II AKa 105/20 - wyrok Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2021-03-10
Sygn. akt II AKa 105/20 |
Lublin, dnia 10 marca 2021 roku |
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sąd Apelacyjny w Lublinie w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący - sędzia |
SA Agnieszka Pawłowska (sprawozdawca) |
Sędziowie: |
SA Elżbieta Jóźwiakowska SA Wojciech Zaręba SA Leszek Pietraszko SA Mariusz Młoczkowski |
Protokolant |
st. sekretarz sądowy Agnieszka Jarzębkowska |
przy udziale prokuratora Sławomira Szymańskiego
po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2021 roku
sprawy D. B. (1) s. J. i G. z d. N. ur. (...) w. W.
oskarżonego o czyn z art. 148 § 1 k.k.
z powodu apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie
z dnia 11 lutego 2020 roku, sygn. akt IV K 93/19
I. utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;
II. na poczet orzeczonej wobec D. B. (1) kary pozbawienia wolności zalicza okres jego tymczasowego aresztowania również od dnia 11 lutego 2020r. do dnia 10 marca 2021r.;
III.
zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze
i ustala, że całość wchodzących w ich skład wydatków ponosi Skarb Państwa.
W sprawie niniejszej apelację złożył także obrońca jednak z uwagi na fakt, iż nie złożył on wniosku o sporządzenie i doręczenie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem, Sąd Apelacyjny – na mocy art. 457 § 2 k.p.k. – odstąpił we wskazanej części od pisemnych motywów wyroku.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 105/20 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
|||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 11 lutego 2020 roku sygn. akt IV K 93/19 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||
Lp. |
Zarzut |
||||
I. rażąca niewspółmierność kary, poprzez wymierzenie oskarżonemu D. B. (1) kary 10 lat pozbawienia wolności, w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego mu czynu, jak również biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa; II. niesłuszne niezastosowanie środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych w związku ze skazaniem D. B. (1) za przestępstwo z art. 148 § 1 k.k., które wymieniony popełnił w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||
W swoim środku zaskarżenia oskarżyciel wskazał, że jedynie zasadną W uznaniu Sądu odwoławczego treść środka odwoławczego wskazuje na brak jakichkolwiek przesłanek uwzględnienia nie tylko wniosku o wymierzenie kary eliminacyjnej jaką jest dożywotnie pozbawienie wolności, czy 25 lat pozbawienia wolności ale i brak jest przesłanek do zaostrzenia wymierzonej przez Sąd orzekający kary. Żadna z okoliczności, które wskazał oskarżyciel nie stanowi tego rodzaju szczególnych okoliczności, jakie mogą wpłynąć na zaostrzenie kary wymierzonej w sprawie. Podkreślenia wymaga fakt, że wskazując swoje argumenty, prokurator nie zauważa żadnych okoliczności łagodzących, które zaistniały po stronie oskarżonego, a które w kompleksowy sposób z pozostałymi okolicznościami wpływają na wymiar dolegliwości karnej. Przecież organ oskarżycielski w równym stopniu obowiązuje zasada obiektywizmu, jak i inne organy prowadzące postępowanie karne. Zatem ma on obowiązek badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego. Tymczasem zupełnie poza zainteresowaniem prokuratora pozostał fakt, że oskarżony działał w afekcie, którego przyczyną były przeżycia związane z zachowaniem J. B., uprzednio znęcającego się nad rodziną, w tym oskarżonym, molestującego swoją córkę – siostrę oskarżonego, czego świadkiem był D. B. (1). Zdarzenia te dla oskarżonego były wyjątkowo negatywne, traumatyczne i stanowiły przyczynę silnego wzburzenia, pod którego wpływem pozostawał w chwili czynu. Fakt, że zachowanie oskarżonego w chwili czynu nie było usprawiedliwione okolicznościami, zostało przez Sąd ustalone w konsekwencji zabijając swojego ojca. Niezależnie od powyższego oskarżony przyznał się do dokonania zarzucanego czynu, wyjaśnił praktycznie zgodnie z ustalonym w sprawie stanem, wyraził skruchę i żal. Wszystkie te okoliczności, a także inne precyzyjne wskazane w uzasadnieniu orzeczenia Sąd widział i właściwie ocenił. Gdyby nie uwzględnił oczywistych w sprawie okoliczności łagodzących, tak jak życzy sobie tego prokurator, postąpiłby wbrew podstawowym zasadom wymiaru kary i zasadom obiektywizmu. Zwraca w szczególności uwagę fakt, że oskarżyciel bagatelizuje afekt fizjologiczny w jakim znalazł się oskarżony, a także fakt że przyjmuje, iż działanie pod wpływem alkoholu, czy środków odurzających usprawiedliwia agresję sprawcy. Natomiast określenie, jakim posługuje się skarżący dla oceny postępowania oskarżonego, tzn. miał on dopuścić się rażącego lekceważenia porządku prawnego, to wskazać należy, że jest to kategoria prawna precyzująca występek o charakterze chuligańskim (art. 115 § 21 k.k.). Trudno natomiast odnieść tego rodzaju ocenę do przestępstwa zabójstwa, szczególnie jako okoliczność obciążająca przy wymiarze kary, skoro wszystkie tego rodzaju zdarzenia musiałyby zostać tak ocenione. Zapomina także prokurator, że zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem stanowi odrębną kategorię tego rodzaju zbrodni (art. 148 § 2 pkt 1 k.k.), którego sam oskarżyciel nie zarzucał oskarżonemu. Niezrozumiałe jest zatem dlaczego nagle przy ocenie wymiaru kary wskazuje także okoliczność, że oskarżony miał działać ze szczególnym okrucieństwem, jako okoliczność obciążającą D. B. (1). Oczywiście rację ma prokurator kiedy wskazuje, że: „podnieść należy, iż kara dożywotniego pozbawienia wolności jest najsurowszą karą przewidzianą w Kodeksie karnym. Karę dożywotniego pozbawienia wolności należy stosować w wypadkach najcięższych tylko wówczas, gdy w konkretnej sprawie ustalony został szczególnie wysoki stopień społecznego niebezpieczeństwa przypisanej zbrodni, głębokie zdemoralizowanie sprawcy, gdy okoliczności obciążające zdecydowanie przeważają nad okolicznościami łagodzącymi i tylko w przypadku, w którym nawet kara 25 lat pozbawienia wolności nie byłaby wystarczająca dla realizacji wszystkich celów kary”. Tyle tylko, że ma się to nijak do treści środka zaskarżenia, który nie podaje żadnych racjonalnych argumentów, mogących podważyć w sposób skuteczny dokonaną w sprawie ocenę. Być może gdyby prokurator dokładnie przeanalizował treść uzasadnienia sporządzonego w sprawie, a także zapoznał się z cytowanym przez siebie orzecznictwem, wówczas znalazłby odpowiedzi na wszystkie swoje wątpliwości. Powyższe argumenty obejmujące wszystkie okoliczności w sprawie zarówno te o wydźwięku obciążającym, jak i łagodzącym decydują o tym, że wymierzoną karę nie sposób uznać za niewspółmiernie łagodną, zwłaszcza jeżeli odniesiemy ją do okoliczności popełnionego przestępstwa, ustalonego stopnia winy sprawcy, jego motywacji, bardzo wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu, czy postępowania po popełnieniu czynu, Odnośnie środka karnego, którego orzeczenia domaga się prokurator, to przypomnieć należy, że Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych w razie skazania na karę pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie (art. 40 § 2 k.k.). Nie dostrzegł jednocześnie organ oskarżycielski, że zabójstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie także stanowi odrębny rodzaj zabójstwa wskazany w art. 148 § 2 pkt 3 k.k. Zatem ponownie, jeżeli prokurator widział, że tego rodzaju zbrodnię oskarżony popełnił, powinien był ją zarzucić w akcie oskarżenia. Tym samym zgadzając się z własnymi ustaleniami i ustaleniami Sądu orzekającego, wykluczył szczególne okrucieństwo i motywację zasługującą na szczególne potępienie (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2002 r, sygn. akt. II KK 36/02 – „Orzeczenie o środku karnym pozbawienia praw publicznych wobec sprawcy skazanego za zbrodnię zabójstwa jest dopuszczalne jedynie w wypadku zakwalifikowania przypisanego mu czynu jako zbrodni z art. 148 § 2 pkt 3 kk, po uprzednim ustaleniu okoliczności uzasadniających przyjęcie, iż przypisanego mu czynu sprawca dopuścił się "w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie"). |
|||||
Wniosek |
|||||
zmiana zaskarżonego wyroku przez: - wymierzenie oskarżonemu kary dożywotniego pozbawienia wolności, - zastosowania środka karnego w postaci pozbawienia praw publicznych na okres 10 lat. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||
W związku w nieuwzględnieniem zarzutów zawartych w apelacji wnioski o zmianę wyroku uznano za bezzasadne w stopniu oczywistym. |
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Przedmiot utrzymania w mocy |
|
Utrzymano w mocy zaskarżone orzeczenie. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
W związku z nieuwzględnieniem wniesionej apelacji i zawartych w niej zarzutów dotyczących rozstrzygnięcia o karze, Sąd wydał wskazane rozstrzygnięcie. Ubocznie należy podkreślić, że zaskarżony wyrok został również skontrolowany poza granicami zaskarżenia z punku widzenia podstaw jego wzruszenia z urzędu. Podkreślić należy, że żadna z tego rodzaju okoliczności nie zachodzi w niniejszej sprawie. |
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II |
na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie; |
6. Koszty Procesu |
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
III |
na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym, uznając iż ich uiszczenie przez ww. byłoby zbyt uciążliwe. |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Pawłowska, Elżbieta Jóźwiakowska , Wojciech Zaręba , Leszek Pietraszko , Mariusz Młoczkowski
Data wytworzenia informacji: