Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2023 r.

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Grudzień

Protokolant: protokolant sądowy Katarzyna Królik

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2023 r. w Lublinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

przeciwko (...)Spółce Akcyjnej we W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej we W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L. kwotę 5 300,67 zł (pięć tysięcy trzysta złotych sześćdziesiąt siedem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 17 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego(...) Spółki Akcyjnej we W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L., tytułem zwrotu kosztów procesu, kwotę 2 217 (dwa tysiące dwieście siedemnaście) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1595/220

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 sierpnia 2022 roku (data stempla pocztowego), złożonym do Sądu Rejonowo Lublin-Zachód w Lublinie, powódka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej (...) Polska Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. kwoty 5 300,67 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu podano, że na dochodzone roszczenie składają się zapłacone przez kredytobiorcę odsetki od kredytu w zakresie od dnia zawarcia umowy kredytu konsumenckiego nr (...) z dnia 16.05.2019 r. zawartej przez pozwaną z konsumentem do 26 lipca 2022 roku oraz koszty prowizji. Podstawę dochodzonych roszczeń stanowi art. 45 ust. 1-5 ustawy o kredycie konsumenckim. We wskazanej umowie kredytu naruszono art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k. poprzez podanie w umowie kredytowej błędnej wartości rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania i całkowitej kwoty do zapłaty na skutek doliczenia do całkowitego kosztu kredytu odsetek od kwoty niewypłaconej kredytobiorcy. Nie określono również w treści umowy kredytu procedury i warunków na jakich koszty kredytu mogą ulec zmianie, gdy następuje wcześniejsza jego spłata. Nie wyjaśniono, że całkowity koszt kredytu w razie wcześniejszej jego spłaty ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Konsument złożył oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego poprzez pełnomocnika, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego powódce. Powódka złożyła to oświadczenie w imieniu własnym. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z konsumentem powódka nabyła roszczenie pieniężne obecne jak i przyszłe powstałe w wyniku zastosowania sankcji kredytu darmowego w stosunku do ww. umowy kredytu. Zawiadomienie o przelewie wierzytelności zostało doręczone pozwanej w ramach ostatecznego przedsądowego wezwania do zapłaty spornej kwoty w dniu 02.08.2022 r. Pozwana w zakreślonym 14-dniowym terminie wyznaczonym przez powódkę nie spełniła świadczenia dochodzonego pozwem. (pozew k. 2-5v; pełnomocnictwo k. 6)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym dnia 20 września 2022 roku w sprawie VIII Nc 2652/22 upr orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu. (nakaz zapłaty k. 38)

W dniu 20 października 2022 roku (data stempla pocztowego) pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (adwokata), złożyła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania wg spisu kosztów, który zostanie złożony na rozprawie, a w razie niezłożenia takiego spisu, wg norm przepisanych, wraz z kosztami opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu sprzeciwu zakwestionowano, aby: w trakcie trwania umowy kredytobiorca poniósł koszty w wysokości 5 300,67 zł, powódka była umocowana do złożenia w imieniu A. K. oświadczenia dotyczącego sankcji kredytu darmowego, doszło do skutecznego zawarcia pomiędzy powódką, a A. K. umowy przelewu wierzytelności nr (...), A. K. w sposób świadomy zawarł umowę przelewu wierzytelności nr (...), umowa przelewu wierzytelności nr (...) była ważna, doszło do złożenia oświadczenia woli przez A. K. w przedmiocie udzielenia powódce pełnomocnictwa do złożenia w imieniu kredytobiorcy oświadczenia w trybie art. 45 w zw. z art. 30 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, umowa o kredyt gotówkowy nie zawierała wszelkich elementów i informacji wymaganych przepisami art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim w brzmieniu obowiązującym w dacie Umowy, łącząca pozwaną i kredytobiorcę umowa nie była sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały. (sprzeciw pozwanej od nakazu zapłaty k. 43-45v; pełnomocnictwo k. 46)

W toku procesu, zarówno na rozprawie, jak w pismach przygotowawczych, strony podtrzymywały konsekwentnie swoje stanowiska. Wobec treści art. 327 ¹ § 2 k.p.c. dokładne i literalne przytaczanie szerokiej argumentacji zawartej w pismach sporządzanych przez ich pełnomocników nie jest zasadne.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 maja 2019 roku A. K. złożył w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą we W. (dalej również jako: Bank), wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego obejmującego:

1.  środki przeznaczone na cel konsumpcyjny 20 000,00 zł,

2.  środki przeznaczone na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia indywidualnego: 0,177 % kwoty udzielonego kredytu x liczba rat,

3.  środki przeznaczone na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu: 2 462,93 zł,

4.  środki przeznaczone na sfinansowanie opłaty za przekazanie środków na cel konsumpcyjny, na rachunek bankowy 0,00 zł.

Spłata kredytu w 60 ratach miała rozpocząć się od dnia 15 czerwca 2019 roku. Tego samego dnia A. K. zawarł „Umowę o kredyt gotówkowy i o świadczenie usług bankowości elektronicznej nr (...)”. W ramach tejże Umowy Bank udzielił A. K., jako Kredytobiorcy, kredytu w wysokości 25 131,94 zł obejmującego:

1.  środki przeznaczone na cele konsumpcyjne 20 000,00 zł,

2.  środki przeznaczone na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia indywidualnego 2 669,01 zł

3.  środki przeznaczone na sfinansowanie prowizji Banku za udzielenie kredytu 2 462,93 zł

4.  oraz środki przeznaczone na sfinansowanie opłaty za wybrany przez Kredytobiorcę sposób przekazania środków przeznaczonych na cele konsumpcyjne 0,00 zł.

W umowie określono, że oprocentowanie kredytu w stosunku rocznym jest stałe i wynosi 4,99 %. Odsetki z tytułu udzielonego kredytu wynoszą ogółem 3 313,46 zł. Całkowity koszt kredytu wynosi 5 776,39 zł, rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosi 9,73 % i stanowi całkowity koszt kredytu ponoszony przez Kredytobiorcę, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu wynosząca 22 669,01 zł, w stosunku rocznym dla następujących założeń:

1.  że Umowa będzie obowiązywać przez czas, na który została zawarta oraz Bank i Kredytobiorca wypełnią zobowiązania wynikające z Umowy w terminach w niej określonych,

2.  raty kredytu są równe, za wyjątkiem ostatniej raty korygującej i są płatne w równych odstępach czasu,

3.  datą początkową będzie data zawarcia umowy,

4.  odstępy czasu między datami używanymi w obliczeniach wyrażone będą w latach lub w ułamku roku, przy czym rok liczy 365 dni (tj. 365/12) bez względu na to, czy przypadka w roku przestępnym, czy nie,

5.  wynik obliczeń podaje się z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku, przy czym, jeżeli cyfra występująca po drugim miejscu po przecinku jest mniejsza niż 5, cyfrę tę pomija się, gdy zaś jest większa albo równa 5, cyfrę poprzedzającą zwiększa się o 1.

W umowie wskazano, że całkowita kwota do zapłaty wynosi 28 445,40 zł. Kredytobiorca oprócz odsetek zobowiązał się do poniesienia kosztów w postaci: prowizji za udzielenie kredytu i opłaty za wybrany sposób przekazania środków oraz według swojego wyboru składki z tytułu ubezpieczenia indywidualnego, a także opłaty wynikające z tabeli opłat będącej załącznikiem do Umowy. Kredyt miał być spłacalny w 60 ratach, począwszy od czerwca 2019 roku, w kwocie po 474,90 zł. Ostateczny termin spłaty miał upływać w dniu 15 maja 2024 roku, zaś Umowa miała obowiązywać od dnia jej zawarcia do dnia całkowitej spłaty kredytu. Kredytobiorca był uprawniony do dokonania spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w Umowie. W przypadku: wcześniejszej całkowitej spłaty kredytu, całkowity koszt kredytu miał ulec obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu o który skrócono czas obowiązywania Umowy. Bank zobowiązał się rozliczyć z Kredytobiorcą w terminie 14 dni o dnia dokonania spłaty całości kredytu. W przypadku spłaty części kredytu przed terminem określonym w Umowie, Bank po zaliczeniu dokonanej przez Kredytobiorcę wpłaty na wszystkie wymagalne należności z tytułu umowy, miał zaliczyć nadpłaconą kwotę na poczet spłaty kolejnych rat kredytu ustalonych w harmonogramie spłat. W takim przypadku postanowienia dotyczące rozliczenia z tytuły całkowitej spłaty kredytu stosowano odpowiednio, a rozliczenie wynikające z obniżenia całkowitego kosztu kredytu miało być dokonane na koniec okresu kredytowania poprzez pomniejszenie wysokości odpowiednio ostatniej lub ostatnich rat kredytu. Kredytobiorca miał na 14 dni przed, ale nie później niż 30 dni po dokonaniu wpłaty, wnioskować na piśmie o rozliczenie nadpłaconej kwoty poprzez: skrócenie okresu kredytowania z zachowaniem pierwotnej wysokości raty kredytu, bądź o zmniejszenie wysokości raty z zachowaniem pierwotnego okresu kredytowania. (dowód: Wniosek o udzielenie kredytu gotówkowego k. 9-10; Umowa o kredyt k. 11-12; Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego k. 19-21; Tabela opłat k. 22)

W dniu 7 lipca 2022 roku A. K., jako Cesjonariusz, zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L., jako Cedentem (dalej również jako: Spółka), „Umowę przelewu wierzytelności nr (...)”, w ramach której przeniósł na Cedenta wszelkie wierzytelności pieniężne obecne i przyszłe, wraz ze wszystkimi przynależnymi do wierzytelności prawami (m.in. odsetki za zwłokę i opóźnienie), wynikające z Umowy kredytu konsumenckiego nr (...) z dnia 16 maja 2019 roku wobec(...)S.A. Wierzytelność obejmowała w szczególności: wierzytelności o zwrot kosztów kredytu w związku z wcześniejszą spłatą kredytu, wierzytelności o zwrot wszelkich nienależnie pobranych kosztów i opłat, wierzytelności powstałe w związku z zastosowaniem przez Dłużnika abuzywnych postanowień umownych, np. zbyt wysokich poza odsetkowych kosztów kredytu, w tym prowizji, wierzytelności przyszłe mogące wynikać z zastosowania tzw. sankcji kredytu darmowego na podstawie art. 45 ustawy o kredytach konsumenckich. (dowód: Umowa przelewu wierzytelności nr (...) k. 28-29; Oświadczenie zawiadomienie o przelewie wierzytelności k. 33; zeznania świadka A. K. k. 114v)

Pismem z dnia 26 lipca 2022 roku Spółka skierowała wobec Banku pismo zatytułowane „Oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego w trybie art. 45 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim wraz z wezwaniem do zapłaty.”. W treści pisma Spółka wezwała Bank do zapłaty kwoty 5 300,67 zł w związku z naruszeniem przez Bank art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 993 ze zm., dalej również jako: „u.k.k.”), art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k., w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, pod groźbą skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Do wezwania dołączono zastawienie z treści którego wynikało że:

1.  data uruchomienia kredytu to 16 maja 2019 rok,

2.  darta pierwszej raty do 15 czerwca 2019 rok,

3.  liczba rat to 60,

4.  kwota kredytu to 22 669,01 zł,

5.  stopa oprocentowania roczna to 4,99 %,

6.  prowizja oraz opłaty dodatkowe to 2 462,93 zł,

7.  ile dni w roku to 365,

8.  raty równe,

9.  kredyt niespłacony,

10.  spłacone raty 38,

11.  data końcowa obliczeń 26.07.2022,

12.  suma zapłaconych odsetek umownych to 2 837,74 zł,

13.  suma pozostałych do zapłaty odsetek umownych to 484,95 zł,

14.  suma zapłaconych odsetek umownych i prowizji to 5 300,67 zł.

(dowód: Oświadczenie z dnia 26 lipca 2022 r. o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego k. 30-30v; rozliczenie z dnia 26 lipca 2022 r. k. 34-34v)

Zgodnie z treścią Umowy, A. K. miał spłacać zaciągnięty kredyt do dnia 15 maja 2024 roku w 60 równych ratach po 474,09 zł. A. K. dokonywał następujący spłat zaciągniętego kredytu:

1.  w dniu 22 maja 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 376,55 zł tytułem kapitału i 97, 54 zł tytułem odsetek,

2.  w dniu 1 lipca 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 372,35 zł tytułem kapitału i 101,74 zł tytułem odsetek,

3.  w dniu 25 lipca 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 373,42 zł tytułem kapitału i 100,67 zł tytułem odsetek,

4.  w dniu 23 sierpnia 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł z czego 375,28 zł tytułem kapitału i 98,m81 zł tytułem odsetek,

5.  w dniu 9 października 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 376,96 zł tytułem kapitału i 97,13 zł tytułem odsetek,

6.  w dniu 6 listopada 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 377,69 zł tytułem kapitału i 96,40 zł tytułem odsetek,

7.  w dniu 3 grudnia 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł z czego 379,42 zł tytułem kapitału i 94,67 zł tytułem odsetek,

8.  w dniu 30 grudnia 2019 roku wpłacił kwotę 474,09 zł z czego 381,16 zł tytułem kapitału i 92,93 zł tytułem odsetek,

9.  w dniu 3 lute3go 2020 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 382,90 zł tytułem kapitału i 91,19 zł tytułem odsetek,

10.  w dniu 3 marca 2020 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 384,34 zł tytułem kapitału i 89,75 zł tytułem odsetek,

11.  w dniu 14 kwietnia 2020 roku wpłacił kwotę 88,15 zł, która w została w całości zaliczona na poczet odsetek,

12.  w dniu 5 maja 2020 roku wpłacił kwotę 88,78 zł, która w całości została zaliczona na poczet odsetek,

13.  w dniu 12 czerwca 2020 roku wpłacił kwotę 88,79 zł, która w całości została zaliczona na poczet odsetek,

14.  w dniu1 lipca 2020 roku wpłacił kwotę 475,00 zł, z czego 386,21 zł tytułem kapitału i 88,79 zł tytułem odsetek,

15.  w dniu 27 lipca 2020 roku wpłacił kwotę 475,00 zł, z czego 388,56 zł tytułem kapitału i 86,44 zł tytułem odsetek,

16.  w dniu 3 września 2020 roku wpłacił kwotę 485,00 zł, z czego 400,40 zł tytułem kapitału i 84,60 zł tytułem odsetek,

17.  w dniu 13 października 2020 roku wpłacił kwotę 461,36 zł, z czego 378,06 zł tytułem kapitału i 83,30 zł tytułem odsetek,

18.  w dniu 13 listopada 2020 roku wpłacił kwotę 474,09 zł z czego 391,94 zł tytułem kapitału i 82,15 zł tytułem odsetek,

19.  w dniu 3 grudnia 2020 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 393,50 zł tytułem kapitału i 80,59 zł tytułem odsetek,

20.  w dniu 11 stycznia 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 385,68 zł tytułem kapitału i 78,41 zł tytułem odsetek,

21.  w dniu 15 lutego 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 386,89 zł tytułem kapitału i 77,20 zł tytułem odsetek,

22.  w dniu 12 marca 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 398,33 zł tytułem kapitału i 75,76 zł tytułem odsetek,

23.  w dniu 1 kwietnia 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 400,14 zł tytułem kapitału i 73,95 zł tytułem odsetek,

24.  w dniu 2 maja 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 402,42 zł tytułem kapitału i 71,67 zł tytułem odsetek,

25.  w dniu 8 czerwca 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 404,04 zł tytułem kapitału i 70,05 zł tytułem odsetek,

26.  w dniu 28 czerwca 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 405,39 zł tytułem kapitału i 68,70 zł tytułem odsetek,

27.  w dniu 3 sierpnia 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 407,64 zł tytułem kapitału i 66,45 zł tytułem odsetek,

28.  w dniu 13 września 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 409,09 zł tytułem kapitału i 65,04 zł tytułem odsetek,

29.  w dniu 6 października 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 410,20 zł tytułem kapitału i 63,89 zł tytułem odsetek,

30.  w dniu 13 listopada 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 412,29 zł tytułem kapitału i 61,80 zł tytułem odsetek,

31.  w dniu 16 grudnia 2021 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 413,61 zł tytułem kapitału i 60,48 zł tytułem o0dsetek,

32.  w dniu 11 stycznia 2022 roku wpłacił kwotę 500,00 zł, z czego 441,13 zł tytułem kapitału i 58,87 zł tytułem odsetek,

33.  w dniu 4 lutego 2022 roku wpłacił kwotę 448,18 zł, z czego 391,27 zł tytułem kapitału i 56,91 zł tytułem odsetek,

34.  w dniu 8 marca 2022 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 419,40z ł tytułem kapitału i 54,69 zł tytułem odsetek,

35.  w dniu 12 kwietnia 2022 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 420,83 zł tytułem kapitału i 53,26 zł tytułem odsetek,

36.  w dniu 13 maja 2022 roku wpłacił kwotę 474,09 zł, z czego 422,35 zł tytułem kapitału i 51,74 zł tytułem odsetek,

37.  w dniu 15 czerwca 2022 roku wpłacił kwotę 480,00 zł, z czego 429,95 zł tytułem kapitału i 50,05 zł tytułem odsetek,

38.  w dniu 13 lipca 2022 roku wpłacił kwotę 500,00 zł, z czego 451,61 zł tytułem kapitału i 48,39 zł tytułem odsetek,

39.  w dniu 1 sierpnia 2022 roku wpłacił kwotę 500,00 zł, z czego 453,51 zł tytułem kapitału i 46,49 zł tytułem odsetek,

40.  w dniu 13 września 2022 roku wpłacił kwotę 500,00 zł, z czego 456,06 zł tytułem kapitału i 43,94 zł tytułem odsetek,

41.  w dniu 13 października 2022 roku wpłacił kwotę 400,00 zł, z czego 357,40 zł tytułem kapitału i 42,60 zł tytułem odsetek,

42.  w dniu 15 listopada 2022 roku wpłacił kwotę 470,00 zł, z czego 429,20 zł tytułem kapitału i 40,80 zł tytułem odsetek,

43.  w dniu 15 grudnia 2022 roku wpłacił kwotę 470,00 zł, z czego 430,58 zł tytułem kapitału i 39,42 zł tytułem odsetek,

44.  w dniu 13 stycznia 2023 roku wpłacił kwotę 500,00 zł, z czego 462,37 zł tytułem kapitału i 37,63 zł tytułem odsetek.

Łącznie A. K. kwotę 19 256,60 zł, z czego 16 110,73 zł tytułem kapitału i 3 145,87 zł tytułem odsetek. (dowód: rozliczenie Banku z dnia 23 stycznia 2023 r. k. 100-100v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody, wymienione powyżej, których wiarygodność nie została zakwestionowana, które w zakresie, w jakim posłużyły do ustalenia stanu faktycznego, obdarzył wiarą. Nie budzą wątpliwości co do ich prawdziwości przede wszystkim dowody z dokumentów dołączonych do akt niniejszego postępowania. Nie były one kwestionowane przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia im waloru prawdziwości i autentyczności. W tym miejscu należy podnieść, iż przedstawiane przez strony orzecznictwo Sądu Najwyższego, orzecznictwo sądów powszechnych, opinie prawne Sąd potraktował jedynie jako argumentację prawną przedstawioną przez strony na poparcie prezentowanych w sprawie stanowisk. Zgodnie bowiem z przepisem art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu mogą być jedynie sporne okoliczności faktyczne, a nie kwestie prawne.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka A. K.. Znajdują one bowiem potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie nieosobowym materiale dowodowym, który stanowi główną podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 5 300,67 zł tytułem zwrotu uiszczonych odsetek od kredytu z dnia 16.05.2019 r. nr (...) w okresie od dnia udzielenia kredytu gotówkowego do dnia 26 lipca 2022 roku oraz prowizji od udzielonego A. K. kredytu w związku ze skorzystaniem przez powódkę z sankcji tzw. kredytu darmowego.

Zgodnie z 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (wg stanu na dzień zawarcia umowy tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2187, ze zm., dalej również jako: „Prawo bankowe”) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas znaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie zaś z 78a Prawa bankowego przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (wg stanu na dzień zawarcia umowy tekst jedn. Dz. U. z 2019 roku, poz. 993, ze zm., dalej również jako: „u.k.k.”), w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

Pośród zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną wobec powództwa, był zarzut braku legitymacji procesowej po stronie powódki.

W przedmiotowej sprawie powódka swoją legitymację czynną wywodziła z umowy cesji wierzytelności z dnia 7 lipca 2022 roku (k. 28-29), kauzalnej w świetle zlecenia do umowy o przelew wierzytelności.

Jak wynika z utrwalonego w orzecznictwie poglądu, a wyrażonego m.in. w wyroku Sadu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 listopada 2019 roku w sprawie I ACa 256/19, (…) Dopuszczalność cesji wierzytelności przyszłych przyjmowana jest powszechnie w piśmiennictwie i orzecznictwie. Podstawy prawnej takiego rozwiązania upatruje się w art. 555 k.c. W kwestii dopuszczalnego zakresu i zasad przelewu wierzytelności przyszłych właściwe są ogólne reguły dotyczące przelewu wierzytelności, a nawet szerzej - przeniesienia praw. Zasadnicze znaczenie ma kwestia odpowiedniego oznaczenia przedmiotu przelewu. Należy uznać, że przedmiot rozporządzenia prawem powinien być oznaczony indywidualnie. Przez przelew można nabyć tylko indywidualnie oznaczoną wierzytelność. Wymaganie to jest spełnione, jeżeli umowa dotycząca przelewu wierzytelności przyszłej zawiera dane pozwalające ustalić w chwili jej powstania, że to właśnie ona była przedmiotem zawartej umowy. Takimi danymi są określenie tytułu powstania wierzytelności oraz osoby dłużnika i wierzyciela (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1999 r., III CKN 423/98, OSNC 2000 nr 5, poz. 92, str. 37, Legalis nr 45902 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 września 1997 roku, III CZP 45/97, OSNC 1998 nr 2, poz. 22, Legalis nr 42691). Tutejszy Sąd w pełni podziela ten pogląd.

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości okoliczność, że wierzytelność z tytułu zawartej przezA. K. Umowy, przysługująca mu jako Kredytobiorcy, wobec Banku, może być przedmiotem umowy przelewu wierzytelności, zaś powódka, przedstawiając dokumenty umowy przelewu wierzytelności wykazała swoją legitymację procesową. Wierzytelność będąca przedmiotem przelewu w niniejszej sprawie była określona, ściśle zindywidualizowana i dotyczyła konkretnego zdarzenia.

W niniejszej sprawie kredytodawca jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej, między innymi w zakresie udzielania kredytów, zaś A. K., jako kredytobiorca, osoba fizyczna, był konsumentem w rozumieniu art. 22 ¹ k.c., czego strona pozwana nie kwestionowała. Strony zawarły umowę w oparciu o przygotowany przez pozwaną wzorzec umowny.

Dla oceny niniejszej sprawy zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst jedn. Dz. U. z 2019 roku, poz. 993, ze zm., dalej również jako: „u.k.k.”), która reguluje zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki, zasady ochrony konsumenta oraz obowiązki przedsiębiorcy, który udzielił kredytu konsumenckiego.

Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 1 i 3 ustawy). Nie ulega wątpliwości, że umowa o kredyt gotówkowy i o świadczenie bankowości usług elektronicznych nr (...) zawarta w dniu 16 maja 2019 r. pomiędzy A. K. a (...)S.A. we W. stanowi umowę o kredyt konsumencki. Skutkiem tego na przedsiębiorcy ciążył obowiązek określenia w umowie kredytu obligatoryjnych elementów wymienionych w art. 30 u.k.k.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 i 7 u.k.k. umowa o kredyt konsumencki powinna określać całkowitą kwotę kredytu, rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia. Nadto na winna zwierać informację o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie ze środków płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie, jak również prawo konsumenta do spłaty kredytu przed terminem oraz procedurę spłaty kredytu przed terminem; (art. 30 ust. 1 pkt 10 i 16 u.k.k.).

Stosownie do art. 5 pkt 6 u.k.k. całkowity koszt kredytu obejmuje wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta. Całkowitą kwotę kredytu stanowi maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 pkt 7 u.k.k.). Natomiast rzeczywista roczna stopa oprocentowania to całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym (art. 5 pkt 13 u.k.k.)..

W będącej przedmiotem oceny prawnej umowie o kredyt gotówkowy i świadczenie usług bankowości elektronicznej pozwany określając całkowity koszt kredytu na kwotę 5 776,39 zł uwzględnił odsetki z tytułu udzielonego kredytu w wysokości 3 313,46 zł oraz kwotę prowizji za udzielenie kredytu w wysokości 2 462,93 zł. W pkt I.7 umowy wskazano zaś, że kredytobiorca poza kosztami wskazanymi powyżej zobowiązany jest do poniesienia również kosztów składki z tytułu indywidualnego ubezpieczenia w wysokości 2 669,01 zł. (pkt I.1. umowy). Mając na względzie, że jak wynika z umowy, składka z tytułu ubezpieczenia indywidualnego stanowi koszt, który konsument był zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, winna być ona uwzględniona w całkowitym koszcie kredytu.

Wskazać należy, że konsument, który decyduje się na zaciągnięcie kredytu wraz z towarzyszącą kredytowi umową ubezpieczenia, zobowiązany jest ponieść koszty dodatkowe w związku z umową kredytu w postaci kosztu składki z tytułu ubezpieczenia. Poniesienie więc przez konsumenta kosztu składki ubezpieczeniowej związanej z umową ubezpieczenia zawieraną wraz z umową kredytu jest zatem niezbędne, jeżeli chce on zawrzeć umowę kredytu w wariancie z ubezpieczeniem. Jeżeli więc konsument chce uzyskać kredyt na oferowanych warunkach wraz z ubezpieczeniem koszty przeznaczone na pokrycie takiego ubezpieczenia będą musiały zostać zaliczone do całkowitego kosztu kredytu, są to bowiem koszty nierozerwalnie związane z konkretnym kredytem.

Pominięcie przy wyliczeniu całkowitego kosztu kredytu środków przeznaczonych na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia indywidualnego w wysokości 2 669,01 zł. doprowadziło jego zaniżenia. W istocie całkowity koszt kredytu wynosił 8 445,40 zł. Stanowił on sumę odsetek w kwocie 3 313,46 zł, prowizji w kwocie 2 462,93 zł oraz składki na ubezpieczenie w kwocie 2 669,01 zł.

Pozwany w sposób nieprawidłowy określił również w umowie wysokość całkowitej kwoty kredytu. Należy podzielić stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 30 października 2017 r., sygn. akt VII ACa 879/17, iż całkowita kwota kredytu powinna obejmować jedynie kwotę przekazaną konsumentowi do swobodnej dyspozycji i nie powinno się do niej zaliczać kosztów związanych z udzieleniem kredytu, nawet wówczas, gdy są one kredytowane przez kredytodawcę. Sąd stanął na stanowisku, iż doliczenie kwoty ubezpieczenia do całkowitej kwoty kredytu może zasugerować konsumentowi, że kredyt jest tańszy niż w rzeczywistości i może wywołać u niego błędne mniemanie co do proporcji kosztów, jakie musi on ponieść z faktycznie udostępnioną mu kwotą pożyczki, a także może sugerować konsumentowi, że poniesie niższe koszty uzyskania pożyczki, gdyż znaczna część kosztów jest wliczona w samą pożyczkę. W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości Sądu, iż kwoty 2 669,01 zł na pokrycie składki ubezpieczenia indywidualnego oraz 2 462,93 zł na pokrycie prowizji nie były udostępnione kredytobiorcy do swobodnego korzystania, zaś kwotę faktycznie udostępnioną do swobodnego korzystania kredytobiorcy stanowiło jedynie 20 000 zł przeznaczone na cel konsumpcyjny.

Nieprawidłowe określenie w umowie wysokości całkowitego kosztu kredytu oraz całkowitej kwoty kredytu skutkowało ponadto zniekształceniem przez pozwanego przedsiębiorcę rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, co doprowadziło do naruszenia art. 30 ust. 1 pkt 7 u.k.k.

Na skutek nieprawidłowego określenia w umowie całkowitego kosztu kredytu poprzez nieuwzględnienie kosztów z tytułu składki na ubezpieczenie indywidualne konsumenta doszło ponadto do naruszenia przez przedsiębiorcę art. 30 ust. 1 pkt 10 u.k.k. w zw. z art. 30 ust. 1 pkt 16 u.k.k. i art. 49 ust. 1 u.k.k.

Wedle art. 49 ust. 1 u.k.k. w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Jak natomiast wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 11 września 2019 r. w sprawie C-383/18, artykuł 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta. Z powyższego wynika, że koszty te obejmują również poniesione przez konsumenta składki na ubezpieczenie w związku z zawarciem umowy kredytu. Umieszczając w pkt II. 4 analizowanej umowy kredytu informację o procedurze spłaty kredytu przed terminem i nie zaliczając do całkowitego kosztu kredytu składki na ubezpieczenia pozwany wprowadził konsumenta w błędne przekonanie, iż w przypadku przedterminowej spłaty kredytu obniżeniu ulegają wyłącznie prowizja oraz odsetki.

Zgodnie z art. 45 ust 1 ustawy, w przypadku naruszenia przez kredytodawcę ar 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17 i art. 31-33, konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy (art. 45 ust 5). Przepisy art. 45 ustawy przewidują tzw. sankcję kredytu darmowego.

Artykuł 45 stanowi implementację ogólną art. 23 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz. U. UE L z dnia 22 maja 2008 r.), który nakazuje stosowanie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji, mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z tą dyrektywą. Art. 45 jest przepisem o charakterze sankcyjnym, bardzo daleko idącym, wysoce restrykcyjnym (wręcz radykalnym) wobec banków. Wprowadzona tym przepisem sankcja kredytu darmowego polega na odebraniu kredytodawcy uprawnienia do żądania od kredytobiorcy oprocentowania i innych kosztów związanych z udzieleniem kredytu. Nie trudno się domyślić, iż jest to sankcja bardzo dotkliwa ze względu na fakt, iż zapłata oprocentowania i innych kosztów stanowi główny powód, dla którego banki zawierają umowy kredytowe. W związku z tym przepis ten ma charakter wyjątkowy i nie należy go interpretować rozszerzająco ( exceptiones non sunt extendendae), a jego wykładnia winna być ścisła. Sankcja kredytu darmowego nie powstaje zatem, gdy kredytodawca naruszył obowiązek, którego źródłem jest przepis niewymieniony w art. 45 ust. 1 u.k.k., postanowienie umowy, zasady współżycia społecznego lub ustalone zwyczaje (zob. art. 56 k.c.). Katalog przepisów określonych w art. 45 ust 1 ma charakter zamknięty i – jak już wskazywano – ze względu na wyjątkowy, sankcyjny charakter regulacji nie podlega wykładni rozszerzającej ani wnioskowaniu per analogiam.

Przekładając powyższe na realia przedmiotowej sprawy należy, że pozwany w sposób nieprawidłowy określając wysokość całkowitego kosztu kredytu oraz całkowitej kwoty kredytu naruszył art. 30 ust. 1 pkt 4 i 7, 10 oraz 16 u.k.k. Takie zaś naruszenie skutkować mogło sankcją przewidzianą w art. 45 u.k.k., a więc tak zwaną sankcją kredytu darmowego. Zgodnie z tym przepisem w przypadku naruszenia przez kredytodawcę m.in. art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10 u.k.k. konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Takie zaś oświadczenie złożone skutecznie zostało pozwanemu przez powoda w dniu 2 sierpnia 2022 r. (oświadczenia k. 30, 33, pełnomocnictwa k. 31, 32, dowód nadania k. 35). Faktu terminu złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego pozwany nie zakwestionował, przez co nie wymagał on dowodzenia (art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c.).

Jak wynika z ustalonego w sprawie stanu faktycznego, łączna kwota do spłaty udzielonego A. K. kredytu wynosiła 28 445,40 zł i składały się na nią kwota udzielonego kapitału 20 000,00 zł, prowizja Banku za udzielenie kredytu w kwocie 2 462,93 zł oraz odsetki w łącznej wysokości 3 313,46 zł (vide: Umowa k. 11). A. K. do dnia 13 stycznia 2023 roku spłacił łącznie kwotę 19 256,60 zł, z czego kwotę 16 110,73 zł tytułem kapitału i kwotę 3 145,87 zł tytułem odsetek (vide: rozliczenie Banku z dnia 23 stycznia 2023 r. k. 100-100v). Łącznie tytułem prowizji i odsetek konsument uiścił zatem 5 608,80 zł. W konsekwencji powództwo o zapłatę kwoty 5300,67 zł tytułem zwrotu prowizji oraz odsetek uznać należało za zasadne.

Podstawę żądania strony powodowej stanowi art. 410 k.c. w zw. z art. 405 k.c. W świetle art. 410 § 2 k.c., świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył ( condictio indebiti), albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła ( condictio causa finita) lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty ( condictio causa data causa non secuta), albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia ( condictio sine causa).

Przez świadczenie w rozumieniu art. 410 k.c. należy rozumieć każde celowe i świadome przysporzenie na rzecz majątku innej osoby, które z punktu widzenia odbiorcy można przyporządkować jakiemuś zobowiązaniu, choćby w ogóle lub jeszcze nieistniejącemu albo nieważnemu. Celowość i świadomość działania świadczącego zmierzającego do przysporzenia ocenia się z obiektywnie ujmowanego punktu widzenia odbiorcy, badając czy może on na podstawie rozpoznawalnych okoliczności uważać dane działanie za świadczenie. Z chwilą spełnienia świadczenia nienależnego powstaje roszczenie kondykcyjne, którego treścią jest obowiązek dokonania czynności faktycznej lub prawnej, stanowiącej świadczenie przeciwne do spełnionego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2016 r., II CSK 760/15). Jak już wyżej wskazano oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego zostało złożone pozwanemu skutecznie. Skutkiem tego odpadała podstawa do świadczenia przez kredytobiorcę należności pieniężnych obejmujących koszty kredytu oraz odsetki. Strona powodowa jako następca prawny konsumenta jest zatem uprawniona do żądania zwrotu świadczenia nienależnego obejmującego kwotę dochodzoną pozwem.

Uzasadniając rozstrzygniecie w zakresie odsetek Sąd zważył, iż zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zobowiązanie pozwanego do zapłaty ma charakter zobowiązania bezterminowego, toteż przekształcenie go w zobowiązanie terminowe może nastąpić w wyniku wezwania wierzyciela skierowane wobec dłużnika do spełnienia świadczenia – art. 455 k.c. Jak wynika z akt sprawy wynika pozwany wezwanie do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem otrzymał 2 sierpnia 2022 r. Powód zakreślił pozwanemu 14-dniowy termin na uiszczenie tejże kwoty. W konsekwencji pozwany pozostaje w opóźnieniu w zapłacie począwszy od dnia 17 sierpnia 2022 roku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. art. 108 § 1 k.p.c. Roszczenie powódki zostało uwzględnione w całości, zatem storna pozwana winna zwrócić powódce poniesione przez nią koszty procesu w całości.

Na koszty poniesione przez powódkę złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 400,00 zł (k. 8), wynagrodzenie pełnomocnika w osobie adwokata w kwocie 1 800,00 zł, zgodnie z treścią § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 1800) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł (k. 8) (załącznik do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r., poz. 1546, w części IV), tj. łącznie 2 217,00 zł, którą to kwotę Sąd zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą we W. na rzecz powódki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L., tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. (punkt II Wyroku)

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji.