Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 31 lipca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Marek Górecki

Sędziowie: SA Roman Stachowiak, SA Jan Futro (spr.)

po rozpoznaniu dnia 31 lipca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa W. J.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

o stwierdzenie nieważności uchwały

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 12 listopada 2013 r.

sygn. akt IX GC 1139/13

oddala zażalenie.

Jan Futro Marek Górecki Roman Stachowiak

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił wniosek powoda o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania rejestrowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu Wydział VIII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego za numerem KRS (...) w zakresie rejestracji wniosku z dnia 2.10.2013 r. o dokonanie zmian w zakresie wykreślenia powoda z rejestru.

W uzasadnieniu wskazał, że co do zasady należy dopuścić możliwość zabezpieczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników spółki z o.o. przez zawieszenie postępowania rejestrowego dotyczącego wpisu zmian na podstawie tej uchwały (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., sygn. akt III CZP 49/10, OSNC 2011/1/7). Powód wykazał też, że przysługuje mu w myśl art. 250 pkt 2 k.s.h. legitymacja do wytoczenia niniejszego powództwa. Spełnił bowiem warunki formalne przewidziane tym przepisem.

Powód jednak nie uprawdopodobnił roszczenia. Skoro domaga się stwierdzenia, że uchwała podjęta na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników w dniu 2 października 2013 r. jest nieważna to zobowiązany jest w jakikolwiek sposób wykazać twierdzenie, że uchwała w związku z zaistniałym uchybieniem proceduralnym przy zwołaniu zgromadzenia narusza jednocześnie jakiś inny przepis ustawy, co czyni ją bezwzględnie nieważną. Wszelkie nieprawidłowości w zwołaniu zgromadzenia wspólników, podobnie jak i inne uchybienia w podejmowaniu uchwały, mające charakter wyłącznie formalny, mogą stanowić skuteczną podstawę żądania stwierdzenia nieważności uchwały tylko wtedy, gdy wpłynęły na jej treść (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 grudnia 1998 r., sygn. akt I CKN 243/98, OSNC 199/6/116, z dnia 16 lutego 2005 r., sygn. akt II CK 296/04, OSNC 2006/2/31, z dnia 10 marca 2005 r., sygn. akt III CK 477/04, Wokanda 2005/7 - 8/15).

Udzielenie zabezpieczenia uzależnione jest od uprawdopodobnienia roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, co oznacza tyle, że obie z powołanych przesłanek muszą zostać spełnione równocześnie, a nie spełnienie jednej z nich prowadzi do oddalenia wniosku.

Na postanowienie to zażalenie wniósł powód wnosząc o jego zmianę i uwzględnienie jego wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

W uzasadnieniu stwierdził, że domaga się ustalenia nieważności zapadłej uchwały, wskazując niezgodność jej treści z upoważnieniem sądowym.

Wskazał, że sformułował również wniosek alternatywny w postaci ustalenia nieistnienia tejże uchwały, gdyby okazało się (w wyniku toczącego się postępowania odwoławczego - zaskarżenia postanowienia zawierającego upoważnienie do zwołania Zgromadzenia Wspólników spółki), że udzielone przez Sąd upoważnienie upadnie, bowiem w takim wypadku nie doszłoby do ukonstytuowania się organu, jakim jest Zgromadzenie Wspólników, a zatem zapadłe na tym zgromadzeniu uchwały byłyby nieistniejące, jako w ogóle nie podjęte).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie jest niezasadne.

W myśl przepisu art. 252 k.s.h. osobom lub organom spółki (wymienionym w art. 250) przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o deklaratoryjne stwierdzenie nieważności uchwały wspólników sprzecznej z ustawą.

Z dosłownego brzmienia przytoczonego przepisu można wysnuć wniosek, że wytoczenie tego powództwa jest ograniczone wyłącznie do przypadków, gdy sama treść powziętej uchwały jest sprzeczna z ustawą. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w takim przypadku tj. w przypadku sprzeczności treści uchwały z ustawą zawsze zachodzić będzie podstawa stwierdzenia jej nieważności i to niezależnie od wagi tej kolizji.

Takiej sytuacji jednak powód nie wskazuje. Niemniej jednak nie można ograniczać możliwości wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności wyłącznie do takich przypadków. W doktrynie prawa panuje zgodność, co do tego, że „sprzeczność z prawem może dotyczyć treści uchwały, formy, w jakiej została ona utrwalona, jak również sposobu jej powzięcia” (A. Herbet. Zmiany regulacji prawnej spółki z o.o. na tle Kodeksu spółek handlowych - zagadnienia wybrane. „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego". 2001. z. 4 s. 10). Podobnie pogląd ten reprezentowany jest przez E. Marszałkowską-Krześ [w:] J. Jacyszyn, S. Krześ. E. Marszałkowska-Krześ, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2001 s. 361 oraz 519-520; E. Marszałkowska-Krześ [w:] Spółka akcyjna Komentarz, red. J. Okolski, Warszawa 2001. s. 290)

Sprzeczność uchwały z ustawą obejmuje zatem nie tylko konfrontację merytorycznej zawartości uchwały (naruszenie prawa materialnego), ale odnosi się także do naruszeń na etapie podejmowania uchwały (naruszenie prawa formalnego, na przykład wadliwie zwołane zgromadzenie). Jednakże w przypadku naruszenia prawa formalnego badaniu podlega, czy owa wadliwość miała choćby potencjalny wpływ na treść uchwały. Jak słusznie zauważa Sąd Okręgowy i takiej okoliczności powód nie wskazuje.

Nie uprawdopodobnił powód także okoliczności, że zakwestionowana przez niego uchwał jest nieistniejąca. Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników zostało zwołane na podstawie właściwego upoważnienia Sądu Rejonowego a wniosek powoda o przywrócenie terminu do zaskarżenia postanowienia został oddalony a jego skarga odrzucona.

Powód zresztą nie uprawdopodobnił także interesu prawnego w udzieleniu mu zabezpieczenia.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Poznaniu w uzasadnieniu postanowienia z dnia 14 listopada 2013 r. (I ACz 1570/13, niepubl.) zawieszenie postępowania w sprawie rejestracji zmian wprowadzonych zaskarżoną uchwałą, na mocy której powód został odwołany z funkcji prezesa zarządu pozwanej spółki, nie przyczynia się w sposób efektywny do realizacji celu postępowania w sprawie.

Postępowanie rejestrowe nie ma bowiem wpływu na skuteczność zmiany składu zarządu, zmiana ta bowiem następuje z chwilą wskazaną w uchwale, a wpis do KRS ma charakter wyłącznie deklaratoryjny. Zawieszenie postępowania rejestrowego miałoby uzasadnienie w przypadku uchwał, w stosunku do których wpis do KRS ma charakter konstytutywny (np. zmiana umowy spółki, zmiana wysokości kapitału zakładowego -jednakże z pewnymi wyjątkami).

Zastosowanie wskazanego we wniosku o zabezpieczenie sposobu zabezpieczenia możliwe jest wyłącznie w sytuacji, gdy uprawniony ma interes prawny w zastosowaniu właśnie tego sposobu zabezpieczenia tj. w sytuacji, gdy bez jego zastosowania osiągnięcie celu postępowania może zostać uniemożliwione lub poważnie utrudnione. Taka jednak sytuacja nie zachodzi w niniejszej sprawie.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w postanowieniu.

Jan Futro Marek Górecki Roman Stachowiak