Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st. sekr. sąd. Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 grudnia 2019r. w S.

odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia (...)2019r., znak: (...)

w sprawie J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o należności z tytułu składek

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od J. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 3 600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 203/19 UZASADNIENIE

Decyzją z (...)2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.83 ust.1 oraz art.32 ustawy z 13 października 1988r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że J. S. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. Zadłużenie to wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi 21 876,64 złotych, z czego z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 12 902,53 złotych i 735 złotych odsetek, a z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 7 795,11 złotych i 444 złotych odsetek (decyzja z 8 lutego 2019r. - w aktach organu rentowego).

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie że nie posiada zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu składek. Skarżący zarzucił zaskarżonej decyzji błędne ustalenie, że posiada zaległości w opłacie składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, w sytucji gdy w terminie opłacał składki na ubezpieczenie, a organ rentowy błędnie zaliczał je na poczet innych należności. Nadto skarżący zarzucił niezgodne z rozporządzeniem Rady Ministrów w 21 września 2017r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, rozliczanie dokonywanych przez niego wpłat z tytułu składek, gdyż wpłaty za dany miesiąc nie powinny być rozliczane na poczet rzekomych zobowiązań za inne miesiące, tym bardziej że ZUS zaliczył jego wpłaty na poczet rzekomych zobowiązań innych osób, w stosunku do których może być on co najwyżej płatnikiem. W uzasadnieniu stanowiska skarżący wskazał, że w toku postępowania informował organ rentowy, że przed sądem toczą się inne postępowania z jego udziałem i konieczne jest wstrzymanie się z wydaniem przedmiotowej decyzji. Dopiero bowiem po zakończeniu tamtych postępowań możliwe będzie ustalenie stanu jego zobowiązań wobec organu rentowego. Mimo to organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję. W tych okolicznościach, w jego ocenie jego wpłaty na poczet zobowiązań za dany miesiąc nie mogą być zaliczane na poczet rzekomych zobowiązań z innych miesięcy, tym bardziej, że postępowanie sądowe w sprawie IV U 673/16 jest w toku. Ponadto niezrozumiałe jest dla niego zaliczanie wpłat z tytułu jego zobowiązań, ana poczet zobowiązań innych osób, w stosunku do których jest tylko płatnikiem (odwołanie k.3-4 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie jako bezzasadnego oraz o zasądzenie od J. S. na rzecz organu rentowego kosztów postępowania wg norm przepisanych (odpowiedź na odwołanie k.5-7 akt sprawy).

W toku postępowania skarżący podtrzymywał stanowisko zaprezentowane w odwołaniu, nadto wniósł o zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie z odwołań skarżącego od siedmiu decyzji wydanych w dniu 20 czerwca 2016r. przez organ rentowy w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym, która toczyła się przed Sądem Okręgowym w Siedlcach pod sygnaturą akt IV U 673/16 i w której to sprawie Sąd Apelacyjny w Lublinie - sygnatura apelacyjna IIIAUa 268/18 - uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, co do tej chwili nie nastąpiło (pismo procesowe skarżącego wraz z załącznikami k.21-37 akt spraw).

Postanowieniem z 5 listopada 2019r. Sąd oddalił wniosek skarżącego o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o aktualnej sygnaturze akt IV U 122/19 (postanowienie k.47v akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Skarżący J. S. od 2002r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w formie szkoły muzycznej z siedzibą w M.. Działalność prowadzona jest w okresach od września danego roku do czerwca następnego roku, a w miesiącach wakacyjnych działalność podlega zawieszeniu. W ramach prowadzonej działalności skarżący zatrudnia nauczycieli muzyki ,tj. nauczycieli gry na instrumentach i nauczycieli śpiewu (okoliczności niesporne – wyjaśnienia J. S. k.38v akt sprawy).

W 2016r. organ rentowy przeprowadził kontrolę u skarżącego jako płatnika składek. Przedmiotem kontroli była m.in. zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz prawidłowość obliczania składek na ubezpieczania społeczne oraz innych składek do których pobierania zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych – protokół kontroli z 25 lutego 2016r. k.793-849 kopii akt kontroli organu rentowego złożonych w aktach IV U 122/19).

W następstwie ustaleń kontroli, w dniu 20 czerwca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wydał siedem decyzji, w których ustalił, że poszczególne wymienione w tych decyzjach osoby, zatrudniane przez płatnika składek w charakterze nauczycieli muzyki (gry na instrumencie lub śpiewu) na podstawie umów o dzieło, podlegają - w wymienionych w decyzjach okresach na przestrzeni lat 2012-2015 - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako zleceniobiorcy płatnika składek oraz ustalił podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne tych osób (decyzje z 20 czerwca 2016r. oznaczone: nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...), nr (...) i nr (...) k.1003-1071 kopii akt kontroli organu rentowego złożonych w aktach IV U 122/19). Płatnik składek zaskarżył powyższe decyzje do Sądu Okręgowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Pierwotnie sprawa toczyła się pod sygnaturą akt IV U 673/16 i w dniu 7 grudnia 2017r. zapadł w niej wyrok oddalający odwołania płatnika składek. Na skutek apelacji płatnika składek Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 31 grudnia 2018r. uchylił wyrok Sądu pierwszej instancji i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Siedlcach. Obecnie sprawa zawisła pod sygnaturą akt IV U 122/19. Jednocześnie, w następstwie ustaleń kontroli, płatnik składek złożył w organie rentowym korekty deklaracji rozliczeniowych za okresy objęte w/w decyzjami wykazując składki z tytułu umów zlecenia, a następnie uiścił część należności z tytułu tych składek (okoliczność przyznana przez skarżącego – wyjaśnienia k.39 akt sprawy).

W okresie objętym decyzją zaskarżoną w niniejszym postępowaniu ,tj. w okresie od grudnia 2017r. do października 2018r. (z wyłączeniem miesięcy lipiec i sierpień) płatnik składek kontynuował pozarolniczą działalność i zatrudniał kilka osób na podstawie umów zlecenie. Za wskazany okres płatnik składek złożył deklaracje i uiścił składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Uiszczone przez płatnika należności organ rentowy zaliczył na poczet zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okresy minione, których dotyczą w/w decyzje z 20 czerwca 2016r. i co do których płatnik składek złożył korekty deklaracji wykazując składki z tytułu umów zlecenia (imienne raporty miesięczne (...) P (...) i (...) P (...), deklaracja rozliczeniowa (...) P (...) oraz potwierdzenia przelewów należności z tytułu składek za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. k.25-37 akt sprawy, zeznania świadka M. J. k.46v-47v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. S. podlegało oddaleniu jako nieuzasadnione.

Zgodnie z art.4 pkt 2 lit.a ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2019r., poz.300) płatnikiem składek w rozumieniu ustawy jest m.in. osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi. Ponadto w myśl art.4 pkt 2 lit.d powyższej ustawy płatnikiem składek jest osoba ubezpieczona zobowiązana do opłacenia składek na własne ubezpieczenia społeczne. W art.6 ust.1 pkt 4 i art.12 ust.1 przedmiotowej ustawy przewidziano, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wykonują pracę na podstawie umowy zlecenia. Prowadzenie działalności oraz zatrudnianie osób fizycznych rodzące tytuł do objęcia danych osób ubezpieczeniami społecznymi oraz ubezpieczeniem zdrowotnym skutkuje po stronie płatnika składek ściśle określonymi obowiązkami. I tak, zgodnie z art.46 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

W niniejszej sprawie skarżący podniósł dwa zarzuty pod adresem zaskarżonej decyzji, w której organ rentowy ustalił zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. Podniósł, że nie posiada zadłużenia w opłacie składek ani za powyższy okres, gdyż opłacił je w terminie i w pełnej wysokości, ani za okres wcześniejszy, gdyż zakwestionował ustalenia zawarte w decyzjach z 20 czerwca 2016r., co do tego, że osoby, które zatrudniał na przestrzeni lat 2012-2015 podlegały obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorcy. Dodatkowo wskazał, że organ rentowy nie mógł zaliczyć składek opłaconych za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. na poczet wcześniejszych należności, gdyż nie pozwalają na to uregulowania rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2017r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że argumentacja skarżącego jest niezasadna. Odnosząc się w pierwszej kolejności do twierdzenia, że po stronie skarżącego jako płatnika składek nie istnieje obowiązek opłacenia składek za okres, którego dotyczą decyzje z 20 czerwca 2016r. wskazać należy, że istotnie skarżący wniósł odwołania od przedmiotowych decyzji i w tym zakresie sprawa podlega ponownemu rozpoznaniu pod sygnaturą akt IV U 122/19. Jednocześnie jednak, skarżący jako płatnik składek złożył korekty deklaracji za sporny okres (lata 2012-2015), w których wykazał składki z tytułu umów zlecenia za zatrudnione przez siebie osoby dokonując ponadto zapłaty części należności za ten okres. Okoliczność tę przyznał skarżący w toku niniejszego procesu (vide: wyjaśnienia k.39 akt sprawy). W tych okolicznościach organ rentowy zasadnie ustalił, że na płatniku składek ciąży obowiązek opłacania składek za powyższy okres. Odnosząc się do zarzutu skarżącego, że organ rentowy błędnie zaliczył wpłaty składek za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. na poczet wcześniejszych należności wskazać należy, że wbrew twierdzeniom prezentowanym przez skarżącego w odwołaniu i w toku niniejszego procesu, aktualnie obowiązujące (od 1 stycznia 2018r.) rozporządzenie Rady Ministrów z 21 września 2017r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017r., poz.1831) – wydane na podstawie art.49 ust.1 pkt 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - przewiduje zaliczenie dokonywanych wpłat na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne na poczet należności o najwcześniejszym terminie płatności. I tak, w §12 ust.2 powyższego rozporządzenia wskazano, że kwota wpłaty w części przypadającej na ubezpieczenia społeczne podlega zaliczeniu na fundusz emerytalny i otwarte fundusze emerytalne, fundusz rentowy, fundusz chorobowy oraz fundusz wypadkowy, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności. Analogicznie w §12 ust.4 powyższego rozporządzenia przewidziano, że kwota wpłaty w części przypadającej na ubezpieczenie zdrowotne podlega zaliczeniu na należności z tego tytułu, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności.

Reasumując wskazać należy, że wobec złożenia przez skarżącego korekt deklaracji za okres od 2012r. do 2015r. i wykazania w nich składek z tytułu umowy zlecenie, z czym wiąże się obowiązek opłacenia tych składek, i zgodnie z w/w regulacjami rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2017r. organ rentowy miał podstawy do zaliczenia wpłat dokonywanych przez płatnika składek tytułem składek za okres od grudnia 2017r. do października 2018r. na poczet wcześniejszych należności z tytułu składek (rozliczenie dokonanych wpłat k.43 akt sprawy). Skutkiem zaś zaliczenia dokonanych wpłat na poczet wcześniejszych należności, było powstanie zadłużenia w opłacie składek za okres od grudnia 2017r. do października 2018r., które na datę wydania zaskarżonej decyzji wynosiło 21 876,64 złotych. Dodać należy, że ewentualny korzystny dla płatnika składek wynik postępowania w sprawie IV U 122/19 da skarżącemu podstawę do wnioskowania o zwrot nadpłaconych składek.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie J. S. oddalił.

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z wynikiem sprawy na podstawie art.98§1 i 3 kpc w związku z art.99 kpc. Kwota kosztów zastępstwa procesowego zasądzona od strony przegrywającej na rzecz organu rentowego ustalona została od wartości przedmiotu sporu – zgodnie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018r., poz.265).