Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Daczyński

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Związku (...) z siedzibą w W.

przeciwko (...) sp. z o.o. we W.

o ochronę praw autorskich

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 6 kwietnia

2022r., sygn. akt XII C 717/18:

1.  zmienia zaskarżony wyrok w części oddalającej powództwo tylko o tyle, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1863,90 zł (tysiąc osiemset sześćdziesiąt trzy złote i dziewięćdziesiąt grosz) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 sierpnia 2017r.,

2.  w pozostałym zakresie oddala apelację,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 875 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

A. Daczyński

I AGa 272/22

UZASADNIENIE

Powodowy Związek (...), wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) sp. z o.o. we W. kwoty 68.277,04 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tytułem bezumownego korzystania z praw do artystycznych wykonań w Hotelu (...). tj. kwoty stanowiącej jednokrotność wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z praw do artystycznych wykonań za okres od dnia 9 sierpnia 2014 r. do dnia 9 sierpnia 2017 r. Wniósł też o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W dniu 6 czerwca 2018 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał wyrok zaoczny, w którym uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od tego wyroku pozwana wniosła o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, o ile spis kosztów nie zostanie przedłożony.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2022 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu:

I.  uchylił wyrok zaoczny z dnia 6 czerwca 2016 r.,

II.  zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 43.045,72 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie: od kwoty 20.499,73 zł od dnia 9 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, od kwoty 22.545,99 zł od dnia 23 listopada 2019 r. do dnia zapłaty,

III.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

IV.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1.717 zł kosztów procesu.

Podstawą tego orzeczenia są następujące ustalenia faktyczne:

Związek (...) jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, w rozumieniu art. 104 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na podstawie decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 17 czerwca 1996 r., zmienianej w dniach 27 sierpnia 1997 r., 15 października 2001 r., 27 czerwca 2003 r., która posiada zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami pokrewnymi do artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno-muzycznych, w tym do pobierania wynagrodzenia, na następujących polach eksploatacji: utrwalanie, zwielokrotnianie określoną techniką, wprowadzenie do obrotu, publiczne odtwarzanie, najem, użyczenie, odtwarzanie, nadawanie, reemitowanie, wyświetlanie, publiczne udostępnienie artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.

Strona pozwana (...) spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w formie hotelu - Hotel (...) znajdującym się w P. przy ul. (...). Hotel został oddany do użytku w (...), a udostępniony dla gości od października (...). Sukcesywnie do końca jesieni (...) goście mieli możliwość korzystania ze wszystkich pokoi.

W hotelu (...) znajduje się 95 pokoi hotelowych wyposażonych w odbiorniki telewizji satelitarnej. Odbiorniki telewizyjne są na stale zamontowane we wszystkich pokojach hotelowych udostępnianym gościom.

Na podstawie umowy zawartej dnia 10 czerwca (...) r. pomiędzy (...) S.A. z siedzibą we W. oraz (...) .Developer sp. z o.o., leasingodawca oddał leasingobiorcy w leasing urządzenia RTV: telewizory w ilości: 85 szt. telewizorów 32’ (...) wraz z 85 szt. wieszakami do TV, 19 szt. telewizorów 40-42’ (...) L. (...) wraz z 8 szt. wieszaków oraz 1 szt. telewizor 50-52’ (...), łącznie 105 telewizorów, za łączną kwotę 83.024,01 zł. Strona pozwana otrzymała sprzęt 19 czerwca (...)

W dniu 30 października (...)., Hotel w P. i Niezależna (...), zawarli umowę, której przedmiotem było użyczenie 95 sztuk odbiorników RTV - telewizyjnych. Biorący do używania zobowiązał się do nieodpłatnego użyczania telewizorów gościom korzystającym z usług hotelu (noclegi) do ich własnego osobistego użytku, na czas pobytu w obiekcie - hotelu (§ 3 ust. 1). Celem zawarcia umowy było zwiększenie atrakcyjności hotelu oraz racjonalizacja kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa. Strona powodowa uiszcza na rzecz Stowarzyszenia roczne składki członkowskie w wysokości 300 zł.

Goście korzystali z oborników telewizyjnych na podstawie zakwaterowania w hotelu. Hotel oferował gościom również pokoje (...). Podczas meldunku w recepcji hotelu ustalano, czy gość korzysta z opcji pokoju (...) czy nie. Gość wypełniał w tym zakresie również kartę meldunkową. W zależności od wyboru, gościowi wydawano lub nie wydawano pilota do telewizora. Jeśli klient nie otrzymał pilota, to nie mógł korzystać z telewizora znajdującego się w pokoju, ponieważ nie miał możliwości jego uruchomienia. W praktyce zainteresowanie klientów funkcją (...) było niewielkie, klienci korzystali z telewizorów, przy czym głównie zainteresowani byli dostępnością Internetu.

Udostępnienie gościom hotelowym możliwości korzystania z telewizora w pokoju nie wiązało się z opłatą dodatkową.

Wraz z pismem z dnia 22 czerwca 2016 r. strona powodowa przesłała Hotelowi (...) wypełnioną licencję - umowę generalną z prośbą o podpisanie, opieczętowanie dwóch egzemplarzy umowy, a następnie odesłanie.

Strona pozwana w odpowiedzi wskazała, że nie korzysta z praw intelektualnych (praw autorskich bądź praw pokrewnych) chronionych przez kogokolwiek, a goście korzystają w swoich pokojach z odbiorników wypożyczanych nieodpłatnie od Stowarzyszenia (...), którego to stowarzyszenia Hotel jest członkiem. Z tego względu korzystają z utworów i praw w ramach dozwolonego użytku, a spółka nie uzyskuje wynikających z takiego stanu rzeczy żadnych korzyści majątkowych. Nadto do oferty wprowadzono (...) pokoje”, gdzie na życzenie gość otrzymuje pokój pozbawiony źródeł szkodliwego promieniowania, czyli m.in. odbiorników TV. Nadto wskazano, że naliczane stawki są zawyżone i winny wynosić maksymalnie 1,08 zł za pokój.

Pismem z dnia 29 listopada 2016 r., doręczonym w dniu 13 grudnia 2016 r., strona powodowa wezwała (...) sp. z. o. o. do zapłaty kwoty 66.626,98 zł tytułem bezumownego korzystania z praw do artystycznych wykonań w okresie od dnia 20 listopada 2013 r. do dnia 20 listopada 2016 r.

W piśmie z dnia 4 stycznia 2017 r. strona pozwana zdecydowanie odmówiła zapłaty twierdząc, iż nie korzysta z utworów czy praw pokrewnych artystów wykonawców, których reprezentuje (...).

W związku z postępowaniem prowadzonym przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim, w sprawie o sygn. akt I C 1079/17 Przewodniczący Komisji Prawa Autorskiego, w piśmie z dnia 18 października 2017 r., wyjaśnił m.in., że (...) posiada „Tabelę stawek wynagrodzeń minimalnych za korzystanie z artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno - muzycznych na polu odtworzeń przy pomocy egzemplarzy wprowadzonych do obrotu” z dnia 2 lipca 2001 r., zatwierdzoną orzeczeniem (...) z dnia 18 lipca 2001 r. Stawki wynagrodzeń zawarte w tabeli, dotyczące działalności hotelarskiej, zależne są od sposobu korzystania z artystycznych wykonań (odtworzenia w pokojach lub miejscach ogólnie dostępnych) oraz ilości miejsc hotelowych, którymi dysponuje dany podmiot. W określonych w tabeli przypadkach, istnieje również możliwość zapłaty stawki określonej procentowo.

Zgodnie z „Tabelą stawek wynagrodzeń minimalnych za korzystanie z artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno - muzycznych na polu odtworzeń przy pomocy egzemplarzy wprowadzonych do obrotu z dnia 2 lipca 2001 r., stawka za pokój z telewizorem wynosiła:

- w 2014 r. - 18,90 miesięcznie,

- w 2015 r. - 19,62 zł miesięcznie,

- w 2016 r. - 20,23 zł miesięcznie,

- w 2017 r. - 20,78 zł miesięcznie.

Na podstawie powyższych stawek, strona powodowa wyliczyła należne jej wynagrodzenie w wysokości 66.626,98 zł.

Główny udziałowiec i jednoosobowy członek zarządu pozwanej spółki (...) uważa, że działania, które podejmuje (...) (w tym pobieranie opłat za odbiorniki telewizyjne w hotelach) jest niesprawiedliwe.

Na gruncie poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy uznał powództwo za zasadne w części.

Strona powodowa wnosiła o zasądzenie od (...) sp. z o.o. we W., na jej rzecz kwoty 68.277,04 zł tytułem wynagrodzenia za korzystanie z praw do artystycznych wykonań w Hotelu (...) za okres od dnia 9 sierpnia 2014 r. do dnia 9 sierpnia 2017 r.

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził, że w hotelu (...) w P., w którym strona powodowa prowadzi działalność gospodarczą, doszło do naruszenia praw chronionych ustawą z dnia 4 lutego 1994 r., o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: „u.p.a.p.p.”), poprzez publiczne odtwarzanie oraz reemisję utworów audiowizualnych nadawanych w programach telewizyjnych bez wymaganej prawem umowy licencyjnej. Wskazany obiekt udostępnia dla swoich gości 95 pokoi hotelowych, z których każdy jest wyposażony w odbiorniki telewizyjne. Sąd podzielił argumentację strony powodowej, że tzw. pokoje (...) w rzeczywistością są fikcją. Nie można uznać za pozwaną, że pokój hotelowy staje się ekologiczny w momencie, w którym gość hotelowy oświadczy w recepcji, że nie chce pilota do telewizora. Szkodliwe promieniowanie nie jest bowiem uzależnione od posiadania przez gościa hotelowego pilota do telewizora, a od uruchomienia urządzenia. Skoro w każdym pokoju znajduje się odbiornik to w każdym momencie może zostać użyty zgodnie z przeznaczeniem, nie służy on przecież wyłącznie funkcjom dekoracyjnym. Jak wskazał świadek J. B. (1), „klienci raczej w mniejszym stopniu interesowali się funkcją (...) i raczej korzystali z telewizorów”. Nie uszło uwadze Sądu, że zgodnie z zeznaniami świadka A. Ś., hotel nie prowadził żadnego rejestru gości, którzy wybierali ofertę pokoju (...). W związku z tym, Sąd uznał, że zupełnie inne przyczyny, aniżeli ekologiczne legły u podstaw zawarcia umowy ze Stowarzyszeniem (...).

Jako chybiony Sąd potraktował również argument, że strona pozwana nie posiadała odbiorników telewizyjnych jako właściciel lub w innej formie posiadania, a udostępniała odbiorniki jedynie dla użytku Stowarzyszenia (...). Wątpliwości budzi fakt, że strona pozwana zawarła umowę, której skutkiem było nieodpłatne wydzierżawianie odbiorników telewizyjnych, a następnie wypożyczenie tych odbiorników nieodpłatnie bez zmiany zarówno faktycznego posiadania, jak i właściciela. Jednocześnie strona pozwana nie zawarła z ww. Stowarzyszeniem umowy na korzystanie z utworów audiowizualnych w hotelu i nie uiszczała przy tym żadnych opłat eksploatacyjnych do utworów w związku z publicznym odtwarzaniem. Trudno zatem ustalić, jaką różnicę dla gościa hotelowego stanowi fakt, czy korzysta z odbiorników telewizyjnych udostępnionych na podstawie użyczenia, czy należących do właściciela. Poza tym, bez takiej umowy, strona pozwana mogłaby w dalszym ciągu udostępniać pokoje (...) i wydawać gościom pilota na ich życzenie. Dlatego Sąd uznał, że zawarcie umowy użyczenia z dnia(...)r., stanowi jedynie prawniczy zabieg w celu uniknięcia opłat do (...). Powyższe dodatkowo wzmacnia okoliczność, że przesłuchiwany w charakterze strony pozwanej M. P. nie ukrywał, że jego zdaniem działania strony powodowej są niesprawiedliwe, a zastosowane stawki znacząco zawyżone.

W konsekwencji nie zasługiwał na uwzględnienie argument, że dozwolony użytek w związku z wykorzystywaniem odbiorników, nie łączy się z osiąganiem korzyści majątkowych. Przede wszystkim, w dzisiejszych czasach, telewizor należy w zasadzie do wyposażenia standardowego w pokojach, a wręcz jest czymś oczywistym. Wątpliwe wydaje się zatem stwierdzenie, że na atrakcyjność hotelu strony pozwanej wpływa fakt, że goście otrzymują pilota do telewizora na życzenie. W ocenie Sądu, treść umowy użyczenia wskazuje, że strona pozwana jest właścicielem odbiorników telewizyjnych i ich posiadaczem. Przez oddanie ich w użyczenie nie utraciła posiadania (art. 337 k.c.). Niezależnie od powyższego, to pozwana spółka jest podmiotem do którego ostatecznie trafiają korzyści finansowe związane z wykorzystywaniem odbiorników telewizyjnych przez gości.

Sąd przychylił się zatem do stanowiska orzeczniczego, że rozprowadzanie sygnału przez pozwaną na rzecz klientów przy pomocy odbiorników zainstalowanych w pokojach hotelowych zajmowanych przez gości jest publicznym odtwarzanie utworu i nie stanowi działania w ramach licencji ustawowej określonej w art. 24 u.p.a.p.p. z uwagi na to, iż łączy się z osiąganiem przez pozwaną korzyści majątkowych.

Jak wynika z zebranych w sprawie dowodów, strona powodowa wzywała stronę pozwaną do zawarcia umowy licencyjnej oraz zapłatę stosownego wynagrodzenia. Ostatecznie jednak (...) sp. z o.o. tego obowiązku nie dopełniła.

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne, pozwalały na przyjęcie, że zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności strony pozwanej za naruszenie majątkowych praw autorskich. Art. 86 u.p.a.p.p., stanowi, że artyście wykonawcy przysługuje, w granicach określonych przepisami ustawy, wyłączne prawo do m.in. korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na następujących polach eksploatacji: w zakresie utrwalania i zwielokrotniania - wytwarzania określoną techniką egzemplarzy artystycznego wykonania, w tym zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, w zakresie obrotu egzemplarzami, na których artystyczne wykonanie utrwalono - wprowadzania do obrotu, użyczania lub najmu egzemplarzy, w zakresie rozpowszechniania artystycznego wykonania w inny sposób - nadawania, reemitowania oraz odtwarzania, chyba że są one dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, a także publicznego udostępniania utrwalenia artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym. W przypadku nadawania, reemitowania lub odtwarzania artystycznego wykonania za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, artyście wykonawcy przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, odtworzeniem utworu jest jego udostępnienie bądź przy pomocy nośników dźwięku, obrazu lub dźwięku i obrazu, na których utwór został zapisany, bądź przy pomocy urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego, w którym utwór jest nadawany. Sąd podzielił stanowisko strony powodowej, że odtwarzanie artystycznych wykonań przy pomocy urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego, w którym wykonanie to jest nadawane (czyli jak w niniejszej sprawie przy pomocy odbiorników telewizyjnych), stanowi naruszenie praw autorskich, a mianowicie prawa do wyłącznego korzystania i rozporządzania artystycznym wykonaniem.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b u.p.a.p.p., będącym podstawą prawną dochodzonego roszczenia, uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione - trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu. Wynagrodzenie stosowne w rozumieniu art. 79 ust. 1 u.p.a.p.p. to takie wynagrodzenie, jakie otrzymałby autor (również autor opracowania zależnego), gdyby osoba, która naruszyła jego prawa majątkowe, zawarła z nim umowę o korzystanie z utworu w zakresie dokonanego naruszenia. Omawiane odszkodowanie z tytułu zawinionego naruszenia autorskich praw majątkowych nie zależy od wykazania wysokości poniesionego uszczerbku, gdyż jest świadczeniem ryczałtowym, ustalonym na podstawie zobiektywizowanego miernika szkody. Jest to o tyle istotne, że strona powodowa od początku postępowania deklarowała, że dochodzi w tym procesie kwoty odpowiadającej wysokości jednokrotności wynagrodzenia, nie zaś odszkodowania na zasadach ogólnych.

W ocenie Sądu, przyjęty przez stronę powodową sposób wyliczenia roszczenia odszkodowawczego, odwołujący się do stawek zatwierdzonych przez władze stowarzyszenia, był prawidłowy i zgodny z brzmieniem art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał za uzasadnione roszczenie Związku (...).

Wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu, na podstawie art. 347 k.p.c. Sąd uchylił wyrok zaoczny z dnia 6 czerwca 2016 r. (punkt I sentencji).

Na podstawie art. 79 u.p.a.p.p. w punkcie II sentencji wyroku Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 43.045,72 zł. Kwota stanowiła iloczyn miesięcy eksploatacji w pokojach hotelowych (95) oraz jednokrotności stawki odpowiedniej dla rodzaju działalności prowadzonej przez stronę pozwaną, która była zróżnicowana w zależności od źródła odtwarzania i tak:

- za rok 2015 w kwocie 5.591,70 zł (3 miesiące - od dnia 1 października (...)r. do dnia 31 grudnia (...) x stawka 19,62 zł x 95 pokoi);

- za rok 2016 w kwocie 23.062,20 zł (12 miesięcy x stawka 20,23 zł x 95 pokoi);

- za rok 2017 w kwocie 14.391,82 zł (7 miesięcy i 9 dni - od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 9 sierpnia 2017 r. x stawka 20,78 zł x 95 pokoi).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie, w punkcie III wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 455 k.c. oraz art. 481 § 1 k.c. Wezwanie do zapłaty kwoty 66.626,98 zł z dnia 29 listopada 2016 r., obejmowało okres od dnia 22 listopada 2013 r. do dnia 20 listopada 2016 r. Roszczenie strony powodowej podlegało uwzględnieniu od dnia 1 października(...)r. do dnia 20 listopada 2016 r. i za ten okres zamykało się w kwocie 20.499,73 zł. Wezwanie do zapłaty zostało skutecznie doręczone w dniu 13 grudnia 2016 r., a zatem strona powodowa mogła zasadnie domagać się zapłaty kwoty 20.499,73 zł od dnia 21 grudnia 2016 r., przy czym w treści pisma procesowego z dnia 2 października 2017 r. sprecyzowała, że wnosi o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu. Z tych przyczyn, ze względu na treść art. 321 k.p.c., o odsetkach ustawowych za opóźnienie od kwoty 20.499,73 zł, Sąd orzekł od dnia 9 sierpnia 2017 r., tj. od daty złożenia pozwu w sprawie. W odniesieniu do pozostałej kwoty 22.545,99 zł, Sąd uznał, że skuteczne wezwanie do zapłaty stanowiło dopiero doręczenie odpisu pozwu stronie pozwanej (zawierającego żądanie za dalszy okres od dnia 9 sierpnia 2014 r. do dnia 9 sierpnia 2017 r.) co nastąpiło na rozprawie w dniu 8 listopada 2019 r. Termin 14 dniowy zwyczajowo przyjęty na dobrowolną zapłatę upłynął zatem w dniu 22 listopada 2019 r., natomiast o odsetkach ustawowych za opóźnienie, Sąd orzekł od dnia 23 listopada 2019 r.

W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdził stanowisko strony pozwanej, że działalność hotelową rozpoczęła od września (...)r. Przesłuchiwany w charakterze strony pozwanej M. P. wskazał, że spółka weszła w posiadanie hotelu w (...), ze względu na konieczność modernizacji, obiekt nie funkcjonował, co nastąpiło dopiero we wrześniu(...)r. Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić zasadności powyższej argumentacji, zaś strona powodowa w żaden sposób nie zakwestionowała powyższej okoliczności, podtrzymując przy tym żądanie pozwu w całości. Ponadto, treść umowy leasingu operacyjnego z dnia 10 czerwca(...)., potwierdza że odbiorniki telewizyjne strona pozwana odebrała w dniu 19 czerwca 2018 r. W ocenie Sądu, ze względu na przedstawione okoliczności, strona pozwana mogła najwcześniej w październiku (...)r. zawrzeć ze Związkiem (...) umowę licencyjną, a zatem dopiero od tej daty strona powodowa może zasadnie domagać się odszkodowania za bezumowne korzystanie z praw do artystycznych wykonań. Z tych przyczyn, Sąd oddalił dalej idące powództwo, o czym orzekł w punkcie III sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd wydał na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze. Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową w łącznej wysokości 4.151 zł składały się: 3.414 zł opłaty sądowej od pozwu, 720 zł wynagrodzenia pełnomocnika strony powodowej, ustalonego na podstawie § 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października (...)r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Na koszty pozwanej w łącznej wysokości 2.427 zł składało się: 1.707 zł opłaty od sprzeciwu od wyroku zaocznego oraz 720 zł wynagrodzenia pełnomocnika strony powodowej, ustalonego na podstawie pow. rozporządzenia. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów, strony powinny ponieść koszty w takim stopniu, w jakim uległy w procesie, a zatem strona powodowa w wysokości 2.434 zł, natomiast strona pozwana w wysokości 4.144 zł. Różnica wynosi 1.717 zł i przypada stronie powodowej, co odzwierciedla punkt IV sentencji wyroku.

Wyrok ten zaskarżył powód w pkt III w zakresie w jakim Sąd oddalił roszczenie o zapłatę kwoty 1.863,90 zł, odpowiadającej roszczeniu o zapłatę odszkodowania za bezumowne korzystanie z praw do artystycznych wykonań przez pozwaną we wrześniu (...). i w pkt IV w całości.

Skarżący zarzucił:

-

naruszenie § 8 ust. 1 pkt 2) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2022 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, podczas gdy właściwą podstawę do zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego jest § 2 pkt 5) tego rozporządzenia,

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na przyjęciu, że pozwana mogła najwcześniej w październiku (...)r. zawrzeć z powodem umowę licencyjną, zatem dopiero od dnia 1 października możliwe jest żądanie zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z praw do artystycznych wykonań, podczas gdy prawidłowo analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, że należne powodowi odszkodowanie winno obejmować okres od co najmniej 1 września (...)

Wskazując na te zarzuty skarżący wniósł:

- o zmianę pkt III zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 1.863,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

- zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, zarówno przed Sądem I, jak i II instancji z uwzględnieniem odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od strony powodowej kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Sąd podzielił w przeważającym zakresie ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy, przyjmując je za własne.

Podstawę faktyczną wyroku pozwany kwestionował w zakresie daty początkowej uruchomienia przez pozwaną działalności hotelowej w ramach Hotelu (...), czyi udostępnienia gościom pokoi hotelowych wraz z odbiornikami telewizyjnymi, jako okoliczności wpływającej na ocenę od kiedy pozwana mogła najwcześniej zawrzeć z powodem umowę licencyjną, zatem również od kiedy korzystała w sposób bezumowny z artystycznych wykonań z naruszeniem praw chronionych „u.p.a.p.p.”.

W tym zakresie Sąd Okręgowy ustalił, że hotel został oddany do użytku w (...)r., a udostępniony dla gości od października(...) Sukcesywnie do końca jesieni (...)., goście mieli możliwość korzystania ze wszystkich pokoi.

Sprzecznie z tym w części rozważaniowej uzasadnienia wskazał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy potwierdził stanowisko strony pozwanej, że działalność hotelową rozpoczęła od września (...)r. Przesłuchiwany w charakterze strony pozwanej M. P. wskazał bowiem, że spółka weszła w posiadanie hotelu w 2013 r., w 2014 r., ze względu na konieczność modernizacji, obiekt nie funkcjonował, co nastąpiło dopiero we wrześniu (...)

Należy zauważyć, że pozwana w piśmie z dnia 18 października 2021 r. (k. 277 v) wskazała, że działalność hotelową i to stopniowo (nie równocześnie w stosunku do 95 pokoi) rozpoczęła od września(...)

Zatem fakt udostępniania pokoi gościom hotelowym już we wrześniu (...) r. został przez stronę pozwaną przyznany. Wskazują też na to zeznania świadka A. Ś., która rozpoczęła pracę w hotelu w charakterze recepcjonistki właśnie w miesiącu wrześniu (...)r. i już wtedy działalność hotelowa była – według jej relacji – w niepełnym zakresie prowadzona. Z kolei świadek J. B. (2) zeznał, że użytkowanie hotelu rozpoczęto w lipcu(...)r. i sukcesywnie do końca jesieni (...). oddawano pokoje gościom. W końcu przesłuchiwany za stronę powodową świadek M. P. wskazał na pierwszy etap użytkowania obiektu (od lipca do października 2015, w ramach „usługi niekompletnej” jako hotel trzygwiazdkowy) i pełne oddaniu wszystkich pokoi od października (...) r.

Z punktu widzenia przedmiotu zaskarżenia, którym jest wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z praw do artystycznych wykonań należne za wrzesień (...). istotne jest, czy w tym właśnie miesiącu hotel udostępniał już swoje usługi gościom. Każde z tych zeznań uzasadnia przyjęcie, że hotel przyjmował gości hotelowych co najmniej od września(...). W tym też kierunku należało ustalenia Sądu pierwszej instancji skorygować.

Dla przyjęcia zasadności roszczenia z art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. b u.p.a.p.p. za miesiąc wrzesień (...)., znaczenie ma kolejno, że w czasie poprzedzającym - w dniu 10 czerwca (...). - doszło do zawarcia przez powoda umowy leasingu operacyjnego odbiorników telewizyjnych z (...) S.A., a ich protokolarny odbiór nastąpił w dniu 19 czerwca 2015 r. Zatem we wrześniu(...) r. powód dysponował odbiornikami w ilości odpowiadającej liczbie wszystkich pokoi hotelowych (95 sztuk).

Jeśli pozwany twierdzi, że w miesiącu tym nie wszystkie pokoje zostały oddane do dyspozycji gości, to powinien tę okoliczność na poziomie twierdzeń uszczegółowić, wskazując na konkretne dane liczbowe, a następnie fakty te - zgodnie z obowiązkiem dowodowym z art. 6 k.c. - udowodnić. Wykazanie rzeczywistej skali działalności hotelowej pozwanego w spornym okresie leży bowiem poza możliwościami dowodowymi strony powodowej, pozbawionej dostępu do dokumentacji powódki.

W braku szczegółowych twierdzeń i dowodów na okoliczność ilości pokojów hotelowych uruchomionych we wrześniu(...)., usprawiedliwione jest zasądzenie odszkodowania za miesiąc wrzesień(...). w pełnej wysokości, uwzględniającej całkowitą ilość pokoi w Hotelu (...) i znajdujących się w nich odbiorników, to jest kwotę 1.863,90 zł (iloczyn stawki 19,62 zł i ilości pokoi – 95).

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w części oddalającej powództwo tylko o tyle, że zasądził od pozwanego na rzecz powoda 1.863,90 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 sierpnia 2017 r. (to jest - zgodnie z żądanie powoda - od dnia wniesienia pozwu). Brak natomiast było podstaw do uwzględnienia apelacji w części zaskarżającej rozstrzygnięcie o kosztach procesu. Jak bowiem wynika z treści wniosku apelacyjnego, skarżący żądał zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania za I instancję, poza wnioskiem o zmianę zaskarżonego wyroku. Zatem skarżący nie wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku w tej części. Tymczasem Sąd drugiej instancji nie może ingerować w rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w orzeczeniu Sądu I instancji, bez zmiany zaskarżonego wyroku. Dlatego też w tym zakresie na podstawie art. 385 k.p.c. apelacja podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono z uwzględnieniem, że wygranym na tym etapie sporu jest powód, w związku z tym – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wyniku procesu z art. 98 § 1 k.p.c. – należał mu się od pozwanego zwrot kosztów procesu poniesionych w drugiej instancji w sumie 825 zł, na którą składają się: opłata od apelacji w wysokości 200 zł i wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 625 zł, ustalonej na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.).

Andrzej Daczyński