Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SSA Elżbieta Gawda
Sędziowie:	SA Krystyna Smaga (spr.) SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska
Protokolant: st.sekr.sądowy Agata Kutniowska

po rozpoznaniu w dniu 2 listopada 2016 r. w Lublinie

sprawy B. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ustalenie wartości kapitału początkowego oraz o ustalenie prawa do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawczyni B. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zamościu

z dnia 14 stycznia 2016 r. sygn. akt IV U 1145/15

oddala apelację.

Krystyna Smaga Elżbieta Gawda Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska

III AUa 333/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2015 r. Nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił B. K. przyznania prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawczyni nie udowodniła żadnego okresu podlegania ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu i tym samym nie spełniła warunków określonych w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r, poz. 748). Organ nie uwzględnił okresu pracy w (...) w Z. w latach 1973-1987 w charakterze likwidatora szkód, gdyż umowy zlecenia nie podlegały obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2015 r Nr (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił B. K. ustalenia kapitału początkowego, gdyż z dokumentacji dołączonej do wniosku o emeryturę wynika, że nie udowodniła żadnego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, - nie udowodniła okresów składkowych wymienionych w art. 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przebytych przed 1 stycznia 1999 r, tj. przed dniem wejścia w życie tej ustawy.

Wnioskodawczyni w odwołaniach od każdej z decyzji wniosła o jej zmianę przez przyznanie emerytury i naliczenie kapitału początkowego. Podniosła, że w latach 1973 -1987 była zatrudniona w (...) Inspektoracie w Z. na podstawie umowy zlecenia jako sezonowy likwidator szkód w uprawach rolnych i przedłożyła zaświadczenie o okresie zatrudnienia, wynagrodzeniu i potrąconym podatku. Zarzucała, że ZUS odmówił jej przyznania prawa do emerytury i naliczenia kapitału początkowego z uwagi na niepodleganie ubezpieczeniu emerytalno - rentowemu, podczas gdy według wiedzy wnioskodawczyni składki emerytalno - rentowe były pobierane i przekazywane do ZUS, co mieli potwierdzić świadkowie. Do odwołania wnioskodawczyni dołączyła kserokopię zaświadczenia wystawionego przez (...) SA w Z. w dniu 3 marca 1994 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. w odpowiedziach na odwołania wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd zarządził połączenie spraw z obydwu odwołań do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy w Zamościu wyrokiem z dnia 14 stycznia 2016 r oddalił odwołania na podstawie następujących ustaleń i ich oceny prawnej.

B. K., urodzona (...), wnioskiem z 4 maja 2015 r wystąpiła do ZUS o ustalenie prawa do emerytury. Nie była członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostawała w stosunku pracy. Do wniosku dołączyła zaświadczenie wystawione 3 marca 1994 r przez(...)SA (...)w Z., z którego wynika, że była zatrudniona w Inspektoracie w Z. na podstawie umów zlecenia w latach 1973 - 1987 w okresach szczegółowo wykazanych w zaświadczeniu i pobierała z tego tytułu wynagrodzenie w wykazanych kwotach brutto, od których został potrącony podatek. Do wniosku dołączyła również pismo z 14 lipca 2015 r, wystawione przez Centrum Operacji Pracowniczych Grupy (...) w P., odmawiające wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku (...) z uwagi na brak dokumentacji kadrowo - płacowej. Jednocześnie 4 maja 2015 r wystąpiła o ustalenie kapitału początkowego.

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2015 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił wnioskodawczyni przyznania prawa do emerytury, a decyzją z dnia 7 sierpnia 2015 r odmówił ustalenia kapitału początkowego. Od decyzji tych skarżąca złożyła odwołania. Podała, że poza okresami wskazanymi w zaświadczeniu z 3 marca 1994 r, nie podlegała ubezpieczeniu w ZUS w innych okresach i nie posiada żadnego dokumentu potwierdzającego opłacanie składek w ZUS. Potwierdziła, że z(...)Inspektoratem w Z. łączyły ją umowy zlecenia tylko w tych okresach, które są wykazane w zaświadczeniu i z wynagrodzeniem w nim wykazanym. Przyznała, że umowy były zawierane na krótkie okresy, w zależności od okresu trwania likwidacji szkody, mogła mieć jeden okres przekraczający 6 miesięcy, ale mógł być on przerwany. Oświadczyła, że nie kwestionuje treści zaświadczenia i nie posiada innych dokumentów, z których wynikałoby, że łączyła ją z (...) inne umowy. Przyznała, że kontaktowała się z Centrum Operacji Pracowniczych Grupy (...) w P., w którym zgromadzono dokumentację byłych pracowników (...) i również tam nie ma żadnej dokumentacji dotyczącej jej osoby. Oświadczyła, że świadkowie wskazani w odwołaniu, pracowali w Inspektoracie (...) w Z. i mogą potwierdzić, że były z nią zawierane umowy zlecenia (wyjaśnienia i zeznania wnioskodawczyni, k. 23v-24).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt ZUS, których wiarygodności nie kwestionowano, akt sprawy oraz w oparciu o zeznania wnioskodawczyni.

Sąd podzielił w całości zeznania skarżącej dotyczące wykonywania pracy w charakterze sezonowego likwidatora szkód w uprawach rolnych na podstawie umów zlecenia w latach 1973 - 1987, w okresach wskazanych w zaświadczeniu z 3 marca 1994 r. Wobec jednoznacznej treści zaświadczenia(...)SA Inspektoratu w Z., nie kwestionowanego przez skarżącą co do okresów umów zlecenia i wysokości wynagrodzeń, Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, uznając że zgromadzony materiał dowodowy stanowi wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia. Świadkowie, jak wynikało z oświadczenia skarżącej, mieli potwierdzić fakt wykonywania przez nią pracy na podstawie umowy zlecenia, co nie było przedmiotem sporu.

Sąd Okręgowy zważył, że odwołania nie zasługują na uwzględnienie. Sąd powołał art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r, poz. 748 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r przysługuje emerytura po osiągnieciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184, przy czym wiek emerytalny dla kobiet urodzonych do dnia 31 grudnia 1952 r. wynosi co najmniej 60 lat. Stosownie do art. 173 ust. 1 ustawy, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 1 stycznia 1999 r, opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Wnioskodawczyni we wnioskach z 4 maja 2015 r domagała się ustalenia prawa do emerytury oraz ustalenia wartości kapitału początkowego przy przyjęciu, jako okresów składkowych, okresów w których wnioskodawczynię łączyły z(...)SA umowy zlecenia.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy ustalaniu prawa do renty lub emerytury i obliczaniu jej wysokości uwzględnia się okresy składkowe wymienione w art. 6 ustawy. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 13, okresami składkowymi są okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenie oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy: a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, b) wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1976 r, jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232 ze zm., w brzmieniu obowiązującym do 29 listopada 1991 r), obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenie, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej. Pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy (art. 1 ust. 3 ustawy).

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy Płac i Spraw Socjalnych z dnia 14 lutego 1976 r w sprawie trybu postępowania w zakresie ubezpieczenia społecznego osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenie (Dz. U. Nr 6, poz. 33), jeżeli z tą samą jednostką gospodarki uspołecznionej zostały zawarte kolejno co najmniej dwie umowy, każda na okres krótszy niż 6 miesięcy, lecz łącznie na nieprzerwany okres co najmniej 6 miesięcy - obowiązek ubezpieczenia istnieje od dnia zawarcia tej kolejnej umowy, z której wynika, że łączny okres wykonywania umów będzie nie krótszy niż 6 miesięcy. W myśl § 10 ust. 2 rozporządzenia, jeżeli po upływie roku kalendarzowego roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne była niższa od sześciokrotnej kwoty najniższego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej, jednostka gospodarki uspołecznionej zwraca ubezpieczonemu opłaconą przez niego część składki na ubezpieczenie, pomniejszoną o wypłacone w tym okresie zasiłki chorobowe, macierzyńskie, porodowe i rodzinne.

Sąd wskazał, że w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalono, iż w spornych okresach wnioskodawczyni nie miała zawartych ani umów w wymiarze co najmniej 6 miesięcy, ani dwóch kolejnych umów, które by trwały łącznie przez nieprzerwany okres co najmniej 6 miesięcy. tym samym nie można uznać, że wnioskodawczyni wykonywała na rzecz zleceniodawcy stałą prace na podstawie umowy zlecenia, o jakiej mówi przepis art. 1 cytowanej ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r.

W tej sytuacji, wobec nieudowodnienia przez wnioskodawczynię ani stałej pracy wykonywanej na podstawie umowy zlecenia, ani innych okresów składkowych uprawniających do nabycia prawa do emerytury i ustalenia wartości kapitału początkowego, Sąd Okręgowy oddalił odwołania od obydwu decyzji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.

Apelację od powyższego wyroku wniosła B. K., zaskarżać wyrok w całości. Zarzuciła wyrokowi nierozpoznanie istoty sprawy i nieuzasadnione oddalenie osobowych wniosków dowodowych. Ponadto zarzuciła rażące naruszenie prawa procesowego, art. 233 kpc, poprzez błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i nieprzeprowadzenie zawnioskowanych dowodów osobowych, a tym samym przedwczesne oddalenie odwołania, a także rażące naruszenie art. 6 ust. 2 pkt 13 w związku z art. 174 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r, poz. 1227 ze zm.), poprzez brak zobowiązania organu emerytalnego do ustalenia wysokości kapitału początkowego wnioskodawczyni przy uwzględnieniu okresów umów zlecenia. Apelująca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Zamościu do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła, że orzeczenie nie może zostać uznane za słuszne. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r, poz. 1227 ze zm.), od dnia 1 stycznia 1976 r, niezależnie od tego, czy była, czy też nie była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne, to dla osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, czy umowy zlecenia, okres ten należy zaliczyć do okresów składkowych. Na taką ocenę nie wpływa w żaden sposób treść art. 28 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostki gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232), zgodnie z którym, jeżeli po upływie roku kalendarzowego okaże się, że w ciągu tego roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, składki opłacane za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczenia na podstawie ustawy, ponieważ obecnie art. 6 ust. 2 pkt 13 ustawy o emeryturach i rentach nie uzależnia zaliczenia tego okresu od stażu ubezpieczeniowego w zależności od osiągniętego wówczas dochodu. Apelująca podniosła, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 maja 1979 r, II URN 73/79 (OSNC 1979/11/225) wskazał, że przepisy ustawy z dnia 19 listopada 1975 r o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostki gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232), a także wydanych na jej podstawie rozporządzeń wykonawczych - Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r (Dz. U. Nr 46, poz. 250) oraz Ministra Pracy, Plac i Spraw Socjalnych z dnia 14 lutego 1976 r (Dz. U. Nr 6, poz. 33) nie uzależniają prawa do emerytury osób nimi objętych od zgłoszenia ich do ubezpieczenia oraz od opłacania składek na ubezpieczenie.

Zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r, którzy przed wejściem w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Jak wynika z art. 173 ust. 2, kapitał początkowy stanowi równowartość ustalonej na 1 stycznia 1999 r kwoty obliczone według zasad określonych w art. 174 ustawy emerytalnej (równowartość hipotetycznej emerytury, jaką ubezpieczony otrzymałby w powyższym dniu) pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 tej ustawy dla osób w wieku 62 lata. Służy on do wyliczenia emerytury ubezpieczonego w tzw. systemie zdefiniowanej składki, w którym wysokość świadczenia jest uzależniona od sumy zewidencjonowanych składek na indywidualnym koncie ubezpieczonego. Prawo do emerytury w takim systemie, przewidzianej w art. 24 - 26 ustawy emerytalnej, dotyczy zasadniczo ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. Podstawę obliczenia tej emerytury stanowi, zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 25 ust. 1 ustawy, kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowanych od 1 stycznia 1999 r na koncie ubezpieczonego oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego; sumę tych dwóch kwot dzieli się przez średnie dalsze trwanie życia, o którym mowa w art. 173 ust. 2, ustalone dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę osoby, dla której ustalana jest emerytura (zob. Kamil Antonów, Bartosz Suchacki. Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Komentarz (komentarz do art. 173 - 175, ABC 2007, 2009, wydanie II i III). Z regulacji art. 174 ust. 2 ustawy emerytalnej wynika, że przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5 ustawy, a także okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1 - 4 i 6 - 12, w wymiarze nie większym, niż określone w art. 5 ust. 2 tej ustawy, czyli w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja wnioskodawczyni nie jest zasadna, bowiem wyrok Sądu pierwszej instancji odpowiada prawu.

Nietrafne są zarzuty apelacji skarżącej dotyczące naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego.

Skarżąca nie spełniła warunków do nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r, poz. 748), ponieważ nie udowodniła żadnego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Z tego samego powodu nie ma również możliwości ustalenia skarżącej kapitału początkowego na podstawie art. art. 173 cytowanej ustawy.

Stosownie do art. 173 ust. 1 cytowanej ustawy, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 1 stycznia 1999 r, opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Jak wynika z art. 173 ust. 2, kapitał początkowy stanowi równowartość ustalonej na dzień 1 stycznia 1999 r kwoty obliczone według zasad określonych w art. 174 ustawy emerytalnej (równowartość hipotetycznej emerytury, jaką ubezpieczony otrzymałby w powyższym dniu) pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 tej ustawy dla osób w wieku 62 lata.

Zgodnie z art. 174 ust. 2 ustawy, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy: 1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6; 2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5; 3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Przepis art. 6 ust. 1 pkt 13) ustawy emerytalnej stanowi, że okresami składkowymi są okresy: pracy na obszarze Państwa Polskiego wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy: a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, b) wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1976 r, jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu.

W tej sytuacji należy odwołać się do przepisów obowiązujących w czasie zawierania przez apelującą umów zlecenia.

Podleganie ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pracy na podstawie umowy zlecenia regulowały przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232), a także wydane na jej podstawie rozporządzenia wykonawcze: Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r (Dz. U. Nr 46, poz. 250) oraz Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 14 lutego 1976 r (Dz. U. Nr 6, poz. 33).

Przepis art. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia stanowił, że obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, zwane dalej "ubezpieczeniem", obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej (ust. 1). Umową agencyjną lub umową zlecenia w rozumieniu ustawy, zwaną dalej "umową", jest umowa, na podstawie której osoba ją zawierająca zobowiązuje się do wykonywania określonych czynności w imieniu jednostki gospodarki uspołecznionej lub na rzecz tej jednostki (ust. 2). Pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy (ust. 3).

Z zaświadczenia (...) wynika, że skarżąca wykonywała pracę na podstawie umów zlecenia zawartych na okresy: 21 maja - 31 maja 1973 r (11 dni), 1 czerwca 1973 r - 4 czerwca 1973 r (4 dni), 18 maja 1974 r - 31 maja 1974 r (14 dni), 1 czerwca 1974 r - 15 czerwca 1974 r (15 dni), 29 czerwca 1974 r - 30 czerwca 1974 r (2 dni), 1 lipca 1974 r - 19 lipca 1974 r (19 dni), 17 sierpnia 1974 r - 31 sierpnia 1974 r (15 dni), 1 września 1974 r - 5 września 1974 r (5 dni), 30 czerwca 1975 r (1 dzień), 1 lipca 1975 r - 25 lipca 1975 r (25 dni), 30 lipca 1976 r - 31 lipca 1976 r (2 dni), 1 sierpnia 1976 r - 10 sierpnia 1976 r (10 dni), 3 czerwca 1977 r - 30 czerwca 1977 r (28 dni), 1 lipca 1977 r - 15 lipca 1977 r (15 dni), 22 czerwca 1979 r - 30 czerwca 1979 r (9 dni), 1 lipca 1979 r - 14 lipca 1979 r (14 dni), 27 maja 1980 r - 31 maja 1980 r (5 dni).

Umowy zlecenia zawierane były na krótkie okresy, najdłuższa umowa trwała 28 dni - od 3 czerwca 1977 r do 30 czerwca 1977 r, co z zawartą od 1 lipca 1977 r do 15 lipca 1977 r daje razem 1 miesiąc 23 dni.

Apelująca nie podlegała zatem ubezpieczeniu społecznemu od dnia 1 stycznia 1976 r na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. Nie wykonywała bowiem takiej pracy stale, to jest nieprzerwanie przez sześć miesięcy, nawet na podstawie kolejnych umów zlecenia. Również przed dniem 1 stycznia 1976 r (przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r) skarżąca nie pracowała na podstawie umów zlecenia nieprzerwanie przez 6 miesięcy. Oznacza to, że umowy zlecenia zawarte przed dniem 1 stycznia 1976 r nie odpowiadały warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu.

Sąd pierwszej instancji nie przekroczył zasady swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 kpc, ustalając stan faktyczny w sprawie.

Skarżąca wskazała, że umowy zlecenia zawierała tylko w okresach, o których mowa w zaświadczeniu wystawionym przez (...) SA Inspektorat w Z. oraz że nie posiada innych okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalno - rentowym. W szczegółowym zaświadczeniu(...)SA wskazane zostały okresy, na które zawierane były kolejne umowy zlecenia, wysokość wynagrodzenia oraz fakt dokonania potrąceń w postaci podatku. W zaświadczeniu nie wskazano, żeby z tytułu pracy skarżącej na podstawie wymienianych umów zlecenia odprowadzone zostały składki na ubezpieczenie społeczne. Koreluje to z faktem, że umowy zawierane były na krótkie okresy, a więc skarżąca nie wykonywała pracy na ich podstawie stale w rozumieniu przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. Nie było zatem potrzeby przeprowadzenia dowodów z zeznań świadków na okoliczności, których skarżąca nie kwestionowała.

Brak jakichkolwiek okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu, które mogłyby być podstawą obliczenia kapitału początkowego powoduje, że skarżącej nie można ustalić prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stosownie bowiem do art. 25 ust. 1 ustawy, podstawę obliczenie emerytury, o której mowa w art. 24 stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem składek waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wyplata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173 - 175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13października 1998 r o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację jako bezzasadną.

Krystyna Smaga Elżbieta Gawda Barbara Mazurkiewicz - Nowikowska