Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2019 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Katarzyna Powalska

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2019 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Ltd. L., C.

przeciwko J. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 14 czerwca 2019 roku, sygn. akt I C 2165/18

oddala apelację.

Sygn. akt I Ca 448/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2019 r. Sąd Rejonowy w Łasku w sprawie z powództwa (...) Ltd. z/s w L. na (...) przeciwko J. M. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3026,69 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 1458, 30 zł od dnia 25 lipca 2018 roku do dnia zapłaty, ustawowymi za opóźnienie od kwoty 328,79 zł od dnia 25 lipca 2018 roku do dnia zapłaty. Nadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 938 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

J. M. w dniu 15 marca 2017 roku zawarła umowę ramową pożyczki z (...) sp. z o.o. w W.. W dniu 15 marca 2017 roku otrzymała 2500 zł tytułem pożyczki. (...) sp. z o.o. w W. wypowiedziała pożyczkę z uwagi na niespłacanie jej przez pozwaną. (...) sp. z o.o. w W. przelała na rzecz powoda (...) Ltd. w L. na (...) wierzytelność wobec pozwanej. Powód wezwał pozwaną do zapłaty. Stan faktyczny ustalono na podstawie dowodów wymienionych w nawiasach.

Zgodnie z art. 720 par.1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Na podstawie w/w przepisu pozwana była zobowiązany zwrócić pożyczkę pożyczkodawcy.

Zgodnie z art. 509 par.1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią ( przelew ). Na podstawie w/w przepisu wierzytelność z przedmiotowej pożyczki przeszła na powoda.

Z powyższych względów orzeczono jak w punkcie 1 wyroku. O odsetkach orzeczono na podstawie art.481 par. 1 i 2 k.c. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 par.1 i 3 i art.99 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku w ustawowym terminie wywiódł pełnomocnik pozwanej J. M., który zaskarżył orzeczenie w całości i zarzucił mu naruszenie:

1.  przepisów prawa procesowego mających istotny wpływ na wynik sprawy poprzez ustalenia stanu faktycznego w zakresie wysokości roszczenia powoda na podstawie niepodpisanej umowy pożyczki oraz potwierdzeniu przelewu na kwotę 2.500 zł a takie potwierdzeniu warunków umowy, które pochodzi z 6 miesięcy przed tym przelewem i uznaniu, iż są one w pełni wiarygodne i spójne oraz stanowią podstawę ustalenia roszczenia powoda, podczas gdy dowody te były kwestionowane przez stronę pozwaną, a brak jest jakichkolwiek innych dowodów potwierdzających i ustalających wysokość roszczenia i zawarcia umowy. Brak potwierdzenia udowadniającego zawarcia pożyczki, bezzasadnie doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż strona powodowa udowodniła swoje roszczenie co do wysokości i istnienia, a przede wszystkim co do istnienia stosunku podstawowego. Zarzucił również błędne ustalenie, że powód udowodnił spłatę zaciągniętego zobowiązania w sytuacji gdy nie wykazał żadnych wpłat, będących przedmiotem niniejszej sprawy co nie pozwala też a prawidłową ocenę wysokości roszczenia. Brak jakichkolwiek dowodów poza harmonogramem i umową bez podpisu oraz Przed sądowym wezwaniem do zapłaty, i wypowiedzeniem pożyczki bez potwierdzenia nadania, doprowadziło do przyjęcia przez Sąd I Instancji do oceny wysokości i istnienia stosunku związanego z umową pożyczki.

2.  prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy skutkujące wadliwością ustaleń faktycznych, a polegające na nierozważeniu przez Sąd Rejonowy w sposób bezstronny przedstawionych w sprawie dowodów w postaci umowy pożyczki i harmonogramu, umowy ramowej przelewu wierzytelności wraz z załącznikami i pism prowadzące do:

-

błędnego ustalenia, że wykazano legitymację bierną pozwanej gdyż umowa bez podpisu nie wykazuje że zawarła w ogóle jakąkolwiek umowę z pierwotnym wierzycielem. Nie dowodzi tego również potwierdzenie 0,01 zł., tytułem potwierdzenia warunków umowy gdyż pochodzi ono sprzed pół roku wcześniejszego przelewu, niż domniemana umowa. Powyższe więc nie mogło dotyczyć akceptacji tej umowy w materiale dowodowym. To doprowadziło do bezzasadnego przyjęcia, że pozwana miała zawrzeć taką umowę w sytuacji braku jej wykazania.

-

błędne ustalenie, iż środki pieniężne przekazane pozwanej dotyczyły jakiejkolwiek umowy, w sytuacji braku wykazania zawarcia umowy, co nie pozwala na jednoznacznie stwierdzenie, jak poczynił to Sąd I instancji, iż pozwana kiedykolwiek była zobowiązania do zwrotu 5125.00zł a nie na przykład 2500.OOzł pomniejszonego o dokonane wpłaty które względem materiału dowodowego mogły wynieść 2116,84zł co pozwana potwierdza oraz ustalenie wymagalności bez precyzyjnej deklaracji pozwanej co do terminu zwrotu tychże środków. Co pozwalało przyjąć, że może ona być winna powodowi 383,16 zł z nieokreślonym terminem zwrotu tychże środków,

-

nie przeanalizowanie faktu iż względem twierdzeń powoda pozwana miała otrzymać z tytułu pożyczki 2500 zł, wpłacić 2116,84 zł a kwota powództwa opiewa na 3 026,69zł (789% kwoty pozostałej do spłaty) gdyż Sąd I Instancji przyjął że umowa nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, uczciwością a także jest zgodna z ustawą o kredycie konsumenckim,

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na wynik sprawy w postaci art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak odniesienia się w uzasadnieniu wyroku do wszystkich zarzutów podnoszonych przez stronę pozwaną m.in.:

-

w zakresie zasadności dochodzonego roszczenia i jego wysokości oraz braku kompleksowego rozważenia zarzutów, niemożliwości wysokości kwoty powództwa w sytuacji gdy powód wskazuje w materiale dowodowym, iż wypłacił kwotę 2 500 zł oraz przedstawia w dowodach, że zostały dokonane wpłaty w wysokości 2 116,84, a kwota roszczenia opiewa na kwotę 3026,69zł. Powód tym samym nie udowodnił wysokości powództwa w świetle przytoczonych dowodów i nie wykazał zasadności różnicy,

-

a także brak odniesienia się co do opłat z tytułu z tytułu czynności zawartych w umowie w wysokości 25% i 60% w sytuacji gdy opłaty były zdublowane i stanowiły opłatę jeszcze raz przyznaną za te same czynności. Których to zarzutów Sąd I instancji również nie rozpoznał i się do nich nie odniósł a przede wszystkim nie odniósł się do faktu iż przedmiotowa umowa nosi znamiona wyzysku i jest niezgodna z art. 58 kc,

-

nie ma także odniesienia do zarzutu pozwanej iż poza odsetkowy koszt pożyczki wynosił zgodnie z umową 2 625zł zł co stanowi 105% i jest niezgodny z ustawą antylichwiarską której przepisy uaktualnione 22 lipca 2017 stanowią że przy tego rodzaju pożyczkach koszta te nie mogą przekroczyć 100%,

-

Sąd I Instancji nie odniósł się też iż na umowie i harmonogramie brak jakiegokolwiek podpisu. Więc taki dokument nawet nie może być traktowany jako dokument prywatny,

-

Braku legitymacji czynnej w sytuacji, gdzie w materiale dowodowym brak potwierdzenia zapłaty ceny o którym mowa w par. 2 pkt. 7 umowy. Brak również prawidłowej reprezentacji przy umowie ramowej przelewu wierzytelności po stronie (...) (...) gdyż Spółka powinna być reprezentowana przez 2 osoby, a wyjątkiem od tego jest tylko pełnomocnictwo dla Pana J. W. na podstawie którego tylko on może reprezentować jednoosobowo.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za postępowanie przed sądem I i II instancji. Zwolnienie z opłaty od apelacji, ewentualnie: o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona przez stronę pozwaną apelacja okazała są bezzasadna i jako taka nie zasługuje na uwzględnienie. Odnosząc się do jej zarzutów , wskazać trzeba, że Sąd Rejonowy przy wydawaniu zaskarżonego wyroku nie dopuścił się naruszenia ani prawa procesowego, ani też materialnego.

Przede wszystkim należało odnieść się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, bowiem jedynie w przypadku uznania, że postępowanie dowodowe nie było dotknięte wadami, można przyjąć, że prawidłowo został ustalony stan faktyczny w sprawie. Ponieważ zaś prawna kwalifikacja stanu faktycznego jest pochodną ustaleń, o prawidłowym zastosowaniu bądź niezastosowaniu prawa materialnego można mówić dopiero wówczas, gdy ustalenia stanowiące podstawę wydania zaskarżonego wyroku pozwalają na ocenę tej kwestii (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2002 r. IV CKN 1532/00. Lex nr 78323).

Skarżący nie podważył skutecznie ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy. Nie budzi wątpliwości, że zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego, obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. Mając na uwadze powyższe rozważania dotyczące zawarcia przez strony umowy, zdaniem Sądu powód wykazał istnienie swojej wierzytelności będącej przedmiotem niniejszego postępowania. Powód w celu wykazania zwarcia umowy przedłożył wydruk umowy, wydruk potwierdzenia przelania kwoty pożyczki, a także umowy dotyczące przelewu wierzytelności. Co do wartości dowodów przedstawionych przez powoda to również one nie budziły wątpliwości Sądu. Podkreślić należy, że wydruki komputerowe mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym. Powszechnie przyjmuje się, że wydruki komputerowe stanowią, bowiem "inny środek dowodowy", o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku ( por. wyrok SA w Krakowie z dnia 8 lutego 2013r., I ACa 1399/12, LEX nr 1362755, postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 12 października 2012r., I ACz 1810/12, LEX nr 1223511 ). Podstawowym dowodem potwierdzającym zawarcie przedmiotowej umowy pożyczki między stronami jest dowód potwierdzenie przelewu kwoty 2.500 złotych z dnia 15 marca 2017 r. tytułem pożyczki nr (...) na rzecz J. M. na jej rachunek bankowy. Przelew ten został opatrzony numerem pożyczki tożsamym ze wskazanym na wydruku ramowej umowy pożyczki załączonej do pozwu. Wskazać należy, ze zgodnie z treścią art. 7 ustawy prawo bankowe oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej. Z uwagi na fakt, że pozwana nie zakwestionowała aby rachunek, którego dotyczy ww. przelew należał do niej, w związku z powyższym należy uznać tę okoliczność za przyznaną. Pozwana nie podniosła, że nie jest właścicielem konta na który przelano środki. W związku z powyższym w ocenie Sądu nie ulega również wątpliwości, że rachunek, na który zostały przelane środki z tytułu pożyczki, należy do pozwanej. J. M. również nie podnosiła że ww. środki finansowe nie wpłynęły na jej konto. Nadto strona powodowa wykazała także dokonanie tzw. wpłaty weryfikacyjnej w określonej kwocie. Jak wynika z umowy (§ 3) wymagania obciążające pożyczkobiorcę dotyczyły pozytywnej weryfikacji. Powód przedłożył potwierdzenie takiej weryfikacji dokonanej przez pożyczkodawcę w dniu 15 września 2016 r. W odniesieniu do podnoszonej przez stronę pozwaną różnicy w datach między tzw. „przelewem weryfikacyjnym” a przekazaniem środków z tytułu zawartej umowy pożyczki wskazać należy iż okoliczność ta nie ma większego znaczenia, gdyż nie da się wykluczyć że pozwana już wcześniej dokonała rejestracji, przeszła proces weryfikacji i wcześniej zawarła inną umowę pożyczki. Pozwana nie zakwestionowała zaś, aby dane dotyczące tej transakcji nie dotyczyły jej osoby. Nie podniosła aby rachunek wskazany w wydruku nie dotyczył jej osoby. Biorąc pod uwagę powyższe dowody powołane przez powoda, przy braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych, brak jest podstaw aby dowody te zakwestionować. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa ograniczyła się jedynie początkowo do zakwestionowania z ostrożności procesowej okoliczności, na które powołał się powód, jednakże w żaden sposób nie próbowała dowodów podważyć. Podkreślić należy, ze analiza całości materiału dowodowego jaki i okoliczności przytoczone przez strony, doprowadziły Sąd do przekonania, że pozwaną łączyła umowa, która została wykonana przez pożyczkodawcę, a pozwana nie dokonała jej spłaty. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej powód wykazał również roszczenie co do wysokości, wskazał co składa się na roszczenie dochodzone pozwem, jaka kwota stanowi niespłacony kapitał, jaka prowizję i jaka kwota dochodzona jest z tytułu odsetek i za jaki okres. Podkreślić również należy, ze wprost z umowy wynika również termin spłaty pożyczki, który w umowie został określony na 15 marca 2019 r. W związku z powyższym Sąd uznał, że powód wykazał swoje roszczenie zarówno co do zasady jak i wysokości, a tym samym w świetle zawartej przez strony umowy w związku z treścią art. 353 k.c. roszczenie powoda zgłoszone w pozwie jest zasadne i na pozwanej ciąży obowiązek zapłaty należności dochodzonej pozwem. Pozwana w żaden sposób nie podważyła materiału dowodowego w sprawie, nie przedstawiła jakiegokolwiek dowodu oraz twierdzeń, który osłabiłby jego wartość dowodową. Nadmienić należy, w umowie pożyczki zostały wyraźnie określone warunki spłaty, jakie koszty w związku z umową pozwana ma obowiązek ponieść. Została wskazana wysokość prowizji jak i wysokość odsetek. W związku z powyższym nie budzi wątpliwości że pozwana zawarła umowę pożyczki, która miała charakter odpłatny. Nadto podkreślić należy, iż J. M. przystąpiła do spłaty wierzytelności. Uregulowała kilkanaście rat, tym samym dokonała niewłaściwego uznania swojego długu. Podejmując czynność faktyczną stanowiącą realizację postanowień umowy, pozwana potwierdziła istnienie pomiędzy nią a powodem stosunku prawnego wynikającego z zawartej umowy. Co więcej przystąpienie przez nią do spłaty zaciągniętego zobowiązania potwierdza, iż otrzymała środki z tytułu udzielonej pożyczki. Jest rzeczą oczywistą, że gdyby pozwana nie otrzymała środków finansowych od powoda, to nie podjęłaby próby spłaty zaciągniętego zobowiązania. Zdaniem Sądu, pozwana nie udowodniła kwestii spełnienia w całości przedmiotowego roszczenia w całości, a to na pozwanej spoczywa ciężar dowodu, że wykonała ciążące na niej zobowiązanie. Zgodnie z umową powód zobowiązał się przekazać pozwanej wskazaną kwotę, co też uczynił na okoliczność czego przedstawił stosowne dokumenty. Zgodnie zaś z postanowieniami umowy na pozwanej jako kredytobiorcy spoczywał obowiązek uiszczania na rzecz powoda kwot przewidzianych w harmonogramie spłat. W niniejszej sprawie pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu na tę okoliczność. Z tego względu należało dać wiarę powodowi, że pozwana nie uregulowała rat pożyczki i na dzień wniesienia pozwu z tego tytułu była winna powodowi żądaną kwotę, co też wynika z załączonych przez stronę powodową dowodów. Zasadniczym dowodem na wymagalność dochodzonego roszczenia jest oświadczenie z dnia 04 czerwca 2018 roku w przedmiocie wypowiedzenia umowy przesłane na adres pozwanej. To na J. M. spoczywał ciężar udowodnienia, że korespondencji tej nie otrzymała. Takiego dowodu strona pozwana nie przeprowadziła (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2011 roku wydany w sprawie VI ACa 445/11). Nadto wbrew sugestii strony pozwanej powód dopełnił wszelkich formalności związanych ze skutecznym wypowiedzeniem umowy.

Chybiony okazał się podniesiony przez stronę pozwaną zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 328 § 2 k.p.c. Wbrew wywodom skarżącego pisemne motywy kwestionowanego wyroku pozwalają na odtworzenie rozumowania, które doprowadziło Sąd Rejonowy do wniosków ujętych w sentencji rozstrzygnięcia. Nie zawiera ono luk w zakresie elementów istotnych z punktu widzenia art. 328 § 2 k.p.c., co uniemożliwiałoby dokonanie kontroli orzeczenia, a tylko w takim wypadku można mówić o naruszeniu przywołanej regulacji. Brzmienie art. 328 § 2 k.p.c. przekonuje, że punktem wyjścia dla przedstawienia w motywach pisemnych orzeczenia koncepcji prawnej rozstrzygnięcia sprawy, muszą być poczynione ustalenia faktyczne. Ustalenia te winny odpowiadać postulatowi jasności i kategoryczności. W uzasadnieniu musi też znaleźć odzwierciedlenie dokonany przez sąd wybór podstawy prawnej oceny przedmiotu postępowania, ustalenie znaczenia wybranych przepisów w drodze wykładni oraz proces subsumcji okoliczności faktycznych pod owe normy prawne. Odwołując się do treści pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie można przyjąć, by nie ujęto w nim któregoś z tak opisanych elementów wymaganych ustawą. Wszak Sąd Rejonowy przedstawił ustalony w toku postępowania stan faktyczny i wskazał dowody, na których się oparł. Podkreślenia wymaga, że postępowanie dowodowe skupiało się w rozpoznawanej sprawie na dokumentach uwzględnionych przez Sąd Rejonowy w całości. Wreszcie prawidłowo zidentyfikowano w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia podstawę materialnoprawną żądania powoda i w jej kontekście wyjaśniono przyczyny, dla których uznano, iż ustalone okoliczności faktyczne poddają się subsumcji pod przyjętą podstawę prawną rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania zapłaty od pozwanej. Nadto przypomnieć należy, iż podstawą apelacji w postępowaniu cywilnym może być jedynie naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy. Tymczasem jak powszechnie wiadomo uzasadnienie orzeczenia jest sporządzane po jego wydaniu, trudno zatem przyjąć, iż sporządzenie wadliwego uzasadnienia może mieć wpływ na wynik sprawy.

Odnosząc się do kolejnego z podniesionych przez stronę pozwaną zarzutów, podnieść należało, iż Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił istotne okoliczności zawartej przez strony umowy pożyczki. Z ustaleń tych wynika, że pozaodsetkowe koszty tej pożyczki mieściły się w granicach określonych w art. 36a ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim. Nie mogło być więc umowy o sprzeczności umowy z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.).

Nietrafny okazał się również podniesiony przez stronę skarżąca zarzut braku prawidłowej reprezentacji przy umowie ramowej przelewu wierzytelności po stronie (...) (...), gdyż Spółka powinna być reprezentowana przez 2 osoby, a wyjątkiem od tego jest tylko pełnomocnictwo dla Pana J. W. na podstawie którego tylko on może reprezentować jednoosobowo. Na karcie 44 verte akt sprawy znajduje się bowiem kserokopia protokołu posiedzenia zarządu powodowej spółki wraz z tłumaczeniem, z których wynika, że wbrew sugestii strony pozwanej O. W., który podpisał w imieniu powoda umowę ramową przelewu wierzytelności, został upoważniony przez zarząd powyższej spółki do samodzielnego reprezentowania spółki i podejmowania czynności wiążących spółkę.

Wobec powyższego, stanowisko Sądu Rejonowego należało uznać za w pełni prawidłowe, a zaskarżony wyrok za odpowiadający prawu. Dlatego na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację strony pozwanej.