III RC 66/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Przysusze z 2025-03-20

Sygn. akt III RC 66/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2025 roku

Sąd Rejonowy w Przysusze III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSR Waldemar Żytniak

Protokolant: sekr. sąd. Agata Jagieła

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2025 roku w P.

sprawy z powództwa N. D. działającej przez przedstawicielkę ustawową A. D. przeciwko M. D.

o podwyższenie alimentów

I.  należne od pozwanego M. D. s. K. i B. na rzecz swojej córki N. D. ur. (...) alimenty w kwotach po 600,00 zł (sześćset złotych) miesięcznie ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Radomiu I Wydział Cywilny z dnia 17 marca 2015 roku, sygn. akt I C 1408/14 podwyższa do kwot po 1.300,00 zł (tysiąc trzysta złotych) miesięcznie, płatne z góry do dnia 15 – tego każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej powódki A. D. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności każdej z rat, poczynając od dnia 14 października 2024 roku,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania,

IV.  wyrokowi w punkcie I (pierwszym) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Waldemar Żytniak

Sygn. akt III RC 66/24

UZASADNIENIE

Powódka N. D., działająca przez przedstawiciela ustawowego – matkę A. D., pozwem złożonym w dniu 14 października 2024 roku (data prezentaty Sądu) przeciwko M. D. wniosła o podwyższenie alimentów orzeczonych na jej rzecz wyrokiem Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 17 marca 2015 roku wydanym w sprawie sygn. akt I C 1408/14 od M. D. z kwoty 600,00 zł miesięcznie do kwoty 2.000,00 zł miesięcznie, płatnych z góry do 15-ego dnia każdego miesiąca do rąk przedstawiciela ustawowego – matki A. D. od dnia wniesienia pozwu, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek opóźnienia terminu płatności którejkolwiek z rat. Ponadto powódka wniosła o udzielenie zabezpieczenia powództwa w żądanej pozwem kwocie 2.000,00 zł miesięcznie na czas toczącego się postępowania sądowego, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i wydanie wyroku zaocznego w razie niestawiennictwa pozwanego na rozprawie i niezłożenia przez niego odpowiedzi na pozew.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że małoletnia N. D., ur. (...), jest córką A. D. i M. D., których związek małżeński został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 17 marca 2015 roku w sprawie I C 1408/14. Wyrokiem tym Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwocie po 600,00 zł miesięcznie. Powódka miała wówczas dwa lata. Obecnie ma lat 11 i koszty jej utrzymania znacząco wzrosły. Na zaspokojenie podstawowych potrzeb małoletniej niezbędna jest kwota co najmniej 3.000,00 zł. Powódka wskazała, że od czasu ostatniego orzekania o wysokości alimentów na jej rzecz, wzrosły koszty jej wyżywienia do kwoty 790,00 zł miesięcznie, opłat za media i ogrzewanie do kwoty 380,50 zł miesięcznie, wydatki związane z obowiązkiem szkolnym do kwoty 71,00 zł miesięcznie, wydatki na odzież i buty do kwoty 460,00 zł miesięcznie, wydatki na środki czystości, środki higieny osobistej, kosmetyki i fryzjera do kwoty 160,00 zł miesięcznie, a ponadto doszły koszty dodatkowych lekcji języka angielskiego w kwocie po 422,50 zł miesięcznie, koszty ortodontyczne i stomatologiczne w kwocie 290,00 zł miesięcznie, leczenia dermatologicznego w kwocie 200,00 zł miesięcznie, leczenia u alergologa i pulmonologa w kwocie 39,90 zł miesięcznie, wydatki na hobby, wakacje i inne bieżące potrzeby w kwocie 200,00 zł miesięcznie. Potrzeby te realizuje matka małoletniej. Ona też z pomocą rodziców czyni osobiste starania o jej wychowanie i codzienną opiekę. Pozwany spotyka się z córką dwa razy w miesiącu w ramach ustalonych sądownie kontaktów i przekazuje na jej rzecz alimenty w kwocie po 600,00 zł miesięcznie. Nie partycypuje w innych kosztach utrzymania dziecka. Matka powódki jest zawodowym żołnierzem. Pracuje w G., gdzie od wiosny 2024 roku ma mieszkanie służbowe. Pobiera wynagrodzenie w kwocie 5.500,00 zł miesięcznie. Pozwany pracuje w służbach mundurowych i ma bardzo dobre możliwości zarobkowe. (pozew – k. 2 – 8)

Do pozwu załączono rachunki i faktury obrazujące wydatki na małoletnią powódkę, a ponadto wyrok rozwodowy wydany przez SO w Radomiu w dniu 17 marca 2015 r., sygn. akt I C 1408/14, odpis skrócony aktu małżeństwa M. D. i A. Z., odpis skrócony aktu urodzenia małoletniej powódki. (załączniki do pozwu – k. 9 –70)

Pismem z dnia 31 października 2024 roku (data prezentaty Sądu) swój udział w sprawie zgłosił pełnomocnik przedstawiciela ustawowego powódki. (pismo z dnia 31.10.2024r. - zgłoszenie się pełnomocnika – k. 81-82)

W dniu 04 listopada 2024 roku (data prezentaty Sądu) pozwany M. D., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył odpowiedź na pozew, w której uznał powództwo do kwoty 900,00 zł, żądając oddalenia pozwu w pozostałej części i zasądzenia od powódki na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że interesuje się córką i łoży na jej utrzymanie ponad kwotę alimentów. Dokłada się do jej usprawiedliwionych potrzeb, m.in. do szkolnej wyprawki i korepetycji z języka angielskiego, zapewnia dziecku atrakcje dostosowane do jej wieku i potrzeb, kupuje prezenty, organizuje imieniny, urodziny, przekazuje pieniądze na SKO i kieszonkowe. Uznając fakt, że potrzeby dziecka wzrosły od czasu ostatniego orzekania o alimentach na jej rzecz, pozwany szacuje koszty jej utrzymania na kwotę 1.100,00 – 1.500,00 zł miesięcznie i zaprzecza wydatkom rzędu 3.000,00 zł. Pozwany wskazuje, że ubrania, buty i dodatki, których dowody zakupu zostały dołączone do pozwu, są przeznaczone do użytku dla dorosłej kobiety, a nie 11-letniej dziewczynki. Wątpliwości pozwanego budzi też kwota 400,00 zł rzekomo wydatkowana na ten cel. W ocenie pozwanego zawyżone są ponadto koszty opłat za ogrzewanie mieszkania, za energię elektryczną i za wyżywienie powódki. Przedstawiając swoją sytuacje finansową pozwany wskazał, że od dwóch miesięcy pracuje w Areszcie Śledczym w R. w służbie przygotowawczej. Zarabia 4.700,00 zł netto miesięcznie, którą to kwotę prawie w całości wydatkuje na własne utrzymanie oraz na koszty utrzymania córki N.. W ocenie pozwanego matka małoletniej powódki ma lepszą sytuację finansową z racji otrzymywanych dodatków jako żołnierz zawodowy. Do odpowiedzi na pozew dołączono wydruki zdjęć, faktury oraz dowody przelewów z konta pozwanego na rzecz powódki. (odpowiedź na pozew wraz z załącznikami – k. 85-138).

Postanowieniem z dnia 31 października 2024 roku Sąd Rejonowy w Przysusze uwzględnił wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia w części, zobowiązując pozwanego M. D. do uiszczania alimentów na rzecz N. D. w kwocie po 1.300,00 zł miesięcznie. (postanowienie – k. 84)

Postanowienie zaskarżył pozwany, wnosząc w dniu 06 grudnia 2024 roku (data prezentaty Sądu) zażalenie. (zażalenie – k. 151-155)

W dniu 16 grudnia 2024 roku (data prezentaty Sądu) pełnomocnik powódki złożył odpowiedź na zażalenie. (odpowiedź na zażalenie – k. 163-164)

Postanowieniem z dnia 31 grudnia 2024 roku Sąd Okręgowy w Radomiu oddalił zażalenie pozwanego. (postanowienie – k. 169)

Na rozprawie w dniu 20 marca 2025 roku pozwany uznał powództwo do kwoty 1.000,00 zł miesięcznie. W pozostałym zakresie strony podtrzymywały swoje stanowiska, aż do momentu zamknięcia rozprawy.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka N. D., ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku małżeńskiego A. D. i M. D., zawartego w dniu 24 listopada 2012 roku przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w G.. (okoliczności bezsporne; dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa A. D. i M. D., odpis skrócony aktu urodzenia N. D. – k. 10, 11).

Małżeństwo to zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Radomiu z dnia 17 marca 2015 roku w sprawie I C 1408/14. Wyrokiem tym Sąd Okręgowy w Radomiu powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią N. D. matce A. D., ograniczając wykonywanie władzy rodzicielskiej przez ojca M. D. do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka związanych z wyborem kierunku kształcenia, wyborem szkoły, sposobu leczenia i wyjazdu za granicę. Obowiązkiem utrzymania małoletniej obciążeni zostali oboje rodzice i w związku z tym od pozwanego zasądzono na rzecz małoletniej N. D. alimenty w kwocie po 600,00 zł miesięcznie. (okoliczności bezsporne; dowód: wyrok SO w Radomiu z dnia 17.03.2015r. – k. 49, w aktach sprawy I C 1408/14 SO w Radomiu).

Od tego czasu rodzice powódki nie mieszkają razem, ani nie prowadzą wspólnie gospodarstwa domowego. Kontaktują się ze sobą wyłącznie w sprawach dotyczących wspólnego dziecka. Powódka zamieszkuje z matką. Z ojcem spotyka się według ustalonego harmonogramu kontaktów, w weekendy co dwa tygodnie. (okoliczności bezsporne; dowód: zeznania stron – k. 191-192)

Małoletnia N. D. ma 12 lat. Uczęszcza do piątej klasy szkoły podstawowej w G.. Uczy się bardzo dobrze i nie sprawia żadnych kłopotów wychowawczych. Ogólnie jest zdrowym dzieckiem, ale leczy się w związku z astmą, alergią i trądzikiem młodzieńczym. W chwili ostatniego orzekania o alimentach na jej rzecz miała dwa lata i wówczas koszt jej utrzymania wynosił ok. 1.000,00/1.200,00 zł. Obecnie miesięczny koszt jej utrzymania to kwota 3.000,00 zł, na którą składają się wydatki na żywność – 700,00 zł, zakup odzieży – 450,00 zł, zakup chemii i środków higieny osobistej – 160,00 zł, abonament za telefon – 30,00 zł, wizyty w salonie fryzjerskim – 60,00 zł, koszt zakupu leków i wizyt lekarskich, w tym na astmę ponad 40,00 zł za leki przyjmowane stałe i dodatkowo 150,00 zł na leki sterydowe i inhalacje w razie nasilenia się objawów choroby, leki na łagodzenie objawów alergii - 50,00 zł, na leki i kosmetyki przeciwtrądzikowe wydatkowana jest kwota ok. 300,00 zł plus prywatne wizyty u dermatologa co półtora miesiąca, które kosztują 200,00 zł. Dziecko nie korzysta z wizyt u dermatologa refundowanych przez NFZ z uwagi na zbyt długi czas oczekiwania. Dodatkowo powódka ponosi koszty utrzymania aparatu ortodontycznego, który został jej zakupiony pięć lat temu przez matkę za kwotę 1.000,00 zł. Związane z tym wizyty u ortodonty to koszt 130,00 zł za wizytę, która jest wymagana co 4-6 tygodni. Koszt dojazdu na wizytę to ok. 40,00 zł. Do tego dochodzą wydatki związane z edukacją dziecka, rozwojem jego zainteresowań i rozrywką. Wyprawka szkolna na rok 2024/2025 wyniosła ok. 1.000,00 zł. Pozwany dołożył się kwotą 200,00 zł. Składki szkolne wynoszą 70,00 zł miesięcznie. Powódka uczestniczy we wszystkich wycieczkach szkolnych. W ubiegłym roku była na „zielonej szkole” w B., której koszt wyniósł 1.300,00 zł. Pozwany nie dołożył się do tego wydatku. Poza nauką w szkole, powódka chodzi na prywatne lekcje z języka angielskiego dwa razy w tygodniu, których koszt wynosi 420,00 zł miesięcznie plus koszt dojazdu na lekcje ok. 20,00 zł miesięcznie. Ponadto lubi czytać książki, słuchać muzyki, chodzić do kina. W skali miesiąca jest to kwota ok.200,00 zł.

Wychowaniem i utrzymaniem powódki zajmuje się jej matka A. D.. Pozwany partycypuje w kosztach utrzymania córki kwotą dotychczasowych alimentów w wysokości po 600,00 zł miesięcznie, a ponadto dołożył się do korepetycji z języka angielskiego kwotą 1.200,00 zł. Daje dziecku drobne prezenty typu słodycze oraz pieniądze 50,00 – 100,00 zł na urodziny, imieniny i inne okazje. Powódka otrzymała od ojca prezent z okazji Pierwszej Komunii Świętej w postaci laptopa (zakupionego wspólnie z rodzicami pozwanego) i drukarkę. Na rocznicę Pierwszej Komunii Świętej dziewczynka dostała złote kolczyki o wartości 800,00 zł. Pozwany dołożył się też do uroczystości komunijnej płacąc za „talerzyki” swoje i swoich rodziców. Dwa razy zabrał córkę na wycieczkę do S.. Utrzymuje z nią kontakty, które są realizowane co dwa tygodnie u rodziców pozwanego. Powódka w domu dziadków ojczystych ma do dyspozycji własny pokój urządzony dla jej potrzeb. (dowód: zeznania A. D. – k. 191, zeznania M. D. – k. 191v-192)

A. D. ma 33 lata. Jest zawodowym żołnierzem. Od trzech lat pracuje w jednostce wojskowej w G., gdzie zarabia 5.500,00 zł miesięcznie. Do wynagrodzenia pobiera co miesiąc dodatek do mieszkania, który nie jest jej wypłacany, tylko przelewany na poczet należności za mieszkanie, a ponadto „trzynastą” pensję raz w roku i „mundurówkę” w kwocie 600,00 zł raz w roku. Nie ma możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Wcześniej pracowała dorywczo na stacjach paliw, w sklepach oraz przy zbiorze jabłek. Jest zdrową osobą. Zamieszkuje w domu jednorodzinnym w miejscowości B., który jest jej własnością z tytułu darowizny otrzymanej od rodziców. Jest to dom piętrowy o powierzchni 240 m.kw.. Nad piętrem jest jeszcze mieszkalne poddasze. Wraz z A. D. w domu zamieszkują jej córka N. oraz rodzice. Przez ok. 12 dni w miesiącu (średnio 3-4 dni w tygodniu) A. D. zamieszkuje w lokalu służbowym w G.. Mieszkanie to jest własnością Wojska Polskiego. Koszty jego utrzymania to kwota 2.100,00/2.200,00 zł miesięcznie, w tym 900,00 zł zaliczane ze świadczenia mieszkaniowego stanowiącego dodatek do wynagrodzenia przysługujący żołnierzom zawodowym, 450,00 zł dopłata do czynszu oraz pozostałe opłaty według zużycia wody, energii elektrycznej i ogrzewania. Natomiast koszty utrzymania domu w B. ponoszą po połowie A. D. i jej rodzice. Wydatek na ogrzewanie to kwota 6.000,00 zł rocznie na węgiel i 4.000,00 zł rocznie na drewno. Opłaty bieżące to ok. 70,00 zł miesięcznie od osoby za zużycie energii elektrycznej i ok. 100,00 zł miesięcznie za kanalizację. Rodzice A. D. są emerytami, pobierają emerytury w wysokości 3.000,00 zł miesięcznie (tato) i 2.000,00 zł miesięcznie (mama). Na swoje utrzymanie A. D. wydatkuje łącznie kwotę 4.200,00 zł domu. W kwocie tej mieści się koszt utrzymania domu w B. i mieszkania w G., zakup odzieży – 450,00 zł, wyżywienie – 700,00 zł, środki czystości i higieny osobistej – 160,00 zł, abonament telefoniczny – 160,00 zł, dojazdy do pracy, utrzymanie samochodu marki V. (...) z 2020 roku. Z wynagrodzenia, które otrzymuje stara się odkładać drobne kwoty. Posiada oszczędności w kwocie kilku tysięcy złotych. (wyjaśnienia A. D. – k. 188-190; dowód: zeznania A. D. – k. 191)

Pozwany M. D. ma 37 lat. Jest funkcjonariuszem służby więziennej. Pracuje w Areszcie Śledczym w R., gdzie zarabia 4.700,00 zł netto miesięcznie. Został zatrudniony w dniu 1 lipca 2024 roku i odbywa okres służby przygotowawczej, która trwa dwa lata. Służba ma charakter wielozmianowy. Pomiędzy zmianami pozwany pełni dyżury. W czasie służby przygotowawczej funkcjonariuszowi nie przysługują żadne dodatki do wynagrodzenia. Wcześniej pozwany pracował jako operator suwnicy i ślusarz na stacji PKP I. za wynagrodzeniem 1.800,00 zł miesięcznie, a następnie jako funkcjonariusz SOK na posterunku w R. za wynagrodzeniem 4.700,00 zł miesięcznie. Z uwagi na specyfikę służby więziennej nie wolno mu podjąć dodatkowego zatrudnienia, pomimo posiadania innych uprawnień takich jak prawo jazdy kat. B i C oraz uprawnienia do obsługi suwnicy. Wybór pracy w służbie więziennej był decyzją pozwanego, który uważa, że ze względu na pewne przywileje przysługujące służbom mundurowym, jest to praca odpowiednia dla niego i atrakcyjna. Jest zdrowym mężczyzną. Zamieszkuje w P. wraz z partnerką, z którą wspólnie prowadzi gospodarstwo domowe. Opłaty wnoszą po połowie. Partnerka pracuje w sklepie spożywczym jako pracownik administracyjny i zarabia najniższą krajową. Mieszkanie, które zajmują ma 45 m.kw. i jest własnością partnerki. Pozwany miesięcznie dopłaca do czynszu i pozostałych opłat kwotę 900,00 zł, na wyżywienie przeznacza 1.000,00 zł, na odzież - 100,00/150,00 zł, na chemię i środki higieny osobistej – 100,00 zł, na dojazdy do pracy 1.000,00 zł. Alimenty płaci regularnie. Co jakiś czas pozwanego wspierają rodzice, głównie zakupem żywności. Rodzice pozwanego są emerytami, pobierają emerytury w kwocie po 3.000,00 zł każde z nich. Zamieszkują w domu jednorodzinnym w B., gdzie pozwany odbywa kontakty w córką. W domu znajduje się pokój przeznaczony wyłącznie dla powódki i wyposażony w sprzęt do jej wyłącznego użytku. Ostatnio pozwany doposażył pokój córki w telewizor, który spłaca na raty. Miesięczna rata wynosi 248,00 zł. Podczas kontaktów strony spędzają czas wspólnie w zależności od pogody i nastroju dziewczynki. Czasami chodzą na pizzę, do kina lub nad zalew. (wyjaśnienia pozwanego – k. 190-191; dowód: zeznania pozwanego – k.191v-192)

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności o dokumenty znajdujące się w aktach niniejszej sprawy oraz w aktach sprawy I C 1408/14 Sądu Okręgowego w Radomiu, w takim zakresie w jakim strony nie kwestionowały autentyczności i treści tychże dokumentów (sporne były m.in. wydatki na odzież powódki). Ponadto podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły zeznania matki powódki – A. D. i zeznania pozwanego, które Sąd uznał w zasadniczej części za wiarygodne. W szczególności zeznania co do źródeł i wysokości dochodów matki powodów i pozwanego oraz ponoszonych przez nich wydatków na własne utrzymanie. W odniesieniu do kwoty wydatków na powódkę Sąd nie dysponował dowodami na ich ponoszenie w takiej wysokości jak deklarowała przedstawicielka ustawowa dziecka. Koszty te według zeznania A. D. złożonego na rozprawie w 20 marca 2025 roku w istocie opiewają na kwotę 3.000,00 zł miesięcznie, ale nie znajdują pokrycia w pozostałym materiale dowodowym. Sąd uznał je więc za wydatki prawdopodobne, ale nie konieczne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w części.

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, w tym podwyższenia, obniżenia lub uchylenia alimentów. Jednocześnie podstawą powództwa określonego w art. 138 k.r.o. może być tylko taka zmiana stosunków, która nastąpiła nie wcześniej niż po wydaniu prawomocnego orzeczenia zasądzającego alimenty i jest na tyle istotna, że wpływa na ich wysokość. Przez pojęcie „stosunków” wskazanych w przywołanej regulacji należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu określonych w art. 133 i 135 k.r.o.. Stosownie do treści art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zatem tylko posiadanie przez dziecko własnego majątku, z którego dziecko mogłoby się samodzielnie utrzymać zwalnia rodziców z obowiązku alimentacyjnego wobec niego. W pozostałych przypadkach na rodzicach ciąży obowiązek dostarczania małoletniemu środków utrzymania i wychowania, a jego zakres zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.). Obowiązek dostarczania środków utrzymania i wychowania dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie obciąża oboje rodziców dziecka, co oznacza, że rodzice dziecka są obowiązani wspólnie do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb dziecka, bez względu na to z którym z rodziców dziecko na co dzień przebywa.

Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznacza art. 135 § 1 k.r.o., zgodnie z którym wysokość alimentów zależy z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać winny poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego, gdyż dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe – materialne i intelektualne uprawnionego (tak też: uchwała Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, LEX nr 3342).

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone uszczegóławia treść art. 96 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie – odpowiednio do wieku i do uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa. Dlatego też rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej i leczenia), jak i duchowych i kulturalnych, a także środki wychowania i kształcenia oraz dostarczenia rozrywek i wypoczynku.

Natomiast przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. W przedmiotowej sprawie ustalono, że pozwany posiada dochód w kwocie 4.700,00 zł netto miesięcznie. Nie może podjąć dodatkowego zatrudnienia, a będąc w służbie przygotowawczej nie otrzymuje też żadnych dodatków do wynagrodzenia. Będzie je mógł otrzymywać dopiero po dwóch latach służby, jeśli zostanie pozytywnie zweryfikowany i otrzyma stałe zatrudnienie w służbie więziennej. Sąd jednak nie może brać pod uwagę zdarzeń przyszłych, lecz musi opierać się na stanie faktycznym istniejącym w dacie wyrokowania.

Posiadany dochód pozwany niemalże w całości wydatkuje na utrzymanie własne oraz alimenty na rzecz powódki. Do czasu kiedy płacił alimenty w kwocie po 600,00 zł dokładał się córce dodatkowo do jej bieżących potrzeb, w tym m.in. do korepetycji z języka angielskiego . Od chwili, kiedy z tytułu zabezpieczenia powództwa musiał płacić alimenty w kwocie po 1.300,00 zł miesięcznie, zaprzestał partycypowania w pozostałych kosztach. (okoliczność bezsporna, potwierdzona przez obie strony)

W kontekście powyższego, należy pamiętać, że kwota zasądzonych alimentów nie może przekraczać usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, ani też nie może przekraczać możliwości osób zobowiązanych. Potrzeby te winny być zaspokajane przez oboje rodziców, przy czym należy pamiętać, że obowiązek alimentacyjny rodziców ma charakter zindywidualizowany i zależy zawsze od indywidualnych możliwości majątkowych i zarobkowych każdego z rodziców. Możliwości te są oceniane więc oddzielnie dla każdego z rodziców. Osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny winna dokładać maksymalnych starań, stosownie do posiadanych możliwości, w uzyskaniu środków na utrzymanie osoby uprawnionej. W ocenie Sądu pozwany warunek ten spełnia.

Dokonując analizy ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego nie ulega wątpliwości, iż alimenty, które pozwany płacił do tej pory na rzecz powódki w kwocie 600,00 zł miesięcznie nie są w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb dziecka, które dorasta. Bezspornie uznaje to też sam pozwany. W ocenie Sądu naturalnym jest, że w procesie rozwoju i dorastania potrzeby dziecka rosną, a nie maleją i każdy rodzic musi się z tym faktem liczyć. Powódka jest zdrowym dzieckiem i rozwija się prawidłowo, nie stwierdzono u niej żadnych poważnych chorób. Uczy się dobrze i nie sprawia kłopotów wychowawczych. Jednocześnie wkracza w wiek nastoletni i nie chce odstawać od rówieśników. Dziewczynka ma zainteresowania stosowne do wieku, lubi czytać, słuchać muzyki, chodzić do kina.

W kontekście wydatków na powódkę należy pamiętać, że deklarowana kwota 3.000,00 zł nie była przekonywująca ani poparta innymi dowodami, poza dowodem z zeznań matki dziecka. Istniało wiele rozbieżności w materiale dowodowym, w tym dotyczących wydatków na ubrania. Pozwany wykazał, że dowody zakupu załączone do pozwu dotyczą odzieży dla osoby dorosłej. Strona pozwana oponowała temu, twierdząc, że powódka jest bardzo wysoka jak na swój wiek i musi ubierać się w sklepach dla osób dorosłych. Kwestia ta pozostała nierozstrzygnięta, ponieważ Sąd nie dysponował dostatecznymi dowodami w tym zakresie. Przykładowe faktury załączone do pozwu też nie stanowią dowodu na to, że wskazane koszty są ponoszone co miesiąc. Na uznanie Sądu nie zasługiwało również twierdzenie strony powodowej, że podwyższenie alimentów uzasadnia inflacja i wzrost cen. Pamiętać należy, że inflacja i ogólne warunki gospodarczo – ekonomiczne dotykają wszystkich, a zatem również rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.

Niezależnie jednak od powyższego kluczowym zagadnieniem dla Sądu było ustalenie jak dalece rozbieżne są warunki bytowe powódki i pozwanego i jaka kwota alimentów byłaby w stanie rozbieżności te wyrównać, biorąc pod uwagę potrzeby dziecka i możliwości finansowe pozwanego.

Sąd podziela ugruntowany w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym rodzic powinien podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszym dochodem, podkreślając jedynie, że wymagane jest przy tym zachowanie podobieństwa stopy życiowej rodzica i dziecka. W wyroku z dnia 24 marca 2000 r. (I CKN 1538/99, Lex nr 51629), SN także stwierdził, że trudna sytuacja materialna rodziców, nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W powołanym orzeczeniu SN wskazał nawet, że w sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych. Pogląd ten znalazł odzwierciedlenie także w orzecznictwie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 stycznia 2017 r., III AUa 1400/16, LEX nr 2265668 , III AUa 71/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 maja 2016 r., LEX nr 2107446).

Stanowisko powyższe Sąd odniósł do obojga rodziców małoletniej powódki, uznając, że możliwości zarobkowe pozwanego nie pozwalają na realizację obowiązku alimentacyjnego względem dziecka w kwocie wyższej niż 1.300,00 zł miesięcznie. Przy czym decydującym wyznacznikiem takiej decyzji było przekonanie Sądu oparte o zgromadzony materiał dowodowy, że oboje rodzice mają obowiązek i możliwość zaspokojenia potrzeb powódki w takim zakresie, na jaki pozwalają im możliwości zarobkowe. Biorąc pod uwagę porównywalne dochody obojga rodziców i ich stopę życiową, stwierdzić należy, że stopa życiowa dziecka musi mieścić się w granicach wyznaczonych możliwościami finansowymi rodziców. Nie uszło przy tym uwadze Sądu, że to matka powódki czyni osobiste starania o jej wychowanie. Jednak możliwości finansowe rodziców, jak wynika z zeznań stron, wykluczają wydatki na dziecko rzędu 3.000,00 zł miesięcznie. Ani matka nie jest w stanie udźwignąć takiego zobowiązania, o czym świadczy powództwo w sprawie niniejszym, ani ojciec, który wykazał, że nie jest w stanie ponosić wydatków na dziecko w kwocie wyższej niż 1.300,00 zł miesięcznie. Obciążenie pozwanego alimentami w kwocie 2.000,00 zł, jak żądała powódka, byłoby niesłuszne także z tego względu, że pozwany nie uchyla się od obowiązku utrzymania dziecka, ma z nim stały kontakt i stara się dokładać do jego bieżących potrzeb ponad zasądzone alimenty. Pamiętać należy również, że powódka ma dopiero 12 lat i wydatki na jej utrzymanie ponownie i znacząco zwiększą się za kilka lat, kiedy podejmie naukę w szkole średniej i dalej na studiach aż do czasu całkowitego usamodzielnienia się. Dlatego też na obecnym etapie rozwoju dziecka alimenty w kwocie po 1.300,00 zł miesięcznie, biorąc pod uwagę sytuację materialną jego rodziców, a w szczególności możliwości zarobkowe pozwanego, są w ocenie Sądu uzasadnione dla zaspokojenia potrzeb powódki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w punkcie I i II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c..

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w punkcie IV wyroku, mając na względzie treść art. 333 § 1 k.p.c., w myśl którego wyrokowi zasądzającemu alimenty Sąd z urzędu nadaje rygor natychmiastowej wykonalności w chwili jego wydania.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jolanta Suwisz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Przysusze
Osoba, która wytworzyła informację:  Waldemar Żytniak
Data wytworzenia informacji: