Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 22 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2019 r. w C.

sprawy z wniosku (...) Bank S.A. z siedzibą we W.

z udziałem Gmina G.-Ośrodek

o stwierdzenie nabycia spadku

I.  stwierdza, że spadek po N. W. z domu D. ,córce G. i F. z domu J., zmarłej 05.10.2014 roku w G. , ostatnio stale zamieszkałej w G. na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyła Gmina G.-Ośrodek w całości;

II.  pozostawia wnioskodawcę i uczestnika postepowania przy kosztach postępowania związanych z ich udziałem w sprawie.

I Ns 46/18

UZASADNIENIE

(...) Bank S.A. z siedzibą we W. we wniosku z dnia 7 lutego 2018 r. wnosił o stwierdzenie nabycia spadku po N. W. zmarłej w dniu 5 października 2014 r. w G., ostatnio stale zamieszkałej w miejscowości G. gmina G.-Ośrodek.

W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, iż jest zainteresowany w ustaleniu spadkobierców po N. W., gdyż w dniu 14 maja 2014 r. udzielił spadkodawczyni kredytu konsumpcyjnego, który do chwili obecnej nie został spłacony.

Ponadto wnioskodawca oświadczył, że nie wie, żeby spadkodawczyni pozostawiła testament oraz poinformował, że nie ma wiedzy na temat spadkobierców, gdyż najbliżsi członkowie rodziny odrzucili spadek. W takiej sytuacji jako spadkobiercę ustawowego wskazał gminę ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawczyni - Gminę G.-Ośrodek.

Wobec nie wskazania przez wnioskodawcę spadkobierców N. W., postanowieniem z dnia 27 czerwca 2018 r. Sąd zwrócił się do Urzędu Gminy G.-Ośrodek oraz Dziennika Rzeczpospolita o zamieszczenia ogłoszenia w prasie o toczącym się postępowaniu spadkowym.

Uczestnik postępowania Gmina G. - Ośrodek wnosiła o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie ustawy.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Interes prawny wnioskodawcy w niniejszej sprawie wynika z faktu, iż w dniu 14 maja 2014 r. udzielił spadkodawczyni kredytu konsumpcyjnego, który do chwili obecnej nie został spłacony.

Spadkodawczyni N. W. nazwisko rodowe D. zmarła 5 października 2014 r. w G., gdzie stale do śmierci mieszkała. W chwili śmierci była wdową, a jej rodzicami byli: G. D. i F. z domu J. (dowód: odpis aktu zgonu k. 5 akt).

N. W. miała troje dzieci: M. Z., M. P. i J. W.. J. W. zmarł w 1996 r. nie pozostawiając zstępnych. W dniu 25 listopada 2014 r. w formie aktu notarialnego oświadczenia o odrzuceniu spadku złożyły córki M. Z. i M. P.. M. Z. ma córkę S. Z., a M. P. ma córkę W. G. (dowód: wypis aktu notarialnego k. 3-4 akt I Ns 569/14).

W dniu 25 listopada 2014 r. w formie aktu notarialnego oświadczenia o odrzuceniu spadku złożyły wnuczki S. Z. i W. G.. Obydwie wnuczki nie mają dzieci (dowód: wypis aktu notarialnego k. 6-7 akt I Ns 569/14).

Sąd z urzędu ustalił na podstawie danych z PESEL-SAD, iż spadkodawczyni miała dwie siostry: K. D. zmarłą 7 czerwca 1987 r. i J. D. zmarłą 13 września 1994 r. (dowód: wydruki z bazy PESEL-SAD k. 48-51 akt).

Ani wnioskodawca ani uczestnik nie wskazali innych krewnych, którzy mogliby dziedziczyć spadek po N. W.. Ponieważ nie zostali wskazania spadkobiercy ustawowi zmarłej N. W., Sąd postanowił zwrócić się do Dziennika Rzeczpospolita, aby ten zamieścił ogłoszenie wzywające wszystkich spadkobierców zmarłej N. W., żeby w terminie 3 miesięcy o daty ukazania się tego ogłoszenia zgłosili się do Sądu Rejonowego w Ciechanowie i udowodnili swoje prawda do spadku , gdyż w przeciwnym razie mogą być pominięci w postanowieniu o stwierdzenie nabycia spadku. Ogłoszenie to zostało zamieszczone również na stronie internetowej Sądu oraz wywieszone na tablicy informacyjnej w Sądzie i Urzędzie Gminy G.-Ośrodek na okres 1 miesiąca. ( dowody: postanowienie k. 21, ogłoszenie sądowe k. 23, 27, 40, ogłoszenie w gazecie k. 33 akt)

W wyznaczonym w opublikowanym ogłoszeniu terminie nie zgłosili się żadni spadkobiercy ustawowi zmarłej N. W.. W związku z tym , że ostatnim miejscem stałego pobytu zmarłej była miejscowość G., jedynym znanym spadkobiercą ustawowym pozostała Gmina G.-Ośrodek.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustali w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy I Ns 569/14 tutejszego Sądu, i dokumentów dołączonych do akt sprawy.

Sąd uwzględnił dołączone dokumenty, ich prawdziwość nie była kwestionowana ani nie budzi wątpliwości. Sąd stan faktyczny ustalił przede wszystkim na podstawie: aktów stanu cywilnego, postanowień Sądu, ogłoszenia sądowego oraz ogłoszenia w gazecie. Zgromadzone w sprawie dokumenty rzeczywiście były sporządzone, a w ich treść nie ingerowano, nie były przerabiane. Stan faktyczny ustalony przez Sąd jest bezsporny i żadna ze stron postepowania go nie kwestionowała.

Sąd zważył co następuje:

Wniosek wnioskodawcy (...) Bank S.A. z siedzibą we W. o stwierdzenie nabycia spadku jako osoby obcej dla zmarłej N. W. jest w ocenie Sądu uzasadniony. Wniosek może złożyć każdy, kto jest zainteresowany w wywołaniu skutków prawnych związanych z prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku, w szczególności skutków określonych w art. 1025 § 2 i art. 1027 k.c. Interes prawny pełni w tym wypadku funkcję legitymacyjną, a ściśle uprawnienia do wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Chodzi przy tym o obiektywny interes prawny, czyli obiektywną potrzebę wszczęcia postępowania (post. Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2009 r., IV CSK 361/08, OSNC-ZD 2010, nr 1, poz. 9).

W niniejszej sprawie wnioskodawca wykazał, że w dniu 14 maja 2014 r. udzielił spadkodawczyni kredytu konsumpcyjnego, który do chwili obecnej nie został spłacony. Zgodnie z przytoczonymi powyżej przepisami, Sąd uznał, że wskazany przez wnioskodawcę interes prawny jest w pełni zasadny i może on wystąpić o stwierdzenie nabycia spadku po N. W..

Zgodnie z art 670 § 1 k.p.c. Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą oraz czy spadkodawca pozostawił testament. Badanie następuje w drodze odebrania zapewnienia od spadkobierców. Art. 671. § 1 k.p.c. przewiduje, że za dowód, że nie ma innych spadkobierców, może być przyjęte zapewnienie złożone przez zgłaszającego się spadkobiercę. Z art. 672 k.p.c. wynika, że jeżeli zapewnienie nie było złożone albo jeżeli zapewnienie lub inne dowody nie będą uznane przez sąd za wystarczające, postanowienie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może zapaść dopiero po wezwaniu spadkobierców przez ogłoszenie. Zarządzenie przez Sąd ogłoszenia wzywającego spadkobierców jest obligatoryjne, jeśli złożone zapewnienie przez wnioskodawcę jest niewystarczające.

W niniejszej sprawie Sąd zamieścił ogłoszenia w prasie, budynku Sądu i lokalu Urzędu Gminy G.-Ośrodek, gdyż nie zostało złożone zapewnienie przez wnioskodawcę, a oświadczenia złożone w formie aktu notarialnego przez córki i wnuczki nie pozwoliły na ustalenie spadkobierców ustawowych. Sąd wezwał spadkobierców do zgłoszenia swojego udziału w sprawie i udowodnienia swoich praw do spadku w ciągu 3 miesięcy od ukazania się ogłoszenia pod rygorem pominięcia. Pomimo upłynięcia zakreślonego terminu, nikt swojego udziału w sprawie nie zgłosił.

Z art 926§1 i §2 k.c. wynika, że powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie z ustawy następuje wówczas, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy.

W niniejszej sprawie wnioskodawca we wniosku wskazał, iż nie był sporządzony testament. Uczestnik postępowania również nie ujawnili, by testament spadkodawca sporządził. Tym samym zachodzi dziedziczenie ustawowe.

W myśl art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

W niniejszej sprawie N. W. była wdową, która miała troje dzieci z czego syn nie dożył otwarcia spadku nie pozostawiając zstępnych. Córki i wnuczki spadkodawczyni złożyły oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie określonym w art. 1015 k.c. Zgodnie z art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 933§2 k.c. w braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa lub ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

W niniejszej sprawie spadkodawca N. W. w chwili śmierci był wdową. Pomimo zamieszczenia ogłoszenia nie zgłosili się spadkobiercy ustawowi zmarłej.

W związku z tym Sąd ustalił prawa do spadku po N. W. na podstawie art. 935 k.c., który wskazuje iż w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Ostatnim miejscem stałego pobytu spadkodawcy była miejscowość G..

Sąd jest związany wnioskiem tylko co do określenia osoby spadkodawcy, o tym zaś, kto dziedziczy spadek, orzeka z urzędu (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1950 r., Wa.C. 3/50, (...) 1950, nr 7, poz. 59; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 1969 r., III CZP 132/68, OSNC 1969, nr 7–8, poz. 131; uchwała całej Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 26 października 1973 r., III CZP 13/73, OSNC 1974, nr 9, poz. 144).

W niniejszej sprawie wnioskodawca (...) Bank S.A. z siedzibą we W. prawidłowo udowodnił swój interes prawny w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po N. W.. Jednakże w toku postępowania Sąd ustalił, że powołanym do dziedziczenia ustawowego na postawie przepisów Kodeksu Cywilnego jest Gmina G.-Ośrodek. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego, jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu w pierwszej kolejności dziedziczą spadkobiercy ustawowi. W niniejszej sprawie Sąd dołożył wszelkich starań, aby ustalić krąg spadkobierców. Jednakże nie udało się tych spadkobierców ustalić, przez co jedynym spadkobiercą ustawowym jest Gmina G. Ośrodek i dlatego Sąd stwierdził, że nabyła ona spadek po N. W..

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art 520§1 k.p.c., który ustanawia zasadę orzekania o kosztach w postępowaniu nieprocesowym i jest przepisem szczególnym w stosunku do ogólnych zasad dotyczących kosztów postępowania, zawartych w art. 98 i n. k.p.c. Obowiązek poniesienia kosztów postępowania związanych z udziałem w sprawie oznacza, że uczestnik ponosi koszty nie tylko tych czynności, które sam dokonał, ale i tych, które zostały dokonane przez sąd na jego wniosek. Odpowiednio do postępowania nieprocesowego stosuje się przepisy art. 98 w zakresie, w jakim określają one koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i do celowej obrony. Należy brać pod uwagę specyfikę poszczególnych spraw, należących do postępowania nieprocesowego, które mogą uzasadniać uznanie za koszty niezbędne również tych, które w danej sprawie poniesione być muszą (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 1987 r., III CZP 37/87, OSNC 1988, nr 10, poz. 138). Do takich kosztów w niniejszej sprawie należy zaliczyć wydatki związane z zamieszczeniem ogłoszenia. Sąd dokonał ogłoszenie w prasie, wydatkując na ten cel kwotę 836,40 zł z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę. Pozostałe koszty tj. opłatę sądową od wniosku poniósł wnioskodawca, a uczestnik koszty zastępstwa procesowego reprezentującego jego interesy radcy prawnego.

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Zarządzenie: (...)