Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2025 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa B. S.

przeciwko (...) P., (...) spółka komandytowa w C. ( poprzednio M. P. i R. B. (1) wspólnicy spółki cywilnej (...), (...) spółka cywilna w C. )

o zapłatę 9188,05 zł

I zasądza od pozwanego (...) P., (...) spółka komandytowa w C. na rzecz powódki B. S. kwotę 9188,05 zł ( dziewięć tysięcy sto osiemdziesiąt osiem złotych pięć groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 października 2023 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanego (...) P., (...) spółka komandytowa w C. na rzecz powódki B. S. kwotę 500,00 zł ( pięćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 563/23

UZASADNIENIE

Powódka B. S. złożyła w dniu 17 listopada 2023 r. ( data stempla operatora pocztowego ) do Sądu Rejonowego w Ciechanowie pozew, wnosząc o zasadzenie na swoją rzecz pod pozwanych M. P. i R. B. (1) prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą (...) P., (...) spółka cywilna w C. kwoty 9188,05 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 12 września 2023 r. do dnia zapłaty. Wnosiła ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanych zwrotu kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany pozwani M. P. i R. B. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) P., (...) spółka cywilna w C. wnosili o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na swoją rzecz od powódki zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Niezależnie od powyższego podnieśli zarzut miarkowania kary umownej ze względu na wykonanie zobowiązania w całości.

Pełnomocnik pozwanych wezwany do złożenia wypisu aktu notarialnego z 14 grudnia 2022 r. Rep. A nr 9344/2022 sporządzonego przed notariuszem G. F. oraz wyjaśnienia przyczyn dla których umowę z powódką B. S. z dnia 12 września 2023 r. Rep A nr 20178/2023 zawarli M. P. i R. B. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), (...) spółka cywilna w C. skoro w dniu 14 grudnia 2022 r. doszło do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę prawa handlowego (...) P., (...) spółka komandytowa w C., przedłożył wypis przedmiotowego aktu notarialnego. Ponadto wskazał, że spółka została przekształcona z dniem wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS tj. 3 kwietnia 2023 r.; poinformował, że pozwani R. B. (2) i M. P. nie potrafią wyjaśnić przyczyn zawarcia umowy z dnia 12 września 2023 r. przez wspólników spółki cywilnej a nie przez spółkę komandytową.

W związku z powyższym sąd zarządził doręczenie odpis pozwu również (...) P., (...) spółka komandytowa w C. ( zpo k. 168 ).

Z powyższych względów sąd wydał wyrok przeciwko (...) P., (...) spółka komandytowa w C. jako następcy prawnemu M. P. i R. B. (1) wspólników spółki cywilnej (...), B. w C..

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

W dniu 31 lipca 2020 r. przed notariuszem B. B. (2) doszło do zawarcia umowy deweloperskiej pomiędzy M. P. i R. B. (1) prowadzącymi działalność w formie spółki cywilnej, pod nazwą (...) P., (...) Spółka Cywilna w C., jako deweloperem a B. S., jako nabywcą. Na podstawie tej umowy deweloper zobowiązał się do wybudowania na nieruchomości położonej w C. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Ciechanowie prowadzi księgę wieczystą nr (...), w ramach V etapu inwestycji Central Park (...), wielorodzinnego budynku mieszkalnego i położonego w nim lokalu mieszkalnego, oznaczonego tymczasowym numerem 432, ustanowienia – po zakończeniu przedsięwzięcia – odrębnej własności tego lokalu mieszkalnego i przeniesienia na rzecz nabywcy prawa odrębnej własności tego lokalu wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej. Ta zaś zobowiązała się do zapłaty ceny. Strony umowy ustaliły cenę brutto 1 m ² powierzchni użytkowej przedmiotowego lokalu wraz z przynależną komórką lokatorską i udziałem w nieruchomości wspólnej na kwotę 4500,00 zł, w tym podatek VAT w stawce 8% tj. 209295,00 zł brutto. Termin zakończenia prac budowlanych przedsięwzięcia deweloperskiego został wyznaczony do dnia 31 marca 2022 r., z zaznaczeniem, że rozpoczęcia prac budowlanych nastąpiło w dniu 7 grudnia 2019 r. W tym terminie miał odbyć się też odbiór lokalu mieszkalnego, z tym zastrzeżeniem, że termin mógł zostać przesunięty z przyczyny działania siły wyższej. Umowa przenosząca prawo do lokalu miała zostać podpisana natomiast w terminie do 30 czerwca 2022 r., po odbiorze lokalu mieszkalnego i po zapłaceniu całej ceny przedmiotu umowy przez nabywcę. Zgodnie z § 10 ust. 1 umowy, w przypadku nie przeniesienia na nabywców prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej w terminie do 30 czerwca 2022 r., będzie im przysługiwać kara umowna w wysokości 0,01% ceny przedmiotu umowy każdy dzień opóźnienia, z tym że nie więcej niż łącznie 5 % ceny. W ust. 5 § 10 tej umowy strony zastrzegły, że jeżeli wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez jedną ze stron, powstała szkoda u drugiej osoby, to tej, która ją poniosła przysługuje prawo żądania jej pokrycia przez stronę odpowiedzialną, w pełnej wysokości, ponad wysokość zastrzeżonych praw umownych ( umowa deweloperska k. 5-14 ).

W dniu 14 grudnia 2022 r. doszło do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową pod nazwą (...) P., (...) spółka komandytowa w C. ( akt notarialny Rep. A nr (...) k. 162-166 ).

W dniu 13 stycznia 2023 r. doszło do odbioru lokalu mieszkalnego nr (...) do celów wykończeniowo - remontowych. Klucze do lokalu mieszkalnego zostały przekazane B. S.. W protokole odbioru zaznaczono, że użytkowanie lokalu mieszkalnego może rozpocząć się dopiero po jego odbiorze i uzyskaniu przez dewelopera ostatecznych decyzji o pozwoleniu na użytkowanie budynku oraz po podpisaniu aktu notarialnego umowy sprzedaży ( umowy ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu ). Zgłoszono uwagi do stanu lokalu – niedziałające ogrzewanie w lokalu ( protokół odbioru lokalu mieszkalnego k. 93, zeznania powódki B. S. k. 156 - 157 ).

W dniu 12 września 2023 r. przed notariuszem B. B. (2) doszło do zawarcia pomiędzy deweloperem (...) prowadzącymi działalność gospodarczą pod firmą (...), (...) spółka cywilna w C. a B. S. umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, umowy przeniesienia prawa w wykonaniu umowy deweloperskiej i umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego w budynku przy ul. (...) w C., opisanego w umowie deweloperskiej z dnia 31 lipca 2020 r. Na mocy tej umowy deweloper, jako właściciel niewyodrębnionych lokali w w/w budynku, ustanowił odrębną własność samodzielnego lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...), o powierzchni 46,51 m ², składającego się z pokoju z aneksem kuchennym, jednego pokoju, komunikacji i łazienki z wc wraz z pomieszczeniem przynależnym, tj. komórką lokatorską nr (...) o powierzchni 2,50 m ² na kondygnacji podziemnej budynku (-2) oraz przeniósł to prawo na rzecz B. S. wraz z udziałem w wysokości (...) części w nieruchomości wspólnej ( umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, przeniesienia prawa w wykonaniu umowy deweloperskiej i sprzedaży k. 15 - 20 ).

Pismem z dnia 1 października 2023 r. B. S. wezwała (...) P., (...) spółka cywilna w C. do zapłaty kary umownej w kwocie 9188,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty. Termin do zapłaty został wyznaczony na 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 3 października 2023 r. ( bezsporne ).

Opóźnienie w zawarciu umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, umowy przeniesienia prawa w wykonaniu umowy deweloperskiej i umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego wyniosło 439 dni ( przeniesienie na nabywcę prawa do lokalu miało nastąpić do dnia 30 czerwca 2022 r., jednak nastąpiło dopiero w dniu 12 września 2023 r. ). Ustalona w umowie przez strony wysokość kary umownej liczonej od kwoty przedmiotu umowy wynosiła po 0,01 % za jeden dzień opóźnienia. W związku z tym, że przekroczenie terminu wynosiło 439 dni, kara umowna została ustalona w wysokości 4,39 % wartości przedmiotu umowy – 209295,00 zł, tj. 9188,05 zł. Żądanie naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie od wyliczonej kwoty kary umownej przysługiwało od dnia 11 października 2023 r. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 3 października 2023 r., zatem 7 - dniowy termin wskazany w wezwaniu upłynął w dniu 10 października 2023 r. ( bezsporne ).

W 2020 r. w Polsce, jak i na całym świecie, rozpoczęła się pandemia (...)19 tj. epidemiczne zachorowania na terenie kraju na ostrą zakaźną chorobę układu oddechowego (...)19 wywoływaną przez wirusa (...)2. Pierwszy przypadek zakażenia koronawirusem stwierdzono w Polsce w dniu 4 marca 2020 r. W okresie od 14 do 20 marca 2020 r. obowiązywał w Polsce stan zagrożenia epidemicznego, a od 15 marca 2020 r. wprowadzono na granicach Polski kordon sanitarny, znacząco ograniczający ruch graniczny. Od 20 marca 2020 roku do 15 maja 2022 roku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia obowiązywał w Polsce stan epidemii. 16 maja 2022 r. stan epidemii został zmieniony na stan zagrożenia epidemicznego. Z dniem 1 lipca 2023 stan zagrożenia epidemicznego został odwołany ( rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii Dz.U. z 2022 r. poz. 340, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii rozporządzenie Dz. U. z 2022 r. poz. 679, 928, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U z 2022 r. poz. 1025, rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego Dz. U z 2023 r. poz. 1118 ). Podczas pandemii wprowadzano liczne obostrzenia i stany reżimu sanitarnego, w tym nakazy noszenia maseczek, limity osób przebywających w miejscach publicznych, przymusową izolacja osób chorych i ich bliskich ( kwarantanna ). Znaczące wzrosty liczby zachorowań na (...)19 w Polsce ( tzw. fale zachorowań ) wystąpiły jesienią 2020 r., wiosną 2021 r., jesienią 2021 r. oraz zimą 2022 r. Środki masowego przekazu na bieżąco informowały o aktualnej sytuacji pandemicznej, obowiązujących obywateli zakazach i nakazach, jak też o poziomie zachorowań w kolejnych dniach ( bezsporne ).

W dniu 24 lutego 2022 r. rozpoczęła się zbrojna inwazja Rosji na Ukrainę ( bezsporne ).

V etap inwestycji Central Park (...), obejmujący wzniesienie budynku wielorodzinnego przy ul. (...) w C. był realizowany przez (...) P., (...) spółka cywilna w C. ( (...) P., (...) spółka komandytowa w C. ). Prace budowlane rozpoczęły się w grudniu 2019 r. Kierownikiem budowy był A. W.. Deweloper współpracował z następującymi podwykonawcami i dostawcami materiałów budowlanych: BILI-BUD W. B., P.U.H. (...), (...) I. A. B., Usługi (...), PPHU (...), Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy (...) S.C. K. W., K. T., (...) S.A., (...) M. M. oraz FACH-M. Usługi (...). W trakcie budowy, na różnych jej etapach, wystąpiły przerwy w wykonywaniu poszczególnych prac budowalnych oraz opóźnienia w dostawach materiałów budowalnych, co było wynikiem zachorowań na (...)19 i kwarantann pracowników podwykonawców i dostawców materiałów. Po wybuchu wojny w Ukrainie część pracowników pochodzących z Ukrainy wyjechała z Polski. Nikt ze strony dewelopera nie informował B. S. o powodach opóźnień ( oświadczenia podwykonawców i dostawców k. 58 - 92, dziennik budowy k. 136 - 154, zeznania świadków A. C. k. 105, P. B. k. 105 - 106, A. B. k. 106 - 107, D. Ł. k. 108, R. B. (3) k. 108 - 109, T. K. k. 109, J. O. k. 110 - 111, G. J. k. 127, Z. M. k. 128 - 129, zeznania pozwanego R. B. (1) k. 157 - 158 ).

B. S. umowę deweloperską podpisała w lipcu 2020 r. Po odbiorze kluczy do lokalu mieszkalnego spotkała się z M. P. w sprawie ustalenia terminu zawarcia umowy o przekazaniu lokalu, gdyż w związku z przedłużeniem terminu bank obciążał ją karami umownymi. Pomimo obietnic ze strony dewelopera, B. S. nie otrzymała zaświadczenia o przesunięciu terminu wykonania umowy, co spowodowało, że bank obciążał ją dodatkowymi kosztami związanymi z udzielonym kredytem. Pracownik spółki (...) dopiero w sierpniu 2023 r. poinformowała B. S. o terminie zawarcia umowy. Tłumaczyła, że opóźnienia spowodowane są pandemią oraz problemami podwykonawców ( zeznania powódki B. S. k. 156 - 157, zeznania pozwanego R. B. (1) k. 157 - 158 ).

B. S. uregulowała wobec dewelopera wszystkie należności w uzgodnionych terminach ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny nie był sporny co do zasady. Sąd ustaleń w zakresie stanu faktycznego dokonał w pierwszej kolejności na podstawie umów stron, protokołu odbioru, oświadczeń, dziennika budowy, wezwania do zapłaty, jak również powołanych powyżej zeznań świadków i stron.

Przebieg epidemii (...)19 i wprowadzane w związku z tym ograniczenia oraz wybuch wojny w Ukrainie są faktami powszechnie znanymi ( art. 228 kpc ), a zatem należało uznać te okoliczności za niesporne. Wpływ tych wydarzeń na realizację inwestycji, w ramach której był wznoszony budynek, w którym znajdował się lokal powodów, sąd ustalił na podstawie zeznań w/w świadków i zeznań pozwanego R. B. (1). Sąd uznał je za wiarygodne, nie podważane były one również przez powódkę. Uzupełnieniem tych zeznań były pisemne oświadczenia podmiotów, które współpracowały przy tej inwestycji z pozwanym przedsiębiorstwem.

Sąd pominął dowód z zeznań świadka A. W. zgłoszony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania. Świadek A. W. nie stawił się na żadną z rozpraw, składając zaświadczenia lekarskie ( k. 114, 124, 135 ). Nie budzi wątpliwości Sądu, że świadek A. W. był kierownikiem budowy, co wynika wprost z zapisów dziennika budowy. Dla oceny stanu faktycznego bez znaczenia są przyczyny, dla których nie wszystkie przestoje związane z nieobecnością pracowników wynikającą z zakażenia bądź możliwości zakażenia wirusem (...)19, nie zostały odnotowane w dzienniku budowy, w tym czy deweloper posiadane informacje od podwykonawców przekazywał na bieżąco kierownikowi budowy.

Na marginesie zauważyć należy, że pomimo przekształcenia spółki cywilnej w spółkę komandytową umową z dnia 14 grudnia 2022 r., w dniu 12 września 2023 r. doszło do zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, umowy przeniesienia prawa w wykonaniu umowy deweloperskiej i umowy sprzedaży lokalu mieszkalnego w budynku przy ul. (...) w C. pomiędzy deweloperem (...) prowadzącymi działalność gospodarczą pod firmą (...), (...) spółka cywilna w C. a B. S..

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo zasługuje na uwzględnienie w zakresie należności dochodzonej przedmiotowym pozwem. Sąd ustalił natomiast inną datę naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie, wobec czego powództwo w tej części zostało oddalone.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że w umowie deweloperskiej z dnia 31 lipca 2020 r. zastrzeżono, że zawarcie umowy przenoszącej na rzecz powódki B. S. prawa do lokalu mieszkalnego nastąpi w terminie do dnia 30 czerwca 2022 r. W razie zaś przekroczenia tego terminu deweloper będzie zobowiązany zapłacić nabywcy karę umowną.

Co bezsporne, w niniejszej sprawie, w wyznaczonym terminie nie doszło do zawarcia przedmiotowej umowy. Umowę przenoszącą prawo własności tego lokalu zawarto dopiero w dniu 12 września 2023 r., a więc po upływie 439 dni od ustalonego w umowie deweloperskiej terminu.

Nie ulega zatem wątpliwości, że powódce B. S. przysługuje roszczenie o zapłatę kary umowne wynikające wprost z zapisów § 10 ust. 1 umowy deweloperskiej. Strony ustaliły, że w przypadku nie przeniesienia na nabywcę prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej w terminie do 30 czerwca 2022 r., będzie jej przysługiwać kara umowna w wysokości 0,01% ceny przedmiotu umowy.

Podstawą prawną dochodzonego w tej sprawie roszczenia są więc przepisy art. 483 i 484 kc. Zgodnie z art. 483 § 1 kc, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy ( kara umowna ). Stosownie zaś do art. 484 § 1 kc, w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody.

W ocenie sądu za niedotrzymanie terminu zawarcia umowy przenoszącej prawo własności lokalu odpowiada pozwany (...) P., (...) spółka komandytowa w C.. To M. P. i R. B. (1) działający pod firmą (...), (...) spółka cywilna w C., przy podpisaniu umowy deweloperskiej określili w niej termin zakończenia budowy V etapu inwestycji i termin przeniesienia prawa własności lokalu na powodów. Należy zwrócić uwagę, że zawarcie tej umowy miało miejsce w czasie rosnącej fali zachorowań na (...)19, kiedy średnia dobowa liczba zachorowań wynosiła w granicach 300-500 zachorowań dziennie, osiągając w miesiącu lipcu łączną liczbę ponad czterdziestu tysięcy zachorowań, ale już ponad dwadzieścia tysięcy zachorowań w końcu października 2020 r., a więc tylko trzy miesiące później, osiągając w tym miesiącu łączną liczbę ponad trzystu sześćdziesięciu tysięcy, przy prawie sześciu tysiącach zgonów spowodowanych zakażeniem koronawirusem. W Polsce funkcjonowały wówczas bardzo poważne ograniczenia, dotyczące m. in. przemieszczania się, nauki szkolnej, pracy zdalnej, kwarantanny, o których na bieżąco informowały media.

Rozsądny przedsiębiorca powinien zatem te okoliczności uwzględnić; sytuacja w chwili zawierania umowy deweloperskiej była trudna zarówno pod względem epidemicznym, jak i społecznym. Sąd nie kwestionuje tego, że na czas realizacji tej budowy przypadał bardzo trudny okres epidemii (...)19, który utrudniał prowadzenie inwestycji, ale w tym przypadku R. B. (1) i M. P. w dacie zawierania umowy powinni już mieć świadomość istniejących ograniczeń i utrudnień, z więc powinni te okoliczności uwzględnić w deklarowanych terminach, czy to zakończenia budowy, czy zawarcia umowy przenoszącej własność lokali. Znamienne jest to, że to inwestor dyktował warunki tej umowy, nie było więc przeszkód by te terminy w umowie wydłużyć. Co więcej, nawet po zawarciu umowy nie przekazywali nabywcom informacji o przebiegu inwestycji i występujących opóźnieniach. Nie wystosowali do nich żadnej korespondencji.

Natomiast, w ocenie Sądu, wojna w Ukrainie nie może być rozpatrywana jako zasadnicza przeszkoda w realizacji tej inwestycji, gdyż wybuchła w okresie około czterech miesięcy przed planowanym zakończeniem prac budowlanych. Tak samo warunki atmosferyczne, w tym niskie temperatury, nie mogą usprawiedliwiać tych opóźnień, gdyż są stałym, normalnym elementem pogody w tej części Europy.

Żadna z przytoczonych okoliczności nie może więc podważyć zasadności żądania kary umownej. Żadna z nich nie może być też traktowana jako siła wyższa.

Należy przy tym wskazać, że to na stronie pozwanej jako zobowiązanej do zapłaty kary umownej, spoczywał ciężar wykazania, że opóźnienie było następstwem okoliczności, za które nie ponosiła odpowiedzialności. W ocenie sądu, pozwani M. P. i R. B. (1), a właściwie spółka komandytowa, takich okoliczności nie wykazali.

Niezależnie od powyższego, należy również uwzględnić, że po drugiej stronie jest kontrahent - nabywca, którego pozycja negocjacyjna jest o wiele słabsza, który tak naprawdę może liczyć tylko i wyłącznie na rzetelność i uczciwość dewelopera. Powódka nie dość, że nie miała wpływu na treść umowy i terminy tam zawarte, to jeszcze nie była informowana przez dewelopera o opóźnieniach oraz ich przyczynach. Nie została również zawiadomiona o przekształceniu spółki cywilnej w spółkę prawa handlowego, co więcej – pomimo przekształcenia spółki, umowę z powódką B. S. zawarli wspólnicy spółki cywilnej, choć do wskazanego przekształcenia doszło prawie rok wcześniej.

W świetle powyższych ustaleń uznać należy, że pozwany (...) P., (...) spółka komandytowa w C. nie dotrzymał warunków zawartej umowy i opóźnił się z wykonaniem prac, a w konsekwencji z przeniesieniem na powódkę prawa własności lokalu. Tym samym, powódce przysługuje roszczenie o zapłatę kary umownej za okres od dnia 1 lipca 2022 r. do 12 września 2023 r., a więc za okres opóźnienia w zawarciu umowy przeniesienia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Wysokość kary umownej tj. 9188,05 zł była w niniejszej sprawie bezsporna.

Sąd nie znalazł podstaw do zmiarkowania kary umownej zgodnie z wnioskiem pozwanego (...) P., (...) spółka komandytowa w C..

Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, miarkowanie kary umownej jest przejawem prawa sądu do ingerencji w stosunki umowne równorzędnych podmiotów, katalog kryteriów pozwalających na zmniejszenie kary umownej jest otwarty, a decyzja sądów meriti o miarkowaniu lub odmowie redukcji tej kary jest silnie warunkowana okolicznościami konkretnej sprawy. Niewątpliwie miarkowanie kary umownej ma na celu przeciwdziałanie dużym dysproporcjom między godnym ochrony interesem wierzyciela a wysokością zastrzeżonej kary. Rozmiar szkody poniesionej przez wierzyciela na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, pozostaje tylko jednym z kryteriów i przesłanek podejmowania decyzji o zastosowaniu miarkowania kary umownej ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2023 r. w I CSK 4499/22 ). Kara umowna należy się zatem wierzycielowi wtedy, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego jest następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność ( art. 471 kc ), czyli - w braku odmiennych unormowań prawnych lub uzgodnień stron - gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego wynika z niezachowania przez dłużnika należytej staranności ( art. 472 kc ), a więc z jego winy w jakiejkolwiek postaci. Odpowiadający na zasadzie winy dłużnik może zwolnić się od odpowiedzialności nie tylko w ten sposób, że wykaże konkretne okoliczności pozostające poza jego kontrolą, które doprowadziły do przekroczenia terminu, lecz także przez udowodnienie, że zależne od niego okoliczności nie były przyczyną naruszenia zobowiązania, a tym samym, że wykonując zobowiązanie dołożył należytej staranności ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie IV CSK 574/17 ).

Nie ulega w niniejszej sprawie wątpliwości, że pozwany ostatecznie wykonał swoje zobowiązanie w całości. Jednak całokształt tych okoliczności nie daje podstaw do obniżenia kary umownej, przede wszystkim z uwagi na sytuację powódki i zachowanie pozwanego w toku wykonywania inwestycji: brak właściwej informacji dla nabywczyni, brak kontaktu ze strony dewelopera z B. S., udzielanie nieadekwatnych do sytuacji informacji o stanie zaawansowania robót i terminie zakończenia V etapu inwestycji. Podkreślić należy, że – wbrew twierdzeniom pozwanego – okoliczności dotyczące możliwego wpływu pandemii na terminowość wykonywania prac były znane w chwili zawierania umowy deweloperskiej z powódką, a zatem powinny być przez niego uwzględnione przy jednostronnym przecież ustalaniu terminu zawarcia umowy przeniesienia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Nie można również pominąć okoliczności, że termin zawarcia tej umowy został ustalony na dwa lata od zawarcia umowy deweloperskiej, zaś został przekroczony na okres ponad roku. Pozwany, analizując sytuacje gospodarczą i wykazując należytą staranność w prowadzeniu własnych spraw powinien przewidzieć nadchodzące problemy, możliwe liczne zachorowania wśród pracowników i dostosować do tej sytuacji postanowienia zawieranych umów w celu zabezpieczenia swoich interesów.

Zarzut miarkowania kary umownej nie może być zatem uwzględniony.

Dodatkowo powódka wnosiła o zasądzenie żądanej w pozwie kwoty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty. Z dołączonych do akt sprawy dokumentów wynika, że powódka wystosowała wobec pozwanego wezwanie do zapłaty, wskazując 7 - dniowy termin na uiszczenie należności dochodzonej niniejszym pozwem. Wezwanie do zapłaty pozwany otrzymał w dniu 3 października 2023 r., zatem 7 - dniowy termin upłynął 10 października 2023 r. Wobec czego odsetki powinni zostać naliczane, od dnia następnego, tj. 11 października 2023 r.

W związku z powyższym sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanego (...) P., (...) spółka komandytowa w C. ( poprzednio M. P. i R. R. B. (2) wspólnicy spółki cywilnej (...), (...) spółka cywilna w C. ) na rzecz powódki B. S. kwotę 9188,05 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 października 2023 r. do dnia zapłaty. O odsetkach ustawowych za opóźnienie sąd orzekł stosownie do art. 481 kc.

W pozostałym zakresie w pkt II wyroku Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu sąd orzekł stosownie do art. 100 kpc, obciążając m. w całości pozwanego. Sąd miał na uwadze, że powództwo zostało oddalone jedynie co do zapłaty odsetek ustawowych za okres około miesiąca, co uzasadnia obciążenie obowiązkiem poniesienia wszystkich kosztów procesu pozwanego. Z tych względów sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 500,00 zł, stanowiącą opłatę sądową od pozwu.