Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 10 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu

– Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSA Marek Górecki (spr.)

SA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga

SA Mariola Głowacka

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko (...) Spółdzielni (...) w likwidacji w L.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej na postanowienie o kosztach procesu zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 lutego 2013 r., sygn. akt XII C 40/12

postanawia:

1.  oddalić zażalenie,

2.  zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.

Mariola Głowacka Marek Górecki Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga

UZASADNIENIE

Postanowieniem zawartym w wyroku oddalającym powództwo, Sąd Okręgowy nie obciążył powoda kosztami procesu poniesionymi przez pozwaną.

Zażalenie na to postanowienie wniosła pozwana, domagając się jego zmiany i zasądzenia od powoda kosztów procesu w kwocie 7.217 zł oraz kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 102 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i naruszenie art. 98 § 1 kpc poprzez jego niezastosowanie.

W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Skarżąca nie podważyła skutecznie podstaw do odstąpienia od obciążenia powoda poniesionymi przez nią kosztami procesu.

Odstępstwo od zasady obciążenia strony przegrywającej spór kosztami poniesionymi przez przeciwka procesowego, przewidziane w art. 102 kpc, uzasadnione jest „w przypadkach szczególnie uzasadnionych”. Zastosowanie dyspozycji tego przepisu usprawiedliwiają między innymi okoliczności związane z przebiegiem procesu, wskazujące na to, że poniesienie przez stronę przegrywającą kosztów procesu niezgodne byłoby z zasadami współżycia społecznego.

W okolicznościach sprawy uwzględnić należało, że powód w chwili wszczęcia postępowania korzystał ze statusu członka spółdzielni pozwanej, stąd na podstawie ważnych natenczas uchwał Walnego Zgromadzenia Członków pozwanej nr (...) i (...) mógł domagać się udziału w kwocie uzyskanej ze sprzedaży majątku – przeznaczonej na zaliczkowy podział między członków.

Powództwo - zasadne na moment wniesienia pozwu - oddalono wskutek zmiany okoliczności sprawy w toku postępowania – prawomocnego uchylenia powyższych „uchwał zaliczkowych”. Okoliczność, że powód posiadał lub powinien był posiadać w dniu wystąpienia z przedmiotowym powództwem, wiedzę co do tego, że ważność uchwał zaliczkowych zakwestionowana została przez innego członka spółdzielni, nie oznacza, że to na niego przerzucone zostało ryzyko związane z przegraniem sporu. W sytuacji kiedy pozwana niesłusznie kwestionowała członkostwo powoda w spółdzielni, nie można odmówić powodowi prawa do wszczęcia niniejszego postępowania o zapłatę w związku z uzyskaniem wyroku ustalającego, że ze statusu członka korzysta i w oparciu o wiedzę, że uchwały zaliczkowe, choć zakwestionowane, istnieją i są ważne. To pozwana spółdzielnia swoją postawą – najpierw kwestionując bezzasadnie członkostwo powoda, a potem odmawiając wypłaty należnej mu części (już jako członkowi legitymującemu się wyrokiem ustalającym) na podstawie istniejących jeszcze uchwał – wymusiła na powodzie sądowe dochodzenie roszczeń. Bierności pozwanej nie tłumaczyła obawa, że uchwały zostaną uchylone, skoro był to wówczas stan tylko hipotetyczny, a nie faktyczny, tym bardziej zresztą, że pozwana broniła w tamtym sporze ważności tych uchwał. Poza tym, w stosunku do pozostałych członków spółdzielni uchwały zrealizowano przez wypłatę stosownych należności, co stawiało powoda w pozycji pokrzywdzonego.

Okoliczności te sumują się na „szczególnie uzasadniony przypadek” w rozumieniu art. 102 kpc, uzasadniający odstąpienie od obciążenia powoda kosztami poniesionymi przez pozwaną – mimo wydania korzystnego dla niej rozstrzygnięcia co do meritum.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc oddalił zażalenie.

Na podstawie art. 99 kpc w zw. z art. 98 § 1 i 3 kpc zasądzono od pozwanej na rzecz wygrywającego spór w instancji odwoławczej powoda poniesione koszty zastępstwa procesowego w wysokości 600 zł ustalonej na podstawie § 2 ust. 1, § 6 pkt 4 i § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349).

Mariola Głowacka Marek Górecki Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga