Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodnicząca: asesor sądowy Magdalena Mital

Protokolant: Dorota Szymczak

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2025 roku w Radomiu na rozprawie

sprawy z powództwa R. N.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I

zasądza od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz R. N. kwotę 2.701,14 zł (dwa tysiące siedemset jeden złotych czternaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

a)

2.209,14 zł (dwa tysiące dwieście dziewięć złotych czternaście groszy) od dnia 14 października 2022 roku do dnia zapłaty;

b)

492 (czterysta dziewięćdziesiąt dwa) złote od dnia 1 grudnia 2023 roku do dnia zapłaty;

II

oddala powództwo w pozostałej części;

III

zasądza od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz R. N. kwotę 1.517 (jeden tysiąc pięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1335/23 upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 grudnia 2023 roku (data nadania – k. 43) R. N., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata (pełnomocnictwo – k. 11) wniósł o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.
na swoją rzecz kwoty 2.701,14 złotych tytułem roszczenia głównego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 14 października 2022 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie wniósł o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 2 kwietnia 2022 roku około godziny 10.50 w W. na Al. (...) w trakcie wykonywania prac odśnieżających
na jezdni przez kierującego pojazdem marki M. o nr rej. (...), doszło do zaistnienia szkody w pojedzie powoda marki A. (...) o nr rej. (...). Zaznaczył, że do zaistnienia szkody doszło w wyniku wyrzucenia śniegu spod pojazdu sprawcy, który to śnieg uszkodził pojazd powoda. Powód wskazał, że w dacie zaistnienia szkody kierujący pojazdem mechanicznym legitymował się umową obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zawartą z pozwaną. Zaznaczył, że uprzednio skierował swe roszczenie do ubezpieczyciela właściciela pojazdu, który świadczył ochronę ubezpieczeniową w związku
z samym faktem prowadzenia działalności gospodarczej, jednakże ubezpieczyciel odmówił zaspokojenia roszczenia powoda, słusznie wskazując, iż szkoda objęta jest ryzykiem ubezpieczeniowym w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wskazał, że pozwana opracowała kalkulację naprawy, jednakże odszkodowania nie wypłaciła, uznając, że szkoda nie pozostaje w normalnym związku przyczynowym z działaniem tego pojazdu jako środka komunikacji. Powód zaznaczył, że nie ulega wątpliwości, że pojazd specjalny przed szkodą przebył pewien odcinek drogi, jednak był on wykorzystywany wyłącznie do pracy – zgodnie z jego konstrukcyjnym przeznaczeniem, a nie jako środek komunikacji w rozumieniu ruchu pojazdu i jego przemieszczania się w przestrzeni w celu wyłącznie komunikacyjnym. W tym stanie rzeczy powód oparł się na wyliczeniu kosztów naprawy dokonanych przez ubezpieczyciela podmiotu gospodarczego, który legitymował się umową ubezpieczenia OC z tytułu działalność gospodarczej, zdając sobie sprawę, że wartość kosztów naprawy pozostaje znacznie zaniżona przez tego ubezpieczyciela. Powód wskazał, że zwrócił się do P. G., aby ten reprezentował jego interesy majątkowe w postępowaniu likwidacyjnym. Pełnomocnik powoda wezwał pozwaną do dobrowolnego zaspokojenia roszczenia, jednak pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko. Powód podniósł, że pojazd odśnieżający wykonywał pracę związaną z zimowym utrzymaniem drogi, jednakże w tym celu poruszał się drogą, był w ruchu i wszelkie ryzyka związane z użytkowaniem pojazdu objęte są odpowiedzialnością
z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a zatem brak jest podstaw do kwestionowania istnienia odpowiedzialności gwarancyjnej przez pozwaną w ramach umowy ubezpieczenia OC. Podniósł także, że w nawiązaniu do rzekomej propozycji naprawy w ramach własnej sieci pozwanej, pozwana nie przedstawiła jakichkolwiek warunków naprawy, nie wykazała,
iż w ramach własnej sieci naprawczej pojazd odzyskałby pełne walory użytkowo-estetyczne (a nie odzyskałby, gdyż pozwana posiada rabaty nie na części oryginalne, a zamienniki). Podniósł, że należy uwzględnić wszystkie uszkodzenia związane z przedmiotową szkodą, w tym połamane wycieraczki oraz ślady uszkodzeń na masce przedniej i zderzaku. Wskazał, że zastosowanie przez pozwaną niepochodzących od producenta pojazdu części zamiennych, prowadzi do niemożliwego do zaakceptowania wniosku, że w sytuacji, gdy uszkodzona rzecz jest już częściowo używana, ciężar jej przywrócenia do stanu poprzedniego spoczywa częściowo na poszkodowanym. Dodatkowo podniósł, że brak jest podstaw do warunkowania przez pozwaną wypłaty kwoty odszkodowania w zależności od przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu oraz złożenia dokumentacji dotyczącej naprawy. Powód wskazał,
że zwrócił się do rzeczoznawcy samochodowego mgr inż. P. G. w celu określenia rzeczywistego zakresu i wysokości kosztów napraw koniecznych swego pojazdu, który ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 5.906,19 złotych. Powód poniósł koszt kalkulacji prywatnej w kwocie 492 złote. Wskazał, że na kwotę dochodzoną pozwem składają się kwoty: 2.209,14 złotych tytułem części odszkodowania z zastrzeżeniem możliwości rozszerzenia żądania na dalszym etapie postępowania oraz kwota 492 złote tytułem zwrotu kosztów kalkulacji prywatnej (pozew – k. 3-10).

W dniu 17 stycznia 2024 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu (nakaz zapłaty – k. 46).

Pismem z dnia 9 lutego 2024 roku (data nadania – k. 59) pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazała, że początkowo w toku postępowania likwidacyjnego odmówiła wypłaty odszkodowania, bowiem do uszkodzenia pojazdu doszło w trakcie odśnieżania samochodem M., a więc szkoda powstała podczas pracy i można ją było rozpatrywać w ramach prowadzonej działalności. Zdaniem pozwanej szkoda nie pozostała w związku przyczynowym z działaniem pojazdu jako środka komunikacyjnego i nie jest objęta zakresem ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jednakże pozwana dokonała ponownej analizy dokumentacji i przyjęła odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie, uznając roszczenie dochodzone pozwem, tj. do kwoty 697,05 złotych. Decyzją
z dnia 23 października 2023 roku została wypłacona kwota 784,44 złotych tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki A. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 14 października 2022 roku do dnia 25 października 2023 roku. Pozwana wskazała, że po analizie kosztorysu naprawy uznała, że za kwotę 2.356,45 złotych możliwe było przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Pozwana podniosła,
że odszkodowanie dotychczas wypłacone powodowi w pełni rekompensuje szkodę, zaś dalsze roszczenia strony powodowej pozostają niezasadne. Wskazała, że odszkodowanie winno się ograniczać do rzeczywiście poniesionych kosztów, zaś powód domaga się kosztów hipotetycznej naprawy. Odnośnie żądania zwrotu kwoty 492 złote tytułem kosztów kalkulacji prywatnej pozwana podniosła, że koszt ten nie ma związku przyczynowo-skutkowego ze szkodą. Pozwana wniosła także o oddalenie powództwa w zakresie żądania odsetek, gdyż
w jej ocenie powód nie wykazał, że dochodzona przez niego kwota wyraża faktyczną wartość odszkodowania istniejącą w dniu kierowania roszczenia względem pozwanej (odpowiedź
na pozew – k. 51-53).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 kwietnia 2022 roku w W. na Al. (...) podczas odśnieżania drogi przez pojazd marki M. o nr rej. (...) doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) o nr rej. (...), należący do R. N.. Uszkodzenie powstało od uderzenia warstwą śniegu, która wydostała się spod samochodu marki M. odśnieżającego jezdnię, a kierowanego przez M. D. (okoliczności bezsporne, pismo Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Stołecznej Policji w W. z dnia 20 lipca 2022 roku – k. 14-14v.).

Szkoda została zgłoszona w dniu 2 kwietnia 2022 roku do (...) Towarzystwa (...) z siedzibą w S., gdzie sprawca szkody posiadał ubezpieczenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i została zarejestrowana pod numerem (...) (okoliczności bezsporne, akta szkody – koperta k. 81).

Ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego sporządził kalkulację naprawy, na podstawie której ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 697,05 złotych brutto (kalkulacja naprawy – k. 15-17v.).

Decyzją z dnia 5 maja 2022 roku ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania R. N., wskazując, że po zapoznaniu się z przedmiotowym roszczeniem oraz okolicznościami zdarzenia, nie znalazł podstaw do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej w ramach zawartej umowy ubezpieczenia. Zaznaczył, że w zaistniałym przypadku przedmiotowa szkoda powstała w związku z ruchem pojazdu i powinna być objęta obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (decyzja – k. 18-18v.).

Sprawca wypadku poruszał się pojazdem posiadającym ważne ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z (...) Zakładem (...) z siedzibą w W.. Szkoda została zgłoszona ubezpieczycielowi i zarejestrowana pod numerem (...) (okoliczności bezsporne, akta szkody na płycie CD – k. 58).

Decyzją z dnia 13 września 2022 roku ubezpieczyciel odmówił przyznania odszkodowania, uzasadniając decyzję tym, że szkoda powstała w trakcie pracy i można ją rozpatrywać w ramach prowadzonej działalności, albowiem szkody wyrządzone przez pojazdy/maszyny podczas ruchu odbywającego się w celu wykonywania pracy nie są objęte ochroną ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (decyzja – k. 19).

W dniu 21 września 2022 roku R. N. zawarł z P. G., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. umowę zlecenia, obejmującą prowadzenie wszelkich spraw związanych z zaistnieniem szkody podczas zdarzenia z dnia 2 kwietnia 2022 roku (umowa zlecenia – k. 77).

Pismem z dnia 28 września 2022 roku R. N. wezwał ubezpieczyciela do przyjęcia odpowiedzialności gwarancyjnej i wypłaty bezspornej kwoty odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu – w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (wezwanie do zapłaty – k. 20-20v.).

Pismem z dnia 20 czerwca 2023 roku R. N. wezwał ostatecznie ubezpieczyciela do przyjęcia odpowiedzialności gwarancyjnej i wypłaty bezspornej kwoty odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu – w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 21-21v.).

Pismem z dnia 3 lipca 2023 roku ubezpieczyciel poinformował, że jego stanowisko nie uległo zmianie (pismo – k. 22).

W dniu 19 lipca 2023 roku R. N., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata złożył do Sądu Rejonowego w Radomiu pozew przeciwko (...) Zakładowi (...) z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 697,05 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 października 2022 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania sądowego, w tym kosztami zastępstwa procesowego (pozew – k. 23-28).

Decyzją z dnia 23 października 2023 roku ubezpieczyciel uznał roszczenia R. N. i wypłacił odszkodowanie w kwocie 784,44 złotych, na które składały się kwoty: 697,05 złotych tytułem odszkodowania oraz 87,39 złotych tytułem odsetek za okres od dnia 14 października 2022 roku do dnia 25 października 2023 roku (potwierdzenie transakcji – k. 29, decyzja – k. 30).

W tym samym dniu P. G., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. sporządził kalkulację prywatną, na podstawie której ustalił wartość kosztów naprawy na kwotę 5.906,19 złotych brutto, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 141 złotych i części oryginalnych zamiennych. P. G. wystawił R. N. fakturę nr (...) na kwotę 492 złote brutto za sporządzoną kalkulację (kalkulacja naprawy – k. 31-34, faktura nr (...) – k. 35).

Pismem z dnia 23 października 2023 roku P. G., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w S. wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 5.701,14 złotych, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą 5.906,19 złotych a wypłaconą kwotą 697,05 złotych oraz koszt prywatnej kalkulacji w wysokości 492 złote. Wskazał, że należy uwzględnić wszystkie uszkodzenia związane z przedmiotową szkodą, w tym połamane wycieraczki oraz ślady uszkodzeń na masce przedniej i zderzaku (wezwanie do zapłaty – k. 36-36v.).

Pismem z dnia 16 listopada 2023 roku ubezpieczyciel poinformował, że na obecnym etapie posiadana dokumentacja nie pozwalana uznanie dodatkowych roszczeń (pismo – k. 37).

Pismem z dnia 23 listopada 2023 roku R. N., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 5.701,14 złotych, obejmującej kwoty: 5.209,14 złotych tytułem odszkodowania oraz kwotę 492 złote tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia prywatnego rzeczoznawcy samochodowego – w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego (wezwanie do zapłaty – k. 38-40).

W dniu 24 listopada 2023 roku ubezpieczyciel sporządził kalkulację, na podstawie której ustalił wartość szkody na kwotę 2.356,45 złotych brutto, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 125 złotych. Jednocześnie poinformował o możliwości naprawy pojazdu w warsztacie sieci naprawczej ubezpieczyciela (ustalenie wysokości szkody – k. 56-57v.).

Pismem z dnia 30 listopada 2023 roku ubezpieczyciel poinformował, że nie znajduje podstaw do dopłaty odszkodowania na podstawie przedłożonego kosztorysu (pismo – k. 41-42).

Pojazd został naprawiony przez R. N., jednak naprawa nie przywróciła pojazdu do stanu sprzed szkody. Wcześniej pojazd miał inne kolizje – zostało uszkodzone lewe tylne nadkole, błotnik, felga oraz podzespoły zawieszenia, co zostało naprawione. Przy wykonywaniu napraw R. N. stosował części oryginalne albo zamienne o bardzo dobrej jakości. Szyba w aucie była już kiedyś wymieniona, teraz została wymieniona w zakładzie. R. N. nie naprawił kompleksowo pojazdu, ponieważ nie posiadał na to środków (zeznania powoda R. N. – k. 115-115v. w zw. z k. 71-71v.).

Uzasadniony koszt naprawy ustalony przy uwzględnieniu cen nowych części klasy ,,O oraz (...) z daty szkody, stawki równej 120 złotych netto za roboczogodzinę wynosi 1.469,05 złotych netto, tj. 1.806,93 złotych brutto. Koszt naprawy oszacowany przy uwzględnieniu wyłącznie części klasy ,,O wynosi 2.674,22 złotych netto, tj. 3.289,29 złotych brutto (opinia biegłego z zakresu (...) – k. 85-97v.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci powołanych wyżej dokumentów prywatnych, jak również na podstawie zeznań powoda R. N.. Prawdziwość i wiarygodność złożonych dokumentów nie nasuwała wątpliwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda R. N. w zakresie naprawy przedmiotowego pojazdu – naprawy po zdarzeniu objętym pozwem, a także zakresu poprzednich uszkodzeń i napraw. Strona powodowa wnosiła o dopuszczenie dowodu
z zeznań świadka M. D., jednakże ostatecznie na rozprawie w dniu 20 maja 2024 roku cofnęła wniosek w tym przedmiocie.

W przedmiocie ustalenia zakresu i wysokości szkody przy użyciu oryginalnych części zamiennych, sygnowanych znakiem producenta pojazdu powoda oraz przy zastosowaniu stawek za roboczogodzinę stosowanych przez odpowiednio wyposażone – w komorę lakierniczą i geometryczną ramę naprawczą – nieautoryzowane warsztaty naprawcze, możliwości faktycznej naprawy pojazdu w jakimkolwiek warsztacie naprawczym w kraju za kwotę ustaloną przez pozwaną, możliwości przywrócenia pojazdu powoda do stanu poprzedniego przy założeniu naprawy z zastosowaniem części i w sposób oraz po kosztach wynikających z opracowanej przez pozwaną kalkulacji naprawy, a także na okoliczność ustalenia, jakich części zamiennych użyto do naprawy pojazdu, czy przeprowadzona naprawa jest technologicznie prawidłowa i odpowiedniej jakości oraz, czy doprowadziła do przywrócenia stanu pojazdu sprzed zdarzenia, czy też jego wartość wzrosła wskutek naprawy, czy w przypadku rzeczonego pojazdu użycie do naprawy oryginalnych części zamiennych (...) pod względem technicznym byłoby równoznaczne z naprawą z zastosowaniem oryginalnych części zamiennych jakości ,,O z logo producenta i pozwoliłoby
na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a także jakie są niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu (...). W ocenie Sądu opinia sporządzona przez biegłego jest jasna, rzetelna i logiczna i zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione pytania. Biegły wskazał, że uzasadniony koszt naprawy ustalony przy uwzględnieniu cen nowych części klasy ,,O oraz (...) z daty szkody, stawki równej 120 złotych netto za roboczogodzinę wynosi 1.469,05 złotych netto, tj. 1.806,93 złotych brutto. Koszt naprawy oszacowany przy uwzględnieniu wyłącznie części klasy ,,O wynosi 2.674,22 złotych netto, tj. 3.289,29 złotych brutto. Wobec powyższego Sąd uznał opinię za mogącą stanowić podstawę dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Opinia nie została zakwestionowana przez żadną ze stron, jednakże strona powodowa wskazała, że odszkodowanie winno być równa kwocie 3.289,29 złotych brutto, zaś pozwana – 2.674,22 złotych brutto.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie okazało się zasadne w całości.

Stosownie do przepisu art. 415 kc, kto z winy swej wyrządził drugiej osobie szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. Z kolei zaś w myśl art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§2). Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§4).

Problematyka umów odpowiedzialności cywilnej uregulowana została również w przepisach szczególnych, tj. ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity – Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.).

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. W myśl przytoczonego przepisu odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter pochodny do odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem. Powstaje wówczas, gdy istnieje odpowiedzialność posiadacza pojazdu lub kierującego na podstawie przepisów prawa cywilnego.

W sprawie niniejszej pozwana początkowo nie uznała podstaw swojej odpowiedzialności, jednakże finalnie, po wpłynięciu pozwu w sprawie I C 705/23 upr uznała swą odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i wypłaciła odszkodowanie w kwocie 784,44 złotych, na które składały się kwoty: 697,05 złotych tytułem odszkodowania oraz 87,39 złotych tytułem odsetek za okres od dnia 14 października 2022 roku do dnia 25 października 2023 roku. Kwestią sporną w niniejszym postępowaniu były zatem uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego pojazdu. Ponadto strona pozwana podnosiła, iż w niniejszej sprawie powinny być przyznane rzeczywiste koszty naprawy pojazdu, nie hipotetyczne.

Strony na okoliczność udowodnienia uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu i wartości pojazdu przedstawiły prywatne kosztorysy naprawy. Strona powodowa na podstawie zleconej przez siebie kalkulacji naprawy określiła jej wysokość na kwotę 5.906,19 złotych brutto, zaś pozwana na kwotę 2.356,45 złotych brutto.

Sąd spór ten rozstrzygnął, opierając się na wnioskach zawartych w opinii biegłego z zakresu (...). Z ustaleń biegłego wynika,
że możliwość faktycznej naprawy pojazdu powoda w jakimkolwiek warsztacie naprawczym w kraju za kwotę ustaloną przez pozwaną istniałaby w przypadku złożenia stosownego deklaracji przez właściciela któregoś z warsztatów. Wskazać w tym miejscu należy,
iż w ustaleniu wartości szkody ubezpieczyciel wskazał, iż istnieje możliwość naprawy pojazdu w warsztacie sieci naprawczej ubezpieczyciela, jednakże nie wskazał konkretnego warsztatu, w którym byłaby możliwość naprawy zgodnie z kosztorysem strony pozwanej. Biegły w swej opinii wskazał, że na podstawie dokumentacji fotograficznej nie można ustalić, czy szyba zamontowana w pojeździe była oryginalna. Nie wykluczył także, że takie elementy eksploatacyjne, jak pióra wycieraczek były wymieniane na elementy nieoryginalne. Nie był zatem w stanie jednoznacznie ustalić, czy napawa przeprowadzona według kosztorysu pozwanej pozwoliłaby na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Powód nie wskazał jednoznacznie, że szyba w aucie została wymieniona na nieoryginalną. Biegły wskazał, że stan samochodu w ciągu dwóch lat od zaistnienia szkody mógł się zmienić i oględziny mogły być niemiarodajne. Biegły nie był w stanie ustalić na podstawie dokumentacji fotograficznej rodzaju części zamontowanych w pojeździe przed szkodą. Ustalił ostatecznie, że uzasadniony koszt naprawy ustalony przy uwzględnieniu cen nowych części klasy ,,O oraz (...) z daty szkody, stawki równej 120 złotych netto za roboczogodzinę wynosi 1.469,05 złotych netto, tj. 1.806,93 złotych brutto. Koszt naprawy oszacowany przy uwzględnieniu wyłącznie części klasy ,,O wynosi 2.674,22 złotych netto, tj. 3.289,29 złotych brutto.

Sąd, na podstawie zeznań powoda i wniosków wskazanych przez biegłego w opinii uznał, że uzasadniony koszt naprawy wynosi 3.289,29 złotych brutto, a więc przy zastosowaniu wyłącznie części klasy ,,O.

Przedmiotowa szkoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowo skutkowym ze zdarzeniem ubezpieczeniowym, za którego następstwa odpowiedzialność ponosi pozwany z racji zawartej umowy ubezpieczenia pojazdu OC. Zaistniały, zatem, przesłanki określone w art. 822 § 1 kc i w art. 361 § 1 kc. Szkoda w sprawie niniejszej to koszt, jaki musi ponieść powód ze swojego majątku (strata) w celu dokonania naprawy samochodu (przywrócenia stanu poprzedniego). Stosownie do art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (§ 2). W istocie powszechnie przyjmuje się,
że naprawienie szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu polega przede wszystkim
na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego.

Powszechne i utrwalone jest stanowisko doktryny i judykatury, że odszkodowanie przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, czy pojazd został rzeczywiście naprawiony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 1987 roku, sygn. akt IV CR 158/87, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 roku sygn. akt V CKN 1273/00, wyrok Sądu Najwyższego sygn. akt I CR 151/88). Sąd w całości aprobuje także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 roku w sprawie II CNP 43/17, Lex 2490615 – „Z art. 822 § 1 kc wynika, że obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego osobom trzecim, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego. Poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy. Przepis art. 822 § 1 kc modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 kc bowiem jedynie tylko w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar”.

Wskazać w tym miejscu należy, iż Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie III CZP 32/03 (publ. LEX 78592) podkreślił,
że iż poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. Warsztaty te mogą posługiwać się różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych prac naprawczych. Co więcej, ceny te mogą odbiegać w odpowiedniej skali od cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na odpowiednim rynku lokalnym (np. na terenie określonego miasta lub gminy). Sąd Najwyższy wskazał też, iż „zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody (art. 361 § 2 kc), poszkodowany będzie mógł domagać się od ubezpieczyciela odszkodowania obejmującego poniesione koszty wspomnianych prac naprawczych. Za kategorię „niezbędnych” kosztów naprawy należałoby uznać takie koszty, które zostały poniesione
w wyniku przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi” będą koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług naprawczych na rynku napraw samochodu. Jeżeli nie kwestionuje się bowiem uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego warsztatu samochodowego mającego dokonać naprawy, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez ten warsztat naprawczy w związku z naprawą indywidualnie oznaczonego pojazdu mechanicznego”. Przenosząc powyższe stanowisko Sądu Najwyższego na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że ubezpieczyciel nie ma prawa do stawek za prace naprawcze, czy rodzaju części zamiennych. Poszkodowany zaś jednoznacznie wskazał, że (...) mają – według niego – złą opinię i nie chciał tam naprawiać pojazdu.

Jak wskazano powyżej, strona pozwana wskazywała na zasadność przyznania rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu. Istotnie, wskazać należy w tym miejscu na dwa ostatnie stanowiska Sądu Najwyższego wyrażone w Uchwałach Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego:

- z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, zgodnie z którą ,,jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że w danych okolicznościach są one oczywiście nieuzasadnione; wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem. Jeżeli poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy pojazdu ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych do uzyskania przez poszkodowanego ulg i rabatów, chyba że skorzystaniu z tych ulg i rabatów sprzeciwia się jego uzasadniony interes (uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 8 maja 2024 roku, sygn. III CZP 142/22, opubl. Biuletyn SN 2024/5). Uzasadnienie uchwały nie zostało jeszcze opublikowane na stronie internetowej Sądu Najwyższego.

- z dnia 11 września 2024 roku w sprawie III CZP 65/23, zgodnie z którą jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.

Sąd jednak uznał, że w niniejszej sprawie należą się hipotetyczne koszty naprawy pojazdu. Samochód został naprawiony przez R. N. jedynie w części, ponieważ nie miał on środków na naprawę pojazdu w całości. Nie można stawiać w innej sytuacji poszkodowanych, którzy są w gorszej sytuacji ekonomicznej, naprawiają pojazd w taki sposób, aby tylko dało się nim jeździć. Stanowisko strony pozwanej zmierzało do tego, żeby uznać, iż pojazd został przywrócony do używalności za jakąś kwotę i to ta kwota winna stanowić wysokość odszkodowania. Sąd nie podziela takiego stanowiska, redukuje ono sytuację przywrócenia pojazdu do sprawności z sytuacją przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Tylko ta druga okoliczność jest naprawieniem szkody i tak należało ustalić wysokość odszkodowania.

Sąd uznał więc, że w niniejszej sprawie należą się hipotetyczne koszty naprawy pojazdu i w całości uwzględnił opinię biegłego W. T..

Z tych też względów Sąd uznał, iż uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego pojazdu wynoszą 3.289,29 złotych brutto. Do tej pory pozwana wypłaciła powodowi kwotę 697,05 złotych, a więc do dopłaty pozostaje kwota 2.592,24 złotych. Strona powodowa wnosiła o zasądzenie kwoty 2.209,14 złotych tytułem odszkodowania, a więc mniej, niż zostało ustalone przez biegłego, jednakże, mając na względzie treść art. 321 § 1 kpc, zgodnie z którym sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem ani zasądzać ponad żądanie, Sąd uwzględnił żądanie powoda do kwoty 2.209,14 złotych.

Strona powodowa żądała również zwrotu kwoty 492 złote tytułem zwrotu kosztów prywatnej kalkulacji naprawy. Jak wskazał Sąd Najwyższy m.in. w orzeczeniu z dnia 2 września 1975 roku w sprawie I CR 505/75 (Legalis nr 18968), stwierdził, że „dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 kc)”. Także w wyroku z dnia 30 lutego 2002 roku w sprawie V CKN 908/00 (Legalis nr 291931) Sąd Najwyższy zajął stanowisko,
że ocena, czy koszty ekspertyzy powypadkowej poniesione przez poszkodowanego
w postępowaniu likwidacyjnym mieszczą się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego winna być dokonywana na podstawie konkretnych okoliczności sprawy,
a w szczególności po dokonaniu oceny, czy poniesienie tego wydatku było obiektywnie uzasadnione i konieczne.

Szkoda obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione przez poszkodowanego w celu jej naprawienia. Obowiązkiem powoda było zatem wykazanie nie tylko, że koszty opinii rzeczywiście poniósł, ale również że poniesiony wydatek
na przedmiotową opinię był celowy i ekonomicznie uzasadniony. Wskazać w tym miejscu należy, że prywatna kalkulacja naprawy została sporządzona na zlecenie powoda, czyli poszkodowanego w niniejszym zdarzeniu. Powód zdecydował się na zlecenie prywatnej kalkulacji, kiedy nie zgodził się z wyliczeniem wskazanym przez ubezpieczyciela. Koszty prywatnej opinii mogą stanowić uzasadniony koszt tylko w przypadku, kiedy poszkodowany, jako osoba fizyczna niezorientowana w wycenie szkody, chce poprzez profesjonalistę ustalić ewentualną wysokość należnego mu odszkodowania. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nastąpiła, a więc Sąd uznał roszczenie w tym zakresie za zasadne.

Z tych też względów Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda łącznie kwotę 2.701,14 złotych (2.209,14 zł + 492 zł), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

a)

2.209,14 złotych od dnia 14 października 2022 roku do dnia zapłaty,

b)

492 złote od dnia 1 grudnia 2023 roku do dnia zapłaty,

o czym orzekł w punkcie I. (pierwszym) sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc.

Orzekając o odsetkach Sąd zważył, że orzeczenie zasądzające odszkodowanie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, zaś zobowiązanie do zapłaty odszkodowania jest zobowiązaniem z natury rzeczy bezterminowym, dlatego też przekształcenie go w zobowiązanie terminowe następuje stosownie do treści art. 455 kc (niezwłocznie) – w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego wobec dłużnika (podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody) do spełnienia świadczenia. Reguła ta, w zakresie terminu spełnienia świadczenia, doznaje modyfikacji w przypadku, gdy podmiotem zobowiązanym do naprawienia szkody jest zakład ubezpieczeń. Wówczas termin do spełnienia świadczenia wyznacza regulacja art. 817 kc albo art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych. W art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych ustawodawca zobligował ubezpieczyciela do spełnienia świadczenia w terminie 30 dni od daty otrzymania przez niego zawiadomienia o szkodzie. Na wypadek, gdyby we wskazanym wyżej terminie nie było możliwe ustalanie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania, datę wypłaty świadczenia wyznacza termin 14 – dniowy, liczony od momentu, gdy przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

Ubezpieczyciel wydał decyzję w zakresie odmowy przyznania odszkodowania w dniu 13 września 2022 roku, a więc zasadnym było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego po upływie 30 dni od daty jej wydania, tj. od 14 października 2022 roku do dnia zapłaty. Odnośnie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 492 złote, Sąd zasądził je od 1 grudnia 2023 roku do dnia zapłaty, albowiem decyzją z dnia 30 listopada 2023 roku ubezpieczyciel odmówił przyznania odszkodowania również w tym zakresie, a więc zasadne było zasądzenie odsetek od dnia następnego po dniu wydania decyzji. Z tych też względów Sąd oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 492 złote od dnia 14 października 2022 roku, o czym orzekł w punkcie II (drugim) sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w punkcie III (trzecim) wyroku Sąd oparł na treści art. 98 § 1 kpc i art. 108 § 1 kpc. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu strona przegrywająca sprawę zwraca przeciwnikowi na jego żądanie niezbędne do celowego dochodzenia praw koszty procesu. Strona powodowa wygrała niniejszy proces niemalże
w całości. Na koszty procesu poniesione przez powoda składają się: 200 złotych tytułem opłaty od pozwu, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa pełnomocnikowi profesjonalnemu, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 złotych ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz wykorzystana zaliczka w kwocie 400 złotych – łącznie 1.517 złotych. Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda powyższą kwotę tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd dodatkowo na podstawie art. 98 § 1 ¹ kpc orzekł o odsetkach ustawowych za opóźnienie od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1335/23

Zarządzenie: (…)

04.04.2025 r. asesor sądowy Magdalena Mital