II AKa 65/25 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2025-07-26

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 65/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Z. G. z dnia (...) r., sygn. akt (...).

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.

E. D.

Sposób funkcjonowania skazanego w czasie orzekania w przedmiocie kary łącznej, w tym przebieg jego resocjalizacji w zakładzie karnym.

Toczenie się w sprawie E. D. przed Miejskim Zespołem (...) o Niepełnosprawności w W. postępowania administracyjnego w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, w którym termin rozpoznania sprawy wyznaczono na dzień (...) r.

Opinia z zakładu karnego z dnia (...) r.

Zaświadczenie z Miejskiego Zespołu (...) o N.-ności w W. z dnia (...) r.

k. 134-138;

k. 149-150;

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

2.

Opinia z zakładu karnego z dnia 14 kwietnia 2025 r.

Zaświadczenie z Miejskiego Zespołu (...) o N.-ności w W. z dnia 10 maja 2025 r.

Był to dokument, z którego dowód dopuszczono w toku postępowania apelacyjnego na wniosek obrońcy skazanego.

Z uwagi na urzędowy charakter tego dokumentu i niekwestionowanie jego wiarygodności przez żadną ze stron, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw by wiarygodność tę poddać w wątpliwość.

Dokument ten miał przy tym znaczenie dla rozstrzygnięcia, jako dostarczający wiedzy o sposobie funkcjonowania skazanego w czasie orzekania kary łącznej.

Był to dokument przedłożony przez skazanego w toku niniejszego postępowania apelacyjnego wraz z jego pismem z dnia (...) r. (k. 149).

Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do tego by poddać w wątpliwość wynikający z treści zaświadczenia fakt toczenia się w sprawie E. D. przed Miejskim Zespołem (...) o Niepełnosprawności w W. postępowania administracyjnego w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, w którym termin rozpoznania sprawy wyznaczono na dzień (...) r. Okoliczność ta nie miała jednakże znaczenia dla rozstrzygnięcia.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2.

Apelacja prokuratora:

Obraza art. 413 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 574 k.p.k. poprzez pominięcie w części wstępnej wyroku (komparycji), w punkcie 1. jednego rozstrzygnięcia z wyroku objętego wyrokiem łącznym, to jest pominięcie, że wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z (...) r., sygn. akt (...) (wyrok prawomocny w dniu (...) r.) węzłem kary łącznej objęto także karę jednostkową 5 miesięcy pozbawienia wolności i środek karny w postaci 1 roku zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone za czyn określony w art. 244 k.k. popełniony (...) r., co miało wpływ na treść wyroku, albowiem doprowadziło do nieujęcia tego skazania jednostkowego w wyroku łącznym i w efekcie między innymi skutkowało rażącą łagodnością wymierzonej kary łącznej.

Rażąca łagodność wymierzonej kary łącznej 2 lat i 7 miesięcy pozbawienia wolności wynikającą z nieuwzględnienia w sposób dostateczny wysokości dwóch kar w wymiarze po 4 miesiące pozbawienia wolności każda za dwa przestępstwa określone w art. 244 k.k. popełnione w dniach(...)r. (z wyroku o sygn. akt (...) Sądu Rejonowego w Ż.) oraz za jeden czyn określony w art. 244 k.k. popełniony (...) r. (osądzony w wyroku o sygn. akt (...) Sądu Rejonowego w Ż.), a nadto wynikającą z całkowitego pominięcia jednej z kar jednostkowych - kary 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej w wyroku o sygn. akt (...) Sądu Rejonowego w Ż. oraz niedostatecznego uwzględnienia zachowania skazanego przed i w trakcie odbywania obecnie kary pozbawienia wolności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Zarzut ten okazał się oczywiście zasadny.

W pierwszej kolejności przypomnieć należało, że w części wstępnej wyroku łącznego (tzw. komparycji) powinny być opisane w prawidłowy sposób wszystkie skazania, które stanowiły przedmiot rozstrzygnięcia (art. 413 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 574 k.p.k.). W tej części wyroku powinno się zatem wymienić: daty wydania wyroków objętych postępowaniem o wydanie wyroku łącznego, sygnatury tych postępowań, daty przypisanych przestępstw, podstawy prawne skazania i wymierzone za nie kary jednostkowe, a także kary łączne, gdy zostały orzeczone. To właśnie ta część wyroku łącznego określa przedmiot rozstrzygania w trybie wyroku łącznego (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2023 r., I KK 141/23).

Tymczasem – jak trafnie wytknął apelujący prokurator – w części wstępnej (historycznej) zaskarżonego wyroku, w opisie jednego z wyroków, będących przedmiotem niniejszego postępowania, tj. w opisie wyroku Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...) r. o sygn. akt (...), pominięto niektóre rozstrzygnięcia, tj. rozstrzygnięcie w przedmiocie:

- kary 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku, za przestępstwo z art. 244 k.k., popełnione (...) roku,

- zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, za przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 4 § 1 kk, popełnione w dniu (...) roku (za które orzeczono karę 7 miesięcy pozbawienia wolności).

Przy czym Sąd I instancji nie tylko pominął owe rozstrzygnięcia w części wstępnej wyroku, ale też faktycznie utracił je z pola widzenia przy wyrokowaniu. Jak bowiem wynikało z uzasadnienia zaskarżonego wyroku (vide: części 1.2.1, 3 oraz 4 wymienionego dokumentu), ustalając podstawy faktyczne orzekanej kary łącznej i środka karnego, Sąd I instancji nie uwzględnił ww. kary jednostkowej 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz wskazanego zakazu na okres 1 roku. Pominięcie to stanowiło zatem naruszenie wskazanych w apelacji przepisów art. 413 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 574 k.p.k., skutkujące przy tym tzw. błędem braku (art. 410 k.p.k.).

Ad. 2

Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko apelującego prokuratora w zakresie uznania kary łącznej 2 lat i 7 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wobec skazanego w pkt 3 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, za rażąco nadmiernie łagodną.

W pierwszej kolejności zauważyć należało – co trafnie wytknął apelujący prokurator – że Sąd I instancji błędnie ustalił górną granicę orzekanej kary łącznej, jako że wyliczając sumę kar jednostkowych, pominął karę jednostkową 5 miesięcy pozbawienia wolności, będącą jedną z kar jednostkowych orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...) r., sygn. (...). Wbrew zatem temu co przyjął Sąd I instancji górna granica orzekanej wobec skazanego w niniejszej sprawie kary łącznej wynosiła 4 lata i 7 miesięcy, nie zaś 4 lata i 2 miesiące pozbawienia wolności – co niewątpliwie zmieniało perspektywę oceny adekwatności wymiaru tejże kary.

Nadto, wysokość kary łącznej, ustalona przez Sąd I instancji na 2 lata i 7 miesięcy pozbawienia wolności, nie uwzględniała należycie dyrektyw wymiaru kary łącznej i jako taka jawiła się jako zbyt łagodna.

Zważyć zatem należało, że regulujący kwestię dyrektyw wymiaru kary łącznej przepis art. 85a k.k. – jakkolwiek nie zawiera wyczerpującego katalogu tychże dyrektyw – wskazuje te, które mają być w szczególności przez sąd uwzględniane przy jej wymiarze. Do takich dyrektyw należą zaś: dyrektywa szczególnoprewencyjna (cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara łączna ma osiągnąć w stosunku do skazanego) i ogólnoprewencyjna (potrzeba w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa). Dotychczas także przyjmowano w orzecznictwie i doktrynie, że dyrektywa stopnia winy i dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości nie powinny mieć zasadniczego znaczenia przy wymiarze kary łącznej, zostały one bowiem już uwzględnione w ramach karnoprawnej oceny czynów, za które wymierzono kary, będące następnie podstawą wymiaru kary łącznej; orzekanie kary łącznej powinno natomiast uwzględnić przede wszystkim elementy związane z osobą sprawcy (por. Kardas [w:] Wróbel, Zoll I/2, s. 500; wyrok SA w Katowicach z 26.07.2007 r., II AKa 186/07, Prok. i Pr.-wkł. 2008/6, poz. 29 – za P. Kozłowska – Kalisz: Komentarz do art. 85a k.k., stan prawny na dzień 8 czerwca 2020 r., LEX).

Przy czym użycie w powołanym wyżej przepisie art. 85a k.k. zwrotu „przede wszystkim” pozwala uwzględnić relacje zachodzące pomiędzy prawomocnie osądzonymi czynami, które sprowadzają się do łączącego je związku przedmiotowo-podmiotowego oraz dzielących je odstępów czasowych, tak aby orzeczona kara łączna zawierała w sobie całościową ocenę przestępczej działalności skazanego i we właściwy sposób miarkowała zastosowaną wobec niego represję karną. Im bliższe są te relacje, tym bardziej wyrok łączny powinien być zbliżony do dopuszczalnego minimum, uwarunkowanego wysokością kar orzeczonych za przestępstwa objęte tym wyrokiem (tak: wyrok SA w Białymstoku z 24.05.2018 r., II AKa 49/18, LEX nr 2531896).

Z powyższego wynika, że kryteria wyboru zasady rządzącej wymiarem kary łącznej, zamykają się przede wszystkim w ramach przesłanek dotyczących związków podmiotowo – przedmiotowych pomiędzy poszczególnymi czynami, za które orzeczono kary jednostkowe podlegające łączeniu. Okoliczności z tego zakresu winny mieć zatem przy miarkowaniu wysokości orzekanej wobec skazanego kary łącznej, znaczenie pierwszorzędne.

Podkreślenia wymagało – czego nie docenił należycie Sąd I instancji – że w przedmiotowej sprawie, okres przestępczych działań oskarżonego (podejmowanych w ramach przyjętego zbiegu przestępstw), obejmujący przełom lat(...), a następnie okres od (...) r. był stosunkowo długi, a dobra prawne naruszane czynami skazanego cechowała różnorodność, bowiem obejmowały one zarówno przestępstwa przeciwko zdrowiu publicznemu (czyny z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii), jak również przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym (art. 178a § 1 i 4 k.k.), czy wymiarowi sprawiedliwości (art. 244 k.k.). Okoliczności te wskazywały na umiarkowanie ścisłą więź przedmiotową pomiędzy czynami składającymi się na zbieg będący przedmiotem łączenia. Nadto zarówno wielość popełnionych przestępstw, jak i wspomniane ich zróżnicowanie wskazywały na istnienie takich relacji przedmiotowo-podmiotowych pomiędzy podlegającymi łączeniu skazaniami, które przemawiały za ukształtowaniem kary łącznej w sposób bardziej zbliżony do kumulacji, niż absorpcji kar, czy nawet ich dokładnego wypośrodkowania. Nie budziło też wątpliwości, że żaden z przypisanych skazanemu czynów nie był na tyle mało znaczący, by orzeczona zań kara mogła – bez uszczerbku dla wymogu sprawiedliwości ukarania – zostać w tak znacznym stopniu pochłonięta przez najsurowszą z kar.

Wskazania wymagało również, że dla wymiaru kary łącznej może mieć znaczenie także zachowanie skazanego w czasie wymierzania tejże kary, jednakże nie można mu nadawać nadmiernego znaczenia, przeważającego słuszność kary wynikającą ze stopnia związku zbiegających się przestępstw, bo ma ono jedynie funkcję subsydiarną (art. 571 § 1 k.p.k.), to jest ma pomóc w określeniu celowości kary łącznej (por: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 listopada 2006 roku, AKa 218/06, KZS 2006/12/23).

Zauważyć przy tym należało, że dopuszczony w toku postępowania apelacyjnego dowód z opinii z zakładu karnego, powołany w sekcji 2.2.1. niniejszego uzasadnienia, dostarczył okoliczności potwierdzających stanowisko apelującego prokuratora, bazujące na dowodzie z poprzedniej opinii z zakładu karnego z dnia (...)r. (k. 62-64) w zakresie uzależnienia skazanego od narkotyków, braku realizacji obowiązków finansowych wynikających z wyroków, czy parokrotnej karalności dyscyplinarnej. Jakkolwiek z powołanej wyżej, aktualnej opinii, wynikały też okoliczności o korzystnej dla skazanego wymowie – w tym ukończenie programu podstawowej psychoterapii uzależnienia, odbywanie kary w systemie programowanego oddziaływania, którego zadania skazany realizował na bieżąco, czy podjęcie edukacji na poziomie szkoły średniej – to jednak wspomniane pozytywne elementy funkcjonowania skazanego, nie wystarczały do stwierdzenia kompletności procesu jego resocjalizacji.

Okoliczności z omawianego zakresu nie mogły zatem przemawiać za tak łagodnym potraktowaniem skazanego w kontekście wymiaru kary łącznej, jak uczynił to Sąd I instancji.

W tej sytuacji zasadne było podwyższenie orzeczonej wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności – przy zastosowaniu zasady asperacji, ale zbliżonej do kumulacji w większym zakresie, niż przyjął to Sąd I instancji – do 3 lat pozbawienia wolności.

Tak ukształtowana podwyższona kara łączna pozbawienia wolności uwzględniała przy tym wszystkie dyrektywy wymiaru kary łącznej, w tym związki podmiotowo przedmiotowe pomiędzy przypisanymi oskarżonemu czynami oraz wymóg prewencji generalnej, jak również w społecznym odbiorze uznana być winna za sprawiedliwą i adekwatną odpłatę za uczynione przez oskarżonego bezprawie.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1.  uzupełnienie pkt I. części wstępnej wyroku poprzez wskazanie, że:

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z (...) r. o sygn. akt (...) wymierzono obok kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności nadto łączny środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio,

- węzłem wymierzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z (...) r. o sygn. akt (...) kary łącznej objęto także karę jednostkową 5 miesięcy pozbawienia wolności i środek karny w postaci 1 roku zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone za czyn określony w art. 244 k.k. popełniony (...) r.,

- za czyn objęty tym wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z (...) r. o sygn. akt (...) a określony w art. 178a § 1 i 4 k.k. a popełniony (...) r. (pkt 1 tiret 4 części wstępnej zaskarżonego wyroku łącznego) wymierzono obok kary 7 miesięcy pozbawienia wolności, środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio;

2.  zmianępkt 3. części rozstrzygającej wyroku poprzez połączenie kar jednostkowych pozbawienia wolności wymierzonych skazanemu E. D. z uwzględnieniem ww. uzupełnienia oraz wymierzenie za te przestępstwa i ciągi przestępstw kary łącznej w wymiarze trzech lat pozbawienia wolności oraz łącznego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio.

3.  o sprostowanie oczywistych omyłek pisarskich poprzez:

-

zastąpienie w punkcie 1. części wstępnej wyroku wyrażenia „wolości” na wyrażenie „wolności”,

-

wyeliminowanie w punkcie 5. części rozstrzygającej wyroku wyrażenia „objęte wyroki”,

-

dodanie do punktu 1. części wstępnej wyroku tiret 2-4 po wyrażeniach „wymierzoną za przestępstwa” (tiret 2-3) oraz „wymierzoną za przestępstwo” (tiret 4) przyimka „z”,

-

zastąpienie w punkcie 4. części wstępnej wyroku wyrażenia „na karę łączna 2 lat i 6 miesięcy” wyrażeniem „na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy”.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. 1

Jak wskazano powyżej – w odniesieniu do zarzutu nr 1 apelacji prokuratora – w części wstępnej (historycznej) zaskarżonego wyroku, w opisie wyroku Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...) r. o sygn. akt (...), faktycznie pominięto niektóre rozstrzygnięcia. Zasadnym było zatem uzupełnienie tego opisu, zgodnie z postulatem apelującego.

Ad. 2

Apelujący prokurator wykazał też wadliwości zawartego w wyroku Sądu I instancji zaskarżonego rozstrzygnięcia co do wysokości kary łącznej – jakkolwiek w tym przypadku niezasadne było wnioskowanie o orzeczenie wobec skazanego nowej kary łącznej, ale o podwyższenie jej wymiaru do 3 lat pozbawienia wolności (co umotywowano również w części 5.2. niniejszego uzasadnienia).

Ad. 3

Motywy częściowego uwzględnienia wniosku prokuratora o sprostowanie oczywistych omyłek pisarskich w treści zaskarżonego wyroku, zaprezentowano w części 5.4 niniejszego uzasadnienia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.1Pkt III wyroku

Przedmiot utrzymania w mocy

W pozostałym zakresie – wykraczającym poza zmiany opisane w części 5.2 niniejszego uzasadnienia – zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Przeprowadzona w niniejszej sprawie kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku wykazała, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że w stosunku do skazanego zachodziły warunki do wydania wyroku łącznego, tak formalne, jak i merytoryczne, i to co do wyroków wskazanych w zaskarżonym orzeczeniu, obejmujących podlegający łączeniu zbieg przestępstw i to w oparciu o trafnie wybraną przez Sąd I instancji regulację prawną, obejmującą przepisy rozdz. IX Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym od dnia 24 czerwca 2020 r., nadanym ustawą zmieniającą z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz.U.2022.2141 t.j.).

Podkreślenia wymagało przy tym, że wspomnianych ustaleń apelujący prokurator nie kwestionował, ale w wywodach swojej apelacji wprost aprobował, a Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw by poddać je w wątpliwość z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.1Pkt II wyroku

Przedmiot i zakres zmiany

Zmienia zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

a)  nadaje następujące brzmienie punktowi 1. części wstępnej tego wyroku:

„Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...) roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...) , którym wymierzono kary:

- 1 (jednego) roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 62 ust. 2 w zw. z art. 62 ust. 1 i art. 57 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełnione w dniu (...) roku,

- 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, za ciąg przestępstw z art. 59 ust. 1 i art. 58 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 § 1 k.k., popełnionych w okresach (...) roku, od (...)

- 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności, za ciąg przestępstw z art. 58 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k., popełnionych w (...)

- 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, za przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 4 § 1 kk, popełnione w dniu (...) roku,

- 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 (jednego) roku, za przestępstwo z art. 244 k.k., popełnione (...) roku,

które sprowadzono do kary łącznej 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z zaliczeniem na jej poczet okresu faktycznego pozbawienia wolności w sprawie od dnia (...) roku, godz. (...), przy czym kara ta podlega wykonaniu w okresie od dnia(...)roku; nadto orzeczono łączny zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio”;

b)  podwyższa orzeczoną w punkcie 3. części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku karę łączną pozbawienia wolności do 3 (trzech) lat, a nadto przyjmuje, że obejmuje ona wszystkie kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokami wymienionymi w punktach: 1. tirety od pierwszego do piątego oraz w punktach 2. i 3. części wstępnej zaskarżonego wyroku;

c)  przyjmuje, że orzeczony w punkcie 4. części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych obejmuje jednostkowe zakazy prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczone wyrokami wymienionymi w punktach: 1. tiret czwarty i piąty oraz w punktach 2. i 3. części wstępnej wyroku.

Zwięźle o powodach zmiany

Jak wskazano powyżej – w części 3 niniejszego uzasadnienia – apelujący prokurator zasadnie zarzucił pominięcie w części wstępnej (historycznej) zaskarżonego wyroku, w opisie wyroku Sądu Rejonowego w Ż. z dnia (...) r. o sygn. akt (...), niektórych rozstrzygnięć będących podstawą orzekanej kary łącznej i środka karnego, tj. rozstrzygnięć w przedmiocie:

- kary 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku, za przestępstwo z art. 244 k.k., popełnione (...) roku,

- zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, za przestępstwo z art. 178a § 1 i 4 kk w zw. z art. 4 § 1 kk, popełnione w dniu (...) roku (za które orzeczono karę 7 miesięcy pozbawienia wolności).

Zasadnym było zatem uzupełnienie części wstępnej zaskarżonego wyroku, zgodnie z postulatem apelującego, tak by zawierała ona kompletny opis skazań, które stanowią wszak podstawę rozstrzygnięcia w części dyspozytywnej, czyli w tzw. sentencji wyroku.

Apelujący prokurator wykazał też wadliwość zawartego w wyroku Sądu I instancji zaskarżonego rozstrzygnięcia co do wysokości kary łącznej – jakkolwiek w tym przypadku brak było potrzeby orzeczenia wobec skazanego nowej kary łącznej, ale podwyższenie wymiaru tej kary do 3 lat pozbawienia wolności. Zważyć bowiem należało, że podstawy orzekanej kary łącznej zasadniczo nie zmieniły się, a jedynie wymagały opisanego wyżej uzupełnienia, tj. wskazania, że poza karami jednostkowymi wymienionymi w zaskarżonym wyroku, element orzeczonej kary łącznej stanowi również ww. kara jednostkowa 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Podobnego uzupełnienia wymagało zawarte w zaskarżonym wyroku rozstrzygnięcie w przedmiocie dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Również w przypadku tego rozstrzygnięcia doprecyzowania wymagało wskazanie jego podstaw, tj. prawidłowe wskazanie wszystkich jednostkowych zakazów składających się na orzeczony łączny zakaz.

Przy czym możliwe było usunięcie owych wadliwości przez Sąd odwoławczy w ramach orzeczenia reformatoryjnego. Jakkolwiek bowiem wiązało się ono z orzeczeniem na niekorzyść skazanego, to jednak spełniało warunki określone w art. 434 § 1 pkt 1-3 k.p.k. W przedmiotowej sprawie bowiem wniesiono na niekorzyść oskarżonego środek odwoławczy (pochodzący od prokuratora), nadto zmiana taka nastąpiła w granicach zaskarżenia (wspomniana apelacja na niekorzyść skazanego kwestionowała rozstrzygnięcie co do opisania podstaw oraz wymiaru kary łącznej), nadto zaś stwierdzono uchybienia podniesione w ww. środku odwoławczym (w apelacji zarzucono zarówno naruszenie procedury, jak i rażącą niewspółmierność kary łącznej).

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt I wyroku

Na podstawie art. 105 § 1 i 2 k.p.k., Sąd Apelacyjny, częściowo uwzględniając stanowisko apelującego prokuratora, sprostował oczywiste omyłki pisarskie:

- w części wstępnej zaskarżonego wyroku w ten sposób, że w punkcie 4. wersie trzecim słowa: „na kare łączna” zastępuje słowami: „na karę łączną”,

- w punkcie 5. części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku eliminuje wyrażenie: „objęte wyroki”.

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów oczywiste omyłki pisarskie w orzeczeniu można sprostować w każdym czasie; przy czym, jeżeli postępowanie toczy się przed instancją odwoławczą, może ona z urzędu sprostować orzeczenie pierwszej instancji.

Nie budziło przy tym wątpliwości, że prostowane omyłki miały charakter czysto techniczny, przy czym pierwsza z nich prowadziła do powstania w treści zaskarżonego wyroku wyrażenia niegramatycznego (z uwagi na niezgodność w odmianie), druga zaś była powtórzeniem (stanowiącym błąd stylistyczny). W tej sytuacji, wskazane omyłki należało sprostować.

Niecelowym – z uwagi na ich całkowitą błahość – było natomiast prostowanie wytkniętych w apelacji prokuratora omyłek, stanowiących tzw. „literówki”.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt IV wyroku

Pkt V wyroku

Orzekając o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, w pierwszej kolejności zwrócono obrońcy wyznaczonemu z urzędu, koszty obrony udzielonej skazanemu w tymże postępowaniu. Przy czym wysokość tych kosztów ustalona została w oparciu o przepisy § 17 ust. 5 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U.2024.763) – na kwotę 240 zł powiększoną o 23% VAT, co dawało 295, 20 zł.

Nadto, orzekając o kosztach postępowania odwoławczego, Sąd Apelacyjny uwzględnił wynik sprawy, a zatem to, że wyrok Sądu I instancji, zaskarżony apelacją wniesioną przez prokuratora, został zmieniony na niekorzyść skazanego. W tej sytuacji, zgodnie z art. 635 k.p.k., koszty procesu co do zasady obciążały skazanego.

Sąd Apelacyjny znalazł jednakże podstawy do tego, by w oparciu o przepisy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., zwolnić skazanego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Uwzględniono przy tym sytuację majątkową wymienionego i jego możliwości zarobkowe, w tym perspektywę odbywania kary izolacyjnej, które nakazywały przyjąć, że pokrycie kosztów sądowych byłoby dla skazanego zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

P. G. I. P. M. K.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Milenia Brdęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: