II Ka 209/25 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-07-08
Sygn. akt II Ka 209/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 lipca 2025r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
|
Przewodniczący: |
SSO Agnieszka Karłowicz |
|
|
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz |
|
przy udziale prokuratora Iwony Filimoniuk
po rozpoznaniu w dniach 20 maja 2025 roku i 8 lipca 2025 roku
sprawy A. O.
oskarżonego z art. 177§1 kk
na skutek apelacji, wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach
z dnia 30 grudnia 2024 r. sygn. akt II K 704/23
I. wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. R. 1239,84 zł (w tym 231,84 zł podatku VAT) tytułem kosztów zastępstwa prawnego wykonywanego z urzędu wobec oskarżyciela posiłkowego w postępowaniu odwoławczym;
III. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
|
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 209/25 |
|
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
|
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||
|
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 30 grudnia 2024 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 704/23. |
|
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|
☐ oskarżyciel prywatny |
|
☒ obrońca |
|
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|
☐ inny |
|
1.3. Granice zaskarżenia |
|
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
|
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
|
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
|
☒ |
co do kary |
|||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
|
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji dot. P. S. |
||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
|
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
|
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
|
☐ |
||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||
|
1.4. Wnioski |
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|
2.1. Ustalenie faktów |
|
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
---- |
--------------------- |
-------------------------------------------------------- |
------------------ |
----------- |
|
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
--------- |
---------------------- |
------------------------------------------------------------ |
-------------- |
----------- |
|
|
2.2. Ocena dowodów |
|
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
------------------ |
----------------------------------- |
-------------------------------------------------------------------------- |
|
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
------------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
|
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
|
Lp. |
Zarzuty |
|
|
zarzuty apelacji prokuratura i obrońcy oskarżonego wskazywały na rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego wyrażającą się w wymierzeniu łącznej bezwzględnej kary pozbawienia wolności 2 lat, gdy prokurator wskazywał na konieczność orzeczenia kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności, zaś obrońca wnioskował o wymierzenie kary łącznej 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
|
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
|
Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego i prokuratora okazały się pozbawione zasadności. Tytułem wstępu do niniejszych rozważań w pierwszej kolejności wskazać należy, iż orzeczona względem oskarżonego kara w żadnym razie nie nosi cech rażącej niewspółmierności, a tylko tego rodzaju niewspółmierność mogłaby powodować, w myśl art. 438 pkt 4 kpk, wydanie orzeczenia reformatoryjnego. Podniesione zarzuty rażącej niewspółmierności kary w rezultacie zmierzały do zmiany orzeczonej kary w kierunku postulowanym przez każdego ze skarżących. Zarzuty obu apelacji zostaną omówione łącznie wobec tożsamości przedmiotu, którego dotyczą. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wówczas, jeżeli z punktu widzenia nie tylko sprawcy czy jego obrońcy lub prokuratora, ale i ogółu społeczeństwa, orzeczona kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość lub też jest zbyt łagodna. Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, czyli niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza zatem znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw sądowego wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo. Na tym etapie rozważań przypomnieć należy, iż w myśl regulacji zawartych w art. 53 kk Sąd wymierzając karę, winien baczyć, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy sprawcy, uwzględnić stopień społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu, a także mieć na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, które winna realizować kara, jak również potrzeby wynikające z dyrektywy prewencji ogólnej. Nadto, Sąd wymierzając karę powinien zwrócić uwagę na właściwości i warunki osobiste sprawcy. Przenosząc te uwagi o charakterze ogólnym na kanwę przedmiotowej sprawy, podkreślić należy, iż w ocenie Sądu II instancji, Sąd Rejonowy wymierzając oskarżonemu sankcję karną uwzględnił przywołane powyżej dyrektywy, bacząc jednocześnie na wszystkie okoliczności niniejszej sprawy, a także właściwie zważył stopień winy sprawcy oraz społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów. Orzeczona wobec A. O. sankcja karna stanowi zważoną kompilację okoliczności łagodzących i obciążających oskarżonego. Jednocześnie kara ta jest odpowiednia do tego, by podziałać na niego powstrzymująco i uświadomić nie tylko jemu lecz także przyszłym potencjalnym sprawcom przestępstw, nieuchronność poniesienia odpowiedzialności karnej za prezentowanie tak wysoce nagannych zachowań. Orzeczona kara uwzględnia właściwości i warunki osobiste oskarżonego, a także cele kary w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej, czyniąc zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości i dowodząc braku bezkarności dla tego typu incydentów. Należy podkreślić, że oskarżony działając przez swojego obrońcę na rozprawie w dniu 18 grudnia 2024 roku w ramach instytucji poddania się karze akceptował karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, obecnie zaś wnioskuje o karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności. Podkreślenia wymaga, iż w wyniku przeprowadzonego po zdarzeniu badania stężenie alkoholu we krwi oskarżonego dało wynik 1,77 promila i zasadniczo przekroczyło przyjęty próg, po przekroczeniu którego można przyjąć, iż sprawca znajduje się w stanie nietrzeźwości. Oskarżony niewątpliwie spożywał alkohol przez kierowaniem pojazdem, trudno zatem nie przyjąć, iż oskarżony będąc świadom swojego stanu podjął się jednak prowadzenia samochodu. W toku postępowania nie udało się ustalić żadnego zdarzenia, które wymagało szybkiej interwencji i udziału oskarżonego, a co za tym idzie użycia przez niego samochodu. Oskarżony jako dorosła osoba z doświadczeniem życiowym, miał pełną świadomość negatywnych skutków spożywania alkoholu w nadmiernych ilościach i wynikających z tego faktu zagrożeń jakie może za sobą pociągać dla niego, jak i innych uczestników ruchu drogowego, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości. Wiedzę tę zlekceważył i mimo to podjął się po raz kolejny prowadzenia pojazdu mając świadomość, że był już wielokrotnie karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości. Podnoszone przez obrońcę okoliczności dotyczące stanu zdrowia oskarżonego po wypadku były wzięte pod uwagę przez Sąd I instancji. Prokurator w ramach instytucji poddania się karze domagał się przecież kary 3 lat pozbawienia wolności. Obrońca podnosił okoliczności dotyczące stanu zdrowia oskarżonego nie uwzględniając, że pokrzywdzony również doznał poważnych obrażeń ciała skutkujących koniecznością leczenia operacyjnego i brakiem sprawności kończyny dolnej do chwili obecnej. Również okoliczności podnoszone w apelacji oskarżyciela publicznego były przedmiotem analizy Sądu I instancji. Sądowy wymiar kary odnosi się do okoliczności konkretnej sprawy i konkretnej sytuacji procesowej oskarżonego, zaś orzeczenia zapadłe wobec oskarżonego w innym postępowaniu, a w szczególności orzeczenie wyższej kary samo w sobie nie ma znaczenia w przedmiotowym postępowaniu. Należy wskazać, że sankcja karna w postaci łagodniejszej kary łącznej 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, w ocenie Sądu Okręgowego, nie stanowiłaby należytej i sprawiedliwej represji karnej. Powyższa konkluzja jednak, wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego, jest wynikiem dokładnej analizy wszystkich okoliczności niniejszej sprawy, a zatem także tych, które miałyby pozytywnie wpłynąć na sytuację procesową oskarżonego. Oskarżony jako osoba wielokrotnie karana korzystał już z możliwości orzeczenia kar w niższym rozmiarze, ale nadal narusza porządek prawny i popełnia kolejne przestępstwa. Uważna lektura pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia wskazuje wprost, iż Sąd Rejonowy rozważył okoliczności wskazane przez apelującego oraz wziął je pod uwagę przy wymiarze względem oskarżonego kary, jednakże wobec znacznego zawinienia sprawcy oraz wysokiego stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów, okazały się niewystarczające, by w niniejszej sprawie mógł zapaść wyrok proponowany we wniosku apelacyjnym, a orzeczona kara 2 lat pozbawienia wolności jest karą sprawiedliwą i adekwatną do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości czynu. Puentując, stwierdzić zatem należy, iż nie sposób podzielić poglądu obrony, sprowadzającego się w zasadzie do twierdzenia, iż winno się premiować każdego sprawcę, który doznał obrażeń ciała w zdarzeniu i wyraził skruchę. Oskarżony jest osobą karaną, sprawcą niepoprawnym, a orzekane wobec niego kary nie odniosły oczekiwanego rezultatu. W ocenie Sądu II instancji, orzeczona przez Sąd merytoryczny kara 2 lat pozbawienia wolności uwzględnia potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa oraz stworzy realne możliwości osiągnięcia korzystnych efektów poprawczych. Przede wszystkim, kara powinna wdrożyć oskarżonego w przestrzeganie porządku prawnego i wyrobić w nim poczucie nieuchronności poniesienia konsekwencji za kierowanie pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości i spowodowania w takim stanie wypadku drogowego, jak również odstraszyć innych nietrzeźwych kierowców, którzy bezrefleksyjnie gotowi byliby pójść w ślady oskarżonego. Zdaniem Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie wszelkie powyższe uwagi dotyczące współmierności kary odnoszą się również do środków karnych z art. 42 § 2 i 4 kk, tj. zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz z art. 43a § 2 kk – świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. W sytuacji procesowej oskarżonego, orzeczenie świadczenia pieniężnego w wysokości 10.000 zł było obligatoryjne i Sąd merytoryczny nie mógł odstąpić od jego orzeczenia. Niewątpliwie sposób zachowania się oskarżonego jako uczestnika ruchu drogowego, brak poszanowania podstawowych zasad w ruchu drogowym, popełnienie kolejnego przestępstwa podobnego przemawiały za wyeliminowaniem oskarżonego jako kierowcy dożywotnio. Bacząc na całość powyższych wywodów, konkludować należy, iż orzeczona względem oskarżonego kara łączna oraz środki karne w żadnym razie nie cechują się nadmierną surowością czy łagodnością. |
||
|
Wniosek |
||
|
wniosek obrońcy oskarżonego o wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności oraz wniosek prokuratora o wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
|
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
|
Wobec bezzasadności wywiedzionych zarzutów na uwzględnienie nie zasługiwały wnioski oby apelacji. |
||
|
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
|
1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|
Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 30 grudnia 2024 roku wydany w sprawie o sygnaturze akt II K 704/23. |
|
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
|
Wobec bezzasadności wywiedzionych przez obrońcę i prokuratora zarzutów i przy jednoczesnym braku przesłanek z art. 440 kpk, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego. |
|
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
|
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
|
1.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
|
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
|
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
|
4.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
|
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
|
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
|
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
---------------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
|
6. Koszty Procesu |
|||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|
II.III. |
Na postawie art. 634 kpk i art. 624 § 1 kpk, Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w części mu przypadającej stwierdzając, że wydatki tego postępowania ponosi Skarb Państwa. Sąd Okręgowy ustalił wysokość wynagrodzenia dla pełnomocnika działającego z urzędu w postępowaniu odwoławczym na podstawie § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019 roku, poz. 18). |
|
7. PODPIS |
|
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
|
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
|
Podmiot wnoszący apelację |
oskarżyciel publiczny |
|||||
|
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 30 grudnia 2024r. sygn. akt II K 704/23 |
|||||
|
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
|
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
|
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
|
☒ |
co do kary |
|||||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
|
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
|
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
|
☐ |
||||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||||
|
1.4. Wnioski |
||||||
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||
|
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
|
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
|
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
|||||
|
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 30 grudnia 2024r. sygn. akt II K 704/23 |
|||||
|
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
|
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
|
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
|
☒ |
co do kary |
|||||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
|
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
|
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
|
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
|
☐ |
||||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||||
|
1.4. Wnioski |
||||||
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Karłowicz
Data wytworzenia informacji: