niekorzystnego nimi rozporządzenia przez pokrzywdzonych, na skutek przypisanego oskarżonym czynu zabronionego, uzasadniają konieczność naprawienia szkody pokrzywdzonych również poprzez zasądzenie obowiązku zapłaty odsetek za opóźnienie, liczonych od dnia następnego po doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia środkami pieniężnymi przez pokrzywdzonych.

2.  Błędne ustalenie stanu faktycznego, przyjętego za podstawę rozstrzygnięcia i mogącego mieć wpływ na jego treść, polegającego na uznaniu, że łączna wysokość szkody oskarżycieli posiłkowych, wynikła z czynu zabronionego, wyniosła kwotę 410.831,25 zł, w tym kwotę 19.101,25 zł z tytułu przekazanych oskarżonym materiałów budowalnych, co ustalone zostało na podstawie uznanych za wiarygodne w całości dowodów w postaci dokumentów; faktur VAT i paragonów (k, 67-79 i 279), podczas gdy prawidłowo ustalony stan faktyczny wskazywać powinien, że wartość przekazanych oskarżonym materiałów budowalnych stanowiła kwotę wyższą o 732,33 zł, tj. kwotę 19.833,58 zł, co doprowadziło do nieprawidłowego zastosowania art. 46 § 1 k.k. i zobowiązanie oskarżonych do naprawienia szkody majątkowej oskarżycieli posiłkowych poprzez zapłatę kwoty 410.831,25 zł, podczas gdy obowiązek naprawienia szkody majątkowej obejmować powinien pełną wysokość ustalonej szkody majątkowej i tym samym oskarżeni powinni zostać zobowiązani do naprawienia szkody majątkowej oskarżycieli posiłkowych poprzez zapłatę kwoty 411.563,58 zł, tj. kwoty wyższej o kwotę 732,33 zł względem zasądzonego odszkodowania.

3.  Obrazę prawa materialnego, tj. art. 46 § 1 k.k. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że w przypadku zasądzenia na rzecz oskarżycieli posiłkowych, na ich wniosek, odszkodowania za poniesioną szkodę majątkową, orzeczenie o zadośćuczynieniu pozostawione zostało do swobodnego uznania Sądu i możliwym pozostaje odstąpienie od jego uwzględnienia, podczas gdy prawidłowa wykładnia powyższego przepisu polegać powinna na uznaniu, że złożenie przez oskarżycieli posiłkowych wniosku o zasądzenie na ich rzecz zadośćuczynienia, niezależnie od wniosku o zasądzenie odszkodowania za szkodę majątkową, obliguje Sąd do orzeczenia zadośćuczynienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej, wbrew zarzutom skarżącego, nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy. Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, wnikliwie przeanalizował zgromadzony materiał dowodowy, w następstwie czego poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i to na nich oparł swój wyrok. Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

Oceny tej w żaden sposób w ocenie Sądu odwoławczego nie podważyły też wyjaśnienia oskarżonego T. M. złożone na rozprawie odwoławczej. Wyjaśnienia te Sąd odwoławczy uznał za typowo obronne zmierzające do uniknięcia odpowiedzialności. Chociaż w niektórych kwestach wyjaśnienia oskarżonego wręcz utwierdzały Sąd odwoławczy w przekonaniu o prawidłowości ustaleń poczynionych przez Sąd I instancji. Wyjaśniana te w ocenie Sądu odwoławczego były pokrętne. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach starał się w nieudolny sposób przerzucić na pokrzywdzonych odpowiedzialność za brak wykonania przez niego zlecenia wybudowania i posadowienia domków.

Wbrew zarzutom skarżącego, w ocenie Sądu odwoławczego, Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że oskarżeni wprowadzili pokrzywdzonych w błąd co do zamiaru zrealizowania zawartych z nimi umów. W ocenie Sądu odwoławczego skarżący w apelacji zacytował wyrwane z kontekstu fragmenty ustaleń faktycznych zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na poparcie swoich tez, które są jedynie polemiką z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. Sąd I instancji ustalił wprawdzie, że oskarżeni zajmowali się budową domków szkieletowych, że wykonanie domków odbywało się w hali mieszczącej się w L., jednak ustalił też jednocześnie, że doświadczenie oskarżonych w tworzeniu domków było niewielkie, albowiem wykonali oni jedynie około 2 domków wskazanego typu. Co znamienne ustaleń tych nie podważyły również wyjaśnienia oskarżonego złożone na rozprawie odwoławczej. Wynikało z nich bowiem, że jeżeli chodzi o domki takiego typu, jak miały być wybudowane dla pokrzywdzonych, to wcześniej zbudował on jeden taki domek o wysokości 4m i dom ten stał na jego działce jako tzw. domek techniczny. Jeżeli chodzi o domki wyższe, to była to całkiem nowa rzecz, to była nowość na rynku. Pierwszym i jedynym domkiem tego typu o wysokości 5m, który zbudował, był ten, który stał na jego działce, a który budował dla innego klienta i którym zachwycił się pokrzywdzony. Domek ten posadowiony został później na K.. Wcześniej natomiast, jak wynikało z wyjaśnień samego oskarżonego złożonych na rozprawie odwoławczej budował on domy drewniane na zgłoszenie, domy o wymiarach 5m x 7m na fundamencie. Takich domków zbudował wcześniej 6 w całości, a 4 częściowo.

Zatrudnienie przez oskarżonego pracowników – świadków M., P. czy F., w ocenie Sądu odwoławczego, nie przesądza też, że świadkowie ci budować mieli domki dla pokrzywdzonych i że zlecenie to miało być przez oskarżonych wykonane, a nie zostało wykonane tylko z przyczyn leżących po stronie pokrzywdzonych. Co znamienne przecież bezspornym jest w sprawie, że oskarżeni nawet jeśli już, to zbudowali tylko jeden niekompletny domek, który dostarczyli na działkę pokrzywdzonych i pozostawili go nie w planowanym miejscu, w którym zgodnie z umową mieli go posadowić po przygotowaniu podłoża, a można powiedzieć porzucili go w wygodnym dla siebie miejscu, pozorując w ten sposób wykonanie umowy.

Większego znaczenia dla odpowiedzialności oskarżonych nie miało też wbrew zarzutom skarżącego ustalenie z jednej strony, że termin wybudowania pierwszego domku był ustalony na (...)drugiego na (...) a trzeciego na (...) skoro Sąd ustalił jednocześnie, że kolejne domki miały być postawione 3 miesiące od ukończenia poprzedniego, a to by znaczyło, że drugi domek powinien stanąć w kwietniu a nie w marcu, a trzeci w lipcu, a nie w maju. Nie ulega bowiem wątpliwości, że pierwszy i to niekompletny domek, co nie było kwestionowane, został dostarczony na działkę dopiero na początku (...)Prace nad dwoma kolejnymi, jak wyjaśniał sam oskarżony, zobowiązał się przyspieszyć i zbudować je w ciągu kolejnych dwóch miesięcy z czego ostatecznie i tak się nie wywiązał. A obietnica czego, skłoniła pokrzywdzonych do przelania na rzecz oskarzonych kolejnej transzy pieniędzy, z czego oskarżony zdaje się wręcz czynić zarzut pokrzywdzonym, że wykazali się naiwnością. Większego znaczenia nie miało też, że na egzemplarzach umów przedłożonych przez pokrzywdzonych widniały daty wykonania poszczególnych domków, a na egzemplarzach oskarżonych dat tych nie było. Trudno to uznać za przerobienie umów przez pokrzywdzonych. Mogli oni bowiem wpisać w egzemplarze swoich umów daty wynikające z ustnych uzgodnień, a oskarżony w swoich egzemplarzach mógł celowo tych dat nie wpisać. Co też przemawia na niekorzyść oskarżonych.

Skoro oskarżony, jak sam wyjaśnił, w (...) zobowiązał się wykonać dwa pozostałe domki w ciągu 2 miesięcy, to wbrew zarzutom obrońcy, wcale nie dziwi fakt, że mimo iż w (...) strony jeszcze czyniły ustalenia co do wymiarów budynków, pierwszy budynek jak ustalił Sąd miał być wykonany do (...)

Sąd I instancji opierał się w tym zakresie na zeznaniach pokrzywdzonych, które w ocenie Sądu odwoławczego zostały prawidłowo ocenione, a skarżący podnosząc zarzut naruszenia art.7k.p.k. i dokonania dowolnej oceny dowodów nie wskazuje nawet które konkretnie dowody, w jakim zakresie zostały przez Sąd I instancji nieprawidłowo ocenione. Skarżący uciekał się do wskazywania jakich, w jego ocenie, ustaleń powinien dokonać Sąd I instancji, a czasami wskazywał wręcz, że Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia, tylko wyciągnął z nich niewłaściwe wnioski. Dotyczy to na przykład wspomnianych terminów zbudowania poszczególnych domków. Niemniej jednak taka apelacja jawi się jako polemika z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. Z zeznań natomiast pokrzywdzonych wynikało, że mimo iż aneks do umowy został sporządzony w (...)to oskarżony zapewniał ich, że nie będzie to miało wpływu na opóźnienie prac, a wręcz zachęcał ich do dokonania zmian odnośnie wysokości domków.

Trudno też zgodzić się ze skarżącym, że opóźnienie w realizacji zamówionych dzieł w istocie nie było duże, co ma wynikać zdaniem skarżącego z faktu, że pokrzywdzeni jeszcze (...) dokonali na rzecz oskarżonych przelewu, a odstąpili od umów (...) (...)Pokrzywdzeni w swoich zeznaniach wskazali bowiem jasno i przekonująco co stało za tym, że zdecydowali się oni uiścić pieniądze na rzecz oskarżonych jeszcze w (...) a Sąd I instancji zeznania pokrzywdzonych w tym zakresie też prawidłowo ocenił. Podobnie jak prawidłowo ocenił zeznania pokrzywdzonych dotyczące kwestionowanego przez oskarżonych sposobu przygotowania przez pokrzywdzonych działki, w tym utwardzenia drogi, celem umożliwienia zrealizowania budowy. Nie ma przy tym racji skarżący, że samo twierdzenie strony - zeznania pokrzywdzonych - nie są dowodem. Są to dowody jak każde inne. A wbrew zarzutom skarżącego nie było konieczności uciekania się do opinii biegłego celem ustalenia czy zmiana wymiarów domków miała wpływ na termin realizacji umowy. Zwłaszcza, że w niniejszej sprawie nie tyle chodzi o opóźnienie w wykonaniu umowy, co w ogóle o brak możliwości i zamiaru wywiązania się z umowy po stronie oskarżonych, mimo iż przyjęli oni od pokrzywdzonych ogromne środki na realizację umowy. Pokrzywdzeni może naiwnie, ale wciąż mieli nadzieję, że oskarżeni wywiążą się ze swoich zobowiązań, a zainwestowane do tej pory pieniądze z pewnością stanowiły dużą trudność w podjęciu wcześniej kategorycznej decyzji o odstąpieniu od umów. Co znamienne z wyjaśnień samego oskarżonego przed Sądem odwoławczym wynikało w jakim stanie emocjonalnym był pokrzywdzony, w czasie kiedy jasne stawało się dla pokrzywdzonych, że oskarżony ich zwodzi i nie ma szans na to, że wybuduje domki tak jak obiecał. To z wyjaśnień oskarżonego wynikało bowiem, że jak pokrzywdzony przyjechał we wrześniu to był zrezygnowany, twierdził, że nie wie co ma dalej robić. Wprawdzie oskarżony starał się wykazać w ten sposób, że stan pokrzywdzonego wynikał z tego, że nie miał on pieniędzy na dokończenie inwestycji, przy czym były to pokrętne wyjaśnienia. Mając bowiem na uwadze fakt, że pokrzywdzeni uiścili już wówczas na rzecz oskarżonych prawie cenę wszystkich trzech domków, podczas gdy oskarżony dostarczył im tylko jeden i to niekompletny domek i nie posadowił go nawet zgodnie z umową, a nie było już dla widoków na to, że oskarżony zbuduje kolejne domki, to stan pokrzywdzonego o którym wyjaśniał oskarżony mógł wynikać właśnie z faktu, że zdawał on sobie sprawę z beznadziejnego położenia w jakim się znalazł w wyniku działania oskarżonych. Zdawał on sobie już wówczas sprawę, że oskarżony nie wywiąże się z umów, stąd też stwierdzenie pokrzywdzonego, że zaczną teraz korzystać z umowy mogło stanowić li tylko zapowiedź wypowiedzenia umowy i podjęcia kroków prawnych.

Wbrew zarzutom skarżącego oszukańczego zamiaru po stronie oskarżonych Sąd I instancji nie ustalił tylko w oparciu o małe doświadczenie oskarżonych w tworzeniu domków, których zaprojektowania, wybudowania i posadowienia podjęli się oni na rzecz pokrzywdzonych. Skarżący pomija bowiem, że Sąd I instancji ustalił jednocześnie, że na stronie internetowej oskarżonych znajdowały się zdjęcia domków, które w domyśle miały być domkami wykonanymi przez oskarżonych, chociaż nimi nie były. Domek, który widniał na stronie internetowej przedsiębiorstwa oskarżonych nie miał nic wspólnego z działalnością gospodarczą prowadzoną przez oskarżonych. A pokrzywdzeni szukając wykonawcy dla planowanej inwestycji natrafili na to właśnie ogłoszenie i umówili się z oskarżonymi na spotkanie na którym omówili zręby umowy.

Wbrew zarzutom skarżącego do ustalenia zamiaru oszustwa wcale nie jest wymagane, aby sprawcy podejmowali jakieś podstępne zabiegi. Chociaż jak wyżej wskazano samo umieszczenie na stronie internetowej zdjęć inwestycji, które w rzeczywistości nie zostały wykonane przez oskarżonych, już mogło wprowadzać pokrzywdzonych w błąd. Ustaleniu zamiaru oszustwa nie przeczy fakt, że ustalenia pomiędzy stronami odbywały się jawnie poprzez wiadomości mailowe oraz sms, umowa została zawarta w formie pisemnej, a płatności odbywały się poprzez przelewy bankowe. Przy czym należy też zwrócić uwagę, że w pewnym momencie dla dokonywania tych przelewów oskarżony wskazał inny rachunek bankowy, nie należący do niego, a do jego matki.

Podnoszone w apelacji zarzuty dotyczące domagania się przez pokrzywdzonych projektów domów niezbędnych do zgłoszenia prac, niezależnie od tego, że brak rzekomych wiadomości SMS w aktach sprawy, wcale nie oznacza że tych wiadomości nie było, jawią się jako niezrozumiałe. Nie chodziło bowiem o to, aby pokrzywdzeni dostarczyli oskarżonym dokumenty potwierdzające zgłoszenie zamiaru dokonania prac na działce, a o to, że pokrzywdzeni chcieli dokonać takiego zgłoszenia, gdyż wymagały tego od nich przepisy prawa. Rolą pokrzywdzonych nie było przygotowanie właściwych projektów domków, tak jak sugeruje to skarżący, a pokrzywdzeni potrzebowali jedynie tych projektów do dokonania stosownego zgłoszenia prac w urzędzie, zgodnie z prawem budowlanym. Zresztą z wyjaśnień oskarżonego złożonych na rozprawie na te okoliczności wynika zgoła co innego niż podnosi skarżący w apelacji. Oskarżony wyjaśnił bowiem, ze 1 grudnia dopiero wysłał rysunki techniczne pogrzebne do zgłoszenia. Przy czym nie można dać wiary wyjaśnieniom oskarżonego, że dokonanie zgłoszenia warunkowało rozpoczęcie prac, gdyż mogło to dotyczyć prac ziemnych na działce. Domki natomiast powstawać miały w hali w L., nie było więc przeszkód w rozpoczęciu tych prac przed zgłoszeniem. Wbrew wyjaśnieniom oskarżonych nie była też w tym wypadku potrzebna zgoda konserwatora zabytków na prowadzenie prac.

Wbrew zarzutom skarżącego Sąd I instancji wcale nie ustalił, że pierwszy domek został przywieziony z rocznym opóźnieniem. Natomiast do stwierdzenia, że domek był niedokończony, że na przykład na dachu nie miał blachy ani dachówki nie było konieczności powoływania biegłego, gdyż wynikało to z dokumentacji zdjęciowej w aktach sporządzonej w wyniku dokonanych oględzin. Nie było też konieczności powoływania biegłego na okoliczność czy domek spełniał wymogi techniczne czy posiadał wady czy został zbudowany zgodnie z umową. Do stwierdzenia tych okoliczności nie były potrzebne w realiach niniejszej sprawy wiadomości specjalne. Pierwszy niekompletny domek pozostawiony został bowiem na trawie nie na podkładach betonowych (co przyznał sam oskarżony w swoich wyjaśnieniach), w innym miejscu niż planowano i nie został wykończony.

Wbrew zarzutom skarżącego dla ustalenia odpowiedzialności oskarżonych nie miało znaczenia czy pokrzywdzeni przed odstąpieniem od umowy powinni wezwać oskarżonych na piśmie, zgodnie z art.636§1k.c., do zmiany sposobu wykonania domków, gdyż nie mamy tu do czynienia z nienależytym wykonaniem umowy, a z przestępstwem oszustwa. W jaki sposób pokrzywdzeni mieliby domagać się zmiany sposobu wykonania domków skoro dwa domki w ogóle nie powstały.

Wbrew zarzutom skarżącego zeznania świadków M., P. i F. zostały prawidłowo przez Sąd I instancji ocenione, a z zeznań tych nie można wnioskować, tak jak chce tego obrońca, że na ich podstawie należało ustalić, że oskarżeni faktycznie prowadzili działalność polegającą na budowie domków, a nie była to działalność fikcyjna nastawiona na oszukiwanie kontrahentów. To że oskarżony poinformował świadka K. P. o tym, że zaprzestają budowy domków, bo inwestor się wycofał, mogło mieć miejsce. Oskarżony nie przekazał już jednak świadkowi z jakiego powodu inwestor się wycofał, dlaczego odstąpił od umowy. Co znamienne, mimo iż skarżący starał się wykazać, że oskarżony prowadził działalność na szeroką skalę związaną z budową domków, to z wyjaśnień oskarżonego złożonych na rozprawie odwoławczej wynikała skala rozmiaru tej działalności i trudno uznać ją za imponującą, jeżeli chodzi o domki inne niż te o rozmiarach 5m na 7m. Jak przyznał sam oskarżony domek zbudowany dla pokrzywdzonego, oprócz domku pokazowego, był zaledwie drugim i ostatnim domkiem jaki zbudował. Wbrew polemicznym zarzutom zawartym w apelacji Sąd I instancji prawidłowo ustalił też, że oskarżony zwodził pokrzywdzonych a także kluczył, kiedy pokrzywdzeni nalegali na spotkanie i unikał kontaktu z nimi.

Wbrew zarzutom skarżącego prawidłowo Sąd I intencji ocenił też zeznania świadka S. M.. W zeznaniach zaś pokrzywdzonych w realiach niniejszej sprawy trudno dopatrzeć się stronniczości , a zwłaszcza bezpodstawnego obciążania oskarżonego odpowiedzialnością za czyn którego się nie dopuścił.

Kierunek apelacji, a także zarzut postawiony „z ostrożności procesowej” obligował Sąd apelacyjny do dokonania kontroli w zakresie wymierzonych wobec oskarżonych kar i środka kompensacyjnego. Jednakże Sąd apelacyjny nie stwierdził uchybień również w tym zakresie, z wyjątkiem konieczności uwzględnia apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych dotyczącej zasądzenia odsetek za opóźnienie.

Z rażącą niewspółmiernością kary mamy do czynienia, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Niewspółmierność więc zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 roku, V KRN 178/85). Niewspółmierność kary musi być „rażąca, bowiem chodzi tu o różnice ocen o charakterze zasadniczym. Nie o każdą różnicę co do wymiaru kary, ale o „różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować” (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 roku, II KRN 198/94). Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w W. w wyroku z dnia (...) sygn. (...), zgodnie z którym „rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w przepisie art. 438 pkt 4 k.p.k. zachodzić może tylko wtedy, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.”

Odnosząc powyższe do realiów przedmiotowej sprawy, uznać należy, że Sąd orzekający nie dopuścił się błędu przy wymiarze kar. Kontrola instancyjna wykazała, iż Sąd I instancji ustalił w sposób indywidualny w stosunku do sprawcy wymiar i rodzaj orzeczonej kary, mając na uwadze fakt, by dolegliwość wymierzonej kary nie przekroczyła stopnia przypisanej sprawcy czynu zabronionego winy.

Mimo iż rację należy przyznać skarżącemu, że okoliczność należąca do znamion czynu , w tym wypadku działanie umyślne z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, nie może być traktowana jako okoliczność obciążająca, to jednak trudno uznać, aby ustalenie takie przez Sąd I instancji, powodowało, że kary wymierzone wobec oskarżonych, zwłaszcza że zostały orzeczone z warunkowym zawieszeniem ich wykonania jawiły się jako rażąco surowe.

Nie było także możliwości, aby obowiązek naprawienia szkody pomniejszać o wartość domku dostarczonego na działkę pokrzywdzonych, gdyż ani domek nie był kompletny, ani zgodnie z umową posadowiony, a jego przywiezienie w takim stanie na działkę miało tylko w ocenie Sądu pozorować wolę wywiązania się przez oskarżonych z umowy.

Za zasadny natomiast Sąd odwoławczy uznał zarzut zawarty w apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych dotyczący konieczności orzeczenia o ustawowych odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego wraz z orzeczonym obowiązkiem naprawiania szkody. Przy czym w ocenie Sądu odwoławczego odsetki te należy liczyć od (...) czyli od następnego dnia po dacie czynu przypisanego oskarżonym, od dnia następnego po doprowadzeniu ich do niekorzystnego rozporządzenia środkami pieniężnymi przez pokrzywdzonych.

Ponieważ pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych nie skarżył wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, a jedynie w części dotyczącej środka kompensacyjnego, Sąd odwoławczy nie mógł zmienić opisu czynu przypisanego oskarżonym poprzez podniesienie wartości mienia którym niekorzystnie rozporządzili pokrzywdzeni o kwotę 732,33zł, a dopiero taka zmiana powodowałaby możliwość podwyższenia kwoty zasądzonego odszkodowania.

Ponieważ pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych nie złożył wniosku o uzasadnienie wyroku Sądu apelacyjnego, Sąd odstąpił od bardziej szczegółowego ustosunkowania się do zarzutów podniesionych w apelacji pełnomocnika oskarżyciel posiłkowych, które uznał za niezasadne, w związku z czym nie wpływały one na sytuację oskarżonych. W szczególności dotyczy to też podniesionego zarzutu naruszenia art.46§1k.k. dotyczącego nie orzeczenia zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonych. Chociaż rzeczywiście z usadowieniem tej decyzji przez Sad i instancji nie do końca można się zgodzić. To jednak w ocenie Sadu odwoławczego, z uwagi też na zakres znamion przypisanego oskarżonym przestępstwa, nie było w niniejszej sprawie podstaw do zasądzenia na przecz pokrzywdzonych zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie można przyznać tylko w wypadkach wskazanych w ustawie. Ma to miejsce w przypadku naruszenia dóbr osobistych w wyniku czynu niedozwolonego (art.24, 445, 446§4 i art.448k.c.).

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 i 2k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

W oparciu o powyższe zarzuty obrońca oskarżonych wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych E. S. oraz T. M. od zarzucanych im czynów;

- z najdalej idącej ostrożności procesowej, w razie gdyby Sąd nie podzielił wyżej zaprezentowanych zarzutów, wniósł o zmianę wyroku poprzez pomniejszenie obowiązku naprawienia szkody o wartość dostarczonego przez oskarżonych domku, a także o rozłożenie obowiązku naprawienia szkody na 24 comiesięczne raty;

- na podstawie art. 632 § 2 kpk o obciążenie kosztami procesu Skarbu Państwa, w tym o zasądzenie na rzecz oskarżonych kosztów wynagrodzenia obrońcy za jego udział w postępowaniu przed Sądem I instancji w kwotach po 4.000 zł na rzecz każdego z oskarżonych (łącznie 8.000 zł), zgodnie z załączonymi do pisma z (...) rachunkami; oraz przed Sądem II instancji w kwotach po 2.250 zł na rzecz każdego z oskarżonych (łącznie 4.500 zł), zgodnie z rachunkami, które zostaną przedstawione na rozprawie odwoławczej.

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych wniósł o:

1. Zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 3 poprzez solidarne zobowiązanie oskarżonych E. S. i T. M. do naprawienia:

a) wyrządzonej szkody majątkowej poprzez zapłatę na rzecz K. K. (1) i B. K. kwoty 411.563,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

ewentualnie o:

wyrządzonej szkody majątkowej przez zapłatę na rzecz K. K. (1) i B. K. kwoty 411.563,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od następujących kwot i dat:

I) kwoty 30.000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

II) kwoty 30,000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

III) kwoty 123,615,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

IV) kwoty 38.892,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

V) kwoty 24.723,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

VI) kwoty 4.500,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

VII) kwoty 100.000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

VIII) kwoty 30.000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

IX) kwoty 10.000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

X) kwoty 732,33 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XI) kwoty 5.380,10 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XII) kwoty 118,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XIII) kwoty 764,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XIV) kwoty 310,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XV) kwoty 1,000,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XVI) kwoty 4.022,48 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XVII) kwoty 123,54 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XVIII) kwoty 2.668,90 zł - od dnia (...) r, do dnia zapłaty;

XIX) kwoty 105,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XX) kwoty 2.460,23 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XXI) kwoty 949,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XXII) kwoty 780,00 - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

XXIII) kwoty 420,00 zł - od dnia (...) r. do dnia zapłaty;

b) wyrządzonej szkody niemajątkowej (krzywdy) poprzez zapłatę na rzecz K. K. (1) i B. K. kwoty 100.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

2. Zasądzenie od oskarżonych solidarnie na rzecz oskarżycieli posiłkowych uzasadnionych kosztów ustanowienia pełnomocnika procesowego według norm przepisanych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie podzielając zarzutów zawartych w apelacji obrońcy oskarżonych dotyczących błędnej oceny dowodów i poczynienia błędnych ustaleń faktycznych, a co za tym idzie błędnego przypisania sprawstwa i winy oskarżonym, nie znajdując powodów do zmiany wyroku w zakresie orzeczonych kar i środka kompensacyjnego (z wyjątkiem konieczności odrzeczenia o odsetkach za opóźnienie w uwzględnieniu apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych, przy uznaniu za niezasadne pozostałych zarzutów), Sąd odwoławczy nie uwzględnił wniosku obrońcy oskarżonych o uniewinnienie ani wniosku o pomniejszenie obowiązku naprawienia szkody czy rozłożenie go na raty, czego nie przewidują przepisy w tym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Poczynione ustalenia faktyczne, sprawstwo w zakresie przypisanego oskarżonym czynu, wina oskarżonych, wymierzone wobec nich kary i orzeczony środek kompensacyjny.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, nie podzielając zarzutów zawartych w apelacji obrońcy, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Orzeczenie o ustawowych odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, związku z orzeczonym odszkodowaniem.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd podzielił zarzut zawarty w apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych dotyczący konieczności orzeczenia o ustawowych odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego wraz z orzeczonym obowiązkiem naprawiania szkody. Przy czym w ocenie Sądu odwoławczego odsetki te należy liczyć od 14.07.22r. czyli od następnego dnia po dacie czynu przypisanego oskarżonym, od dnia następnego po doprowadzeniu ich do niekorzystnego rozporządzenia środkami pieniężnymi przez pokrzywdzonych.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

III.

Sąd zwolnił oskarżonych od zapłaty na rzez Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, uznając, że uiszczenie tych kosztów byłoby dla nich zbyt uciążliwe z uwagi na ich sytuację materialną.

Orzeczenie to ma swoją podstawę prawną w treści przepisów art.636§1k.p.k., art.634k.p.k. w zw. z art.624§1k.p.k. w związku z nieuwzględnieniem apelacji obrońcy oskarżonych, a uwzględnieniem apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych.

Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji obrońcy oskarżonych i konieczność poniesienia przez oskarżonych kosztów procesu (art.636§1k.p.k.) wobec uwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych, Sąd zasądził od oskarżonych na rzecz oskarżycieli posiłkowych zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym, których wysokość ustalił na kwoty po 1440zł (1200zł + 240zł za dodatkowy termin rozprawy) na rzecz każdego z oskarżycieli posiłkowych (zasadzone po połowie od każdego z oskarżonych) zgodnie z §11ust.2 pkt 5 w zw. z §11ust.7, §15 ust.1 i §17pkt 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.15r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. t.j. z 2023r. poz.1964).

7.  PODPIS

A. W. M. K. I. P.