Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Przewodniczący:

SSO Agata Kowalska

Sędziowie:

SSO Karol Troć (spr.)

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st.sekr.sądowy Agata Polkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 924/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 19 października 2023 r. sygn. akt II K 255/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

--------------------

-------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

----------------------

-------------------------------------------------------------

--------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------

-----------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-------------

----------------------------------

--------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. polegającej na błędnej i dowolnej - zamiast swobodnej, opartej o wskazania wiedzy, logiki i doświadczenie życiowe - ocenie materiału dowodnego, która doprowadziła do błędnych ustaleń faktycznych, że sprzedawca pojazdu, przesłał dla oskarżonej kilka różnych błędnych faktur zakupu samochodu J. (...), VIN (...) oraz że oskarżona K. W. nie miała świadomości, że przedstawiła w Urzędzie Skarbowym przerobioną fakturę zakupu pojazdu, która nie odpowiadała rzeczywistej cenie za pojazd, którą zapłaciła i w konsekwencji uniewinnienia oskarżonej K. W. od popełnienia zarzucanego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja oskarżyciela publicznego jako bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie. Wszystkie wyrażone w niej zarzuty uznano za nietrafne. Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby zaskarżony wyrok uniewinniający był efektem obrazy przepisów procesowych art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. czy art. 410 k.p.k.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że Sąd I instancji po prawidłowo przeprowadzonym i kompletnym postępowaniu dowodowym dokonał trafnej oceny dowodów, uwzględniając całokształt okoliczności przedmiotowej sprawy, a swój pogląd w zakresie prawno-karnej oceny zachowania oskarżonej przekonująco uzasadnił. Tok rozumowania, który doprowadził do uniewinnienia oskarżonej, przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, pozbawiony luk, czytelny i poprawny logicznie, zaś wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego okolicznościach. Sąd Rejonowy analizował przy tym i rozważał wszystkie dowody zebrane w sprawie i nie pominął żadnego z nich, zachowując nakazany ustawą obiektywizm w stosunku do stron procesowych. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, oceniony zgodnie z wytycznymi art. 7 k.p.k., poczynił pozbawione błędu dowolności i błędu braku ustalenia faktyczne.

Skarżący ogólnie zakwestionował prawidłowość oceny wyjaśnień oskarżonej K. W. i zeznań świadka – jej partnera – Ł. P., z jednej strony krytycznie odnosząc się do złożenia wyjaśnień dopiero na końcowym etapie postępowania, z drugiej podnosząc, że świadek jest niewiarygodny, bo mimo możliwości (i nawet deklaracji) ostatecznie nie chciał dostarczać żadnych dowodów, także dowodów niewinności, w postępowaniu prowadzonym przeciwko osobie dla niego najbliższej. Wyciąganie na tej podstawie tak kategorycznych wniosków, co do wiarygodności dowodów w całości, jest nie tylko nieuzasadnione procesowo (oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia na każdym etapie postępowania i realizować w ten sposób swe prawo do obrony), jak i logicznie – niechęć świadka do wykazywania swojej i partnerki niewinności w sytuacji stawiania niezasadnych jego zdaniem zarzutów może wynikać z generalnego niezadowolenia z tego faktu i z ogólnego braku chęci współpracy z organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości, które z każdego wypowiedzianego słowa czy każdego dokumentu mogą ostatecznie wyciągnąć niekorzystne dla nich wnioski. Ponadto przypomnieć należy, iż to rolą oskarżyciela jest dostarczyć dowody winy oskarżonego, a tego ukształtowania ciężaru dowodu nie można zastępować logiką wnioskowania, że skoro oskarżony (i jego „strona”) nie dostarcza dowodów niewinności, do wina jest udowodniona. Wskazani podali, że to Ł. P. zajmował się sprowadzeniem, naprawą i sprzedażą będącego przedmiotem faktury pojazdu, on też miał się zajmować „sprawami urzędowymi”, w tym kontaktami z Urzędem Skarbowym, choć K. W. nie była wyłącznie osobą, na którą zarejestrowana była działalność, prowadzona faktycznie przez Ł. P. – ona również zajmowała się sprawami firmy, np. w zakresie tego pojazdu jego rejestracją w Wydziale Komunikacji. Wbrew zarzutowi apelacji, powyższe znajduje częściowe potwierdzenie w innych, niekwestionowanych dowodach, jak choćby zeznaniach M. G.. Nie przeczy temu również treść korespondencji mailowej między firmą oskarżonej a organami skarbowymi – żaden mail nie został podpisany imieniem i nazwiskiem oskarżonej, w żadnym nie ma żeńskich zaimków czy innych fragmentów, identyfikujących płeć osoby piszącej. Styl wypowiedzi (nieco arogancji, buńczuczny) nie pozwala też na stwierdzenie, że z pewnością nie jest on zbieżny z formą zeznań Ł. P.. Autor apelacji nie podniósł nawet argumentów, przeczących stwierdzeniu sądu I instancji, że brak jest podstaw do ustalenia, że to oskarżona, a nie jej partner, korespondowała z Urzędem i że to ona w okresie jak w zarzucie najpierw w nieokreślony, nieustalony sposób przerobiła fakturę (poprzez wydrapanie i nadpisanie cyfr? cyfrową obróbkę pliku elektronicznego?), a następnie odpisując na mail z US w dniu 31 sierpnia (a nie jak w apelacji, w dniu 24 sierpnia 2022 r.) taką fakturę załączyła i wysłała. Nie bierze pod uwagę skarżący (twierdząc, że cena została przerobiona), że pomiędzy fakturami różnic jest więcej i że brak jest logicznych powodów, by oskarżona, chcąc zaniżyć w kontaktach z organami skarbowymi cenę zakupu auta, dodatkowo np. usuwała z niej bliżej nieokreśloną pozycję dotyczącą opłaty za poprawę wyglądu auta („premium vehicle car detailing” - czyszczenie? odkurzenie?) o wartości 10$, a więc nie mającej istotnego wpływu na wartość pojazdu, ale i zmieniając o 3 dni datę wystawienia faktury (z 28 na 31 marca). Ponownie niezgodnie z treścią materiału skarżący podnosił, że w deklaracji podatnik wskazuje nie cenę zakupu, ale wartość pojazdu – choć świadek D. M. na k. 10 wskazała, że w deklaracji wskazano kwotę 22 523 zł jako cenę zakupu samochodu osobowego, nadto przecież mimo ustalenia przez US, że podstawą ustalenia wysokości akcyzy jest kwota około czterokrotnie wyższa niż zadeklarowana, nikt nie zarzucił oskarżonej, że faktura, którą jako legalną winna się posłużyć, również istotnie (czterokrotnie) odbiegała od średniej wartości pojazdu, więc może faktura była nierzetelna. Firma oskarżonej nie po raz pierwszy (również wg zeznań I. N.) wykonywała takie czynności i oskarżona miała świadomość, że faktura, wskazująca cenę zakupu auta, nie ma dla urzędu kardynalnego znaczenia (chyba że ustalana z użyciem odpowiednich narzędzi wartość rynkowa nie różni się od deklarowanej o więcej niż 20% - k. 139, 152). Trudno więc logicznie wywodzić, że przy różnicy sięgającej 60 tys. zł między deklaracją a wstępnymi ustaleniami urzędu, oskarżona realnie mogła liczyć na przekonanie US o prawidłowości deklaracji, celowo przedstawiając fakturę na kwotę niższą jedynie o ok. 2 tys. dolarów.

Reasumując, słusznie Sąd Rejonowy słusznie ustalił po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, że w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do ustalenia, że oskarżona dopuściła się przerobienia faktury, a także, że świadomie, a nie w wyniku pomyłki, posłużyła się pobraną z systemu sprzedaży niewłaściwą fakturą, zawierającą m.in. błędną główną kwotę nabycia samochodu. Również zdaniem Sądu Okręgowego okoliczności sprawy nie wskazują, aby oskarżona rzeczywiście usiłowała doprowadzić do ściśle skonkretyzowanego celu, jakim byłoby zapłacenie podatku niższego, niż rzeczywiście należny; by chciała faktycznie świadomie w dwóch różnych urzędach nie posłużyć się tą samą fakturą, mimo iż dla Wydziału Komunikacji wartość zakupu nie była w żaden sposób istotna.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania, w szczególności art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k. podkreślenia wymaga, iż zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 19 października 2021 r., II AKa 81/21, LEX nr 3272995, prawidłowość rozstrzygnięcia sprawy zależy od należytego wykonania przez sąd dwóch podstawowych obowiązków. Pierwszy z nich dotyczy postępowania dowodowego i sprowadza się do prawidłowego - zgodnego z przepisami postępowania karnego - przeprowadzenia dowodów, tak z urzędu jak też na wniosek stron, niezbędnych do wyjaśnienia okoliczności sprawy i oceny zasadności stawianego zarzutu. Drugi obowiązek sprowadza się do prawidłowej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, co oznacza, że sąd ma obowiązek badać i uwzględnić wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia w zakresie odpowiedzialności karnej oskarżonego. Zatem podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, zaś w uzasadnieniu sąd ma obowiązek wskazać, jakie fakty uznał za udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Na sądzie orzekającym ciąży przy tym obowiązek badania oraz uwzględniania w toku procesu okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a korzystając z prawa swobodnej oceny dowodów, przekonanie o winie w zakresie przypisanego oskarżonemu czynu sąd powinien logicznie i przekonująco umotywować w uzasadnieniu wyroku.

Analizując zaskarżony wyrok z tej perspektywy stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy nie uchybił regułom rzetelnego procesu. Sąd ten prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe oraz wszechstronnie rozważył i ocenił zebrane dowody przemawiające za przyjętymi ustaleniami faktycznymi trafnie stwierdzając, że brak jest podstaw do ustalenia, że oskarżona dopuściła się zarzucanego jej czynu.

Wbrew zarzutom oskarżyciela publicznego, brak jest podstaw do wiązania zarzutu naruszenia art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. Nie zostało bowiem wykazane w złożonej apelacji, aby Sąd I instancji pominął jakieś istotne okoliczności zdarzenia czy też nie ujawnił ich na rozprawie, działając w sposób niezgodny z procedurą gromadzenia i przeprowadzania dowodów. Sąd wszystkie dowody w sprawie poddał wnikliwej analizie i właściwie ocenił, czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Skoro zatem Sąd meriti prawidłowo ujawnił na rozprawie dowody, które pozwoliły na wydanie rozstrzygnięcia w sprawie i poddał je ocenie, zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. jest bezpodstawny. Obraza przepisu art. 410 k.p.k. zachodzi, gdy Sąd ferując wyrok opiera się na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej albo opiera się tylko na części materiału ujawnionego. Żadna z tych sytuacji procesowych nie zaistniała w przedmiotowej sprawie.

Powyższe rozważania prowadziły do słusznie przyjętej przez Sąd Rejonowy konkluzji, którą Sąd Okręgowy w pełni akceptuje, że nie było podstaw do przypisania oskarżonej K. W. sprawstwa zarzucanego jej w akcie oskarżenia czynu.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu nietrafnością wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność wniesionej apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

----------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

W związku z nieuwzględnieniem apelacji oskarżyciela publicznego o kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 634 k.p.k i art. 632 pkt 2 k.p.k stwierdzając, że ponosi je Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana