Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska (spr.)
Sędziowie:	SA Teresa Czekaj SA Krystyna Smaga
Protokolant: st. sekr. sądowy Bożena Klukowska

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2013 r. w Lublinie

sprawy M. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o wyrównanie emerytury

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zamościu

z dnia 5 lipca 2013 r. sygn. akt IV U 747/13

I.  uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej odsetek i przekazuje wniosek M. G. o wypłatę odsetek Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. do rozpoznania;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie.

Sygn. akt III AUa 904/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 marca 2013 r. organ rentowy ZUS odmówił M. G. uchylenia decyzji z dnia 11.10.2011 r. o wznowienie wypłaty emerytury za okres od 1.10.2011 r. do 21.11.2012 r.

M. G. złożyła odwołanie podnosząc, że wyrokiem z dnia 13 listopada 2012 r. Trybunał Konstytucyjny w sprawie K 2/12 orzekł, że art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1.01.2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa.

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy w Zamościu zmienił zaskarżoną decyzję i w części decyzję z dnia 11 października 2011 r. i ustalił M. G. prawo do wypłaty emerytury za okres od dnia 1 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r. z odsetkami ustawowymi od 25 października 2011 r. do dnia 21 listopada 2012 r.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i ich ocenie prawnej.

M. G. nabyła prawo do emerytury decyzją z dnia 12.06.2009 r., od dnia 1.06.2009 r. pozostając w zatrudnieniu i pobierała świadczenie nieprzerwanie do daty wstrzymania decyzją organu rentowego z dnia 11.10.2011 r. od dnia 1.10.2011 r. wobec pozostawania w stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą.

Sąd Okręgowy podniósł, że w dniu 13.11.2012 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie K 2/12 ( DZ.U. 2012 poz. 1285 ), w którym uznał za niekonstytucyjny art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1.01.2011 r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Orzeczenie weszło w życie w dniu 22.11.2012 r. po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw ( DZ.U. 2012 r. poz. 1285 ).

Wnioskodawczyni złożyła wniosek z dnia 13.12.2012 r. o wypłatę emerytury i jej wyrównania z odsetkami z powołaniem się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r.

Decyzją z dnia 7.01.2013 r. organ wznowił wypłatę emerytury od dnia 22.11.2012 r. i wypłacił wyrównanie od daty wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Zatem za okres od 22.11.2012 r. emerytura została wznowiona i wniosek został w części rozpoznany pozytywnie powyższą decyzją.

Sąd Okręgowy stwierdził, że z dniem 1 października 2011 r. nastąpiła zmiana stanu prawnego, wprowadzona art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1726) w zw. z art. 28. Na mocy tej zmiany art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227) stanowi o zawieszeniu prawa do emerytury, bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta, z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury ustalonym w decyzji organu rentowego.

W świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.11.2012 r. w sprawie sygn. akt K 2/12 ( DZ.U. 2012. poz. 1285 ), wobec orzeczonej niekonstytucyjności art. 28 ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 103a ustawy o FUS, istnieje możliwość wznowienia wypłaty zawieszonych emerytur, nabytych przez ubezpieczonych w okresie gdy nie było obowiązku rozwiązania stosunku pracy.

Sąd Okręgowy uznał, że na skutek wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw, sytuacja skarżącej uległa pogorszeniu, czego nie mogła przewidzieć w dacie podjęcia decyzji o przejściu na emeryturę pod rządem przepisów, które nie uzależniały nabycia prawa od zaprzestania zatrudnienia. Skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego została orzeczona niekonstytucyjność zastosowanych w stosunku do skarżącej przepisów, zaś jego następstwem jest zmiana sytuacji skarżącej tak, by nie poniosła z racji zastosowania tych przepisów szkody. Rację ma organ, że wyrok nie zawiera określenia skutków czasowych. Skoro jednak skarżąca została pozbawiona świadczenia na mocy niekonstytucyjnego przepisu prawa, to Sąd uznał, że należy przyznać wnioskodawczyni wyrównanie świadczenia poczynając od miesiąca wstrzymania, jako realizację zasady prawa emerytalnego słusznie nabytego i prawa do zabezpieczenia społecznego.

Decyzja zawieszająca wypłatę emerytury od 1.10.2011 r. została wydana na podstawie niekonstytucyjnego przepisu i mając na uwadze skutki wyroku Trybunału retroaktywne ex tunc pogląd przeważający w doktrynie - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.05.2008 r. I CSK 379/08, OSNC 2009/12/172 skutkuje to jej częściową zmianą i wznowieniem wypłaty skarżącej emerytury poczynając od miesiąca wstrzymania, tj. od 1.10.2011 r. do dnia 21.11.2012 r. - tj. do dnia poprzedzającego datę wznowienie świadczenia od dnia 22.11.2012 r. decyzją z dnia 7.01.2013 r.

Z tych też względów Sąd zmienił 2 decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. w ten sposób, że wznowił skarżącej wypłatę emerytury za okres od dnia 1.10.2011 r. do dnia 21.11.2012 r. Wobec zgłoszonego żądania odsetek we wniosku z dnia 13.12.2012 r. Sąd orzekł merytorycznie, skoro w decyzji brak pozytywnego rozstrzygnięcia. Żądanie o zasądzenie odsetek Sąd uwzględnił, na podstawie art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poczynając od daty wypłaty świadczenia ustalonej dla wnioskodawczyni na 25 dzień każdego miesiąca.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Apelację od tego wyroku złożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. i zaskarżając wyrok w całości zarzucił mu naruszenie prawa materialnego, tj. art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. Nr 153, poz. 1227) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. (sygn.. akt K 2/12) poprzez zmianę zaskarżonej decyzji ZUS z dnia 28 marca 2013 roku i w części 11 października 2011 r. i wznowienie wypłaty emerytury od dnia 1 października 2011 r. wraz z odsetkami.

Wskazując na powyższy zarzut apelujący organ rentowy wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie o uchylenie powyższego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podnosił, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r. jest Konstytutywne, obowiązujące od dnia wejścia w życie, zaś skutki prawne wywołuje tylko na przyszłość, tj. od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, w szczególności w sytuacji, gdy Trybunał Konstytucyjny bezpośrednio w wyroku nie określił skutków czasowych swojego orzeczenia, tj. momentu utraty mocy obowiązującej przepisu uznanego za niezgodny z Konstytucją.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja w przeważającej części zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności podnieść należy, iż wnioskodawczyni domaga się wypłaty emerytury od dnia 1 października 2011 r. mimo, że decyzja wstrzymująca wypłatę świadczenia jest prawomocna. Jako podstawę wznowienia wypłaty wskazała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 r.

Na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych wznowienie postępowania przed organem rentowym uregulowane jest w art. 114 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz w art. 83a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585). Regulacje prawne zawarte w tych przepisach dotyczą jednak innej materii tj. ponownego ustalenia prawa, wysokości świadczenia lub zobowiązania, stwierdzonego prawomocną decyzją Zakładu, o ile zajdą okoliczności wskazane w tych przepisach tj. zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. W sprawie niniejszej nie mamy do czynienia z ponownym ustaleniem prawa do świadczenia lub jego wysokości ale ze wznowieniem wypłaty świadczenia na skutek orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności przepisu, na podstawie którego dokonano wstrzymania wypłaty. Prawo ubezpieczeń społecznych nie przewiduje w ogóle możliwości wznowienia postępowania przed organem rentowym na skutek wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Niedopuszczalne byłoby jednak przyjęcie, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego pozostaje bez wpływu na decyzje, wydane przez organ rentowy na podstawie niekonstytucyjnego przepisu. W tej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest skorzystanie z uregulowania zawartego w treści art. 123 cyt. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym w sprawach uregulowanych ustawą stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Sprawy uregulowane ustawą wymienione są jedynie przykładowo w art. 83 ustawy systemowej i bez wątpienia dotyczą również wypłaty świadczeń.

Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje możliwość wznowienia postępowania na skutek wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z treścią art. 145a § 1 k.p.a. można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja. W tej sytuacji skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (art. 145a § k.p.a.).

W sprawie niniejszej wnioskodawczyni złożyła do organu rentowego skargę o wznowienie postępowania w dniu 13 grudnia 2012 r. a zatem w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia. Zachodziły tym samym podstawy do merytorycznego rozstrzygnięcia o żądaniu wnioskodawcy. Pozwany organ rentowy wprawdzie „odmówił uchylenia decyzji” wstrzymującej wypłatę świadczenia, jednakże w uzasadnieniu decyzji wskazał, że brak jest podstaw do wyrównania świadczenia za okres od 1 października 2011 r. do 21 listopada 2012 r. Zasadnie zatem Sąd Okręgowy zbadał decyzję w płaszczyźnie prawa materialnego, jako odmawiającą wznowienia wypłaty świadczenia za okres od 1 października 2011 r. odnosząc się do treści art. 103a cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Przechodząc do omówienia zarzutów apelacyjnych należy podnieść, że zasługują one na uwzględnienie w części dotyczącej błędnego rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego co do przyznania prawa do wypłaty odsetek, w pozostałej zaś części apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do zastosowania art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1229 ze zm.) zakwestionowanego wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku w sprawie K 2/12, w okresie poprzedzającym jego wejście w życie.

Wyrokiem tym Trybunał orzekł, że „art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 roku. Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 r. bez konieczności rozwiązywania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.

Oceniając skutki wyroku, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że obowiązek rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą, jako warunek realizacji nabytego prawa do emerytury, nie będzie miał zastosowania do osób, które nabyły to prawo w okresie od 8 stycznia 2009 roku do 31 grudnia 2010 roku.

W stosunku do tych osób przepis art. 28 cytowanej ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych w zakresie w jakim przewiduje stosowanie art. 103a ustawy emeryturach i rentach z FUS utracił moc z chwilą ogłoszenia sentencji wyroku w Dzienniku Ustaw, czyli z dniem 22 listopada 2012 r. (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1285).

Nie ulega wątpliwości, że wnioskodawczyni należy do kręgu osób objętych wyrokiem Trybunału, gdyż prawo do emerytury nabyła od dnia 1 czerwca 2009 r., a więc w okresie, kiedy realizacja prawa do tego świadczenia nie wymagała rozwiązania stosunku pracy. Było to możliwe dlatego, że ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. Nr 258, poz. 1507) uchylony został z dniem 8 stycznia 2009 roku art. 103 ust. 2a cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS (art. 37 pkt 5b cyt. ustawy), który stanowił, że prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury ustalonym w decyzji organu rentowego. Od dnia 1 stycznia 2011 roku przepis ten ponownie został wprowadzony do ustawy o emeryturach i rentach z FUS jako art. 103a - z mocy art. 6 pkt 2 w zw. z art. 30 cyt. ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (...).

Zaskarżoną decyzją organ rentowy, na podstawie art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wstrzymał wnioskodawczyni wypłatę emerytury od dnia 1 października 2011 roku.

W bezspornym stanie faktycznym prawidłowo przyjął Sąd Okręgowy, że znaczenie dla rozstrzygnięcia ma ocena skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku w odniesieniu do stanu prawnego poprzedzającego wejście w życie tego orzeczenia. Nie ma racji pozwany organ, że na mocy przepisu art. 190 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zakwestionowany przepis winien być stosowany do stanu faktycznego sprzed ogłoszenia orzeczenia Trybunału w Dzienniku Ustaw, tj. sprzed daty 22 listopada 2012 roku. Stosownie do treści tego przepisu, orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nieprzewidzianymi w ustawie budżetowej, Trybunał Konstytucyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rady Ministrów.

Na akceptację nie zasługuje twierdzenie skarżącego o podważeniu ratio legis art. 190 ust. 3 Konstytucji w przypadku stosowania zakwestionowanego przepisu do stanów faktycznych sprzed orzeczenia Trybunału. Apelujący pomija bowiem te uregulowania Konstytucji, które w sposób wyraźny wskazują na retroaktywne skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego orzekającego o niekonstytucyjności przepisu prawa.

Otóż ust. 4 omawianego przepisu Konstytucji stanowi, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania.

Przyjęcie stanowiska skarżącego prowadziłoby do utraty sensu instytucji wznowienia postępowania, którego celem jest wydanie orzeczenia zgodnego z prawem, w sytuacji gdy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zawiera wiążące stwierdzenie, iż akt normatywny pozostaje w sprzeczności z aktem prawnym wyższego rzędu.

W nowym stanie prawnym, ukształtowanym w następstwie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, rozpatrzenie sprawy jest nie tylko dopuszczalne, ale możliwość taka jest ujęta jako podmiotowe, konstytucyjne prawo jednostki. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 stycznia 2006 roku, I PK 116/05 (LEX nr 214272), realizację reguły określonej w art. 190 ust. 4 Konstytucji stanowi na gruncie postępowania cywilnego przepis art. 401 ¹ k.p.c., nakazujący wznowienie postępowania sądowego w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie.

W konsekwencji, po wznowieniu postępowania na podstawie art. 401 ¹ k.p.c. sąd stwierdzając, iż orzeczenie zostało wydane na podstawie obowiązującego aktu prawnego, ma jednocześnie przesłankę do innego rozstrzygnięcia sprawy, uznając, że choć akt ten obowiązywał, to jednak nie powinien był zostać w sprawie zastosowany, co okazało się dopiero po wydaniu orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny.

Wniosek o retroaktywności orzeczeń Trybunału można też wyprowadzić z instytucji pytania prawnego przewidzianego w art. 193 Konstytucji, który stanowi, że każdy sąd może przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Istota pytania prawnego sprowadza się bowiem do zastosowania orzeczenia Trybunału do zaistniałego w przeszłości stanu faktycznego przez Sąd orzekający w danej sprawie.

W tej sytuacji w pełni uprawnione jest przyjęcie, że utrata mocy obowiązującej przepisu (aktu prawnego) zakwestionowanego przez Trybunał Konstytucyjny następuje, stosownie do cytowanego wyżej art. 190 ust. 3 Konstytucji, z chwilą wejścia w życie orzeczenia Trybunału i orzeczenie to ma w tym zakresie charakter konstytutywny. Oznacza to, że przepis ten z datą ogłoszenia wyroku Trybunału zostaje wyeliminowany z porządku prawnego i po tej dacie nie może być stosowany.

Utrata mocy obowiązującej nie jest równoznaczna z unieważnieniem wcześniej istniejącego stanu prawnego. Usunięcie skutków wynikających z niekonstytucyjnych przepisów wymaga indywidualnych rozstrzygnięć w sferze stosowania prawa.

Sąd Apelacyjny podziela ukształtowane orzecznictwo Sądu Najwyższego, stwierdzające, że „uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją przepis prawa nie może być stosowany przez Sądy i inne organy w odniesieniu do stanów faktycznych sprzed ogłoszenia orzeczenia Trybunału (vide: wyrok z dnia 21 listopada 2006 roku, II PK 42/06 - LEX nr 950622, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2008 r. V CO 43/08 LEX nr 564856).

W świetle powyższej argumentacji prawidłowo Sąd pierwszej instancji przyjął, że niekonstytucyjny przepis art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie mógł stanowić podstawy wstrzymania wypłaty emerytury wnioskodawczyni od dnia 1 października 2011 r. Z tych przyczyn zarzut naruszenia prawa materialnego jest całkowicie chybiony.

Skoro zarzuty apelacyjne były chybione, to apelacja organu rentowego, kwestionująca datę wznowienia wypłaty emerytury przysługującej wnioskodawczyni podlegała oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c.

Niezależnie od zarzutów apelacji należy zwrócić uwagę, że zaskarżony wyrok w części dotyczącej odsetek wydany został z naruszeniem art. 477 ⁹ § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. ustanowił generalną zasadę, że postępowanie cywilne w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wszczynane jest wniesieniem przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego. Postępowanie sądowe ma więc charakter odwoławczy i kontrolny. Jego przedmiotem jest ocena legalności decyzji wydanej przez organ rentowy na wniosek ubezpieczonego lub z urzędu (wyrok Sądu Najwyższego z 20 maja 2004r., II UK 395/03, OSNP 2005/3/43). Oznacza to, że treść rozstrzygnięcia decyzji i jej zakres wyznacza granice postępowania sądowego (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99 - OSNP 2000/15/601; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2011 r., II UK 360/10 - LEX nr 901610).

Przedmiot w rozpoznawanej sprawie określiła decyzja z dnia 28 marca 2013 roku oraz wydana w związku z tą decyzją decyzja z dnia 11 października 2011 roku, gdyż to od niej, odwołanie wniosła M. G.. O ile Sąd Okręgowy słusznie zajął się rozpoznaniem odwołania co do wstrzymania wypłaty emerytury, to nie był uprawniony do orzekania o żądaniu wnioskodawczyni przyznania odsetek, zgłoszonego dopiero w piśmie procesowym złożonym w sądzie. Rozpoznaniem tego roszczenia nie zajmował się organ rentowy.

Niedopuszczalnym jest bowiem rozpoznanie roszczeń, co do których nie wypowiedział się organ rentowy (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 1999r., II UKN 204/99 - OSNP 2001/5/169; z dnia 9 września 2010r„ II UK 84/10 - LEX nr 661518). Obowiązkiem Sądu I instancji było więc przekazanie, nowego żądania organowi rentowemu w trybie 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2010 r., II UK 165/09 - LEX nr 583807).

Rzeczą organu rentowego będzie rozpoznanie wniosku M. G. o przyznanie odsetek i wydanie w tym zakresie decyzji.

Względy powyższe spowodowały konieczność częściowego uchylenia zaskarżonego wyroku w trybie art. 386 § 4 k.p.c. i przekazania sprawy do rozpoznania w tym zakresie organowi rentowemu na podstawie art. art. 477 ¹⁰ § 2 KPC w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.