II Ka 233/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Sieradzu z 2020-01-02
s ygn. akt II Ka 233/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 02 stycznia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:
Przewodniczący |
- |
sędzia Jacek Klęk |
Sędziowie |
- |
Marek Podwójniak |
- |
Aneta Świaniarska |
|
Protokolant |
- |
sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak staż. Karlina Świniarska |
przy udziale prokuratora Włodzimierza Klimaszewskiego, po rozpoznaniu w dniu 18 XII 2019 r. sprawy M. Ł. (1) oskarżonego o czyny z art. 297§1 k.k. i art. 286§1 k.k. i art. 270§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. na skutek apelacji prokuratora od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku z 25 marca 2019 r. w sprawie II K 424/16,
uchyla wyrok w zaskarżonej części i sprawę w tym zakresie przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Łasku.
Aneta Świniarska |
Jacek Klęk |
Marek Podówjniak |
UZASADNIENIE
Formularz UK 2 Sygnatura akt
II Ka 233/19
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: 0
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji
Wyrok Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 25 marca 2019 r., wydany w sprawie II K 424/16
w części odnoszącej się do M. Ł. (1).
1.2. Podmiot wnoszący apelację
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego
☐ oskarżyciel posiłkowy
☐ oskarżyciel prywatny
☐ obrońca
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego
☐ inny
1.3. Granice zaskarżenia
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☐ na korzyść
☒ na niekorzyść
☒ w całości
☐ w części
☐ co do winy
☐ co do kary
☐
co do środka karnego lub innego
rozstrzygnięcia albo ustalenia
1.3.2. Podniesione zarzuty
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☐
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej
czynu przypisanego oskarżonemu
☐
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada
prawu
☒
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść
orzeczenia
☐
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☐
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub
niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub
innego środka
☐ brak zarzutów
1.4. Wnioski
☒ uchylenie ☐ zmiana
2. USTALENIE FAKT Ó W W ZWI Ą ZKU Z DOWODAMI
PRZEPROWADZONYMI PRZEZ S Ą D ODWO Ł AWCZY
2.1. Ustalenie faktów
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione
Lp. Oskarżony Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi Dowód Numer karty
2.1.1.1.
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione
Lp. Oskarżony Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi Dowód Numer karty
2.1.2.1.
2.2. Ocena dowodów
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów
Lp. faktu
z pkt 2.1.1
Dowód Zwięźle o powodach uznania dowodu
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygod ne oraz niemające
znaczenia dla ustalenia faktów)
Lp. faktu
z pkt 2.1.1
albo 2.1.2
Dowód Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH
ZAR ZUTÓW I WNIOSKÓW
Lp. Zarzut
3.1.
art. 438 pkt. 2 k.p.k. - naruszenie przepisów postępowania mającą
wpływ na jego treść, a to:
a) art. 4, art. 7, art. 366§1 i art. 410 k.p.k. poprzez dowolną,
wykraczającą poza swobodną ocenę materiału dowodowego
co doprowadziło do naruszenia zasady obiektywizmu orzekania
na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku
rozprawy oraz nie wyjaśnienie wszystkich nasuwających się
wątpliwości i wydanie wyroku w oparciu o zdawkowe wyjaśnienia
oskarżonego M. Ł. (1), bez 3wnikliwej oceny wniosków
płynących z pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego
w sprawie, a w szczególności wyjaśnień oskarżonego J.
W., a w konsekwencji w oparciu o wadliwie oceniony materiał
dowodowy błędne przyjęcie, że oskarżony M. Ł. (1) nie
wypełnił swoim zachowaniem znamion zarzucanych mu w akcie
oskarżenia przestępstw i uniewinni9enie go od ich popełnienia.
☒ zasadny
☐ częściowo
zasadny
☐ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania zarzutu z a zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny
Zarzut w pełni zasadny, przy czym powyższe odnosi się do obrazy art. 366§1 k.p.k. w zw.
z art. 410 k.p.k. Powyższe wynika z faktu odstąpienia przez Sąd od weryfikacji prawidłowo
ujawnionych w toku rozprawy głównej twierdzeń J. W. (1) w zakresie wskazania
współsprawstwa M. Ł. przytoczonych w protokole przesłuchania ww.
z 29 czerwca 2012 r. Tymczasem obraza art. 7 k.p.k. sprowadzająca się do dowolnej oceny
materiału dowodowego może być skutecznie podniesiona wyłącznie wówczas, gdy dotyczy
on materiału dowodowego prawidłowo zgromadzonego i ujemnego w toku rozprawy,
co w niniejszej sprawie z uwagi na obrazę art. 366§1 k.p.k. nie ma miejsca. Upraszczając,
dysponując niepełnym materiałem dowodowym Sąd nie mógł dokonać oceny zebranych
dowodów zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów.
Wniosek
☒ zasadny
☐ częściowo
zasadny
☐ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny , częściowo zasadny albo niezasadny.
W sprawie zachodzi konieczność przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości
odnośnie czynów zarzucanych M. Ł. (1).
3.2.
art. 438 pkt. 2 k.p.k. - naruszenie przepisów postępowania mającą
wpływ na jego treść, a to:
b) art. 5§2 k.p.k. poprzez przedwczesne i niczym nieuzasadnione
rozstrzygnięcie na korzyść oskarżonego M.J. Ł.
okoliczności, co do których brak jest podstaw, ażeby uznać je za
nie dające się usunąć w toku postępowania dowodowego, a
będące jedynie następstwem niedokładnego, niepełnego
postepowania dowodowego oraz wadliwej oceny zgromadzonego
w sprawie materiału dowodowego.
☐ zasadny
☐ częściowo
zasadny
☒ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania zarzutu z a zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny
Łączenie zarzutu obrazy art. 5§2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. jest wadliwe bowiem niedające się
usunąć wątpliwości mogą powstać dopiero w następstwie oceny dowodów przeprowadzonej
zgodnie z regułami art. 7 k.p.k.
Wniosek
Tożsamy z 3.1 - uchylenie wyroku w zaskarżonej części
dotyczącej M. Ł. (1) i przekazanie sprawy Sądowi I
Instancji do ponownego rozpoznania.
☐ zasadny
☐ częściowo
zasadny
☒ niezasadny
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.
Wniosek niezasadny wyłącznie w odniesieniu do obrazy art. 5§2 k.p.k.
4. OKOLICZNO Ś CI PODLEGAJ Ą CE UWZGL Ę DNIENIU Z URZ Ę DU
4.1.
Nie ujawniono w toku postępowania odwoławczego.
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności
5. ROZSTRZYGNI Ę CIE S Ą DU ODWO Ł AWCZEGO
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku s ą du pierwszej instancji
5.1.
1.
Przedmiot utrzymania w mocy
Nie dotyczy (wyrok uchylono w całości uwzględniać zaskarżony zakres rozstrzygnięcia).
Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy
Nie dotyczy
5.2. Zmiana wyroku s ą du pierwszej instancji
5.2.
1.
Przedmiot i zakres zmiany
Nie dotyczy
Zwi ęź le o powodach zmiany
Nie dotyczy
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia
5.3.1.1.1.
Nie dotyczy
Zwięźle o powodach uchylenia
Nie dotyczy
5.3.1.2.1.
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w
całości
Zwięźle o powodach uchylenia
Oceniając zarzuty związane z ocena wiarygodności depozycji J. W. (1)
należy podkreślić, że wbrew sugestii i sądu meriti i oskarżyciela twierdzenia J.
W. odnośnie osoby M. Ł. (1) zawarte w pierwszym protokole
przesłuchania ww. nie maja charakter pierwotnego. Rzecz w tym, że współudział
niejakiego M. Ł. (2) został ww. zasugerowany treścią postanowienia
o przedstawieniu zarzutu (k. 144), przy czym z akt sprawy nie sposób dowiedzieć się
w jakich okolicznościach rzekome porozumienie J. W. (1) z M. Ł. (2)
w zakresie popełnienia przestępstw opisanych aktem oskarżenia został ujawnione.
Oznacza to, że nie można tu wykluczyć materiałów pozaprocesowych (choć niewątpliwie
oskarżyciel będzie w stanie okoliczność te wyjaśniać). Nie zmienia to jednak faktu,
że wyjaśniając 29 czerwca 2012 r. (k. 93-v w zw. z k. 150) J. W. (1) identyfikował
wskazanego w treści zarzutów M. Ł. (2), a wg niego Ł. z konkretną
osobą.
W tym stanie rzeczy należało ustalić przede wszystkim okoliczności w jakich
w sprawie pojawił się podejrzany o danych M. Ł. (2) i czy w istocie osoba ta jest
tą sama osobą co M. Ł. (1). Rzecz w tym, że ewentualne potwierdzenie
tej okoliczności czyniłoby argumentację Sądu meriti w zakresie niewiarygodności
depozycji J. W. w związku z zamiennym używaniem danych M. Ł. (2)
i M. Ł. (1) (najpewniej na skutek błędnego wskazania danych tej osoby
we wstępnej fazie śledztwa – tj. w sposób niezawiniony przez J. W.) wadliwą
i to w stopniu oczywistym. Należy przy tym jeszcze raz podkreślić, że wg twierdzeń
J.W. z 29 czerwca 2012 r. osoba dotychczas w śledztwie identyfikowana
nazwiskiem M. Ł. (2), to w rzeczywistości oskarżony M. Ł. (1).
Słusznie skarżący podniósł przy tym brak podjęcia z urzędu przez
przewodniczącego składu orzekającego z urzędu działań zmierzających do ustalenia,
że osoba o danych M. Ł. (1) jakiej współudział ujawnił J. W. (1) w swoich
wyjaśnienia to w istocie oskarżony M. Ł. (1). Owe możliwe do weryfikacji
twierdzenia J. W. (1) zlekceważone przez Sąd rejonowy sprowadzają się
do ustalenia czy w przeszłości M. Ł. (1):
a) świadczył usługi w zakresie wymiany okien,
b) był posiadaczem samochodu P. (...) wykorzystywanego w działalności
gospodarczej,
c) ustalenia kto dokonał wpłaty rat uregulowanych w zakresie obu kredytów – bowiem
wg J.W. M. Ł. okazywał mu dokumenty to potwierdzające,
Ma przy tym rację prokurator podnosząc, iż w kontekście podstawy uniewinnienia
oskarżonego odstąpienie od możliwości weryfikacji twierdzeń J. W. (1)
zeznaniami domniemanych teściów M. Ł. zamieszkałych na ul.
Przędzalnianej 97 uznać należy za obrazę art. 366§1 k.p.k. i to mająca istotny wpływ na
treść orzeczenia.
Należy także podkreślić, że J. W. nie tylko zrelacjonował rozmowę z teściem
M.J. Ł. ale i opisał usytuowanie lokal mieszkalnego w którym teściowie mieli
zamieszkiwać. Ewentualne potwierdzenie tej okoliczności także należy uznać
za konieczne w kontekście obowiązku wynikającego z art. 366§1 k.p.k. oraz art. 167§1
k.p.k. i gromadzenia dowodów niezbędnych do weryfikacji prawdziwości wyjaśnień
J.W..
Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 5§2 k.p.k. ten Sąd Okręgowy uznaje za chybiony.
Rzecz w tym, że zasady logiki nakazują uznać za nieprawidłowe łączenie zarzutu obrazy
art. 5§2 k.p.k. i art. 7 k.p.k., ponieważ niedające się usunąć wątpliwości mogą powstać
dopiero w następstwie oceny dowodów przeprowadzonej zgodnie z regułami art. 7 k.p.k.
Wtedy dopiero można bowiem stwierdzić, czy wątpliwości, jeśli w ogóle występowały,
były poważne i istotne, a nie jedynie spekulacyjne oraz czy i jakie miały one znaczenie
dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Zarazem w sytuacji,
gdy dokonanie określonych ustaleń faktycznych zależne jest od dania wiary tej lub innej
grupie dowodów lub też dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić
o naruszeniu zasady in dubio pro reo. Ewentualne zastrzeżenia w takiej sytuacji muszą
być podnoszone i rozstrzygane na płaszczyźnie zachowania lub przekroczenia granic
swobodnej oceny dowodów. W sprawie niniejszej pierwotną przyczyna uchylenia wyroku
w zaskarżonej części pozostaje zasadnie podniesiony zarzut obrazy art. 366§1 k.p.k.
bo mógł on mieć kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia. Nie można przy tym, w sytuacji
niepełnego materiału dowodowego odnieść się do zasadności lub nie zarzutu obrazy art.
7 k.p.k. skoro sprawa dotknięta jest wadliwością etapu gromadzenia dowodów.
5.3.1.3.1.
Konieczność umorzenia postępowania ☐ art. 437§2 k.p.k.
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczegó lnej podstawy prawnej
umorzenia
Nie dotyczy
5.3.1.4.1.
Nie dotyczy
Zwięźle o powodach uchylenia
Nie dotyczy
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego post ępowania
Analiza twierdzeń J. W. (1) utrwalonych protokołem przesłuchania z 29 czerwca 2012
r. potwierdzonych w toku rozprawy w kontekście zebrania z urzędu dowodów pozwalających na ich
rzetelną ocenę odnoście zasadności zarzucanych M. Ł. czynów. Konieczne jest
przeprowadzenie postępowania w całości odnoście czynów zarzucanych M.J. Ł.
(poczynając na wyjaśnieniach oskarżonego, poprzez zeznania J.W., zeznania M. B.,
M. D., E. N., A. F., A. W., B. G. a na zeznaniach teściów
M.J. Ł. kończąc oraz podjęciu czynności zmierzających do pozyskania dokumentów
pozwalających na ustalenie czy M.J. Ł.
a) świadczył usługi w zakresie wymiany okien,
b) zatrudniał przy wykonywaniu usług (...) (w tym zakresie konieczne jest szczegółowe
przesłuchanie J.W. co do rodzaju i miejsca świadczonych usług celem ustalenia danych
osób mogących taki fakt potwierdzić ew. mogących potwierdzić fakt wymiany okien przez firmę
M.J. Ł.),
c) był posiadaczem samochodu P. (...) wykorzystywanego w działalności gospodarczej,
a także ustalenia
d) kto dokonał wpłaty rat uregulowanych w zakresie obu kredytów.
5.4. Inne r ozstrzygni ęcia zawarte w wyroku
Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku
Przytoczyć okoliczności
Brak
6. KOSZTY PROCESU
Punkt
rozstrzygnięcia
z wyroku
Przytoczyć okoliczności
Nie rozstrzygnięto z uwagi na treść rozstrzygnięcia (orzeczenie nie kończy
postępowania w sprawie w rozumieniu art. 626§1 k.p.k.).
7. PODPIS
Aneta Świniarska Jacek Klęk Marek Podwójniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Sieradzu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jacek Klęk, Marek Podwójniak , Aneta Świaniarska
Data wytworzenia informacji: