I AGa 156/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2024-04-30

Sygn. akt I AGa 156/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2024 roku

Sąd Apelacyjny w L. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Krzysztof Niezgoda

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2024 roku w L.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. P. i R. P.

przeciwko (...)

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 14 czerwca 2023 roku, sygn. akt (...)

I.  zmienia w całości zaskarżony wyrok:

a)  w pkt I. w ten sposób, że oddala powództwo o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego Banku(...)nr (...)
z dnia 9 maja 2014 roku wystawionego przeciwko B. P.
i R. P., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w R. z dnia 21 lipca 2014 roku wydanym w sprawie sygn. akt (...);

b)  w pkt II. w ten sposób, że zasądza solidarnie od powodów B. P. i R. P. na rzecz pozwanego (...) kwotę 10 800 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami
w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu do dnia zapłaty;

II.  zasądza solidarnie od powodów B. P. i R. P. na rzecz pozwanego (...) kwotę 10 100 zł (dziesięć tysięcy sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas
od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania apelacyjnego do dnia zapłaty;

III.  prostuje zaskarżony wyrok w pkt I. jego części dyspozytywnej, w ten sposób, że w miejsce numeru bankowego tytułu egzekucyjnego (...)”, nakazuje wpisanie numeru (...)

Sygn. akt I AGa 156/23

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w (...)wyrokiem z dnia 14 czerwca 2023 roku, sprostowanym postanowieniem z dnia 13 lipca 2023 roku (sygn. akt (...)):

I.  pozbawił w całości wykonalności – bankowy tytuł egzekucyjny Banku (...) nr (...) z dnia 9 maja 2014 roku wystawiony przeciwko B. P. i R. P., zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w R.z dnia 21 lipca 2014 roku wydanym w sprawie sygn. akt (...);

II.  zasądził od pozwanego (...) na rzecz powodów B. P. i R. P. kwotę 2 000 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

W toku rozpoznania sprawy Sąd pierwszej instancji ustalił, że w dniu 7 maja 2013 roku pomiędzy B. P., a Bankiem (...) zawarto porozumienie w sprawie m. in. spłat zadłużenia dotyczącego kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu (...) nr (...)/2010 dnia 26 października 2010 roku w wysokości 387 581,39 złotych. W zawartej umowie B. P. oświadczyła i uznała, że niesporna wymagalna wierzytelność na dzień 7 maja 2013 roku z tytułu udzielonego kredytu wynosi 387 581,39 złotych. Do umowy załączono harmonogram spłat, który został zaakceptowany przez B. P.. Ponadto złożyła ona oświadczenie o poddaniu się egzekucji i wyraziła zgodę na dochodzenie przez Bank (...) wierzytelności w trybie uproszczonym. Bank został upoważniony do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego.

Decyzją z dnia 5 września 2013 roku Bank (...). wypowiedział porozumienie zawarte w dniu 7 maja 2013 roku. Powyższe wypowiedzenie zostało cofnięte pismem z dnia 21 października 2013 roku.

Następnie pismem z dnia 11 marca 2014 roku Bank (...) wypowiedział porozumienie w sprawie spłaty zadłużenia z trzydziestodniowym terminem wypowiedzenia od daty doręczenia pisma. Wskazano, że zaległość z kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu (...) nr (...) z dnia 26 października 2010 roku wynosi 361 822,15 złotych, na którą złożyły się kapitał w kwocie 356 443,84 złotych, odsetki umowne w kwocie 5 173,08 złotych oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 205,23 złotych. Powyższe pismo zostało odebrane przez B. P. w dniu 25 marca 2014 roku.

Pismem z dnia 9 maja 2014 roku Bank (...) wystawił wobec dłużników B. P. i R. P. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) w związku z nieuregulowaniem należności z tytułu umowy kredytu (...) nr (...) z dnia 26 października 2010 roku, objętej porozumieniem w sprawie spłaty zadłużenia z dnia 7 maja 2013 roku. Wskazano, że na zobowiązanie dłużników składa się kapitał w kwocie 356 443,84 złotych, odsetki bieżące w kwocie 8 040,64 złotych naliczone od dnia 15 grudnia 2013 roku do dnia 29 kwietnia 2014 roku, wg stopy procentowej WIBOR 6-miesięczny + 3,50 pp. marży, tj. na dzień pisma w wysokości 6,24% w skali roku, odsetki karne w kwocie 1 867,53 złotych, naliczane od dnia 16 grudnia 2013 roku do dnia 8 maja 2014 roku, według obowiązującej w Banku stopy procentowej dla zadłużenia przeterminowanego w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego, tj. na dzień pisma w wysokości 16% w skali roku. Wskazano, że całe zobowiązanie dłużników jest wymagalne, a dalsze należne odsetki w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego, tj. 16% w skali roku, od kwoty wymagalnego roszczenia, obejmującego kapitał oraz odsetki,
tj. od kwoty 366 352,01 złotych, będą obciążać dłużników od dnia 9 maja 2014 roku do dnia zapłaty.

Sąd Rejonowy w R. postanowieniem wydanym w dniu 21 lipca 2014 roku w sprawie o sygn. akt (...) nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) wystawionemu przez wierzyciela Bank (...)w dniu 9 maja 2014 roku, na podstawie którego dłużnicy B. P. i R. P. mają obowiązek zapłacić na rzecz wierzyciela określone w nim świadczenie pieniężne, z ograniczeniem egzekucji do kwoty 970 000 złotych.

Aneksem nr (...) zawartym miedzy Bankiem(...), a B. P. w dniu 4 sierpnia 2014 roku do porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia z dnia 7 maja 2013 roku, dłużniczka uznała, że na dzień 4 sierpnia 2014 roku bankowi przysługuje niesporna wymagalna wierzytelność w łącznej kwocie 355 075,94 złotych z tytułu porozumienia zawartego w dniu 7 maja 2013 roku. Strony ustaliły harmonogram spłat zadłużenia (§ 1). Zabezpieczeniem ugody było oświadczenie B. P. o poddaniu się egzekucji do kwoty 710 151,88 złotych (§ 3). Powyższa ugoda została wypowiedziana przez Bank (...)pismem z dnia 6 marca 2015 roku.

Na wniosek Banku (...) toczyło się postępowanie egzekucyjne przed Komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) pod sygn. akt (...), które zostało umorzone postanowieniem z dnia 26 marca 2020 roku.

W dniu 4 listopada 2016 roku nastąpił podział Banku (...). na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h., na mocy którego doszło do przeniesienia na rzecz (...). części majątku Banku (...) obejmującej sporną wierzytelność.

Pozwany(...). zainicjował postępowanie egzekucyjne wnioskiem z dnia 17 września 2020 roku. Postępowanie egzekucyjne toczy się przed Komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) pod sygn. (...).

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo oparte o przepis art. 840 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. B. P. i R. P. zasługiwało na uwzględnienie w całości. Bankowe tytuły egzekucyjne, w odróżnieniu od tytułów egzekucyjnych w postaci prawomocnych orzeczeń sądowych, nie korzystają z powagi rzeczy osądzonej. Wymierzone przeciwko tym tytułom powództwo opozycyjne z art. 840 k.p.c., oparte na podstawie określonej w § 1 pkt 1 tego przepisu, może obejmować bardzo liczne zarzuty, w szczególności, iż obowiązek świadczenia w ogóle nie powstał lub powstał w innej niż określona w tytule wysokości.

W ocenie Sądu Okręgowego, zarzuty powodów oparte o przepis art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. okazały się nieskuteczne. Pozwany wykazał wymagalność i wysokość swojego roszczenia. Pozwani upatrywali faktu niewymagalności roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym w tym, że Bank (...). nie wypowiedział skutecznie umowy kredytowej, zaś pismem z dnia 21 października 2013 roku cofnął decyzję o wypowiedzeniu porozumienia. Jednakże takie stanowisko nie znajduje odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Wskazać należy, powodów i poprzednika prawnego pozwanego łączyła umowa zawarta w dniu 7 maja 2013 dotycząca porozumienia w sprawie spłat zadłużenia dotyczącego kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu (...) nr (...)/2010 dnia 26 października 2010 roku w wysokości 387 581,39 złotych. W zawartej umowie B. P. oświadczyła i uznała, że niesporna wymagalna wierzytelność na dzień 7 maja 2013 roku z tytułu udzielonego kredytu wynosi 387 581,39 złotych. Do umowy załączono harmonogram spłat, który został zaakceptowany przez B. P..

Porozumienie z dnia 7 maja 2013 roku zostało skutecznie wypowiedziane przez Bank (...) pismem z dnia 11 marca 2014 roku, które zostało odebrane przez powódkę w dniu 25 marca 2014 roku. Wskazano wówczas, że zaległość z kredytu udzielonego na podstawie umowy kredytu (...) nr (...) z dnia 26 października 2010 roku wynosi 361 822,15 złotych, na którą złożyły się kapitał w kwocie 356 443,84 złotych, odsetki umowne w kwocie 5 173,08 złotych oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 205,23 złotych. Powyższe pismo zostało odebrane przez B. P. w dniu 25 marca 2014 roku. Ponadto po wypowiedzeniu porozumienia z dnia 7 maja 2013 roku, powódka nie kwestionowała ani wysokości ani wymagalności roszczenia. Logicznym przy tym powinien być wniosek, że powodowie poruszyliby tą kwestię już w piśmie stanowiącym odpowiedź na którekolwiek z kierowanych do nich wezwań do zapłaty. Podkreślić więc należy, że B. P. w Aneksie nr 1 zawartym w dniu 4 sierpnia 2014 roku do porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia z dnia 7 maja 2013 roku, przyznała i uznała, ze na dzień 4 sierpnia 2014 roku bankowi przysługuje niesporna wymagalna wierzytelność w łącznej kwocie 355 075,94 złotych z tytułu porozumienia zawartego w dniu 7 maja 2013 roku. Strony ustaliły harmonogram spłat zadłużenia (§ 1). Zabezpieczeniem ugody było oświadczenie B. P. o poddaniu się egzekucji do kwoty 710 151,88 złotych (§ 3). B. P. akceptowała i uznawała wymagalność roszczenia poprzednika prawnego pozwanej oraz wysokość swojego zadłużenia. Powodowie nie wyjaśnili dlaczego powyższych zarzutów nie podnosili w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku Banku(...)., już od 2015 roku. Zatem zarzuty powodów należało uznać jedynie podniesione na użytek w niniejszym postępowaniu.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, bankowy tytuł egzekucyjny spełnia wymogi art. 96 i art. 97 ustawy Prawo bankowe, w brzmieniu obowiązującym na dzień jego wystawienia. Roszczenie Banku(...) wobec pozwanych było wymagalne na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego. Dla oceny wymagalności roszczenia nie ma znaczenia zawarty w dniu 4 sierpnia 2014 roku Aneks nr 1 do porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia z dnia 7 maja 2013 roku. Powyższa ugoda została zawarta po wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego. Wypowiedzenie ugody spowodowało powrót do stanu z wydania bankowego tytułu egzekucyjnego. Również sam bankowy tytuł egzekucyjny zawierał niezbędne elementy wskazane w art. 96 ust. 2 pr. bank., a mianowicie oznaczono bank, który go wystawił i na rzecz którego egzekucja ma być prowadzona, dłużników zobowiązanych do zapłaty, wysokość zobowiązań dłużników wraz z odsetkami, datę wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, jak również oznaczenie czynności bankowej, z której wynikają dochodzone roszczenia, oraz wzmiankę o wymagalności dochodzonego roszczenia. Bankowy tytuł egzekucyjny opatrzony został pieczęcią banku wystawiającego tytuł oraz podpisami osób uprawnionych do działania w imieniu banku. Nadto, skoro powódka złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji, istniały - zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy Prawo bankowe - podstawy do nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu sądowej klauzuli wykonalności. Jeszcze raz należy powtórzyć, że powodowie nie kwestionowali wysokości i wymagalności zadłużenia, czemu powódka dała wyraz zawierając ugody dotyczące spłaty zadłużenia z Bankiem (...) S.A. i uznając wysokość swojego zadłużenia. Powodowie nie sprecyzowali jakie konkretnie zapisy umowy kredytowej budzą ich wątpliwość. Ich twierdzenia o abuzywności postanowień umowy kredytu nie znajdują potwierdzenia w aktach sprawy, tym bardziej, że powodowie nie podjęli żadnej inicjatywny dowodowej w tym zakresie, w tym nie przedłożyli tej umowy.

W ocenie Sądu Okręgowego na aprobatę zasługiwał natomiast podniesiony przez powodów zarzut przedawnienia roszczenia.

Istotne dla ustalenia upływu terminu przedawnienia był sposób nabycia przez pozwanego (...) wierzytelności objętej spornym tytułem wykonawczym. Bankowy tytuł egzekucyjny został wystawiony przez Bank (...) w dniu 9 maja 2014 roku. Sądu Rejonowy w R. nadał temu tytułowi klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 21 lipca 2014 roku w sprawie o sygn. akt (...). Na tej podstawie i na wniosek Banku (...). toczyło się postępowanie egzekucyjne przed Komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) pod sygn. akt (...), które zostało umorzone postanowieniem z dnia 26 marca 2020 roku.

W dniu 4 listopada 2016 roku nastąpił podział Banku (...). na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h., na mocy którego doszło do przeniesienia na rzecz (...). części majątku Banku (...) obejmującej sporną wierzytelność.

Pozwany (...). zainicjował postępowanie egzekucyjne wnioskiem z dnia 17 września 2020 roku. Postępowanie egzekucyjne toczy się przed Komornikiem sądowym przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) pod sygn. (...).

Zdaniem Sądu Okręgowego, mocą samego nabycia wierzytelności wskutek podziału spółki przez wydzielenie, nowy wierzyciel nie wstępuje automatycznie do postępowania egzekucyjnego zainicjowanego wnioskiem tej spółki. Oznacza to, iż kontynuowanie tego postępowania - na rzecz byłego wierzyciela (podzielonej spółki), a więc podmiotu już nieuprawnionego materialnoprawnie – nie może być uznane za czynność służącą bezpośrednio zaspokojeniu tej wierzytelności. Zarazem nie sposób przyjąć, by nowy wierzyciel, pozostając biernym, mógł wywodzić z takiej kontynuacji postępowania egzekucyjnego korzystny dla siebie skutek w postaci spoczywania biegu przedawnienia. Tezie tej bynajmniej nie sprzeciwia się wykładnia literalna art. 124 § 2 k.c., wiążąca ponowne rozpoczęcie biegu przedawnienia z zakończeniem postępowania, dotyczy bowiem ona sytuacji, w której postępowanie toczy się na rzecz podmiotu uprawnionego. Spoczywanie biegu przedawnienia w tym czasie wynika z założenia, że do czasu ukończenia postępowania, uprawniony nie ma możliwości inicjowania dalszych stadiów postępowania, nie może więc podjąć innej czynności koniecznej, mogącej przerwać bieg przedawnienia. Tymczasem w rozpatrywanej sytuacji kontynuowanie postępowania egzekucyjnego na rzecz byłego wierzyciela nie stwarza nowemu wierzycielowi przeszkody w podjęciu własnych czynności zmierzających bezpośrednio do zaspokojenia roszczenia, tzn. złożenia wniosku o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na jego rzecz. Zarazem nie można zapominać, że brak w postępowaniu egzekucyjnym odpowiednika art. 192 pkt 3 k.p.c. oznacza tylko, iż uprawnienie do prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez pierwotny podmiot wygasa, a jego kontynuacja naraża go na odpowiedzialność odszkodowawczą. Nie oznacza natomiast, że postępowanie to ulega umorzeniu z mocy prawa. Trudno zaś zaakceptować sytuację, w której ponowne rozpoczęcie biegu przedawnienia przeciwko biernemu nowemu wierzycielowi, zależałoby od tego, czy - i kiedy - były wierzyciel złoży wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Sam dłużnik może wszak bronić się przed kontynuacją postępowania tylko występując z powództwem przeciwegzekucyjnym przewidzianym w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego wskazanie w postanowieniu o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, z uwagi na jego bezskuteczność, w sprawie (...) jako wierzyciela (...). nie mogło skutkować uznaniem, że termin przedawnienia spoczywał. Podkreślić należy, że pozwany nie przedstawił żadnych dowodów na to, aby wstąpił do prowadzonego postępowania egzekucyjnego pod sygn. (...). Prowadzenie egzekucji w sposób sprzeczny z treścią tytułu wykonawczego, a zatem także na rzecz osoby, która według tytułu wykonawczego nie jest wierzycielem, stanowi przesłankę umorzenia postępowania egzekucyjnego.

W celu dochodzenia zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym, jej nabywca przez wydzielenie musiał, przed wejściem w życie art. 804 ( 1) k.p.c., uzyskać klauzulę wykonalności na swoją rzecz także wtedy, gdy nabycie nastąpiło w drodze sukcesji uniwersalnej, albo – jak w niniejszej sprawie – sukcesji uniwersalnej częściowej. W konsekwencji (...). nie wstąpił poprzez samo nabycie wierzytelności do postępowania egzekucyjnego zainicjowanego wnioskiem Banku (...)Co do zasady wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz banku przejmującego jest czynnością zmierzającą do zaspokojenia wierzytelności, zatem przerywa bieg przedawnienia. W okolicznościach sprawy taki skutek jednak nie nastąpił. Poprzednik prawny pozwanego, który przeniósł na niego wierzytelność stwierdzoną tytułem wykonawczym, utracił materialne uprawnienie do kontynuowania egzekucji. Egzekucja zaś prowadzona na rzecz podmiotu uprawnionego jedynie formalnie, wobec utraty materialnoprawnego uprawnienia do zaspokojenia, nie może być uznana za czynność służącą bezpośrednio zaspokojeniu wierzytelności, nie prowadzi zatem do spoczywania biegu przedawnienia. Nowy wierzyciel, który od dnia nabycia wierzytelności nie podjął jakichkolwiek czynności prowadzących do zaspokojenia nabytej wierzytelności, nie może wywodzić korzystnych dla siebie skutków z tytułu egzekucji toczącej się na rzecz poprzednika, który utracił materialnoprawne uprawnienie do zaspokojenia się ze zbytej wierzytelności.

Pozwany nie wykazał by w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym z wniosku Banku (...) podjął jakąkolwiek aktywność po nabyciu wierzytelności. Również w złożonym wniosku o wszczęcie egzekucji, pozwany nie wskazywał na swoje uczestnictwo w poprzednim postepowaniu egzekucyjnym przeciwko powodom.

Zdarzeniem, wskutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane, jest m.in. przedawnienie roszczenia. Powód będący dłużnikiem może powołać się na przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym. Należy jednak podkreślić, że oparcie powództwa opozycyjnego o przedawnienie roszczenia nie zmierza do ingerencji w treść tytułu wykonawczego, a skutkuje niemożliwością prowadzenia egzekucji, na skutek zdarzenia, które wystąpiło już po powstaniu tytułu. Bezczynność wierzyciela dotycząca roszczenia stwierdzonego już tytułem stanowi zdarzenie, które stanowi podstawę pozbawienia wykonalności.

Pozwany nabył wierzytelność od Banku(...) w wyniku podziału banku w dniu 4 listopada 2016 roku Zatem od tego dnia należy liczyć bieg 3-letniego terminu przedawnienia. W tym okresie pozwany nie podjął żadnych czynności, które przerwałyby bieg przedawnienia. Jak wskazano, prowadzone postępowanie egzekucyjne z wniosku Banku (...)., po dniu nabycia wierzytelności przez (...). nie powodowało spoczywania biegu przedawnienia. Zatem trzyletni okres przedawnienia upłynął w dniu 4 listopada 2019 roku. Natomiast wniosek o wszczęcie egzekucji pozwany złożył w dniu 17 września 2020 roku. Zestawienie powyższych dat jednoznacznie wskazuje, że przed kolejnym wszczęciem postępowania egzekucyjnego doszło do przedawnienia roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego.

Z wyżej wskazanych względów, Sąd Okręgowy uznał, że powodowie wykazali, iż zaszły przesłanki wskazane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w postaci przedawnienia roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym. Wobec powyższego Sąd Okręgowy pozbawił w całości wykonalności – bankowy tytuł egzekucyjny Banku (...) nr (...) z dnia 9 maja 2014 roku, zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w R. z dnia 21 lipca 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...).

Apelację od wyroku złożył pozwany zastępowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, który zaskarżając orzeczenie w całości, zarzucił:

1)  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. - poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sytuacji gdy z dokumentacji wynika, że wystawiony bankowy tytułu egzekucyjny jest wymagalny a roszczenie nim stwierdzone nie jest przedawnione, co miało wpływ na wynik sprawy;

1)  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. - polegające na przeprowadzeniu dowolnej oceny dowodów oraz braku wszechstronnej oceny materiału dowodowego, w sytuacji gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego i ustalonego stanu faktycznego sprawy jednoznaczne wynika zasadność i wymagalność dochodzenia od powoda środków pieniężnych będących przedmiotem roszczenia wskazanego w bankowym tytule egzekucyjnym, co miało wpływ na wynik sprawy;

2)  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu przez Sąd pierwszej instancji, że pozwany nie wykazał prawdziwości swoich twierdzeń i nie wskazał faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, podczas gdy pozwany w pismach procesowych, wskazał dowody na poparcie swoich twierdzeń i wniosków w tym na fakt wymagalności i braku przedawnienia roszczenia, co wpłynęło na błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy i miało wpływ na wynik sprawy;

3)  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 299 k.p.c., poprzez oparcie ustaleń faktycznych na zeznaniach powoda w zakresie, w jakim były one niewiarygodne i sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oraz były sprzeczne z dokumentacją kredytową i innymi dokumentami zgromadzonymi w sprawie, co miało wpływ na rozstrzygnięcie, ponieważ doprowadziło Sąd pierwszej instancji do nieprawidłowych ustaleń faktycznych opisanych poniżej, które doprowadziły Sąd pierwszej instancji przekonania o braku wymagalności roszczenia stwierdzonego bankowym tytułem egzekucyjnym oraz do uznania, że roszczenie jest przedawnione;

4)  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. poprzez ich wadliwą wykładnię i zastosowanie oraz przyjęcie, że roszczenie stwierdzone bankowym tytułem egzekucyjnym jest przedawnione;

5)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 118 k.c. - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że wierzytelność stwierdzona tytułem wykonawczym jest przedawniona, w sytuacji gdy wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia;

6)  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 6 k.c. - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż pozwany nie udowodnił faktów, z których wywodzi skutki prawne w sytuacji gdy pozwany przedstawił dowody, na których oparł swoje twierdzenia, co miało wpływ na wynik sprawy.

W konkluzji apelacji skarżący wniósł o:

1)  zmianę zaskarżanego wyroku w całości poprzez oddalenie powództwa powoda w całości;

1)  zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz o ponowne rozstrzygnięcie o kosztach procesu za pierwszą instancję;

2)  ewentualnie, na wypadek uznania przez Sąd, że nie zachodzi podstawa do zmiany zaskarżonego wyroku, o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

W odpowiedzi na apelację, powodowie wnieśli o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny w L. zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do najdalej idącego wniosku apelacji, jakim jest żądanie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Stosownie do treści art. 386 § 2-4 k.p.c., poza wypadkami stwierdzenia nieważności postępowania, przyczynami odrzucenia pozwu lub podstawami do umorzenia postępowania, Sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez Sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

W ocenie Sądu Apelacyjnego na gruncie przedmiotowej sprawy nie zachodzi żadna ze wskazanych wyżej przesłanek skutkujących uchyleniem zaskarżonego wyroku. Nie ma podstaw do stwierdzenia nieważności postępowania z urzędu, gdyż Sąd pierwszej instancji rozpoznał istotę sporu, odnosząc się do wszystkich zgłoszonych przez stronę powodową żądań i nie zachodzi potrzeba ponownego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. O nierozpoznaniu istoty sprawy można mówić, gdy rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy, gdyż sąd zaniechał zbadania materialnej podstawy powództwa albo merytorycznych zarzutów pozwanego, ewentualnie gdy uzasadnienie wyroku ma tego rodzaju braki, że nie zawiera elementów pozwalających na weryfikację stanowiska sądu - gdy braki uzasadnienia w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych, oceny dowodów i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona (m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z 9 listopada 2012 roku, IV CZ 156/12; z 27 czerwca 2014 roku, V CZ 41/14 i z 3 czerwca 2015 roku, V CZ 115/14). Tego rodzaju sytuacja nie występuje na gruncie niniejszej sprawy. Jak wyżej wskazano, Sąd Okręgowy odniósł się do przedmiotu sprawy i wszystkich zarzutów strona powodowa, a z uzasadnienia wyroku można wywieść tok rozumowania, który doprowadził Sąd do wydania zaskarżonego orzeczenia. Z tych względów wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku jest oczywiście niezasadny.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego zasadny jest natomiast wniosek o zmianę zaskarżonego orzeczenia, którego kierunek określa przyjęcie jako zasadnego podniesionego przez powodów zarzutu przedawnienia egzekwowanego roszczenia.

Zasadniczym argumentem przemawiającym za modyfikacją zaskarżonego orzeczenia jest norma prawna wynikająca z art. 843 § 3 k.p.c., stosownie do której w pozwie strona powodowa powinna przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mogła zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Niewątpliwie, spośród rozlicznych zarzutów ujętych w pozwie, a które jako nieusprawiedliwione zostały uznane przez Sąd pierwszej instancji i przekonywująco umotywowane w sporządzonym uzasadnieniu, nie został podniesiony zarzut przedawnienia egzekwowanego roszczenia.

Ustanowiona prekluzja zarzutów jest regułą w sprawach, które ze względu na swój charakter wymagają podwyższonej sprawności postępowania. Potrzeba przeciwdziałania przewlekłości postępowania w sprawach przeciwegzekucyjnych jest oczywista, jeśli uwzględnić korzyści wynikające dla wierzycieli z realizacji prawomocnie zasądzonej należności i ewentualne uwolnienie dłużnika od dotkliwych skutków prowadzonej egzekucji, pomimo że materialnoprawny obowiązek oświadczenia już nie istnieje. Dlatego nałożone w art. 843 § 3 k.p.c. zobowiązanie wzmacnia elementy kontradyktoryjności procesu w sposób umożliwiający skupienie i przedstawienie wszystkich zarzutów oraz zapewnia realizację obowiązków procesowych stron postępowania. Przepis ten nie ogranicza prawa żadnej ze stron, bowiem stanowi, że powód powinien przytoczyć w pozwie wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Jednak z jego sformułowania wynika, że nałożony obowiązek wyczerpującego wskazania w pozwie zarzutów ma charakter bezwzględny. Uchybienie temu obowiązkowi powoduje pozbawienie prawa zgłaszania ich w dalszym toku postępowania. Po stronie zaś sądu rozpoznającego sprawę rodzi obowiązek pominięcia spóźnionych zarzutów jako sprekludowanych, który powinien traktować je, jakby nie zostały w ogóle zgłoszone. To szczególne unormowanie dotyczy wszystkich zarzutów możliwych do podniesienia już w chwili składania pozwu, również zarzutów materialnoprawnych, w tym zarzutu przedawnienia. Prawidłowa wykładnia tego przepisu nakazuje przyjąć, że ewentualne zaniechanie zgłoszenia zarzutu, który mógł być przytoczony w pozwie i zgłoszenie go dopiero w toku procesu należy ocenić jako obejście tego przepisu, nie mogące prowadzić do oceny przez sąd jego zasadności.

Należy zauważyć, że strona powodowa nie podniosła zarzutu przedawnienia na etapie zgłaszania roszczenia, bowiem nie zawarła go w treści pozwu z dnia 6 kwietnia 2022 roku, a zgłosiła dopiero w treści pisma procesowego z dnia 20 października 2022 roku, równolegle do złożonej przez pełnomocnika pozwanego odpowiedzi na pozew, bez wskazania przyczyny tego opóźnienia, bez usprawiedliwienia i wykazania, że nie mogła podnieść go na etapie wcześniejszym. Oznacza to, że opisany zarzut, jako sprekludowany, nie mógł być brany pod uwagę przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy. Nie mógł zatem odnieść skutku, jakiego oczekiwali powodowie i jaki przypisał mu Sąd Okręgowy w zaskarżonym wyroku. Nie są zarazem przekonywujące argumenty Sądu pierwszej instancji, że powodowie modyfikacji dokonali niezwłocznie, gdyż nastąpiło to w okresie pół roku po wniesieniu pozwu, byli nadto świadomi, że tytułem wykonawczym posługuje się (...). nie zaś Bank (...)(co jednoznacznie wynika z dokumentów załączonych do pozwu), a bez istotnego znaczenia pozostaje okoliczność, że w niniejszym postępowaniu występowali bez zawodowego pełnomocnika, skoro egzekwowane świadczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą ((...)), zaś przedsiębiorców dotyczą wysokie wymogi staranności.

Już te okoliczności powinny prowadzić do oddalenia wniesionego powództwa, stąd też należało zmienić zaskarżony wyrok i oddalić powództwo, jako bezzasadne. Dlatego jedynie ubocznie można wskazać, że strona powodowa nie wykazała istnienia okoliczności w postaci przedawnienia roszczenia, które przemawiałyby za pozbawieniem spornego tytułu wykonawczego wykonalności.

Należy przypomnieć, że powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego stanowi środek prawny przyznany dłużnikowi, zmierzający do zwalczania tytułu wykonawczego w całości, w części albo do jego ograniczenia. Wyrok pozbawiający wykonalności tytuł wykonawczy w całości uniemożliwia prowadzenie jakiejkolwiek egzekucji na podstawie takiego tytułu. Przepisy o powództwach przeciwegzekucyjnych otwierają drogę procesu cywilnego dla dłużnika i osoby trzeciej w celu obrony przed postępowaniem egzekucyjnym w wypadku, gdy postępowanie to narusza ich prawa podmiotowe. Droga ta nie przysługuje, gdy zostało naruszone tylko prawo formalne.

Powództwo opozycyjne może opierać się na tym, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane (art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.). Do takich zdarzeń należy zaliczyć zjawiska i stany świata zewnętrznego oraz objawy wewnętrznego życia stron, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśniecie zobowiązań albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.). W szczególności do zdarzeń polegających na wygaśnięciu zobowiązania można zaliczyć: wykonanie zobowiązania (art. 450 k.c.), świadczenie w miejsce wykonania ( datio in solutumart. 453 k.c.), trwałą i nieprzemijającą niemożliwość świadczenia, będącą skutkiem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności (art. 475 k.c.), potrącenie (art. 498 k.c.), odnowienie (art. 506 k.c.), zwolnienie dłużnika z długu przez wierzyciela (art. 508 k.c.), zmianę wierzyciela (art. 509 k.c.), wydanie wyroku na korzyść jednego z dłużników solidarnych w następstwie uwzględnienia zarzutu wspólnego wszystkim dłużnikom solidarnym (art. 375 § 2 k.c.) oraz wejście w życie nowych przepisów prawa, jeżeli nowy przepis stwierdza wygaśnięcie wcześniej ustalonego zobowiązania. Z kolei do zdarzeń polegających na niemożności egzekwowania świadczenia można zaliczyć: przedawnienie roszczenia (art. 117 k.c.), przemijającą niemożliwość świadczenia, odroczenie spełnienia zobowiązania przez wierzyciela, rozłożenie spłaty świadczenia na raty, prawo zatrzymania rzeczy do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących dłużnikowi roszczeń, uprawomocnienie się wyroku w procesie petytoryjnym.

W toku niniejszego postępowania Sąd pierwszej instancji jako zasadny ocenił żądanie powodów oparte o przepisie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik (dłużnicy) może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia między innymi wtedy, gdy po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Za takie zdarzenie w niniejszej sprawie zostało uznane przedawnienie roszczenia objętego tytułem egzekucyjnym, które - wskutek upływu terminu przedawnienia – przekształciło się w zobowiązanie naturalne. Powodowie twierdzili, że ta przesłanka powództwa opozycyjnego została zrealizowana w odniesieniu do wierzytelności pozwanego, stwierdzonej bankowym tytułem egzekucyjnym z dnia 9 maja 2014 roku, zaopatrzonym w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w R. z dnia 21 lipca 2014 roku.

Strona pozwana wykazała precyzyjnie, że przysługuje jej wierzytelność względem powodów, gdyż do pisma procesowego z dnia 14 października 2022 roku dołączyła wyciąg z planu podziału praw i obowiązków dokonanego pomiędzy Bankiem (...) i (...) a ponadto stosowne dokumenty legitymujące wierzyciela znajdują się w aktach postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) o sygn. (...) i (...). Ponadto okoliczność tą można uznać za fakt niezaprzeczony (art. 230 k.p.c.), zwłaszcza że zdarzenie podziału banku (...) wynika również ze znajdującego się w aktach sprawy odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, posiadającego status dokumentu urzędowego (art. 244 § 1 k.p.c.)., a zatem łączy się z nim domniemanie prawdziwości zawartych w nich twierdzeń, a domniemania tego strona powodowa nie wzruszyła.

Przywołane przez Sąd pierwszej instancji na uzasadnienie tezy, że każdorazowo po nabyciu wierzytelności uprawniony powinien wystąpić do sądu o nadanie na jego rzecz klauzuli wykonalności (art. 788 § 1 k.p.c.) wobec braku odpowiednika w postępowaniu egzekucyjnym art. 192 pkt 3 k.p.c., liczne i adekwatne orzeczenia Sądu Najwyższego, pochodzą jednak sprzed 2019 roku, kiedy to art. 1 pkt 228 ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1469) do Kodeksu postępowania cywilnego z dniem 21 sierpnia 2019 roku dodano art. 804 ( 2) § 1, stosownie do którego, jeżeli po powstaniu tytułu wykonawczego uprawnienie przeszło na inną osobę, osoba ta może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi na podstawie tego tytułu, jeżeli wykaże przejście uprawnienia dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Ponieważ stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się m. in. art. 804 ( 2) § 1 k.p.c. w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, niewątpliwie znajduje on zastosowanie do postępowania egzekucyjnego o sygn. (...), które wówczas nie zostało jeszcze ukończone. Oznacza to, że nabywca wierzytelności ((...).), mógł wstąpić do prowadzonego przez poprzedniego wierzyciela (Bank (...)) czynnego postępowania egzekucyjnego legitymując się przejściem uprawnienia wykazanym dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

Analiza akt postępowania o sygn. (...) wskazuje, że wnioski takie były składane przez (...) w dniach: 20 sierpnia 2019 roku (data wpływu) – „w imieniu (...), na podstawie pełnomocnictwa, wnoszę o wszczęcie egzekucji z nieruchomości dłużnika oznaczonej w Wydziale Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w K. jako (...) oraz (...); proszę o dokonanie opisu i oszacowania powyższych nieruchomości” (k. 214) oraz w dniach 20 września 2019 roku wobec B. P. i 30 października 2019 roku wobec R. P. – „w imieniu (...), na podstawie pełnomocnictwa (…), stosownie do art. 804 ( 2) § 1 k.p.c. wnoszę o kontynuowanie egzekucji przeciwko dłużnikowi na rzecz następcy prawnego Banku (...) tj. (...). z uwagi na to, że po powstaniu tytułu wykonawczego uprawnienie przeszło na inną osobę, a w konsekwencji osoba ta może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi na podstawie tego tytułu, jeżeli wykaże przejście uprawnienia dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym; ze względu na istnienie uprawnienia do wszczęcia egzekucji, wierzyciel jest uprawniony również do kontynuowania egzekucji prowadzonej na wniosek jego poprzednika prawnego”. W następstwie opisanych wniosków, Komornik sądowy podjął czynności w sprawie o sygn. (...) z udziałem (...).: w dniu 22 sierpnia 2019 roku poinformował, że dłużnicy są właścicielami innej nieruchomości oraz wezwał wierzyciela do uiszczenia zaliczki na poczet wydatków; w dniu 22 sierpnia 2019 roku oddalił wniosek w zakresie wszczęcia egzekucji z nieruchomości oznaczonej księgą wieczystą nr (...); postanowieniem z dnia 11 września 2019 roku stwierdził umorzenie postępowania w zakresie egzekucji z nieruchomości oznaczonej księgą wieczystą nr (...); w dniu 30 września 2019 roku wezwał do uzupełnienia braków formalnych wniosku; w dniu 30 września 2019 roku ponownie wezwał do uzupełnienia zaliczki; w dniu 17 stycznia 2020 roku wysłuchał wierzyciela przed umorzeniem postępowania egzekucyjnego; postanowieniem z dnia 26 marca 2020 roku umorzył postępowanie egzekucyjne oraz rozliczył jego koszty. Następnie, w dniu 24 września 2020 roku zarządził przeniesienie tytułu wykonawczego (bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez Bank (...)) z zakończonej przez umorzenie sprawy o sygn. (...) do sprawy o sygn. (...), która została zainicjowana przez (...). W sprawie tej, Komornik sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne w dalszym ciągu (obecnie w trybie zarządzenia tymczasowego wydanego w niniejszej sprawie jest zawieszone) i to na podstawie identycznego tytułu wykonawczego będącego podstawą egzekucji w sprawie (...) – bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego dnia 9 maja 2016 roku przez Bank (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w R.z dnia 21 lipca 2014 roku (sygn. akt (...)).

Chronologia i znaczenie opisanych czynności, podważają trafność wniosku Sądu pierwszej instancji, o zasadności podniesionego przez powodów (zresztą spóźnionego) zarzutu przedawnienia egzekwowanego roszczenia. Liczony przez Sąd Okręgowy termin przedawnienia roszczenia od dnia 4 listopada 2016 roku, został przerwany przez aktywny udział (...) Bank S.A. w postępowaniu egzekucyjnym o sygn. (...) (stosownie do art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się m. in. przez każdą czynność przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń danego rodzaju przedsięwziętą bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia), a umorzenie tego postępowania na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. z powodu bezskuteczności egzekucji, w przeciwieństwie zwłaszcza do umorzenia postępowania wobec cofnięcia wniosku przez wierzyciela lub wobec jego bezczynności, nie niweczy skutku przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia majątkowego. Odnośnie rozważań Sądu Okręgowego dotyczących potrzeby przedstawienia przez (...) Bank S.A. orzeczenia wykazującego przejście na jego rzecz uprawnień wierzycielskich z Banku (...) S.A., należy przypomnieć, że postępowanie egzekucyjne o sygn. (...) toczy się na podstawie identycznego tytułu wykonawczego jakim dysponował Bank (...) S.A. w sprawie o sygn. (...), a zwłaszcza (...) Bank S.A. nie przedstawił orzeczenia wydanego w trybie art. 788 § 1 k.p.c. i żaden organ czy strona, nie kwestionują wykazania przez A. Bank legitymacji do wszczęcia i prowadzenia postepowania o sygn. (...).

Przepis art. 123 § 1 pkt 1 k.c. stanowi, że bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Artykuł 124 k.c. stanowi, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, a w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo dopóty, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Oznacza to, że przez czas trwania tego postępowania bieg przedawnienia, z korzyścią dla wierzyciela, pozostaje zawieszony.

W takiej sytuacji należy przyjąć, że nie doszło do upadku przerwy biegu przedawnienia spowodowanej wnioskiem o wszczęcie egzekucji przez Bank(...) wobec wstąpienia do niej przez (...) po podziale banku w dniu 4 listopada 2016 roku (sygn. akt (...)). Natomiast kolejne postępowanie egzekucyjne (sygn. akt (...)) zostało wszczęte przed upływem trzyletniego okresu przedawnienia wierzytelności związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 118 k.c.) i dotychczas nie zostało ukończone.

Przedmiotowy tytuł wykonawczy nie może być również pozbawiony wykonalności w całości z uwagi na częściowe jego wyegzekwowanie przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. S. M.- (...) (w kwocie 11 634,78 złotych). Powództwa przeciwegzekucyjne są bowiem merytorycznym środkiem obrony dłużnika lub osoby trzeciej przeciwko niezgodnej z prawem egzekucji, zarówno co do samej zasadności, jak i dopuszczalności egzekucji. Można wytoczyć je tak długo, jak długo trwa egzekucja. Nie jest ono dopuszczalne po wykonaniu tytułu wykonawczego. Z chwilą zakończenia egzekucji, w której wierzyciel został choćby częściowo zaspokojony, traci on prawo dysponowania aktem wykonawczym, który zostaje zatrzymany w aktach (art. 816 § 1 k.p.c.). Z chwilą wykonania tytułu wykonawczego wskutek wyegzekwowania świadczenia jego wykonalność w tym zakresie wygasa, a zatem nie można już żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 stycznia 1978 roku, III CRN 310/77; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1988 roku, I CR 255/88; z dnia 17 listopada 1988 roku, I CR 255/88; z dnia 4 kwietnia 2002 roku, I PKN 197/01; z dnia 14 maja 2010 roku, II CSK 592/09). Z punktu widzenia skuteczności i zasadności powództwa opozycyjnego, o jakim mowa w art. 840 § 1 k.p.c., decyduje stan istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. W tej sytuacji, powództwo przeciwegzekucyjne o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności nie mogło być uwzględnione również przy założeniu, że pozwany wyegzekwował część wierzytelności. Orzekanie o pozbawieniu wykonalności tytułu wykonawczego jest w tej części niedopuszczalne, skoro wykonalność tego tytułu w tym zakresie wygasła, a ponowna egzekucja na podstawie takiego tytułu wykonawczego w danej części nie może być kontynuowana, a w przyszłości wszczęta.

W związku z powyższym oraz na podstawie przepisu art. 386 § 1 k.p.c. apelacja podlegała uwzględnieniu poprzez oddalenie powództwa.

Uwzględnienie apelacji oznacza przegranie przez stronę powodową w całości, co czyni koniecznym obciążenie jej kosztami procesu za obie instancje.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c., art. 105 § 2 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 2 pkt 7 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.). Od kwot zasądzonych tytułem zwrotu kosztów procesu zasądzono odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 98 § 1 1 k.p.c.).

Sprostowaniu z urzędu, w trybie art. 350 § 1 i § 3 k.p.c., podlegała niedokładność w zakresie oznaczenia numeru bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 9 maja 2014 roku, zawarta w pkt I. sentencji wyroku Sądu Okręgowego.

Z tych wszystkich względów i na podstawie powołanych przepisów Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Szymaniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Krzysztof Niezgoda
Data wytworzenia informacji: