I Ns 1740/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej z 2016-11-30

Sygn. akt I Ns 1740/14

POSTANOWIENIE

Dnia 30 listopada 2016r.

Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Agnieszka R. Niedźwiecka

Protokolant : sekretarz sądowy Ewelina Wróbel

po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2016 r. w Białej Podlaskiej na rozprawie sprawy

z wniosku A. R.

z udziałem T. H., S. I., J. R. (1) i R. R.

o dział spadku po F. B. (1) i J. B. (1)

postanawia:

1.  ustalić, że w skład spadku po F. B. (1) zmarłym w dniu 04 września 2001r. w K. gmina T. ostatnio stale zamieszkałym w K. gmina T. i po J. B. (1) zmarłej w dniu 29 lipca 2006r. w B. ostatnio stale zamieszkałej w K. gmina T. wchodzą udziały : w nieruchomości zabudowanej o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha położonej w K. gmina T. obręb numer (...) K. , w nieruchomości o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha położonej w K. gmina T. obręb numer (...) K. oraz wierzytelność w kwocie 89,00 zł . ( osiemdziesiąt dziewięć ) z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni(...) ha położonej w K. gmina T., która to kwota została przelana na rachunek depozytowy Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej i zaksięgowana w SD – pozostałe pod pozycją (...)

2.  dokonać działu spadku po F. B. (1) zmarłym w dniu 04 września 2001r. w K. gmina T. ostatnio stale zamieszkałym w K. gmina T. i po J. B. (1) zmarłej w dniu 29 lipca 2006r. w B. ostatnio stale zamieszkałej w K. gmina T. w ten sposób, że opisany w pkt. 1 majątek przyznać na własność wnioskodawcy A. R. z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestniczki J. R. (1) w kwocie 8.801,59 zł. (osiem tysięcy osiemset jeden złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy ) w terminie 1 ( jednego ) roku od uprawomocnienia się postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności i z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestnika R. R. 8.801,59 zł. (osiem tysięcy osiemset jeden złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) w terminie 1 (jednego) roku od uprawomocnienia się postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności i bez obowiązku spłat na rzecz uczestników T. H. i S. I.;

3.  wartość dzielonego majątku ustalić na kwotę 105.619,00 zł. (sto pięć tysięcy sześćset dziewiętnaście );

4.  nakazać pobrać od wnioskodawcy A. R. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 2.223,57 zł. (dwa tysiące dwieście dwadzieścia trzy złote pięćdziesiąt siedem groszy) tytułem zwrotu części poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy a pokrytych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa ;

5.  nakazać pobrać od uczestniczki J. R. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 353,72 zł. ( trzysta pięćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt dwa grosze ) tytułem zwrotu części poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy a pokrytych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa przy czym na poczet w/w kwoty zaliczyć jej kwotę 69,73 zł ( sześćdziesiąt dziewięć złotych siedemdziesiąt trzy grosze) z niewykorzystanej zaliczki wpisanej do księgi sum na zlecenie pod poz. 109/15 ;

6.  nakazać pobrać od uczestnika R. R. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 353,73 zł. ( trzysta pięćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt trzy grosze ) tytułem zwrotu części poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy a pokrytych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa przy czym na poczet w/w kwoty zaliczyć mu kwotę 69,73 zł ( sześćdziesiąt dziewięć złotych siedemdziesiąt trzy grosze) z niewykorzystanej zaliczki wpisanej do księgi sum na zlecenie pod poz. 109/15 ;

7.  zasądzić od uczestniczki J. R. (1) na rzecz wnioskodawcy A. R. kwotę 25,00 zł. ( dwadzieścia pięć ) tytułem zwrotu części opłaty sądowej od wniosku ;

8.  zasądzić od uczestnika R. R. na rzecz wnioskodawcy A. R. kwotę 25,00 zł. ( dwadzieścia pięć ) tytułem zwrotu części opłaty sądowej od wniosku ;

9.  orzec ,że w pozostałym zakresie wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie .

Sygn. akt I Ns 1740/14

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 20 czerwca 2014rroku wnioskodawca A. R. wskazując jako uczestników postępowania T. H. , S. I. , J. R. (1) i R. R. wniósł o dokonanie zgodnego działu spadku po F. B. (1) zmarłym w dniu 2 września 2001r. i J. B. (1) zmarłej w dniu 29 lipca 2006r. w ten sposób by nieruchomość położoną w K. gmina T. stanowiące działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha, (...) o powierzchni (...) ha i (...)o powierzchni (...)ha w ten sposób by przyznać je na własność wnioskodawcy A. R. bez spłat i dopłat na rzecz uczestników. Wartość nieruchomości wnioskodawca określił na kwotę 10.000,00 zł..

W tym miejscu wskazać należy, że w postanowieniu z dnia 30 listopada 2016r. w pkt. 1 zamiast określenia działki o numerze ewidencyjnym (...) użyto błędnie określenia (...) , co zostało sprostowane postanowieniem z dnia 15 grudnia 2016r. i dlatego w dalszej części uzasadnienia Sąd posługuje się prawidłową numeracją działek (...) .

Wskazał wnioskodawca ,że w skład spadku po zmarłych F. B. (1) i J. B. (1) wchodzi nieruchomość położona w K. gmina T. stanowiąca działki gruntu o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha, (...) o powierzchni (...) ha i (...) o powierzchni(...) ha. Podniesiono ,że wszyscy uczestnicy wyrazili zgodę na zaproponowany podział spadku a nadto ,że wnioskodawca na mocy pełnomocnictwa udzielonego w formie aktu notarialnego Rep.A nr (...) jest upoważniony do reprezentowania interesów S. I. , J. R. (1) i R. R. .

Uczestnicy R. R. i J. R. (1) w pismach procesowych z dnia 08 sierpnia 2014r.( k. 31-33 i 35-37) wskazali ,że nie zgłaszają innych składników do podziału, zakwestionowali jednak wartość majątku podlegającego podziałowi , wyrazili zgodę na przyznanie majątku spadkowego wnioskodawcy jednakże zażądali spłat zgodnie z przysługującymi im udziałami w spadku. Wskazali , że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego wskazane we wniosku nieruchomości przeznaczone są pod zabudowę i dlatego ich wartość jest znacznie wyższa .Odwołali jednocześnie pełnomocnictwa udzielone wnioskodawcy w akcie notarialnym Rep.A nr (...).

Uczestnik T. H. przyłączył się do wniosku i wniósł o jego uwzględnienie – vide pismo z dnia 10.09.2014r. – k. 52. Także i uczestniczka S. I. w piśmie z dnia 10.09.2014r. – k. 53 przyłączyła się do wniosku i wniosła o jego uwzględnienie.

W toku dalszego postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska z tym ,że wnioskodawca wskazał ,że podziałowi winny podlegać działki o numerach (...) i określił ich wartość na kwotę 99.300 ,00 zł. zaś co do działki numer (...) wskazał, że została ona wywłaszczona na drogę- k. 54v oraz w piśmie z dnia 17 września 2014r. – k. 72-77 wskazał dodatkowo ,że spłata na rzecz J. R. (1) i R. R. winna nastąpić w kwotach po 8.275,00 zł. w terminie 1 roku od uprawomocnienia się postanowienia .

W toku postępowania jako pełnomocnik uczestników J. R. (1) i R. R. wstąpił fachowy pełnomocnik - k. 87 i k.94 , który zakwestionował wartość majątku spadkowego określonego przez wnioskodawcę na kwotę 99.300,00 zł. oraz tym samym kwotę spłaty i wnioskował o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości celem wyliczenia wartości majątku podlegającego podziałowi .

Na rozprawie w dniu 16 listopada 2016r. pełnomocnik wnioskodawcy popierał wniosek i wniósł o przyznanie nieruchomości wskazanych we wniosku na rzecz wnioskodawcy bez spłat i dopłat na rzecz T. H. i S. I., i zasądzenie spłat na rzecz uczestników J. R. (1) i R. R. stosownie do ich udziałów, przyjmując jako wartość ustaloną przez biegłego rzeczoznawcę w pierwszej opinii – zasadniczej. Wskazał pełnomocnik ,że spłata na rzecz uczestników nastąpi w terminie 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia w ratach płatnych miesięcznie do 10 dnia każdego miesiąca po 150 zł każda rata z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. Ponadto wniósł o obciążenie kosztami opinii uzupełniających uczestników J. R. (1) i R. R., a pozostałymi kosztami sądowymi stosownie do wielkości udziałów i oświadczyła ,że koszty które przypadałyby na rzecz uczestników T. H. i S. I. pokryje wnioskodawca.

Pełnomocnik S. A. R. na rozprawie w dniu 16 listopada 2016r. przyłączył się do stanowiska pełnomocnika wnioskodawcy.

Uczestniczka S. I. na rozprawie w dniu 16 listopada 2016r. przyłączyła się do stanowiska pełnomocnika wnioskodawcy i jednocześnie oświadczyła, że przekazuje swój udział na wnioskodawcę A. R. bez żadnych spłat i dopłat.- k. 379v

Uczestnik T. H. na rozprawie w dniu 16 listopada 2016r. przyłączył się do stanowiska pełnomocnika wnioskodawcy i jednocześnie oświadczył, że przekazuje swój udział na wnioskodawcę A. R. bez żadnych spłat i dopłat-k.379v .

Sąd Rejonowy ustalił i zważył , co następuje :

F. B. (1) od dnia 02 kwietnia 1969r. był żonaty z J. B. (2) z domu H.. Zmarł on w dniu 04 września 2001r.w K. gm. T. gdzie ostatnio zamieszkiwał. Spadek po nim w całości na mocy ustawy nabyła żona J. B. (1). J. B. (1) zmarła w dniu 29 lipca 2006 roku w B. , ostatnio stale zamieszkiwała w K. gmina T. . Spadek po niej na podstawie ustawy nabyło rodzeństwo : J. R. (2) i T. H. po 1/2 części każde z nich.

Siostra zmarłej J. J. R. zmarła w dniu 03 sierpnia 2008 roku . Spadek po niej na podstawie ustawy nabyli zstępni A. R. i S. I. po 1/3 oraz wnuczęta J. R. (1) i R. R. po 1/6 części każde z nich .

Na podstawie Aktu Własności Ziemi z dnia 25 sierpnia 1974r.(...) F. B. (1) i J. B. (1) stali się właścicielami nieruchomości o numerach ewidencyjnych (...) o łącznej powierzchni (...) ha położonej w K.. Na podstawie decyzji Wojewody L. z dnia 12 października 1981r nr (...).Sc. (...)-81 w wyniku scalenia gruntów wsi K. za działki wskazane w Akcie u Własności Ziemi z dnia 25 sierpnia 1974r. (...)o numerach (...)przyznano F. i J. B. (1) działki o numerach ewidencyjnych (...) o powierzchni(...)ha .

Na podstawie decyzji z dnia 14 października 1991r. nr G. (...) przejęto na własność Skarbu Państwa nieruchomości rolne wchodzące w skład gospodarstwa rolnego (...) a mianowicie działki (...) a nadto na mocy tej decyzji pozostawiono im działki o numerach (...). .

W 2007r. po śmierci F. i J. B. (1) dokonano podziału działki o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha na działki o numerach : (...) . Podział ten był związany z poszerzeniem drogi . Podział ten został zatwierdzony decyzją ustaleniu lokalizacji drogi gminnej Starostwa Powiatowego B. z dnia 10 stycznia 2008r. nr AB.T. (...) . Decyzją Starosty (...) z dnia 29 grudnia 2008r. nr (...).VII. (...)- (...) ustalono odszkodowanie w wysokości 89,00 zł. na rzecz F. i J. B. (1) za nieruchomość nr (...) przejętą na poszerzenie drogi gminnej .Pismem z dnia 21 maja 2009r. Urząd Gminy T. polecił przelanie w/w kwoty rachunek depozytowy Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej. Kwota 89,00 zł. została zaksięgowana na rachunku depozytowym Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej w SD – pozostałe pod pozycją 193/2009.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o : postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po F. B. (1) i J. B. (1), akt zgonu F. B. (2) i J. B. (1) , akt małżeństwa – k .41-43 , 98 akt I Ns 2295 /13 tutejszego sądu ,postanowienie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po J. R. (2) , akt zgonu J. R. (2) – k .77,82 98 akt I Ns 15717 /13 tutejszego sądu , Akt własności Ziemi z dnia 25 sierpnia 1974r. (...) - k. 40, decyzję Wojewody L. z dnia 12 października 1981r nr (...).Sc. (...)-81- k. 60-66, wypis z ewidencji gruntów z mapka – k. 23-25,decyzja z dnia 14 października 1991r. nr G. (...)- k. 67, decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi gminnej Starostwa Powiatowego B. z dnia 10 stycznia 2008r. nr AB.T. (...) – k. 68-69 , decyzję Starosty (...) z dnia 29 grudnia 2008r. nr (...).VII. (...)- (...)- k. 134-136, polecenie przelewu kwoty 89,00 zł. na rachunek depozytowy Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej – k.137, informację o zaksięgowaniu kwoty 89,00 zł.- k. 180, zeznania wnioskodawcy A. (...)– k. 380-380v w zw. z k. 55, zeznania uczestniczki S. I. – k. 380v, zeznania T. H. – k. 381.

Sąd nie znalazł podstaw do tego by zdyskredytować dowody w postaci dokumentów zarówno zgromadzonych w niniejszej sprawie jak i w dołączonych aktach I Ns 15717/13 i I Ns 2295/13 , które nie były kwestionowane przez strony postępowania a zostały wydane przez odpowiednie organy w zakresie ich właściwości a które to pozwoliły na poczynienie ustaleń co do kręgu spadkobierców F. B. (1) i J. B. (1) oraz kręgu osób między którymi następuje dział spadku a także na poczynienie ustaleń w zakresie składników wchodzących w skład spadku i podlegających podziałowi .

Także i zeznania wnioskodawcy i uczestników S. I. oraz T. H. w zakresie składników wchodzących w skład spadku zasługują na obdarzenie ich przymiotem wiarygodności tym bardziej ,że w tym zakresie uzupełniają się one wzajemnie a nadto znajdują potwierdzenie w stanowisku pisemnym R. R. i J. R. (1) , którzy wskazali ,ze nie zgaszaja innych składników wchodzących w skład spadku po F. i J. B. (1). Spór natomiast dotyczył wartości tych składników, którą to wartość kwestionowali uczestnicy J. R. (1) i R. R.. .

W niniejszej sprawie z uwagi na spór dotyczący wartości składników wchodzących w skład spadku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego K. J. celem ustalenia wartości składników wchodzących w skład spadku po F. B. (1) i J. B. (1).

W pierwszej pisemnej opinii z dnia 22 czerwca 2015r. ( k. 190-224) biegły K. J. określił wartość działki o numerze ewidencyjnym (...) na dzień 29 lipca 2006r. na kwotę 101.510,00 zł i wartość działki o numerze ewidencyjnym (...) na dzień 29 lipca 2006r. na kwotę 4.020,00 zł. . Z uwagi na wniesione przez uczestników J. R. (1) i R. R. zarzuty do w/w opinii w opinii uzupełniającej z dnia 22 września 2015r. ( k. 255-256) biegły podtrzymał wcześniejszą opinię wskazując powody dla których podtrzymał wcześniejsza wycenę . Z uwagi na wniesione przez uczestników J. R. (1) i R. R. zarzuty do opinii uzupełniającej z dnia 22 września 2015r. zobowiązano biegłego do ustosunkowania się do nich.

W opinii uzupełniającej z dnia 18 grudnia 2015r. biegły K. J. podtrzymał opinię zasadniczą . Z uwagi na wniesione przez uczestników J. R. (1) i R. R. zarzuty do opinii uzupełniającej z dnia 18 grudnia 2015r. zobowiązano biegłego do ustosunkowania się do nich i dokonania wyliczenia wartości działki (...) przy uwzględnieniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego .W opinii uzupełniającej z dnia 17 czerwca 2016r. ( k. 322-333) biegły wskazał że w pierwszej opinii dokonał wyliczenia wartości działek (...) według ich stanu na dzień śmierci spadkodawców i wskazał, że wykonane w tej opinii uzupełniającej wyliczenie wartości rynkowej prawa własności działki o powierzchni 320 m kw. przeznaczonej pod budownictwo jednorodzinne o wartości 3.280,00 zł. zaś wartość gruntu przeznaczonego na uprawy rolne to kwota 549,00 zł. co łącznie daje kwotę 3,829,00 zł. za działkę (...) przy przyjęciu aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego , który to nie obowiązywał w dacie śmierci spadkodawców.

Sad dla potrzeb niniejszej sprawy przyjął wycenę działek (...) dokonaną przez biegłego K. J. w opinii zasadniczej ( k. 191- 224) o co także wnioskował wnioskodawca na rozprawie w dniu 30 listopada 2016r. , a która to wycena uwzględnia stan tych nieruchomości na datę śmierci spadkodawców. W ocenie Sądu wydane opinie są jasne , spójne i logiczne oraz należycie uzasadnione . Jeszcze raz wskazać należy, że sąd oparł się na pierwszej opinii – zasadniczej która uwzględnia stan nieruchomości na datę śmierci spadkodawców. Przypomnieć należy za biegłym ,że wbrew stanowisku uczestników J. R. (1) i R. R. działki te w dacie śmierci spadkodawców miały inne przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego niż obecnie zaś sąd ustala wartość spadku według jego stanu z daty śmierci spadkodawcy a cen z daty orzekania . Opinia została sporządzona przez osobę mającą odpowiedni zasób wiedzy specjalistycznej niezbędnej do jej wydania . Sąd nie znalazł powodów ku temu by ją zdyskredytować.

W skład spadku po w skład spadku po F. B. (1) zmarłym w dniu 04 września 2001r. w K. gmina T. ostatnio stale zamieszkałym w K. gmina T. i po J. B. (1) zmarłej w dniu 29 lipca 2006r. B. ostatnio stale zamieszkałej w K. gmina T. wchodzą udziały : w nieruchomości zabudowanej o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) ha położonej w K. gmina T. obręb numer (...) K. , w nieruchomości o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,0700 ha położonej w K. gmina T. obręb numer (...) K. oraz wierzytelność w kwocie 89,00 zł . z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni (...)ha położonej w K. gmina T., która to kwota została przelana na rachunek depozytowy Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej i zaksięgowana w SD – pozostałe pod pozycją 193/2009.

Wartość dzielonego majątku Sąd ustalił na kwotę 105.619,00 złotych i z tej kwoty po 17.603,17 zł. ( po zaokrągleniu do pełnych groszy ) przypadają na wnioskodawcę A. R. i uczestniczkę S. I. ( po 1/6 udziału) , kwoty po 8.801,59 zł. ( po zaokrągleniu do pełnych groszy ) przypadają na uczestników J. R. (1) i R. R. ( po 1/12 udziału ) i kwota 52.809,00 zł. ( po zaokrągleniu do pełnych groszy ) przypada na uczestnika T. H. ( ½ udziału ).

Sąd mając na względzie stanowisko wnioskodawcy jak i uczestników przyznał majątek spadkowy na własność wnioskodawcy A. R.. Wobec przyznania całego wyżej opisanego majątku A. R. Sąd przyznał spłaty na rzecz uczestników J. R. (1) i R. R. w kwotach po 8.801,59 zł. mając na względzie dyspozycję art. 212 § 3 k.c. która z mocy art. 1035 k.c. znajduje zastosowanie do działu spadku, jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, wówczas Sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. Wynikające z treści przepisu art. 212 § 3 k.c. dyrektywy znalazły swoje odbicie w treści postanowienia.

Sąd zasądził od wnioskodawcy A. R. na rzecz uczestników J. R. (1) i R. R. kwoty po 8.801,59 zł. tytułem spłaty płatne w terminie 1 roku od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności.

Sąd zasądzając spłaty uwzględnił realne możliwości dochodowe wnioskodawcy A. R. , który otrzymuje 2.193 zł. netto renty chorobowej , zamieszkuje wspólnie z żona która otrzymuje 1.800 zł. netto wynagrodzenia i ma wraz z żona na utrzymaniu studiującego syna oraz ponosi koszty utrzymania mieszkania a także ponosi koszty swego leczenia . Wskazać należy, że wnioskodawca od sierpnia 2014r. kiedy to uczestnicy J. R. (1) i R. R. zawnioskowali o przyznanie im spłat liczył się z tym że będzie spłacał tych uczestników a tym samym winie był zgromadzić potrzebne na ten cel środki wnioskując cały czas o przyznanie spadku na jego rzecz. Wskazywane okoliczności ,że spłaca kredyty nie uzasadniają rozłożenia zasądzonych na rzecz uczestników J. R. (1) i R. R. spłat na raty po 150,00 zł. . Podnieść należy że łączne dochody wnioskodawcy i jego małżonki to kwota blisko 4.000,00 zł. miesięcznie a wiec w ocenie sadu pozwalająca wnioskodawcy na spłaty uczestników w zakreślonym mu rocznym terminie .

Wobec stanowiska T. H. i S. I., którzy przekazali swoje udziały na rzecz wnioskodawcy bez spłat i dopłat sąd nie zasądził na ich rzecz spłaty .

Sąd rozstrzygnął w przedmiocie kosztów postępowania na podstawie art. 520 k.p.c. Zgodnie z art.520§1 k.p.c. w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nieprocesowym podstawową zasadą jest ponoszenie przez każdego z uczestników kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Zastosowanie tej reguły oznacza, że uczestnika obciążają koszty tej czynności, której sam dokonał, jak i czynności podjętej w jego interesie, także przez sąd, na jego wniosek lub z urzędu. I tak w przypadku kosztów zastępstwa procesowego przy zastosowaniu reguły z 520 §1 k.p.c. poniesie je ten uczestnik, który udzielił pełnomocnictwa adwokatowi lub radcy prawnemu. Z przepisu z art.520§1 kpc wynika, że w postępowaniu nieprocesowym w zasadzie nie ma podstaw do domagania się przez uczestnika, który poniósł określone koszty, zwrotu ich od pozostałych uczestników. Wyjątki od tej zasady przewidują przepisy art.520 i §3 k.p.c. . Art.520§2 k.p.c. stanowi, że jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. W myśl zaś 520§3 k.p.c. jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie. Z powyższych przepisów wynika, że w postępowaniu nieprocesowym, w przeciwieństwie do procesu, względy słuszności mają decydujące znaczenie przy ustalaniu obowiązków zwrotu kosztów pomiędzy uczestnikami postępowania (por. Andrzej Zieliński „Koszty sądowe w sprawach cywilnych”, Wydawnictwo C.H. BECK, Warszawa 2007, str. 400). Stąd zarówno w§2 , jak i w §3 art. 520 kpc przewidziana jest jedynie możliwość nałożenia przez sąd na uczestnika postępowania obowiązku zwrotu kosztów w sytuacjach w tych przepisach przewidzianych, a nie zasada nałożenia takiego obowiązku, jak to ma miejsce w procesie.

Trzeba zarazem podkreślić, że zgodnie ze stanowiskiem wyrażanym w orzecznictwie, w tzw. sprawach działowych nie zachodzi sprzeczność interesów między tymi uczestnikami (współwłaścicielami, spadkobiercami), którzy domagają się działu (zniesienia współwłasności, działu spadku, podziału majątku wspólnego), niezależnie od tego jaki dany uczestnik zgłasza wniosek co do sposobu działu i jakie stanowisko zajmuje w sprawie. W takich postępowaniach uczestnicy są również w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, a ich interesy w zasadzie są wspólne, gdyż polegają na wyjściu ze stanu wspólności (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2012 r., V CZ 30/12, LEX nr 1231642 oraz z dnia 16 września 2011 roku, IV ZC 40/11, LEX nr 1147785).

Zasadnym zdaniem Sądu było rozdzielenie w stosunku do wielkości udziałów w spadku opłaty sądowej od wniosku i poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy .Sąd mając także na uwadze stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę A. R. na rozprawie w dniu 16 listopada 2016r. w którym wskazał, że koszty postępowania przypadające na S. I. i T. H. sam pokryje.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od uczestników J. R. (1) i R. R. na rzecz wnioskodawcy A. R. kwoty po 25,00 złotych tytułem zwrotu części opłaty sądowej od wniosku (stanowi to 1/12 opłaty ) .

W niniejszej sprawie wywołana była opinia biegłego rzeczoznawcy z uwagi na brak porozumienia stron co do określenia wartości składników spadkowych . Łączne wydatki związane z wywołaniem opinii biegłego wyniosły 4.391,38 złotych ( k.239,289,345) z czego tylko kwota 1.460,54 zł. została pokryta z zaliczki uiszczonej przez uczestników J. R. (1) i R. ,zaś pozostała kwota tj. 2.930,84 złotych została pokryta tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa . Sąd jednakże jedynie w zakresie pierwszej opinii postanowił obciążyć nią wszystkich uczestników i wnioskodawcę ( który jak wcześniej wskazano podał , że koszty postępowania przypadające na S. I. i T. H. sam pokryje), zaś co do pozostałych opinii , które były wywoływane na wniosek R. R. i J. R. (1) a które nie stanowiły podstawy dla przyjęcia wartości spadku sąd postanowił obciążyć tymi kosztami właśnie tych uczestników.

Wskazać należy, że wartość spadku wskazana przez wnioskodawcę także odbiegała od wartości wskazanej przez biegłego w pierwszej opinii tak wiec żadna ze stron nie wskazała rzeczywistej wartości spadku .

Dzieląc kwotę 2668,29 złotych w stosunku do wielkości udziałów stron w spadku i przy przyjęciu ,że wnioskodawca pokrywa koszt przypadające na S. I. i T. H. da nam to: kwotę 2.223,57 zł. przypadającą na A. R. ( 1/6 + 1/6 + 1/2 udziału ) i kwoty po 222,36 zł. przypadające na J. R. (1) i R. R. ( po 1/6 udziału w spadku ).

Tak więc Sąd nakazał pobrać od wnioskodawcy A. R. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 2.223,57 zł. tytułem zwrotu części wydatków poniesionych w sprawie związanych z wydaniem opinii przez biegłego rzeczoznawcę a pokrytych tymczasowo ze środków budżetowych Skarbu Państwa . Pozostałymi kosztami opinii sąd obciążył uczestników J. R. (1) i R. R. w tym po 222,36 zł. przypadające na J. R. (1) i R. R. ( po 1/6 udziału w spadku ) za opinię zasadniczą po połowie za opinie uzupełniające w łącznej kwocie 1.723,09 zł. uwzględniając okoliczność ,że kwotę 1460,54 pokryto z zaliczki wpłaconej rzez tych uczestników zaksięgowanej w księdze sum na zlecenie pod poz. 109/15. Z uwagi ,że suma przypadająca do zapłaty na tych uczestników nie da się podzielić po równo sąd podzielił przypadającą na tych uczestników kwotę zaokrąglając ją do pełnych groszy . Sąd nakazał pobrać od uczestniczki J. R. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 353,72 zł. tytułem zwrotu części poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy a pokrytych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa przy czym na poczet w/w kwoty zaliczył jej kwotę 69,73 zł z niewykorzystanej zaliczki wpisanej do księgi sum na zlecenie pod poz. 109/15 oraz Sąd nakazał pobrać od uczestnika R. R. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej kwotę 353,73 zł. tytułem zwrotu części poniesionych w sprawie wydatków związanych z wywołaniem opinii biegłego rzeczoznawcy a pokrytych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa przy czym na poczet w/w kwoty zaliczył mu kwotę 69,73 zł z niewykorzystanej zaliczki wpisanej do księgi sum na zlecenie pod poz. 109/15 .

Odnośnie pozostałych kosztów postępowania sąd uznał , iż strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie - art. 520 §1 kpc.

Z powyższych względów i w oparciu o przepisy art. 1035 k.c., 1038 §1 k.c., 212§3k.c. , 684 k.p.c., 688 k.p.c. i art. 520 k.p.c. Sąd Rejonowy orzekł jak w postanowieniu .

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewelina Wróbel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka R. Niedźwiecka
Data wytworzenia informacji: