Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019 roku

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – Sędzia Renata Wanecka (spr.)

Protokolant st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 14 listopada 2019 r. w P.

sprawy z powództwa (...) Banku (...) SA z siedzibą w W.

przeciwko A. T.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyrok Sądu Rejonowego w Płocku z 11 lutego 2019 r.

sygn. akt I C 858/18

oddala apelację.

R. W.

Sygn. akt IV Ca 626/19

UZASADNIENIE

27 października 2017r. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła do Sądu Rejonowego w Płocku pozew przeciwko A. T. o zapłatę 12.785,49 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od 28 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów sądowych.

W uzasadnieniu podała, że pozwana nie spłaciła zadłużenia wobec banku z umowy PG Konsolidacja bez ubezpieczenia z 30 sierpnia 2013 r., w tym należność główna w wysokości 11.925,78 zł oraz odsetki naliczone do 27 października 2017 r. w wysokości 859,71 zł.

Sąd Rejonowy Lublin – Zachód 21 listopada 2017 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie powoda w całości.

Pozwana wniosła sprzeciw od nakazu, domagając się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia kosztów procesu.

Zgłosiła zarzut braku legitymacji czynnej powoda, nieudowodnienie roszczenia co do zasady i co do wysokości oraz zarzut przedawnienia roszczenia.

W odpowiedzi na sprzeciw powódka podniosła, że roszczenie nie jest przedawnione, gdyż termin wymagalności pożyczki wypadał 10 września 2019r.

Sąd Rejonowy w Płocku wyrokiem z 11 lutego 2019r. zasądził od A. T. na rzecz (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W. 12.785,49 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 11.925,78 zł od 28 października 2017r. do dnia zapłaty oraz 160 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił:

W dniu 30 sierpnia 2013 r. A. T. zawarła z (...) Bankiem (...) S.A. umowę o nazwie b. (...) BEZ UBEZPIECZENIA nr (...). Powódka udzieliła pozwanej pożyczki w wysokości 18.766,13 zł z okresem zapadalności na 10 września 2019r., a pozwana zobowiązała się do jej spłaty. Nie uiszczała jednak rat terminowo, w związku z tym doszło do powstania zadłużenia. Z umowy wynika, że powódka może ją wypowiedzieć m. in. w przypadku niedotrzymania warunków określonych w umowie, co miało miejsce w przedmiotowej sprawie. Pismem z 10 czerwca 2016 r. bank wypowiedział umowę kredytu w części dotyczącej warunków spłaty z powodu niedotrzymania warunków finansowych, podając w nim wysokość zadłużenia wymagalnego i wzywając do spłaty na wskazany rachunek.

Z wyciągu z ksiąg bankowych wynika, że na zadłużenie wymagalne w kwocie 12.785,49 zł składa się należność główna w wysokości 11 925,78 zł oraz odsetki za okres od 4 października 2017 r. do 27 października 2017 r. w kwocie 859,71 zł.

Dokonując oceny prawnej, Sąd I instancji podniósł, że zarzut pozwanej podważający umocowanie do działania w imieniu banku osób zawierających umowę pożyczki, podpisujących pisma wypowiedzenie umowy z 10 czerwca 2016r., jak również wezwanie do zapłaty z 3 sierpnia 2017r., odebranego przez pozwaną osobiście - nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd podkreślił, że zawarcia umowy dokonywali pracownicy zatrudnieni w Oddziale Banku, natomiast wezwania, jak i wypowiedzenia dokonywała jednostka organizacyjna Banku (...) w G., którego lokal znajduje się w G. przy ul. (...), a której pracownicy zajmują się zarządzaniem wierzytelności trudnych, co obejmuje restrukturyzacje wierzytelności i ich windykację, więc mają kontakt, w tym kontakt osobisty z wszystkimi klientami Banku, którzy zalegają ze spłatą wierzytelności powstałych z czynności bankowych.

Sąd Rejonowy podzielił pogląd Sądu Najwyższego, jeżeli zakład pracy powierza swojemu pracownikowi stanowisko, z którym wiąże się prowadzenie rokowań i składanie ofert, których wymiana może doprowadzić do zawarcia umowy, to należy uznać, że jest on upoważniony do składania oświadczeń woli w imieniu tego zakładu, w sprawach objętych jego zakresem czynności. Przepis art. 97 kc odnosi się do wszystkich osób, które mają faktyczną możliwość dokonywania czynności prawnych w obiektach przedsiębiorstwa i ma zastosowanie zawsze, gdy przedsiębiorstwo nie poinformowało w sposób wyraźny swoich klientów o tym, że konkretne osoby czynne w jego lokalu nie są umocowane do zawierania umów (wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2003 r., IV CK 286/02, LEX nr 164015).

Z powyższego wynika, iż w takim przypadku zachodzi domniemanie umocowania i jego obalenie wymagało przedstawienia przez stronę przeciwną dowodów przeciwieństwa, zgodnie z treścią art. 234 kpc, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

W ocenie Sądu Rejonowego, Bank podołał ciężarowi dowodu. Uzasadniając żądanie pozwu wskazał w liście dowodów wezwanie do zapłaty dochodzonej kwoty oraz wyciąg z ksiąg bankowych. Przedłożył do akt także kserokopię umowy, wypowiedzenie umowy, przedsądowe wezwanie do zapłaty. W wypowiedzeniu umowy, które pozwana podjęła, podano wysokość zadłużenia i wezwano do jego spłacenia. Dokumenty wystawione przez bank, jak np. wyciąg z ksiąg bankowych, mają walor dokumentów prywatnych w rozumieniu art. 245 kpc i stanowią jeden ze środków dowodowych, przy pomocy których strona może udowodnić fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Załączone do pozwu dokumenty stanowią dowody w przedmiotowej sprawie i mogą być podstawą do wydania rozstrzygnięcia .

Pozwana umowę pożyczki zawarła dobrowolnie. Zaciągając zobowiązanie, była w pełni świadoma obowiązków wynikających z umowy oraz konsekwencjami związanymi z nieuiszczaniem w terminie należności z tytułu zobowiązania. Umowa została wypowiedziana, ponieważ nie dokonywano terminowych wpłat na poczet umowy pożyczki. Powód załączył do akt sprawy historię operacji na koncie pozwanej od dnia uruchomienia kredytu. Przedstawia ona zestawienie wysokości, terminów i sposobu zarachowania wpłat dokonywanych przez pozwaną na poczet zadłużenia, umowę pożyczki, podpisaną przez pozwaną (wraz z harmonogramem spłat).

W ocenie Sądu Rejonowego powódka wykazała, że roszczenie banku jest wymagalne. Umowa została skutecznie wypowiedziana. Roszczenie nie jest przedawnione. Umowa została wypowiedziana 10 czerwca 2016 r., wypowiedzenie doręczono pozwanej 20 czerwca 2016r., a pozew złożono 27 października 2017 r.

Sąd zasądził kwotę żądaną pozwem łącznie z odsetkami umownymi naliczonymi do 27 października 2017r. oraz odsetki od należności głównej w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP należne są na podstawie § 9 umowy pożyczki.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98 kpc.

Apelację od wyroku wniosła A. T., zaskarżając go w całości i zarzuciła naruszenie:

- art. 233 § l kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny oraz w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego oraz z zasadami logicznego rozumowania, a polegający na: 1) przyjęciu, że pozwana była zobowiązana do spłaty kwoty kredytu, podczas gdy powódka nie przedstawiła żadnych dowodów spełnienia rzekomego zobowiązania przez Bank na jej rzecz, 2) ustaleniu wysokości roszczenia, podczas gdy powódka nie wykazała w sposób nie budzący wątpliwości wysokości dochodzonego roszczenia, jak również od jakiej kwoty, od kiedy i według jakiej stopy procentowej naliczane są odsetki, a za dowód istnienia i wysokości roszczenia nie może być przyjęty wyciąg bankowy, 3) przyjęciu, że roszczenie dochodzone pozwem jest wymagalne, podczas gdy umowa kredytu nie została skutecznie wypowiedziana, w sytuacji gdy nie spełnienia ustawowych warunków wypowiedzenia określonych w art. 75c Prawa bankowego oraz w sytuacji niewykazania przez stronę powodową umocowania osób podpisujących wypowiedzenie umowy do składania oświadczeń materialnoprawnych;

- art. 75c ustawy Prawo bankowe poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy na dzień składania przez powódkę oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu, niniejszy przepis obowiązywał, w związku z czym wypowiedzenie nie zostało poprzedzone wezwaniem zawierającym informację o możliwości złożenia w terminie 14 dni wniosku o restrukturyzację, co stanowi warunek konieczny skuteczności wypowiedzenia.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

(...) Bank (...) S.A. w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Okręgowy akceptuje ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, przyjmując je za własną, uznając przy tym, że nie uchybił art. 233 kpc.

Najdalej idącym zarzutem jest twierdzenie pozwanej, że Bank nie wykonał zobowiązania polegającego na wypłacie gotówki w wysokości 18.766,13 zł. Z treści umowy wynika, że miało to nastąpić na dwa rachunki bankowe wskazane w umowie. Wprawdzie Bank nie załączył dowodów przelewu, niemniej jednak w odpowiedzi na ten zarzut, przedstawił szczegółowe rozliczenie kredytu, przedstawiającego sposób rozliczenia wpłat dokonywanych przez A. T. (k: 22 – 28 a; k: 65 – 71). Z zestawienia tego wynika, że kredyt został uruchomiony 30 sierpnia 2013r., a saldo wskazuje, że pozwana dokonywała pewnych wpłat, z czego ostatnia miała miejsce w październiku 2017r., choć dotyczyła tylko odsetek karnych w systemie specjalnym. Trudno uwierzyć, że pozwana dokonywała spłaty kredytu, choć Bank rzekomo nie wykonał swojego zobowiązania.

Nie ma również podstaw do kwestionowania wysokości roszczenia, ponieważ ustalenia w tym zakresie opierają się nie tylko na danych wynikających z wyciągu z ksiąg banku, ale również na szczegółowym zestawieniu wpłat dłużniczki i sposobu ich zarachowania (k: 22 – 28 a; k: 65 – 71). Są one na tyle szczegółowe, że zdaniem Sądu II instancji powódka w pełni wykazała wysokość dochodzonego roszczenia. Natomiast jeśli A. T. miała wątpliwości co do prawidłowości tegoż rozliczenia, to powinna sformułować swoje zarzuty bardziej precyzyjnie, wykazując, iż jej wpłaty były wyższe niż wynika to z zestawienia, ewentualnie zostały niewłaściwie zarachowane. Ponieważ pozwana nie podjęła tego trudu, należało ocenić jej zastrzeżenia, jako gołosłowne i bezpodstawne.

Najbardziej istotnym i wymagającym analizy zarzutem, stawianym przez apelującą, jest wymagalność roszczeń wynikających z umowy pożyczki.

Na wstępie należy jednak podkreślić, że nawet gdyby zastrzeżenia co do prawidłowości wypowiedzenia okazały się uzasadnione, to wymagalność całego kredytu nastąpiłaby najpóźniej z upływem terminu płatności ostatniej raty, czyli 3 października 2017r. Pozew został wniesiony 27 października 2017r. zatem już po upływie tego terminu.

Jeśli idzie o umocowanie osób działających w imieniu (...) S.A., to Sąd Okręgowy w pełni podziela wywody Sądu Rejonowego w tym zakresie i nie ma potrzeby ich ponownego przywoływania.

Art. 75c ust. 1 i 2 ustawy z 29 sierpnia 1997r. (Dz. U. 2018.2187 -j.t.) Prawo bankowe stanowi, że jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Oznacza to, że Bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą kredytu. Najpierw powinien doręczyć kredytobiorcy wezwanie określone w art. 75c ust. 1-2 Prawa bankowego oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych). Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej.

Nie ulega wątpliwości, że (...) S.A. nie dochował wyżej wymienionych warunków, choć art. 75c Prawa bankowego wszedł w życie na mocy noweli z 25 września 2015r. (Dz. U. 2015.1854) z dniem 27 listopada 2015r. Mimo to, w przekonaniu Sądu Okręgowego, w tym wypadku brak zawiadomienia o możliwości restrukturyzacji nie stanowi podstawy oddalenia powództwa. Pozwana co najmniej od dnia otrzymania pozwu aż do dnia zamknięcia rozprawy miała świadomość możliwości wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia, ale w żadnym ze swoich pism nie podniosła, że chciałaby z tego uprawnienia skorzystać. Biorąc pod uwagę całokształt podnoszonych w toku postępowania zarzutów, nie można oprzeć się wrażeniu, że jest to tylko jeszcze jeden z wybiegów, który ewentualnie miałby uwolnić A. T. od spłaty zadłużenia. Celem ustawodawcy, wprowadzającego opisany w art. 75 c Prawa bankowego obowiązek informacyjny, było umożliwienie dłużnikowi skorzystanie z szansy spłaty na bardziej dogodnych dla niego warunkach. Tymczasem pozwana używa tego argumentu tylko i wyłącznie w celu zwolnienia się z obowiązku spłaty pożyczki w ogóle. Dlatego, dostrzegając uchybienie banku, Sąd Okręgowy uznał, iż nie powoduje ono oddalenia powództwa, tym bardziej że upłynął już termin płatności ostatniej raty i choćby z tego względu, Bank ma prawo domagać się spłaty całego zadłużenia.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc.

R. W.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć(...)

16 grudnia 2019r.

R. W.