Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Lidia Grzelak

Protokolant sądowy Andżelika Raczkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2024 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko P. S. (1)

o zapłatę 30012,63 zł

I zasądza od pozwanego P. S. (1) na rzecz powódki E. S. kwotę 18302,42 zł ( osiemnaście tysięcy trzysta dwa złote czterdzieści dwa grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 kwietnia 2024 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanego P. S. (1) na rzecz powódki E. S. kwotę 916,00 zł ( dziewięćset szesnaście złotych ) tytułem zwrotu części kosztów procesu.

sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 144/24

UZASADNIENIE

Powódka E. S. wnosiła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego P. S. (1) kwoty 30012,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa tj. od dnia 6 marca 2024 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie na jej rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany P. S. (1) wnosił o oddalenie powództwa. Wnosił o zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Pozwany P. S. (1) w odpowiedzi na pozew wskazał, że oświadczenie powódki złożone dnia 7 stycznia 2022 r. o potrąceniu kwoty 9397,63 zł nie było skuteczne; złożył ponadto oświadczenie o potrąceniu do kwoty 11867,82 zł, podnosząc jednocześnie ponadto zarzut potrącenia do kwoty 11867,82 zł, w tym 9397,63 zł tytułem należności głównej oraz 2470,19 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 9397,63 zł za okres 8 stycznia 2022 r. – 29 kwietnia 2024 r. wynikającej z prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Ciechanowie z dnia 24 marca 2021 r. wydanego w sprawie I Ns 379/19.

Pozwany P. S. (1) złożył ponadto wniosek o zawieszenie postępowania w trybie art. 177 §1 pkt 1 kpc do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez Sąd Okręgowy w Płocku sprawy I C 1884/23 z powództwa P. S. (1) przeciwko (...) Bank (...) S.A. w W. o ustalenie.

Postanowieniem z dnia 29 lipca 2024 r. Sąd Rejonowy w Ciechanowie oddalił wniosek pozwanego P. S. (1) o zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie w trybie art. 177 § 1 pkt 1 kpc.

Ponowny wniosek pozwanego P. S. (1) o zawieszenie postępowania w niniejszej sprawie w trybie art. 177 § 1 pkt 1 kpc sąd oddalił postanowieniem z dnia 26 listopada 2024 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. S. i P. S. (1) byli małżeństwem. Związek małżeński zawarli dnia 24 lutego 2001 r. Umową zawartą w formie aktu notarialnego z dnia 29 września 2010 r. ustanowili ustrój rozdzielności majątkowej. Prawomocnym wyrokiem z dnia 21 stycznia 2014 r. wydanym w sprawie I C 506/13 Sąd Okręgowy w Płocku orzekł rozwód pomiędzy małżonkami E. S. i P. S. (2) ( bezsporne ).

E. S. i P. S. (1) zaciągnęli w (...) Banku S.A. ( obecnie (...) Bank (...) S.A. w W. ) dwa kredyty:

1.  w dniu 31 sierpnia 2007 r. na cele mieszkaniowe nr (...) w wysokości 250000,00 zł denominowany ( waloryzowany ) w (...);

2.  w dniu 15 października 2009 r. na celem mieszkaniowe nr (...) w wysokości 80000,00 zł ( bezsporne ).

Postanowieniem z dnia 24 marca 2021 r. wydanym w sprawie I Ns 379/19 Sąd Rejonowy w Ciechanowie dokonał podziału majątku wspólnego P. S. (1) i E. S.. W postanowieniu sąd ustalił wysokość wydatków z majątku każdej ze strony na poczet zobowiązań zaciągniętych w czasie trwania wspólności ustawowej przez każdą ze stron: E. S. w łącznej wysokości 132759,00 zł, zaś P. S. (1) – 13833,31 zł i dokonał ich rozliczenia w pkt 9 postanowienia, zasądzając od uczestniczki postępowania E. S. na rzecz wnioskodawcy P. S. (1) kwotę 220437,15 zł tytułem spłaty i rozliczenia wydatków, płatną w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności. Postanowieniem z dnia 7 października 2021 r. wydanym w sprawie IV Ca 707/21 Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy oddalił apelację uczestniczki postępowania E. S. od powyższego orzeczenia Sądu Rejonowego w Ciechanowie ( akta I Ns 379/19 ).

W dniu 7 stycznia 2022 r. E. S. dokonała w wykonaniu orzeczenia o podziale majątku wspólnego spłaty na rzecz P. S. (1) w wysokości 208692,12 zł. Złożyła ponadto oświadczenie o potrąceniu, w związku z dokonanymi w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. spłatami na poczet kredytów nr (...) w kwocie 18759,27 zł oraz nr (...) w kwocie 5711,67 zł tj. łącznie 24506,94 zł, do kwoty 12253,47 zł. Zasądzoną zatem spłatę 220437,15 zł obniżyła przy wypłacie o kwotę 12253,47 zł z tytułu zwrotu połowy spłaconych w 2021 r. kredytów na cele mieszkaniowe oraz podwyższyła o kwotę 500,00 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania ( pkt 10 postanowienia w sprawie I Ns 379/19 ) i odsetek ustawowych za opóźnienie w kwocie 8,44 zł ( oświadczenie o potrąceniu wraz z załącznikami i zpo k. 41 – 43, 186 – 189 ).

W dniu 31 marca 2022 r. E. S. i P. S. (1) złożyli wniosek do (...) Bank (...) S.A. w W. o zwolnienie z długu P. S. (3) w zakresie obu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe. Decyzją z dnia 12 kwietnia 2022 r. Bank nie przychylił się do wniosku kredytobiorców z uwagi na brak zdolności kredytowej E. S. do samodzielnej obsługi zobowiązań ( bezsporne ).

Pismem z dnia 23 października 2023 r., doręczonym P. S. (1) w dniu 25 października 2023 r., E. S. wezwała P. S. (1) do zapłaty kwoty 23926,99 zł w terminie 7 dni od otrzymania pisma w związku z dokonanymi w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 1 sierpnia 2023 r. spłatami na poczet kredytów nr (...) w kwocie 35172,47 zł oraz nr (...) w kwocie 6677,72 zł tj. łącznie 43850,19 zł. E. S. zażądała zwrotu połowy uiszczonych rat kapitałowo – odsetkowych oraz w całości odsetek karnych w kwocie odpowiednio: 985,78 zł oraz 17,99 zł. Ponadto zażądała zwrotu połowy dokonanych wpłat na poczet spłaty kredytów w dniu 18 października 2023 r. tj. kwoty 2500,00 zł ( wezwanie do zapłaty wraz z zpo k. 58 - 62 ).

Wyrokiem z dnia 7 maja 2024 r. wydanym w sprawie I C 1884/23 z powództwa P. S. (1) przeciwko (...) Bank (...) S.A. w W. o ustalenie Sąd Okręgowy w Płocku ustalił, że nie istnieje pomiędzy P. S. (1) a (...) Bank (...) S.A. w W. stosunek prawny kredytu wynikający z umowy kredytu na cele mieszkaniowe (...) nr (...) zawartej w dniu 31 sierpnia 2007 r. pomiędzy P. S. (1) i E. S. a (...) Bank S.A. w W. ( poprzednikiem (...) Bank (...) S.A. w W. ). Wyrok nie jest prawomocny ( bezsporne ).

E. S. dokonywała po 1 stycznia 2021 r. samodzielnie spłat obu kredytów zaciągniętych przez nią i P. S. (1) na cele mieszkaniowe w okresie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej ( bezsporne ).

Na poczet kredytu zaciągniętego w dniu 31 sierpnia 2007 r. nr (...) dokonała następujących wpłat:

1.  11.01.2021 – 1550,18 zł;

2.  10.02.2021 – 4,54 zł;

3.  17.02.2021 – 1287,77 zł;

4.  24.02.2021 – 16,03 zł;

5.  26.02.2021 – 233,28 zł;

6.  10.02.2021 – 6,62 zł;

7.  11.03.2021 – 417,91 zł;

8.  23.03.2021 – 1100,00 zł;

9.  24.03.2021 – 18,30 zł;

10.  12.05.2021 – 3081,78 zł;

11.  10.06.2021 – 1522,21 zł;

12.  12.07.2021 – 1562,65 zł;

13.  10.08.2021 – 1573,03 zł;

14.  10.09.2021 – 1558,12 zł;

15.  11.10.2021 – 1592,65 zł;

16.  10.11.2021 – 1624,40 zł;

17.  10.12.2021 – 1645,70 zł;

18.  10.01.2022 – 1063,18 zł;

19.  04.02.2022 – 546,34 zł * w tym 3,26 zł odsetki karne;

20.  10.02.2022 – 1087,68 zł;

21.  10.03.2022 – 545,11 zł * w tym 5,33 zł odsetki karne;

22.  11.04.2022 – 1049,99 zł * w tym 22,73 zł odsetki karne;

23.  05.05.2022 – 1708,54 zł * w tym 19,73 zł odsetki karne;

24.  05.05.2022 – 670,53 zł * w tym 7,67 zł odsetki karne;

25.  10.05.2022 – 1665,08 zł;

26.  10.06.2022 – 1100,31 zł;

27.  12.08.2022 – 629,89 zł * w tym 23,21 zł odsetki karne;

28.  12.08.2022 – 188,83 zł * w tym 34,33 zł odsetki karne;

29.  12.08.2022 – 131,24 zł * w tym 2,14 zł odsetki karne;

30.  10.10.2022 – 1656,25 zł * w tym 64,39 zł odsetki karne;

31.  10.10.2022 – 177,97 zł * w tym 31,20 zł odsetki karne;

32.  10.10.2022 – 65,76 zł * odsetki karne;

33.  28.10.2022 – 1670,69 zł * w tym 19,05 zł odsetki karne;

34.  28.10.2022 – 269,52 zł * w tym 19,05 zł odsetki karne;

35.  28.10.2022 – 244,01 zł * w tym 18,18 zł odsetki karne;

36.  28.10.2022 – 115,75 zł * w tym 0,86 zł odsetki karne;

37.  30.11.2022 – 1561,99 zł * w tym 33,38 zł odsetki karne;

38.  30.11.2022 – 1419,45 zł * w tym 28,61 zł odsetki karne;

39.  30.11.2022 – 269,27 zł * w tym 20,23 zł odsetki karne;

40.  12.12.2022 – 973,57 zł * w tym 12,12 zł odsetki karne;

41.  12.12.2022 – 26,41 zł;

42.  12.12.2022 – 2,57 zł;

43.  31.12.2022 – 1000,00 zł * w tym 26,44 zł odsetki karne;

44.  10.01.2023 – 36,37 zł;

45.  10.02.2023 – 670,00 zł;

46.  10.02.2023 – 886,49 zł * w tym 40,13 zł odsetki karne;

47.  10.02.2023 – 413,51 zł * w tym 30,37 zł odsetki karne;

48.  09.03.2023 – 40,75 zł * odsetki karne;

49.  10.03.2023 – 1372,30 zł * w tym 12,84 zł odsetki karne;

50.  10.03.2023 – 427,67 zł * w tym 26,94 zł odsetki karne;

51.  28.04.2023 – 507,77 zł * w tym 47,90 zł odsetki karne;

52.  28.04.2023 – 547,29 zł * w tym 15,04 zł odsetki karne;

53.  28.04.2023 – 1517,62 zł * w tym 45,62 zł odsetki karne;

54.  28.04.2023 – 77,32 zł * w tym 2,28 zł odsetki karne;

55.  12.06.2023 – 39,35 zł * odsetki karne;

56.  12.06.2023 – 29,40 zł * odsetki karne;

57.  10.07.2023 – 561,73 zł * w tym 24,48 zł odsetki karne;

58.  10.07.2023 – 530,62 zł * w tym 56,14 zł odsetki karne;

59.  10.07.2023 – 173,20 zł * w tym 24,48 zł odsetki karne;

60.  10.07.2023 – 34,42 zł * odsetki karne;

61.  20.07.2023 – 1460,80 zł * w tym 9,31 zł odsetki karne;

62.  20.07.2023 – 1408,04 zł * w tym 8,84 zł odsetki karne;

63.  20.07.2023 – 1257,39 zł * w tym 7,91 zł odsetki karne;

64.  20.07.2023 – 563,44 zł * w tym 8,84 zł odsetki karne;

65.  20.07.2023 – 310,28 zł * w tym 8,84 zł odsetki karne;

66.  29.07.2023 – 1384,35 zł * w tym 7,95 zł odsetki karne;

67.  29.07.2023 – 1092,43 zł * w tym 6,25 zł odsetki karne;

68.  18.10.2023 – 3668,96 zł;

69.  12.12.2023 – 2000,00 zł;

70.  19.02.2024 – 8750,27 zł

( zaświadczenie k. 50 – 51, historia rachunku k. 52 – 55, 186 – 187, potwierdzenie przelewu k. 57, 63, 65, zaświadczenie k. 66 ).

Na poczet kredytu zaciągniętego w dniu 15 października 2009 r. nr (...) w wysokości 80000,00 zł dokonała następujących wpłat:

1.  10.01.2021 – 482,09 zł;

2.  17.02.2021 – 482,23 zł;

3.  11.03.2021 – 482,09 zł;

4.  12.04.2021 – 5,37 zł;

5.  12.05.2021 – 959,45 zł;

6.  10.06.2021 – 482,09 zł;

7.  12.07.2021 – 482,09 zł;

8.  10.08.2021 – 482,09 zł;

9.  10.09.2021 – 482,09 zł;

10.  11.10.2021 – 482,09 zł;

11.  10.11.2021 – 427,03 zł;

12.  10.12.2021 – 462,96 zł;

13.  04.02.2022 – 464,71 zł * w tym 1,75 zł odsetki karne;

14.  01.03.2022 – 5,17 zł * odsetki karne ;

15.  10.03.2022 – 640,33 zł * w tym 0,80 zł odsetki karne;

16.  11.03.2022 – 124,55 zł;

17.  05.05.2022 – 390,57 zł * w tym 6,72 zł odsetki karne;

18.  05.05.2022 – 511,04 zł * w tym 2,64 zł odsetki karne;

19.  10.05.2022 – 508,40 zł;

20.  12.07.2022 – 600,87 zł * w tym 3,41 zł odsetki karne;

21.  12.07.2022- 549,13 zł;

22.  30.11.2022 – 49,26 zł * w tym 0,93 zł odsetki karne );

23.  09.03.2023 – 623,89 zł;

24.  09.03.2023 – 635,36 zł;

25.  12.06.2023 – 615,62 zł;

26.  12.06.2023 – 615,62 zł;

27.  29.07.2023 – 523,20 zł;

28.  18.10.2023 – 1331,04 zł;

29.  11.01.2024 – 1200,00 zł

( zaświadczenie k. 46, historia rachunku k. 47 – 49, 188 – 189, potwierdzenie przelewu k. 56, 64 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt sprawy I C 1884/23 Sądu Okręgowego w Płocku ( k. 103 – 150 ), akt sprawy I Ns 379/19 Sądu Rejonowego w Ciechanowie oraz zebranych w sprawie dokumentów, których moc dowodowa nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Podkreślić należy, że stan faktyczny pomiędzy stronami jest bezsporny, a spór dotyczy zasadności roszczeń powódki E. S., jak również skuteczności złożonych przez strony oświadczeń o potrąceniu.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo E. S. zasługuje na uwzględnienie co do zasady.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że rozstrzygając w niniejszej sprawie nie można pominąć prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie I Ns 379/19 Sądu Rejonowego w Ciechanowie w zakresie podziału majątku wspólnego stron.

Podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej nie został w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym uregulowany w sposób samodzielny. Stosownie bowiem do art. 46 kro w sprawach nie unormowanych w artykułach poprzedzających, do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Przepis ten nakazuje zatem do podziału majątku wspólnego odpowiednie stosowanie przepisów o dziale spadku tzn. przede wszystkim art. 1035, 1037 – 1046 kc. Przepisy te również nie regulują kwestii działu spadku w sposób wyczerpujący i samodzielny, lecz odsyłają co do kwestii w nich nie uregulowanych do przepisów o zniesienie współwłasności w częściach ułamkowych tzn. art. 210 kc i nast. Podobne odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów o dziale spadku oraz zniesieniu współwłasności zawierają przepisy kodeksu postępowania cywilnego, gdyż art. 567 § 3 kpc nakazuje odpowiednie stosowanie przepisów o dziale spadku, a więc art. 680 kpc i nast., które z kolei – w art. 688 kpc – odsyłają do odpowiedniego stosowania przepisów dotyczących zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3.

Sąd miał nadto na uwadze, że zgodnie z art. 45 § 1 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny.

Wskazać należy, że w postanowieniu z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie I CSK 219/06 Sąd Najwyższy podkreślił, że w ramach postępowania o zniesienie współwłasności, jak również w ramach postępowania o podział majątku wspólnego sąd nie jest władny rozpoznawać wszystkie roszczenia, jakie uczestnicy mają względem siebie a jedynie roszczenia związane z posiadaniem rzeczy ( art. 618 kpc ) bądź roszczenia związane z posiadaniem poszczególnych przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego, pobranych pożytków i innych przychodów z majątku wspólnego, nakładów poczynionych na majątek wspólny oraz spłaconych długów (art. 686 kpc w związku z art. 43 kro i art. 1035 kc ).

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że przedmiotem żądania powódki E. S. jest rozliczenie poniesionych przez nią wydatków w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 19 lutego 2024 r. z majątku osobistego na majątek wspólny w postaci spłaty dwóch kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe przez oboje małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Żądanie powódki obejmuje zatem rozliczenie poniesionych przez nią wydatków w okresie zarówno poprzedzającym uprawomocnienie się rozstrzygnięcia w sprawie I Ns 379/19 tj. przed 7 października 2021 r., oraz po tej dacie, przy uwzględnieniu złożonego przez nią w dniu 7 stycznia 2022 r. oświadczenia o potrąceniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że roszczenia tytułu spłaty w okresie 1 stycznia 2021 r. – 7 października 2021 r. wspólnie zaciągniętych kredytów nie zostały przez powódkę E. S. zgłoszone w postępowaniu o podział majątku wspólnego.

Wyłączność dochodzenia tego rodzaju roszczeń w postępowaniu o podział majątku wspólnego wynika z art. 618 § 3 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc w zw. z art. 688 kpc. Ma zatem charakter prekluzyjny, bowiem po uprawomocnieniu się postanowienia o zniesieniu współwłasności ( dziale spadku, podziale majątku wspólnego ), strona nie może dochodzić roszczeń przewidzianych w art. 618 § 1 kpc, w tym również wynikających z art. 45 § 1 kro, chociażby nie były one zgłoszone w tamtym postępowaniu. Ze sformułowania „nie może dochodzić” wynika, że strona traci te roszczenia, co oznacza, że w tym zakresie przepis ten ma charakter materialnoprawny ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie I ACa 19/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie I ACa 496/14 ). Zgłoszenie tego rodzaju roszczeń przed sądem drugiej instancji jest skuteczne tylko wówczas, gdy powstały lub stały się wymagalne w trakcie postępowania międzyinstancyjnego ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2004 r. w sprawie IV CK 209/03 ). Wniosek ten potwierdza treść zdania trzeciego § 2, zgodnie z którą postępowanie w sprawach, które nie zostały przekazane, sąd umarza z chwilą zakończenia ( prawomocnego ) postępowania o zniesienie współwłasności ( dział spadku, podział majątku wspólnego ). Ze względu na ten radykalny skutek prekluzyjny, przepis § 3 należy wykładać ściśle, przyjmując, że przedmiotowo ma zastosowanie tylko wtedy, kiedy zapadło pozytywne postanowienie o zniesieniu współwłasności ( dziale spadku, podziale majątku wspólnego ), a nie w wypadku wydania innych rozstrzygnięć ( oddalenie bądź odrzucenie wniosku albo umorzenie postępowania ). W wyroku z dnia 8 maja 2013 r. w sprawie I Ca 126/13 Sąd Okręgowy w Suwałkach podkreślił, że przepis art. 618 § 3 kpc jest w swej treści stanowczy i nie czyni wyjątków w zakresie powodów niezgłoszenia roszczenia o rozliczenie nakładów poczynionych na rzecz wspólną w toku postępowania o podział majątku dorobkowego. Późniejsze dochodzenie roszczeń w tym zakresie jest przez pryzmat tego przepisu niedopuszczalne. W postanowieniu z dnia 14 kwietnia 2016 r. wydanym w sprawie IV CSK 593/15 Sąd Najwyższy wprost podkreślił, że zgłoszenie roszczeń, o jakich mowa w art. 618 § 1 kpc dopuszczalne jest do daty zamknięcia rozprawy przed sądem pierwszej instancji. Zgłoszenie ich przed sądem drugiej instancji jest zaś skuteczne, gdy powstały albo stały się wymagalne w trakcie postępowania międzyinstancyjnego i później. Art. 618 § 3 kpc wyłącza więc możliwość dochodzenia roszczeń opisanych w § 1 wobec współuczestników postępowania działowego, nawet jeśli nie zostały zgłoszone. Skutkiem utraty sądowej możliwości dochodzenia takich roszczeń jest także niemożność ich potrącenia ustawowego przez przedstawienie do potrącenia takiej wierzytelności ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie IV CSK 566/08 ). W swym orzecznictwie Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że art. 618 § 3 kpc ustanawia prekluzję wyłączającą dochodzenie roszczeń wskazanych w § 1 tegoż artykułu po uprawomocnieniu się postanowienia działowego, które powinny być zgłoszone najpóźniej przed wydaniem orzeczenia przez sąd drugiej instancji, jeżeli orzeczenie ro kończy sprawę ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1982 r. w sprawie III CZP 10/82, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 1997 r. w sprawie II CKN 395/97 ). Jednocześnie Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 27 lutego 2019 r. wydanej w sprawie III CZP 30/18 wskazał, że artykuł 618 § 3 kpc nie wyłącza dochodzenia między małżonkami roszczenia o zwrot kwoty zobowiązania zabezpieczonego hipoteka, spłaconego przez jednego z nich po uprawomocnieniu się postanowienia o podziale majątku wspólnego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy uznać zatem należy, że powódka E. S. utraciła roszczenie o zwrot połowy wydatków z majątku osobistego na spłatę długów wspólnych w postaci spłaty kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe poniesionych w okresie od 1 stycznia 2021 r. do dnia uprawomocnienia się postanowienia w sprawie I Ns 379/19 Sądu Rejonowego w Ciechanowie tj. do dnia 7 października 2021 r. Nie zostały one bowiem zgłoszone w postępowaniu o podział majątku wspólnego. W związku z treścią powołanych powyżej orzeczeń Sądu Najwyższego utraciła również możliwość dokonania potrącenia w zakresie należności, a właściwie połowy należności, spłaconej w okresie 1 stycznia 2021 – 7 października 2021.

Tym niemniej, w ocenie Sądu, nie może budzić wątpliwości, że nie jest wyłączona odpowiedzialność pozwanego P. S. (1) za spłatę obu kredytów, co uzasadnia uznania, że powódce E. S. przysługuje roszczenie o zwrot połowy spłaconych przez nią kredytów mieszkaniowych w okresie po uprawomocnieniu się postanowienia w sprawie I Ns 379/19 Sądu Rejonowego w Ciechanowie tj. po 7 października 2021 r., również w zakresie odsetek karnych. Powódka E. S. w tym zakresie domaga się zwrotu w pełnej wysokości wskazując, że opóźnienia w spłacie kredytów a w konsekwencji obciążenie odsetkami karnymi było wynikiem jej możliwości finansowych i braku wsparcia finansowego w spłacie kredytów ze strony pozwanego P. S. (1). W ocenie Sądu, okoliczności te nie mają znaczenia dla rozkładu obowiązku spłaty kredytu i jego rozliczenia, a w związku z powyższym również odsetki karne podlegają spłacie przez oboje kredytobiorców, co czyni zasadnym żądanie zwrotu co do ½ ich wartości.

Zdaniem Sądu, wbrew przekonaniu pozwanego P. S. (1), orzeczenie w sprawie I C 1884/23 Sądu Okręgowego w Płocku, obecnie nieprawomocne, nie wyłącza jego odpowiedzialności w stosunku do powódki E. S. w zakresie rat kredytów spłaconych przez nią w okresie po 7 października 2021 r. Wskazać należy, że źródłem żądania pozwu jest roszczenie regresowe przysługujące powódce, a nie umowa kredytu. Na marginesie wskazać należy, że pozwany P. S. (1) powołuje się na nieważność umowy kredytowej z dnia 31 sierpnia 2007 r., nie odnosząc się w żaden sposób do roszczeń regresowych powódki z tytułu spłaty przez nią drugiego z kredytów wynikającego z umowy kredytowej z dnia 15 października 2009 r.

Jak wskazano powyżej, utrata roszczeń przez powódkę E. S. nie dotyczy jednakże rozliczenia tych części obu kredytów, które na dzień 7 października 2021 r. nie były jeszcze spłacone. Postanowienie w sprawie I Ns 379/19 Sądu Rejonowego w Ciechanowie nie rozstrzyga, która ze stron postępowania zobowiązana jest do spłaty pozostałej części kredytu, a zatem odpowiedzialność stron, z tytułu części kredytów pozostałych do spłaty, zaciągniętych w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej przez oboje małżonków, a nie spłaconych przed dniem 7 października 2021 r., jest solidarna w stosunku do banku, który udzielił kredytów.

Dla ustalenia wysokości przysługującego powódce E. S. świadczenia, w pierwszej kolejności ocenić należy skuteczność złożonego przez nią w dniu 7 stycznia 2022 r. oświadczenia o potrąceniu.

Bezspornym jest, że powódka E. S. została zobowiązana w sprawie I Ns 379/19 do dokonania zapłaty na rzecz pozwanego P. S. (1) kwoty 220437,17 zł w terminie do dnia 7 stycznia 2022 r. W tym terminie uiściła kwotę 208183,68 zł, w pozostałym zakresie składając oświadczenie o potrąceniu co do kwoty 12253,47 zł jako połowy rat kredytów spłaconych w 2021 roku. Jak wskazano powyżej, skuteczność tego oświadczenia ogranicza się do rat kredytów spłaconych w okresie 7 października 2021 r. – 31 grudnia 2021 r. tj. łącznie do kwoty 3117,41 zł, przy uwzględnieniu, że w tym okresie powódka spłaciła łącznie 6234,83 zł, w tym 4862,75 zł – spłata kredytu nr (...) z dnia 31 sierpnia 2007 r. oraz 1372,08 zł – spłata kredytu nr (...) z dnia 15 października 2009 r. Tym samym uznać należy, że powódka z tytułu spłaty orzeczonej w sprawie I Ns 379/19 zobowiązana jest do zapłaty na rzecz pozwanego P. S. (1) kwoty 8627,62 zł ( (...),15 – wpłacone (...),12 – potrącenie 3117,41 zł ).

W związku z powyższym za usprawiedliwiony co do zasady uznać należy złożone oświadczenie o potrąceniu i zgłoszony zarzut potrącenia przez pozwanego P. S. (1) w odpowiedzi na pozew. Pozwany P. S. (1) zgłosił zarzut potrącenia co do kwoty 11867,82 zł, w tym kwoty 9397,63 zł tytułem należności głównej – części spłaty orzeczonej w sprawie I Ns 397/19 oraz 2470,19 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 9397,63 zł za okres od dnia 8 stycznia 2022 r. do dnia 29 kwietnia 2024 r.

W ocenie Sądu, oświadczenie pozwanego P. S. (1) o potrąceniu oraz zgłoszony w tym zakresie zarzut są zasadne do kwoty 11097,81 zł łącznie. Jak wskazano powyżej, powódka E. S. nadal zobowiązana jest do zapłaty na rzecz pozwanego P. S. (1) z tytułu spłaty i rozliczenia wydatków w sprawie I Ns 379/19 kwoty 8627,62 zł tytułem należności głównej. Wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 8627,62 zł za okres od dnia 8 stycznia 2022 r. do dnia 29 kwietnia 2024 r. przewyższa kwotę 2470,19 zł ( wynosi 2911,10 zł ). Łączna zatem kwota, do jakiej pozwany P. S. (1) skutecznie złożył oświadczenie o potraceniu w trybie art. 499 kc, wynosi 11097,81 zł.

Sąd ustalił ponadto, że powódka E. S. w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 19 lutego 2024 r. dokonała spłaty rat przedmiotowych kredytów w łącznej wysokości 58800,46 zł, w tym 49591,70 zł – spłata kredytu nr (...) z dnia 31 sierpnia 2007 r. oraz 9208,76 zł – spłata kredytu nr (...) z dnia 15 października 2009 r. Co do zasady zatem pozwany P. S. (1) z tytułu spłaty tych kredytów we wskazanym okresie powinien zwrócić powódce E. S. kwotę 29400,23 zł ( ½ x 58800,46 zł ).

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 376 kc jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego stosunku między współdłużnikami rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który spełnił świadczenie może domagać się zwrotu w częściach równych. Stosownie zaś do art. 43 § 1 kro oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Uznać zatem należy, że powódce E. S. przysługuje w stosunku do pozwanego P. S. (1) roszczenie o zwrot połowy kwot wpłaconych na poczet rat kapitałowo - odsetkowych w okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 19 lutego 2024 r. a zatem kwoty 29400,23 zł.

Kwota ta wobec skutecznie zgłoszonego przez pozwanego P. S. (1) zarzutu potrącenia podlega obniżeniu o kwotę 11097,81 zł. Tym samym uznać należy, że pozwany P. S. (1) zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powódki E. S. kwoty 18302,42 zł. W związku z powyższym, sąd uwzględnił powództwo w tej kwocie. Jednocześnie sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 15 kwietnia 2024 r. tj. od dnia doręczenia pozwanemu P. S. (1) pozwu, do dnia zapłaty stosownie do art. 481 § kc w zw. z art. 455 kc.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo uznając je za niezasadne.

Sąd zasądził od pozwanego P. S. (1) na rzecz powódki E. S. kwotę 916,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa, w pozostałym zakresie znosząc koszty procesu pomiędzy stronami, mając na uwadze, że powódka wygrała proces w 60 %. Zgodnie bowiem z art. 100 kpc, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.