Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

UZASADNIENIE

E. W. został oskarżony o to, że:

w dniu 12 sierpnia 2016 roku we W. gm. J., pow. (...), woj. (...), pełniąc funkcję Głównego Technologa w Zakładzie (...) (...) i z tego tytułu będąc odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnił obowiązku bezpośredniego nadzoru nad ręcznym transportem maszyny – odmięśniarki z hali produkcyjnej na plac zakładowy prowadzonym przez podległych mu pracowników W. S. i B. Ż., w wyniku czego naraził ich na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, przy czym W. S. wskutek przygniecenia przez tę maszynę lewej dłoni, doznał obrażeń w postaci amputacji palca II i III na poziomie paliczków środkowych oraz złamania paliczka dalszego palca IV, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres przekraczający dni siedem,

tj. o przestępstwo z art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 13 czerwca 2018 roku Sąd Rejonowy w Radomiu
w sprawie sygn. akt II K 89/18 oskarżonego E. W.
w ramach zarzucanego mu czynu uznał za winnego tego, że w dniu
12 sierpnia 2016 roku we W. gm. J., pow. (...), woj. (...), pełniąc funkcję Głównego Technologa w Zakładzie (...) (...) i z tego tytułu będąc odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy, nieumyślnie nie dopełnił obowiązku bezpośredniego nadzoru nad ręcznym transportem maszyny – odmięśniarki z hali produkcyjnej na plac zakładowy prowadzonym przez podległych mu pracowników W. S. i B. Ż., narażając ich na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w wyniku czego na skutek przygniecenia przez tę maszynę lewej dłoni W. S. nieumyślnie spowodował u niego obrażenia w postaci amputacji palca II i III na poziomie paliczków środkowych oraz złamania paliczka dalszego palca IV, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres przekraczający dni siedem, tj. o czyn z art. 220 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 220 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, a na podstawie art. 220 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył mu karę grzywny w liczbie 200 (dwieście) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 40 (czterdzieści) złotych; na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego E. W. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego W. S. w kwocie 5 000 (pięć tysięcy) zł. zwolnił oskarżonego od uiszczenia opłaty, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 2 000 (dwa tysiące) zł. tytułem zwrotu części wydatków.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Zaskarżył wyrok w całości i zarzucił mu obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to:

I. art. 7 i 410 k.p.k. — polegającego na nieprawidłowym, bezkrytycznym uwzględnieniu wszystkich tez opinii biegłego a w konsekwencji uznaniu bezpośredniej odpowiedzialności oskarżonego za zdarzenie stanowiące znamię czynu zabronionego z art. 220 k.k., w sytuacji gdy:

a. Opinia ta nie obejmowała całej materii prawnej (tu: Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego, Dz. U. 2003 nr 193 poz. 1890, Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r., w sprawie bezpieczeństwa ż higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym, Dz. U. 2002, nr 70 poz. 650) wymaganej uwzględnienia w przedmiotowej sprawie, co wynikało wprost z zeznań uzupełniających biegłego J. M.,

b. Bezwarunkowo przyjęto wystąpienie wyraźnego związku przyczynowego pomiędzy nieobecnością oskarżonego przy przewożeniu maszyny z hali produkcyjnej a skutkiem w postaci narażenia pokrzywdzonego na niebezpieczeństwo, o którym mowa w art. 220 k.k., podczas gdy jest to założenie powierzchowne, wyraźnie niezgodne z opinią pokontrolną Państwowej Inspekcji Pracy jak również opinią eksperta BHP W. M.,

- które to uchybienia doprowadziły do niezasadnego skazania oskarżonego E. W.,

II. art. 7 i 410 k.p.k. — polegającego na wadliwej, niepełnej ocenie dowodów z zeznań B. Ż., C. M., W. P. oraz zebranej w sprawie dokumentacji pracowniczej, w zakresie w jakim:

a.  Sąd nie uwzględnił, że W. S. wiedział, że maszyna

znajdowała się w pozycji niestabilnej i zsuwa się z rolek transportowych a mimo to w sposób nieodpowiedzialny i sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego podłożył rękę pod obrys maszyny, przez co w istocie sam sprowadził na siebie niebezpieczeństwo doznania uszczerbku na zdrowiu,

b.  Sąd przyjął, że świadkowie Ż. i M. nie posiadali stosownego doświadczenia i zakresu wiedzy (szkoleń) w zakresie transportu ciężkiego sprzętu maszynowego, jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie.

- które to uchybienia doprowadziły do niezasadnego skazania oskarżonego E. W..

Podnosząc powyższe zarzuty wnoszę zmianę skarżonego wyroku przez uniewinnienie E. W. od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim stwierdzić należy, iż Sąd I instancji oparł swe ustalenia faktyczne o całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego, który poddany został właściwej analizie dokonanej
z uwzględnieniem reguł zawartych w art. 7 kpk. Wbrew twierdzeniom skarżącego dokonana przez Sąd ocena dowodów była swobodna a nie dowolna. Wprawdzie nie była zgodna z oceną zachowania oskarżonego dokonaną przez jego obrońcę, jednakże nie oznacza to, że była nieprawidłowa. W motywach zaskarżonego wyroku Sąd I instancji w sposób przekonywujący wyjaśnił na jakich oparł się dowodach i dlaczego odrzucił dowody przeciwne. Podkreślić należy, że zarzut obrazy art. 7 k.p.k. może być uznany za trafny i skuteczny tylko wówczas gdy zostanie wykazane w sposób przekonujący w środku zaskarżenia, że w procesie oceny danego dowodu sąd orzekający dopuścił się uchybień które świadczą o tym, że ocena ma charakter dowolny a nie swobodny. W niniejszej sprawie twierdzenia skarżącego stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, przedstawiając odmienny pogląd na wiarygodność poszczególnych dowodów oraz faktów z nich wynikających, a nie wskazując na czym ta dowolność miałaby polegać. W ocenie Sądu Okręgowego przedstawiony w uzasadnieniu orzeczenia tok rozumowania Sądu jest precyzyjny, nie zawiera błędów logicznych lub faktycznych, wypływa z przeprowadzonych na rozprawie dowodów, znajduje wsparcie w zasadach wiedzy i doświadczenia życiowego – nie może więc być wzruszony w toku kontroli instancyjnej.

Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych gdyż sprawstwo oskarżonego wynika z całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w tym: zeznań świadków W. S., C. M., B. Ż., W. M., W. P., opinii biegłego J. M., dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz częściowo z zeznań S. S. i wyjaśnień oskarżonego E. W.. Zeznania W. S. i innych pracowników zatrudnionych
w Zakładzie (...) (...) złożone w postępowaniu przygotowawczym różniły się wprawdzie co do obecności i nadzoru oskarżonego w miejscu zdarzenia, z tymi złożonym w postępowaniu sądowym, jednakże Sad orzekający w sposób prawidłowy wytłumaczył te rozbieżności zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Sad ten prawidłowo wskazał bowiem , że świadkowie chcieli polepszyć sytuację oskarżonego ze względu na to, że są jego współpracownikami, a zeznania w postępowaniu przygotowawczym składali spontanicznie. Wbrew twierdzeniom skarżącego nie można również uznać, że opinia biegłego zawiera jakieś braki. Obrońca oskarżonego i oskarżony mieli możliwość zadawania pytań bezpośrednio biegłemu podczas jego ustnego opiniowania na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2018 roku. Nie wnosili o uzupełnienie pisemnej opinii ani dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego. W ocenie Sądu Okręgowego opinia J. M. jest logiczna, pełna i rzetelna i została sporządzone przez specjalistę w swojej dziedzinie nie ma więc podstaw do jej kwestionowania. Podkreślić należy, że wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd ustalając stan faktyczny nie oparł się jedynie na opinii biegłego lecz na całokształcie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Prawidłowo uznał, że oskarżony będąc odpowiedzialnym w zakładzie pracy za bezpieczeństwo i higienę pracy – co wynikało zarówno z zakresu jego obowiązków jak i czynności faktycznie przez niego wykonywanych (to on przecież przekazał polecenie właściciela
o przetransportowaniu maszyny) – miał obowiązek zarządzać pracownikami
i przeszkolić ich w zakresie transportu przedmiotowej maszyny. Niewątpliwym jest w ocenie Sądu Okręgowego związek przyczynowy pomiędzy nie przeszkoleniem pracowników oraz brakiem sprawowania nadzoru nad podległymi mu pracownikami przy pracach niebezpiecznych, a zaistnieniem wypadku. Wprawdzie oczywiście pracownicy nie są bezwolnymi maszynami i mogą robić rzeczy nieprzewidziane i nieprzemyślane, jednakże zapoznani w odpowiedni sposób z grożącym im niebezpieczeństwem i odpowiednio nadzorowani będą bardziej zdyscyplinowani i jest znacznie mniejsza szansa nastąpienia niebezpiecznego dla życia i zdrowia zdarzenia. Wbrew twierdzeniom skarżącego wyjaśnienie co oznacza „strefa niebezpieczna” dla rozstrzygnięcia o odpowiedzialności oskarżonego nie ma żadnego znaczenia, gdyż pracownicy nie odbyli odpowiednich szkoleń z zakresu transportu wielkiego i ciężkiego urządzenia, więc i tak nie byli świadomi tego, że poruszają się w tej strefie. Okoliczność, że wielokrotnie dokonywali takiego przemieszczenia maszyn również nie zmienia oceny zachowania oskarżonego. Podkreślić bowiem należy, że przestępstwo z art. 220 kk penalizuje samo narażenie na niebezpieczeństwo – nawet jeżeli nie doszło do zdarzenia, a poprzez nie przeszkolenie pracowników i bark nadzoru ze strony oskarżonego doszło właśnie do narażenia ich na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku dla zdrowia i nie ma tu znaczenia ewentualne przyczynienie się pokrzywdzonego. Przedmiotem ochrony z art. 220 k.k. jest bowiem prawo pracownika do pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach. Przewinieniem jest zaś już narażenie pracownika na brak takich warunków, a które to narażenie może być "dokonane" w sposób różnoraki - czynność sprawcza polega na niedopełnieniu obowiązku w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, a narażenie to ma prowadzić do wystąpienia (ewentualnie) skutków określonych w treści art. 220 § 1 k.k. Wobec oczywistości dowodów zbędne jest powielanie argumentów Sądu I instancji, którą Sąd Okręgowy w pełni podziela, tym bardziej, że apelacja obrońcy oskarżonego stanowi jedynie bezpodstawną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, który uznał, że działanie oskarżonego wypełnia znamiona przestępstwa nieumyślnego niedopełnienia obowiązków z zakresu bhp wraz z nieumyślnym naruszeniem czynności narządów ciała (art. 220 § 2 kk w zw. z art. 157 § 3 kk).

Podzielając rozstrzygnięcia odnośnie winy i kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu wskazać należy, że wymierzona kara grzywny w wysokości 200 stawek dziennych po 40 złotych każda jest adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. Prawidłowo również Sąd zasadził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego W. S. nawiązkę w kwocie 5 000 zł.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy w punkcie pierwszym wyroku utrzymał zaskarżony wyrok w mocy .

Na podstawie art. 636 § 1 kpk oraz na podstawie art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 ze zm.) Sąd Okręgowy w punkcie drugim wyroku orzekł o kosztach sądowych obrońcy oskarżonego.

SSO Maciej Gwiazda