Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

29 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Matusiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lipca 2022 roku w Sieradzu

odwołania G. S.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł.

z 30 marca 2022 r. Nr (...)

w sprawie G. S.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym rolników

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 262/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 30.03.2022r., wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 1 oraz art. 3a, art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 16 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2021r. poz. 266 ze zm.), stwierdzono ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla G. S. od 8.10.2012 - 13.05.2018 oraz ustanie obowiązku opłacania składek od wymienionego dnia.

Nie podzielając powyższej decyzji ubezpieczony złożył odwołanie, wnosząc o uchylenie decyzji i zobowiązanie organu rentowego do wydania ponownej decyzji, uwzględniającej wszechstronnie stan faktyczny, ewentualnie wnosił o zmianę decyzji poprzez włączenie go do dobrowolnego ubezpieczenia społecznego rolników z uwzględnieniem okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w wymiarze co najmniej 12 lat, 6 miesięcy, obejmującym okresy przerw między zatrudnieniem pracowniczym i pozostawania jako domownika w prowadzonym gospodarstwie rolnym przez matkę K. S., z którą pozostawał (i nadal pozostaje) we wspólnym gospodarstwie domowym. Domagał się rozliczenia odprowadzonych składek w okresie wskazanym w decyzji na poczet nie odprowadzanych składek oraz zwrotu nadpłaconych składek jako nienależnych dla organu rentowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. S. od 7.08.2007 - 30.09.2007 podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników na wniosek jako domownik u matki K. S.. Od 17.10.2007r., został objęty ubezpieczeniem z mocy ustawy jako rolnik z tytułu prowadzenia działalności rolniczej na własnych gruntach o pow. powyżej 1 ha przel. (w gminie Z. o pow. 1,7232 ha fiz. i 0,3181 ha przel.; w gminie K. o pow. 3,33 ha fiz. i 0,38925 ha przel. oraz 2/8 części z pow. 1,73 ha fiz. i 0,0495 ha przel). (bezsporne).

Decyzją z 14.05.2018r., wydaną z upoważnienia Prezesa KRUS, stwierdzono ustanie u.s.r. w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno – rentowego dla G. S. z uwagi na podleganie innemu ubezpieczeniu z tytułu zatrudnienia ( decyzja k. 88/akta KRUS).

W dniu 2.03.2022r. do KRUS wpłynął akt notarialny (...) nr (...) z którego wynika, że w dniu 8.10.2012r. G. S. sprzedał grunty położone w gminie Z. o pow. 1,7320 ha fiz. (k. 93 – 95/akta KRUS).

W związku z wyzbyciem gruntów, Kasa podjęła działania w celu ustalenia zasadności podlegania u.s.r. z mocy ustawy od 8.10.2012r. (k. 96/akta KRUS).

Pismem z 8.03.2022r. zwrócono się do G. S. o dostarczenie dokumentów potwierdzających wielkość posiadanych gruntów rolnych (k. 96/akta KRUS).

W dniu 16.03.2022r. odwołujący złożył w KRUS decyzję Burmistrza Miasta Z. z 24.01.2022r. w sprawie wymiaru podatku leśnego za 2022r., decyzję Wójta Gminy K. z 7.02.2022r . w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego za 2022r. (k. 97-98/akta KRUS).

W dniu 29.03.2022r. wnioskodawca złożył w KRUS oświadczenie, w którym podał, że nie wiedział, iż sprzedaż gruntów w 2012r. i posiadanie gospodarstwa o pow. poniżej 1 ha przel. będzie skutkowało ustaniem ubezpieczenia społecznego rolników. Wniósł o utrzymanie ubezpieczenia na wniosek w pełnym zakresie w okresie od 8.10.2012 - 13.05.2018, pomimo że składki opłacał po wyznaczonym terminie płatności (k. 100/akta KRUS).

W dniu 29.03.2022r. komisja KRUS nie znalazła podstaw do przekształcenia ubezpieczenia społecznego rolników z mocy ustawy na ubezpieczenie na wniosek w pełnym zakresie od 8.10.2012 - 13.05.2018 z uwagi na nieterminowe opłacanie składek przez G. S. (k. 103/akta KRUS).

Decyzją z 30.03.2022r., wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na podstawię art. 36 ust. 1 pkt 1 oraz art. 3a, art. 7 ust. 1 pkt 1, art. 16 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz. U. z 2021r. poz. 266 ze zm.), stwierdzono ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz emerytalno-rentowego dla G. S. od 8.10.2012 - 13.05.2018 oraz ustanie obowiązku opłacania składek od wymienionego dnia (decyzja k. 104/akta KRUS).

W związku z ustaloną nadpłatą składek na ubezpieczenie społeczne rolników spowodowaną ustaniem u.s.r. z okresem wstecznym, decyzją z 30.03.2022r., stwierdzono na koncie G. S. nadpłatę w kwocie 2.151,00zł., która jest należna do zwrotu (decyzja k. 105/akta KRUS).

W dniu 6.05.2022r., podczas wizytacji pracownika KRUS w gospodarstwie rolnym, G. S. wycofał się ze złożonego w odwołaniu wniosku o objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy jako domownik w gospodarstwie rolnym matki K. S.. Wówczas odwołujący sprecyzował, że ujęta w odwołaniu kwestia podlegania u.s.r. jako domownik w gospodarstwie rolnym matki w okresach po ukończeniu szkoły oraz w przerwach miedzy zatrudnieniem, miała stanowić argument przemawiający za zasadnością odwołania i nie będzie składał wniosku o objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników jako domownik w latach 1997-2006 (notatka służbowa z 6.05.2022r., oświadczenie w-cy z 10.05.2022r. k. 108, 110/akta KRUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed organem rentowym.

Sąd okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie i tylko w tym zakresie podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności. Kognicję sądu ubezpieczeń społecznych określa art. 476§2 k.p.c. w zw. z art. 477 ⁹ k.p.c. i art. 477 ¹⁴ k.p.c. W efekcie przeniesienie sprawy na drogę sądową przez wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego ogranicza się do okoliczności uwzględnionych w decyzji, a między stronami spornych; poza tymi okolicznościami spór sądowy nie może zaistnieć (por. wyrok SN z 6.09.2000r. II UKN 685/99 oraz postanowienia z 13.05.1999r. II UZ 52/99 i z 13.10.2009r. II UK 234/08). Odwołujący w odwołaniu nie kwestionował podstawy faktycznej zaskarżonej decyzji, którą było ustalenie, iż jego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego. Z kolei zawarte w odwołaniu żądania związane z rozliczeniem zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne rolników dotyczą materii, która była przedmiotem decyzji organu z 30.03.2022r. stwierdzającej nadpłatę z tytułu składek a tym samym nie podlegają rozpoznaniu w postępowania z odwołania od decyzji z 30.03.2022r. w przedmiocie ustania ubezpieczenia społecznego rolników. Także kwestia objęcia G. S. ubezpieczeniem społecznym rolników na wniosek nie była objęta zakresem przedmiotowym zaskarżonej decyzji a przez to nie podlega badaniu w toku postępowania odwoławczego.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja jest prawidłowa. Okoliczności wskazane przez stronę w odwołaniu nie mogą skutkować jego uwzględnieniem i zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 7 i 16 ustawy z 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2021r., poz. 266 ze zm.), ubezpieczeniu społecznemu rolników podlega z mocy ustawy rolnik, który prowadzi gospodarstwo rolne obejmujące obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego, jeżeli nie podlega innemu ubezpieczeniu, nie ma ustalonego prawa do emerytury/renty lub do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 3a ust. 1 ustawy, ubezpieczenie ustaje od dnia następującego po dniu, w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie ubezpieczeniu.

G. S. od 8.10.2012r., tj. daty sprzedaży gospodarstwa rolnego położonego w gm. Z., użytkuje grunty rolne o powierzchni poniżej 1 ha przel. nie spełnia warunków do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy. Odwołujący nie spełnia również warunków do objęcia u.s.r. na wniosek. Ubocznie z aznaczyć należy, że ubezpieczenie na wniosek charakteryzuje się tym, iż objęcie nim rolnika musi zostać poprzedzone złożeniem wniosku, rozpoczyna się nie wcześniej niż od daty wniosku o objęcie u.s.r. oraz składki muszą być opłacone w wyznaczonych ustawowo terminach płatności.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji