Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 906/12 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Lublinie z 2013-09-12

Sygn. akt I C 906/12

0.a.W Y R O K

0.b.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Mariusz Tchórzewski

Protokolant: Ewa Wolniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 września 2013 r. w Lublinie

połączonych spraw z powództwa (...) Sp. z o.o. w W.

przeciwko P. G. (1), P. G. (2), A. G.

o zapłatę kwot 208210,84 zł, 339254, 64 zł, 145458,95 zł z odsetkami

I.  utrzymuje w mocy nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r., w sprawie I Nc 136/12, w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G.;

II.  utrzymuje w mocy nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r., w sprawie I Nc 134/12, w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G.;

III.  utrzymuje w mocy nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r., w sprawie I Nc 133/12, w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G.;

IV.  kosztami postępowań, od ponoszenia, których pozwani byli zwolnieni, obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 906/12 (I C 907/12, I C 908/12)

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 maja 2012 r., (...) Sp. z o.o.w W.wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwani: (...)Sp. z o.o. w W., P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.winni solidarnie zapłacić powódce kwotę 145.458,95 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu oraz koszty postępowania, w tym koszty zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu powódka podniosła, że jest w posiadaniu weksla, którego wystawcą jest pozwana „(...)” Sp. z o.o. w W.. Weksel został wystawiony w dniu 12 października 2006 r. oraz poręczony przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.– również pozwanych w niniejszej sprawie. Następnie, z uwagi na nie wywiązanie się przez pozwaną Spółkę z ciążącego na niej wobec powódki zobowiązania wynikającego z zawartej umowy leasingu, został on przez nią wypełniony w dniu 27 lutego 2012 r., zgodnie z załączoną deklaracją wekslową na kwotę 145.458,95 zł, po czym pozwani wezwani zostali do jego wykupu w terminie do dnia 5 marca 2012 r., czego jednak nie uczynili (uzasadnienie pozwu, k. 3-4).

W dniu 30 maja 2012 r., w sprawie o sygn. akt I Nc 136/12, Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym uwzględnił żądanie (nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, k. 27).

W dniu 20 czerwca 2012 r., pozwani wnieśli zarzuty od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości.

Pozwani podnieśli zarzut potrącenia wierzytelności pozwanej „(...)Sp. z o.o. w W., wynikającej z wartości samochodu M.z zabudową (...)na dzień zwrotu powodowi przedmiotu leasingu oraz wypłaconej mu kwoty odszkodowania. W uzasadnieniu wskazali, że „(...)” Sp. z o.o. w W.łączyła z powódką umowa leasingu zawarta w dniu 12 października 2006 r., której przedmiotem był samochód ciężarowy marki M.z zabudową (...) o wartości określonej w umowie na kwotę 400.635,32 zł. Przedmiot umowy został powodowi zwrócony w dniu 15 czerwca 2011 r., zaś na dzień wygaśnięcia tejże umowy, zaległości pozwanej Spółki wobec powoda, z tytułu opłat leasingowych i odsetek wynosiła 249.727,99 zł, przy czym kwota ta winna być, zdaniem pozwanych, pomniejszona o kwotę 108.348,04 zł, stanowiącą kwotę odszkodowania, która została powódce przyznana i wypłacona w wyniku uszkodzenia pojazdu, co nie zostało jednak przez Spółkę uwzględnione.

Pozwani podnieśli dodatkowo, że powódka nie rozliczyła się również z pozwaną Spółką w oparciu o treść art. 709 15 k.c. Powódka przez okres od wygaśnięcia umowy, miała, bowiem możliwość podjęcia działań w celu uzyskania korzyści z przedmiotu leasingu, który został jej zwrócony, czego jednak nie uczyniła. Wartość przedmiotu umowy leasingu natomiast, zgodnie z wyceną sporządzoną na zlecenie pozwanej Spółki na dzień 21.10.2010 r., wynosiła 267.700,00 zł, przy czym, przy uwzględnieniu 10 % zużycia pojazdu w czasie jego użytkowania przez pozwaną, jego wartość należało określić na kwotę 240.840,00 zł. Przy prawidłowym zagospodarowaniu przedmiotu leasingu, to powódka winna być zobowiązana względem pozwanej Spółki w kwocie 99.460,05 zł, która stanowi różnicę pomiędzy kwotą wskazaną powyżej, a kwotą 141.379,95 zł, stanowiącą zaległość pozwanej Spółki względem powódki z tytułu opłat leasingowych i odsetek.

Powyższe, zdaniem pozwanych, prowadzi do wniosku, iż wskazane powyżej postępowanie powódki, winno zostać również uznane za sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa, polegającym na zaniechaniu zdobywania jakichkolwiek pożytków z jego rzeczy, a na pewno – z zasadami współżycia społecznego, a tym przede wszystkim z zasadą rzetelności i zaufania pomiędzy uczestnikami obrotu gospodarczego.

W związku z powyższym, zarzut potrącenia wierzytelności pozwanej Spółki w kwocie 240.840,00 zł (wynikającej z oszacowanej wartości przedmiotu leasingu na dzień jego zwrotu powódce, przy uwzględnieniu 10 % zużycia sprzętu) jest w ocenie pozwanych zasadny, wskutek czego powództwo winno zostać oddalone (zarzuty od nakazu zapłaty, k. 35-39).

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2012 r., tutejszy Sąd odrzucił zarzuty od nakazu zapłaty w sprawie o sygn. akt I Nc 136/12 wniesione przez pozwaną K. G. (postanowienie wraz z uzasadnieniem k. 76-78).

Postanowieniem z dnia 15 listopada 2012 r., tutejszy Sąd odrzucił zarzuty pozwanej „(...)” Sp. z o.o. w W. (postanowienie wraz z uzasadnieniem, k. 114-114v).

W dniu 23 maja 2012 r., powódka złożyła pozew w postępowaniu nakazowym również przeciwko pozwanym: „(...)” Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G., wnosząc o orzeczenie nakazem zapłaty, że wskazani powyżej pozwani winni solidarnie zapłacić powódce kwotę 339.254,64 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu. W uzasadnieniu podniosła, że jest w posiadaniu weksla, którego wystawcą jest pozwana „(...)” Sp. z o.o. w W.. Weksel został wystawiony w dniu 12 września 2006 r. oraz poręczony przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.– również pozwanych w niniejszej sprawie. Następnie, z uwagi na nie wywiązanie się przez pozwaną Spółkę z ciążącego na niej wobec powódki zobowiązania wynikającego z zawartej umowy leasingu, został on przez nią wypełniony w dniu 27 lutego 2012 r., zgodnie z załączoną deklaracją wekslową na kwotę 339.254,64 zł, po czym pozwani wezwani zostali do jego wykupu w terminie do dnia 5 marca 2012 r., czego jednak nie uczynili (uzasadnienie pozwu, k. 225).

W dniu 30 maja 2012 r., w sprawie o sygn. akt I Nc 134/12, Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty, w którym uwzględnił żądanie (nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, k. 249).

W dniu 20 czerwca 2012 r., pozwani wnieśli zarzuty od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwani wskazali, że „(...)” Sp. z o.o. w W.łączyła z powódką umowa leasingu zawarta w dniu 12 września 2006 r., której przedmiotem był samochód ciężarowy marki I. (...)o wartości określonej w umowie na kwotę 412.490,75 zł. Przedmiot umowy został powódce zwrócony w dniu 20 czerwca 2011 r., zaś na dzień wygaśnięcia tejże umowy, zaległości pozwanej Spółki wobec powoda, z tytułu opłat leasingowych i odsetek wynosiła 170.515,59 zł.

Pozwani podnieśli dodatkowo, że powódka nie rozliczyła się z pozwaną Spółką w oparciu o treść art. 709 15 k.c. Powódka przez okres od wygaśnięcia umowy, miała bowiem możliwość podjęcia działań w celu uzyskania korzyści z przedmiotu leasingu, który został jej zwrócony, czego jednak nie uczyniła. Wartość przedmiotu umowy leasingu natomiast, na dzień jego wydania była nie mniejsza, niż kwota 206.000,00 zł. Z powyższego w sposób jednoznaczny wynika więc, iż po odjęciu od wartości pojazdu zaległości pozwanej, wartość ta winna być bliska zeru. Zatem, przy prawidłowym zagospodarowaniu przedmiotu leasingu, pozwana Spółka nie miałaby praktycznie żadnych zaległości wobec powódki. Wskazane powyżej postępowanie powódki, winno zostać również uznane za sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa, polegającym na zaniechaniu zdobywania jakichkolwiek pożytków z jego rzeczy, a na pewno – z zasadami współżycia społecznego, a tym przede wszystkim z zasadą rzetelności i zaufania pomiędzy uczestnikami obrotu gospodarczego (zarzuty od nakazu zapłaty, k. 257-260).

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2012 r., tutejszy Sąd odrzucił zarzuty od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w dniu 30 maja 2012 r. w sprawie o sygn. akt I Nc 134/12 wniesione przez pozwaną K. G. (postanowienie wraz z uzasadnieniem k. 284-286).

Z kolei postanowieniem z dnia 15 listopada 2012 r., tutejszy Sąd odrzucił zarzuty pozwanej „(...)” Sp. z o.o. w W. (postanowienie wraz z uzasadnieniem, k. 321-322v).

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2013 r., tutejszy Sąd połączył sprawę o sygn. akt I C 908/12 do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą I C 906/12 (postanowienie, k. 429).

(...) Sp. z o.o.w W.domagała się również orzeczenia nakazem zapłaty, aby pozwani: „(...)” Sp. z o.o. w W., P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.solidarnie zapłacili powódce kwotę 208.210,84 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu. W uzasadnieniu podniosła, że jest w posiadaniu weksla, którego wystawcą jest pozwana „(...)” Sp. z o.o. w W.. Weksel został wystawiony w dniu 22 września 2006 r. oraz poręczony przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.– również pozwanych w niniejszej sprawie. Następnie, z uwagi na nie wywiązanie się przez pozwaną Spółkę z ciążącego na niej wobec powódki zobowiązania wynikającego z zawartej umowy leasingu, został on przez nią wypełniony w dniu 27 lutego 2012 r., zgodnie z załączoną deklaracją wekslową na kwotę 208.210,84 zł, po czym pozwani wezwani zostali do jego wykupu w terminie do dnia 5 marca 2012 r., czego jednak nie uczynili (uzasadnienie pozwu, k. 477).

W dniu 30 maja 2012 r., w sprawie o sygn. akt I Nc 133/12, Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym uwzględnił żądanie (dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, k. 501).

W dniu 20 czerwca 2012 r., pozwani wnieśli zarzuty od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazali, że „(...)” Sp. z o.o. w W.łączyła z powódką umowa leasingu zawarta w dniu 22 września 2006 r., której przedmiotem był samochód ciężarowy marki I. (...)o wartości określonej w umowie na kwotę 409.836,00 zł. Przedmiot umowy został powódce zwrócony w dniu 15 grudnia 2010 r., zaś na dzień wygaśnięcia tejże umowy, zaległości pozwanej Spółki wobec powódki, z tytułu opłat leasingowych i odsetek wynosiła 165.629,15 zł.

Pozwani podnieśli dodatkowo, że powódka nie rozliczyła się z pozwaną Spółką w oparciu o treść art. 709 15 k.c. Powódka przez okres od wygaśnięcia umowy, miała bowiem możliwość podjęcia działań w celu uzyskania korzyści z przedmiotu leasingu, który został jej zwrócony, czego jednak nie uczyniła. Wartość przedmiotu umowy leasingu, zgodnie z wyceną sporządzoną na zlecenie powódki na dzień 3.11.2010 r. wynosiła 228.900,00. Z powyższego ma więc wynikać, iż po odjęciu od wartości pojazdu zaległości pozwanej, wartość ta winna być bliska zeru. Wskazane powyżej postępowanie powódki, winno zostać również uznane za sprzeczne ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem prawa, polegającym na zaniechaniu zdobywania jakichkolwiek pożytków z jego rzeczy, a na pewno – z zasadami współżycia społecznego, a tym przede wszystkim z zasadą rzetelności i zaufania pomiędzy uczestnikami obrotu gospodarczego (zarzuty od nakazu zapłaty, k. 510-513).

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2012 r., tutejszy Sąd, odrzucił zarzuty od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w dniu 30 maja 2012 r. w sprawie o sygn. akt I Nc 133/12 wniesione przez pozwaną K. G. (postanowienie wraz z uzasadnieniem k. 548-550). Postanowieniem z dnia 15 listopada 2012 r., tutejszy Sąd odrzucił zarzuty pozwanej „(...)” Sp. z o.o. w W. (postanowienie wraz z uzasadnieniem, k. 586-586v).

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2013 r., tutejszy Sąd połączył sprawę o sygn. akt I C 907/12 do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą I C 906/12 (postanowienie, skrócony protokół rozprawy, k. 697v).

W piśmie procesowym z dnia 18 marca 2013 r., powódka podtrzymała swoje dotychczasowe wnioski i twierdzenia, które w jej ocenie, winny skutkować utrzymaniem nakazów zapłaty w mocy, w całości, wobec spełnienia przesłanek z art. 471 k.c. oraz z uwagi na postanowienia O.W.U.L., przemawiające za odpowiedzialnością pozwanych za nie wykonanie zobowiązań wynikających z umów leasingu (pismo procesowe, k. 699-704).

W toku postępowań, strony podtrzymywały zaprezentowane w trzech połączonych sprawach stanowisko, przy czym pozwani per facta concludentia odmówili złożenia wyjaśnień informacyjnych i zeznań w sprawie.

W sprawie I C 906/12, Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny.

W dniu 12 października 2006 r., pomiędzy (...) Sp. z o.o.w W.– jako Finansującym, a „(...)” Sp. z o.o. w W.– Korzystającym, zawarta została umowa leasingu operacyjnego (w walucie obcej, zmienna stopa procentowa) Nr (...). Przedmiotem umowy był samochód ciężarowy marki M.z zabudową (...)(wywrotka) (...), rok produkcji 2006. Przedmiot leasingu został ubezpieczony przez Korzystającego na rzecz Finansującego w zakresie OC/AC/NW/Assistance Polska (§ 5 umowy i § 24 i nast. O.W.U.L.).

W ramach umowy leasingu, Finansujący zobowiązał się nabyć od wskazanego przez Korzystającego zbywcy (Dostawcy, tj. (...) Sp. z o.o.w S.i (...)Sp. z o.o. w K.), określony powyżej pojazd i oddać Korzystającemu do używania lub do używania i pobierania pożytków rzecz na czas oznaczony, rozpoczynający się z dniem podpisania umowy leasingu, a kończący się z upływem miesiąca, za który zgodnie z „Harmonogramem Opłat” należna jest ostatnia opłata leasingowa (Podstawowy Okres Leasingu) (§ 1 pkt 1 umowy). Na dzień zawarcia umowy leasingu, cena przedmiotu leasingu określona została na kwotę 400.635,32 zł netto (§ 2 pkt 1 umowy).

Zgodnie zaś z § 6 umowy, zabezpieczeniem płatności wynagrodzenia i innych zobowiązań pieniężnych wynikających lub mogących powstać w związku z umową leasingu był weksel in blanco poręczony przez udziałowców i współmałżonki (umowa leasingu, k. 54-55).

W związku z powyższym, w dniu 12 października 2006 r. w W.(...)” Sp. z o.o. w W.wystawiła weksel in blanco, podpisany, zgodnie z zasadami reprezentacji, przez członka zarządu Spółki (...). Weksel poręczony został przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.. Do weksla in blanco dołączona została deklaracja wekslowa (weksel k. 24; deklaracja wekslowa, k. 25; okoliczność bezsporna).

Korzystający odebrał przedmiot leasingu bez zastrzeżeń w dniu 2 listopada 2006 r. (protokół odbioru przedmiotu leasingu, k. 146; okoliczność bezsporna).

Wobec nie regulowania przez Korzystającego należności wynikających z umowy leasingu, Finansujący, na podstawie postanowień O.W.U.L. wypowiedział tę umowę w trybie natychmiastowym, wzywając go do:

1.  zapłaty kwoty 167.655,08 zł tytułem opłat leasingowych wymagalnych do dnia rozwiązania umowy;

2.  innych opłat leasingowych i kosztów wynikających z umowy leasingu – łącznie z należnymi odsetkami w wysokości określonej z tytułu nieterminowych płatności;

3.  zwrotu przedmiotu leasingu.

(...)” Sp. z o. o. w W.poinformowała nadto, iż w odrębnym piśmie może wezwać Korzystającego do zapłaty przysługującego jej odszkodowania określonego w O.W.U.L. Wypowiedzenie umowy, Spółka „(...)” odebrała w dniu 23 czerwca 2010 r. (wypowiedzenie, k. 151; zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 152; okoliczność bezsporna).

Jednocześnie, Finansujący przesłał Korzystającemu wstępne rozliczenie finansowe umowy leasingu według stanu na dzień jej rozwiązania (wezwanie do zapłaty, k. 149; zlecenie windykacji, k. 150; okoliczność bezsporna).

Pismami z dnia: 7 września 2010 r. i 18 listopada 2010 r., (...) Spółka Akcyjna w W. zawiadomił (...) Sp. z o.o. w W. o przyznaniu odszkodowania w łącznej wysokości 108.348,04 zł.

Kwota ta rozliczona została na poczet należności Korzystającego z przedmiotowej umowy:

- dziewięć zaległych opłat miesięcznych za okres od kwietnia 2009 r. do grudnia 2009 r.;

- składka ubezpieczeniowa za kolejny okres składkowy;

- podatek od środków transportu (II rata 2009 r.) (zawiadomienia, k. 58, 59; arkusz – stan rozliczeń, k. 155-156; okoliczność bezsporna).

Pomimo wezwania Finansującego, Korzystający nie dokonał zwrotu przedmiotu umowy leasingu, dlatego też podmiot upoważniony przez (...) Sp. z o.o. w W. odebrał go w dniu 15 czerwca 2011 r. (protokół przejęcia i zabezpieczenia ruchomości, k. 171; okoliczność bezsporna).

Pojazd stanowiący przedmiot umowy leasingu został wyceniony przez biegłego rzeczoznawcę na kwotę 203.029,00 zł, a następnie sprzedany w trybie licytacji za cenę 266.910,00 zł brutto (217.000,00 zł netto) (wycena, k. 174-183; faktura VAT, k. 184; okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 10 listopada 2011 r., (...)przesłał Spółce (...)” ostateczne rozliczenie umowy leasingu, uwzględniając cenę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu leasingu, wzywając ją jednocześnie do zapłaty pozostałej należności z umowy leasingu (ostateczne rozliczenie, k. 185; okoliczność bezsporna).

Korzystający nie uregulował jednak zaległości powstałych w związku z używaniem przedmiotu leasingu. Dlatego też, w dniu 27 lutego 2012 r., (...) Sp. z o.o. w W. wypełniła weksel in blanco, na sumę 145.458,95 złotych (weksel, k. 24; okoliczność bezsporna). Następnie wezwała wystawcę weksla oraz jego poręczycieli do jego wykupu z terminem płatności na dzień 5 marca 2012 r.. Wezwania do wykupu weksla zostały przez nich odebrane, niemniej jednak do dnia 5 marca 2012 r., weksel nie został wykupiony (wezwania do wykupu weksla, k. 13-17; zwrotne potwierdzenia odbioru, k. 18; okoliczność bezsporna).

W sprawie I C 908/12, Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny.

W dniu 12 września 2006 r., pomiędzy (...) Sp. z o.o.w W.– jako Finansującym, a „(...)” Sp. z o.o. w W.– Korzystającym, zawarta została umowa leasingu operacyjnego (w walucie obcej, zmienna stopa procentowa) Nr (...). Przedmiotem umowy był samochód ciężarowy – wywrotka I. (...), rok produkcji 2006, który ubezpieczony został przez Korzystającego na rzecz Finansującego w zakresie OC/AC/NW/Assistance Polska (§ 5 umowy i § 24 i nast. O.W.U.L.).

W ramach umowy leasingu, Finansujący zobowiązał się nabyć od wskazanego przez Korzystającego zbywcy (Dostawcy, tj. (...) Sp. z o.o.w O.), określony powyżej pojazd i oddać Korzystającemu do używania lub do używania i pobierania pożytków rzecz na czas oznaczony rozpoczynający się z dniem podpisania umowy leasingu, a kończący się z upływem miesiąca, za który zgodnie z „Harmonogramem Opłat” należna jest ostatnia opłata leasingowa (Podstawowy Okres Leasingu) (§ 1 pkt 1 umowy).

Na dzień zawarcia umowy leasingu, cena przedmiotu leasingu określona została na kwotę 412.490,75 zł netto (§ 2 pkt 1 umowy).

Zgodnie zaś z § 6 umowy, zabezpieczeniem płatności wynagrodzenia i innych zobowiązań pieniężnych wynikających lub mogących powstać w związku z umową leasingu był weksel in blanco poręczony przez udziałowców i współmałżonki (dowód: umowa leasingu, k. 345-348; okoliczność bezsporna).

W związku z powyższym, w dniu 12 września 2006 r. w W.(...)” Sp. z o.o. w W.wystawiła weksel in blanco, podpisany, zgodnie z zasadami reprezentacji, przez członka zarządu Spółki (...). Weksel poręczony został przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.. Do weksla in blanco dołączona została deklaracja wekslowa (weksel, k. 247; deklaracja wekslowa, k. 246; okoliczność bezsporna).

W dniu 20 listopada 2006 r. sporządzony został Aneks Nr (...) do umowy leasingu Nr (...), wprowadzający nowy harmonogram opłat leasingowych (Aneks, k. 350; okoliczność bezsporna).

Korzystający odebrał przedmiot leasingu bez zastrzeżeń w dniu 26 września 2006 r. (protokół odbioru przedmiotu leasingu, k. 349; okoliczność bezsporna).

Wobec nie regulowania przez Korzystającego zaległości wynikających z umowy leasingu, Finansujący, na podstawie postanowień O.W.U.L. wypowiedział tę umowę w trybie natychmiastowym, wzywając go do:

1.  zapłaty kwoty 170.515,59 zł tytułem opłat leasingowych wymagalnych do dnia rozwiązania umowy;

2.  innych opłat leasingowych i kosztów wynikających z umowy leasingu – łącznie z należnymi odsetkami w wysokości określonej z tytułu nieterminowych płatności;

3.  zwrotu przedmiotu leasingu.

(...)” Sp. z o. o. w W., poinformowała nadto, iż w odrębnym piśmie może wezwać Korzystającego do zapłaty przysługującego jej odszkodowania określonego w O.W.U.L. Wypowiedzenie umowy Spółka „(...)” odebrała w dniu 23 czerwca 2010 r. (wypowiedzenie, k. 353; zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 354; okoliczność bezsporna).

Jednocześnie, Finansujący przesłał Korzystającemu wstępne rozliczenie finansowe umowy leasingu według stanu na dzień jej rozwiązania (wezwanie do zapłaty, k. 353; zlecenie windykacji, k. 354; okoliczność bezsporna).

Pomimo wezwania Finansującego, Korzystający nie dokonał zwrotu przedmiotu umowy leasingu, dlatego też podmiot upoważniony przez (...) Sp. z o.o. w W. odebrał go w dniu 15 czerwca 2011 r., przy czym, od razu przekazał do dyspozycji Komendy Wojewódzkiej Policji w G., w związku z prowadzonym postępowaniem karnym. Dlatego też, pojazd stanowiący przedmiot umowy leasingu Finansujący otrzymał dopiero w dniu 20 czerwca 2011 r. (protokół przejęcia i zabezpieczenia ruchomości, k. 357; protokół przyjęcia przedmiotu na magazyn, k. 360-361; okoliczność bezsporna).

Następnie pojazd stanowiący przedmiot umowy leasingu został wyceniony przez biegłego rzeczoznawcę na kwotę 120.200,00 zł, po czym oddany do używania lub do używania i pobierania pożytków osobie trzeciej, na podstawie nowej umowy leasingu operacyjnego z dnia 20 września 2011 r., Nr (...), której wartość określona została na kwotę 165.200,00 zł netto (wycena, k. 362-372; umowa leasingu, k. 373-374; okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 14 listopada 2011 r., (...)przesłał Spółce (...)” ostateczne rozliczenie umowy leasingu, uwzględniając fakt objęcia przedmiotu leasingu nową umową z podmiotem trzecim o określonej wartości, wzywając ją jednocześnie do zapłaty należności z umowy leasingu. Wezwanie odebrane zostało w dniu 21 listopada 2011 r. (ostateczne rozliczenie, k. 378; zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 379; okoliczność bezsporna).

Korzystający nie uregulował jednak zaległości powstałych w związku z używaniem przedmiotu leasingu. Dlatego też, w dniu 27 lutego 2012 r., (...) Sp. z o.o. w W. wypełniła weksel in blanco na sumę 339.254,64 zł (weksel, k. 247; okoliczność bezsporna).

Następnie wezwała wystawcę weksla oraz jego poręczycieli do jego wykupu z terminem płatności na dzień 5 marca 2012 r.. Wezwania do wykupu weksla zostały przez nich odebrane, niemniej jednak do dnia 5 marca 2012 r., weksel nie został wykupiony (wezwania do wykupu weksla, k. 235-239; zwrotne potwierdzenia odbioru, k. 240; okoliczność bezsporna).

W sprawie I C 907/12, Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny.

W dniu 22 września 2006 r., pomiędzy (...) Sp. z o.o.w W.– jako Finansującym, a „(...)” Sp. z o.o. w W.– Korzystającym, zawarta została umowa leasingu operacyjnego (w walucie obcej, zmienna stopa procentowa) Nr (...). Przedmiotem umowy był samochód ciężarowy – wywrotka I. (...), rok produkcji 2006, który ubezpieczony został przez Korzystającego na rzecz Finansującego w zakresie OC/AC/NW/Assistance Polska (§ 5 umowy i § 24 i nast. O.W.U.L.).

W ramach umowy leasingu, Finansujący zobowiązał się nabyć od wskazanego przez Korzystającego zbywcy (Dostawcy, tj. (...) Sp. z o.o.w O.), określony powyżej pojazd i oddać Korzystającemu do używania lub do używania i pobierania pożytków rzecz na czas oznaczony rozpoczynający się z dniem podpisania umowy leasingu, a kończący się z upływem miesiąca, za który zgodnie z „Harmonogramem Opłat” należna jest ostatnia opłata leasingowa (Podstawowy Okres Leasingu) (§ 1 pkt 1 umowy).

Na dzień zawarcia umowy leasingu, cena przedmiotu leasingu określona została na kwotę 409.836,00 zł netto (§ 2 pkt 1 umowy).

Zgodnie zaś z § 6 umowy, zabezpieczeniem płatności wynagrodzenia i innych zobowiązań pieniężnych wynikających lub mogących powstać w związku z umową leasingu był weksel in blanco (umowa leasingu, k. 611-612; okoliczność bezsporna).

W związku z powyższym, w dniu 22 września 2006 r. w W.(...)” Sp. z o.o. w W.wystawiła weksel in blanco, podpisany, zgodnie z zasadami reprezentacji, przez członka zarządu Spółki (...). Weksel poręczony został przez: P. G. (1), P. G. (2), A. G.i K. G.. Do weksla in blanco dołączona została deklaracja wekslowa (weksel, k. 499; deklaracja wekslowa, k. 498; okoliczność bezsporna).

Korzystający odebrał przedmiot leasingu bez zastrzeżeń w dniu 27 września 2006 r. (protokół odbioru przedmiotu leasingu, k. 623; okoliczność bezsporna).

Wobec nie regulowania przez Korzystającego zaległości wynikających z umowy leasingu, Finansujący, na podstawie postanowień O.W.U.L. wypowiedział tę umowę w trybie natychmiastowym, wzywając go do:

1.  zapłaty kwoty 165.629,15 zł tytułem opłat leasingowych wymagalnych do dnia rozwiązania umowy;

2.  innych opłat leasingowych i kosztów wynikających z umowy leasingu – łącznie z należnymi odsetkami w wysokości określonej z tytułu nieterminowych płatności;

3.  zwrotu przedmiotu leasingu.

(...)” Sp. z o. o. w W., poinformowała nadto, iż w odrębnym piśmie może wezwać Korzystającego do zapłaty przysługującego jej odszkodowania określonego w O.W.U.L. Wypowiedzenie umowy, Spółka „(...)” odebrała w dniu 23 czerwca 2010 r. (wypowiedzenie, k. 626; zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 627; okoliczność bezsporna).

Jednocześnie, Finansujący przesłał Korzystającemu wstępne rozliczenie finansowe umowy leasingu według stanu na dzień jej rozwiązania (wezwanie do zapłaty, k. 624; zlecenie windykacji, k. 625; okoliczność bezsporna).

Pomimo wezwania Finansującego, Korzystający nie dokonał zwrotu przedmiotu umowy leasingu, dlatego też podmiot upoważniony przez (...) Sp. z o.o. w W. odebrał go w dniu 15 grudnia 2010 r. (protokół przyjęcia pojazdu na magazyn, k. 629-630; okoliczność bezsporna).

Pojazd stanowiący przedmiot umowy leasingu został wyceniony przez biegłego rzeczoznawcę na kwotę 130.900 zł, a następnie sprzedany w trybie licytacji za cenę 232.962,00 zł brutto (189.400,00 zł netto) (wycena, k. 631-638; faktura VAT, k. 639; okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 2 września 2011 r., (...)przesłał Spółce (...)” ostateczne rozliczenie umowy leasingu, uwzględniając cenę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu leasingu, wzywając ją jednocześnie do zapłaty należności z umowy leasingu. Wezwanie odebrane zostało w dniu 7 września 2011 r. (ostateczne rozliczenie, k. 667; zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 668; okoliczność bezsporna).

Korzystający nie uregulował jednak zaległości powstałych w związku z używaniem przedmiotu leasingu. Dlatego też, w dniu 27 lutego 2012 r., (...) Sp. z o.o. w W. wypełniła weksel in blanco na sumę 208.210,84 złotych (weksel, k. 498; okoliczność bezsporna).

Następnie wezwała wystawcę weksla oraz jego poręczycieli do jego wykupu z terminem płatności na dzień 5 marca 2012 r. Wezwania do wykupu weksla zostały przez nich odebrane, niemniej jednak do dnia 5 marca 2012 r., weksel nie został wykupiony (wezwania do wykupu weksla, k. 487-491; zwrotne potwierdzenia odbioru, k. 492; okoliczność bezsporna).

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na wskazanych powyżej dowodach.

Odnośnie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, należy wskazać, iż żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń, co do ich prawdziwości. Sąd z urzędu nie dostrzegł również jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania ich mocy dowodowej. Stąd też, ta kategoria dowodów została obdarzona przez Sąd w całości walorem wiarygodności.

Podkreślić należy, iż okoliczności, które zostały wykazane tymi dowodami, były pomiędzy stronami bezsporne.

Pozwani, mimo dopuszczenia dowodu z ich zeznań na okoliczności podnoszone w zarzutach i mimo umożliwienia im składania tych zeznań przed sądem miejsca zamieszkania, uniemożliwili przeprowadzenie dowodów, poprzez nieusprawiedliwione stawiennictwo na rozprawie, nie pozwalając na dokładne poznanie stanowiska strony, co do przyczyn powstania i wysokości ich długów wobec powódki. Na rozprawie w dniu 12 września 2013 r., Sąd oddalił wszystkie wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę pozwaną, we wszystkich połączonych sprawach, z uwagi na ich zbędność dla rozstrzygnięcia niniejszych procesów, ponieważ okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia tychże spraw zostały dostatecznie wyjaśnione poprzez dowody z dokumentów dołączonych do akt niniejszego postępowania. Dowody z dokumentów wyczerpywały również tezy dowodowe, sformułowane we wnioskach dowodowych zgłoszonych przez stronę pozwaną, żadna ze stron procesu, reprezentowana przez profesjonalnych pełnomocników, nie zgłosiła wobec powyższego zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. (skrócony protokół rozprawy, k. 732).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwa są zasadne.

Z uwagi na tożsamość stanów faktycznych w połączonych sprawach, poniższe wywody będą miały wymiar uniwersalny dla wszystkich trzech procesów.

Bezsporne w niniejszej sprawie były okoliczności rozwiązania umów leasingu przez powódkę z przyczyn leżących po stronie pozwanej „(...)” Sp. z o.o. w W., okoliczności istnienia zaległości nie uregulowanych przez Korzystającego, a także okoliczności zwrotu przedmiotu leasingu przez Korzystającego powódce dopiero po upływie pół roku (w przypadku umowy nr (...)) oraz roku od daty zakończenia umowy leasingu (w przypadku pozostałych umów leasingu), pomimo wezwań powódki w tym przedmiocie.

Analizując treść zarzutów od nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym, zgłoszonych w trzech połączonych sprawach należy natomiast wskazać, iż kwestią sporną była okoliczność, czy powodowa Spółka, przy rozliczaniu każdej z umów, uwzględniła cenę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotów leasingu oraz czy zaniżyła wartość przedmiotów leasingu przy ich sprzedaży.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w przypadku wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, wydanego na podstawie weksla, spór z płaszczyzny stosunku prawa wekslowego przenosi się - wedle orzecznictwa Sądu Najwyższego - na płaszczyznę stosunku prawa cywilnego ( vide uzasadnienie wyr. Sądu Najwyższego z dnia II CKN 25/00, OSN 2001/7-8/117).

Zgodnie z treścią art. 471 k.c., dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Podkreślić należy, że w ramach okoliczności niniejszej sprawy, odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania lub nienależyte wykonanie zobowiązania, należy interpretować z uwzględnieniem specyfiki i istoty umowy leasingu. Zgodnie z treścią art. 709 1 k.c., przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne równe, co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Z treści powyższego przepisu wynika, zatem że przez cały okres trwania umowy leasingu, Finansujący pozostaje właścicielem pozbawionym fizycznego władztwa nad przedmiotem leasingu, który został w całości przez niego sfinansowany. Korzystający natomiast – jako osoba używająca przedmiotu leasingu dla swoich interesów, powinien ponosić odpowiedzialność za szkody wynikłe dla innych osób, chociażby sam winy nie ponosił.

Źródło roszczenia o odszkodowanie umowne stanowią przede wszystkim przepisy kodeksu cywilnego. I tak, zgodnie z treścią 709 15 k.c., w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a nie zapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na zajęte w judykaturze stanowisko (wyr. SN z dnia 9 września 2010 r. I CSK 641/09), które Sąd Okręgowy w pełni podziela, iż natychmiastowa, tj. z chwilą rozwiązania umowy leasingu wskutek jej wypowiedzenia, zapłata finansującemu przez korzystającego wszystkich przewidzianych w umowie, a nieuiszczonych rat ma na celu przywrócenie takiego stanu, w jakim finansujący znajdowałby się, gdyby korzystający należycie wykonywał umowę leasingu i nie dał powodów do jej przedwczesnego zakończenia. Pełni, zatem funkcje odszkodowania za szkodę wyrządzoną finansującemu wskutek naruszenia przez korzystającego umowy leasingu z przyczyn, za które on odpowiada. Pełna jednak kwota ustalonych w umowie, a niezapłaconych rat, mogłaby przewyższać uszczerbek powstały w majątku finansującego, czyli wykraczać poza wyznaczone przez art. 361 § 2 k.c. granice dopuszczalnej wysokości odszkodowania. Dlatego w art. 709 15 k.c. przewidziano pomniejszenie kwoty umówionych, a niezapłaconych rat o dwa rodzaje korzyści: o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek zapłaty rat przed terminem określonym w umowie leasingu, i po drugie, o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek rozwiązania umowy leasingu w następstwie jej wypowiedzenia. Pomniejszenie to jest oparte na założeniach compensatio lucri cum damno.

Zgodnie z art. 709 15 k.c. (w świetle przywołanego judykatu), finansujący może żądać od korzystającego, z chwilą rozwiązania umowy wskutek jej wypowiedzenia, nie tylko zapłaty rat, których terminy wymagalności przypadły przed tą chwilą, ale i wszystkich pozostałych umówionych rat, których ustalone terminy wymagalności przypadają po tej chwili. Według omawianego przepisu, ostatnio wymienione raty stają się, więc natychmiast wymagalne z chwilą rozwiązania umowy leasingu wskutek jej wypowiedzenia i do tych właśnie rat ma zastosowanie rozwiązanie, które przewiduje pomniejszenie wypłacanych finansującemu rat o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem.

W przypadkach, w których korzystający, stosownie do art. 709 15 k.c., obowiązany jest do zapłaty finansującemu wszystkich niezapłaconych rat z chwilą rozwiązania umowy leasingu na skutek jej wypowiedzenia, części przyszłych rat, obejmujące odsetki stanowiące koszt "kredytu rzeczowego", zaciągniętego przez korzystającego u finansującego, powinny zostać odliczone od sumy niezapłaconych rat, jako korzyści uzyskane przez finansującego wskutek obowiązku korzystającego zapłacenia finansującemu przyszłych rat przed umówionym terminem. Jeżeli bowiem z chwilą rozwiązania umowy odpadł obowiązek finansującego kredytowania korzystającego, nie powinno się już finansującemu należeć z tego tytułu wynagrodzenie.

Korzyść uzyskaną przez finansującego wskutek rozwiązania umowy leasingu należy wiązać przede wszystkim z odzyskaniem przez finansującego przedmiotu leasingu i wynikającą stąd możliwością decydowania o jego dalszych losach. O wysokości tej korzyści rozstrzyga wartość odzyskanego przedmiotu. Wartość ta, ze względu na charakter regulacji zawartej w art. 709 15 k.c., powinna być określana na zasadach, na jakich określa się wartość dóbr przy ustalaniu odpowiedzialności odszkodowawczej. Należy przy tym mieć w szczególności na względzie, czy dany przedmiot może być jeszcze eksploatowany na podstawie nowej umowy leasingu. Jeżeli zaś zawarto już, co do niego, nową umowę leasingu, za miarodajną należy uznać jego wartość określoną przez strony tej umowy. Uzyskanie w następstwie rozwiązania wcześniejszej umowy leasingu przez finansującego korzyści w tej wysokości jest tu bezsporne, a przy tym wynika ona z transakcji rynkowej.

Za korzyści uzyskane przez finansującego wskutek rozwiązania umowy leasingu nie można natomiast uznać rat należnych na podstawie nowej umowy, dotyczącej tego samego przedmiotu; ani wszystkich tych rat, ani niektórych z nich, np. opłaty wstępnej; ani całości poszczególnych rat, ani określonej ich części, np. prowizji. Ich źródłem jest, bowiem nowa umowa leasingu, a nie samo rozwiązanie umowy wcześniejszej. Zastrzeżone w nowej umowie raty w zakresie obejmującym prowizję finansującego stanowią wynagrodzenie usług pozostających w związku jedynie z tą umową. W pozostałym natomiast zakresie obejmują spłatę ustalonej w tej umowie wartości rzeczy oddanej do używania nowemu korzystającemu. Pomniejszenie sumy rat, o których mowa w art. 709 15 k.c., o wartość rzeczy objętej nową umową i o raty należne na podstawie nowej umowy, zawierające w sobie spłatę tej wartości prowadziłoby, zatem do podwójnego odliczenia wartości rzeczy odzyskanej przez finansującego wskutek rozwiązania wcześniejszej umowy. W rezultacie uwzględnienie w rozliczeniu, które przewiduje art. 709 15 k.c., rat należnych finansującemu na podstawie nowej umowy leasingu, dotyczącej tego samego przedmiotu, pozostawałoby w sprzeczności z założeniami przyświecającymi temu przepisowi.

Problematyka odszkodowania umownego została również uregulowana w przepisach § 35 O.W.U.L.. Analizując treść tego postanowienia umownego, w zestawieniu ze sposobem rozliczenia zaległości pozwanej Spółki wynikających z zawartych umów leasingu, przedstawione w poszczególnych sprawach, w pismach procesowych powódki, złożonych w odpowiedzi na zarzuty od nakazów zapłaty, wynika, że powodowa Spółka rozliczyła przedmiotowe umowy zgodnie z § 35 ust. 14 O.W.U.L. poprzez pomniejszenie odszkodowania umownego o cenę sprzedaży netto przedmiotu leasingu, a następnie uwzględnienie należności z umowy nie uiszczonych przez Korzystającego (ust. 16) – zatem zgodnie z literalnym brzmieniem art. 709 15 k.c.

Podkreślić należy, że podczas odbioru przedmiotów określonych w umowie leasingu, ich wartość ustalona została w oparciu o ekspertyzy techniczne. Niemniej jednak, przedmioty te zostały zbyte za ceny przewyższające wartości wynikające z poszczególnych ekspertyz, co niewątpliwie skutkowało powstaniem korzyści po stronie pozwanej Spółki.

Reasumując, w ocenie Sądu, powodowa Spółka, rozliczyła zaległości pozwanej powstałe w wyniku nie wykonania umów leasingu, zgodnie z treścią art. 709 15 k.c.

Odnosząc się z kolei do problematyki kary umownej należy wskazać, że z uwagi na przetrzymywanie przez Korzystającego przez znaczny okres (do kilkunastu miesięcy), wskazanych powyżej, przedmiotów leasingu – co stanowiło okoliczność bezsporną – powódka pozbawiona była możności uzyskania jakichkolwiek pożytków z tych rzeczy (jedyną korzyścią, jaką powódka mogła uwzględnić w ramach odszkodowania umownego i pozostałych zaległości była cena uzyskana ze sprzedaży każdego z przedmiotu leasingu).

Inaczej rzecz ujmując, Korzystający nie zapłacił należności wynikających z treści każdej z umów leasingu, jak również nie zwrócił w terminie umownym przedmiotów leasingu, stanowiących własność Finansującego, co w pełni uzasadnia roszczenie w zakresie kary umownej za bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu, o czym stanowi treść § 38 ust. 6 O.W.U.L., zgodnie z którym, w razie opóźnienia w zwrocie przedmiotu leasingu po rozwiązaniu umowy leasingu lub jej wygaśnięcia wskutek okoliczności, określonych w § 37 pkt d) albo nie przeniesieniu na Korzystającego przedmiotu leasingu, Korzystający zobowiązany jest do zapłacenia Finansującemu kary umownej w wysokości 0,17 % ceny nabycia przedmiotu leasingu określonej w umowie leasingu za każdy dzień opóźnienia.

Obowiązki Korzystającego, w razie opóźnienia w zwrocie przedmiotu leasingu i odpowiadające im uprawnienia Finansującego stanowią, bowiem w sposób oczywisty elementy świadczenia wynikającego z umowy leasingu – ich niewykonanie kreuje obowiązek naprawienia powstałej w tym zakresie szkody wyrażony poprzez zapłatę kary umownej z tytułu niewykonania przez Korzystającego świadczenia niepieniężnego w postaci zwrotu przedmiotu leasingu Finansującemu po zakończeniu umowy (art. 483 i nast. k.c.) i to niezależnie od przyczyn zakończenia umowy.

Zdaniem Sądu, zasadnym było, w ramach ostatecznego rozliczenia umowy leasingu, nadwyżkę w kwocie 68.956,05 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą 148.043,95 zł odszkodowania umownego, a nie zapłaconych opłat leasingowych w części kapitałowej i ceny wykupu, zaliczyć na poczet kary za bezumowne korzystanie z pojazdu.

W ocenie Sądu, chybiony jest zgłoszony zarzut potrącenia. Zgodnie z treścią art. 498 § 1 k.c. dokonanie potrącenia ustawowego jest możliwe w przypadku spełnienia następujących przesłanek:

1.gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami;

2. przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku;

3.obie wierzytelności są wymagalne;

4.obie wierzytelności mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym (są zaskarżalne).

Potrącenie jest czynnością materialno prawną skutkującą umorzeniem wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej. Zgodnie z art. 499 k.c. potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie to ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Od tak rozumianego potrącenia należy odróżnić zarzut potrącenia zgłaszany w toku postępowania sądowego, co w rezultacie skutkuje oddaleniem powództwa w odpowiednim zakresie (wyr. SN z dnia 14 stycznia 2009 r. IV CSK 356/08; LEX nr 492155). Oznacza to, że oświadczenie o potrąceniu – w razie wystąpienia przesłanek określonych w art. 498 § 1 k.c. – powoduje odpowiednie umorzenie wzajemnych wierzytelności, natomiast zarzut potrącenia jest czynnością procesową, polegającą na żądaniu oddalenia powództwa w całości lub w części z powołaniem się na okoliczność, że roszczenie objęte żądaniem pozwu wygasło wskutek potrącenia. Oświadczenie o potrąceniu stanowi, zatem materialno prawną podstawę zarzutu potrącenia.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy, należy wskazać, że w odniesieniu do potrącenia (czynności materialno prawnej), nie zostały spełnione przywołane uprzednio przesłanki uzasadniające dokonanie potrącenia wierzytelności pozwanej „(...)” Sp. z o.o. w W., wynikającej z wartości samochodu M.z zabudową (...) na dzień zwrotu powódce przedmiotu leasingu oraz wypłaconej jej kwoty odszkodowania.

Niezasadny jest również, w ocenie Sądu, zarzut naruszenia art. 5 k.c.

Wartość każdego z przedmiotów leasingu dla potrzeb jego sprzedaży określona została, bowiem w oparciu o wycenę rzeczoznawcy majątkowego, która weryfikowana była cenami rynkowymi. Powódka dochowała należytej staranności wymaganej przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, o czym stanowi art. 355 § 2 k.c.

Mając na uwadze powyższe, uznając, że roszczenia powódki względem pozwanych są uzasadnione, wobec spełnienia przesłanek z art. 471 k.c., Sąd utrzymał w mocy ( art. 496 k.p.c. ):

I.  nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r. w sprawie I Nc 136/12 w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G.;

II.  nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r. w sprawie I Nc 134/12 w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G.;

III.  nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w dniu 30 maja 2012 r. w sprawie I Nc 133/12 w stosunku do pozwanych P. G. (1), P. G. (2), A. G..

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych zawarte w pkt IV uzasadnione jest treścią art. 113 ust. 4 u.k.s.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Pomorska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Okręgowego Mariusz Tchórzewski
Data wytworzenia informacji: