Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Matusiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku w Sieradzu

odwołania Z. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 30.08.2021 r. Nr (...)

w sprawie Z. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o emeryturę pomostową

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje Z. M. prawo do emerytury pomostowej od 1 lipca 2021 roku.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz Z. M. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 695/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.08.2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił Z. M. prawa do emerytury pomostowej z uwagi na niewykonywanie po dniu 31.12.2008 r. prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. W decyzji wskazano, że Zakład nie uwzględnił do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 05.02.2001 r. do 31.01.2002 r. ponieważ pracodawca nie potwierdził, że w tym okresie wnioskodawca wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Jako przyczynę odmowy przyznania emerytury zgodnie z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych wskazano fakt nieudowodnienia na dzień 01.01.2009 r. okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wynoszącego co najmniej 15 lat, wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Zakład przyjął za udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach/charakterze w myśl art. 4 w wymiarze 15 lat, 5 miesięcy i 16 dni oraz staż w szczególnych warunkach/charakterze w myśl art. 49 w wymiarze 14 lat, 3 miesięcy i 13 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł Z. M., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Odwołujący podniósł, że do okresu pracy w szczególnych warunkach winien być zaliczony również okres odbywania przez niego zasadniczej służby wojskowej od 22.04.1981 r. do 11 kwietnia 1983 r. jak również okresy pracy wykonywanej w spółkach (...) i (...), gdzie świadczył pracę jako kierowca pojazdów przewożących towary niebezpieczne wymagające oznakowania pojazdu tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w G. dnia 30 września 1957 r.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o odrzucenie odwołania z uwagi na złożenie po terminie lub o oddalenie odwołania w przypadku przywrócenia terminu, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. M., ur. (...), w dniu 29.07.2021 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniosek o emeryturę pomostową. Do wniosku zostały załączone m.in.: świadectwa pracy, wystawione przez Przedsiębiorstwo Państwowej (...) w W. i Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. stwierdzające, że wnioskodawca w okresie od 24 lipca 1983 r. do 11 września 1987 r., od 1 listopada 1987 r. do 27 lipca 1990 r., od 25 czerwca 1993 r. do 3 lutego 2001 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy autobusowego, wymienionym w wykazie A, dział VIII w transporcie i łączności, poz.2 rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego; świadectwo pracy, wystawione przez (...) sp. z o.o. w W., stwierdzające że wnioskodawca w okresie od 05.02.2001 r. do 31.01.2002 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze kierowcy, wykonując prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze – przewóz materiałów niebezpiecznych; świadectwo pracy, wystawione przez (...) sp. z o.o. w W. w likwidacji stwierdzające, że wnioskodawca w okresie od 01.02.2002 r. do 30.06.2003 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy.

Na dzień złożenia wniosku Z. M. legitymował się okresami składkowymi i nieskładkowymi w łącznym wymiarze 32 lat, 11 miesięcy i 12 dni. Do stażu pracy w szczególnych warunkach w myśl art. 4 w z. z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych organ zaliczył okresy zatrudnienia od 25.07.1983 r. do 11.09.1987 r., od 01.11.1987 r. do 27.07.1990 r., od 24.06.1993 r. do 03.02.2001 r., tj. łącznie 14 lat, 3 miesiące i 13 dni. Decyzja z dnia 30 sierpnia 2021 r., odmawiająca Z. M. prawa do emerytury pomostowej została wysłana adresatowi zwykłą przesyłką pocztową w dniu jej wydania. Ponieważ Z. M. nie otrzymał pisemnej odpowiedzi na wniosek o emeryturę pomostową, w dniu 4 listopada 2021 r. udał się do miejscowego Inspektoratu ZUS, gdzie dowiedział się, że decyzja w sprawie wniosku została już wydana. Na wniosek złożony w dniu 4 listopada 2021 r., organ rentowy w dniu 9 listopada 2021 r. wysłał ubezpieczonemu kserokopię decyzji wydanej w sprawie wniosku o emeryturę pomostową. W dniu 17 listopada 2021 r. Z. M. złożył odwołanie od decyzji z dnia 30 sierpnia 2021 r. odmawiającej mu prawa do emerytury pomostowej.

Spółki (...) oraz (...) z siedzibą w W. zajmowały się handlem hurtowym i detalicznym paliwami płynnymi. Każda z tych spółek dysponowała bazą specjalistycznych samochodów ciężarowych, przystosowanych do przewozu paliw. W okresach zatrudnienia w spółce (...) od 05.02.2001 r. do 31.01.2002 r. oraz w spółce (...) od 01.02.2002 r. do 30.06. 2003 r., Z. M. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczył pracę w charakterze kierowcy, rozwożąc paliwa płynne do wyznaczonych odbiorców samochodami ciężarowymi, oznaczonymi tablicami ostrzegawczymi o barwie pomarańczowej.

(wnioski, świadectwa pracy, decyzja, karta przebiegu zatrudnienia, zeznania z 12.01.2022 r.: M. T. od 00:05:29 do 00:07:43 minuty, K. S. od 00:08:19 do 00:11:13 minuty, S. S. od 00:12:12 do 00:14:46 minuty, Z. M. od 00;14:46 do 00;22: 35 minuty)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach organu rentowego i aktach sprawy, której prawdziwość i rzetelność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej wiarygodności z urzędu. Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków oraz słuchanego w charakterze strony wnioskodawcy, którzy opisali rodzaje czynności pracowniczych wykonywanych przez odwołującego w spornych okresach. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż były wewnętrznie spójne, wzajemnie ze sobą korespondowały, a przy tym były przekonujące w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Zeznania świadków i odwołującego znalazły również pokrycie w dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie Z. M. zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Sądu Okręgowego nie można podzielić stanowiska organu rentowego, że odwołanie od zaskarżonej ubezpieczony złożył z uchybieniem miesięcznego terminu, określonego w art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. Niewątpliwie fakt wysyłki zaskarżonej decyzji listem zwykłym nie narusza obowiązujących przepisów. Zgodnie z brzmieniem art. 71a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U z 2020r. poz. 266) Zakład może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym. Jednak w takim przypadku, w razie sporu, ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji, o których mowa w ust. 1, spoczywa na Zakładzie (art. 71a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Inaczej mówiąc, przesyłanie przez Zakład korespondencji listem zwykłym powoduje, że to Zakład, a nie osoba, do której przesyłka jest kierowana, winien jednoznacznie wykazać, w jakiej dacie decyzja została doręczona. Okoliczność, że przepis art. 71a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych umożliwia doręczenia decyzji listem zwykłym, nie zwalnia więc organu rentowego z dowodzenia faktu skutecznego doręczenia decyzji administracyjnej. Nie można zatem obciążać ubezpieczonego ciężarem dowodu wykazywania, że decyzja nie została mu doręczona,

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1924), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem przepisów art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: (1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; (2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat; (3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; (4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; (5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS; (6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; (7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy. Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 ustawy jest więc legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008 r. (czyli od dnia wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych). Osoby, które takiej pracy po wskazanej dacie nie wykonywały, a w rezultacie nie spełniają warunku określonego w art. 4 pkt 6 ustawy, mają możliwość uzyskania emerytury pomostowej w oparciu o art. 49 ustawy, który w miejsce warunku z art. 4 pkt 6 wprowadza wymaganie, aby zainteresowany spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 14.09.2018 r., III AUa 1327/17 (LEX nr 2612063), jeżeli ubezpieczony nie kontynuował pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze po 1.01.2009 r. i legitymował się w związku z tym jedynie stażem pracy w warunkach szczególnych według poprzednio obowiązujących przepisów (w rozumieniu art. 32 i 33 u.e.r.f.u.s.) to mógłby nabyć prawo do „nowego” świadczenia (emerytury pomostowej) jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można także kwalifikować jako staż pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze według dziś obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych).

W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest, iż ubezpieczony na dzień złożenia wniosku ukończył 60 lat, udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze powyżej 25 lat jak też staż pracy o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wynoszący 14 lat, 3 miesięcy i 13 dni. Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy koniecznym było ustalenie, czy praca wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w przedsiębiorstwach (...) i (...) (bądź też którymkolwiek z nich) stanowiła pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych . Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się (art. 3 ust. 3 ustawy). Wykaz prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze określają załączniki nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Wyniki przeprowadzonego w sprawie postepowania dowodowego w sposób nie budzący wątpliwości świadczą o tym, że praca wykonywana przez wnioskodawcę w każdej z tych firm była pracą o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych – załącznik nr 2 pkt 10 – tj. prace kierowców pojazdów przewożących towary niebezpieczne wymagające oznakowania pojazdu tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w G. dnia 30 września 1957 roku. Powyższe ustalenia Sąd poczynił w oparciu o zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy w postaci zeznań odwołującego oraz przesłuchanych świadków.

W konsekwencji Sąd Okręgowy przyjął, że ubezpieczony wykazał okres pracy o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wykonywanej do 31.12.2008 r. w wymiarze przekraczającym ustawowe minimum, wynoszące 15 lat, a przez to spełnił wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury pomostowej. Wobec powyższego, na mocy przepisów przywołanych wyżej i w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 wyroku. Na podstawie art. 98 k.p.c. na rzecz wnioskodawcy zasądzono koszty zastępstwa procesowego w wysokości określonej w § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).