Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 12 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Karol Ratajczak

Sędziowie: SA Małgorzata Gulczyńska, SA Mikołaj Tomaszewski

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko pozwanym (...) S.A. w K.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 4 lutego 2013 r. , sygn. akt IX GC 897/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

M. Gulczyńska K. Ratajczak M. Tomaszewski

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 października 2012 r. powód A. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w K. na swoją rzecz kwoty 1.553.865,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot w nim wskazanych oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Wraz z pozwem powód wniósł o zabezpieczenie roszczenia o zapłatę dochodzonej kwoty przez zajęcie wierzytelności na kwotę 468.068,13 zł znajdującej się na rachunku bankowym pozwanej.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek o udzielnie zabezpieczenia.

Z ustaleń poczynionych przez Sąd Okręgowy wynikało, że w dniu 14 kwietnia 2010 roku pomiędzy powodem - jako wykonawcą, a pozwanym jako zamawiającym został zawarty kontrakt - umowa nr (...). Przedmiotem umowy pozostawała modernizacja chłodni dystrybucyjnej wraz z instalacjami wewnętrznymi i zewnętrznymi w Centrum (...) Sp. z o.o. w C.. Strony umowy umówiły się na wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 537.000 zł. W związku ze wstrzymaniem i nie przystąpieniem do wykonywania prac budowlanych powód wystosował do pozwanej pisma z dnia 25 sierpnia i 3 września 2010 roku żądając niezwłocznego przekazania projektu budowlanego oraz pozwolenia na budowę. Powód pozostając w gotowości doprowadzenia prac nie wykonywał ich, albowiem pozwany nie wywiązywał się z ciążących na nim zobowiązań. Powód w pozwie twierdził, w dobrej wierze wykonał część prac wynikających z przedmiotowej umowy, za co wezwał pozwaną do zapłaty należności w kwocie 189.851,51 zł. W związku z brakiem zapłaty, powód pismem z dnia 29 września 2010 roku określającym faktyczny poziom zaawansowania prac oraz łączny koszt wykonywanych działań poinformował o zakresie wykonanych prac i ich kosztach - 304.573,50 zł. Wysokość zaś wynagrodzenia umownego wynosiła 653.920 zł z VAT , z której to kwoty pozwana miała uiścić 155.177 zł.

Pismem z dnia 11 października 2010 r. pozwana odstąpiła od umowy z dnia 14 kwietnia 2010 roku nr (...).

Żądanie pozwu opiewa na całość wynagrodzenia umownego, ale również straty poniesione przez stronę powodową oraz utracone korzyści. Wysokość szkody jaka powstała na skutek zawinionego działania pozwanej według powoda wynosi łącznie 1.055.748,99 zł

Sąd Okręgowy stwierdził, że powód uprawdopodobnił roszczenie. Zdaniem Sądu Okręgowego powód nie uprawdopodobnił jednak istnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. W tym przypadku konieczne jest wykazanie, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Sąd Okręgowy wskazał, że powód nie przedłożył żadnych dokumentów odnoszących się do sytuacji majątkowej i finansowej pozwanego. W ocenie Sądu Okręgowego, domagając się zabezpieczenia znacznej kwoty pieniężnej powód winien przedłożyć dane dotyczące aktualnej sytuacji, wskazujące na brak środków finansowych, zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej lub jej ograniczenie, sprzedaży przez pozwanego części swojego majątku, czy złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania naprawczego. Dokumentów na takie okoliczności powód jednak nie zaoferował.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wniósł powód, zaskarżając je w całości. Podniósł zarzut naruszenia art. 730 ¹ k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie posiada interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia w całości poprzez udzielenie zabezpieczenia roszczenia powoda poprzez zajęcie wierzytelności w wysokości 468.086,13 zł z rachunku bankowego pozwanej. Żądaniem ewentualnym było uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Zażalenie uznać należało za bezzasadne.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne Sądu I instancji.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Okręgowy nie naruszył art. 730 ¹ k.p.c poprzez przyjęcie, że powód nie posiada interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Według tego przepisu, udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Przesłankami do zabezpieczenia powództwa są zatem uprawdopodobnienie roszczenia oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Uprawdopodobnienie, choć nie wymaga – tak jak udowodnienie – bezsprzecznego wykazania konkretnych okoliczności za pomocą zaoferowanego przez stronę materiału dowodowego, zobowiązuje do uczynienia wiarygodnymi okoliczności, stanowiących podstawę roszczenia.

Zgodnie z przepisem art. 730 ¹ § 2 k.p.c. interes prawny istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Konieczne zatem jest przedstawienie okoliczności, które na taką właśnie sytuację wskazują. Powód tymczasem okoliczności takich nie przedstawił, wskazując jedynie ogólnikowo, że „interes prawny powoda opiera się na jego istotnym interesie majątkowym bowiem dochodzona kwota stanowi istotny element dla struktury finansowej oraz stabilności przedsiębiorstwa powoda (…) które jest głównym źródłem utrzymania rodziny powoda ”(k.16 v). Dodać wypada, w uzasadnieniu wniosku o zwolnienie powoda od kosztów sądowych wskazano, że „powód nie prowadzi działalności gospodarczej …”.

Podzielić zatem należało stanowisko Sądu Okręgowego co do tego, że powód nie uprawdopodobnił istnienia interesu prawnego w zabezpieczeniu roszczenia. Przyjąć należy, że przyczynami, które uzasadniałyby brak możliwości zaspokojenia roszczeń powoda byłoby podejmowanie przez pozwanego działań skutkujących złą kondycją finansową pozwanej spółki, która przejawiałaby się w zaprzestaniu regulowania zobowiązań, wyzbywaniu się majątku, ograniczaniu zakresu działalności, zagrożeniu upadłością, czy toczącymi się względem niej licznymi postępowaniami egzekucyjnymi. Powód nie uprawdopodobnił żadnej z powyższych okoliczności, które w jakikolwiek chociaż sposób mogłyby uzasadniać istnienie interesu prawnego. Pojęcie interesu prawnego ujmuje się szeroko, co w praktyce oznacza możliwość pojawienia się różnych sytuacji, które mogłyby wskazywać na występowanie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Powód nie uprawdopodobnił jednak żadnej sytuacji wskazującej na interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia co w rezultacie oznacza, że jego wniosek winien podlegać oddaleniu. Dodać końcowo wypada, że pozwana jest dużą spółką akcyjną, zajmuje się obsługą 19 % rynku spożywczego w kraju, a od dnia 15 marca 2013 r. będzie notowana w indeksie (...) Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, który skupia akcje 20 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na giełdzie (http://(...)/).

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

M. Gulczyńska K. Ratajczak M. Tomaszewski