Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st.sekr.sąd. Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2019r. w S.

odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 26 listopada 2018r. nr (...)

w sprawie J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że okresie od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. J. P. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz J. P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 21/19 UZASADNIENIE

Decyzją z 26 listopada 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.83 ust.1 pkt 1, art.68 ust.1 pkt 1 lit.a i art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że J. P. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że J. P. od 6 grudnia 2010r. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej pod firmą (...) i z tego tytułu od 6 grudnia 2010r. zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W toku postępowania wyjaśniającego organ rentowy ustalił, że w spornym okresie ,tj. od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. ubezpieczona nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej, a tym samym nie istniał tytuł do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Organ wskazał, że w okresie od 21 grudnia 2013r. do 19 grudnia 2014r. ubezpieczona pobierała zasiłek macierzyński i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlegała jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Po upływie okresu zasiłku macierzyńskiego, od 20 grudnia 2014r. ubezpieczona ponownie zgłosiła się z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ale faktycznie na przestrzeni 2 lat ,tj. do 30 grudnia 2017r. działalności tej nie prowadziła. Na przestrzeni tych lat ubezpieczona przez wiele miesięcy – z jedynie kilkudniowymi przerwami – pobierała bądź to zasiłki chorobowe, bądź to zasiłki opiekuńcze, a ponadto w okresie od 18 listopada 2016r. do 16 listopada 2017r. po raz kolejny pobierała zasiłek macierzyński. W spornym okresie organ rentowy wypłacił ubezpieczonej zasiłki macierzyńskie, chorobowe i opiekuńcze z ubezpieczenia chorobowego w bardzo wysokiej kwocie, gdy tymczasem uiszczone przez ubezpieczoną składki na ubezpieczenie chorobowe wyniosły 198,59 złotych. Taki stan rzeczy, w ocenie organu rentowego świadczy o tym, że w w/w okresie ubezpieczona jedynie pozorowała prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Potwierdzeniem tego jest to, że w spornym okresie ubezpieczona nie osiągnęła żadnych przychodów. Mając na uwadze powyższe okoliczności organ rentowy stwierdził, że w spornym okresie ubezpieczona nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej, a tym samym nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (decyzja z 26 listopada 2018r. - w aktach organu rentowego).

Odwołanie od w/w decyzji złożyła J. P., reprezentowana przez pełnomocnika, wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że w okresie od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, a także o zasądzenie od organu rentowego na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych. Skarżąca zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie prawa materialnego ,tj. art.6 ust.1 pkt 5, art.11 ust.2, art.12 ust.1 w związku z art.13 pkt 4 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez błędną wykładnię i zastosowanie skutkujące przyjęciem, że w w/w okresie nie podlega ona ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność mimo, że dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń, zadeklarowała podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i terminowo opłacała składki. Nadto ubezpieczona zarzuciła decyzji organu rentowego naruszenie prawa materialnego ,tj. art.3 ustawy z 6 marca 2018r. Prawo przedsiębiorców poprzez błędne przyjęcie, że prowadzona przez nią pozarolnicza działalność gospodarcza nie spełnia cech pozarolniczej działalności gospodarczej, gdyż w spornym okresie nie osiągała ona zysków z tytułu tej działalności, gdy tymczasem od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia obowiązywał ją zakaz wykonywania działalności zarobkowej z uwagi na pobieranie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, co nie może powodować wobec niej ujemnych skutków w zakresie podlegania obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniom społecznym (odwołanie k.1-11 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych wskazując na argumentację podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.12-16 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 6 grudnia 2010r. ubezpieczona J. P. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług krawieckich z materiałów klientów pod nazwa (...). Ubezpieczona jest z zawodu krawcem i od początku osobiście świadczyła usługi krawieckie będące przedmiotem prowadzonej działalności. Początkowo siedziba działalności mieściła się w wynajmowanym lokalu w miejscowości M., a od 1 stycznia 2013r. siedziba działalności znajduje się w miejscu zamieszkania ubezpieczonej w miejscowości W.. Jedno pomieszczenie w budynku mieszkalnym ubezpieczonej przeznaczone zostało na potrzeby prowadzonej działalności. Znajduje się w nim sprzęt do szycia ,tj. maszyny do szycia, hafciarka, podszywarka. Przenosząc siedzibę działalności, ubezpieczona pozostawiła w starej siedzibie przez 3 miesiące ogłoszenie o zmianie lokalizacji zakładu krawieckiego. W 2011r. i 2012r. w zeznaniach podatkowych ubezpieczona wykazała przychód w wysokości odpowiednio 14 986,90 złotych i 15 882,50 złotych. Za lata 2013r. do 2017r. w złożonych zeznaniach rocznych ubezpieczona nie wykazała przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (informacja Naczelnika Urzędu Skarbowego w M. z 12 października 2018r. - w aktach organu rentowego, zeznania ubezpieczonej k.61v-62 akt sprawy).

W dniu 21 grudnia 2013r. ubezpieczona urodziła córkę będącą jej drugim dzieckiem i w okresie od 21 grudnia 2013r. do 19 grudnia 2014r. pobierała zasiłek macierzyński. W tym okresie z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczona podlegała wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Od 16 stycznia 2015r. do 3 lipca 2015r. (z kilkudniowymi przerwami) ubezpieczona przebyła na zasiłku chorobowym w związku ze schorzeniem kręgosłupa. Następnie w okresie od 24 lipca 2015r. do 14 września 2015r. (z krótkimi przerwami) ubezpieczona przebywała na zasiłku opiekuńczym. W tym okresie sprawowała opiekę nad córką urodzoną w grudniu 2013r., a także przez 6 tygodni jeździła na rehabilitację z siedmioletnim synem do szpitala przy ul. (...) w W.. Od 15 września 2015r. do 30 września 2015r. ubezpieczona przebywała za zasiłku chorobowym przechodząc rehabilitację na kręgosłup. W październiku, listopadzie i grudniu 2015r. ubezpieczona otrzymała kolejne zwolnienia lekarskie i zasiłek chorobowy w związku z zajściem w ciążę (październik 2015r.) i krótko później w związku z poronieniem (zwolnienie za listopad 2015r. i grudzień 2015r.). W okresie od 11 stycznia 2016r. do 17 listopada 2016r. ubezpieczona z krótkimi przerwami przebywała za zwolnieniu lekarskim i pobierała zasiłek chorobowy (z wyłączeniem okresu od 25 stycznia 2016r. do 29 stycznia 2016r. i od 1 lutego 2016r. do 4 marca 2016r. kiedy pobierała zasiłek opiekuńczy), a to w związku z zajściem w kolejną ciążę. W dniu 18 listopada 2016r. ubezpieczona urodziła trzecie dziecko i od 18 listopada 2016r. do 16 listopada 2017r. pobierała zasiłek macierzyński, a następnie od 20 listopada 2017r. do 24 listopada 2017r. i od 8 grudnia 2017r. do 30 grudnia 2017r. pobierała zasiłek opiekuńczy (pismo organu rentowego z 3 grudnia 2018r. zawierające wykaz okresów, w których w spornym okresie ubezpieczona przebywała na zasiłku chorobowym, zasiłku opiekuńczym oraz zasiłku macierzyńskim k.60 akt sprawy i zeznania ubezpieczonej k.62 akt sprawy). W spornym okresie ubezpieczona samodzielnie sprawowała opiekę nad małoletnimi dziećmi. Mąż ubezpieczonej pracuje w transporcie międzynarodowym i w ograniczonym zakresie – głównie z niedziele - jest obecny w domu. Ewentualnych klientów zgłaszających się do ubezpieczonej w okresie przebywania na zasiłku chorobowym i zasiłku opiekuńczym ubezpieczona kierowała do znajomej krawcowej (zeznania ubezpieczonej k.62-63 akt sprawy).

W 2018r. ubezpieczona powróciła do aktywnego świadczenia usług krawieckich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (kopia ewidencji przychodów za rok 2018 i 2019 k.48-59 akt sprawy i akta organu rentowego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej J. P. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017r., poz.1778 ze zm.), zwanej dalej ustawą systemową, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Z kolei w myśl art.12 ust.1 powyższej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a w myśl art.11 ust.2 ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym, w tym prowadzące pozarolniczą działalność. Dalej, zgodnie z art.13 pkt 4 ustawy systemowej osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności do dnia zaprzestania tej działalności, za wyjątkiem okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Odnosząc powyższe uregulowania do okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że brak jest podstaw do stwierdzenia, że w okresie od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. ubezpieczona nie podlegała jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Jak wynika z ustaleń Sądu ubezpieczona rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług krawieckich od 6 grudnia 2010r. i do chwili obecnej nie zaprzestała tej działalności, nie zgłaszała również okresów zawieszenia działalności. Zgłoszenie rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej stwarza domniemanie prowadzenia takiej działalności, przy czym w przypadku ubezpieczonej fakt rzeczywistego rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej nie budzi wątpliwości i nie budził wątpliwości organu rentowego do dnia 10 stycznia 2015r. W zaskarżonej decyzji organ rentowy stwierdził, że w okresie od 11 stycznia 2015r. do 30 grudnia 2017r. ubezpieczona nie prowadziła działalności gospodarczej przez co nie istniał po jej stronie tytuł do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Do wniosku takiego skłonił organ rentowy fakt nieuzyskiwania przez ubezpieczoną we wskazanym okresie przychodów z działalności oraz to, że przez większość spornego okresu ubezpieczona pobierała zasiłek chorobowy lub zasiłek opiekuńczy, a także zasiłek macierzyński. Przedstawione wyżej ustalenia Sądu potwierdzają ustalenia organu rentowego, ale w ocenie Sądu fakt nieuzyskiwania przez ubezpieczoną przychodów z działalności, a także fakt pobierania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego nie niweczy po stronie ubezpieczonej tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozarolniczej działalności. Należy podkreślić, że pozarolnicza działalność gospodarcza jest prowadzona w sposób zorganizowany i ma charakter zarobkowy, jednakże okresowy brak przychodów nie jest przesłanką ustalenia, że działalność nie jest prowadzona. Sporny okres przypada na czas, w którym ubezpieczona po aktywnym okresie prowadzenia działalności w latach 2011-2012 i po okresie zasiłku macierzyńskiego (od 21 grudnia 2013r. do 19 grudnia 2014r.) w związku z urodzeniem drugiego dziecka w dniu 21 grudnia 2013r., nie świadczyła usług krawieckich przebywając – przez znakomitą większość tego okresu - na zasiłku chorobowym w związku z niezdolnością do pracy z powodu schorzenia kręgosłupa, kolejnej ciąży i poronienia oraz następnej ciąży zakończonej urodzeniem trzeciego dziecka w dniu 18 listopada 2016r. albo na zasiłku opiekuńczym z tytułu opieki nad dziećmi i wreszcie na zasiłku macierzyńskim w związku z urodzeniem dziecka w dniu 18 listopada 2016r. (vide: ustalenia faktyczne). Należy zgodzić się z ubezpieczoną, że nieuzasadniony jest zarzut niewykonywania przez nią usług krawieckich w okresie pobierania zasiłku chorobowego i zasiłku opiekuńczego, gdyż wykonywanie pracy zarobkowej w tych okresach skutkowałoby utratą prawa do tych zasiłków, do których prawo było ubezpieczonej przyznawane przez organ rentowy, który obecnie kwestionuje istnienie tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Co do okresu zasiłku macierzyńskiego wskazać należy, że fakt pobierania zasiłku nie jest przyczyną ustania tytułu ubezpieczenia, gdyż pobieranie zasiłku macierzyńskiego nie oznacza samo w sobie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, a z natury rzeczy okres pobierania zasiłku macierzyńskiego stanowi okres sprawowania opieki nad dzieckiem. Co do zarzutu nie tylko braku osobistego wykonywania usług, ale również niezatrudnienia pracowników wskazać należy, że ubezpieczona od początku osobiście świadczyła usługi krawieckie i z uwagi za wysokość przychodów nie zdecydowała się na zatrudnienie pracownika. Sąd nie znajduje podstaw do kwestionowania takiej decyzji ubezpieczonej. Należy ponadto podkreślić, że po spornym okresie ubezpieczona ponownie aktywnie prowadzi pozarolniczą działalność.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art.98§1 i 3 kpc w związku z art.99 kpc i §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018r., poz.265).