Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2017 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Zofia Kubalska

Protokolant – sekretarz sądowy Ewelina Parol

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2017 roku w Lublinie

sprawy J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość świadczenia i wypłatę wyrównania

na skutek odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 6 kwietnia 2017 roku znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VIII U 1093/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 6 kwietnia 2017 roku odmówił J. S. przeliczenia emerytury począwszy od 2002 roku, z uwzględnieniem okresu od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku jako okresu składkowego. W uzasadnieniu organ rentowy argumentował, że powyższy okres został przyjęty do ustalenia wysokości renty, a następnie emerytury jako okres nieskładkowy. Natomiast zakład pracy (...) dopiero pismem z dnia 7 września 2016 roku ostatecznie wyjaśniła, że w tym okresie wnioskodawca nie przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym, po czym decyzją z dnia 19 września 2016 roku został on uwzględniony do stażu pracy jako okres składkowy. Z uwagi na brak dokumentów w ocenie organu rentowego nie ma zatem możliwości przeliczenia emerytury od wcześniejszej daty (decyzja – k. 64 a.e.).

J. S. wniósł odwołanie od tej decyzji, domagając się zaliczenia okresu składkowego od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku, przeliczenie emerytury z jego uwzględnieniem i wyrównania od maja 2002 roku. Wskazał, że w maju 2002 roku złożył świadectwo pracy w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w L., z którego wynika, że od dnia 16 maja 1996 roku do 10 stycznia 2000 roku nie korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego. Ponadto we wrześniu 2002 roku złożył wniosek o zaliczenie tego okresu jako składkowego (odwołanie – k. 2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 4 a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje:

J. S. urodził się dnia (...). W dniu 29 marca 1996 roku złożył wniosek o rentę (k. 1-2 t. I a.r.).

Orzeczeniem z dnia 16 kwietnia 1996 roku komisja lekarska uznała, że wnioskodawca spełnia warunki niezbędne do uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego na 6 miesięcy. Jednocześnie komisja nie zaliczyła go do żadnej grupy inwalidów (orzeczenie – k. 25 t. I a.r.).

Z uwagi na sprzeciw wnioskodawcy został on skierowany na badanie przed wojewódzką komisją lekarską, która w dniu 22 maja 1996 roku również orzekła o spełnieniu przez wnioskodawcę warunków do uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego na 6 miesięcy, nie zaliczając go do żadnej grupy inwalidów (sprzeciw – k. 29, orzeczenie – k. 37 t. I a.r.).

Decyzją z dnia 29 maja 1996 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do renty, opierając rozstrzygnięcie na orzeczeniu wojewódzkiej komisji lekarskiej. Znajduje się na niej informacja, że decyzję odnośnie wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego ubezpieczony otrzyma w terminie późniejszym (decyzja – k. 40 t. I a.r.).

Decyzją z dnia 7 czerwca 1996 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał J. S. świadczenie rehabilitacyjne na okres od dnia 15 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku (decyzja – k. 43 t. I a.r.).

W okresie od dnia 8 lipca 1996 roku do dnia 31 lipca 1996 roku wnioskodawca przebywał na leczeniu rehabilitacyjnym w B. (informacja o leczeniu rehabilitacyjnym – k. 45 t. I a.r.).

W dniu 6 września 2001 roku ubezpieczony ponownie złożył wniosek o rentę. Dołączył do niego zaświadczenie od pracodawcy – (...)w L., zgodnie z którym w okresie zatrudnienia od dnia 7 marca 1977 roku korzystał z zasiłków chorobowych od 15 do 20 czerwca 1992 roku, od 15 do 18 września 1992 roku, od 14 do 18 czerwca 1993 roku, od 24 stycznia do 18 lutego 1994 roku, od 14 do 19 września 1994 roku, od 20 do 26 września 1994 roku, od 5 do 7 października 1994 roku, od 10 do 15 października 1994 roku, od 7 do 14 marca 1995 roku, od 17 maja 1995 roku do 15 maja 1996 roku, od 10 stycznia do 22 marca 2000 roku, od 8 czerwca do 7 września 2000 roku oraz od 5 kwietnia 2001 roku (wniosek – k. 1-2, zaświadczenie – k. 4 t. II a.r.).

Decyzją z dnia 1 października 2001 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do renty od dnia 2 października 2001 roku. Przy ustalaniu okresów ubezpieczenia organ rentowy uwzględnił okres pobierania zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego od dnia 17 maja 1995 roku do dnia 11 listopada 1996 roku jako okres nieskładkowy (raport ustalenia uprawnień – k. 11-12, decyzja – k. 16 t. II a.r.).

W dniu 2 września 2002 roku do organu rentowego wpłynęło świadectwo pracy J. S., zgodnie z którym w okresie od dnia 7 marca 1977 roku do dnia 24 maja 2002 roku był zatrudniony w (...). W świadectwie wskazane są okresy pobierania zasiłków chorobowych, w tym od 17 maja 1995 roku do 15 maja 1996 roku (świadectwo pracy – k. 30-31 t. II a.r.).

Decyzją z dnia 12 września 2002 roku organ rentowy przeliczył od dnia 1 września 2002 roku wysokość renty. Okres 17 maja 1995 roku do 11 listopada 1996 roku został uwzględniony jako nieskładkowy (raport ustalenia uprawnień – k. 34, decyzja – k. 35 t. II a.r.).).

Pismem z dnia 18 lutego 2008 roku J. S. wniósł o zwiększenie stażu pracy uwzględnionego przy rencie o okres o dnia 16 maja 1995 roku do dnia 11 listopada 1996 roku wskazując, że w tym czasie nie przebywał na zwolnieniu lekarskim i nie pobierał żadnego zasiłku. Do wniosku dołączył zaświadczenie pracodawcy, które zawiera wykaz okresów pobierania zasiłku chorobowego i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, w tym m.in. okres od dnia 17 maja 1995 roku do 15 maja 1996 roku (wniosek – k. 49, zaświadczenie – k. 51 t. II a.r.).

W odpowiedzi z dnia 4 marca 2008 roku organ rentowy poinformował ubezpieczonego, że okres ten został zaliczony jako nieskładkowy, ponieważ wnioskodawca był wówczas uprawniony do świadczenia rehabilitacyjnego (odpowiedź – k. 53 t. II a.r.).

W dniu 13 października 2008 roku wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę (wniosek – k. 1-5 a.e.).

Decyzją z dnia 21 października 2008 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury. Przy ustalaniu wysokości świadczenia okres od dnia 17 maja 1995 roku do dnia 11 listopada 1996 roku został potraktowany jako nieskładkowy (raport ustalenia uprawnień – k. 21, decyzja – k. 27 a.e.).

W dniu 17 sierpnia 2016 roku J. S. złożył wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia domagając się zaliczenia 6 miesięcy pracy w 1996 roku jako okresu składkowego (wniosek – k. 30-31 a.e.).

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2016 roku organ rentowy odmówił przeliczenia wskazując, że okres od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku jest okresem nieskładkowym, gdyż zgodnie z dokumentacją wnioskodawca przebywał wówczas na świadczeniu rehabilitacyjnym (decyzja – k. 32 a.e.).

W dniu 14 września 2016 roku wnioskodawca złożył odwołanie od tej decyzji dołączając zaświadczenie wystawione przez (...)zgodnie z którym w okresie od 16 maja 1996 roku do 11 listopada 1996 roku nie korzystał z zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego (zaświadczenie – k. 32A a.e.).

W związku z powyższym organ rentowy decyzją z dnia 19 września 2016 roku dokonał przeliczenia emerytury od dnia 1 sierpnia 2016 roku, uwzględniając powyższy okres jako składkowy (decyzja – k. 33 a.e.).

Od tej decyzji J. S. złożył odwołanie do Sądu Okręgowego domagając się wyrównania emerytury od 2002 roku, w którym złożył świadectwo pracy (odwołanie – k. 49 a.e.).

W celu ustalenia stanowiska odnośnie wyrównania świadczenia od 2002 roku organ rentowy podjął postępowanie wyjaśniające z zakładem pracy. Pismem z dnia 26 października 2016 roku (...) poinformowała organ rentowy, ze pracodawca nie został poinformowany o przyznaniu dla J. S. świadczenia rehabilitacyjnego. Z posiadanej dokumentacji wynika, że ubezpieczony od dnia 17 maja 1995 roku do dnia 15 maja 1996 roku przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 28 czerwca 1996 roku na urlopie wypoczynkowym. Ponadto w okresie od 8 do 31 lipca 1996 roku udzielono mu urlopu zdrowotnego na leczenie sanatoryjne (pismo – k. 42 a.e.).

Postanowieniem z dnia 17 lutego 2017 roku Sąd Okręgowy przekazał wniosek J. S. o wyrównanie wysokości renty oraz emerytury do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L. (postanowienie – k. 64 a.e.).

Rozpoznając powyższe postanowienie organ rentowy w dniu 6 kwietnia 2017 roku wydał zaskarżoną decyzję, odmawiając ubezpieczonemu prawa do przeliczenia emerytury począwszy od 2002 roku (decyzja – k. 64 a.e.).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów, które zostały uznane za wiarygodne. Nie budziły wątpliwości co do formy i treści oraz nie było kwestionowane przez strony.

Sąd Okręgowy w Lublinie rozważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Okresy składkowe oraz nieskładkowe, które należy uwzględnić przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty i obliczaniu ich wysokości wskazane są w art. 6 oraz art. 7 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku (Dz. U. z 2016 r., poz. 887, tekst jedn. ze zm.). Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia, za które opłacono składki na ubezpieczenia społeczne, m.in. na podstawie umowy o pracę. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. c okresami nieskładkowymi są okresy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.

Zgodnie z art. 53 ust. 1 cytowanej ustawy przy obliczaniu wysokości emerytury uwzględnia się po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych oraz po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.

Podczas składania wniosku o świadczenie z ustawy emerytalnej zainteresowany zgodnie z art. 116 ust. 5 ustawy powinien dołączyć dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości, określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

Rozporządzenie, o którym mowa w tym przepisie to rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe z dnia 11 października 2011 roku (Dz. U. z 2011 r., nr 237, poz. 1412). W świetle § 10 tego rozporządzenia zainteresowany zgłaszający wniosek o emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy powinien dołączyć do wniosku dokumenty stwierdzające m.in. okresy uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokość.

W niniejszej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wydając decyzję z dnia 1 października 2001 roku o przyznaniu prawa do renty oparł się na decyzji z dnia 7 czerwca 1996 roku, na podstawie której J. S. przyznał świadczenie rehabilitacyjne na okres od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku, w związku z czym potraktował ten okres jako nieskładkowy. Oceny organu nie zmieniło świadectwo pracy z dnia 24 maja 2002 roku, po dostarczeniu którego przeliczono wnioskodawcy wysokość renty decyzją z dnia 12 września 2002 roku. Podobnie organ rentowy potraktował ten okres jako nieskładkowy przy ustalaniu prawa do emerytury na podstawie decyzji z dnia 21 października 2008 roku. Dopiero we wrześniu 2016 roku powziął wiadomość, że w spornym okresie wnioskodawca nie korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego.

W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko J. S. nie znajduje uzasadnienia. Przekonuje on, że ze składanych dokumentów wprost wynika, że w spornym okresie wykonywał pracę i nie korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego. Prawdą jest, że zarówno złożone w dniu 2 września 2002 roku świadectwo pracy, złożone wcześniej wraz z wnioskiem o rentę z dnia 6 września 2001 roku zaświadczenie o okresach pobierania zasiłków, jak również złożony w dniu 18 lutego 2008 roku wniosek nie zawierają informacji o korzystaniu ze świadczenia rehabilitacyjnego od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku. Nie są to jednak dokumenty przesądzające o wykonywaniu pracy, ponieważ organ rentowy oparł swoje ustalenia na decyzji zawartej w aktach (k. 43 t. I a.r.). Co więcej, z treści decyzji wynika, że została ona przesłana do ówczesnego pracodawcy J. S.. W takiej sytuacji należało uznać, że wnioskodawca do dnia 14 września 2016 roku nie udowodnił, że w spornym okresie nie pobrał świadczenia rehabilitacyjnego. Należy zauważyć, że organ rentowy konsekwentnie traktował ten okres jako nieskładkowy. Zarówno w decyzji z dnia 1 października 2001 roku o przyznaniu renty, jak i decyzji z dnia 12 września 2002 roku o jej przeliczeniu z uwzględnieniem okresów zatrudnienia wskazanych w świadectwie pracy. Wnioskodawca nie kwestionował takiego rozstrzygnięcia. Co więcej w dniu 18 lutego 2008 roku zwrócił się do organu rentowego z wnioskiem o uwzględnienie spornego okresu jako składkowego, a w odpowiedzi w piśmie z dnia 4 marca 2008 roku został wprost poinformowany, że okres został potraktowany jako nieskładkowy z powodu korzystania ze świadczenia rehabilitacyjnego (k. 53 t. II a.r.). Wówczas wnioskodawca także nie kwestionował rozstrzygnięcia organu rentowego.

Podobnie postąpił organ rentowy podczas przyznania i ustalania wysokości emerytury decyzją z dnia 21 października 2008 roku, zaliczając sporny okres jako nieskładkowy. Rozstrzygnięcie to nie było kwestionowane. J. S. kolejny wniosek o przeliczenie świadczenia złożył w dniu 17 sierpnia 2016 roku, co spotkało się z decyzją odmowną z dnia 24 sierpnia 2016 roku. Dopiero przy odwołaniu od tej decyzji dołączył pismo od byłego pracodawcy, że od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 31 grudnia 1996 roku nie korzystał z zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego. Należy zauważyć, że do tego momentu wnioskodawca nie przedłożył żadnego dokumentu odnoszącego się do tego okresu. Zaświadczenia i świadectwo pracy nie wskazują co prawda na korzystanie ze świadczenia rehabilitacyjnego, jednak przez cały ten czas ubezpieczony nie przedstawił dokumentu od pracodawcy i organ rentowy miał podstawy do oparcia swoich ustaleń na aktach sprawy. Wnioskodawca zdawał sobie z tego sprawę, będąc o tym poinformowanym. Odpowiednie zaświadczenie uzyskał dopiero w dniu 7 września 2016 roku (data sporządzenia), a do organu rentowego wpłynęło w dniu 14 września 2016 roku. Konsekwencją tego było uwzględnienie odwołania i zaliczenia okresu od dnia 16 maja 1996 roku do dnia 11 listopada 1996 roku do okresów składkowych.

W świetle art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Organ rentowy stosując ten przepis przeliczył emeryturę od dnia 1 sierpnia 2016 roku, tj. od miesiąca złożenia wniosku, który spowodował wydanie zaskarżonej decyzji z dnia 24 sierpnia 2016 roku, a w dalszej kolejności wniesienia odwołania wraz z zaświadczeniem oraz decyzję uwzględniającą to odwołanie. W ocenie Sądu organ rentowy do dnia 14 września 2016 roku nie posiadał informacji, iż w spornym okresie wnioskodawca nie korzystał ze świadczenia rehabilitacyjnego, a ustalenia w prawidłowy sposób oparł na swojej decyzji. Do tego czasu rozstrzygnięcia organu nie były kwestionowane. Nie przeczy temu również treść świadectwa pracy i dotychczasowych zaświadczeń pracodawcy. W tym miejscu należy dodać, że twierdzenia wnioskodawcy, iż w tym okresie, po urlopie wypoczynkowym przez cały czas pracował nie znalazły potwierdzenia. Jak bowiem wynika z dokumentacji od dnia 8 lipca 1996 roku do dnia 31 lipca 1996 roku przebywał na leczeniu rehabilitacyjnym w B. (k. 45 t. I a.r.).

Zaskarżona decyzja okazała się zatem prawidłowa. Organ rentowy mógł wypłacić świadczenie przy uwzględnieniu okresu składkowego dopiero od momentu powzięcia o nim prawidłowych wiadomości. Należy wskazać, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń. Nie można natomiast wypłacić świadczeń z wyrównaniem za czas od nabycia do nich prawa bez względu na to, czy niezłożenie wniosku spowodowane było brakiem staranności w prowadzeniu własnych spraw (zob. Emerytury i renty red. Gudowska 2013, komentarz do art. 129, LEGALIS; wyrok SN z dnia 6 września 2011 roku, II UK 85/11, LEGALIS nr 461911). W tej sytuacji odwołanie J. S. podlegało oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.