Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 30 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jan Futro (spr.)

Sędziowie: SA Roman Stachowiak, SA Piotr Górecki

po rozpoznaniu dnia 30 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. G.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P.

o stwierdzenie nieważności uchwał względnie ich uchylenie

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 31 października 2014 r.

sygn. akt I C 84/14

1.  zmienia zaskarżone postanowienie zawarte w punkcie 3 wskazanego w komparycji postanowienia wyroku i nie obciąża pozwanej kosztami postępowania poniesionymi przez powoda;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej 150 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Piotr Górecki Jan Futro Roman Stachowiak

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 31 października 2014 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu uchylił uchwałę zarządu pozwanej Spółdzielni nr (...)/2013 z dnia 25 listopada 2013 r. w części stanowiącej pkt 53 załącznika nr 4 do projektu uchwały nr(...) r., oddalając powództwo w pozostałej części. Orzekając o kosztach procesu obciążył nimi pozwaną i zasądził na rzecz powoda 200 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że powód R. G. wniósł o stwierdzenie nieważności (względnie uchylenie) uchwał nr (...) oraz (...). Przedstawiając szereg zarzutów przeciwko wskazanym uchwałom m.in. podniósł, że według tych uchwał uprawnionymi do żądania ustanowienia odrębnej własności są on i jego była żona D. G.. Zdaniem powoda spółdzielcze prawo przysługiwało tylko jemu.

Sąd po rozpoznaniu sprawy stwierdził, że brak jest jakichkolwiek podstaw do wzruszenia uchwały zarządu nr(...) r. stanowiącej jedynie projekt uchwały przedstawiony członkom, którzy mogą do niego składać wnioski.

Niezasadny okazał się też podniesiony przez powoda ogólnikowo, bez przytoczenia popierającej go argumentacji zarzut, jakoby uchwała nr (...) nie zawierała wszystkich elementów wymienionych w art. 42 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W toku niniejszego procesu w postępowaniu o podział majątku wspólnego między powodem a jego żoną D. G. Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z dnia 26 września 2014 r. zmieniając postanowienie częściowe Sądu Rejonowego i ustalając, że spółdzielcze prawo do lokalu w pozwanej spółdzielni wchodzi w skład małżeński wchodzi w skład majątku wspólnego uczestników, prawo to przyznał R. G.. Ponieważ sąd ma obowiązek uwzględnić całokształt okoliczności aktualnych na dzień orzekania (art. 316 § 1 k.p.c.), podstawą rozstrzygnięcia musiało stać się ustalenie, że sporne prawo stanowi obecnie składnik majątku odrębnego powoda, a co za tym idzie - wyłącznie powód jest uprawniony do domagania się przeniesienia na niego odrębnej własności lokalu. Domaganie się przez powoda wyeliminowania z obrotu prawnego uchwały stojącej w sprzeczności z prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu było, zatem w pełni uzasadnione. Brak wzruszenia uchwały rodziłby zagrożenie dla interesów R. G., stwarzając stan niepewności prawnej co do tego, komu w rzeczywistości przysługuje prawo domagania się przeniesienia na niego odrębnej własności lokalu. Wyeliminowanie z obrotu prawnego uchwały stojącej w sprzeczności z konstytutywnym rozstrzygnięciem prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu jawiło się zatem jako konieczne i uzasadnione interesem powoda.

W tym stanie rzeczy powództwo należało uwzględnić jedynie w części dotyczącej kwestionowania przez powoda uprawnienia D. G. do domagania się przeniesienia na nią praw własności lokalu nr (...). Sąd uchylił zatem uchwałę nr (...) jedynie w części, a mianowicie we wskazanej wyżej części. W pozostałej części powództwo należało oddalić.

Uzasadniając orzeczenie o kosztach postępowania Sąd Okręgowy wskazał, że powoda należało uznać za stronę wygrywającą sprawę w przedmiocie uchwały nr (...), którą Sąd uchylił w punkcie 53 załącznika nr 4. Z tego tytułu powodowi należał się od pozwanej zwrot 200 zł wyłożonych na opłatę sądową.

Powodowi nie należał się natomiast zwrot opłaty od pozwu wniesionej w związku z zaskarżeniem projektu uchwały nr (...), bowiem w tym zakresie jego powództwo zostało oddalone. Sąd nie obciążył powoda kosztami wyłożonymi przez stronę przeciwną na wynagrodzenie fachowego pełnomocnika, uznając, że zaskarżenie - oprócz samej uchwały - także jej projektu wynikało jedynie z niezrozumienia przez inicjatora procesu zależności prawnej pomiędzy uchwałą a jej projektem, zaś w istocie niniejsza sprawa sprowadzała się do rozstrzygnięcia ważności samej tylko uchwały, a nie jej projektu. Ponieważ zasadniczy zarzut powoda dotyczący uchwały nr(...)został uwzględniony, pozwaną należało uznać za stronę przegrywającą sprawę prawie w całości, a wobec tego Sąd nie przyznał jej od powoda zwrotu kosztów procesu poniesionych z tytułu zastępstwa procesowego.

Na postanowienie zawarte w punkcie 3 wskazanego wyroku tj. na rozstrzygnięcie o kosztach procesu zażalenie wniosła pozwana zarzucając mu naruszenie prawa procesowego, a w szczególności art. 98 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, iż znajduje on zastosowanie w niniejszej sprawie oraz naruszenie prawa procesowego, a w szczególności 102 k.p.c. poprzez jego nieuwzględnienie i niezastosowanie w niniejszej sprawie.

W konsekwencji wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego i nieobciążanie pozwanej kosztami postępowania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała m.in., że w momencie wnoszenia pozwu przez powoda powództwo było niezasadne. Okoliczność ta wynika wprost z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, który nie dopatrzył się, tak w samej uchwale nr (...), jak i w procedurze jej podjęcia, żadnych nieprawidłowości. Dopiero późniejsze okoliczności, tj. wyrok sądu dotyczący podziału majątku pomiędzy byłymi małżonkami G., był podstawą do wydania przez Sąd I instancji wyroku uchylającego uchwałę w części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie jest zasadne.

W szczególności zasadny jest zarzut naruszenia przepisu art. 102 k.p.c. Przepis znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy istnieją przewidziane przepisami o zwrocie kosztów procesu podstawy do ich zasądzenia a sąd uwzględniając szczególne okoliczności sprawy uznaje za zasadne odstąpienie od obciążania nimi strony.

Ustawodawca, bowiem przyznaje sądowi pewną swobodę w zasądzaniu kosztów procesu, gdy stosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sporu (art. 98 k.p.c.) sprzeciwiają się względy słuszności, co właśnie wyraża się stwierdzeniem, że w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów (art. 102 k.p.c.).

Jak zasadnie wskazuje pozwana w dniu podejmowania uchylonej przez Sąd Okręgowy uchwały, spełniała ona wszystkie wymagania prawa spółdzielcze i uwzględniała fakt, że własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położnego w P. na os. (...) w tym czasie należało wspólnie do D. i R. G., a więc także i w tym zakresie uchwała została podjęta w sposób prawidłowy.

Także później w momencie wnoszenia pozwu przez powoda powództwo było niezasadne. Dopiero późniejsze okoliczności, na które pozwana rzeczywiście nie miała żadnego wpływu a wynikłe z działań powoda tj. postanowienie sądu dotyczące podziału majątku pomiędzy byłymi małżonkami G., były podstawą do wydania przez Sąd I instancji wyroku uchylającego uchwałę w części.

Te szczególne okoliczności uzasadniały odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami procesu.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. oraz w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 postanowienia.

O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz w zw. z § 6 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 490). Na koszty te składa się opłata od zażalenia w wysokości 30 zł i wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w wysokości 120 zł.

Piotr Górecki Jan Futro Roman Stachowiak