Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

W dniu 5 września 2024 roku (data nadania) do Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim wpłynął pozew (...) w W. przeciwko A. S. o zapłatę kwoty 6137,67 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 5336,21 zł od dnia 26 kwietnia 2024 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu wg norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu pozwu (k. 3-5).

W złożonej w dniu 17 kwietnia 2025 roku (data wpływu) odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanej wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa. W złożonym piśmie pozwana: zaprzeczyła jakoby była dla niej wiążąca umowa kredytu konsumenckiego na warunkach opisanych w wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku; że wyraziła zgodę na zawiązanie stosunku cywilnoprawnego na odległość; iż został jej doręczony trwały nośnik zawierający elektroniczny zapis kontraktu przedstawionego w wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku; twierdziła, że sam pożyczkodawca nie złożył oświadczenia woli, które miałoby zmierzać do zawiązania stosunku cywilnoprawnego podanego w wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku; podniosła, że powódka nie wykazała, jakoby pozwanej - na jej wyraźne żądanie - przekazano kwotę kapitału określoną w wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022; wskazała, że powódka nie wykazała - poza samym faktem zawiązania stosunku cywilnoprawnego - by postanowienia wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku były negocjowane indywidualnie; oświadczyła, że powódka nie określiła, jakie konkretnie kryteria zostały przyjęte przez pożyczkodawcę przy ustalaniu przez niego kwoty prowizji, jak również określeniu kosztów, które miały zostać poniesione przez pożyczkobiorcę w związku z kreowanym stosunkiem cywilnoprawnym; oświadczyła, że stosunek określony wydrukiem Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku ze względu na sposób jego ukształtowania w zakresie zastrzeżenia odsetkowych i pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego byłby bezwzględnie nieważny na podstawie art. 58 k.c., jako że klauzule umowne przedstawione w wydruku Umowy ramowej pożyczki zmierzają do obejścia przepisów bezwzględnie obowiązujących oraz kształtują stosunek w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; oświadczyła, że wydruk Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku zawiera niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. w zakresie dotyczącym zastrzeżenia wysokości odsetkowych i pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego; wskazała, że pożyczkodawca nie przeprowadził jakichkolwiek czynności zmierzającej do weryfikacji tożsamości Pozwanej oraz nie wykazał, że zawarł z Pozwaną umowę na warunkach opisanych w wydruku Umowy ramowej pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku; podniosła, iż pożyczkodawca nie dokonał oceny zdolności kredytowej konsumenta, zgodnie z art. 9 i art. 9a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim; twierdziła, że powódka nie dopełniła wymagań określonych art. 6 k.c. w zakresie wykazania okoliczności powołanych w pozwie, w tym w szczególności wykazania legitymacji procesowej czynnej i biernej oraz udowodnienia roszczenia co do zasady jak i wysokości (k. 61-67).

Pismem z dnia 5 maja 2025 roku (data wpływu) pełnomocnik powoda podtrzymał żądanie pozwu oraz zaprzeczył twierdzeniom pozwanej. Pełnomocnik powoda zauważył, iz strona pozwana nie podniosła żadnych zarzutów merytorycznych dotyczących istnienia zobowiązania, ponadto nie przedstawiła żadnych dowodów mogących poddać w wątpliwość wysokość i istnienie roszczenia zgodnie z art. 6 kc. To do stron należy obowiązek przytaczania dowodów na udowodnienie twierdzeń, z których wywodzą korzystne dla siebie skutki prawne (k. 73-80).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 marca 2022 roku pozwana A. S. zawarła z powodem (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. ramową umowę pożyczki o nr (...) (dowód – ramowa umowa pożyczki k. 14-16).

Strony zawarły umowę pożyczki drogą elektroniczną, na podstawie złożonego przez pozwaną wniosku. Strony umówiły się, że pożyczka została udzielona na następujących warunkach: okres pożyczki ustalono na 30 miesięcy, pierwsza rata płatna w dniu 24 kwietnia. Kwota pożyczki do wypłaty wyniosła 3.000 zł, ustalono prowizję z tytułu wypłaty pożyczki na kwotę 1720,80 zł, a całkowitą kwotę pożyczki na 4720,80 zł. (dowód: ramowa umowa pożyczki wraz z załącznikami – k. 14-19; potwierdzenie wypłaty pożyczki – k.20; pełnomocnictwo do podpisania ramowej umowy pożyczki – k. 21; formularz informacyjny - k. 22-24, realizacja przelewu wychodzącego środków - k.23).

W dniu 26 lipca 2022 roku strony zawarły w drodze elektronicznej kolejną umowę pożyczki w kwocie 7.492,03 zł, zaś w dniu 30 lipca 2022 roku pozwana zaciągnęła kolejną pożyczkę w wysokości 9.679,09 zł.

Na kwotę tej ostatniej pożyczki składały się kapitał w kwocie 5.246,12 zł, z którego pozwana otrzymała kwotę 1.100 zł, zaś kwota 4.146,12 zł została przeznaczona na pokrycie wcześniejszego zobowiązania oraz kwota 4.432,97 zł przeznaczona na zapłatę prowizji. Pozwana miała spłacać pożyczkę w 24 miesięcznych ratach płatnych do 30 dnia każdego miesiąca od sierpnia 2022 roku, z których 23 raty wyniosły po 492,62 zł każda, zaś 24 rata wyniosła 498,78 zł. (dowód: wydruk ze strony powoda – k. 25 – 26v., potwierdzenie przelewu z rachunku na kwotę 1.100 zł (k. 27).

Pozwana dokonała spłat z tytułu zawartej umowy pożyczki w łącznej kwocie 5911,44 zł. (dowód: potwierdzenia wpłat k. 99 – 107, 109 – 111)

W związku z brakiem wywiązywania się przez pozwaną z dokonywaniem spłat rat powód wypowiedział umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu a następnie wezwał pozwaną do zapłaty (wypowiedzenie ramowej umowy pożyczki – k.28; potwierdzenie nadania – k. 29; wezwanie do zapłaty – k. 30).

Na wymagalną kwotę pozostałą do spłaty z tytułu wymienionej pożyczki w kwocie 6.137,67 zł, składają się: niespłacony kapitał – 903,24 zł i prowizja – 4.432,97 zł, należne odsetki umowne kapitałowe – 413,15 zł, odsetki umowne za opóźnienie (karne) – 388,31 zł, przy czym szczegółowy sposób wyliczenia tychże odsetek powód przedstawił w piśmie procesowym z dnia 11 października 2024 roku (k. 47-48).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów i innych środków dowodowych przedłożonych przez powoda i znajdujących się w aktach sprawy. Podkreślić trzeba, że dowód z dokumentu prywatnego jest również samodzielnym środkiem dowodowym, o którego mocy dowodowej rozstrzyga sąd według ogólnych zasad oceny dowodów. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią (art. 773 k.c.). Zatem dokumentem mogą być także wydruki lub kserokopie. Wskazać trzeba, że dokumentem w znaczeniu materialnego, ale i procesowego prawa cywilnego, jest każdy nośnik, który umożliwia zapoznanie się z zawartą na nim informacją (art. 773 k.c.)

Mogą nim być zatem również kserokopie, o ile tylko zawarta jest w nich myśl ludzka. Jeżeli nadto znajduje się w nich tekst i jest możliwe ustalenie osoby, od której on pochodzi określonej przez ustawodawcę jako "wystawcę dokumentu" to stosuje się do nich art. 243 ¹ i nast. k.p.c. (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 sierpnia 2018 r., I ACa 405/18. LEX 2561755). Z powyższego wynika więc, że ustawodawca odszedł od tradycyjnego rozumienia pojęcia dokumentu jako oświadczenia złożonego w formie pisemnej, zarówno na gruncie prawa materialnego jaki i prawa procesowego.

Na gruncie niniejszej sprawy pozwany zawarł umowę pożyczki za pośrednictwem platformy internetowej i do akt został przedłożony wydruk umowy. Pożyczkodawca jako przedsiębiorca zgodnie z dyspozycją pozwanego zawartą we wniosku o pożyczkę, wypłacił pieniądze na konto pozwanego. Kierując się zasadami doświadczenia, trudno inaczej wytłumaczyć, aby profesjonalny podmiot działający na rynku pożyczek konsumenckich przekazywał bez tytułu prawnego osobie, której dane osobowe pozyskał w niewyjaśniony sposób łącznie kwotę 5.500 zł, (k. 111a – 113) w szczególności bowiem strona pozwana nie podnosiła, aby dokonano „kradzieży tożsamości” jej osoby, tzn. aby nieustalona osoba posłużyła się w sposób nieautoryzowany i nielegalny jej danymi osobowymi w celu zaciągnięcia zobowiązania, nie przedstawiła dowodu aby złożyła zawiadomienie do organów ścigania na te okoliczności.

Pozwana nie zaprzeczyła aby rachunek bankowy, którego numer wynikał z przedłożonego przez powoda potwierdzenia przelania środków z umowy pożyczki nie należał do pozwanej oraz nie zaprzeczyła aby przed rozwiązaniem umowy dokonała spłaty 12 rat na poczet tego zobowiązania (k. 27, 111a - 113).

Argumentacja pozwanej polegała na ogólnym zaprzeczaniu i kwestionowaniu materiału dowodowego zaprezentowanego przez stronę powodową. Gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane (art. 230 k.p.c.) samo gołosłowne zaprzeczenie wszystkich twierdzeń strony powodowej nie odnosi żadnych skutków procesowych.

W ocenie sądu wszystkie dowody przedłożone przez powoda zasługują na wiarygodność, co więcej – pozwana nie wnosiła o przesłuchanie jej w charakterze strony i nie stawiła się na rozprawę, nie skorzystała z okazji by złożyć zeznania czy wyjaśnić zaistniałą sytuację.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, iż w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy pozwanej przysługuje status konsumenta. Zgodnie bowiem z art 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Zgodnie z art. 720 §1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi dla siebie skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów. Zgodnie bowiem z przyjętą linią orzecznictwa obowiązek wskazania dowodów, potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy obciąża przede wszystkim strony (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1996 roku, III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29).

W ocenie Sądu powód udowodnił załączonymi do pozwu dokumentami fakt zawarcia przez strony umowy pożyczki ramowej z dnia 23 marca 2022 roku, nr (...) oraz pożyczki z dnia 30 lipca 2022 roku, z których wywodzi dochodzone pozwem roszczenie.

W świetle okoliczności niniejszej sprawy, łączącą strony umowę należy zakwalifikować jako kredyt konsumencki zawierany na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2011 r. Nr 126, poz. 715 ze zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Umową o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1). Przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13). Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepis przewidują inną szczególną formę (art. 29 ust. 1). W przypadku umowy kredytu konsumenckiego zawartej na odległość, ustawodawca w art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przewidział, że może być ona zawarta z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość.

Zatem zawarcie umowy kredytu konsumenckiego nie wymaga zachowania formy pisemnej i co do zasady umowa taka może być zawarta również za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Brak podpisu strony pozwanej pod umowami nie może świadczyć o tym, że między stronami nie doszło do ich zawarcia.

Mając powyższe rozważania na uwadze, należało uznać, że powód wykazał za pomocą przedstawionych dowodów w postaci dokumentów oraz poprzez niezaprzeczone twierdzenia co do okoliczności faktycznych, że pozwana złożyła oświadczenie woli wyrażające zgodę na zawarcie umowy pożyczki na warunkach wynikających z ramowej umowy pożyczki nr (...) z dnia 23 marca 2022 roku oraz umowy pożyczki z dnia 30 lipca 2022 roku oraz na podstawie tych umów wypłacił pozwanej kwotę 1.100 zł tytułem pożyczki, zaś kwotę 4.432,97 zł przelał na wskazany przez pozwaną rachunek bankowy. Jak wynika natomiast z warunków tej umowy A. S. obowiązana była zwrócić powodowi dochodzoną pozwem kwotę 11.829,04 zł obejmującą kwotę pożyczki oraz należną prowizję wraz z odsetkami w łącznej kwocie 2.149,95 zł w terminie do dnia 30 lipca 2024 roku.

Zarzuty strony pozwanej okazały się chybione. Powód dostarczył wszystkich niezbędnych dokumentów potrzebnych do wykazania zasadności powództwa. Przedstawił umowę pożyczki łączącą pozwaną z powodem, wezwanie do zapłaty, wypowiedzenie umowy pożyczki oraz przedsądowe wezwanie do zapłaty. Ponadto pozwana swoim wcześniejszym zachowaniem potwierdziła fakt zawarcia umowy pożyczki i akceptacji jej warunków dokonując 12 wpłat rat miesięcznych określonych w harmonogramie spłaty. Tym samym powództwo okazało się zasadne.

Z uwagi na powyższe, Sąd uwzględnił w całości żądanie pozwu wraz z należnymi odsetkami wynikającymi z umowy pożyczki.

Sporządzając wyrok doszło do oczywistej omyłki pisarskiej polegającej na zasądzeniu odsetek ustawowych za opóźnienie zamiast odsetek maksymalnych za opóźnienie, jak to wynika z treści pozwu i postanowień umowy.

Uzasadnienie rozstrzygnięcia o kosztach procesu

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 §1 k.p.c., w myśl której strona przegrywająca jest zobowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 §3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.).

Wobec uwzględnienia powództwa w całości uznać należy, że stroną przegrywającą jest pozwana, a zatem to od pozwanej na rzecz powoda Sąd zasądził koszty procesu w kwocie 2.217 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie (pkt II wyroku). Na zasądzoną kwotę składają się:

- 1800 zł – wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym – na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.);

- 400 zł – opłata sądowa od pozwu;

- 17,00 zł – opłata skarbowa od złożenia dokumentu pełnomocnictwa.

Mając powyższe na względzie, Sąd Rejonowy orzekł jak w wyroku.

apb