Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Lidia Grzelak

Protokolant starszy sekretarz sądowy Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2019 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. w W.

przeciwko E. S. i Z. S.

o zapłatę 4690,48 zł

I zasądza od pozwanych E. S. i Z. S. solidarnie na rzecz powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 4690,48 zł ( cztery tysiące sześćset dziewięćdziesiąt złotych czterdzieści osiem groszy ), z tym że kwotę 4018,23 zł ( cztery tysiące osiemnaście złotych dwadzieścia trzy grosze ) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie, od dnia 26 października 2018 r. do dnia zapłaty, zastrzegając pozwanym E. S. i Z. S. prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości spadku nabytego po M. S.;

II zasądza od pozwanych E. S. i Z. S. solidarnie na rzecz powoda Banku (...) S.A. w W. kwotę 124,38 zł ( sto dwadzieścia cztery złote trzydzieści osiem groszy ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 1210/19

UZASADNIENIE

W dniu 2 lipca 2019 r. ( data stempla operatora pocztowego ) powód Bank (...) Spółka Akcyjna w W. wniósł pozew do Sądu Rejonowego w Ciechanowie przeciwko E. S. oraz Z. S. o zasądzenie kwoty 4690,48 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, nie więcej nic odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 4018,23 zł od dnia 26 października 2018 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Na rozprawie w dniu 21 listopada 2019 r. pozwani podnieśli zarzut braku legitymacji czynnej powoda, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 marca 2014 r. M. S. zawarła z Bankiem (...) Spółka Akcyjna w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 5638,64 zł. Pożyczka została zawarta na okres 60 miesięcy. Okres spłaty pożyczki rozpoczął się w kwietniu 2014 r., a płatność poszczególnych rat przypadała na 28 dzień każdego miesiąca. Wysokość miesięcznej raty wynosiła 162,52 zł. Całkowity koszt pożyczki, w przypadku terminowego spłacania pożyczki miał wynosić 4274,10 zł, natomiast całkowita kwota do zapłaty – 9912,74 zł ( umowa pożyczki wraz z załącznikami k. 17 – 47 ).

M. S. zmarła dnia 3 marca 2016 r. ( bezsporne ).

Prawomocnym postanowieniem z dnia 7 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie I Ns 10/18 stwierdził, że spadek po M. S. na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli rodzice Z. S. i E. S. po ½ części ( akta I Ns 10/18 ).

Pismem z dnia 13 lipca 2018 r. Bank (...) Spółka Akcyjna w W. zawiadomił E. S. i Z. S. jako spadkobierców M. S. o obowiązku spłaty zadłużenia wynikającego z umowy z dnia 3 marca 2014 r. zawartej pomiędzy M. S. a bankiem wskazując, jednocześnie, że na dzień 13 lipca 2018 r. całkowita kwota zobowiązania wynosiła 4647,86 zł, w tym kwota (...),23 tytułem kapitału, kwota 496,66 zł tytułem odsetek umownych oraz kwota 132,97 zł tytułem odsetek umownych od zadłużenia przedterminowego. Bank wezwał E. S. i Z. S. do spłaty zadłużenia w terminie 14 dni od otrzymania wezwania, które otrzymali w dniu 20 lipca 2018 r. Bank pouczył ponadto rodziców M. S. o możliwości restrukturyzacji zadłużenia ( wezwanie wraz z zpo k. 5 – 8 ).

W związku z brakiem spłat po stronie E. S. i Z. S., bank pismem z dnia 26 października 2018 r. wezwał ich do zapłaty zadłużenia ( przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z zpo ( k. 9 – 12 ).

Wysokość zadłużenia z tytułu umowy z dnia 3 marca 2014 r. zawartej pomiędzy M. S. a Bankiem (...) S.A. w W. według stanu na dzień 26 października 2018 r. wynosiła łącznie 4690,48 zł, w tym należność główna w kwocie 4018,23 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 28 marca 2016 r. do 27 sierpnia 2018 r. w kwocie 497,21 zł, odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej od 29 kwietnia 2016 r. do 25 października 2018 r. w kwocie 175,04 zł ( wyciąg z ksiąg banku k. 48 – 49 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I Ns 10/18 w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku po M. S., zebranych w sprawie dokumentów, a w szczególności umowy pożyczki nr (...) z dnia 3 marca 2014 r. wraz z załącznikami, zawiadomień o zadłużeniu oraz przedsądowych wezwań do zapłaty wraz z zpo, przedsądowego wezwania do zapłaty, raz wyciągu z ksiąg banku. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje w sposób jednoznaczny na istnienie roszczenia dochodzonego pozwem na podstawie umowy pożyczki z dnia 3 marca 2014 r.

Odnosząc się do zarzutu pełnomocnika pozwanych iż powód nie posiada w niniejszej sprawie legitymacji czynnej uznać należy za chybiony. Bezspornym w niniejszej sprawie jest bowiem, że zmarła M. S. zawarła z powodem umowę pożyczki. M. S. zmarła nie spłacając całości zadłużenia, a zatem jej zobowiązanie zgodnie z przepisami obowiązującego prawa przechodzi na jej spadkobierców tj. Z. i E. S. ( art. 922 § 1 kc, postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku w sprawie I Ns 10/18 ). Powód posiada zatem legitymację czynną w niniejszym procesie wynikającą z faktu, że był stroną umowy zawartej z M. S..

Wskazać również należy, że okoliczności podnoszone w toku niniejszego procesu, dotyczące nie pozostawienia przez spadkodawczynię żadnego majątku, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, stąd też Sąd pominął dowód z zeznań pozwanych E. S. i Z. S. ( art. 235 ² § 1 pkt 2 kpc ). Na podkreślenie ponadto wymaga, że zakres odpowiedzialności pozwanych wynikający z nabycia przez nich spadku po M. S. z dobrodziejstwem inwentarza wynika wprost z treści prawomocnego postanowienia z dnia 7 maja 2018 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie I Ns 10/18.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Bezspornym jest pomiędzy stronami, że w dniu 3 marca 2014 r. M. S., córka pozwanych E. S. i Z. S., zawarła z powodem Bankiem (...) S.A. w W. umowę pożyczki w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe oraz ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Stosownie do art. 78a cyt. ustawy, jej przepisy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie. Wskazać należy, że zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim za umowę o kredyt konsumencki uważa się umowę pożyczki, a zatem umowę, do której mają zastosowanie również przepisy art. 720 i nast. kodeksu cywilnego.

Pożyczkodawca wypełnił w całości swoje zobowiązania wynikające z umowy pożyczki gotówkowej z dnia 3 marca 2014 r. Niewątpliwie w świetle umowy roszczenie powoda należy uznać za zasadne, zarówno co do należności głównej, jak i odsetek za opóźnienie. Ponadto podkreślić należy, że faktu zawarcia umowy pożyczki nie kwestionowała żadna ze stron.

M. S. zmarła w dniu 3 marca 2016 r. W chwili śmierci jej zobowiązanie wobec powoda nie zostało ostatecznie spłacone. Jak wskazano powyżej postanowieniem z dnia 7 maja 2018 r. spadek po zmarłej na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli rodzice: Z. S. oraz E. S. po ½ części.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami kodeksu cywilnego, spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia, czyli z chwilą śmierci spadkodawcy, z mocy prawa ( art. 924 kc w zw. z 925 kc ).

W myśl zasady określonej w przepisie art. 922 kc, z chwilą śmierci spadkodawcy jego prawa i obowiązki majątkowe, w tym także wynikające ze stosunków zobowiązaniowych przechodzą na spadkobierców. W tym miejscu należy uznać, że zobowiązanie zmarłej M. S. wynikające z zawartej z powodem umowy pożyczki, należy uznać jako obowiązek o charakterze majątkowym, tym samym należy zaliczyć go do długów spadkowych, które zgodnie z treścią § 1 powołanego art. 922 kc, z chwilą jej śmierci przechodzą na jej spadkobierców.

Dziedziczenie ustawowe ma miejsce w sytuacji gdy, spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu oraz gdy osoby powołane do spadku nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami. W niniejszej sprawie stwierdzenie nabycia spadku nastąpiło z mocy ustawy. Tym samym pozwani zyskali legitymację bierną w niniejszym procesie, co wynika wprost z treści prawomocnego postanowienia z dnia 7 maja 2018 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Ciechanowie w sprawie I Ns 10/18.

Stosownie do art. 1030 kc, do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swojego majątku. Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiada za długi spadkowe tylko do wartości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza albo wykazie inwentarza ( art. 1031 § 2 kc ).

W związku z tym, przepis art. 319 kpc stanowi, że jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo, zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Wskazane ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości spadku nabytego po M. S. jest niewątpliwe wobec treści postanowienia spadkowego w sprawie I Ns 10/18.

Z tych względów Sąd zastrzegł pozwanym prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności za dług spadkowy do wartości stanu czynnego spadku po ich córce M. S..

Zgodnie z art. 1034 § 1 kc, do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości udziałów. Stosownie zaś do § 2 cyt. artykułu, od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.

Uznać zatem należy, że w związku z faktem, że spadkobiercy, pozwani w sprawie niniejszej, nie dokonali dotychczas działu spadku po M. S., ich odpowiedzialność za długi spadkowe jest solidarna stosownie do art. 1034 § 1 kc.

W związku z powyższym, Sąd zasądził w pkt I wyroku od pozwanych E. S. i Z. S. solidarnie na rzecz powoda banku (...) S.A. w W. kwotę 4690,48 zł, z tym, że kwotę 4018,23 zł z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, lecz nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie od dnia 26 października 2018 r. do dnia zapłaty, zastrzegając pozwanym E. S. i Z. S. prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości spadku nabytego po M. S..

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, który stanowi, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Pozwani przegrali proces w całości, zatem winni ponieść koszty procesu w kwocie 124,38 zł. Na kwotę powyższą składają się 100,00 zł z tytułu opłaty sądowej od pozwu, 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwota 7,38 zł tytułem opłaty za czynność notarialną.